Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2019

Marco De Paolis: «Κυνηγώντας» νομικά τους Ναζί Εγκληματίες πολέμου

Marco De Paolis: «Κυνηγώντας» νομικά τους Ναζί Εγκληματίες πολέμου

Γιώργος Σαχίνης


Ο Γενικός Στρατιωτικός Εισαγγελέας της Ιταλίας Marco De Paolis, σε μια συγκλονιστική συνέντευξη στο ραδιόφωνο του 98.4  και τον Γιώργο Σαχίνη, αναφέρθηκε στην επί τρείς δεκαετίες προσπάθεια του να αναδείξει νομικά τα δεκάδες εγκλήματα πολέμου σε Ιταλία αλλά και χώρες όπως η Ελλάδα, που προκάλεσαν οι Ναζί Εγκληματίες Πολέμου και  τα φασιστικά καθεστώτα σε Ιταλία και Γερμανία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέσα από τις εκατοντάδες διώξεις που άσκησε και τις καταδίκες που πέτυχε σε βάρος Ναζί Εγκληματιών Πολέμου.

Ο ίδιος αναφέρθηκε ακόμη στις νομικές πτυχές των διεκδικήσεων επανορθώσεων από την Γερμανία, το ποινικό και αστικό πλαίσιο αυτών των διεκδικήσεων και τις περίεργες συμπτώσεις σε Ελλάδα και Ιταλία, με την για δεκαετίες υποβάθμιση αυτού του πλαισίου. 
Αίσθηση προκάλεσε η φόρτιση και συγκίνηση του Γενικού Στρατιωτικού Εισαγγελέα  της Ιταλίας,  όταν αναφέρθηκε στις συναντήσεις του με Ναζί Εγκληματίες στα πλαίσια των ανακρίσεων, αλλά  και όταν αναφέρθηκε σε άγνωστες πτυχές της  τραγικής μοίρας δεκάδων Ιταλών Στρατιωτών στην Ελλάδα, μετά την συνθηκολόγηση της Ιταλίας, από την οργή των Ναζί  για αυτή την συνθηκολόγηση , που οδήγησε σε μαζικές σφαγές Ιταλών.

Να αγαπάς τον πραγματικό άλλον....


π. Λιβυος



Να αγαπάς τον πραγματικό άλλον. Τις καλές και κακές στιγμές του, τους χειμώνες και τα καλοκαίρια του. Τις φωνές και την σιωπή του. Το γέλιο και το δάκρυ του, το φως και το σκοτάδι του. Τότε μονάχα δικαιούσαι να πεις ότι στην ζωή αυτή κατάφερες να αγαπήσεις, όχι αυτό που εσύ ήθελες ή περίμενες να συναντήσεις, αλλά εκείνο που πραγματικά ήταν ο άλλος. Άλλωστε η ζωή είναι ωραία μονάχα όταν θρυμματίζεις καθρέπτες που σε κρατάνε εγκλωβισμένο στο αυτοείδωλο σου. Κι η αληθινή αγάπη είναι ακριβώς αυτό, μια έξοδος συνάντησης με το διαφορετικό.

Κόντρα στο ρεύμα της ξενοφοβίας

Ντίνα Δασκαλοπούλου



Βρέθηκε στο Βελιγράδι για να υψώσει τη φωνή του κατά του ΝΑΤΟ και στη Γένοβα κατά των σχεδίων των ισχυρών του κόσμου· στη Συρία, διαδήλωσε κατά των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων. Με ένα κείμενο που έγινε viral δήλωσε την αλληλεγγύη του στον απεργό πείνας Νίκο Ρωμανό. Κι είναι η πρώτη φορά στη ζωή του που στέκεται απέναντι σε διαδηλωτές.

Αλλά τι άλλο θα μπορούσε να κάνει ένας άνθρωπος του θεού όταν ακούει τους συντοπίτες του να δηλώνουν στις κάμερες πως «θα χυθεί αίμα» αν έρθουν οι πρόσφυγες στον τόπο τους; Ο παπα-Χρήστος Ζαρκαδούλας έκανε αυτό που κάνει πάντα: στέκεται στο πλευρό των αδυνάτων, ως άνθρωπος που υπηρετεί την Αριστερά και ως παπάς που τιμάει τα ράσα.

Η ιστορία του Καραβόμυλου σας είναι λίγο πολύ γνωστή και δεν διαφέρει από όσα έχουμε δει σε διάφορες γωνιές της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια: η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα φτιάξει εκεί ένα χοτσπότ για να στεγαστούν πρόσφυγες, και μέρος της τοπικής κοινωνίας αντιδρά.

