Του Κωστή Μουδάτσου
Το παράλογο και το άλογο δημιουργούν παθητικές καταστάσεις ενώ η λογική απελευθερώνει. Ο φόβος είναι σύνδρομο που παραλύει την ορθή κρίση, μετατρέπει την αισιοδοξία σε απαισιοδοξία και κάνει την ελπίδα ανέλπιδη. Η λογική είναι το φάρμακο που ισορροπεί τις τυφλές παρορμήσεις και τα ακραία συναισθήματα φόβων και υπερβολών.
Ο φόβος πλανιέται σήμερα στο πολιτικό φάσμα. Η φύση του πολιτικού συστήματος προκάλεσε πολλά δεινά και συμφορές στην κοινωνική ζωή της χώρας. Κάποιοι έχουν την άποψη ότι ο Έλληνας δεν ψηφίζει αλλά καταψηφίζει. Άρα, φοβίστε τον! Ο κόσμος πελαγοδρομεί στις ισορροπίες του φόβου και του δέους, της πραγματικότητας και της κατασκευασμένης εικόνας. Η καταστροφολογία υπαγορεύεται από την διασφάλιση συμφερόντων. Αποτελεί κλειδί στις πολιτικές επιλογές. Από την άλλη τα φοβικά σύνδρομα επιφέρουν οργή και θυμό, γι αυτό αρκετές πολιτικές κάστες και κύκλοι συμφερόντων χρησιμοποιούν εκφοβισμούς, ζοφερές εικόνες, παραποιήσεις της πραγματικότητας, απειλές, ρεβανσισμούς, ακόμη και ακραίες μορφές φόβου για να εδραιώσουν τις επιλογές τους η να ξεμπερδεύουν με την ασκούμενη κριτική και να εξοντώσουν πολιτικούς αντιπάλους. Φόβος και συκοφαντία που πολλάκις συνοδεύονται από ύβρεις, αναιδέστατους χαρακτηρισμούς, καταστροφολογία και παράτολμες συμπεριφορές. Η εξαπόλυση εκστρατείας φόβου, απειλών και συκοφαντιών γεννά δειλία που οδηγεί σε τάσεις να προκαλέσουν φόβο στους άλλους. Οι τάσεις αυτές, εφόσον περάσουν στην κοινωνία, δημιουργούν συνθήκες καθολικής αποδοχής στις εκφοβισμένες κοινωνικές ομάδες. Άρα έχομε να κάνομε με την δημιουργία παθητικής φύσης κόντρα στη λογική. Η λογική όμως απελευθερώνει δημιουργικές δυνάμεις και κριτική σκέψη.
Το ερώτημα είναι ποιοι νοιάζονται για τα κοινωνικά συμφέροντα και θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις επιλογές; Με το φόβο και τα χαλινάρια δεν ξεγελιέται η κοινωνία για πολύ. Με τις πράξεις και το όραμα πείθεται, γιατί πολλές φορές έρχονται ντυμένοι σαν φίλοι, οι κερδοσκόποι, οι καιροσκόποι, οι δημαγωγοί και οι εχθροί των λαϊκών συμφερόντων!
Οι ανθρώπινες κρίσεις είναι εύθραυστες και στη δυναμική και στην παρορμητική μορφή τους. Ο ρόλος της επιτυχίας η της αποτυχίας καθορίζει την διαμόρφωση της κρίσης και των ψυχικών διαθέσεων. Η κοινωνική ζωή επηρεάζεται αρνητικά από την πίεση των οικονομικών κρίσεων και των μνημονιακών καθεστώτων που επιβάλλουν νέα είδη ηθών και διαφορετικούς τρόπους κρίσης. Πολλές φορές η ανθρώπινη μνήμη είναι κοντή κι αυτό βολεύει στη δημιουργία κοινωνικών ψευδαισθήσεων. Το βάρος των περιστάσεων παίζει το δικό του ρόλο, καθώς και η εξέλιξη των γεγονότων. Ο φόβος αδρανοποιεί τη μνήμη και προκαλεί διάφορες απόψεις ενώ εξελίσσονται σε «φίλους» εκείνοι που υποτίθεται ότι βοηθούν κι ας ήταν εχθρικοί μέχρι τώρα η ακόμη χειρότερα, προκάλεσαν τα προβλήματα που έφεραν τα μνημόνια, τη σκληρή φορολογία και την λαϊκή εξαθλίωση. Σε τέτοιες περιπτώσεις αντίπαλος μπορεί να θεωρηθεί εκείνος που εμποδίζει τα σχέδια, η μάχεται ενάντια τους, ανεξάρτητα από το ρόλο που έπαιζε η τις προσπάθειες που καταβάλει.
