Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2025

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ (Σκιάθος, Ο4. Ο3. 1851 – 03. 01. 1911).


 Από το fb του Κωνσταντίνου Κωνσταντόπουλου


Σαν σήμερα (στις 2.00 π.μ., ξημερώνοντας η 3η Ιανουαρίου), κοιμήθηκε ο ταπεινός και αξεπέραστος  Άγιος των Νεοελλενικών Γραμμάτων, το "Έαρ και το Πάσχα της Ελληνικής Λογοτεχνίας"... ο "άγιος των ελληνικών γραμμάτων"... "η κορυφή των κορυφών (κατά τον Κ. Π. Καβάφη).

     **********



____ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ____


«Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἐπετείου τοῦ θανάτου του, 3 Ἰανουαρίου 1911, θυμίζω ὅτι κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς κηδείας του χιόνιζε, καὶ τὸ φέρετρο ποὺ μεταφερόταν ξεσκέπαστο ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν στὰ Μνημούρια, στρώθηκε μὲ χιόνι, σὰν σάβανο. 

Τὴ συνθήκη αὐτὴ εἶχε περιγράψει ὁ ἴδιος στὸ διήγημα «Ὁ Ἔρωτας στὰ χιόνια», ὅπου ὁ μπαρμπα–Γιαννιός, ὁ ἥρωας τοῦ διηγήματος, πεθαίνει σαβανομένος ἀπὸ τὸ χιόνι: 

«Καὶ ὁ μπαρμπα-Γιαννιὸς ἄσπρισεν ὅλος, κ᾽ ἐκοιμήθη ὑπὸ τὴν χιόνα, διὰ νὰ μὴ παρασταθῇ γυμνὸς καὶ τετραχηλισμένος, αὐτὸς καὶ ἡ ζωή του καὶ αἱ πράξεις του, ἐνώπιον τοῦ Κριτοῦ, τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερῶν, τοῦ Τρισαγίου»

Toυ Δημ. Μαυρόπουλου, 

εκδότη του ΔΟΜΟΥ και των ΑΠΑΝΤΩΝ του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

**********
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
4 Μαρτίου 1851- 3 Ιανουαρίου 1911

Δημήτρης Κονιδάρης

*******

            "Μάννα μου, ἐγώ 'μαι τ' ἄμοιρο, 
                    τὸ σκοτεινὸ τρυγόνι..."

ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ  


Μάννα μου, ἐγώ 'μαι τ' ἄμοιρο, τὸ σκοτεινὸ τρυγόνι,
ὅπου τὸ δέρνει ὁ ἄνεμος, βροχὴ ποὺ τὸ πληγώνει.
Τὸ δόλιο! ὅπου κι' ἂν στραφῇ κι' ἀπ' ὅπου κι' ἂν περάσῃ
δὲ βρίσκει πέτρα νὰ σταθῇ, κλωνάρι νὰ πλαγιάσῃ.

Ἐγὼ βαρκούλα μοναχή, βαρκούλ' ἀποδαρμένη
μέσα σὲ πέλαγο ἀνοιχτό, σὲ θάλασσ' ἀφρισμένη,
παλεύω μὲ τὰ κύματα χωρὶς πανί, τιμόνι
κι' ἄλλη δὲν ἔχω ἄγκουρα πλὴν τὴν εὐχή σου μόνη.

Στὴν ἀγκαλιά σου τὴ γλυκειά, μαννούλα μου, ν' ἀράξω,
μὲς στὸ βαθὺ τὸ πέλαγο αὐτὸ πριχοὺ βουλιάξω.
Μαννούλα μου, ἤθελα νὰ πάω, νὰ φύγω, νὰ μισέψω
τοῦ ριζικοῦ μου ἀπὸ μακρυὰ τὴ θύρα ν' ἀγναντέψω.

Στὸ θλιβερὸ βασίλειο τῆς Μοίρας νὰ πατήσω,
κι' ἐκεῖ νὰ βρῶ τὴ μοῖρα μου καὶ νὰ τὴν ἐρωτήσω.
Νὰ τῆς εἰπῶ: εἶναι πολλά, σκληρὰ τὰ βάσανά μου,
ὡσὰν τὸ δίχτυ ποὺ σφαλνᾶ θάλασσα, φύκια κι' ἄμμο·
εἶναι κι' ἡ τύχη μου σκληρή, σὰν τὴν ψυχὴ τὴ μαύρη,
π' ἀρνήθηκε τὴν Παναγιὰ κι' ὁπὄλεος δὲν θαὔρει.

Κι' ἐκείνη μ' ἀποκρίθηκε κι' ἐκείνη ἀπελογήθη:
«Ἦτον ἀνήλιαστη, ἄτυχε, ἡ μέρα ποὺ γεννήθης·
ἄλλοι ἐπῆραν τὸν ἀνθὸ καὶ σὺ τὴ ρίζα πῆρες·
ὅντας σὲ ἔπλασ' ὁ Θεὸς δὲν εἶχε ἄλλες 
μοῖρες».

"ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ " 

https://m.youtube.com/watch?v=1Az1J88EARA&feature=youtu.be&fbclid=IwAR1bgXxliWkqmSnYPGc9IB5aaf3I223_o8-ILeahxH28c1lMdrDK0gHwnwE

_______________________________________

Ο ίδιος σε ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα ιστορεί τη ζωή του:

                         Αυτοβιογραφικό

   " Ἐγεννήθην ἐν Σκιάθῳ, τῇ 4 Μαρτίου 1851. Ἐβγήκα ἀπὸ τὸ Ἑλληνικὸν Σχολεῖον εἰς τὰ 1863, ἀλλὰ μόνον τῷ 1867 ἐστάλην εἰς τὸ Γυμνάσιον Χαλκίδος, ὅπου ἤκουσα τὴν Α΄ καὶ Β΄ τάξιν. 

Τὴν Γ΄ ἐμαθήτευσα εἰς Πειραιᾶ, εἴτα διέκοψα τὰς σπουδάς μου καὶ ἔμεινα εἰς τὴν πατρίδα. Κατὰ Ἰούλιον τοῦ 1872 ὑπῆγα εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος χάριν προσκυνήσεως, ὅπου ἔμεινα ὀλίγους μῆνας. 

Τῷ 1873 ἦλθα εἰς Ἀθήνας καὶ ἐφοίτησα εἰς τὴν Δ΄ τοῦ Βαρβακείου. 

Τῷ 1874 ἐνεγράφην εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολήν, ὅπου ἤκουα κατ' ἐκλογὴν ὀλίγα μαθήματα φιλολογικά, κατ' ἰδίαν δὲ ἠσχολούμην εἰς τὰς ξένας γλώσσας. 

Μικρὸς ἐζωγράφιζα Ἁγίους, εἶτα ἔγραφα στίχους, καὶ ἐδοκίμαζα νὰ συντάξω κωμῳδίας. 

Τῷ 1868 ἐπεχείρησα νὰ γράψω μυθιστόρημα. Τῷ 1879 ἐδημοσιεύθη Ἡ Μετανάστις ἔργον μου εἰς τὸ περιοδικὸν Σωτῆρα. 

Τῷ 1882 ἐδημοσιεύθη Οἱ ἔμποροι τῶν Ἐθνῶν εἰς τὸ Μὴ χάνεσαι. 

Ἀργότερα ἔγραψα περὶ τὰ ἑκατὸν διηγήματα, δημοσιευθέντα εἰς διάφορα περιοδικὰ καὶ ἐφημερίδας."

______________________________

***

"Μικρὸς ἐζωγράφιζα Ἁγίους, εἶτα ἔγραφα στίχους, καὶ ἐδοκίμαζα νὰ συντάξω κωμῳδίας."

____________________________________

                          ****

Και...
ένα εξαιρετικό κείμενο
του φίλου  -  φιλόλογος και συγγραφέα 
 Νίκος Σταθόπουλος 

" ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΤΕΤΟΙΑ ΜΕΡΑ, 

να μνημονεύουμε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη...


'Οπως μας προτρέπει ο Ο.Ελύτης, 
όπως επιτάσσουν οι ζοφεροί καιροί της εμπορευματικής μνήμης χρυσόψαρου...

Κομίζει "νίκας κατά βαρβάρων" 
ο Σκιαθίτης της στοχαστικής μελαγχολίας περί θανάτου...

κομίζει μια λεπτοφυή ελπίδα μεγαλείου ψυχής καμωμένη από το ουράνιο μετάξι της αγάπης χωρίς κανένα ψεγάδι ιδιοτελούς "κοινωνικής" μελούρας...

Πανέμορφα φανατικός 
και συναρπαστικά ζηλωτικός 
στην Πίστη που θεμελιώνει την 'Υπαρξη και όχι τις ατομικές τυχαιότητες-αθύρματα των "συνθηκών"...

Με Χριστό, Αγάπη, Πατρίδα και Πόνο, ασύγκριτα της "κοινοτικής αρχής" εντός μιας επιλεγμένης μοναξιάς, ανίκητα είρων απέναντι στην εωσφορική ισχύ του Ορθού Λόγου της κρατικής κυριαρχίας των εμπόρων και των κονκισταδόρων : κληροδότησε σε εμάς τους ανάξιους, μια Τέχνη χωρίς φρου φρου κι αρώματα αλλά πλήρη γεύσεων παραδείσου με πρώτες ύλες από την ελπιδοφόρα τραγωδία της σύγχρονης Ελλάδας...

Τον έστειλε ο Θεός να διδάξει το κύρος της σιωπής του ταπεινού μέσα από θείες εικόνες μιας ζωής τόσο έγχρωμης που ο ανθρωπάκος τη φοβήθηκε και την κατάντησε ασπρόμαυρη...

Αγάπα μας και μεσίτευε κυρ -Αλέξανδρε, και με τον υπνωτισμό τού κάλλους προστάτευσέ μας από τα Θεριά του ολόστεγνου και αντιπνευματικού κόσμου!... "

ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ 

___________________________________

" Ο ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΑ ΧΙΟΝΙΑ "




ΠΗΓΗ: 
https://www.facebook.com/share/p/1EtJKe3YxM/

https://www.facebook.com/share/p/1XJLZFFNsE/

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=3047414942173706&id=100007156891995

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.