Έλλειψη "αναλώσιμων" στρατιωτών - Η αχίλλειος πτέρνα της Δύση

Του Γιώργου Μαργαρίτη
Μια από τις ακλόνητες σταθερές στην ειδησεογραφία όπως και στη δημόσια συζήτηση είναι τα λεγόμενα "εθνικά ζητήματα". Πρόκειται για κάτι το φυσιολογικό. Οι δραστηριότητες της Τουρκίας, η γενικότερη περιρρέουσα ατμόσφαιρα στον χώρο της Μεσογείου, της Κύπρου, της Μέσης Ανατολής, της Μαύρης θάλασσας, ίσως και των Βαλκανίων, ανεβάζουν στην πρώτη σειρά του ενδιαφέροντος τη θέση της Ελλάδας μέσα σε όλα αυτά. Δηλαδή, την εξωτερική πολιτική της ως κράτος και ως έθνος ακόμα περισσότερο.
Μια συζήτηση αυτού του είδους αυτονόητα εμπεριέχει την εθνική άμυνα, τις στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας μας δηλαδή. Δυνατότητες που καθορίζουν το είδος της πολιτικής που μπορεί, ή που δεν μπορεί να ακολουθήσει. Στο υπόστρωμα της συζήτησης περί εθνικής άμυνας βρίσκεται κυρίως το θέμα των "εργαλείων", των εξοπλισμών. Περιέργως, είναι πολύ πιο αραιή και πιο συγκρατημένη η συζήτηση γύρω από το "τελικό στάδιο" αυτής της πολιτικής σκέψης, δηλαδή τον πόλεμο.
Ο πόλεμος αποτελεί ένα εξαιρετικά οδυνηρό γεγονός --κάτι σαν την αρρώστια ή τον θάνατο στην οικογενειακή ζωή-- και είναι απόλυτα φυσικό οι ανθρώπινες κοινωνίες να απεύχονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Στην τρέχουσα ειδησεογραφία, εξάλλου, το ενδεχόμενο μιας πολεμικής εμπλοκής υποβαθμίζεται σε επίπεδο συμπλοκής ή σύρραξης. Για θερμό επεισόδιο μιλούμε συνήθως.
Έτσι, λοιπόν, την ώρα που σε κάθε επίπεδο η χώρα συζητά είτε για στόλους φρεγατών και υποβρυχίων είτε για σμήνη αεροπλάνων, η προοπτική χρησιμοποίησή τους συρρικνώνεται στο θερμό επεισόδιο. Σε μια τέτοια κλίμακα στρατιωτικής εμπλοκής αμφιβάλουμε αν η παρουσία όλων αυτών των επιβλητικών οπλικών συστημάτων είναι αναγκαία. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν ανάποδα. Ας μιλήσουμε για πόλεμο πριν φθάσουμε στο θερμό επεισόδιο. Ίσως, έτσι κατανοήσουμε πως συνδέονται ετούτες οι διαφορετικής κλίμακας καταστάσεις μεταξύ τους.

Αναλώσιμες ζωές - Το αμερικανικό παράδειγμα

Ο πόλεμος είναι ένα κατ’ εξοχή "καταναλωτικό" γεγονός. Είναι μια σπατάλη ανθρώπινων ζωών και υλικού πλούτου. Καταναλώνει ζωές και αναλώνει τόσο πυρομαχικά και όπλα, όσο και τις υποδομές, πάνω στις οποίες στηρίζεται ο πολιτισμός και η καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Για να γίνει λοιπόν ένας πόλεμος χρειάζεται να υπάρχει "πλεόνασμα" και από ανθρώπινες ζωές και από υλικά μέσα. Καμία δύναμη ποτέ στον κόσμο δεν κατέφυγε στον πόλεμο όταν της έλλειπαν τα βασικά "αναλώσιμα", ζωές και πλούτος.
Ας ξεκινήσουμε από τις ανθρώπινες ζωές. Τι θα μπορούσε να είναι "αναλώσιμο" μέγεθος στην περίπτωσή τους; Για να μην θεωρηθούμε απόλυτα αμοραλιστές "τεχνοκράτες", ας καταφύγουμε σε κάποιο παράδειγμα. Ας πάρουμε τις ΗΠΑ στον καιρό των μεγάλων εκστρατειών στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Μια περιδιάβαση στους καταλόγους των νεκρών Αμερικανών στους δύο αυτούς πολέμους μας ξενίζει. Ένα εντυπωσιακά μεγάλο ποσοστό των πεσόντων φέρει ισπανικά ονόματα.

Οι πόλεις, πρωτοπόρες στην παραγωγή ενέργειας

[φώτο: ανεμόμυλοι στην Αστυπάλαια. Μια «παλιά» τεχνολογία, που αν και μνημειακού πια ενδιαφέροντος, εκφράζει μια αρχή η οποία επιστρέφει θεαματικά στον 21ο αιώνα. Την εγγύτητα στην παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας με αειφορικά μέσα!]

Σε καιρούς όπου η οικολογική, αλλά και η ενεργειακή κρίση καλπάζει -ιδίως στην Ελλάδα, που, με την εγκατάλειψη του λιγνίτη, αντιμετωπίζει και την επιπρόσθετη απειλή της ενεργειακής εξάρτησης- οι πόλεις καλούνται να παίξουν μείζονα ρόλο στην αλλαγή του τρόπου παραγωγής ενέργειας. Κυρίως, διευκολύνουν στην εφαρμογή πρακτικών που συνδυάζουν την οικολογική βιωσιμότητα με το οικονομικό κριτήριο, γεγονός που είναι σπάνιο ακόμα σε ό,τι αφορά στην αγορά των ανανεώσιμων, και στην εσφαλμένη επικέντρωσή της στα μεγαπάρκα ηλιακής/αιολικής ενέργειας.
Οι πόλεις προσφέρουν την δυνατότητα για ένα μοντέλο που είναι περισσότερο αποκεντρωμένο και κοινωνιοκεντρικό. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό θα παίξουν οι Δήμοι, που καλούνται να εφαρμόσουν καινοτόμες πρακτικές: Ηλιακά, και μικροαιολικά συστήματα εφαρμοσμένα στις δημοτικές υποδομές, που τελούν σε διασύνδεση με το κεντρικό δίκτυο αναπληρώνοντας μέρος της ενέργειας που καταναλώνεται· έξυπνα δίκτυα για την εξοικονόμηση της ενέργειας που χάνεται κατά την μεταφορά· γεωθερμικά συστήματα που εγκαθίστανται στις πρασιές και προσφέρουν θέρμανση στις πέριξ πολυκατοικίες· παραγωγή βιομεθανίου θέρμανσης με την επεξεργασία των οργανικών απορριμμάτων, που συλλέγονται ξεχωριστά.
Η εφαρμογή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα στις πόλεις αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, και όχι μόνον από οικολογικής πλευράς. Δημιουργεί ένα πεδίο για την ανάπτυξη της μικρής και μεσαίας ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, των συνεταιρισμών, της κοινωνικής επιχειρηματικότητας των Δήμων, μειώνοντας παράλληλα το λειτουργικό τους κόστους. Ενώ βέβαια συμβάλλει και στην εθνική ενεργειακή αυτάρκεια, ένα ζήτημα που τόσο ταλανίζει την χώρα κατά τα τελευταία χρόνια.