Ένας λαός που νοιώθει θύμα της αδικίας εξελίσσεται σε νέο θύμα. Δεν αντιστέκεται σε όσους τον οδήγησαν στις δύσκολες καταστάσεις και κάποιοι εκπρόσωποι δείχνουν πρόθυμοι κι ευγνώμονες, σε όσους τους κατάντησαν θύματα. Έτσι χωρίς να αναγνωρίζουν τα λάθη τους και κομπορρημονούντες, απαιτούν εμπιστοσύνη και στήριξη από το δεινοπαθούντα λαό.
Χωρίς μέτρο οι σκέψεις δεν ορίζουν το είδος του κριτικού λόγου και τα είδη των προσβολών, στα οποία πρέπει να υπάρχει ευαισθησία. Οι άνθρωποι αγανακτούν, οργίζονται και θυμώνουν σαν νοιώθουν ότι αδικούνται και στην συνέχεια υποκύπτουν στο πλασματικό λόγο και σε υποσχέσεις που κρύβουν μια άλλη πραγματικότητα. Οι γρήγορες επιλογές και οι αλλαγές στις συμπεριφορές δείχνουν ότι από στιγμές εθνικού ζήλου και περηφάνιας, άμεσα έρχεται ο θυμός, η θλίψη και η οργή. Οδοιπόροι σε κρίση κι αγανάκτηση! Η ατομική ψυχολογία μετατρέπεται σε κοινωνική και οι ατομικές αντιδράσεις σε συλλογικές. Είναι στην ανθρώπινη φύση να εξοργίζεται όταν πέσουν ξαφνικές συμφορές και απρόβλεπτες καταστάσεις ενώ διαπιστώνουν, με τα ίδια τους τα μάτια, ότι οι αντιδράσεις δεν έφεραν τα επιθυμούμενα αποτελέσματα. Τότε ο θυμός παραμερίζει την ψυχραιμία και η ασυλλόγιστη δράση παραμερίζει τα οργανωμένα σχέδια, με στόχους και στρατηγικές. Είναι ευάλωτος ένας λαός που βλέπει να εξανεμίζονται, με διάφορους τρόπους, ότι είχε αποκτήσει με κάθε θεμιτό αλλά και αθέμιτο μέσο. Υπάρχει θέμα να λειτουργήσει, το άτομο και το κοινωνικό σύνολο, σαν χείμαρρος σε απελπισμένες μάχες πισωγυρισμάτων. Δεν θυμάται το πώς και γιατί ήρθε στη δύσκολη θέση. Οι μεγάλες αντιδράσεις στις κυρίαρχες πολιτικές χαρακτηρίζονται από ενθουσιασμό, που μετατρέπεται γρήγορα σε απογοήτευση. Όπως και η επιτυχία όταν αιφνιδιάζει προκαλεί υπέρμετρο ενθουσιασμό. Οι φαντασιώσεις ότι μπορεί να πετύχει τα πάντα οδηγούν σε λανθασμένους χειρισμούς, απερισκεψίες, που προκαλούν αποτυχίες. Η έπαρση και η αλαζονεία δημιουργούν απατηλές εικόνες.
