Από τον παραλυτικό μέχρι τον … εκ γενετής τυφλό: αναφορά στην Ε.Ε. της Κονσίτας

«Μετά οσίου όσιος έση, και μετά ανδρός αθώου αθώος έση,
και μετά εκλεκτού εκλεκτός έση και μετά στρεβλού διαστρεψεις»
(Ψαλμός ΙΖ´)

Είχα αποφασίσει να κάνω μιαν σχετική ανάρτηση πριν λίγες μέρες, αλλά μια σειρά από εμπόδια με καθυστέρησαν. Πυρήνας της ανάρτησης θα ήταν η «Κυριακή του Παραλύτου» που πέρασε και αφορμή …η Κονσίτα. Οι μέρες κυλούσαν μεταξύ υποχρεώσεων και προβληματισμού και νάσου μετά μια ανάρτηση που μου χαρίστηκε στην Αποικία μας: Τελικά… 2 φύλα δεν είναι αρκετά…. [Ματίνα Αναγνωστοπούλου]. Η ανάρτηση ίσως σοκάρει πολλούς από μας, αλλά οφείλουμε να ξεπεράσουμε τα «εσκαμμένα» και ας ματώσουμε και λίγο. Χωρίς μάτωμα δεν υπερβαίνουμε τα τυπικά και το συντηρητισμό μας. Το όποιο τάλαντο της Χάρης ας μη το σιγουρέψουμε κάτω από το χώμα του «μη τα σκαλίζεις».

Υπάρχει και άλλο γεγονός αυτές τις μέρες. Είναι οι πολλαπλές εκλογικές «δημοκρατικές» διαδικασίες, με κορύφωση την αυριανή, που ίσως δείξει κάποιο ταρακούνημα των πολιτικών υδάτων της ελλαδικής και ευρωπαϊκής «κολυμβήθρας της Βησθεδά». Και όπως το στάσιμο νερό της τότε κολυμβήθρας ζωογονούσε η ταραχή ενός Αγγέλου, ας αναρωτηθούμε αν μια μερίδα από τους ευρωπαϊκούς λαούς μπορούν να παίξουν αυτό το ρόλο. Έστω και αν μόνο αυτοί που έχουν «άνθρωπο» (μπάρμπα στην Κορώνη ή συλλογικό υποκείμενο») γίνουν οι «πρώτοι» που θα προλάβουν να «ιαθούν» μέχρι νάρθη ο Ιησούς…

Όσον αφορά το «φαινόμενο Κονσίτα», αλλά και τα πολλά περιθωριακά ανθρώπινα φύλα, θα μπορούσαμε, εάν ξεπερνούσαμε τις τρικλοποδιές της θρησκευτικής λογικής, να το δούμε και πιο εύκολα και πιο θεολογικά. Να εμβαθύνουμε στη ρήση του Ιησού για τον «εκ γενετής τυφλό» του αυριανού ευαγγελίου: «…ούτε ούτος ήμαρτε, ούτε οι γονείς αυτού, αλλ’ ίνα φανερωθή τα έργα του Θεού εν αυτώ…», Ιω. Θ΄, 3. Γιατί ο τυφλός της αυριανής Κυριακής του Πεντηκοσταρίου ήταν «εκ γενετής», δηλαδή από βιολογική αιτία.

Σε μια εποχή όμως που επικρατεί η κοινωνιολογική, πολιτική και οικονομική προσέγγιση είναι αναγκαίο να πάμε με τη σειρά, όπως δηλαδή οι τρεις τελευταίες «ανθρωπολογικές» Κυριακές του Πεντηκοσταρίου. Η Κυριακή του παράλυτου τονίζει αυτή την πλευρά μαζί με την υπέρβασή της. Την υπέρβαση της κοινωνικής αδικίας. Η ενδιάμεση Κυριακή «της Σαμαρείτιδας» ξεδιπλώνει ανάμεσα σε πολλά την υπέρβαση της «ιερής λογικής» και της «θρησκευτικής αγκύλωσης» για το τι είναι ιερό και παράδοση.

Θα ήθελα σήμερα να σημειώσω δυο-τρεις πλευρές από κάθε μία από τις διαδοχικές και αλληλοσυμπληρούμενες ευαγγελικές περικοπές πριν τη γιορτή της Ανάληψης. Θεωρώ μάλιστα πως έμμεσα και κάποια ζητήματα της συγκυρίας μπορούν να ιδωθούν με πιο φρέσκια και ζωογόνα ματιά, αλλά κυρίως οι βαθύτερες υπαρξιακές αγωνίες, αμφιβολίες, αντιρρήσεις ή αρνήσεις.

