Οι ΗΠΑ δείχνουν τον δρόμο του μέλλοντός μας

*

του ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

Πού οδεύει η ιστορική εποχή της μετανεωτερικότητας και της μαζικής δημοκρατίας, στον αστερισμό της οποίας βρισκόταν όλος ο πλανήτης κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα; Έχω την γνώμη ότι αργά αλλά σταθερά οδεύει προς το τέλος της έχοντας στο μεταξύ χαράξει βαθιά κοινωνίες και άτομα, νοοτροπίες και αντιλήψεις ζωής, τέχνη και πολιτισμό, φιλοσοφία και επιστήμη, και κάθε άλλη στιγμή του κοινωνικού γίγνεσθαι με τις αξίες της και τις απαξίες της.

Μαζί της παρασύρονται και τα κοσμοθεωρητικά και κοινωνικοπολιτικά ρεύματα –συντηρητισμός, φιλελευθερισμός, σοσιαλισμός– τα οποία μπορεί να γεννήθηκαν και κυριάρχησαν την εποχή της νεωτερικότητας αλλά παρέμειναν, παρότι υπολειμματικά και φθίνοντα, στο επίκεντρο της μετανεωτερικής εποχής. Φυσικά, μαζί τους παρασύρονται και όλες οι γνωστές εκφάνσεις τους, καλυμμένες πίσω από το πρόθεμα νέο- (π.χ. νεοσυντηρητικοί, νεοεργατικοί κτλ.) ή το πρόθεμα μετά- (π.χ. μεταδημοκρατία).

Σε τελική ανάλυση, είναι οι ΗΠΑ που δείχνουν το δρόμο προς τις μελλοντικές κοινωνικές εξελίξεις στις χώρες της Δύσης και, έστω με κάποια υβριδική μορφή, στις υπόλοιπες χώρες του πλανήτη. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα πρώτα αλλά σαφή δείγματα του «νέου κόσμου» που ξεδιπλώνεται μπροστά μας. Η εκλογή Τραμπ δίνει, κατά την άποψή μου, σαφείς απαντήσεις στο ερώτημα που έχει τεθεί στην αρχή αυτού του άρθρου. Δεν αποτελεί σπουδαία ανακάλυψη ότι οι ΗΠΑ αποτελούν τον προπομπό των εξελίξεων στον Δυτικό κόσμο, δεδομένης της ηγετικής θέσης που κατέχουν. Αλλά ακόμη περισσότερο, επειδή δεν ηγούνται μόνο, αλλά ηγεμονεύουν με την γκραμσιανή έννοια του όρου! Με απλά λόγια, τα πολιτιστικά, καλλιτεχνικά και κοινωνικά ρεύματα φθάνουν πια στον υπόλοιπο κόσμο από τις ΗΠΑ. Εκεί γεννιούνται, μεγαλώνουν και στη συνέχεια εξαπλώνονται, αρχικά στην Ευρώπη και στη συνέχεια στον υπόλοιπο κόσμο.

Όμως οι εξελίξεις στην οικονομία και στην τεχνολογία με το τεράστιο βάρος τους αποτελούν ίσως περισσότερο τους «αντικειμενικούς» οδηγούς των μελλοντικών εξελίξεων.

 Εντελώς επιγραμματικά, υποστηρίζουμε ότι ο καπιταλισμός ως οικονομικό σύστημα συνεχίζει να εξαπλώνεται στα μήκη και στα πλάτη του πλανήτη. Ανεξαρτήτως μορφής και ανάλογα με το επίπεδο ανάπτυξης των διαφόρων χωρών: ως χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός στις χώρες της Δύσης, ως βιομηχανικός και νομισματικός στις χώρες της Ανατολικής Ασίας, ως υβριδικός διαφόρων μορφών στις υπόλοιπες χώρες. Χωρίς αντίπαλο! Όμως η ατμομηχανή του ευρίσκεται στις ΗΠΑ, όπου με την εκλογή Τραμπ λαμβάνει πλέον τη μορφή ενός υπερκαπιταλισμού, χωρίς ρυθμίσεις, χωρίς περιορισμούς, χωρίς κεντρικό έλεγχο της παραγωγής χρήματος διαμέσου της αναγνώρισης μείζονος ρόλου στα κρυπτονομίσματα, με στοιχεία έντονου εθνικισμού (με τον υπερτονισμό της ιδιαιτερότητας του αμερικανικού έθνους) και σε στενή συνέργεια με τις εταιρείες τεχνικής νοημοσύνης ώστε να παρακαμφθεί η οποιαδήποτε παρέμβαση ηθικού η πολιτικού χαρακτήρα στις δραστηριότητές τους.

