Το καθεστώς κυριαρχίας στο Αιγαίο

Του Νίκου Παστελάκου

Πρώτο σεντόνι για το 2025. Με την ησυχία σας. Εκεί θα είναι δεν φεύγει. Για να μην σας λένε μλκς τα σημιτικά κόμματα και αποκόμματα. Καλή ανάγνωση.

ΝΗΣΟΙ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου, 13 Φεβρουαρίου 1914, οι Κυβερνήσεις των Μεγάλων Δυνάμεων αποφάσισαν να αναγνωρίσουν την κυριαρχία της Ελλάδας επί, «όλων των νησιών του Αιγαίου που έχουν καταληφθεί από αυτήν, με την εξαίρεση της Ίμβρου, της Τενέδου και του Καστελόριζου». Ως εκ τούτου, το εν λόγω άρθρο αποτέλεσε την de jure αναγνώριση της ελληνικής κυριαρχίας επί του συνόλου των νησιών του Αιγαίου, καθώς επίσης και επιστροφή στην Τουρκία των νήσων Ίμβρου, Τενέδου και Καστελόριζου.

Περαιτέρω η ελληνική κυριαρχία επί των νησιών επιβεβαιώθηκε και επικυρώθηκε και από τη νομολογία του Διαρκούς Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαιοσύνης της Χάγης στην «υπόθεση των Φάρων στη Σάμο και στην Κρήτη» το 1937. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι τα νησιά, «είχαν ήδη αποκοπεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με την πλήρη έννοια του όρου της αποκοπής, δηλαδή την εξαφάνιση κάθε πολιτικού δεσμού με αυτή. Η Σάμος πέρασε υπό την κυριαρχία της Ελλάδας με την Απόφαση των Δυνάμεων της 13 Φεβρουαρίου 1914».

 

Το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε σε κάποια σημεία με τη Σύμβαση του Montreux του 1936. 

Το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάνης του 1923 και το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.

 

Η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης- η οποία μαζί με την αποστρατιωτικοποίηση των Δαρδανελίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ίμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Montreux του 1936 η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λοζάνης. 

Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε και από την ίδια την Τουρκία, όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Rustu Aras, απευθυνόμενος προς την Τουρκική Εθνοσυνέλευση με την ευκαιρία της κύρωσης της Συμβάσεως του Montreux, αναγνώρισε ανεπιφύλακτα το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας να εγκαταστήσει στρατεύματα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, με τις εξής δηλώσεις του: 

"Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατιωτικοποιηθεί κατ' εφαρμογήν της Σύμβασης της Λοζάνης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα". 

Μάλιστα ο Αράς δεν αρκεσθηκε μόνο στη δήλωση του στην Εθνική Συνέλευση αλλά έστειλε και έγγραφο στην Ελλάδα. Το έγγραφο αυτό το χρησιμοποίησε κατ’ επανάληψη ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδιαίτερα όταν οι Τούρκοι δεν εδεχοντο, τη συμπράξει των ΗΠΑ , την νήσο Λήμνο στις ασκήσεις του ΝΑΤΟ.

Όσον αφορά στα νησιά Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος, Ικαρία, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάνης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατιωτικοποιήσεως.

 

Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα "κατά πλήρη κυριαρχία" από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων, τον Απρίλιο του 1947. Περαιτέρω, οι διατάξεις της εν λόγω Συνθήκης προβλέπουν την αποστρατιωτικοποίηση των νήσων αυτών: 

"Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι". Στα Δωδεκάνησα υφίστανται ορισμένες δυνάμεις εθνοφυλακής, οι οποίες έχουν δηλωθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις της συμφωνίας CFE.

 Όσον αφορά τους τουρκικούς ισχυρισμούς για αποστρατιωτικοποίηση των Δωδεκανήσων, σημειώνεται ότι: 

Η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, αποτελεί "res inter alios acta" γι' αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. 

Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, "μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες" εκτός των συμβαλλομένων.

 

Η πρόβλεψη περί αποστρατιωτικοποίησης των Δωδεκανήσων έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο. 

Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατιωτικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς. 

