ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΚΑΙ ΔΥΣΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ. ΣΥΜΜΑΧΙΑ Ή ΥΠΟΤΑΓΗ;

Του Γιάννη Ταχόπουλου από το f/b

    

Τὶς προάλλες, ἀναφέρθηκα στὴν δυνατότητα μιᾶς βυζαντινῆς Ἀναγέννησης θεωρώντας την μηδενική ἀκόμα ἂν ἡ Πόλη δὲν ἔπεφτε τὸ 1453. Τόσο γιατὶ ἡ Ἀναγέννηση προϋποθέτει τὴν (δυτικομεσαιωνικὴ) ὀπισθοδρόμηση κι ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὴν Ἀρχαιότητα, ποὺ δὲν εἶχε συμβεῖ στὸ Βυζάντιο, ὅσο καὶ γιατὶ π.χ. ἡ βυζαντινὴ τέχνη ἦταν πιὸ προηγμένη σὲ σχέση μὲ τὴ δυτικὴ τουλάχιστον ὣς τὸν 14ο αἰ. Π.χ. μόλις στὰ 1000 κατάφεραν οἱ Δυτικοὶ νὰ χτίζουν λίθινες θολωτὲς ὀροφὲς στὶς ἐκκλησίες τους, ἐνῶ στοιχεῖα τοῦ γοτθικοῦ ρυθμοῦ (σταυροθόλιο μὲ διαγώνιες νευρώσεις) βρίσκονται σὲ βυζαντινὲς (Ὅσιος Λουκᾶς, 1011) δεκαετίες πρὶν ἐμφανιστοῦν σὲ δυτικὲς ἐκκλησίες (Μιλάνο 1080). Ἐνῶ ὁ μεσαιωνικὸς Σχολαστικισμός (ποὺ θὰ υἱοθετοῦσε τὸ Βυζάντιο μεταξὺ 11ου-15ου αἰ. στὰ πλαίσια τῆς ἕνωσής του μὲ τὴ Δύση) εἶναι τὸ ἄκρον ἄωτον τῆς διανοητικῆς βαρβαρότητας-ὀρθολογισμοῦ, ποὺ καταγελοιοποιήθηκε καὶ καταγγέλθηκε ἀπὸ τοὺς μεταγενέστερους Δυτικούς: Ὁπότε, πῶς νὰ κατηγορήσουμε τοὺς Βυζαντινοὺς ἐχθρούς του ὅτι «Δὲν καταλάβαιναν τί διανοητικὰ Μεγαλεῖα καταπολεμοῦσαν»; Νὰ δεχτοῦμε ὅτι -στανικῶς- οἱ Βυζαντινοὶ ἔχθροὶ τοῦ Σχολαστικισμοῦ βρίσκονταν σὲ λάθος δρόμο; Ὅτι ἡ φεουδαρχία καὶ ἡ Ἱερὰ Ἐξέταση ἦταν ἡ φιλοσοφικὰ σωστὴ ἐπιλογὴ ἐπειδὴ εἶχαν στρατιωτικὰ τὸ πάνω χέρι;

Τὸ ἴδιο καὶ οἰκονομικά:

In a recent study of income and inequality in Byzantium around the

year 1000 Branko Milanovic (2004) estimated that the absolute minimum level of GDP was probably about 400 (international 1990) dollars.῎...The level of GDP per capita of Western Europe as a whole would probably be somewhat higher than that in England, say between 550 and 600 dollar. In the same study Milanovic also estimates the GDP per capita of Byzantium. He arrives at a figure of between 640 and 720 dollars, which sets the upper limit of European GDP because at the turn of the millenium Byzantium was probably the richest part of Europe.

