Η ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΚΑΛΠΗΣ

Του Ν.Α. ΣΟΥΜΠΛΗ

Τι ψήφισαν οι ψηφοφόροι των εθνικών εκλογών του Ιουνίου του 2012 στις ευρωεκλογές; Ποια κόμματα αποδείχθηκαν μπετόν; Ποια έχασαν σοβαρές δυνάμεις και προς ποια κατεύθυνση; Τι ψήφισε ο κόσμος ανά ηλικίες;

Αυτά και άλλα, της ίδιας λογικής, αποτελούν τα κρισιμότερα από τα ερωτήματα των ευρωεκλογών της 25ης Μαΐου, αφού, εκτός του ότι ακτινογραφούν την ψήφο μας, μπορούν να μας διαφωτίσουν και ως προς τις πολιτικές τάσεις που διαμορφώνονται στην ελληνική κοινωνία.

Ένα εργαλείο που μπορεί -όσο μπορεί – να μας διαφωτίσει, είναι το exit poll που διεξήχθη την ημέρα των εκλογών έξω από τα εκλογικά τμήματα, αλλά και μια συνέντευξη του εκλογολόγου Ηλία Νικολακόπουλου, η οποία δημοσιεύθηκε σε δύο μέρη στην «Αυγή» την Κυριακή 1 και την Τρίτη 3 Ιουνίου.

Η ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΤΗΣ Ν.Δ.

Σύμφωνα με το exit poll, η Ν.Δ., με συσπείρωση μόλις 63% στους ψηφοφόρους της του Ιουνίου του 2012, είχε δύο σημαντικές διαρροές:

◆ Προς τον ΣΥΡΙΖΑ έχασε το 8,8% της δύναμής της, δηλαδή ποσοστό 2,61% του εκλογικού σώματος.

◆ Προς τη Χρυσή Αυγή έχασε το 7,8%, δηλαδή 2,31% του εκλογικού σώματος.

Από τις υπόλοιπες διαρροές της οι σημαντικότερες ήταν προς τα Άλλα Κόμματα (έτσι όπως προσδιορίζονται στον πίνακα που παραθέτουμε) κατά 4,4% (1,3% του εκλογικού σώματος) και προς το Ποτάμι κατά 3,4% (1%). Η ανάλυση αυτή των διαρροών της Ν.Δ. μας δείχνει ότι αυτές προς τον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή αποτελούν σαφή αλλαγή πολιτικής ατζέντας των εν λόγω ψηφοφόρων, είναι δύσκολα ανακτήσιμες σε περίπτωση εθνικών εκλογών. Είναι πάντως άγνωστο αν θα διευρυνθούν.

Όσο για την αιμορραγία προς τη Χρυσή Αυγή, θα πρέπει και αυτή να θεωρηθεί ως δύσκολα ανακτήσιμη, αφού οι επιστροφές από τη Χ.Α. προς τη Ν.Δ. κυμάνθηκαν μόλις στο 5,6% της δύναμής της (ποσοστό 0,4% του εκλογικού σώματος).

Αυτό που δύσκολα μπορεί να προσδιοριστεί αν είναι ανακτήσιμο είναι το ποσοστό που έφυγε προς τα Λοιπά Κόμματα, αλλά και αν σε περίπτωση πόλωσης μπορεί να συμπιεστούν τα μικρότερα κόμματα της Δεξιάς, όπως ο ΛΑΟΣ και η Ένωση για την Πατρίδα και τον Λαό, αφού εδώ θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν και το ενδεχόμενο να προκύψει συνεργασία μεταξύ τους ώστε στις εθνικές εκλογές να εξασφαλίσουν την είσοδό τους στη Βουλή, καθώς το άθροισμά τους (3,8%) στις ευρωεκλογές ήταν προφανώς ενθαρρυντικό...

Η ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ, κατ' αρχάς, εμφανίζει τη μεγαλύτερη συσπείρωση ψηφοφόρων από κάθε άλλο κόμμα, με 76,5%. Η μεγαλύτερη διαρροή του σημειώθηκε προς το Ποτάμι κατά 4,9% της εκλογικής του δύναμης του Ιουνίου 2012 (1,31% του εκλογικού σώματος). Προς τη Ν.Δ. και τη Χ.Α. απώλεσε το 2,5% και 2,4% αντίστοιχα (0,67% του εκλογικού σώματος), ενώ προς τα Άλλα Κόμματα του έφυγε το 4,4% (0,77%).

Γενικά, αυτό που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να απειλείται από κάποια άλλη όμορη ή αντίπαλη δύναμη. Αντιθέτως, τα όμορα κόμματα φαίνεται να του δίνουν σημαντικές εκλογικές δυνάμεις:

◆ Η ΔΗΜΑΡ το 20,6% της δύναμής της (1,28% του εκλογικού σώματος).

