13 Απριλίου 1204- Άλωση της Κωνσταντινούπολης, της Ρωμανίας από τους Δυτικούς- Δ΄ Σταυροφορία-Φραγκοκρατία και ένα κείμενο του Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Σαν σήμερα, 13 Απριλίου 1204- Άλωση της Κωνσταντινούπολης, της Ρωμανίας από τους Δυτικούς- Δ’ Σταυροφορία-Φραγκοκρατία

Είναι ορισμένα κείμενα που διαβάζεις και αισθάνεσαι, συνειδητοποιείς ότι σε διαμορφώνουν, σε επηρεάζουν. Μορφοποιούν, συγκροτούν σε θεωρητικο-πολιτική κατεύθυνση, σε αναλυτικό σχήμα, διάσπαρτες έννοιες, καταστάσεις που υπάρχουν μέσα σου. Ένα απ’ αυτά για μένα ήταν το κείμενο του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, «Ούτε Σταυροφορίες-Ούτε Ιεροί Πόλεμοι. 1204-2004- Η όγδοη εκατονταετία», που είχε δημοσιευθεί στην Ελευθεροτυπία στις 11.04.1993 (ήμουν Γ΄ Λυκείου). Με αφορμή τη σημερινή ημέρα, επέτειος της Άλωσης της Πόλης από τους Σταυροφόρους, αντιγράφω ορισμένα αποσπάσματα από εκείνο το κείμενο του Μ.Χ., που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Ελληνική Πολιτική Παιδεία-Η πολιτική ως ανώτερη τέχνη, σσ. 239-244, (εκδ. Στράβων, 2012).

 Ούτε Σταυροφορίες-Ούτε Ιεροί Πόλεμοι. 

1204-2004: Η όγδοη εκατονταετία

Η κυρίαρχη στον ευρωπαϊκό χώρο ευρωκεντρική εκδοχή της ιστορίας είδε τους σταυροφόρους, όπως και τους εξερευνητές στη Λατινική Αμερική, ως απόστολους, φορείς της πίστης, του σταυρού, του μηνύματος του Θεού. Υποβαθμίζει το γεγονός ότι στην πραγματικότητα ήταν φορείς του σπαθιού, του εμπορίου, του φέουδου και της ληστείας. Περισσότερο σπαθοφόροι παρά σταυροφόροι. Αναδεικνύει το μύθο της απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων και της Ιερής Πόλης, αλλά σιωπά, «η μεγάλη ιστορική σιωπή» ή ελαχιστοποιεί την κατάληψη και λεηλασία της Κωνσταντινούπολης και τη σφαγή των κατοίκων της. Αποφεύγει μια ιστορική εξομολόγηση κι ομολογία ότι η κατάληψη της Πόλης, αν δεν ήταν ο μοναδικός, ήταν οπωσδήποτε ένας από τους στόχους των σταυροφοριών. 

Τελικά, η πρώτη ευρωπαϊκή αποικιακή έξοδος ή η πρώτη αποικιακή ευρωπαϊκή συσσώρευση κεφαλαίου, η οποία διήρκεσε ορισμένους αιώνες και υποχρεώθηκε να αλλάξει ρότα-δρόμους προς τη Λατινική Αμερική, σκεπάζεται επιμελώς με πολλά κλειστά και σκονισμένα αρχεία και τους τόμους της ευρωπαϊκής ιστοριογραφίας. 

... ... ... 

Τα ερωτηματικά πολλαπλασιάζονται, εάν από τις γεωπολιτικές μεταφερθούμε στις πολιτισμικές πλευρές του νέου ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Τι είναι τελικά και από τι θα συντίθεται ο Ευρωπαϊκός Πολιτισμός; Τι θα σημαίνει πολιτισμικά Ευρωπαίος πολίτης; Θα είναι μια ευρωπαϊκή νομενκλατούρα όπως η ανάλογη σοβιετική- η εγχώρια εκδοχή της εμφανίζεται ήδη κατά τα μέρη μας- που μόνο αυτή θα έχει λόγους να ταυτίζεται και να διεκδικεί την ιδιότητα ενός κενού πολιτισμικά Ευρωπαίου πολίτη ; 

Στις αρχές του νέου αιώνα, το 2004, συμπληρώνονται οκτακόσια χρόνια από ένα συστηματικά λησμονημένο από την επίσημη ιδεολογία ιστορικό γεγονός, που έκρινε την εθνικής μιας διαμόρφωση, ύπαρξη και εξέλιξη. Την κατάληψη της νέας Ρώμης, της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους και την αρχή της Φραγκοκρατίας. Με αφορμή την ΟΓΔΟΗ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΙΑ, τα προσεχή χρόνια μπορούν να αποτελέσουν στιγμές μεγάλων ιστορικών προβληματισμών για το χθες και το σήμερα, μεγάλων και μικρών συζητήσεων, πολιτικών και μορφωτικών πρωτοβουλιών που θα αποσκοπούν στη διαμόρφωση μιας άλλης ιστορικής συνείδησης τω σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Χωρίς τη Δυτικοευρωπαϊκή υπεροψία, εγωισμό και αποικιοκρατική πονηριά. Χωρίς τον ελλαδικό επαρχιωτισμό ή την «Ευρωβλακεία» που χαρακτηρίζει την πλειοψηφία μιας τριτοκοσμικού τύπου αθηναϊκής πολιτικής και διανοητικής «ελίτ». Αλλά και χωρίς φορτισμένες και ακατέργαστες αντιδυτικές εξάρσεις ή άλλοθι. 

Μία ανάλογη συζήτηση δεν αφορά μόνον την Ελλάδα και την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη. Περιλαμβάνει όλη την ιστορική περιοχή των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής ... ... ...

Οι άνθρωποι της περιοχής, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Εβραίοι, Ορθόδοξοι, Καθολικοί, Προτεστάντες, Σουνίτες, Σιίτες, τρομαγμένοι από τη βία και τη φρίκη των συγκρούσεων και τις πικρές μνήμες του παρελθόντος, προσδοκούν να ζήσουν σε συνθήκες ειρήνης, ελευθερίας, ισότητας, αδελφοσύνης, αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης.

... ... .... 

Τα υποκείμενα των συζητήσεων, συναντήσεων και εκδηλώσεων για την όγδοη εκατονταετία θα είναι οι ίδιοι οι λαοί, οι μορφωτικές και πνευματικές τους δυνάμεις, τα πανεπιστήμια, οι θρησκευτικές τους εκφράσεις και αντιπροσωπεύσεις, τα εθνικά κοινοβούλια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ορίστε ένα πεδίο εργασίας και πρωτοβουλιών για τους Έλληνες Ευρωβουλευτές.

... .... ... 

Το τέλος αυτής της μεγάλης και φιλόδοξης πνευματικής, μορφωτικής και πολιτικής ειρηνικής εκστρατείας για την όγδοη εκατονταετία, πρέπει να βρει τις δύο απροστάτευτες από τους νόμους της ανθρώπινης κοινότητας Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της περιοχής, την Κωνσταντινούπολη και την Ιερουσαλήμ με διεθνή προστασία. Ένα δηλαδή ειδικό νομικό καθεστώς που θα καθορίζει την προστασία των θρησκευτικών μνημείων και των Πνευματικών Ιδρυμάτων, αλλά και σχέσεις ειρηνικής συμβίωσης, αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης ανάμεσα στις διαφορετικές Θρησκείες και Έθνη. Όπως ταιριάζει στην ιστορία, τον πολιτισμό και την πνευματικότητα αυτών των πόλεων».

ΠΗΓΗ: Vasilis Asimakopoulos

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com