ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ- ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ

Από Δημήτρης Τσουκάλης και το γερμανικό κανάλι ZDF

-Μαθαίνοντας από το λοκντάουν

Από το fb του εξαιρετικού συναδέλφου, Δημήτρη Τσουκάλη

Με αφορμή το λοκντάουν και το κλείσιμο των σχολείων η τεχνολογία εισβάλλει βίαια στην εκπαίδευση των μαθητών.

Πολλοί διαμαρτύρονται για την έλλειψη υποδομής στα σχολεία, όχι μόνο στην Ελλάδα, και για τις δυσκολίες που παρουσιάζει η εκπαίδευση με τη χρήση της νέας τεχνολογίας.

Στο μεγάλο γερμανικό κανάλι ZDF, στην ηλεκτρονική του σελίδα, παρουσιάζεται ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για το φλέγον ζήτημα των ημερών, την ψηφιοποίηση της εκπαίδευσης.

(Δυστυχώς δεν υπάρχουν υπότιτλοι και θα προσπαθήσω να περιγράψω λίγο ελεύθερα όσα διαδραματίζονται στο ντοκιμαντέρ. Αν μπορεί κάποιος να το κάνει νομίζω έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον)

Στην αρχή του ντοκιμαντέρ ο παρουσιαστής παρουσιάζει τις δύο αντιλήψεις που συγκρούονται στο ζήτημα της ψηφιοποίησης.

• Η μία πλευρά, λέει ο παρουσιαστής, υποστηρίζει ότι το σχολείο προετοιμάζει για τη ζωή. Η ζωή θα είναι στο μέλλον ψηφιακή και το σχολείο αυτονόητα πρέπει να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. 
• Η άλλη πλευρά υποστηρίζει ότι το σχολείο υπάρχει και δεν χρειάζεται να το ξανα-ανακαλύψουμε. Υπερβολική τεχνολογία τόσο νωρίς στο σχολείο βλάπτει παρά ωφελεί

Στα πανεπιστήμια εδώ και χρόνια το μάθημα γίνεται με τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων. Είναι όμως το μάθημα πιο αποτελεσματικό;

Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό γίνεται ένα ενδιαφέρον πείραμα.

60 φοιτητές παρακολουθούν το ίδιο μάθημα, χωρισμένοι σε δύο ομάδες. 

Οι μισοί από αυτούς χρησιμοποιούν τα λάπτοπ για τις σημειώσεις και οι άλλοι μισοί κρατάνε χειρόγραφες σημειώσεις.

Στο τεστ, στο τέλος της διαδικασίας, οι φοιτητές που κρατούσαν χειρόγραφες σημειώσεις είχαν καλύτερα αποτελέσματα στο τεστ μνήμης, κατανόησης, εμβάθυνσης της γνώσης και χρήσης της νέας γνώσης για την επίλυση άλλων προβλημάτων. 

Η διαδικασία αποθήκευσης και ανάκλησης των γνώσεων μέσω των χειρόγραφων σημειώσεων ενεργοποιεί διαφορετικά κέντρα του εγκεφάλου. Η σύνδεση μεταξύ τους είναι πιο σταθερή. Στην προσπάθεια που κάνει ο εγκέφαλος για να «τακτοποιήσει» και να αποθηκεύσει τις γραπτές σημειώσεις και τα σχεδιαγράμματα, ακόμα και την εικόνα πάνω στο χαρτί, ενεργοποιεί μια πολύπλοκη διαδικασία στον εγκέφαλο. Σχηματικά θα λέγαμε, «τακτοποιούνται» οι νέες γνώσεις, όπως τα κομμάτια ενός παζλ. Στη διαδικασία εμπλέκονται προηγούμενες γνώσεις και γίνεται ταυτόχρονα αξιολόγηση των πληροφοριών. Κάθε φορά που ο φοιτητής κάνει μια επανάληψη, με τη χρήση των σημειώσεων, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί την ίδια διαδικασία με αποτέλεσμα οι γνώσεις να αποκτούν σταθερότητα και διάρκεια.

Κάτι που δεν συμβαίνει με το τάμπλετ ακόμα και στην περίπτωση που οι φοιτητές γράφουν πάνω στο τάμπλετ (οι φοιτητές με το τάμπλετ γράφουν 50% περισσότερες λέξεις στις σημειώσεις τους). Στις ηλεκτρονικές σημειώσεις λείπει ο χωρικός προσανατολισμός, σημαντικός παράγοντας για τη μνήμη και την αντίληψη. 

Η εργασία με το τάμπλετ έχει το πλεονέκτημα της διασύνδεσης, της αναζήτησης και της ψηφιακής παρουσίασης, όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι κατώτερο από την παραδοσιακή μέθοδο. Δεν ενεργοποιούνται τα ίδια εγκεφαλικά κέντρα και η νέα γνώση ούτε αποθηκεύεται ούτε διασυνδέεται καλύτερα.