◆ Η Ελιά / ΠΑΣΟΚ το 25,3% της δύναμής της (3,10%).

◆ Το ΚΚΕ το 16,3% της δύναμής του (0,7%), η ΑΝΤΑΡΣΥΑ το 30,7% κ.λπ.

Σε γενικές γραμμές, θα πρέπει να προβληματίσει τον ΣΥΡΙΖΑ η σχέση του με το σύνολο των ψηφοφόρων της υπόλοιπης Αριστεράς και να απαντήσει στο ερώτημα αν είναι σε θέση να τα απομυζήσει ακόμη περισσότερο προκειμένου να αυξήσει την εκλογική του επίδοση σε εθνικό επίπεδο, αφού από τη μια κερδίζει σε επίπεδα κάτω της μονάδας από αυτά και ταυτόχρονα τους επιστρέφει ψήφους σε ίσο ή ελαφρώς μικρότερο επίπεδο.

Όμως και προς τα δεξιά του υπάρχει ενδιαφέρον, δεδομένου ότι η καθίζηση των ΑΝΕΛΛ προσέφερε μεγαλύτερη πρόσοδο ψηφοφόρων στον ΣΥΡΙΖΑ (15,8% της δύναμής τους ή 1,2% του εκλογικού σώματος), απ' ό,τι στη Ν.Δ. (6,7% της δύναμής τους ή 0,50% του εκλογικού σώματος).

Μια δεύτερη πρόκληση είναι η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με την Κεντροαριστερά, καθώς εκεί επικρατεί, προς το παρόν, έντονη ρευστότητα, την οποία θα περιγράψουμε αμέσως παρακάτω.

ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΟΣ... ΧΥΛΟΣ

Οι μετακινήσεις εντός των ορίων της Κεντροαριστεράς έχουν, ομολογουμένως, τεράστιο ενδιαφέρον.

1 Το ΠΑΣΟΚ, εκτός από το 25,3% της δύναμής του (3,10%) που χάνει προς τον ΣΥΡΙΖΑ, εμφανίζει και μια σοβαρή μετακίνηση προς το Ποτάμι (10% της δύναμής του ή 1,23% του εκλογικού σώματος).

2 Η ΔΗΜΑΡ, εκτός από το 20,6% της δύναμής της (1,28%) που έχασε προς τον ΣΥΡΙΖΑ, εμφάνισε ακόμη μεγαλύτερη διαρροή προς το Ποτάμι: 25,2% (1,57%).

Το ερώτημα τι θα γίνει τελικά με την περιβόητη «ανασύνθεση» της Κεντροαριστεράς δεν θα απαντηθεί, ενδεχομένως, πριν από το φθινόπωρο, οπότε έχει προσδιοριστεί από τον Ευάγγελο Βενιζέλο το συνέδριο της Ελιάς ή Δημοκρατικής Παράταξης, το οποίο ωστόσο δεν είναι 100% βέβαιο ότι τελικά θα διεξαχθεί.

Αν σε αυτήν την εκκρεμότητα προσθέσουμε και τη ρευστότητα που προκαλούν η πολυσυλλεκτικότητα του Ποταμιού, το οποίο είναι άγνωστο πώς θα μπορούσε να συμπεριφερθεί σε μια εθνική εκλογική αναμέτρηση με πανίσχυρα διλήμματα μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και την κατάσταση διάλυσης που επικρατεί στη ΔΗΜΑΡ, είναι προφανές ότι, εκτός από τη μοίρα του χώρου αυτού στο σύνολό του, προσεχώς θα προκύψουν νέα δεδομένα και για τον ΣΥΡΙΖΑ.

ΜΠΕΤΟΝΑΡΕΙ Η Χ.Α.

Τεράστιο ενδιαφέρον έχει επίσης η εκλογική συμπεριφορά της Χρυσής Αυγής, καθώς εμφανίζει τη δεύτερη μεγαλύτερη συσπείρωση μετά τον ΣΥΡΙΖΑ, στο 75%, και από εκεί και πέρα εμφανίζεται κερδισμένη κατά 2,4% και 110.000 ψήφους δημιουργώντας προβλήματα τόσο στη Ν.Δ., καθώς «ριζώνει» δίπλα της ρουφώντας της διαρκώς αίμα, όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ, αφού απορροφά ένα σημαντικό ποσοστό διαμαρτυρίας εμποδίζοντάς το να κατευθυνθεί προς την αξιωματική αντιπολίτευση.