Εάν δούμε τη χώρα σε καλές στιγμές, με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, διαπιστώνομε ότι προτίμησε να οργανώνει Ολυμπιάδες, να στήνει χρηματιστήρια και φούσκες, να προμηθεύεται εξοπλισμούς πνιγμένη στη διαφθορά και στις μίζες, αντί να οργανώσει με περισυλλογή και οργανωμένα σχέδια την οικονομία, το δημόσιο τομέα και τον κοινωνικό βίο. Η φτωχή και κοντόφθαλμη σκέψη με τις πρόσκαιρες επιτυχίες, οδηγούν με τόλμη σε σχεδιασμούς παράτολμων δράσεων, με την ελπίδα ότι θα κάτσει η μπίλια, δηλαδή με την ευχή και την ελπίδα ότι η τύχη, οι συμπτώσεις και το τυχαίο θα βοηθήσουν. Όμως δημιουργήθηκαν καταστάσεις, που σε σύντομο χρονικό διάστημα, επέφεραν ανεπανόρθωτα πλήγματα. Οι άνθρωποι της εξουσίας και των διαπλεκόμενων κύκλων, με την αλαζονεία και την απληστία που τους διακρίνει, ξεπέρασαν κάθε μέτρο αμετροέπειας και αίσθησης των κινδύνων, οδηγώντας το καράβι στα βράχια. Οι περιστασιακές επιτυχίες οδήγησαν σε παράτολμες αποφάσεις και ενέργειες που οι οικονομικές δυνατότητες αλλά και οι κοινωνικές αντοχές δεν μπορούσαν να αντέξουν. Ο ασθενής, που λεγόταν δημόσιο, αφού δεν οργανώθηκε, παράμεινε ευάλωτος κι έτοιμος να καταρρεύσει στις πρώτες αντιξοότητες, εξαιτίας της αλόγιστης πολιτικής, σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Σαν ήρθαν οι συνέπειες και οι λογαριασμοί, η οικονομική κρίση εκδηλώθηκε με το πιο βάρβαρο τρόπο, προκαλώντας βαθύτατα ρήγματα στην οικονομική ζωή και στον κοινωνικό ιστό.
Οι συνεχείς επιθέσεις λόγω της οικονομικής κρίσης προκάλεσαν ένα απροετοίμαστο πολιτικό σύστημα, που είδε να χάνει τη γης κάτω από τα πόδια του. Δεν υπήρχε σχέδιο, δεν υπήρχε εναλλακτική λύση, δεν είχε προηγηθεί διάλογος με τις παραγωγικές τάξεις κι έτσι πολιτικό σύστημα και κοινωνία έχασαν τα λογικά τους στις ξαφνικές επιθέσεις. Εκείνοι που κομπορρημονούσαν για τις επιτυχίες τους, προσπαθούσαν να επιρρίψουν σε όλους τις ευθύνες της αποτυχίας. Χωρίς εμπειρίες και γνώση σε δύσκολες στιγμές, αφέθηκαν στη τύχη και στα προστάγματα ακραίων, ισχυρών, διεθνών κέντρων, που οδηγούσαν το καράβι στα δικά τους νερά. Εκμεταλλευόμενοι την ελληνική κρίση έλυναν δικά τους προβλήματα. Τα παθήματα, οι ισχυρές οικονομικές πιέσεις προκάλεσαν φόβο και ανασφάλεια στη κοινωνία. Εδραιωνόταν η αντίληψη ότι οι συμφορές είναι συνεχόμενες κι επαναλαμβανόμενες διαρκώς, μέχρι την οριστική τους εξάντληση. Εκείνοι που πίστευαν και στηρίζουν ότι το παλιό σύστημα θα αντιμετωπίσει τις κρίσεις και τις δυσκολίες, χάνουν πολύ περισσότερο την αυτοπεποίθηση τους. Έτσι καταφεύγουν σε γενικοποιήσεις των καθολικών ευθυνών, σε ψευδείς ειδήσεις, σε πλαστές δημοσκοπήσεις και εικονικές πραγματικότητες. Παρουσιάζουν δυαδικά σχήματα του άσπρου – μαύρου, επιδεικνύοντας παράτολμη και αλόγιστη επιθετική πολιτική σε κάθε προσπάθεια.
Οι περιστάσεις οδηγούν σε αντιδράσεις όπου η ορθή κρίση έχει αντικατασταθεί από το πάθος διατήρησης των κεκτημένων με οποιοδήποτε τρόπο και με λανθασμένες ταχτικές. Ο αδικούμενος άνθρωπος και η κοινωνία υποφέροντας αντιδρά με οργή. Ψάχνει πώς να αντικρούσει τις νέες καταστάσεις. Πολλές φορές χρησιμοποιεί περίεργες ταχτικές, επειδή ο φόβος γίνεται κυρίαρχο στοιχείο της σκέψης και της ψυχολογικής παραφοράς. Το άδικο και η συμπαιγνία εξουσίας, κερδοσκόπων και πλιατσικολόγων προκαλεί κοινωνική οργή, θυμό, φόβο και έντονους συναισθηματισμούς. Έτσι βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να αναδειχτούν ακραίες φασιστικές αντιλήψεις και πρακτικές.
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.