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2019

Οι πληγές τού Δυτικού διαφωτισμού στη νεόκοπη Ελλάδα τού 19ου αιώνα


Διήγηση της διάλυσης τών μοναστηριών επί Όθωνα, από τον Στρατηγό Μακρυγιάννη



Αναδημοσίευση σε τρία μέρη, από:


 
Όταν οι Προτεστάντες και οι "Διαφωτιστές" κατηγορούν την Εκκλησία για πολλά προβλήματα, "ξεχνούν" να μάς πουν ότι τις πληγές αυτές οι ίδιοι φρόντισαν να τις δημιουργήσουν ήδη από την αρχή τού Ελληνικού κράτους, μέσω τού Όθωνα. Στα παρακάτω ο στρατηγός Μακρυγιάννης, καταγράφει τα δεινά που προκάλεσαν οι Δυτικοί στην εποχή του, από τη διαφθορά και την κομματοποίηση και διάλυση τού Ελληνισμού, μέχρι τους διωγμούς τών Μοναχών. Ένα παρελθόν όχι και τόσο διαφορετικό από το παρόν μας στον 21ο αιώνα...



Δυτικός διαφωτισμός κι Ελλάδα Μέρος 1ον
Ας αφήσουμε τον Μακρυγιάννη να μας αφηγηθεί...
Όσα θα ειπώ εγώ είναι εις βάρος μου, και τα καλά και τα κακά- πες του κομαντάντη Ποίον βάρβαρον έθνος έκαμε όσα κάνει το Γαλλικόν έθνος σ’ εμάς τους Έλληνες; δεν σεβάστη τα αίματά μας εδώ-μέσα οπού πατούνε, οπού αχνίζουν ακόμα; Όλους μας έκαμαν άτιμους κι άναντρους και μας ξαρματώνουν με την δύναμή τους και μας κάνουν γυναίκες. Και τις γυναίκες άντρες και φρουρά της Κυβέρνησής μας. 

Τα σπαθιά των μπακάληδων φυλάνε την Κυβέρνησίν μας, το σπαθί του Νότη Μπότζαρη, του Φωτομάρα, του Κριτζώτη κι αλλουνών πολλών αγωνιστών τα ‘χετε πεταμένα μέσα -εις τα υπόγεια των Βενετζάνων- σπαθιά μας και ντουφέκια μας και πιστιόλες μας.
Σήμερα πάμεν να πεθάνωμεν μ’ εκείνους οπού μας κυβερνούνε, (μ’ αυτούς τους ευγενείς), και να χαθούμεν όλοι εμείς (οι λησταί του Ζωγράφου) κι όταν πάμεν να πεθάνωμεν μ’ εκείνους, κοπιάστε και η αφεντειά σας να μας τελειώσετε μίαν ώρα αρχύτερα». Σηκώνεται και πάγει ο κομαντάντης εις τον Ρουάν τον Αντιπρέσβυ της Γαλλίας, του λέγει αυτά, στέλνουν τον Κλωνάρη και μου μίλησαν να ησυχάσω. Σ’ ένα-κάρτο βλέπω τους δυο γκενεραλαίους κι όλους τους αξιωματικούς -και το σπαθί μου το είχαν στη μέση, κ’ έρχονται εις το σπίτι μου και μου λένε το «παρντόν» και μου δίνουν το σπαθί. «Δεν το θέλω, τους λέγω αυτό το σπαθί είναι πολύ κατώτερον από του Νότη, από του Φωτομάρα, από του Κριτζώτη κι αλλουνών. 

Για την πολιτική διάσταση της θρησκείας




Από το σοφό μας δάσκαλο μας, Ευ. Παπανούτσο, μάθαμε την ακόλουθη αλήθεια: «Οτιδήποτε κερδίζει σε έκταση χάνει οπωσδήποτε σε ένταση και ποιότητα». Θα ρωτήσει κανείς: «Τα παραπάνω ισχύουν και για τις θρησκείες;».
Θα απαντήσω – όχι! Το παράδειγμα όμως που θα φέρω μιλάει από μόνο του: Δε νομίζω ότι ο χριστιανισμός του ενός δισεκατομμυρίου πιστών – που αποτελεί σήμερα το ¼ της υφηλίου – είναι ποιοτικά ο ίδιος χριστιανισμός της πρωτοχριστιανικής απλότητας, της άδουλης αδελφότητας και της αβίαστης κοινοκτημοσύνης.
Ας στρέψουμε τα μάτια μας τριγύρω με κριτική διάθεση, στο χώρο της δικής μας θρησκευτικής πραγματικότητας, των σημερινών υπεροπτικών ημερών της τεχνολογικής δύναμης και του εύκολου πλουτισμού.  Εκεί θα συναντήσουμε την ιδανική κοινωνία «του πλήθους των πιστευσάντων που ήταν η καρδιά και η ψυχή μια και ουδείς έλεγε ότι τα υπάρχοντα του ήταν δικά του, αλλά ήταν κοινά».
 Ομοψυχία και κοινοκτημοσύνη ήταν το ιδανικό όχι μόνο της πρώτης χριστιανικής Εκκλησίας αλλά και όλων των  μονοθεϊστικών θρησκευτικών παραδόσεων.
Σήμερα ο Βούδας λατρεύεται σαν θεός, μέσα σε ολόχρυσα τεμένη, ενώ αναρίθμητα χρυσαφικά κρέμονται γύρω του – θέαμα ευλάβειας – μπροστά στα λαίμαργα μάτια των πεινασμένων καραβανιών που τον λατρεύουν.
Ο Μωυσής ήταν νομάς, καθώς και ο λαός του. Ας ρωτηθούν σήμερα οι «απανταχού της γης» ορθόδοξοι ή μεταρρυθμισμένοι Εβραίοι, πόσο αγαπούν τους μαύρους νομάδες της Νότιας Αφρικής που τους απομυζούν με το καλαμάκι ακόμη και το αίμα.

