Οι τρεις πληγές του πλανήτη

του Βασίλη Βιλάρδου

Ο αποκλεισμός μεγάλων μερίδων του πληθυσμού, αδύναμων χωρών και μικρών επιχειρήσεων, η αρπαγή γης, καθώς επίσης τα υπό ολοκληρωτική επιτήρηση, αστυνομικά κράτη, αποτελούν τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα.

.

«Όλο και περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι πλέον απαραίτητοι στο οικονομικό μας σύστημα, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από την κοινωνία – να «απελαύνονται», οριστικά κατά κάποιον τρόπο, από το ίδιο το σύστημα. Αυτό συμβαίνει σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ελλάδας ή της Ισπανίας, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και σε άλλες χώρες, όπως στις Η.Π.Α. – με τους πάνω από 2 εκ. κρατουμένους στις φυλακές να έχουν εντελώς ξεχαστεί, με τους μακροχρόνια ανέργους να παύουν πλέον να καταγράφονται στις επίσημες στατιστικές, να έχουν γίνει «αόρατοι» δηλαδή, καθώς επίσης με 30 εκ. πολίτες να έχουν εκδιωχθεί δικαστικά από τα σπίτια τους.

Μία άλλη μορφή κοινωνικού αποκλεισμού είναι η αγορά τεραστίων εκτάσεων γης παγκοσμίως από τις πολυεθνικές, με στόχο την εκμετάλλευση του υπεδάφους, καθώς επίσης την παραγωγή «γεωργικής ενέργειας» – γεγονός που σημαίνει ότι, εκατομμύρια άνθρωποι στις χώρες του «τρίτου κόσμου» αδυνατούν πλέον να τραφούν και πεθαίνουν.

Η τρίτη σύγχρονη πληγή είναι η συνεχής επέκταση του αστυνομικού κράτους, με αφορμή την τρομοκρατία, όπου χιλιάδες άνθρωποι στερούνται τα βασικά ατομικά τους δικαιώματα και την ελευθερία τους – έχοντας μετατραπεί σε «αντικείμενα παρακολούθησης», έτσι ώστε να κερδοσκοπεί η «Βιομηχανία Ασφαλείας», με έναν τζίρο δισεκατομμυρίων στις Η.Π.Α.: σε μία χώρα που βαδίζει ολοταχώς προς τον τέλειο φασισμό» (Sassen)

 .

Ανάλυση

Παλαιότεροι οικονομικοί όροι όπως, για παράδειγμα, αυξανόμενες εισοδηματικές ανισότητες εντός του πληθυσμού, «κλιμακούμενη ανεργία», πλεονασματικά και ελλειμματικά κράτη κοκ., δεν φαίνεται να είναι πλέον κατάλληλοι για να περιγράψουν το σημερινό «γίγνεσθαι» - για να ορίσουν δηλαδή τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη, η Δύση και ο πλανήτης γενικότερα, έτσι ώστε να αναζητηθούν οι κατάλληλες λύσεις.

Στα πλαίσια αυτά, δεν είμαστε αντιμέτωποι με έναν επώδυνο μεν, αλλά απλό στην εξήγηση του κοινωνικό αποκλεισμό, ανάλογο με αυτόν που διαπιστωνόταν ανέκαθεν, σε περιόδους οικονομικών κρίσεων – επειδή αυτό που συνέβαινε τότε ήταν παροδικό και εντός του συστήματος.

Αυτό που συμβαίνει όμως σήμερα είναι εντελώς διαφορετικό, αφού ανοίγονται κυριολεκτικά «τάφοι», με αποτέλεσμα να αποκλείονται για πάντα, να θάβονται κατά κάποιον τρόπο ζωντανοί οι άνθρωποι – να οδηγούνται δηλαδή εκτός του συστήματος, όπου παύουν πλέον να υπολογίζονται ως μέλη της κοινωνίας.

