Ρήξη φ. 99 Έμμεσα επωφελούμενος

Του Θεόδωρου Μπατρακούλη

Οι ελλαδικές άρχουσες ελίτ δεν μετέτρεψαν μόνο τη χώρα σε αποικία χρέους και σε οικονομικό παράσιτο των μητροπολιτικών καπιταλιστικών κρατών. H ελλαδική εξωτερική πολιτική βασίζεται σε ιδεολογήματα όπως αυτό της «φιλίας Ελλάδας-Τουρκίας» και σε αντίστοιχες επιλογές. Αυτά είχαν εμφανισθεί από τις δεκαετίες του ’30 και του ’50. Πιο πρόσφατα η πολιτική, αλλά και σημαντικό μέρος της ακαδημαϊκής ελίτ, διατηρούν λανθασμένες εκτιμήσεις για τη στρατηγική του Ερντογάν και των Τούρκων ισλαμιστών, αλλά και για τις επιδιώξεις της ενοποιημένης Γερμανίας. Ο Αχμέτ Νταβούτογλου θεωρεί την Ευρασία πρωτεύουσα γεωπολιτική περιοχή. Κατά τη νεοθωμανική αντίληψη, τοποθετούνται σ’ αυτό το ευρύτερο σύστημα και τα Βαλκάνια και, βεβαίως, η Ελλάδα και η Κύπρος1. Εξάλλου, μία σπουδαία συνέπεια των μετά το 1989 μεγάλων γεωπολιτικών αλλαγών είναι ότι το Γερμανικό Ζήτημα είναι πάλι επίκαιρο. Αρχή έγινε με την ενοποίηση της Γερμανίας και την ανάδειξή της σε βασική δύναμη του ευρωπαϊκού οικοδομήματος2, καθώς και με το ρόλο της στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας3. Σήμερα, για άλλη μια φορά η Ευρώπη βρίσκεται κάτω από τις επιταγές του γερμανικού κυνισμού, της ωμότητας και των αντίστοιχων ηγεμονιστικών βλέψεων, που εκδηλώνονται, προς το παρόν, με οικονομικές μεθόδους. Δύο δεκαετίες μετά την ενοποίησή της, η Γερμανία είναι στην καρδιά της τρέχουσας ευρωπαϊκής κρίσης χρέους χάρη στις ανισορροπίες που δημιούργησε η ίδια μέσα στην ευρωζώνη. Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ συμπεριφέρεται σαν καγκελάριος της Ε.Ε., επιβάλλοντας στους άλλους τις «γερμανικές ιδέες» του ισχυρού ανταγωνισμού, που βαθαίνουν διαρκώς την κρίση.

Γ ια τον παρατηρητή που παρακολουθεί επί χρόνια και στενά την εξέλιξη της τουρκικής πολιτικής, δεν αποτελούσε έκπληξη το ότι ο Ερντογάν, που έβλεπε τα ηγεμονικά σχέδιά του στη Μέση Ανατολή να πλήττονται σοβαρά (Συρία, Αίγυπτος), εμφανίζεται ως νέος εθνάρχης των Τούρκων. Επενδύοντας για άλλη μια φορά στην μεγάλη νίκη της παράταξής του στις επερχόμενες τοπικές εκλογές του Μαρτίου 2014, περιοδεύει σε πολλές περιοχές της Τουρκίας για να στηρίξει τους υποψήφιους δημοτικούς άρχοντες της παράταξής του. Έτσι, δήλωσε στις αρχές Νοεμβρίου ότι «δεν υπάρχει κράτος που να ονομάζεται Κύπρος». Κατόπιν ήρθε και στα ελληνοτουρκικά σύνορα, για να διακηρύξει (από την Κεσάνη) πως η Τουρκία αποδίδει μεγάλη σημασία στη Θράκη, διευκρινίζοντας ότι στον οραματισμό του για τη Θράκη συμπεριλάμβανε την Κομοτηνή, το Kιρτζαλί και το Ντελιορμάν της Βουλγαρίας, αλλά και περιοχές μέχρι τα Σκόπια και τη Βοσνία. Δεν παρέλειψε ακόμα και τη… Θεσσαλονίκη. Η τελευταία θεωρείται σύμβολο του νεοτουρκισμού, και, τα τελευταία χρόνια, του νεοθωμανισμού και του ηγεμονισμού που προωθούν οι Ερντογάν-Νταβούτογλου και στα Βαλκάνια. Άλλωστε, η Άγκυρα έχει και έναν αξιόλογο συνήγορο … τον Μπουτάρη.

Η Ελλάδα είναι εγκλωβισμένη σε ένα λανθασμένο προσανατολισμό που καλλιεργούν συγκεκριμένοι παράγοντες και «ιδρύματα» διεθνικά και διεθνώς συνδεδεμένα. Οι μηχανισμοί της ξένης εξάρτησης είναι πολυειδείς (οικονομικοί, πολιτικοί, ιδεολογικοί) και ισχυροί. Επί χρόνια διαθέτουν συντριπτική κυριαρχία ιδιαίτερα στα μεγάλα ΜΜΕ. Επόμενο είναι η Ελλάδα να είναι μια χώρα εξαρτημένη, να μην έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, ούτε να έχει ορίσει την αποκλειστική ζώνη και να επιτύχει μια βιώσιμη λύση στο κυπριακό ζήτημα. Εδώ και χρόνια έκανε μόνο έκτακτες παρεμβάσεις, όπως σε ζητήματα ελληνοτουρκικών σχέσεων, σε θέματα εξελίξεων στην Τουρκία και γεωπολιτικού ρόλου της στο Κυπριακό – π.χ. περίπτωση του σχεδίου Ανάν -, στα ανεκδοτολογικά εγχειρίδια ιστορίας του δημοτικού και ορισμένα άλλα σπουδαία κοινωνικά ζητήματα και θέματα στρατηγικής του Ελληνισμού.