Ἡ ἱστορία τῆς ἐπιβολῆς τοῦ Filioque

Ο θεολογικές, γλωσσικές καί πολιτικές προϋποθέσεις τς πιβολς το Filioque

Το Φώτη Σχοιν*

Τό Filioque, ὅτι δηλαδή τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί κ το Υο, συνιστᾶ αἱρετική ἀπόκλιση τῆς Δύσεως καί ὄχι ζήτημα θεολογούμενον, ὅπως ὑποστηρίζουν ὁρισμένοι σύγχρονοι θεολόγοι καί θεολογοῦντες. Λέγεται ὅτι τό πρῶτον ἐμφανίσθηκε σέ δύο συνόδους τοῦ Τολέδου τό 547 καί τό  589 [1]. Οἱ σύνοδοι αὐτές πρόσθεσαν στό Σύμβολο τῆς Πίστεως τό Filioque. Πολλοί δογματολόγοι ἀμφισβητοῦν τό γεγονός αὐτό καί θεωροῦν ὅτι ἐμφανίσθηκε ἀργότερα σέ ἄλλες συνόδους τῆς Δύσεως [2]. Προτοῦ ὅμως προβοῦμε στήν ἱστορική πλευρά τοῦ ζητήματος, θεωροῦμε σκόπιμο νά ἐξετάσουμε ἐν ἄκρᾳ συντομίᾳ τίς θεολογικές, γλωσσικές καί πολιτικές προϋποθέσεις τοῦ Filioque στή Δύση.
Ὁ πρῶτος Πατέρας τῆς Δύσεως ὁ ὁποῖος ὑποστηρίζει καί διατυπώνει ρητά καί μέ σαφήνεια τό Filioque εἶναι ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος. [3] Ὅμως καί στήν προαγουστίνεια θεολογική παραγωγή τῆς Δύσεως ἀνιχνεύονται ὁρισμένες θεολογικές τάσεις πού ὁδηγοῦν στό Filioque. Ἡ κυριώτερη καί βασικώτερη θεολογική τάση εἶναι ἡ σύγχυση τῆς θεολογίας καί τῆς οἰκονομίας στήν Ἁγία Τριάδα. Συγκεκριμένα οἱ δυτικοί Πατέρες, ἅγιος Ἱλάριος Πουατιέ καί ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος Μεδιολάνων, μολονότι ἦσαν ὑπέρμαχοι τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Νικαίας καί τῆς Β΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί ἀκολουθοῦσαν τήν Τριαδολογία τοῦ Μ. Ἀθανασίου καί τῶν Καππαδοκῶν Πατέρων, κάνουν θεολογία ὅσον ἀφορᾶ τήν Ἀγία Τριάδα συγχέοντάς την μέ τήν οἰκονομία. Μέ ἄλλα λόγια συγχέουν τίς ἀΐδιες ἐνδοτριαδικές σχέσεις μέ τήν ad extra οἰκονομία τῆς Ἁγίας Τριάδος. Συνέπεια τούτου εἶναι ὅτι δέν κάνουν σαφῆ διάκριση ἀνάμεσα στήν ἀΐδια ὑπαρκτική ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (πού γίνεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός) καί στήν ἐν χρόνῳ ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος (πού γένεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ). [4] Στό σημεῖο αὐτό κρίνουμε ἀναγκαῖο νά διασαφηνίσουμε ὅτι κατά τήν ὈρθόδοξοΤριαδολογία ἡ προαιώνια ὑπαρκτική  ἐκπόρευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γίνεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός, ἐνῶ ἡ ἔγχρονος πέμψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο γίνεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ. Μόνη θεογόνος πηγή καί  ἀρχή στήν Ἁγία Τριάδα εἶναι ὁ Πατήρ, ὁ ὁποῖος προαιωνίως γεννᾶ τόν Υἱό καί ἐκπορεύει τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἄλλο πρᾶγμα ἡ προαιώνια ὑπαρκτική πρόοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ἀΐδιος ἐκπόρευση τοῦ τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος (ἰδιότητα μόνου τοῦ Πατρός) καί ἄλλο πρᾶγμα ἡ οἰκονομική ἔγχρονος ἀποστολή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόν κόσμο (ἰδιότητα καί τοῦ Υἱοῦ). Τοῦτο οἱ Δυτικοί Πατέρες δέν τό ἔκαναν σαφῶς καί κατηγορηματικῶς, χωρίς ὅμως καί νά φθάσουν στήν ὑποστήριξη τοῦ Filioque, καί ἔμειναν πιστοί στό Σύμβολο τῆς Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως καί τήν Καππαδοκική θεολογία. Τοὐναντίον ὁ ἱερός Αὐγουστῖνος μή μπορώντας νά κατανοήσει τήν Καππαδοκική Τριαδολογία καί συγχέοντας θεολογία καί οἰκονομία στήν Ἁγία Τριάδα διετύπωσε ρητῶς καί σαφῶς τό Filioque. Ὁ μακαριστός π. Ἰωάννης Ρωμανίδης γράφει: «Κατά τόν ζ΄ αἰῶνα γένετο γνωστόν  ες τήν νατολήν, τι ο λατινόφωνοι Ρωμαοι μίλουν περί κπορεύσεως το γίου Πνεύματος κ το Πατρός καί το Υος κφρασις πάρχει ες τόν μβρόσιον καί ς διδασκαλία τό πρτον ες τόν Αγουστνον. Ες τόν μβρόσιον  κ το Υο κπόρευσις σημαίνει τήν ν χρόν πέμψιν το γίου Πνεύματος λλ̉ οχί τόν τρόπον τς πάρξεως ατον ες τόν Αγουστνον  κπόρευσις σημαίνει καί πέμψιν καί τρόπον πάρξεως.  διδασκαλία το μβροσίου εναι ρθόδοξος, ν το Αγουστίνου δέν εναι»[5] Σημειωτέον ὅτι ὁ ὅρος «τρόπος πάρξεως» δηλοῖ τά ἀκοινώνητα ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἔτσι τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Πατρός εἶναι τό ἀγέννητον (ὁ Πατήρ ὑπάρχει ἀγεννήτως‒καί ἀναιτίως), τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Υἱοῦ εἶναι τό γεννητόν (ὁ Υἱός ὑπάρχει γεννητῶς‒καί αἰτιατῶς), τρόπος ὑπάρξεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι τό ἐκπορευτόν (τό Ἅγιον Πνεῦμα ὑπάρχει ἐκπορευτῶς‒καί αἰτιατῶς).