Στο πλαίσιο αυτό, το καθεστώς της αποστρατιωτικοποίησης έπαψε να εφαρμόζεται για τα ιταλικά νησιά Panteleria, Lampedusa, Lampione και Linosa, καθώς και για τη Δ. Γερμανία από τη μια πλευρά, και τη Βουλγαρία, Ρουμανία, Αν. Γερμανία, Ουγγαρία και Φινλανδία από την άλλη πλευρά. 

Πέραν των ανωτέρω, η Ελλάδα, όπως και κάθε άλλο κυρίαρχο κράτος στον κόσμο, δεν μπορεί να παραιτηθεί από το φυσικό και νόμιμο δικαίωμά της για άμυνα σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειάς της. 

Πόσο μάλλον, τη στιγμή που η Τουρκία, παραβιάζοντας κατάφωρα τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την απειλεί με πόλεμο σε περίπτωση που ασκήσει ένα νόμιμο και κυριαρχικό δικαίωμα που της παρέχει το διεθνές δίκαιο.

Θαλάσσια σύνορα βορείως της Δωδεκανήσου και μέχρι του Έβρου, μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, δεν υπάρχουν με ακριβή χάραξη. Όμως από μια απλή ανάγνωση των άρθρων 12 και 16 της Συνθήκης της Λοζάνης του 1923, προκύπτει σαφέστατα ότι, στην Τουρκία ανήκουν η Ίμβρος, η Τένεδος, οι Λαγούσες, καθώς και όλα τα νησιά που, βρίσκονται εντός ΤΡΙΩΝ (3) μιλίων δυτικά από τις Τουρκικές ακτές και δεν έχουν εκχωρηθεί, ρητά στην Ελλάδα. 

Τώρα, όπου απαιτείται στην θαλάσσια περιοχή του Αιγαίου, ισχύει η διεθνής πρακτική της μέσης γραμμής. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε απολύτως είναι ότι η αιγιαλίτιδα ζώνη και τα θαλάσσια σύνορα συμπίπτουν σύμφωνα με το Διεθνές εθιμικό δίκαιο. 

Ως προς τα Δωδεκάνησα, ισχύει η Ιταλοτουρκική σύμβαση της 4ης Ιανουαρίου 1932 για τον καθορισμό των χωρικών υδάτων μεταξύ του Καστελόριζου και της Ασιατικής ακτής. Σε εκτέλεση της σύμβασης αυτής η Τουρκία και η Ιταλία υπέγραψαν διμερές πρωτόκολλο. Το πρωτόκολλο αυτό αναφέρει τα στίγματα της οριοθέτησης των Ιταλοτουρκικών θαλασσίων συνόρων.

Επομένως σήμερα, η Ελλάδα, ως διάδοχος της Ιταλίας χώρας για τα Δωδεκάνησα έχει απολύτως και σαφώς οριοθετημένα θαλάσσια σύνορα στην περιοχή αυτή με την Τουρκία. 

Ενώ η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει με συνέπεια τις παραπάνω διατάξεις, η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι υποχρεούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο να μην επιτρέπει στα στρατιωτικά της α/φη να υπερίπτανται του εναερίου χώρου των εν λόγω ελληνικών νησιών, έχει επανειλημμένως παραβιάσει και συνεχίζει να παραβιάζει τις σχετικές νομικές της υποχρεώσεις.

 

Σύμφωνα με το άρθρο 15 της Συνθήκης της Λοζάνης “Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματος και τίτλου επί των κάτωθι απαριθμούμενων νήσων, τουτέστι της Αστυπάλαιας, Ρόδου, Χάλκης, Καρπάθου, Κάσσου, Τήλου, Νισύρου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψούς, Σύμης και Κω, των κατεχομένων νυν υπό της Ιταλίας και των νησίδων των εξ αυτών εξαρτωμένων, ως και της νήσου Καστελόριζου”. 

Περαιτέρω, το άρθρο 14 της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων (10.12.1947) προβλέπει : «Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα εν πλήρει κυριαρχία τας νήσους της Δωδεκανήσου τας κατωτέρω απαριθμουμένας, ήτοι: Αστυπάλαιαν, Ρόδον, Χάλκην, Κάρπαθον, Κάσον, Τήλον, Νίσυρον, Κάλυμνον, Λέρον, Πάτμον, Λειψών, Σύμην, Κω και Καστελόριζον, ως και τας παρακειμένας νησίδας».

