Οι εξαγωγές υποχωρούν, το εμπορικό έλλειμμα μεγαλώνει

Ελληνικές εξαγωγές: Το success story που χάθηκε στα capital controls

Της Δήμητρας Σκούφου από τα Νέα 

 Εγκλωβισμένη στον κακό της εαυτό συνεχίζει να βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Η έλλειψη ρευστότητας και το υψηλό κόστος χρήματος από τις τράπεζες, η αδυναμία του κράτους να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις του προς τους ιδιώτες, με σημαντική την παρακράτηση του πιστωτικού ΦΠΑ για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις που φτάνει το ένα δισ. ευρώ, αλλά και η συνέχιση των capital controls – παρά τη μερική χαλάρωση – έχουν δημιουργήσει ασφυκτικό περιβάλλον για τους έλληνες εξαγωγείς.

Η κάθετη πτώση των ελληνικών εξαγωγών από την αρχή του χρόνου, ενώ διευρύνεται το εμπορικό έλλειμμα της χώρας, κάνει τους επιχειρηματίες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και να ζητούν από την κυβέρνηση μέτρα για να σταματήσει η καθοδική πορεία προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη. Αλλωστε τα στοιχεία για την εικόνα των ελληνικών εξαγωγών το πρώτο εξάμηνο του έτους είναι αποκαλυπτικά και οι εκπρόσωποι του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει εθνική στρατηγική εξωστρέφειας οι προοπτικές εξόδου από την κρίση απομακρύνονται.

«Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά της απόλυτης σύνδεσης των εξαγωγών με τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας» λέει η πρόεδρος του ΠΣΕ Χριστίνα Σακελλαρίδη και προσθέτει ότι «αν οι εξαγωγικές επιδόσεις ήταν απλώς και μόνο αντίστοιχες αυτών του 2015, το ΑΕΠ της χώρας θα γνώριζε αύξηση κατά 0,9% αντί για ύφεση».

ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Οι λόγοι αυτής της αρνητικής εξέλιξης είναι πολλοί. Σύμφωνα με τους επιχειρηματίες η έλλειψη ρευστότητας, τα capital controls, οι υψηλές οφειλές του Δημοσίου, οι καθυστερήσεις ενεργοποίησης του ΕΣΠΑ και του αναπτυξιακού νόμου αλλά και η υπερφορολόγησησυνθέτουν το δυσμενές περιβάλλον, ενώ οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν και τον έντονο ανταγωνισμό στις ξένες αγορές από νέους παίκτες. Σε αυτό το τελευταίο, τους προηγούμενους μήνες ήταν καθοριστικό το μεγάλο πρόβλημα των κλειστών συνόρων, που προκάλεσαν δυσλειτουργία στις παραδόσεις των προϊόντων στις ξένες αγορές.

Οι εκπρόσωποι του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) στη συνάντηση που είχαν με τον Πρωθυπουργό ενόψει της 81ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης υπογράμμισαν ότι η ελληνική αγορά είναι η πιο κλειστή της ΕΕ και πως το 2015 ο βαθμός ανοίγματός της στο διεθνές εμπόριο, δηλαδή το σύνολο των εισαγωγών και των εξαγωγών ως προς το ΑΕΠ, υπολογίζεται στο 59% όταν στην Ιρλανδία ήταν στο 217%. «Το εμπορικό έλλειμμα της ελληνικής οικονομίας διευρύνεται συνεχώς με την αξία των εξαγωγών να βρίσκεται στο ιστορικό χαμηλό σε βάθος πενταετίας» αναφέρει ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ Κυριάκος Λουφάκης.

Την πτώση των εξαγωγών το πρώτο εξάμηνο του έτους επιβεβαίωσε και το υπουργείο Εξωτερικών παρότι άφησε αιχμές για τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται τα στοιχεία. Ωστόσο, από όποια πλευρά και αν θέλει κανείς να κοιτάξει, οι αριθμοί είναι αμείλικτοι.

 

ΠΛΗΓΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΕΠ. Το εμπορικό έλλειμμα της χώρας αυξήθηκε το επτάμηνο του 2016 κατά 22% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015, ενώ οι εκπρόσωποι της ΣΕΒΕ τονίζουν πως «κάθε τέσσερις μονάδες αύξησης των εξαγωγών θα μπορούσε να συνεπάγονται αύξηση 1% του ΑΕΠ σε μια οικονομία που βρίσκεται στην προτελευταία θέση σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Το πρώτο εξάμηνο του 2016 η συνολική αξία των εξαγωγών υποχώρησε κατά 8,1%. Μάλιστα, σύμφωνα με το Κέντρο Εξαγωγικών Μελετών (ΚΕΜ), η μείωση προκύπτει ακόμα και αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή (1,4%) και οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να πληρώνουν βαρύ τίμημα από την έλλειψη κανονικότητας στην αγορά. Αλλωστε, οι διεθνείς εξελίξεις όπως αυτές στη Βρετανία καθήλωσαν τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας στην Ευρώπη, που αποτελεί και τη σημαντικότερη αγορά για τα ελληνικά προϊόντα. Συγκεκριμένα οι εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2016 παρουσιάζουν οριακή αύξηση κατά 1,3%.