Για τον Νάνο Βαλαωρίτη

Αποτέλεσμα εικόνας για Για τον Νάνο Βαλαωρίτη Από Σύνταξη -18 Σεπτέμβριος, 2019

του Νίκου Σταθόπουλου*

Σ

ε πλήρη κύκλο ζωής, και έμπλεος πνευματικής αισθαντικότητας, απεδήμησε προς το Μέγα Άγνωστο ο Νάνος Βαλαωρίτης. Με πυρήνα τον ποιητικό λόγο, ανέπτυξε ευρύτατα πεδία πνευματικότητας, με υψηλούς δείκτες ποιότητας στη γραφή γενικά, στην έρευνα, τη διδασκαλία, τη μετάφραση. Ολοσχερώς ζωντανός, δηλαδή πέραν της αισιοδοξίας και της ελπίδας, αφοσιώθηκε, σχεδόν ενστικτικά, στην καλλιέργεια του πνεύματος, στην εμβάθυνση της παιδείας που τη θεωρούσε, άλλωστε, ουσία της επαναστατικότητας.

Διεθνούς κύρους πνευματικός άνθρωπος, παγκόσμιας επίδρασης «υποκείμενο» σύνθετης ανυψωτικής παιδείας, Με μια ελληνικότητα τίμια, ανοιχτών οριζόντων και οραματική, κατανόησε τον απελευθερωτικό πλούτο της γλώσσας, όπου και διείσδυσε με διαλεκτική σοφία. Εντελώς έξω από κάθε κουλτούρα σχηματικού ετεροκαθορισμού, ανέδειξε ως μείζονα αξία της αυθεντικής συλλογικής συνείδησης την ανεξαρτησία του αενάως παιδευόμενου υποκειμένου. Με βάση ένα ποιητικό τοπίο λεκτικών ζωγραφιών, γεμάτο από μη δημαγωγική συνείδηση της τραγικότητας του τόπου σε ένα άπειρο ντεκόρ παγκόσμιας ποιητικής-πνευματικής αίσθησης, κατέθεσε ένα λόγο βαθιάς μυστηριακότητας με όρους διαύγειας.
Έβρισκε ενότητες, ρευμάτων και τάσεων, «δασκαλεμένος» από «ιερά τέρατα» όπως ο Μπρετόν, ο Ντ. Τόμας, ο Τ.Σ. ‘Ελιοτ, ο Κόρσο, ο Μπάροους, και επιχειρούσε συνθέσεις, συναξιοποιήσεις, με ακλόνητο δόγμα του ότι «η αληθινή ζωή είναι η Λογοτεχνία». Ώριμη μορφή της ριζοσπαστικής αστικής λογιοσύνης, με έμφυτη λες μια οδηγητική συγκίνηση πεπαιδευμένης ελευθερίας, κληροδότησε ένα πνευματικό έργο, με σαφή πολιτιστική ταυτότητα, θεμελιωμένο στο αρχικό του κίνητρο να εμβαθύνει στην ποίηση μελετώντας Καβάφη, δηλαδή στο ότι ο Αλεξανδρινός τον «ώθησε» στην ποίηση καθώς διαπίστωσε στα ποιήματά του μια μόνιμη «υπαρξιακή απορία».

Να σκοτώσουμε τον γραικύλο μέσα μας


του Γιώργου Καραμπελιά από την Ρήξη φ. 154


Έχει οποιοδήποτε νόημα ο πατριωτισμός στην εποχή μας; Ή μήπως αποτελεί κάτι ιστορικά ξεπερασμένο, μια απλή «ιδεολογία» δεμένη με το παρελθόν, σε μία εποχή όπου η ιστορία έχει καταστεί κυριολεκτικά παγκόσμια; Μήπως έχουν δίκιο οι εθνομηδενιστές που διακηρύσσουν την ιστορική υπέρβαση της εποχής των εθνών και τη μετάβαση σε μια εποχή υπερεθνικών, ή μάλλον μεταεθνικών ενοτήτων;

Είναι προφανές πως βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική καμπή, πλανητικών διαστάσεων, και όλα τα έθνη βρίσκονται έναντι της απειλής της βύθισής τους στη χοάνη της παγκοσμιοποίησης, γι’ αυτό και εν τέλει οξύνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ τους, για να καταλάβουν μια καλύτερη θέση σε αυτόν τον παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Και όπως υπογράμμιζε ο Παναγιώτης Κονδύλης, δεν αναφερόμαστε στην υποθετική στιγμή που «θα καταρρεύσουν ταυτόχρονα όλες οι εθνικές ταυτότητες, αλλά στο γεγονός ότι κάποιοι ξένοι εισβολείς θα περάσουν… τα δικά μας σύνορα». «Η σημερινή Ελλάδα κινδυνεύει με ιστορική εξαφάνιση πολύ πριν από τα υπόλοιπα έθνη.

