Κυριακή Βαΐων Ιωαν. 12, 1-18, Φιλ. 4, 4-9
Πολλοί άνθρωποι, ίσως και οι μαθητές του Χριστού, θα περίμεναν πως η είσοδος του Ιησού στην Ιερουσαλήμ θα πυροδοτούσε μια τελική μάχη, μια βίαιη αναμέτρηση. Γιατί αυτό είναι που συμβαίνει πάντα σε μια περιπετειώδη ιστορία. Στο τέλος η δράση κλιμακώνεται και λαμβάνει χώρα μια αδυσώπητη αναμέτρηση όπου ο πιο δυνατός νικά και εξοντώνει τον αντίπαλό του. Μερικοί μάλιστα νομίζουν πως ο Ιησούς χρησιμοποιεί βία στο περίφημο επεισόδιο που ονομάζεται καθαρισμός του Ναού. Όμως αυτό που κάνει στην πραγματικότητα εκείνη τη μέρα ο Χριστός είναι να δείξει, μέσω κάποιων συμβολικών πράξεων, ότι κάτι πολύ διαφορετικό πρόκειται να συμβεί. Ο Χριστός δεν καταφεύγει στη βία, αλλά στο ξάφνιασμα. Επιδιώκει να σταματήσουν έστω και για λίγο οι συνηθισμένες ενέργειες στο χώρο του Ναού για να σκεφτούν οι άνθρωποι όχι τι κάνει ο Χριστός, αλλά γιατί το κάνει. Ο Χριστός δεν ασκεί βία, γι’ αυτό και δεν συλλαμβάνεται. Με τρόπο υπαινικτικό δηλώνει στους Εβραίους πως η δική του παρουσία θα υποκαταστήσει αυτό που γίνεται στο Ναό: «καταλύστε το ναό και σε τρεις μέρες θα τον ξανακτίσω». Μόνο μετά το θάνατό του κατάλαβαν οι μαθητές πως ο Χριστός μιλούσε για το ναό του σώματός του, μιλούσε για την ανάσταση. Μιλούσε για ένα νέο τρόπο σχέσης με τον Θεό και τους άλλους ανθρώπους. Ο Ιησούς είναι ο Μεσσίας, συνιστά μια κατάσταση εξαίρεσης, η οποία καταλύει την υπάρχουσα εξουσία για να αναδείξει μια καινούργια. Μια εξαίρεση που δεν προσφεύγει στη βία, αλλά στην ταπεινή αγάπη και το έλεος.
Ο Χριστός, κατά εντελώς παράδοξο για τους ανθρώπους τρόπο, θα επικρατήσει και θα θριαμβεύσει μέσω του θανάτου του. Και θα αποδείξει ότι η σχέση μας με τους συνανθρώπους μας καθορίζει τη σχέση μας με το θάνατο και όχι το αντίστροφο. Ο επαναστάτης που βροντοφωνάζει την πίστη του στην ελευθερία μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο μικροαστός που πεθαίνει στον αξιοπρεπή οίκο ευγηρίας που πληρώνεται από την ασφάλεια που φρόντισε ο ίδιος εγκαίρως να κάνει, ο μοναχός που πεθαίνει ήσυχα στο κελί του μοναστηριού του μέσα στην αδελφότητα με την οποία μοιράστηκε τη ζωή του, αποτελούν διαφορετικούς τρόπους θανάτου που αποκαλύπτουν το πώς αυτοί οι άνθρωποι σχετίζονταν με τους άλλους ανθρώπους. Αν αυτό που ενεργοποιούσε τη ζωή τους ήταν το όραμα της εγκόσμιας επανάστασης (στην περίπτωση του επαναστάτη), της εγκόσμιας ασφάλειας (στην περίπτωση του μικροαστού) ή της αγάπης για τον Θεό και τον άνθρωπο (στην περίπτωση του χριστιανού μοναχού). Ο Χριστός, πορευόμενος προς τον θάνατο, μάς φανερώνει πως αυτό που καθορίζει τα πάντα είναι η σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους. Στην περίπτωσή του, η αγάπη του για τους ανθρώπους, η συμπόνια τους για τις οδύνες τους, η αγάπη ακόμη και για τους εχθρούς, καθορίζει ολόκληρη τη ζωή του και δίνει νόημα και στην πορεία του προς το θάνατο. Σήμερα τον βλέπουμε να εισέρχεται στην Ιερουσαλήμ και να του γίνεται υποδοχή βασιλέα. Όμως ο Χριστός γνωρίζει πως πορεύεται προς το Πάθος. Το έχει προαναγγείλει τρεις φορές μπροστά στους απορημένους και εμβρόντητους μαθητές.