Πρόκειται για μια πορεία μετάβασης προς τον καισαρισμό. Πράγμα που σημαίνει ότι η Ιστορία επιστρέφει, με μια ριζική αλλά άμορφη αποσυμπύκνωση του Πολιτικού, στη βιολογική εξέλιξη, ότι ζωοποιείται, αφού πια μοιάζει να έχουν εξαφανισθεί τα πολιτικά προβλήματα και να προέχουν οι καθαρώς οικονομικοί, ήτοι ζωώδεις ανταγωνισμοί, η επικυριαρχία των οποίων όμως θα οδηγήσει πιθανότατα σε μια νέα έξαρση και πύκνωση του Πολιτικού. Η μορφή και το περιεχόμενο που θα πάρει αυτή η νέα έξαρση και πύκνωση του Πολιτικού είναι το ζητούμενο. Προφανώς θα είναι έμπλεη τεχνολογικού και εκχρηματισμένου (βλ. τον ρόλο του Μασκ και των κρυπτονομισμάτων) περιεχομένου και θα στερείται παντελώς άλλων χαρακτηριστικών.

Η χαμένη λαϊκή υποκειμενικότητα (την οποία η πλειοψηφία των Αμερικανών ψηφοφόρων της «Ζώνης της Σκουριάς» θεωρούν ότι θα τους την προσφέρει ο έχων γνωστή ιστορία σχεδόν 80 ετών δισεκατομμυριούχος του Μανχάταν…), η κατάργηση του δημόσιου χώρου και ο ευτελισμός όλων εκείνων που χαρακτηρίζουμε δημόσια, συμπαρασύρουν τον μέχρι σήμερα υπάρχοντα δικαιϊκό και πολιτικό πολιτισμό, ο οποίος παρά τις ελλείψεις και τα προβλήματά του αποτελούσε ανάχωμα στη κατακλυσμιαία επίθεση του αδηφάγου κεφαλαίου.

Συγχρόνως, και αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο, συνεισφέρουν τα μέγιστα στη μετάλλαξη του λαού σε κατακερματισμένη κοινή γνώμη, στο πέρασμα από την εξέγερση των μαζών στον ατομικό ναρκισσισμό, στη λατρεία του εφήμερου, στον ολοκληρωτισμό μιας ελευθερίας χωρίς ισότητα και χωρίς αδελφοσύνη. Τελικά στη δημιουργία ενός κατακερματισμένου ατόμου! Διαφορετικά πώς μπορεί να εξηγηθεί η εκλογή της Κέμυ Μπάντενοχ στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας, μιας έγχρωμης γυναίκας με καταγωγή από την Νιγηρία που είναι φανατική πολέμιος των μεταναστών και εξίσου φανατική υποστηρίκτρια της Μάργκαρετ Θάτσερ; Ή των χιλιάδων Λατίνων ψηφοφόρων στις ΗΠΑ που ασπάζονται τη αντιμεταναστευτική ρητορική του Τραμπ, αλλά και την οικονομική του ατζέντα;

ΠΗΓΗ:https://neoplanodion.gr/2024/11/07/dromos-toy-mellontos/?fbclid=IwY2xjawGbsolleHRuA2FlbQIxMQABHcKCn8oBpwteJzxnF3PNNeB-o3bxyGaEqSzjmPvD8Ffkgd1jRSaf9t0XOQ_aem_vApXZGcx1HIfPge_tQCoGg


Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com