Η υπέρβαση της παρακμής έχει ως προϋπόθεση ακριβώς την «ήττα του Νεοέλληνα από τον Έλληνα», τον οποίο εξακολουθούμε να φέρουμε ακόμα μέσα μας, έστω εν σπέρματι.
Ιδιαίτερα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο, κυριάρχησε ο ανθρωπολογικός τύπος του ελισσόμενου ανάμεσα στις εξουσίες, χωρίς στέρεη πολιτιστική παράδοση, ανθρώπου. Οι μαυραγορίτες μεταβλήθηκαν στη νέα άρχουσα τάξη, ενώ στην πολιτική κυριάρχησαν οι θεραπαινίδες των μεγάλων δυνάμεων και των πρεσβειών, ακόμα και στην κομμουνιστική Αριστερά. Και αυτή η πορεία στην παρακμή συνεχίζεται χωρίς σταματημό. Έτσι ολοκληρώθηκε η μετάλλαξη του Νεοέλληνα σε γραικύλο, που αδιαφορεί για την πολιτιστική του κληρονομιά, καταστρέφει το φυσικό και δομημένο περιβάλλον και μαϊμουδίζει κραυγαλέα όλα τα ξένα πρότυπα και μόδες.

Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2019

Κάποτε στη Δύση, ύστερα ήρθε η ανάπτυξη…


του Ρούντι Ρινάλντι
Άρρωστη Δύση
Κι ενώ όλο το δυτικό οικονομικό σύμπλεγμα, η κοσμοοικονομία υπό την αιγίδα των δυτικών πολυεθνικών, αγκομαχεί και βυθίζεται σε πολλαπλή κρίση, όχι μόνο οικονομική, μας εμφανίζουν τη νησίδα Ελλάδα, το καρυδότσουφλο στα κύματα, να μπαίνει, λέει, τρέχοντας μάλιστα στον κόσμο των επενδύσεων και της ανάπτυξης.
Οξύμωρο αλλά πραγματικό: Δεν έφτασαν για να γιατρέψουν το κακό, ούτε το πραξικόπημα της Χιλής (Σεπτέμβρης 1973), ούτε η πτώση του Τείχους και η διάλυση της ΕΣΣΔ (1989-91), ούτε οι εφορμήσεις για την επιβολή της Νέας Τάξης Πραγμάτων μετά την επίθεση στους Δίδυμους πύργους (2001). Δεν άντεξε στον χρόνο ούτε η υποτιθέμενη μονοκρατορία των ΗΠΑ. Ιδιαίτερα η κρίση του 2008-2010, ένα ακόμα επεισόδιο σε πολλαπλούς χρηματοπιστωτικούς σπασμούς που είχαν προηγηθεί σε όλο τον κόσμο, οδήγησε σε ένα διαφορετικό τοπίο. Νέοι μεγαπαίκτες αναδείχτηκαν στο διεθνές προσκήνιο με πρώτη την Κίνα. Κίνα, Ρωσία, Ινδία και μια σειρά από άλλες δυνάμεις που δεν ανήκουν στον δυτικό κόσμο, δημιουργούν πλέον άλλες προϋποθέσεις για την παγκόσμια διευθέτηση, χωρίς να ξεφεύγουν από το κυνήγι του κέρδους. Μόνο που οι μοιρασιές δεν θα προκύψουν από τις νοσούσες αγορές αλλά δια της ισχύος, δια της δύναμης. Είναι η ώρα της γεωπολιτικής που γεννιέται μέσα από τα ερείπια της γεωκουλτούρας που δημιούργησε ο νεοφιλελευθερισμός και οι αγορές.
Το πιο βαθύ συμπέρασμα είναι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δομική κρίση του συστήματος (γενικά του καπιταλισμού) από την οποία δεν υπάρχει έξοδος, συνηθισμένη έξοδος. Εποχή δομικής κρίσης και πολυπλοκότητας, αποϊδεολογικοποίησης, όπου αλλάζουν όλες οι γνωστές κλίμακες. Ισορροπούμε προς στιγμήν κατά το γνωστό «κράτα με να σε κρατώ».
Σκοτεινή είναι η κατάσταση σχετικά με το τι γίνεται στα πιο βαθιά κέντρα του συστήματος. Ποιες είναι για παράδειγμα οι επιλογές των ΗΠΑ, οι προτεραιότητες και η συνέχεια της τραμπικής διαχείρισης; Η ενδόρρηξη του συστήματος δείχνει βαθιές διαφοροποιήσεις και αναζητήσεις. Ο πόλεμος ως επιλογή, η δημιουργία χαοτικών καταστάσεων ως προθάλαμος διευθετήσεων, η πολιτική κρίση στην καρδιά της Δύσης, στο κέντρο, συνδυάζονται με μια επιτάχυνση της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και με το πολύπλευρο άδειασμα της δημοκρατίας. Θάλασσες αθλιότητας με νησίδες αποστειρωμένων χώρων-ουρανοξυστών, κέντρων έρευνας και πειραματισμού ή αυτόματης παραγωγής.

Η αυτοκράτωρ Τουρκία


Του Χρήστου Γιανναρά



Υπάρχει η Τουρκία των εφημερίδων, των καθημερινών Ειδήσεων, της πολιτικής αρθρογραφίας. Μια χώρα επιδεικτικά ανυπότακτη στη στοιχειώδη λογική της «καλής γειτονίας» των διεθνών κανόνων συνύπαρξης κρατών. Χώρα που συνεχώς απειλεί, διεκδικεί γη και θάλασσα γειτόνων της. Απληστη, εμφανίζει την αυθαιρεσία της σαν δικαίωμα που το αντλεί από το πληθυσμικό και εδαφικό της μέγεθος. Σφαγίασε λαούς ιστορικούς, βαρύνεται με τη γενοκτονία Ελλήνων, Αρμένιων, Κούρδων, ξερίζωσε, από τα εδάφη που σφετερίστηκε, πανάρχαιους πολιτισμούς – είναι ίσως ο λαός με τα περισσότερα «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