H πολιτική ηγεσία της Ελλάδας, ιδιαίτερα μετά το 1995, προσχώρησε πλήρως στην λογική του αντιπάλου. Υιοθέτησε τη λογική του κατευνασμού που είναι πάντοτε, όπως διδάσκει η ιστορία, ολέθρια. Ούτε αποτρέψαμε την τουρκική απειλή, αλλά ούτε και την αποφύγαμε, όπως κάποιοι καλόπιστα, πλην λανθασμένα, πίστευαν. Κατά τις δύο πρώτες μεταπολιτευτικές δεκαετίες, όσα άλλα και αν καταμαρτυρεί κανείς στις τότε ηγεσίες, μπορεί να υποστηριχθεί ότι στο πεδίο της εθνικής στρατηγικής τα ελάχιστα τηρούνταν. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και μετά η Ελλάδα πελαγοδρομεί προς τη συρρίκνωση και την ηθική, πνευματική και οικονομική χρεοκοπία, κινδυνεύοντας και με απώλεια επικράτειας. Στις ελληνοτουρκικές διερευνητικές συζητήσεις-διαπραγματεύσεις, οι οποίες ξεκίνησαν το 1978 με πρωτοβουλία-πίεση της Τουρκίας, ο στόχος της Τουρκίας ήταν διπλός: Όσο συνεχίζονται οι ατέρμονες συζητήσεις, η Ελλάδα στερείται την άσκηση του δικαιώματός της για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ επί 35 χρόνια, δικαίωμα που έχει από τη Σύμβαση για το Θαλάσσιο Δίκαιο του 1982. Το ίδιο χρονικό διάστημα των συζητήσεων αυτών, και ιδιαίτερα μετά το κοινό ανακοινωθέν της Μαδρίτης, η Τουρκία έχει πετύχει μέσω του ΝΑΤΟ και του ICAO δικαιώματα στο Αιγαίο που δεν της ανήκουν.

Η Ελλάδα και ο Ελληνισμός βρίσκονται σήμερα σε μια ακόμα κρίσιμη, στην κρισιμότερη ίσως στιγμή της σύγχρονης ιστορίας. Με την υπογραφή των δύο δανειακών συμβάσεων και των μνημονίων (Μαΐου 2010, Φεβρουαρίου 2012) τα συγκυβερνώντα πρώην πλειοψηφικά πολιτικά κόμματα παραιτήθηκαν από την εθνική κυριαρχία και τη σχετική με αυτήν ασυλία και ενέδωσαν σε όλα όσα ζήτησε η διεθνής των τοκογλύφων δανειστών. Ο ελληνικός λαός οδηγείται σε μια διαρκή πορεία φτωχοποίησης, εξαθλίωσης, με καθεστώς προτεκτοράτου, σήμερα υπό γερμανική ύπατη αρμοστεία. Η χρεοαποικία Ελλάδα και η κολοβωμένη από την τουρκική κατοχή και τις ιμπεριαλιστικές επιβουλές Κύπρος μετατράπηκαν σε πιόνια διαδοχικών παρτίδων γεωπολιτικού σκακιού που εξελίσσονται στο ευρύτερο σύστημα Βαλκάνια-Ανατολική Μεσόγειος-Μέση Ανατολή-Καύκασος, ανάμεσα στους ισχυρούς διεθνείς δρώντες. Σήμερα η Κύπρος, φορτωμένη με ένα μη βιώσιμο χρέος, ακολουθώντας ένα δρόμο υποταγής όπου είχε προπορευθεί η Ελλάδα, μετατρέπεται σε αποικία χρέους, αντιμετωπίζει πάλι το φάσμα της εξαφάνισής της ως πολιτειακή υπόσταση. Η μοίρα της Κύπρου, του δεύτερου υπαρκτού ελληνικού κράτους, και αυτή της Ελλάδας, συνδέονται στενά, αλληλοεπηρεάζονται δυναμικά. Στο βαθμό που το συνειδητοποιούν αυτό οι Ελλαδίτες και οι Κύπριοι, μπορούν να είναι αποτελεσματικές οι προσπάθειές τους για εθνική ανεξαρτησία, δημοκρατία, πολιτισμική αναγέννηση, παραγωγική ανασυγκρότηση.

Σημειώσεις

1. Πρβλ. Θόδωρος Μπατρακούλης, Τουρκία και Ανατολικά Ζητήματα, Α’ Τόμος, Από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη σύγχρονη Τουρκία (αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα). A. Davutoğlu, Stratejik Derinlik. Türkiye’nin Uluslurarasι, Konumu (Στρατηγικό βάθος. Η Διεθνής θέση της Τουρκίας), Κωνσταντινούπολη: Küre Yayιnlarι 2008, 24η έκδ.

2. Πρβλ. Hans-Peter Schwarz, Die Zentralmacht Europas, Berlin: Siedler Verlag, 1994.

3. Πρβλ. Wolfgang Michal, Η Γερμανία και ο επερχόμενος Βιλχελμίνειος Ιμπεριαλισμός, που γράφηκε την δεκαετία του 1990.