*****

Ι) Από την ευαγγελική περικοπή του Παραλύτου (Ιω. Ε΄, 1-15):

1) Η κολυμβήθρα και οι κατάκοιτοι: Δίπλα στην κολυμβήθρα ήσαν κατάκοιτοι βασανισμένοι άνθρωποι απ’ όλα τα είδη της ανθρώπινης βιολογικής ή κοινωνικής κακοτυχίας: άρρωστοι, τυφλοί, ανάπηροι, πιασμένοι. Συμβολίζουν όλους εμάς σε όλες τις εποχές και όλες τις κοινωνίες που βγαίνουμε στο περιθώριο της ζωής για κάποιο λόγο και γινόμαστε ανενεργοί. Και τότε δεν καθορίζουμε μόνοι μας τη μοίρα μας, αλλά θέλουμε «άνθρωπο» και «Άγγελο». Μόνο που έτσι λίγοι προλαβαίνουν. Μόνο όταν έρχεται ο Ιησούς ξεπερνιέται η επετηρίδα και η κάθε ίαση αφορά κάθε «παράλυτο» και όχι μόνο τους λίγους.

2) Η αρχιτεκτονική της κολυμβήθρας: «Πέντε στοάς έχουσα». Οφείλουμε να συνδέσουμε τον αριθμό «5» με τον αριθμό των ανδρών που είχε και «έχασε» η Σαμαρείτισα. Πάλι «5». Πρόκειται για τις 5 αισθήσεις, που αποτελούν τις «5» πύλες ώστε να μπει ο αισθητός κόσμος στο νου και από εκεί ίσως στη συνείδηση. Επομένως τα νερά της κολυμβήθρας είναι τα νερά της  προσωπικής ή συλλογικής συνείδησης, όταν ο Άγγελος τα «ταράσσει» από το βάλτο τους και έτσι είναι ιάσιμα.

3) Ο πολύς χρόνος της παραλυσίας: Πέραν του συμβολισμού των 38 ετών που ο παράλυτος βρισκόταν άπρακτος δίπλα στα νερά, ιδιαίτερη σημασία έχει ο χρόνος και ο τρόπος ίασης το Ιησού. Τα 38 χρόνια είναι πάρα πολλά [δείτε παράλληλα κι αυτό: Ο Παραλυτικός στα νερά της Βησθεδά τις ώρες των Πανελλαδικών εξετάσεων… Posted on Μαΐου 27, 2013 by manitaritoubounou]

Ο παράλυτος έχει εκεί λιμνάσει, όπως και το νερό. Γι’ αυτό η ανάγκη ενός αλληλέγγυου υποκειμένου γίνεται αναγκαία. Και επειδή δεν είχε ποτέ ένα «δικό του» άνθρωπο, τον πλησίασε ο άγνωστος στο πλήθος δικός μας: «…Και εδώ ο Ιησούς αποκαλύπτει μιαν απ’ τις μεγαλύτερες αλήθειες. Την δυνατότητα της ανθρώπινης βούλησης. Αυτή τη φορά δε ρωτά τον άρρωστο αν πιστεύη, για να τον σώση η πίστη του. Αλλά τον ρωτά αν θέλη να γιατρευτή. Κι όταν ο άρρωστος απαντά καταφατικά, ο Ιησούς του λέει “σήκω πάρε το κρεββάτι σου και περπάτα”…» (Κωστής Μπαστιάς, Κυριακοδρόμιο, εκδ. Αστήρ, 1977, σελ.123).

ΙΙ) Από την ευαγγελική περικοπή της Σαμαρείτιδας (Ιω. Δ΄, 5-42):

1) Οι πέντε συν ένας άνδρες: Η γυναίκα από την αιρετική στους Ιουδαίους Σαμάρεια δοκίμασε όλες της πλευρές των βιολογικών (πέντε) αισθήσεων. Δοκίμασε, μα και απέρριψε και τους πέντε άνδρες. Έφτασε στον έκτο, ξεπερνώντας τις αισθήσεις, δηλαδή στη λογική. Με αυτή τη λογική συζητά, αμφιβάλλει και προσπαθεί με αντεπιχειρήματα να αντικρούσει το πλησίασμα του Ιησού. Όμως ο Ιησούς υπερβαίνει και αυτές τις αμφιβολίες γιατί αποκαλύπτει στην ώριμη πια φάση «την πεμπτουσία του Λόγου Του». Τον αισθησιασμό τον έχει ήδη απορρίψει με τη ζωή της η ίδια η γυναίκα. Κρατιέται όμως ακόμα με το σχοινί της «ιερής λογικής». Ποιος έφτιαξε δηλαδή το φρέαρ (Πατριάρχης Ιακώβ), που γίνεται η λατρεία (στο Όρος που θυσίασαν οι προπάτορες), κλπ. Ο Ιησούς τα υπερβαίνει όλα. Γιατί ο Θεός είναι Πνεύμα. Και «όπου θέλει πνει». Και δεν κρατιέται από βουνά, πηγάδια, ναούς, ονόματα, Σάββατα, παραδόσεις όταν χρειάζεται να χαρίσει το «νερό της ζωής».

