Βασίλης Στοϊλόπουλος*: Για τη διαχείριση των αποβλήτων της Αθήνας. Τι κρίμα!

Απάντηση σε ένα άρθρο του κ. Νάσου Ηλιόπουλου για τη διαχείριση αποβλήτων της Αθήνας.

Βασίλης Στοϊλόπουλος* 

Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στο συνδυασμό «ΑΘΗΝΑ για την Ελλάδα» με επικεφαλής υποψήφιο δήμαρχο το συγγραφέα και εκδότη Γιώργο Καραμπελιά.

Ένας υποψήφιος δήμαρχος σ’ έναν μεγάλο δήμο με πολλά και σύνθετα προβλήματα σαν και αυτόν της Αθήνας δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να είναι βαθύς γνώστης πολύπλοκων τεχνικών ζητημάτων, όπως είναι η διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων. Αυτό που θα περίμενε όμως κάποιος είναι να γνωρίζει τουλάχιστον τις βασικές αρχές και την ιεράρχηση στόχων μιας σύγχρονης και ρεαλιστικής διαχείρισής τους, όπως επίσης και τις πολιτικές προεκτάσεις, αλλά και τις κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές της διαστάσεις.

Αντ’ αυτού, διαβάζοντας κανείς το άρθρο του υποψήφιου δημάρχου Νάσου Ηλιόπουλου (ΣΥΡΙΖΑ), «Βρόμικη πόλη ή Αθήνα από την αρχή;» (Εφημερίδα των Συντακτών, 12-3-2019) ξαφνιάζεται δυσάρεστα, σε όλα. Όχι μόνο επειδή δεν βρίσκει πουθενά ρηξικέλευθες ιδέες και καινοτόμες προσεγγίσεις από έναν νέο ηλικιακά υποψήφιο δήμαρχο, αλλά ακόμη και για την εκτυφλωτική λεξιπενία που τον χαρακτηρίζει. Κυρίως όμως για τον κραυγαλέο και ιδεοληπτικό βερμπαλισμό και αναχρονισμό του, που κατά κανόνα είναι συνταγή αποτυχίας, στα χνάρια της «συντρόφισσας» κας Δούρου.

Κατ’ αρχάς προκαλούν αρνητική εντύπωση οι εντελώς άστοχες ορολογίες («φτωχή διαχείριση», «διασπαρμένες δομές», «επανάχρηση») και οι τετριμμένες διατυπώσεις («σύγκρουση με την πολιτική της ταφής των απορριμμάτων», «μάχη για μια Αθήνα από την αρχή», «η Αθήνα δεν μπορεί να εξυπηρετεί ιδιωτικά συμφέροντα» κ.ά.). Διατυπώσεις που υποδηλώνουν ότι, ο προερχόμενος από τον κομματικό σωλήνα του ΣΥΡΙΖΑ υποψήφιος, ακολουθεί με συνέπεια όχι μόνο ένα αποτυχημένο μοντέλο διαχείρισης, αλλά και ότι βρίσκεται όντως για πρώτη φορά στη ζωή του αντιμέτωπος με το πολυδιάστατο και ετεροχρονισμένο αυτό πρόβλημα που ταλανίζει επί δεκαετίες τον μεγαλύτερο δήμο της χώρας – και κατ’ επέκταση όλη την περιφέρεια Αττικής. Άλλωστε, σε μια αποστροφή του άρθρου, σχεδόν το ομολογεί: «Πρέπει να σκεφτούμε τη διαχείριση των απορριμμάτων από την αρχή». Κι αυτό όταν άπαντες στο λεκανοπέδιου Αττικής γνωρίζουν πως ολόκληρη η περιφέρεια Αττικής βρίσκεται κοντά στο διαχειριστικό αδιέξοδο εξαιτίας μιας σειράς από παραλείψεις, λάθη, αβελτηρίες, πολιτικές σκοπιμότητες, προσωπικές «ατζέντες» κ.λπ., που δεν είναι επί του παρόντος να αναλυθούν.

Αυτό όμως που κάνει μεγάλη εντύπωση είναι ότι σε ολόκληρο το άρθρο δεν υπάρχει ούτε μία φορά η λέξη-κλειδί «πρόληψη» παραγωγής αποβλήτων, η οποία αποτελεί ιεραρχικά την κορωνίδα μιας θεσμικά κατοχυρωμένης σύγχρονης διαχείρισης. Αυτό όμως δεν εμποδίζει τον κ. Ηλιόπουλο να γράφει μικροπολιτικές γενικότητες του τύπου: «Καλούμαστε να δράσουμε καινοτόμα και ριζοσπαστικά». 

Καινοτόμες λύσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση της σημερινής απαράδεκτης, έως και τριτοκοσμικής κατάστασης, θα ήταν, για παράδειγμα, η κατάρτιση και εφαρμογή ενός δημοτικού προγράμματος πρόληψης της παραγωγής αποβλήτων και η δημιουργία σχετικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, ή η αξιοποίηση ηλεκτρονικών εργαλείων για τη βελτιστοποίηση προγραμμάτων ανακύκλωσης και η ορθολογική χωροταξική κατανομή κάδων συλλογής. 

