Η σαδιστική κυριαρχία του μηδενιστικού καπιταλιστικού «εγώ»
Στο μνημειώδες έργο τους : «Η διαλεκτική του Διαφωτισμού», οι Μάξ Χορκχάιμερ και Θεοντόρ Αντόρνο, φιλόσοφοι της Σχολής της Φρανκφούρτης, μιλούσαν για τον Ντε Σάντ, ως έναν γνήσιο εκπρόσωπο του βαθύτερου εγωιστικού υποκειμένου του Διαφωτισμού. Του υπερ-ορθολογικού Διαφωτισμού, ως μιας νέας θρησκείας του «εγώ» και της αντικειμενοποίησης των σχέσεων, ως απόλυτου ποσοτικού υπολογισμού. Στο έργο, αυτό, ουσιαστικά εξυφαίνεται το νήμα που συνέδεε τον Κάντ και την φιλοσοφία του με τον Ντε Σάντ και από κει στους φασίστες και τον Χίτλερ. Ο Χίτλερ ενυπάρχει ήδη στον Μαρκήσιο, όπως δραματουργικά είχε δείξει και ο Παζολίνι στην εκπληκτικά συμβολική ταινία: «Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα»-1975.
Ο ακηδεμόνευτος αστός, ως λογική του του φιλελευθερισμού, βρίσκει την ακρότατη εφαρμογή του στα έργα του Ντε Σάντ. Η μήτρα του ορθολογικού σχεδιασμού και υπολογισμού ως Λογική, που απελευθερώνει το άτομο, εκφράστηκε και υλοποιήθηκε στην κυριολεξία, από την ολοκληρωτική φασιστική τάξη πραγμάτων. Ο πρίγκηπας Φρανκαβίλα του Σάντ, αιώνες πριν, περιγράφει τον σύγχρονο ολοκληρωτισμό, «δεξιό»και «αριστερό» : «Κάντε άθεο και διαφθείρεται το λαό τον οποίον θέλετε να υποτάξετε. Όσον καιρό δεν θα λατρεύει άλλο θεό εκτός από σας, όσον καιρό δεν θα έχει άλλα ήθη εκτός από τα δικά σας, θα είστε πάντα αφέντης του (…). Από την άλλη μεριά, αφήστε τον να είναι όσο πιο εγκληματικός γίνεται (…), μην τον τιμωρείτε παρά μόνον αν στραφεί εναντίον σας». Ο Σάντ προετοιμάζει το ναζισμό, γιατί επικρίνει κάθε οίκτο. Και βέβαια ο Χίτλερ και ο ναζιστικός Λόγος, έλεγε στους πολίτες ότι θα τους απαλλάξει «από την τυραννία της συνείδησης και των ηθικών συναισθημάτων». Και το έκανε αυτό εξυψώνοντας, την ίδια στιγμή, τα συναισθήματα στο επίπεδο της ιδεολογίας. Με τον τρόπο αυτό τα έκανε, στην πραγματικότητα, να φαίνονται χυδαία και ένας ανώριμος τρόπος σκέψης. Έτσι τα εξόριζε από την ανθρώπινη πράξη, όσο κι αν τα επικαλείτο, και άφηνε να θριαμβεύει ο ατράνταχτος ορθολογιστικός Λόγος της ακραίας δύναμης και κυριαρχίας. Όμως η καταδίκη των συναισθημάτων εμπεριεχόταν ήδη στην τυποποίηση του Λόγου (του εργαλειακού Διαφωτισμού και της κυριαρχίας της Τεχνικής), θα μας πουν οι φιλόσοφοι της σχολής της Φρανκφούρτης. Στον οικονομικό τομέα, η λυσσασμένη καπιταλιστική αγορά ήταν η εμπράγματη μορφή του Λόγου αυτού.
Ο ισοπεδωτικός καταστροφικός λόγος του Μαρκήσιου Ντε Σάντ, φτάνοντας ως την «αναρχία» δεν είναι ένας αναρχικός λόγος αλλά η επιτομή του πνεύματος του απόλυτου καπιταλιστικού υποκειμένου που εκμεταλλεύεται σαδιστικά και «καταναλώνει» σεξουαλικά τον Άλλον, όπως ο καπιταλιστής αστός δεν αναγνωρίζει παρά μόνον το προσωπικό κέρδος και όφελος. Ταυτόχρονα, βέβαια, ο Ντε Σαντ, χτυπώντας παραδοσιακούς θεσμούς ή την οικογένεια, και προτρέποντας τους πολίτες να αφιερώσουν τα παιδιά τους στη «δημοκρατία» και την κοινότητα γιατί εκεί ανήκουν συλλαμβάνει πρώτος, πνευματικά, την πορεία του κρατικού σοσιαλισμού, αλλά και του… Πόλ Πότ, θα προσθέταμε.