Ταυτόχρονα, ο Ηλίας Νικολακόπουλος, στην «Αυγή» την Τρίτη 3 Ιουνίου (από τη δική του συνέντευξη αντλήσαμε και τα στοιχεία για τα δύο γραφήματα για τη Χ.Α. που δημοσιεύουμε σήμερα), στο ερώτημα αν η κοινωνική σύνθεση της ψήφου στη Χ.Α. έχει λαϊκότητα, απάντησε ως εξής:

«Έχει λαϊκότητα το σώμα της Χ.Α. και διατηρεί τα βασικά χαρακτηριστικά τού να είναι σχετικά πιο νεανικό. Για πρώτη φορά όμως ακουμπάει και τις μεσαίες ηλικίες, δεν έχουμε μια κλιμακωτή μείωση ανάλογα με την ηλικία. Τα ποσοστά της είναι πάνω από 10% έως και στις μέσες ηλικίες, μεταξύ 35 και 44, και πάνω από τα 45 μειώνονται λίγο στο 8%-8,5%. Στις μεγάλες ηλικίες πέφτουν στο 6%.

Η κρίσιμη επομένως εξέλιξη είναι ότι η αύξηση της Χ.Α. προέκυψε από την αύξηση της επιρροής της και στις μεσαίες ηλικίες, όχι δηλαδή μόνο στα νεανικά τάγματα εφόδου. Εκείνο που εντυπωσιάζει επίσης είναι το μορφωτικό επίπεδο, το οποίο δεν είναι ούτε το χαμηλό ούτε το υψηλό, αλλά το μεσαίο.

Στους απόφοιτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φτάνει το 12%, έναντι 6,5% για την τριτοβάθμια και 8% για τους απόφοιτους δημοτικού. Είναι ακριβώς ένα λούμπεν προλεταριάτο που νομίζει ότι είναι μορφωμένο και θεωρεί προφανώς ότι είναι αδικημένο και που είναι πολύ πιο επιρρεπές σε τέτοιου τύπου ακραίες ιδεολογίες.

Τα ποσοστά στους ανέργους είναι 12%, όπως και στους αυτοαπασχολούμενους, ενώ για πρώτη φορά καταγράφεται και σημαντική επιρροή στους αγρότες. Θα έλεγα ότι είναι οικονομικώς κατεστραμμένα στρώματα οι αυτοαπασχολούμενοι που την ψηφίζουν και προφανώς οι άνεργοι ή και οι αγρότες αισθάνονται απόβλητοι από το κοινωνικό και πολιτικό σύστημα».

Υποθέτουμε ότι δεν χρειάζονται περισσότερα στοιχεία για να καταδειχθεί ότι η Χρυσή Αυγή αποτελεί μια εκλογική και κοινωνική παράμετρο που δεν μπορεί να αγνοηθεί από κανέναν εκ των πρωταγωνιστών της πολιτικής και ιδιαίτερα από τα δύο κόμματα που στην επόμενη εθνική κάλπη θα διεκδικήσουν την εξουσία...

ΣΤ. ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ-Πηγή: ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1815 στις 5 Ιουνίου 2014

ΜΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ

Του Ν.Α. ΣΟΥΜΠΛΗ

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ευρείες δυνατότητες, κάτω από προϋποθέσεις, να αυξήσει σημαντικά, έως πολύ σημαντικά,τα ποσοστά του στην επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση.

Κατ'αρχήν ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει μια δεξαμενή ψήφων από αριστερά, η οποία μπορεί να αποβείκαρποφόρα στο βαθμό που ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθήσει μια συνεπή ριζοσπαστική αριστερή πολιτική και δεν ακολουθήσει τον ολισθηρό δρόμο των "Κεντροαριστερών" ανοιγμάτων.

Φυσικά, το ζητούμενο δεν είναι η ανακύκλωση των ψήφων της Αριστεράς αλλά η μεγάλη διεύρυνση των ψήφων συνολικά όλων των αριστερών δυνάμεων, πράγμα που προϋποθέτει ένα μεγάλο μέτωπο όλων των αριστερών δυνάμεων.

Η μεγάλη,όμως, δεξαμενή για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, κυρίως νέοι και νέες, που απείχαν από τις ευρωεκλογές,αφού μόνο όσοι λιγότεροι ψήφισαν σε αυτές, σε σχέση με τιςπροηγούμενες εθνικές εκλογές, ξεπερνούν τις 450 χιλιάδες.

Αυτονόητο είναι ότι μεγάλο "απόθεμα" για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πολίτες που ψήφισαν τα άλλα κόμματα. Ηπροσέλκυση πολιτών απ'αυτές τις όχθες δεν πρόκειται, βεβαίως, να γίνει δυνατή από ένα ΣΥΡΙΖΑ που ενδεχομένως να βάζει "νερό στο κρασί του" αλλά από ένα ΣΥΡΙΖΑ που ενισχύει, αντί να αποδυναμώνει, τα ριζοσπαστικά αριστερά χαρακτηριστικά του.

Ν.Α. ΣΟΥΜΠΛΗΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ II ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΕΙΣ (από EXIT POLL)

Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014