Για τον υποψήφιο της «Πρώτη φορά Αριστερά», όμως, η «πρόληψη» είναι ακόμα άγνωστη πρακτική στη διαχείριση αποβλήτων. Όσο για τη μία και μοναδική αναφορά στο άρθρο του για την «κυκλική οικονομία», είναι καθόλα επικεντρωμένη στη μελλοντική λειτουργία Πράσινων Σημείων. Γεγονός που υποδηλώνει ότι η έννοια της «κυκλικής οικονομίας», σαν μια διαδικασία που αφορά όλα τα στάδια παραγωγής ενός προϊόντος, από τον σχεδιασμό και την παραγωγή του μέχρι τη διαχείρισή του ως εν δυνάμει αποβλήτου, αλλά και την επιχειρηματική – επενδυτική του διάσταση, του είναι «Terra Incognita». Ίσως διότι η πολυδιαφημιζόμενη (και από τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος) «κυκλική οικονομία» είναι συνυφασμένη με την επιχειρηματική και επενδυτική δραστηριότητα, αλλά και τη μόχλευση ίδιων και ιδιωτικών πόρων. Κάτι που σίγουρα δεν μπορεί να συμβαδίσει με ξεπερασμένες από τη ζωή απόψεις του Ν. Ηλιόπουλου, που θεωρεί τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης των απορριμμάτων ως «κοινή βάση» για έναν «σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισης». Μια παραδοχή που δεν ισχύει, τουλάχιστον με τον τρόπο που τη φαντάζονται οι ιδεοληπτικοί ταγοί του άκρατου κρατισμού και εκείνοι που πιστεύουν εντελώς λανθασμένα ότι «το σκουπίδι είναι χρυσός» που αφήνει κέρδη στους δήμους, ενώ στην πραγματικότητα απλώς μειώνει τα τεράστια διαχειριστικά κόστη. Μια θέση που, ειρήσθω εν παρόδω, ορισμένοι από τους κομματικούς συντρόφους του κου Ηλιόπουλου χρειάστηκαν μερικά χρόνια μέχρι να την εγκαταλείψουν, αφού προηγουμένως προκάλεσαν με τις ιδεοληψίες τους αδικαιολόγητες καθυστερήσεις με αποτέλεσμα σημαντικές περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις για τη χώρα μας. Προφανώς για αυτό τον λόγο πουθενά στο άρθρο δεν υπάρχει σαφής αναφορά στον εξορθολογισμό του κόστους υπηρεσιών του δήμου αναφορικά με τα ανταποδοτικά τέλη για τα απόβλητα. Το ίδιο ισχύει και για ένα άλλο βασικό ζήτημα όπως είναι τα εν δυνάμει οικονομικά εργαλεία και οι διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι που πρέπει να εκλαμβάνονται ως «εργαλεία» και όχι ως «εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων».

Με δεδομένο ότι η ετήσια παραγωγή αστικών αποβλήτων στον δήμο της Αθήνας είναι της τάξης των 300 χιλιάδων τόνων και η επαναχρησιμοποίηση-ανακύκλωση είναι σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα (γύρω στο 5%), γίνεται σαφές ότι ένας υποψήφιος δήμαρχος θα έπρεπε να έχει προτεραιότητα τη σύγκλιση με κεντρικούς φορείς παραγωγής πολιτικής διαχείρισης αποβλήτων στην περιφέρεια Αττικής. Και συγκεκριμένα, με τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), ο οποίος έχει και το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης στη διαχείριση των περίπου 1,8-2 εκατομμυρίων τόνων αποβλήτων το χρόνο της περιφέρειας Αττικής. Η παράλειψη έστω και μιας απλής αναφοράς στον ΕΔΣΝΑ, στο κείμενό του, είναι άλλη μία ένδειξη επικίνδυνης άγνοιας, πολύ περισσότερο που οι αρμοδιότητες του δήμου περιορίζονται κυρίως στη συλλογή-μεταφορά σύμμεικτων και προδιαλεγμένων αποβλήτων, καθώς και σε δράσεις δημοτικής κομποστοποίησης και λειτουργία Πράσινων Σημείων.

Εν κατακλείδι, αυτό που μπορεί κάποιος να συστήσει στον κο Ηλιόπουλο είναι ότι «στη μάχη για την Αθήνα», αυτή την όντως «βρό(ώ)μικη πόλη», πρέπει ν’ αρχίσει εντατικά μαθήματα για τη σύγχρονη διαχείριση των αποβλήτων και ν’ αφήσει αμέσως στην άκρη την ιδεοληπτική θεώρησή της. Το αποτυχημένο παράδειγμα της κας Δούρου είναι οδηγός. Και δεν πρέπει να ξεχνά ότι το λεγόμενο «Δυτικό Μέτωπο», η ομάδα πρώην ή / και νυν «συντρόφων» του που αγωνίζονται για οριστική, εδώ και τώρα, παύση λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φυλής, παραμένοντες πιστοί στην «παλιά» άποψη του ΣΥΡΙΖΑ, καραδοκούν με «αγωνιστικές διαθέσεις».

* Βασίλη Στοϊλόπουλος, Γεωλόγος – Περιβαλλοντολόγος με μεταπτυχιακά στην προστασία του περιβάλλοντος και στις τεχνολογίες προστασίας του περιβάλλοντος στο Πολυτεχνείο Μονάχου.

Για αρκετά χρόνια εργαζόταν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Από το 2002 εργάζεται στη Μονάδα Οργάνωσης και Διαχείρισης (ΜΟΔ), στο πλαίσιο του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ). Αρμοδιότητά του η διαχείριση στερεών αποβλήτων και η χρηματοδότηση και παρακολούθηση υλοποίησης σχετικών με τα απόβλητα έργων και μελετών που αφορούν στην αποκατάσταση χιλιάδων χωματερών ανά την Ελλάδα, μέχρι και την κατασκευή σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων.

........................

ΠΗΓΗ: από την ιστοσελίδα της δημοτικής κίνησης Αθήνα για την Ελλάδα

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com