Ευτυχώς, μεγάλες πολιτικές μορφές του αναρχικού σοσιαλισμού αλλά και του κομμουνιστικού κινήματος, αναγνώρισαν το συμβολισμό, αλλά και την ουσία των λόγων του Σάντ.
Ο Καμύ θα γράψει: «Η επιτυχία του Σαντ (…) οφείλεται σε ένα όνειρο που το μοιράζεται με τη σύγχρονη ευαισθησία: τη διεκδίκηση της απόλυτης ελευθερίας, και την απανθρωποποίηση που προκάλεσε εν ψυχρώ η νοησιαρχία. (…). ο Σαντ εκθείαζε τις ολοκληρωτικές κοινωνίες στο όνομα μιας ξέφρενης ελευθερίας που στην πραγματικότητα η εξέγερση δεν διεκδικεί. (…). Η εποχή μας περιορίστηκε στο να θεμελιώσει συνειδητά το όνειρό του για μια παγκόσμια δημοκρατία και μια τεχνική της υποδούλωσης»
Η Χάννα Άρεντ, έγραφε, πως οι φασίστες συγγραφείς της μεταπολεμικής περιόδου δεν διαβάζουν τις φυλετικές και ρατσιστικές θεωρίες του Γκομπινώ ή του Τσάμπερλαιν, ούτε καν τις σελίδες του Δαρβίνου σχετικά με τον αγώνα για επιβίωση, αλλά τον Σαντ.
Ο Έριχ Φρόμ, θα επισημάνει πως η 68άρικη αριστερά, διεκδικούσε μια απελευθέρωση που η ανάγκη της μεταστράφηκε με τα χρόνια και είδε στον σαδισμό του Σάντ, μια ενσάρκωση της απόλυτης ελευθερίας, επειδή το άτομο μπορούσε να αντλεί ευχαρίστηση από την ικανοποίηση των σαδομαζοσχιστικών επιθυμιών τους. Είναι σαφές ότι η αναγκαία πάλη και εξέγερση της αμφισβήτησης του ΄60, έφτασε από τη μια στα άκρα και από την άλλη το καπιταλιστικό καταναλωτικό ιδεώδες ενσωμάτωσε και «κανονικοποίησε» πολλά απελευθερωτικά συνθήματα και πράξεις της. Η αναγκαία απελευθέρωση, ξώκειλε και μεταμορφώθηκε σε μια μηδενιστική καταναλωτική χρήση της σάρκας. Από την ανάγκη για το τέλος μιας ενοχοποιημένης σεξουαλικότητας, νομιμοποιήθηκε εντελώς καπιταλιστικά και ολοκληρωτικά μια σεξουαλικότητα χωρίς ηθική, όπως εκείνη που ο ενήλικας επιβάλλει σε ανήλικους που δεν έχουν τη δυνατότητα ελεύθερης συγκατάθεσης.
Στον αντίποδα του Σαντ, ουτοπικός σοσιαλιστής, Σαρλ Φουριέ, νομιμοποιεί την σεξουαλικότητα κάθε είδους, με την προϋπόθεση ότι αυτή είναι ηθελημένη, συναινετική και συμβασιακού χαρακτήρα. Στην εποχή μας η μοναδική και σοφή φωνή του Φουριέ, ακούγεται σπάνια ή καθόλου ενώ θεριεύει και εξαπλώνεται ο οχετός της φωνής του Ντε Σάντ. Κάθε μηδενιστική εποχή, έχει και τη…σεξουαλικότητα που της αξίζει!
Δημήτρης Ναπ. Γ
Κείμενα- χείρες βοηθείας:
– Αλμπέρ Καμύ: » Ο επαναστατημένος άνθρωπος»
– Χάννα Άρεντ: «Πηγές του Ολοκληρωτισμού»
– Έριχ Φρόμ: «Ανατομία της ανθρώπινης καταστροφικότητας»
– Κρίστοφερ Λας: » Η κουλτούρα του Ναρκισσισμού
– Σαρλ Φουριέ: «Ο νέος ερωτικός κόσμος»
– Χορκχάιμερ και Αντόρνο: «Η κριτική του Διαφωτισμού»
-Νέος Ερμής ο Λόγιος(περιοδικό) : «Ο Μαρκήσιος Ντε Σάντ και η «ελευθεριακή» αποσύνθεση της ιδεολογίας του 20ου αιώνα»
ΠΗΓΗ:https://tokoinonikoodofragma.wordpress.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.