ΔΝΤ: ΕΠΙΒΑΡΥΝΕΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΜΕ ΤΟΚΟΓΛΥΦΙΚΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ

Λεωνίδας Βατικιώτης – «Επίκαιρα»

«Θέλετε να γίνουμε σαν το Σουδάν, τη Σομαλία και τη Ζιμπάμπουε, που είναι οι μοναδικές χώρες οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν καθυστερήσει την πληρωμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου;» Αυτός είναι ο αντίλογος που προβάλλεται μόνιμα σε κάθε ένσταση ή αντίρρηση στην προοπτική πληρωμής των δόσεων του Ταμείου! Η απάντηση αυτή αποφεύγει, ωστόσο, να τοποθετηθεί απέναντι στο προφανές ερώτημα ως προς τη σκοπιμότητα, ακόμη και τη νομιμότητα, των πληρωμών στον κολοσσιαίο οργανισμό.

Και οι ενστάσεις εγείρονται όλο και πιο έντονα όσο οι πιστωτές, εκβιάζοντας την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχτεί τα αιτήματά τους, αρνούνται να υλοποιήσουν τις δικές τους υποχρεώσεις για την έγκαιρη καταβολή των δόσεων. Αυτή τους δε η απροθυμία, από κοινού με την καλά ενορχηστρωμένη τακτική διαχείρισης της ρευστότητας εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οδηγεί σε ασφυξία την ελληνική οικονομία, φέροντας την αποκλειστική ευθύνη για τις αυξανόμενες ενδείξεις επιστροφής στην ύφεση.
Δεν είναι, ωστόσο, μόνο η αθέτηση των υποχρεώσεων των πιστωτών που νομιμοποιεί μια «συμμετρική» αθέτηση των υποχρεώσεων εκ μέρους της Ελλάδας για αποπληρωμή των δόσεων, όπως αυτή, για παράδειγμα, που πληρώθηκε τη Δευτέρα 11 Μαΐου, το απόγευμα, ύψους 750 εκατ. ευρώ. Βάσιμες ενστάσεις ως προς τη σκοπιμότητα αποπληρωμής του ΔΝΤ δημιουργεί και η τοκογλυφική του πρακτική απέναντι στην Ελλάδα.

Όπως έδειξε πρόσφατη δημοσίευση της βρετανικής Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Jubilee Debt Campaign», το ΔΝΤ χρεώνει την Ελλάδα με επιτόκιο ύψους 3,6%, που είναι τέσσερις φορές υψηλότερο από το επιτόκιο που απαιτείται για να καλύπτει το κόστος λειτουργίας του, το οποίο υπολογίζεται γύρω στο 0,9%. Αν η Ελλάδα χρεωνόταν με αυτό το επιτόκιο από το 2010, θα είχε καταβάλει 2,5 δις ευρώ λιγότερα σε πληρωμές προς τον διεθνή αλλά όχι και τόσο δημοφιλή οργανισμό.

Από το 2010 ως το 2014, με την εμπλοκή του στον δανεισμό υπερχρεωμένων χωρών, το Ταμείο έχει κερδίσει 8,4 δις ευρώ. Το ένα τέταρτο αυτών των κερδών προέρχεται από την Ελλάδα. Ο οικονομολόγος της βρετανικής ΜΚΟ Τιμ Τζόουνς, με αφορμή τα συγκεκριμένα ευρήματα και την προηγούμενη έρευνα της ίδιας οργάνωσης, βάσει της οποίας το 92% των δανείων της τρόικας έχει επιστρέφει στους δανειστές και τις τράπεζες δήλωσε ότι «τα δάνεια του ΔΝΤ στην Ελλάδα όχι απλώς διέσωσαν τις τράπεζες που δάνειζαν αφειδώς, αλλά έχουν πρακτικά βγάλει περισσότερο χρήμα έξω από τη χώρα. Αυτό το τοκογλυφικό επιτόκιο επιβαρύνει το άδικο χρέος που επιβλήθηκε στον ελληνικό λαό».

Πολλαπλές παραβιάσεις του καταστατικού


Επιπλέον επιχειρήματα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθούν για να μην αποπληρωθεί το χρέος στο ΔΝΤ -η συμμετοχή του στη πρώτη δανειακή σύμβαση του 2010 ανήλθε σε 20,1 δις ευρώ και στη δεύτερη του 201 σε 28 δις- συζητήθηκαν επίσης στη δεύτερη συνεδρίαση των ομάδων εργασίας της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, μεταξύ 4 και 7 Μαΐου. Με βάση μια πρώτη καταγραφή, ο αριθμός των παρατυπιών που συνοδεύουν τη δανειοδότηση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι διψήφιος!