Υπάρχει και η εικόνα που δίνει σήμερα η Τουρκία στους επισκέπτες της, σε εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Εικόνα μιας χώρας που σφύζει από δημιουργικότητα, αναπλάθεται ολόκληρη με ρυθμούς πυρετώδεις τεχνολογικού και οργανωτικού εκσυγχρονισμού: Πολλαπλές γέφυρες για τη σύνθεση του ελάχιστου ευρωπαϊκού με το μεγάλο ασιατικό τμήμα της, υποθαλάσσια τούνελ, υπερσύγχρονο οδικό δίκτυο, συστοιχίες παντού ουρανοξυστών, ένα ακραία φιλόδοξο καινούργιο αεροδρόμιο στην Ιστανμπούλ. Οπου η αρχιτεκτονική του τεράστιου κεντρικού οικοδομήματος παραπέμπει αφαιρετικά στη λεπτουργημένη κομψότητα της οθωμανικής αραβουργίας (–είναι σκέτη μελαγχολία και ντροπή η σύγκριση με το απρόσωπο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στη φωτοχυσία της Αττικής: ένα ουδέτερο γερμανικό κατασκεύασμα που θα μπορούσε να έχει χτιστεί οπουδήποτε, από τη Σκανδιναβία ως τα εμιράτα του Κόλπου, χωρίς ίχνος «ταυτότητας», δηλαδή σχέσης με τη γη και την Ιστορία της – όνειδος ανάλογο με το Μουσείο της Ακρόπολης του Ελβετού Tschumi).

Η πλατεία του Ταξίμ, ομφαλός της Πόλης, ριζικά μεταποιημένη, κυριαρχείται από ένα μοντέρνας αρχιτεκτονικής τζαμί, πολυμερισμένο σε χώρους εκθέσεων και εκδηλώσεων. Η υπερμοντέρνα Τουρκία, κολλημένη συντηρητικότατα στο Ισλάμ, συνταιριάζει την κατάφαση της πιο σύγχρονης τεχνικής και αισθητικής με την πιο στεγνωμένη και αφιλοσόφητη θρησκευτικότητα. Μόνο (ίσως) για να διασώσει ειδοποιό διαφορά συλλογική από τον εμπορευματοποιημένο πολτό της παγκοσμιοποίησης.

Ολοφάνερα οι Τούρκοι είναι λαός περήφανος γι’ αυτό που είναι, έχουν τον αέρα της καύχησης για την ιδιαιτερότητά τους. Γι’ αυτό και προσλαμβάνουν το αλλοδαπό καινούργιο σαν δικό τους εντόπιο, όχι σαν δάνειο. Οργανώνουν τον κοινό τους βίο με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας που γέννησε ο ατομοκεντρισμός του «Διαφωτισμού», αλλά συνοδεύουν την πρόσληψη με πεισματική εμμονή στα εξωτερικά τουλάχιστον σημαίνοντα της «εθνικής» (κοινωνικής) συνοχής: Μια θάλασσα από σημαίες με την ημισέληνο παντού και αναρίθμητους μιναρέδες με στεντόρειες προσευχές λαρυγγώδους μεγαφωνίας.

Είναι ο τρόπος τους για να δηλώσουν ότι προσλαμβάνουν τη Δύση και τα «φώτα» της, όμως όχι τον μηδενισμό της και συνοδά τον αμοραλισμό. Δεν εξάρτησαν ποτέ οι Τούρκοι τον εκσυγχρονισμό τους από τη μεταφυσική, η θρησκευτικότητά τους είναι πάντοτε υπηρετική της εξουσιαστικής ισχύος. Τρέφει η θρησκευτικότητα και ο εθνικισμός τους τη συλλογική τους αυτοπεποίθηση, όπως έτρεφε κάποτε την αυτοπεποίθηση των υπόδουλων Ελλήνων ο πολιτισμός τους. Τότε που οι Ελληνες δεν είχαν δικό τους, νεωτερικό εθνικό κράτος, αντλούσαν ταυτότητα από τη συνέχεια της γλώσσας τους, την ιστορική τους συνείδηση, τις τέχνες τους, τα πανηγύρια και τις γιορτές τους – τη μεταφυσική της ελευθερίας, όχι της αναγκαιότητας. Αντλούσαν από θησαυρίσματα μακραίωνης αρχοντιάς. Ηταν υπόδουλοι και όμως άρχοντες.

Προφήτες και δια Χριστόν σαλοί στην γλυκοφιλούσα του Παπαδιαμάντη (σχόλιο στο διήγημα της «Γλυκοφιλούσας»)


