Το κόκκινο λάβαρο του «θατσερισμού»

Του Δημήτρη Κούλαλη

ΕΛΛΟΓΑ ΠΑΡΑΛΟΓΑ

Αν κάποιος επιχειρούσε να ορίσει πολιτικά την έννοια της σοσιαλδημοκρατίας, μάλλον, θα θυμόταν εκείνο το παλιό αστείο: Η σοσιαλδημοκρατία είναι σαν το ραπανάκι. Κόκκινη απ’ έξω, άσπρη από μέσα και πάντα δίπλα στο ψητό…

Όμως, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Στις 10 Απριλίου 1947, στο Mont Pelerin της Ελβετίας , ιδρύθηκε, καθ’ υπόδειξη της Credit Suisse, η «Mont Pelerin Society». Στη συνάντηση που έλαβε χώρα παρευρέθησαν τριάντα εννέα καθηγητές πανεπιστημίου έπειτα από πρόσκληση του Φρίντριχ Χάγιεκ προκειμένου να θέσουν τις βάσεις του νεοφιλελεύθερου δόγματος.

Ποιες ήταν αυτές;

Η πλήρης απελευθέρωση των αγορών, παράλληλα με τη θέσπιση από πλευράς κράτους κανονιστικού πλαισίου εντός του οποίου θα διασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού τους και το πέρασμα των στρατηγικής σημασίας κρατικών δομών στις επιχειρήσεις, οι οποίες, με γνώμονα το κέρδος, θα προσφέρουν βασικές υπηρεσίες στους πολίτες.

Ο κύριος στόχος των Καβαλάρηδων της νεοφιλελεύθερης Αποκάλυψης, όπως, πολύ εύστοχα, σημειώνει ο σπουδαίος Γερμανός κοινωνιολόγος Βόλφγκανγκ Στρεκ, ήταν η διάσπαση του κοινωνικού «συμβολαίου συμβίωσης» με την αστική δημοκρατία και η άνοδος μιας αυταρχικής πλουτοκρατίας με δημοκρατικό προσωπείο. « Η φιλοσοφία του- Χάγιεκ- που αργότερα έγινε γνωστή ως φιλελευθερισμός», ανέφερε η Καθημερινή στις 2/9/2007, «εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των πάμπλουτων και συνεπώς οι πάμπλουτοι θα πλήρωναν γι’ αυτήν». Ήταν επιβεβλημένη ανάγκη, λοιπόν, για μια μεγάλη μερίδα του κεφαλαίου να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για την «καταπολέμηση της κρατικίστικης υπεροχής και της μαρξιστικής –κεϋνσιανής αντίληψης περί του κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας που εξαπλωνόταν στην υφήλιο». 

Πρόκειται, ουσιαστικά, για έναν «αυταρχικό λαϊκισμό», εξηγούσε ο διανοούμενος Στιούαρτ Χολ, ο οποίος προωθούσε τη σύμφυση χρήματος και εξουσίας.

Ωστόσο, σε μια εποχή που η πολιτική σκηνή κυριαρχούνταν από «φιλολαϊκές» προσωπικότητες όπως ο Τρούμαν, ο Άττλη και ο Ντε Γκάσπερι , ο Χάγιεκ και οι γραφειοκράτες «φίλοι» του, σαν τον Φρίντμαν, γνώριζαν ότι έπρεπε να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να αναπτύξουν σε πρακτικό επίπεδο το κοινωνικά κανιβαλιστικό σχέδιό τους.

Αυτή η στιγμή ήρθε. Ήταν το πραξικόπημα της Χιλής στις 11/9/1973. «Το πρώτο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα που εφαρμόστηκε ποτέ, ήταν στη Χιλή μετά το πραξικόπημα του Πινοσέτ, το οποίο στήριξε η αμερικανική κυβέρνηση και οι οικονομολόγοι τούς οποίους είχε διδάξει ο Μίλτον Φρίντμαν.(…) Εκεί ήταν εύκολο να εξασφαλίσουν υποστηρικτές για το πείραμα αυτό: όποιος είχε αντίθετη γνώμη τον πυροβολούσαν»*.

