Αόρατη κλωστή

Του Κωνσταντίνου Μπλάθρα από την Ρήξη φ. 141

Στου έρωτα τα νήματα πλέκεται και η νέα ταινία του Πολ Τόμας Άντερσον, Αόρατη κλωστή, με απόλυτο σολίστα τον Ντάνιελ Ντέι Λούις, που δήλωσε πως αυτή η ταινία θα είναι το κύκνειο άσμα του. Τι άσμα, αλήθεια! Γιατί ο Ντέι Λούις είναι η ψυχή της ταινίας και απόλυτα κλέβει την παράσταση κι ας έχει δίπλα του τη Βίκι Κριπς, της οποίας επίσης η ταινία τής χαρίζεται, δίνοντάς της μια πάρα πολύ δυνατή ερμηνεία. Εδώ δεν έχουμε την αρκαδική μυθολογία του Μεξικανού Ντελ Τόρο. Εδώ έχουμε το περίκλειστο αριστοκρατικό βρετανικό φλέγμα, σε μια ατμόσφαιρα που έντονα θυμίζει τον κόσμο του Όσκαρ Γουάιλντ. Και ο βέρος Αμερικανός (Καλιφορνέζος) Άντερσον κατάφερε να μπει μέσα του, με κύριο οδηγό του τον μαιτρ του φλέγματος στο σινεμά, τον Άλφρεντ Χίτσκοκ.
Ο Ρέινολντς Γούντκοκ είναι μόδιστρος υψηλής μόδας στο μεταπολεμικό Λονδίνο (η νοσταλγία αυτής της εποχής τείνει να γίνει φαινόμενο στις φετινές ταινίες· τυχαίο;). Είναι ο αγαπημένος ράπτης της Αυλής και των κυριών της αριστοκρατίας, από τις οποίες ψωμίζεται έναν λιπαρό βίο, ζώντας στο σπίτι-εργαστήριό του, απερίσπαστος από οποιαδήποτε άλλη μέριμνα, πλην της ραπτικής. Για τον κ. Γούντκοκ, η υψηλή ραπτική είναι μια μορφή υψηλής τέχνης, η οποία δημιουργείται σε ατμόσφαιρα απόλυτης ρουτίνας και ηρεμίας. Τα ενδύματα, επίσης, είναι για τον μόδιστρο, έργα τέχνης, που περιμένουν όχι απλώς να φορεθούν, αλλά να τιμηθούν από τα φέροντα σώματα που ντύνουν. Η απόλυτη καλλιτεχνική εσωστρέφεια. Σε αυτόν τον κόσμο εισβάλλει μια ωραία πρωία, που ο κ. Γούντκοκ παίρνει το πρωινό του στην εξοχική του κατοικία, η Άλμα, μια κοπέλα της επαρχίας, στην ώριμη νεότητά της, ένα εργαζόμενο κορίτσι, το ίδιο μοναχικό όπως ο κ. Γούντκοκ. Η Άλμα γίνεται σύντομα αυτό που λέει το όνομά της, «ψυχή», για τον λιγάκι προβεβηκότα στην ηλικία Ρέινολντς. Στον ειδωλολατρικό του κόσμο, βέβαια, όπου ο ίδιος λατρεύεται ως μοναδικός θεός, μια ράπτρια σαν την Άλμα δεν μπορούσε παρά να είναι μία από τις παλλακίδες. Να, όμως, που η κοπέλα της επαρχίας έχει τελικά ψυχή και κλέβει την καρδιά και την ψυχή του κυρίου της. Ο μυγιάγγιχτος Ρέινολντς θα συγχωρέσει την αναστάτωση που φέρνει η παρουσία της Άλμας και θα δεχθεί ακόμα και αυτό που σε όλη του τη ζωή αρνούνταν: τη σωματική εγγύτητα και στοργή.
Δεν θα σας δώσω άλλα στοιχεία για την ταινία, παρά μόνο μερικές παρατηρήσεις. Ο υψηλός ερμηνευτής Ντάνιελ Ντέι Λούις υποδύεται τον κ. Γούντκοκ με αξιοθαύμαστη ακρίβεια, που μοιάζει με τις απόλυτης ακρίβειας βελονιές του ράπτη. Δείτε μόνο την εκφορά του λόγου από τον μαΐστορα αυτόν της υποκριτικής. Ακόμα κι αν δεν γνωρίζεις αγγλικά, οι λέξεις εντυπώνονται μέσα σου. Σε αυτό το αποτέλεσμα, φυσικά, ορατό είναι το πατρόν του σκηνοθέτη Άντερσον. Οι δυο τους, άλλωστε, με αντίστοιχα αποτελέσματα, έχουν ξανασυνεργαστεί στο Θα χυθεί αίμα (2007).
Ο Άντερσον πάλι ενορχηστρώνει την ταινία του με απόλυτη ακρίβεια, συνθέτοντας μεγάλης διάρκειας πλάνα τράβελινγκ με αλληλουχίες κοντινών πλάνων, που εγκιβωτίζουν τη δράση, στο μεγαλύτερο μέρος του έργου, στη γεωγραφία των προσώπων του Ντέι Λούις και της Βίκι Κριπς, που υποδύεται την Άλμα. Κοντά τους, τρίτη η Λέσλι Μάνβιλ, που υποδύεται την αυστηρή αδερφή του Ρέινολντς, τη Σίριλ, που διευθύνει τον οίκο μόδας.
Απόλυτα μια ταινία ηθοποιών, δηλαδή απόλυτα μια ταινία του σκηνοθέτη τους, που εξαντλεί ως την τελευταία ρανίδα τα υποκριτικά τους προσόντα. Η σινεφιλία είναι η κρυμμένη κλωστή που ενώνει αυτό το καλοραμμένο και οπωσδήποτε αριστοκρατικό κινηματογραφικό κοστούμι. Η τελειότητα της ραφής, που κρύβει επιδέξια όλες τις πολλές σινεφιλικές αναφορές, είναι αξιοθαύμαστη επίσης.