2) Η γυναίκα παράτησε τη στάμνα και τρέχει στην πόλη: «…Αφήκεν ουν την υδρίαν αυτής η γυνή και απήλθεν εις την πόλιν, και λέγει τοις ανθρώποις…» (28). Η γυναίκα αυτή δεν είναι ένας ατομικός άνθρωπος, που απλά προσπαθεί να ευχαριστηθεί χαρεί τη ζωή και «γαία πυρί μοιχθήτω». Όπως ψάχνεται και αποτυγχάνει στην προσωπική της ζωή, όμοια ψάχνεται και παλεύει ως μέλος της πόλης και ως μέλος της τοπικής της πατρίδας. Η αποκάλυψη του Ιησού δεν αποτελεί μια ατομική της υπόθεση. Μπορεί να αποτελέσει μια υπόθεση της πόλης. Η «σωτηρία» από την αλλοτρίωση δεν είναι υπόθεση του ατόμου, είναι υπόθεση του συλλογικού ανθρώπου. Και αν ο Ιησούς στη γνωστή παραβολή δείχνει ότι αφήνει τα 99 πρόβατα για να βρει το ένα χαμένο, η σαμαρείτισα παρατά τον εαυτό της – το ένα πρόβατο – που βρέθηκε και ψάχνει τα 99 της πόλης… Αυτό είναι το πρώτο και αναγκαίο κριτήριο της ορθόδοξης χριστιανικής αγιότητας…

ΙΙΙ) Από την ευαγγελική περικοπή του εκ γενετής Τυφλού (Ιω. Θ΄, 1-38):

1) Η βιολογική αναπηρία του τυφλού και η αιτία της: Εάν την σημερινή εποχή δεν μπορούμε εύκολα νάχουμε διάκριση (και οι χριστιανοί της δήλωσης και οι μη) μεταξύ μιας σωματικής ή ψυχικής διαφοροποίησης και του τρόπου αντιμετώπισής της, σκεφτείτε εκείνη την εποχή. Είναι η οικογενειακή, κοινωνική και ευρύτερη διαπαιδαγώγηση που παίζει σημαντικό ρόλο. Είναι ακόμη και η επιστημονική άγνοια, βιολογική, ανθρωπολογική, κοινωνιολογική, φιλοσοφική, θεολογική, κλπ. Εμείς ακόμα αγνοούμε τις διαφορές μεταξύ καρυότυπου και φαινότυπου ως προ τα φύλα (του ανθρώπου στη συγκεκριμένη περίπτωση), ενώ Τελικά… 2 φύλα δεν είναι αρκετά… Στην εποχή του Ιησού έψαχναν να βρουν την βιολογική αιτία σε κάποιον: «…και ηρώτησαν οι μαθηταί αυτού λέγοντες. ραββί, τις ήμαρτεν, ούτος ή οι γονείς αυτού, ίνα τυφλωθεί;» (2).

Ο Ιησούς κάνει και αυτή την υπαρξιακή, ανθρωπολογική και θεολογική υπέρβαση: «απεκρίθη ο Ιησούς. Ούτε ούτος ήμαρτεν ούτε οι γονείς αυτού, αλλ’ ίνα φανερωθεί τα έργα του Θεού εν αυτώ» (3). Και η υπέρβαση έγινε όταν λειτούργησε με τον πηλό ως Πλάστης-Δημιουργός και τελειοποίησε τον τυφλό σε κανονικό. Έδειξε ταυτόχρονα ότι λειτουργεί ο Δημιουργός, ότι τα όντα εξελίσσονται, ότι η αποδοχή του Δημιουργού γίνεται σταδιακά, αλλά και έχει κοινωνική προέκταση: «λέγουσι τω τυφλώ πάλιν. Συ τι λέγεις περί αυτού, ότι ήνοιξέ σου τους οφθαλμούς; Ο δε είπεν ότι προφήτης εστίν…» (17).