Επίσης το γεγονός ότι οι φοιτητές με τις χειρόγραφες σημειώσεις γράφουν πιο λίγα και πιο αργά έχει το χρόνο ο εγκέφαλος να επεξεργάζεται περισσότερο τις πληροφορίες.

Το πείραμα απέδειξε ότι η γραφή με το χέρι είναι καθοριστική για την εκπαίδευση. Η έκφραση για κάτι που καταλάβαμε είναι «το `πιασα». Φαίνεται ότι αυτή η έκφραση δεν έχει μόνο μεταφορική αλλά και κυριολεκτική σημασία. 

Για έναν τρισδιάστατο κόσμο η χρήση του σώματος και ιδιαίτερα των χεριών είναι πολύ σημαντικά για τη γνώση.

Η άποψη ότι στην ψηφιοποίηση είναι όλα σούπερ, απλά δεν ισχύει.

Στη συνέχεια το ντοκιμαντέρ μας μεταφέρει στην Αυστραλία και μας παρουσιάζει τις έρευνες ενός σημαντικού παιδαγωγού-ερευνητή του Τζον Χάτι (Jonn Hattie), από τη Μελβούρνη, για το ποιος είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Αφού μελέτησε 10.000 έρευνες παγκόσμια και 300 διαφορετικούς παράγοντες όπως ο αριθμός των μαθητών στην τάξη, ο τεχνολογικός εξοπλισμός, οι χώροι του σχολείου, οι μέθοδοι διδασκαλίας, ο ρόλος του εκπαιδευτικού, το παιδαγωγικό κλίμα κλπ. Κατέληξε σε κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία, που τα παρουσίασε σε έναν πίνακα.

Με βάση τις έρευνες αυτές ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και η ψηφιοποίηση έχουν αρνητική επίδραση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ούτε το μέγεθος της τάξης επιδρά θετικά.

Αντίθετα αυτό που επηρεάζει καθοριστικά την επιτυχία της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι το παιδαγωγικό κλίμα, η σχέση μεταξύ δασκάλου και μαθητών, οι κοινοί στόχοι, το κοινό όραμα και η συλλογική εργασία.

Στη συνέχεια το ντοκιμαντέρ εξετάζει την επίδραση της άθλησης και της μουσικής στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Με καινούρια πειράματα σε χιλιάδες μαθητές , στη Μεγάλη Βρετανία, αποδεικνύεται ότι η άθληση (μία ώρα καθημερινά τουλάχιστον) και η μουσική βελτιώνουν εντυπωσιακά τις σχολικές επιδόσεις στη γλώσσα και τα μαθηματικά, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες (κοινωνική τάξη κλπ.).

(Τα σπορ και η μουσική «καθαρίζουν» τον εγκέφαλο από σκέψεις και έγνοιες και τον προετοιμάζουν για νέες γνώσεις και εμπειρίες.) 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με βάση αυτές τις έρευνες προτείνει μία ώρα καθημερινή άσκηση για την υγεία και τη σχολική πρόοδο των μαθητών. 

Στα μεγάλα ελίτ, ιδιωτικά πανεπιστήμια και σχολεία της Αγγλίας η άθληση και η μουσική είναι βασικοί παράγοντες της εκπαίδευσης των μαθητών και των φοιτητών.

Το ντοκιμαντέρ καταλήγει ότι για την πρόοδο των μαθητών καθοριστικός παράγοντας δεν είναι η τεχνολογία. Η τεχνολογία είναι ένα χρήσιμο εργαλείο. Καθοριστικός παράγοντας είναι η σχέση μεταξύ δασκάλου και μαθητών, η επικοινωνία (η επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικών μέσων δεν υποκαθιστά τη ζωντανή επικοινωνία), η συνεργασία και ο φυσικός τρόπος ζωής των μαθητών.

Η μουσική, τα σπορ και η τέχνη, που κοστίζουν ακριβά στα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία, στα δημόσια σχολεία μπορεί να είναι δωρεάν.

Λένε ότι το σχολείο προετοιμάζει για το μέλλον. Μόνο που το μέλλον είναι άγνωστο και απρόβλεπτο, όπως έδειξε η κρίση του κορονοϊού. Τα σχολεία χρειάζονται μια κουλτούρα εμπιστοσύνης. Εμπιστοσύνη στον εαυτό μας και τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε σωστά τις πληροφορίες που παίρνουμε. Εμπιστοσύνη στους δημόσιους φορείς.

Η ψηφιοποίηση μας προσφέρει πολλές πληροφορίες, οι μαθητές πρέπει να μάθουν να τις επεξεργάζονται και να τις αξιολογούν.

Πόση τεχνολογία;

Αυτή που είναι απαραίτητη.

https://www.zdf.de/.../lernen-fuer-die-zukunft-100.html

ΠΗΓΗ: Δημήτρης Τσουκάλης

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com