Τι νόημα όμως έχει αυτή η πορεία του Χριστού προς το θάνατο; Ένας συγγραφέας που ήρθε αντιμέτωπος με τον ολοκληρωτισμό στη Ρωσία διατύπωσε τη στάση του απέναντι στο καθεστώς ως εξής: κανείς δεν μπορεί να εξαναγκάσει αυτόν που δέχεται να πεθάνει. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει καμιά κατάσταση πραγμάτων και καμιά αναγκαιότητα στην οποία ο άνθρωπος πρέπει να υπακούσει, παρόλο που δεν το θέλει, αρκεί να είναι έτοιμος να δεχτεί το θάνατο ως αναπόφευκτο τίμημα. Αυτή ήταν πάντοτε η στάση των χριστιανών μαρτύρων. Αυτό που μαρτυρούσε η ζωή τους ήταν η βαθιά συνειδητοποίηση ότι μπορεί να τους σκοτώσουν, αλλά δεν μπορούν να καθορίσουν το νόημα του θανάτου τους. Όπως θα διαβάσουμε στο δωδέκατο ευαγγέλιο το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, οι κρατούντες θα προσπαθήσουν να καθορίσουν το νόημα του θανάτου του Χριστού: θα διαδώσουν τη φήμη ότι οι μαθητές έκλεψαν το σώμα του. Και αργότερα οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες θα κατηγορήσουν τους χριστιανούς ως εχθρούς του ρωμαϊκού κράτους, εχθρούς του ανθρώπινου γένους. Τίποτα όμως από αυτά δεν θα σταθεί. Γιατί ο Θεός θα αποκαλύψει την αλήθεια. Θα δοξάσει τον Χριστό. Θα τον αναστήσει εκ νεκρών και το βάλει στα δεξιά του θρόνου του κατά την Ανάληψη. Και θα δοξάσει και τους αγίους και μάρτυρες κρατώντας τους για πάντα στη μνήμη του και διδάσκοντας την εκκλησία να κάνει το ίδιο. Να είναι μια κοινότητα μνήμης για τους προαπελθόντας αδελφούς και αγάπης για τους εν ζωή αδελφούς.
Η σημερινή μέρα και οι μέρες που θα ακολουθήσουν δεν φανερώνουν μόνο τις προθέσεις του Χριστού. Φανερώνουν και το δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσουμε εμείς, αν θέλουμε να είμαστε πιστοί μαθητές του Χριστού. Ο Χριστός ανατρέποντας τα τραπέζια στο προαύλιο του Ναού σταματά για λίγο τις καθορισμένες ενέργειες για να φανερώσει πως κάτι αλλάζει δραματικά στο χαρακτήρα του Ναού: πως Ναός δεν θα είναι πια ο Ναός του Σολομώντα, αλλά ο ίδιος ο Χριστός. Γιατί σ’ αυτόν κατοικεί ο Θεός. Κατ’ ανάλογο τρόπο απαιτείται μια διακοπή και στη ζωή μας, μια παύση του συνηθισμένου ρυθμού της. Η Μεγάλη Εβδομάδα μιλώντας μας για τις ενέργειες του Χριστού στην πορεία του προ το Πάθος συνιστά αυτή τη διακοπή, αυτή την παύση του ρυθμού. Συνιστά μια κλήση να σκεφτούμε τη ζωή μας διαφορετικά, μέσα από το φως που πηγάζει από την Ανάσταση του Χριστού.
Και συνιστά και μια αφορμή μνήμης. Θυμόμαστε τον Χριστό αλλά θυμόμαστε και όσους σε κάθε εποχή ακολουθούν τον Χριστό για να πειστούμε πως οι άνθρωποι μπορούν να μας σκοτώσουν αλλά δεν μπορούν να καθορίσουν τα νόημα το θανάτου μας. Και όπως οι μαθητές κατανόησαν το νόημα όλων των συμβάντων του πάθους του Χριστού μετά την Ανάστασή του, μετά το δοξασμό του από τον Θεό, έτσι κι εμείς θυμόμαστε τους αγίους με το φωτοστέφανο της δόξας τους, όπως τους ζωγραφίζουμε στους τοίχους των εκκλησιών μας. Οι άγιοι μέσα σε έναν κόσμο που ποτέ δεν έχει χρόνο, που τρέχει σαν τυφλός προς ένα άδηλο μέλλον, παίρνουν όλο το χρόνο που χρειάζονται για να ζήσουν ζωές μέσα στην ταπείνωση, αλλά και μέσα την αλήθεια. Κι εμείς το κατανοούμε, αν το κατανοήσουμε, εκ των υστέρων.
Στη σύγχρονη φιλελεύθερη εποχή μας πιθανότατα βέβαια να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε το βίαιο θάνατο, αλλά σίγουρα θα αντιμετωπίσουμε ένα είδος «συμβολικού» θανάτου. Αντιμετωπίζουμε την απειλή πως αν δεν παραδοθούμε στα κελεύσματα του κόσμου, αν δεν συμμορφωθούμε με τη βία, την απληστία, την αλαζονεία, τη φιλοδοξία που τον διακρίνει, θα αναγκαστούμε να ζήσουμε μια ζωή μέσα στην αφάνεια, στην ασημαντότητα, στην περιφρόνηση, στη φτώχεια. Όμως απέναντι σ’ αυτές τις απειλές μπορούμε να απαντήσουμε πως όσοι σκέπτονται κατ’ αυτό τον τρόπο μπορούν να περιορίσουν τη ζωή μας, αλλά δεν μπορούν να καθορίσουν το νόημά της. Ο απόστολος Παύλος στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα μας δίνει ακριβώς το πραγματικό νόημα της ζωής μας: «Να χαίρεστε πάντοτε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο… Ο Κύριος έρχεται σύντομα… Αυτά που μάθατε, παραλάβατε κι ακούσατε από μένα, αυτά που είδατε σ’ εμένα αυτά να κάνετε κι εσείς. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί σας». Αμήν.
Kήρυγμα στον Ιερό Ναό Αγίου Μελετίου Σεπολίων την Κυριακή των Βαΐων του 2016.
ΠΗΓΗ: https://antifono.gr/%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%8D%CE%BD-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%84%CF%8E%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AC-%CE%B4%CE%B5%CE%BD-%CE%BC%CF%80%CE%BF/
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.