2) Η διάλυση της εκδοχής περί τιμωρίας των αθώων. Οι διαχρονικοί «ρατσιστές» είναι και διαχρονικοί «φαρισαίοι» και μετατρέπονται σε …«φασίστες». Ο τυφλός είχε ήδη καταταγεί λόγω της αναπηρίας του έξω από το κλάμπ των κανονικών. Γι’ αυτό οι Φαρισαίοι, μετά την ίασή του, δεν μπορούν να αποδεχτούν ούτε το γεγονός, ούτε τις εξηγήσεις του. Γι’ αυτό τον αποπαίρνουν και τον διώχνουν: «… απεκρίθησαν και είπαν αυτώ. Εν αμαρτίαις συ εγεννήθης όλος, και συ διδάσκεις ημάς; Και εξέβαλον αυτόν έξω» (34).

****

Επίκαιρα

1) Φαινόμενο Κονσίτα: Η ανάδειξη ενός προβλήματος είναι άλλο πράγμα και άλλο η εμπορευματοποίησή του. Εάν μπορούμε να κάνουμε μια κριτική στο «φαινόμενο Κονσίτα» είναι η εμπορική της χρήση από την ίδια και η πρόκληση, όπως και το στήσιμο αυτής της πρόκλησης από την ευρωπαϊκή ελίτ. Είναι όμως τελείως διαφορετικό η αποδοχή της ίσως «εκ γενετής» ή λόγω «ανατροφής» της ιδιαιτερότητας. Ο άνθρωπος Κονσίτα είναι άνθρωπος και πλάσμα του Δημιουργού, που καλείται να ακολουθήσει το δρόμο του τυφλού. Εξάλλου ο καθένας μας είναι αλλοτριωμένος και άρα παράλυτος, αιρετικός και τυφλός. Και κάπως έτσι οφείλουμε ως ορθόδοξοι να βλέπουμε τα ζητήματα αυτά.

2) Η δημοκρατία της Ε.Ε.: Έγραψε ο υποβολέας: «…όταν η Ευρώπη επιβραβεύει τις αντιφάσεις της, ο καπιταλισμός χαϊδεύει ηδονικά τα άγρια γένια του...». Δημοκρατία με «γένια» όμως δεν γίνεται. Η Ε.Ε. έχει εδώ και χρόνια έχει αφήσει τα καρότα της για λίγα «κουνελάκια» και έχει αρπάξει το μαστίγιο ενάντια σε «παράλυτους», «τυφλούς», «σαμαρείτες», «γυναίκες», καταφρονεμένους και … «αντίπαλους». Δείχνει την πραγματική της πυγμή και μέσω των «δημοκρατικών» κυβερνήσεων (Ελλάδα), αλλά και μέσω των ελέω νεοναζιστών και νεοφασιστών (Ουκρανία). Γι’ αυτό χρησιμοποιεί όλη την υποκουλτούρα για να επιβιώσει ως φαρισαϊκό πλέον οικοδόμημα. Και σ’ αυτό το οικοδόμημα πολλοί από μας όντας ακόμα «παράλυτοι» και «τυφλοί» που δεν επιθυμουν την υγειά τους πειραματιζόμαστε με ηγεσίες από τον κόσμο της μπάλας (Βόλος, Πειραιάς) και τον κόσμο της υποκουλτούρας (Μαραθώνας).
Την ίδια στιγμή δεν αφήνουν καμία Κονσίτα να πάει χαμένη: «…Η «πλαστικούρα» της κάθε Conchita πρέπει να τα καλύπτει όλα αυτά, ει δυνατόν και με χαβαλέ. Η δημοκρατία της Ευρώπης είναι τόσο επισφαλής γιατί κατά βάθος κανένας δεν τη βρίσκει μ’ αυτήν. Οι τεχνητές ενέσεις με Κοντσίτες, σεβασμό στα δικαιώματα του οποιουδήποτε δηλώσει το οτιδήποτε δεν ανεβάζουν το ηθικό.

Απλά καταναλώνονται με πίτσες και μπύρες. Επίσης και οι άλλες απίστευτες γελοιότητες με τα κινήματα της μπανάνας και το μάντρα Stop the Racism πριν από κάθε αθλητική διοργάνωση. Οι εισηγητές της αίρεσης του ανθρώπινου πολιτισμού, έχουν το θράσος να κηρύσσουν ορθοδοξίες και δημοκρατικά στερεότυπα…». [Μία Ένωση σε κατάρρευση, Viva Conchita!, Μαν. Βαρδής.]

Αναδημοσίευση από:  http://manitaritoubounou.wordpress.com