Για την απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (1-4-2020) περί αποχής "από τις ιερές Ακολουθίες, την Θεία Λειτουργία, αλλά και από αυτή την Θεία Κοινωνία".

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου

Μια πρώτη σημείωση για την απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (1-4-2020) περί αποχής "από τις ιερές Ακολουθίες, την Θεία Λειτουργία, αλλά και από αυτή την Θεία Κοινωνία". 

Μια πρώτη σημείωση, ειδικά για τρία ζητήματα, τα οποία νιώθω ότι θα αφορούν εξαιρετικά το μετά την πανδημία:

α. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ανήγαγε στη δογματική αλήθεια της Εκκλησίας και τον τ ρ ό π ο μετάληψης της θείας Ευχαριστίας (παράγραφος 6). Το κρατάμε και θα δούμε αν με αυτή τη βαριά και καταδικαστική θέση αναδεικνύεται όντως το μυστήριο, ή αν -αντιθέτως- υποτάσσεται σε ειδωλοποίηση, σε ριτουαλισμό.

Επαναλαμβάνω ότι η μη-ταύτιση μυστηρίου και τρόπου, για την οποία μιλώ, αφορά την πιστότητα στο είναι της Εκκλησίας. Όχι κόλπα για αναπαυτικό συσχηματισμό με τον αιώνα τούτο. Και γι' αυτό χρειάζεται σπαζοκεφάλιασμα, ώστε να έχουμε τρόπους που διακονούν το νόημα, χρειάζεται ακόμη και να ομολογούμε την αμηχανία μας όποτε το σπαζοκεφάλιασμά μας δεν αποδίδει. Αλλά η αναγωγή των τρόπων στο δόγμα, είναι άλλο ζήτημα, που όντως θέτει θέμα δόγματος! 

β. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος "δεν επιτρέπει πλέον σε κανέναν απολύτως, Αρχιερέα, Ιερέα, Διάκονο, Μοναχό ή άλλον εργάτη της Εκκλησίας, να προβαίνει σε δημόσιες δηλώσεις ή εμφανίσεις στα μέσα της Γενικής Ενημερώσεως και το Διαδίκτυο" (παράγραφος 9). 

Ιδίως όσοι κατά καιρούς έχουμε γίνει στόχος επιθέσεων και σπίλωσης, γνωρίζουμε πολύ καλά τι σημαίνει ο λόγος φανατικών και μισαλλόδοξων, λόγος ακαπίστρωτος, με τη Σύνοδο να μην παρεμβαίνει. Μακάρι να κάνω λάθος, αλλά εδώ φαίνεται (όπως και στο α΄) μια στάση σαρωτική. Δεν μιλά καν για συνέπειες όσον αφορά ενδεχόμενη απειθαρχία στην απόφαση. Μιλά για απόλυτη σιγή, στην οποία μένει θολό το πού μπορεί να φτάσει. Άραγε, ένα κείμενο θεολογικού κριτικού προβληματισμού από έναν εφημέριο, είναι κι αυτό απαγορευμένη δημόσια δήλωση; 

Το κρατάμε κι αυτό, και θα δούμε αν σχετίζεται με την εντεινόμενη στις ορθόδοξες εκκλησίες τάση της Ιεραρχίας για άσκηση ελέγχου και αδειοδότηση της προφητικής λειτουργίας της θεολογίας (Στο τεύχος 150 της "Σύναξης", με θέμα "Αναζήτηση συνοδικότητας: πρεσβύτεροι και λαϊκοί", είχαμε θέσει το θέμα και είχαμε κείμενα του Χρήστου Γιανναρά, "Ὅταν ἡ πατρότητα ἀλληγορεῖται", και του Μισέλ Σταύρου, "Πρέπει ὁ ἐπίσκοπος νὰ ἐλέγχει τὸν λόγο τῶν θεολόγων στὸν δημόσιο χῶρο;". Συναφές του π. Αντωνίου Πινακούλα, "Ἡ συνοδικότητα ἐντὸς τῆς ἐπισκοπῆς στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος σήμερα").

Σε προηγούμενη ανάρτησή μου είχα γράψει "Τη δημοκρατία και τα μάτια μας". Συνεχίζω: "Τη συνοδικότητα και τα μάτια μας". 

γ. Η παράγραφος 5 της απόφασης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου έχει έναν θερμό, πανέμορφο θυσιαστικό τόνο, με χωρία, μάλιστα, του Χρυσοστόμου, τα οποία έχω και ο ίδιος χρησιμοποιήσει σε προγενέστερες μελέτες μου. 

Μια ομολογία εδώ: 

Το βράδυ, παλεύοντας με το μαξιλάρι μου, σκεφτόμουν να γράψω ένα σημείωμα με τίτλο "Συγγνώμην, συγγνώμην, συγγνώμην". Το γράφω τώρα: 

Το τσουνάμι αντιπαραθέσεων, προτάσεων, συγκρούσεων μεταξύ των Χριστιανών αυτές τις εβδομάδες, αφορά σχεδόν εξολοκλήρου τη λειτουργική ζωή καθαυτήν: το τι θα τελεστεί, αν θα τελεστεί, πώς θα τελεστεί. Ελάχιστες, πανελάχιστες φορές ετέθη το θέμα της έμψυχης αγίας τράπεζας, που είναι ο αδύναμος και ο αστήρικτος. Η σημασία του κοινωνείν έχει μεν διακηρυχθεί, όμως είναι γεγονός ότι το διαδικτυακό τσουνάμι των Χριστιανών δεν ασχολήθηκε με αναζήτηση - σκάρφισμα τρόπων χειροπιαστής, εμπράγματης φιλαδελφείας. Ξέρω ότι ατομικά κάποιοι κάνουν κάποια - ο Θεός να τους έχει καλά. Αλλά προβληματίζομαι για το τσουνάμι μας... 

Μια πρώτη σημείωση, και βλέπουμε. Η φράση μου "Μακάρι να κάνω λάθος" είναι αληθινή ευχή. Η διάψευση εδώ είναι ανακούφιση.

Θ.Ν.Π. / 2-4-2020.

ΥΓ 1: Προσθέτω (5 ώρες αργότερα) εδώ μια διευκρίνιση που έκανα σε σχόλιο κάτω από την παρούσα ανάρτηση: Για την θυσιαστικού πνεύματος 5η παράγραφο της απόφασης της ΔΙΣ, παραπέμπω (μολονότι είναι άχαρο) στην ανάρτησή μου της 27ης Φεβρουαρίου. Ναι. έχει νόημα μια τέτοια οπτική. https://www.facebook.com/papathanasiou.athanasios.39/posts/1542256389267670

ΥΓ 2: Η ζωγραφιά, από το: https://medievalfragments.wordpress.com/page/5/

ΠΗΓΗ: 

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com