Στο παράδειγμα της Ελλάδας, ένας μικρός μόνο αριθμός από τα εκατομμύρια των ανέργων, καθώς επίσης από τις χιλιάδες χρεοκοπημένες μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα επιστρέψει ξανά στο σύστημα – θα καταγραφεί στις στατιστικές του κράτους και θα γίνει ενεργό μέλος της οικονομικής ζωής. Το μεγαλύτερο ποσοστό θα «θαφτεί ζωντανό», θα παραμείνει στην αφάνεια και θα χαθεί, απλά και μόνο επειδή δεν είναι αναγκαίο πια για τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος – το οποίο, αργά αλλά σταθερά, αντικαθιστά τους ανθρώπους με τις πολύ πιο παραγωγικές μηχανές.

Το ίδιο συμβαίνει και στην Ισπανία, στην Ιταλία, στις Η.Π.Α. ή όπου αλλού, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να αποκλείονται από τις κοινωνίες – χωρίς κανένας να γνωρίζει που θα καταλήξουν ή πως θα αντιδράσουν. Πρόκειται λοιπόν για το ξεκίνημα μίας νέας, εντελώς διαφορετικής περιόδου στην ανθρώπινη ιστορία –ενδεχομένως επειδή για πρώτη φορά δεν προκλήθηκε η γνωστή «δημιουργική καταστροφή», με τη «βοήθεια» κάποιου συμβατικού παγκόσμιου πολέμου, μειώνοντας των αριθμό τόσο των ανθρώπων, όσο και των δημιουργημάτων τους.

.

Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ

Μετά το 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, «το σύστημα» χρειαζόταν ανθρώπους για να μπορέσει να λειτουργήσει. Επομένως, τους ενσωμάτωνε στην παραγωγική διαδικασία, όχι επειδή το ήθελε, αλλά λόγω του ότι είχε ανάγκη αφενός μεν από εργαζομένους, αφετέρου  από καταναλωτές. Υπήρχαν φυσικά προβλήματα, η ανεργία δεν μηδενίσθηκε ποτέ, αλλά τόσο οι εθνικές οικονομίες, όσο και οι σχέσεις τους με τους ανθρώπους ήταν διαφορετικά «οργανωμένες», συγκριτικά με αυτά που συμβαίνουν σήμερα.

Πολλές λειτουργίες, οι οποίες στο παρελθόν εξασφάλιζαν θέσεις εργασίας, είτε εκτελούνται πλέον από μηχανές, είτε έχουν μεταφερθεί σε άλλες περιοχές του πλανήτη, είτε έχουν πάψει να υπάρχουν. Ακόμη και όταν επιστρέφει λοιπόν η ανάπτυξη σε μία χώρα, δημιουργούνται πολύ λιγότερες νέες θέσεις εργασίας, συγκριτικά με το μέγεθος του πληθυσμού – γεγονός που σημαίνει ότι, ο αριθμός των αποκλεισμένων αυξάνεται σταθερά.

Η εικόνα που ακολουθεί απεικονίζει τις τεράστιες αλλαγές στις Η.Π.Α., κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών της κρίσης – όπου οι μοναδικές θέσεις εργασίας που αυξήθηκαν ήταν αφενός μεν στην κεντρική τράπεζα, αφετέρου στις μυστικές υπηρεσίες και γενικότερα στη ασφάλεια.

.

Πως οι ύφεση άλλαξε τις ΗΠΑ.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Προφανώς οι ανθρώπινες κοινωνίες, έτσι όπως εκφράζονται από τις εκάστοτε πολιτικές τους ηγεσίες, δεν έχουν αποφασίσει ακόμη εάν στόχος τους είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας ή ο περαιτέρω πλουτισμός της οικονομικής ελίτ – εκείνου του 1% δηλαδή του πληθυσμού το οποίο, με τη βοήθεια του χρηματοπιστωτικού κτήνους, καθώς επίσης με τη συμβολή των διεφθαρμένων πολιτικών που το υπηρετούν, «απομυζεί» αχόρταγα τον παγκόσμιο πλούτο, ενισχύοντας συνεχώς τη θέση του.