Ποιά, ἄραγε, συμμαχία = Ὑποταγὴ θὰ ἔκανε ὁ Ἑλληνισμὸς στὰ 1071 μὲ ἐπιθετικούς, κατώτερους καλλιτεχνικὰ καὶ πολιτισμικά (καὶ πολιτικοστρατιωτικά, ἀκόμη) Δυτικούς; Ὣς τὸ 1200 τὸ Βυζάντιο ἦταν ἄλλοτε ὑπερδύναμη κι ἄλλοτε μιὰ μεγάλη δύναμη, ποὺ δὲν εἶχε λόγο νὰ ἐνδίδει στὶς ἐπιθετικὲς ἀπαιτήσεις τῶν Δυτικῶν. Ἡ κατάρρευση στὴν Μικρασία ὀφείλεται σὲ ἐνδογενεῖς λόγους, ὥστόσο ἦταν οἱ Δυτικοὶ -μὲ τὰ συνεχῆ πισώπλατα χτυπήματα- ποὺ τὴν κατέστησαν μὴ ἀναστρέψιμη. Τέτοια διαπίστωση δὲν εἶναι ἡ θεωρία τοῦ ἀνάδελφου ἔθνους, εἶναι ἡ πραγματικότητα: Δὲν μπορεῖς νὰ συμμαχήσεις με κάποιον ποὺ σοῦ ἐπιτίθεται ἀσταμάτητα, ἀπὸ τὸ Μπάρι, καὶ τὸ Δυρράχιο, τὸ 1071-1081 ὣς τὴ Θεσσαλονίκη καὶ τὴν Πόλη τὸ 1185 καὶ τὸ 1204. 

Γιατὶ, ἐνῶ τὸ Μαντζικὲρτ (1071) δὲν ἔφερε τὸ 1204 (Δύση), τὸ 1204 (Δύση) ἔφερε τὸ 1453 (Ἰσλάμ).

Ὅταν ἐξηγεῖς στοὺς ὑποστηρικτὲς τῆς Δύσης ὅτι ὁ Θεοτοκόπουλος καὶ οἱ ἄλλοι ἦταν παιδιὰ τῆς ἐποχῆς μετὰ τὴν Ἅλωση, ὅταν δηλαδὴ δὲν ὑπῆρχε Βυζάντιο ὥστε νὰ συγκρίνουμε τὰ ἐπιτεύγματα τοῦ φραγκεμένου / φραγκοκρατούμενου Ἑλληνισμοῦ μὲ τὰ σύγχρονα τοῦ ἑλληνορθόδοξου Ἑλληνισμοῦ, οἱ φίλοι τῆς Δύσης ἀδυνατοῦν νὰ κάνουν τὶς ὅποιες συγκρίσεις στὴ σωστή τους βάση. Κι ὅταν ἔχει ἐπισημανθεῖ πάρα πολλὲς φορὲς ὅτι ἡ Δύση τοῦ 15ου αἰ. οὔτε ἤθελε οὔτε μποροῦσε νὰ βοηθήσει τοὺς Ἕλληνες, παρὰ μόνο νὰ τοὺς καταστρέφει, ἀπὸ τὸ Μπάρι ὣς τὸ 1204, οἱ φίλοι τῆς Δύσης προτιμοῦν νὰ πιστεύουν ὅτι κάτι τέτοιο δὲν συνέβαινε, κι ὅτι οἱ ἐπιτιθέμενοι ἐναντίον μας Δυτικοὶ ἦταν ἡ χρυσή μας εὐκαιρία νὰ διασωθοῦμε.

Ὅμως, ὁ Ἑλληνισμός, σὰν τὸ δικέφαλο ἀετό, ἦταν ὑποχρεωμένος νὰ ἀντιμάχεται καὶ τὴ Δύση καὶ τὴν Ἀσία -ὅσο μποροῦσε. Σὲ μιὰ παγιωμένη κατάσταση πολιτικῆς ὑποταγῆς καὶ στὶς δύο, ὅποιος εἰλικρινῶς ἀποδεχόταν πνευματικά τὴν ἀνωτερότητα τοῦ Ἰσλὰμ ἢ τοῦ Ρ/Καθολικισμοῦ, χανόταν στὴ χοάνη του, ἔπαυε νὰ ἔχει ὁποιαδήποτε ἀναφορὰ στὸν Ἑλληνισμό.