Ομως προς τις τρίτες χώρες η εικόνα είναι πολύ χειρότερη. Οι εξαγωγές προς τις χώρες αυτές εμφανίστηκαν μειωμένες κατά 18,7% αφού λόγω της έλλειψης ρευστότητας οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να ακολουθήσουν επιθετικές πολιτικές προβολής των προϊόντων τους σε δυναμικές αγορές.

Μάλιστα, παρότι τον μήνα Ιούλιο οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν μικρή άνοδο, δεν αντεστρεψαν το κακό κλίμα και στο επτάμηνο συνέχισαν να κινούνται καθοδικά. Ετσι, διαμορφώθηκαν στα 10,7 δισ. ευρώ (εκτός των καυσίμων), χαμηλότερα από τα 10,88 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015.

Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες και εν αναμονή της επίσκεψης του Πρωθυπουργού και των αρχηγών όλων των πολιτικών κομμάτων στη ΔΕΘ, ο εξαγωγικός κόσμος προσδοκά στην ανάδειξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, ως πυρήνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας. Σε διαφορετική περίπτωση, ο λογαριασμός θα γίνει βαρύτερος για όλους και θα ενεργοποιηθούν πολύ νωρίτερα κόφτες προοπτικών εξόδου από την κρίση λέει η πρόεδρος του ΠΣΕ.

ΚΙΝΗΤΡΑ. Στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδίου δράσης, ο ΣΕΒΕ έχει διατυπώσει το αίτημα για την καθιέρωση καταλλήλως προσδιορισμένου κριτηρίου εξωστρέφειας (με επιπλέον μοριοδότηση μεταξύ άλλων) σε όλα τα προγράμματα του ΕΣΠΑ, νέο δανεισμό προς τις επιχειρήσεις από το τραπεζικό σύστημα με τη δημιουργία «λευκού Τειρεσία» σε μια προσπάθεια να ενισχυθούν και να επιβραβευθούν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις αλλά να παροτρυνθούν και άλλες να αναπτύξουν εξωστρέφεια. Σύμφωνα με τους εξαγωγείς, ο ορισμός της εξαγωγικής επιχείρησης που θα δικαιούται ειδική μεταχείριση θα μπορούσε να είναι η επιχείρησης της οποίας το ποσοστό των εξαγωγών είναι άνω του 25% των προϊόντων της ή η αξία των εξαγωγών της υπερβαίνει τα 3 εκατ. ευρώ.

Νέα βουτιά κατά 7,2% σημειώθηκε στο επτάμηνο
Στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2016 η συνολική αξία των εξαγωγών διαμορφώθηκε, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, σε 14.249 εκατ. ευρώ έναντι 15.355,8 εκατ. το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015, παρουσιάζοντας μείωση 7,2%. Ωστόσο εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εξαγωγές επίσης καταγράφουν υποχώρηση, της τάξεως του 0,9%. Ομως αν και τα πετρελαιοειδή παρουσίασαν τη μεγαλύτερη πτώση σημαντική ήταν και η υποχώρηση της αξίας των εξαγωγών σε μια σειρά άλλων προϊόντων και μάλιστα εκ των βασικών εξαγώγιμων προϊόντων όπως στα βιομηχανικά, στα χημικά, στις πρώτες ύλες, στα λίπη – έλαια. Ειδικότερα η αξία εξαγωγών των βιομηχανικών προϊόντων διαμορφώθηκε στα 2,35 δισ. ευρώ στο επτάμηνο από 2,57 δισ. που ήταν το αντίστοιχο διάστημα του 2015. Τα έλαια διαμορφώθηκαν στα 402,8 εκατ. από 456 εκατ. το περσινό επτάμηνο, ενώ οι πρώτες ύλες στα 501 εκατ. ευρώ από 574,4 εκατ. το 2015.
Την ίδια ώρα αύξηση 18,2% κατέγραψαν οι εισαγωγές τον Ιούλιο σε σύγκριση με τον περσινό Ιούλιο, στα 3.593,6 εκατ. ευρώ έναντι 3.040,5 εκατ. Μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές καταγράφουν εντυπωσιακή αύξηση 26,5%. Ωστόσο στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2016 οι εισαγωγές εμφανίζονται μειωμένες κατά 0,5%, εξαιτίας των πετρελαιοειδών ενώ χωρίς αυτά παρουσιάζουν αύξηση κατά 8,8%. Πάντως παράγοντες της αγοράς αποδίδουν τη μεγάλη αύξηση στη χαλάρωση των capital controls που διευκόλυνε τις εισαγωγές καθώς πέρσι το Ιούλιο εξαιτίας των αυστηρών ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων είχαν μειωθεί κατά 32%.
Τέλος, στο επτάμηνο το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, σε συνδυασμό και με την υποχώρηση των εξαγωγών, καταγράφει αύξηση 9,7% με τα πετρελαιοειδή ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή η αύξηση του ελλείμματος είναι 21,9%.

Ανάρτηση από: geromorias.blogspot.com