Η σημαντικότερη αντίφαση που υπάρχει μεταξύ των δανείων που δόθηκαν και συνεχίζουν να δίνονται στην Ελλάδα σχετίζεται με το ποσοστό συμμετοχής της χώρας μας στο κεφάλαιο του οργανισμού, το οποίο ανερχόταν σε 823 εκατ. SDR (Special Drawing Rights, όπως αποκαλείται το ειδικό «νόμισμα» του ΔΝΤ), ενώ στις 3 Μαρτίου 2011, όταν υλοποιήθηκαν οι μεταρρυθμίσεις του 2008, ανήλθε σε 1.102 εκατ. SDR, με την πιο πρόσφατη ισοτιμία του να ανέρχεται σε 1,25 ευρώ. Με βάση, ωστόσο, το άρθρο 5 του καταστατικού του, ο δανεισμός του ΔΝΤ σε μια χώρα δεν μπορεί να ξεπερνά το διπλάσιο της ποσόστωσής της. Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως έγινε μια... μικρή υπέρβαση και σε ό,τι αφορά στο πρώτο δάνειο, όπου η συμμετοχή του Ταμείου ήταν 32 φορές μεγαλύτερη της ποσόστωσης, ενώ στην περίπτωση του δεύτερου δανείου το Ταμείο δάνεισε την Ελλάδα 22 σχεδόν φορές περισσότερα από τη συμμετοχή της ή 11 φορές το ανώτατο επιτρεπτό όριο, που ήταν μόνο διπλάσιο της συμμετοχής.

Το κρέας... ψάρι!

Το ΔΝΤ επίσης παραβίασε το καταστατικό του δανείζοντας την Ελλάδα χωρίς το χρέος να έχει κριθεί βιώσιμο, όπως απαιτείται στο καταστατικό του οργανισμού ώστε να αποφεύγεται η έκθεση του Ταμείου σε υψηλούς κινδύνους. Για το συγκεκριμένο θέμα ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, ο οποίος διετέλεσε αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του ΔΝΤ μεταξύ του Μαρτίου του 2010 και του Δεκεμβρίου του 2011, στο βιβλίο του με τίτλο Το άγνωστο παρασκήνιο της προσφυγής στο ΔΝΤ (εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη) αναφέρει τα εξής: «Στην έκθεσή τους για την έγκριση και την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα, οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου ανέφεραν ότι θεωρούσαν βιώσιμο το δημόσιο χρέος σε μεσοπρόθεσμη βάση. Καθώς όμως υπήρχαν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες ήταν δύσκολο να δηλώσουν κατηγορηματικά ότι το ελληνικό χρέος ήταν βιώσιμο... Για να μπορέσει η νομική υπηρεσία του Ταμείου να εγκρίνει την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου, ερμήνευσε διασταλτικά το καταστατικό του ΔΝΤ και επικαλέστηκε τον κίνδυνο μιας συστημικής αποσταθεροποίησης, επειδή ακριβώς δεν ήταν βέβαιη η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους» (σελ. 125).

Παραβίαση του καταστατικού του οργανισμού υπήρχε και σε ό,τι αφορά στη χρήση των κονδυλίων που εκταμίευσε. Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι «ένα μέλος δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τους γενικούς πόρους του Ταμείου για μια μεγάλη ή συνεχιζόμενη εκροή κεφαλαίου και το Ταμείο μπορεί να απαιτήσει ένα μέλος να επιβάλει ελέγχους για να αποτρέψει μια τέτοια χρήση των γενικών πόρων του Ταμείου. Εάν, μετά την παραλαβή ενός τέτοιου αιτήματος, ένα μέλος αποτύχει να ασκήσει τους κατάλληλους ελέγχους, το Ταμείο μπορεί να κηρύξει το μέλος ακατάλληλο να χρησιμοποιήσει τους πόρους του».

Στην Ελλάδα ξέρουμε καλά πώς χρησιμοποιήθηκαν οι πόροι του ΔΝΤ: για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες! Με βάση τα όσα γράφει πάλι ο Π. Ρουμελιώτης, «οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών χωρών διαβεβαίωναν ότι οι τράπεζες των χωρών τους θα συνέχιζαν να στηρίζουν την Ελλάδα και θα διατηρούσαν τα ελληνικά ομόλογα που είχαν αγοράσει. Βεβαίως, οι διαβεβαιώσεις των εκπροσώπων των ευρωπαϊκών χωρών δεν επαληθεύτηκαν στην πορεία. Αντίθετα, οι ευρωπαϊκές τράπεζες ξεφορτώθηκαν ένα μεγάλο μέρος των ελληνικών ομολόγων που είχαν στην κατοχή τους, είτε ρευστοποιώντάς τα στην ημερομηνία λήξης τους είτε πουλώντας τα με έκπτωση στη δευτερογενή αγορά ομολόγων» (σελ. 127). Επομένως, κατά παράβαση του καταστατικού του οργανισμού, οι πόροι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου χρησιμοποιήθηκαν για να χρηματοδοτήσουν τη φυγή κεφαλαίων, όπως έχει συμβεί κι άλλες φορές στην πρόσφατη ιστορία. Το (προφανώς ρητορικό) ερώτημα που γεννάται σχετίζεται με τις κυρώσεις που αντιμετώπισαν οι εκπρόσωποι της Γερμανίας και της Γαλλίας στο ΔΝΤ, όταν στη συνέχεια αποδείχτηκε ότι συνειδητά... παραμύθιαζαν τη διοίκηση του Ταμείου.

Τα παραπάνω παραδείγματα είναι ορισμένα μόνο απ' όσα μπορεί να επικαλεστεί η κυβέρνηση για να προχωρήσει στην άμεση παύση πληρωμών προς το ΔΝΤ, που θα ανοίξει τον δρόμο για τη μονομερή διαγραφή του χρέους.

Πηγή: Λεωνίδας Βατικιώτης – «Επίκαιρα» από ΠΡΕΖΑ TV