Γιὰ παράδειγμα, οἱ Παλαιολόγοι ἀδελφοὶ καὶ συγγενεῖς τοῦ Κωνσταντίνου, ποὺ τούρκεψαν ἢ φράγκεψαν: Ὁ ἐκλατινισμένος ἀνηψιός τοῦ Κωνσταντίνου ΙΑ, Ἀνδρέας (1453-1502), πουλοῦσε τὰ δικαιώματά του στὸ θρόνο τῆς Κωνσταντινούπολης πότε στὸν γάλλο καὶ πότε στὸν ἰσπανὸ βασιλιά. Ὁ Μανουήλ, ἄλλος ἀνηψιός (1455–1512), ἔδωσε τὰ δικαιώματα τοῦ θρόνου στὸν Πορθητή, καὶ στὴ συνέχεια ὁ γιός του, Ἀνδρέας Παλαιολόγος, ἐξισλαμίστηκε (!). Μιὰ Παλαιολογίνα μπῆκε καὶ στὸ χαρέμι τοῦ Σουλτάνου... Ἄν, τώρα, ὁ Βησσαρίωνας ἢ ὁ Μάικλ Δουκάκης ἢ ὁ ἑλληνοκύπριος Τζῶρτζ Μάικλ διέπρεψαν στὶς χῶρες τους, ἐμᾶς αὐτὸ μᾶς ἀφήνει ἀδιάφορο, δὲν ἔσωσε τὸν Ἑλληνισμό.

Οἱ ἕλληνες φιλοδυτικοὶ δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ (πλήρως) τὴν ἐπισήμανση τοῦ Ζὰκ Λὲ Γκόφφ, ὅτι ἡ Ἅλωση ἦταν ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ ἐμποδίου γιὰ τὴ μελλοντικὴ ἑνοποίηση τῆς Εὐρώπης, δηλαδὴ ὅτι μόνο μὲ ὅρους ὑποταγῆς τέτοια σχεση Ἑλλήνων-Δύσης τέθηκε καὶ τίθεται ἐπὶ 10 αἰῶνες. Μὲ ὅρους πλήρους ἀντιστροφῆς τῆς ἑλληνοβυζαντινῆς πραγματικότητας, αὐτονομίας καὶ ἀνεξαρτησίας.

Ἡ Μεγάλη Ἰδέα τῶν Ἑλλήνων ὑποστηρικτῶν τῆς προσχώρησης στὴ Δύση, (οὐσιαστικά) νὰ ὑποτασσόμασταν στὴν Δύση εἴτε τὸ 1054 εἴτε τὸ 1439, γιὰ νὰ σωθοῦμε ἀπὸ τὸ Ἰσλὰμ ἐνόσω ἦταν οἱ ἐνέργειες τῆς Δύσης αὐτὲς ποὺ καταστοῦσαν τὴν ἐπέλαση τοῦ Ἰσλάμ μὴ ἀντιστρεπτή, εἶναι ἱστορικὰ τόσο ἐσφαλμένη ὅσο ἡ Μεγάλη Ἰδέα τῆς ΟΝΕ τοῦ Σημίτη.

Νομίζω ὅτι ὁ Χρ. Βακαλόπουλος παραμένει ἐπίκαιρος ἔχοντας γράψει:

«Είχαμε μείνει πολύ πίσω γιατί ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία και τους έψησε για τον Πλάτωνα. Από τη στιγμή που ο Γεμιστός πήγε στην Ιταλία μείναμε πάρα πολύ πίσω. Όσοι έμειναν εδώ δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις, κάθισαν εδώ, αυτό ήταν το λάθος τους»

Ανάρτηση από: geromorias.blogspot.com