Άνθρωποι απλοί, άδολοι και απονήρευτοι, ταπεινοί και καταφρονεμένοι, κινούνται μυστικά μέσα στον κόσμο του Παπαδιαμάντη, σαν αληθινοί προφήτες, βοηθώντας τους πολλούς να ξεφύγουν από την πνευματική τους πενία και να υψωθούν στη θεία χάρη. Μια τέτοια φιγούρα, είναι ο Αγκούτσας, ο πραγματικός ήρωας του διηγήματος «Γλυκοφιλούσα», ένας, υποτίθεται, αφελής, «ευήθης» άνδρας, κάποιος στην πραγματικότητα ευλογημένος «σαλός». Ως συνήθως, η κοινότητα τον έχει περιθωριοποιήσει – η τεράστια διαφορά του Παπαδιαμάντη με την ηθογραφία είναι ότι οι ήρωες αυτοί δεν παίζουν καθόλου τον ρόλο του «τρελού του χωριού», όπως θα ανέμενε κανείς, αλλά του προφήτη. Κρίνουν την κοινότητα, είναι κατά κάποιο τρόπο οι θεολόγοι της, στοιχείο που βέβαια δεν είναι επ’ ουδενί «θεσμισμένο» από αυτή, όπως ακριβώς συμβαίνει με τον «τρελό» του χωριού και την ηθογραφία που τον περιβάλλει.
Ας αφήσουμε όμως τον ίδιο τον δημιουργό να περιγράψει τον ήρωα του: « γκούτσας δν το διοκτήτης ποιμνίων, οτε γεωργός, οτε κν βοσκός, οτε οκίαν εχεν, οτε φαμιλιάν, τίποτε. το πλάνης, στεγος. Πότε δούλευε μ μεροκάματον σιμ ες τος κολλήγας, τος καλλιεργητάς, πότε μβαινε παραγυις ες τος βοσκος δι ν φυλάγ τς αγας. Τν περισσότερον καιρν γύριζεν π μάνδραν ες μάνδραν, π καλύβι ες καλύβι, π κατάμερον ες κατάμερον, χωρς ργασίαν, κα το διδαν ο ποιμένες ξινόγαλα κ τρωγε. Κάποτε το λεγαν: –Δν πς, καημένε γκούτσα, ν βγάλς τίποτε πεταλίδες, κάτω στ γιαλό,  τίποτε καβουράκια, στ ρέμα μέσα; Τοτο το σφαλς σημεον τι τν διωχναν.  γκούτσας τ καταλάβαινε κ φευγε. –Καλ πο μο τ θύμισες, λεγε.»
Ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι πραγματικός ασκητής, καθώς τον χαρακτηρίζει η απόλυτη ακτημοσύνη. Δεν έχει ούτε λίγα ζωντανά, τα οποία, σημειωτέον, αποφεύγουν και οι αγιορείτες πατέρες, γιατί απαιτούν μεγάλη δέσμευση και περισπασμό. Δεν έχει καν κάποιο μικρό αγροτεμάχιο. Όσον αφορά το σπίτι, μιμείται το παράδειγμα του Σωτήρος Χριστού, που είπε ότι «αι αλώπεκες φωλεούς έχουσι και τα πετεινά του ουρανού κατασκηνώσεις, ο δε υιός του ανρθώπου ουκ έχει πού την κεφαλήν κλίνη» (Ματθ. η, 20). Με τέτοια αντίληψη περι ιδιοκτησίας, με τέτοιο  γενικότερο τρόπο ζωής, δεν ειναι παράξενο που δεν έχει και δική του οικογένεια. Είναι τελικά κάποιος «πλάνης», μια λέξη που μοιάζει αρκετά με το «πλάνος»: «πλάνος» είναι στην πραγματικότητα εκείνος ο ανεύσπλαγχνος καλόγερος, που γυρίζει από μέρος σε μέρος, για να στενοχωρεί και να απελπίζει τους ανθρώπους, στο διήγημα «η Φωνή του Δράκου». Εδώ όμως ο όρος έχει εντελώς αντίθετη σημασία, καθώς υποδηλώνει αυτόν που γυρίζει από εδώ και από εκεί, που ειναι πάντα παρών για να προσφέρει.

Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2019

Έφυγε από την ζωή ο δικηγόρος και συναγωνιστής Θεόδωρος Μπατρακούλης

Ο Θεόδωρος γεννήθηκε στη Λάρισα. Σπούδασε Νομικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Προσανατολίσθηκε στη μελέτη των Γεωιστορικών, Πολιτιστικών και Γεωπολιτικών παραγόντων, καθώς και των θεσμικών προβλημάτων της πορείας της Τουρκίας, της Εγγύς-Μέσης Ανατολής καθώς και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Βαλκάνια).
Το Μεταπτυχιακό Δίπλωμα (DEA) είχε θέμα: «Η Ελλάδα μεταξύ της νέας βαλκανοποίησης και των ευρωπαϊκών επιταγών» (1993). Από τα φοιτητικά του χρόνια συμμετείχε στο δημοκρατικό κίνημα, έξω και πέρα από τα κόμματα που καπηλεύτηκαν τη μεταπολίτευση και κατέστρεψαν την Ελλάδα, δείχνοντας πάντα ιδιαίτερη ευαισθησία στο συνδυασμό των κοινωνικών θεμάτων με την πατριωτική προτεραιότητα.
Ανακηρύχθηκε το 2000 Διδάκτωρ (Docteur, Ph. D.) του Πανεπιστημίου Paris VIII – Saint Denis με θέμα: «Γεωπολιτική θεώρηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στη μεταδιπολική περίοδο. Αλληλεπιδράσεις με τις περιφερειακές μεταβολές μετά το 1989».
Από το 1987 εργάσθηκε ως δικηγόρος Υπήρξε μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο από το 2003 έως το 2010, όπου στο Πρόγραμμα σπουδών «Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» δίδαξε Γενική Ιστορία της Ευρώπης.
Αποτέλεσμα εικόνας για Τουρκία και ανατολικά ζητήματα
Έγραψε το σημαντικό βιβλίο Τουρκία και ανατολικά ζητήματα, εκδόσεις Ινφογνώμων (2015) και συμμετείχε στο συλλογικό έργο Νεο-οθωμανισμός στη σύγχρονη Ελλάδα, Εναλλακτικές Εκδόσεις (2009). Αρθρογραφούσε τακτικά στο Άρδην και στην Ρήξη, αλλά και σε πολλά άλλα έντυπα, εφημερίδες, περιοδικά και ιστοσελίδες με ιδιαίτερη έγνοια για τα εθνικά θέματα, τις προοπτικές του δημοκρατικού χώρου, τα αγροτικά ζητήματα της ιδιαίτερης πατρίδας του κ.ά.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει. Εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας στον γιο του Αχιλλέα Μπατρακούλη και τους υπόλοιπους συγγενείς του. Την αμέσως επόμενη περίοδο ως ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη του, θα προβούμε στη δημοσίευση κειμένων και  άρθρων του, ηλεκτρονικά και έντυπα, υπενθυμίζοντας την τόσο επίκαιρη πνευματική και πολιτική του παρακαταθήκη.