Λίγα χρόνια μετά το χιλιανό πραξικόπημα, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, η μείωση των φόρων για τις μεγάλες επιχειρήσεις, η αύξηση του συναλλαγματικού ελέγχου, ο περιορισμός ή η απαγόρευση της συνδικαλιστικής δράσης , η απίσχναση των κοινωνικών δομών του κράτους και η πλήρης απελευθέρωση των χρηματαγορών βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής (και) στη Δύση. Είναι η εποχή, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, κατά την οποία η μεγάλη κερδισμένη του Β’ΠΠ, η βιομηχανία, δίνει τη θέση της στη Γουόλ Στριτ και το Σίτι του Λονδίνου. Όπως έλεγε παλιότερα ο Νόαμ Τσόμσκι, είναι η εποχή που Θάτσερ και Ρέιγκαν από κοινού είπαν στους εργοδότες: «Μπορείτε να παραβείτε τους νόμους. Εμείς δεν πρόκειται να σας σταματήσουμε».

Σ’ αυτή τη μετάβαση απ’ το «New Deal» των ‘30s στο τραπεζικό «Βig Bang» του ‘86, δεν πρωταγωνίστησε, όμως, μόνο η δεξιά παράταξη. Διάφοροι πρόθυμοι «αριστεροί», όπως ο Γάλλος πρώην Υπ. Οικ. και πρωθυπουργός των κυβερνήσεων Μιτεράν, Πιερ Μπερεγκοβουά, ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ και ο Υπ. Οικ. του, Γκόρντον Μπράουν· ο Γερμανός πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο Ιταλός πρώην πρωθυπουργός Ρομάνο Πρόντι και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, εφάρμοσαν με θρησκευτική ευλάβεια το μονεταρισμό και διαμόρφωσαν το λεγόμενο «ακραίο Κέντρο», το οποίο στεγάζει τη φιλοεπιχειρηματική Αριστερά και τη φιλοεργοδοτική Δεξιά στην υπηρεσία του «1%», της ολιγαρχικής ελίτ των πολύ πλούσιων.**

Στο 16σέλιδο πια Νόστιμον Ήμαρ που θα κυκλοφορήσει το επόμενο Σάββατο, 13 Μαΐου 2017, θα παρουσιάσουμε τα έργα και τις ημέρες των κυρίων που προαναφέραμε. Θα αναδείξουμε την καίρια συμβολή της σοσιαλδημοκρατίας στην επιβολή και την εδραίωση του νεοφιλελευθερισμού καθώς και την τεράστια ευθύνη τόσο της ίδιας, όσο και των «αριστερών» αβανταδόρων της για την κατάσταση αφασίας στην οποία έχει περιέλθει το εργατικό κίνημα τις τελευταίες (τουλάχιστον δύο) δεκαετίες.

Απόρροια (και) του διεθνούς «πασοκικού» τσαρλατανισμού αποτελεί το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή στη Γαλλία οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στη θατσερική Σκύλα και τη (σοβαρή) ακροδεξιά Χάρυβδη.

Άλλωστε, ιστορικά, αυτός ήταν πάντα ο ρόλος των σοσιαλδημοκρατών: Να αποτελούν, για να θυμηθούμε τα λόγια του Λένιν, «το καλύτερο κέλυφος» για τον καπιταλισμό.

Τα υπόλοιπα, στο ένθετο του Νόστιμον Ήμαρ…

*Αναδημοσιευμένο κείμενο του «Guardian» στην «Καθημερινή» στις 2/9/2007 με τίτλο: «Πώς αλώθηκε ο πλούτος των λαών»

** «Το λυκόφως του «ακραίου Κέντρου», Αυγή – Monde Diplomatique, 18/12/2016

ΠΗΓΗ: http://www.nostimonimar.gr

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com