Συνεπώς και ως προς τις νήσους αλλά και ως προς τις νησίδες των Δωδεκανήσων οι συνθήκες μας αποδίδουν πλήρη κυριότητα και δυνατότητα αυτών ,ως εκ τούτου σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, να έχουν ΑΟΖ.

 

Το παραπάνω άρθρο πρέπει να το συνδυάσουμε με το αμέσως επόμενο που ορίζει ότι (άρθρο 16 της Συνθήκης της Λοζάνης) 

"Η Τουρκία δηλοί ότι παραιτείται παντός τίτλου και δικαιώματος πάσης φύσεως επί των εδαφών ή εν σχέσει προς τα εδάφη άτινα κείνται πέραν των προβλεπομένων υπό της παρούσης Συνθήκης ορίων, ως και επί των νήσων, εκτός εκείνων ων η κυριαρχία έχει αναγνωρισθή αυτή δια της παρούσης Συνθήκης, της τύχης των εδαφών και των νήσων τούτων κανονισθείσης ή κανονισθησομένης μεταξύ των ενδιαφερομένων.

Αι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν θίγουσι τας συνομολογηθείσας ή συνομολογηθησομένας ιδιαιτέρας συμφωνίας μεταξύ της Τουρκίας και των ομόρων χωρών λόγω της γειτνιάσεως αυτών". 

Και επίσης στο άρθρο 12 παρ 2 της ίδιας Συνθήκης ορίζεται ότι "Εκτός αντιθέτου διατάξεως της παρούσας Συνθήκης αι νήσοι αι κείμεναι εις μικροτέραν απόστασιν των τριών (3) μιλίων από την ασιατικήν ακτήν παραμένουσι υπό την τουρκικήν κυριαρχίαν".

Επίσης θα πρέπει να τονίσουμε ότι δυνάμει των Συνθηκών, η Ελλάδα ασκεί νομίμως και αδιαλείπτως επί 100 και πλέον έτη, την κυριαρχία της επί όλων των νήσων, νησίδων αλλά και βραχονησίδων που εμπίπτουν, κατά τα προαναφερόμενα, στο έδαφός της χωρίς να έχει υπάρξει αμφισβήτηση από άλλο κράτος, πλην των κατά τα τελευταία έτη αμφισβητήσεων της Τουρκίας.

Αλλά και για να σταματήσει εν τη γενέσει  της οιαδήποτε συζήτηση για τις βραχονησίδες, ενισχυτικά των θέσεών μας θα μπορούσαμε να εκπονήσουμε σχέδια αξιοποίησής τους σύμφωνα με τους διεθνείς περιβαλλοντικούς κανόνες. 

Συμπερασματικά, και σε απλά ελληνικά, νησιά και νησίδες που απέχουν άνω των 3 μιλίων (όχι ναυτικών) από την τουρκική ακτή είναι ελληνικά! 

Στο άρθρο 26: Η Τουρκία αναγνωρίζει και αποδέχεται τα σύνορα της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, του Σερβο-Κροατο-Σλοβενικού Κράτους και του Κράτους της Τσεχοσλοβακίας, όπως αυτά τα σύνορα έχουν ή μπορεί να καθοριστούν από τις Συνθήκες που αναφέρονται στο άρθρο 25 ή από τυχόν συμπληρωματικές συμβάσεις.

Φυσικά η νεοοθωμανική Τουρκία δεν αποδέχεται καμία από αυτές και τις υπόλοιπες δεσμεύσεις της, έχει πλέον το δόγμα της "Γαλάζιας Πατρίδας" και ζητάει τα πάντα. 

Η Ελλάς το μόνο που θα κατορθώσει με την διαρκή υποχωρητικότητά της και τον διαρκή κατευνασμό, είναι να καταστεί με βεβαιότητα Φινλανδία την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης και χώρα δορυφόρος των Τούρκων.

ΠΗΓΗ:

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com