Χάρης Φεραίος
Ίσως όταν ο Θωμάς Ακινάτης, με τα νοησιαρχικά του μηχανεύματα ανέστρεφε ό,τι υπήρξε ως τότε ελληνικός και ελληνοχριστιανικός πνευματικός πολιτισμός, να μην υποπτευόταν και ο ίδιος ποιας εκρηκτικής αλλαγής γινόταν πρόδρομος. Διότι στην κοινωνική τους εξέλιξη τα μηχανεύματά του ήταν η γέννηση της «αλάθητης αυθεντίας» (της μιας «υπέρτατης» εξουσίας), στην οποία «πειθαρχούν», απρόσωπες πια, μονάδες ατόμων, με ρόλο για το καθένα καθορισμένο εκ προοιμίου, από την ex-cathedra εκείνη αυθεντία. Αλλά η κοσμοαντίληψη, μέσα στην οποία γεννήθηκε έτσι η Ευρώπη, κόμισε μεν την κοσμογονική τεχνολογική πρόοδο, αυτήν που σήμερα ονομάζουμε δυτικό τεχνολογικό πολιτισμό, έφερε όμως και τα τραγικά συνάμα αδιέξοδα, καρπούς των οποίων, από πολλού διαγραφόμενους, γεύτηκε επώδυνους ο 20ός αιώνας, και γεύεται τώρα ο 21ος.
Η ΩΣ ΤΟΤΕ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ «κοινωνία» του προσώπου μετατράπηκε σε societa, «άθροισμα» δηλ. μοναχικών ατόμων. Διαφορά βεβαίως που είναι θεμελιακή. Διότι ο «προσωπικός» Θεός, που είναι στοιχείο αναφοράς και αιτία πραγμάτωσης της κοινωνίας του προσώπου, δεν είναι πια συνθετικός παράγων και συνδετική αιτία του συλλογικού βίου. Κάτι οδυνηρότερο, δεν είναι «αναγκαίος» (όπως μηχανευτικά τον εξάγγειλε ο Ακινάτης) για τη συγκρότηση και τη λειτουργία της societa. Και έτσι, τέσσερις μόλις αιώνες μετά, τον απέβαλε (ελέω Διαφωτισμού) ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός εκείνο τον απρόσωπο, απόκοσμο, συνεπώς δικαιοκρίτη μόνο Θεό, δημιουργώντας συνάμα και μέγα κενό. Ο Νίτσε προέβλεψε ότι το κενό θα το αναπληρώσει ο Υπεράνθρωπος. Και δεν είχε εντελώς άδικο. Διότι το κενό αναπληρώθηκε, όμως από την Τεχνική! Υπεράνθρωπη φυσικά κατά τούτο: Ότι τη δημιούργησε μεν ο (δυτικός) άνθρωπος, αλλά αργότερα αποκαλύφθηκε μπροστά του ως μια Υπερ-κόσμια δύναμη, που όμως δεν την ελέγχει εκείνος.
ΟΠΩΣ, ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ της φυσικής επιστήμης, ενεός άκουγε στη Φουκουσίμα άπραγος, ατίθασο τον οργισμένο βρυχηθμό της ύλης, που, παρότι επαρμένος «ανίδεος» ο ίδιος, την παρενόχλησε! Αλλά και στον τομέα της οικονομικής επιστήμης, όποιος νομίζει ότι ακόμη και ο τρομερός κύριος Σόιμπλε μπορεί τελικά να τιθασεύσει το τεχνικό τέρας, καλούμενο «οικονομία των αγορών», που η ευρωπαϊκή χρησιμοθηρία γέννησε, απλώς απατάται. Σ' εκείνης την «έκρηξη», ο τρόμος της Φουκουσίμα θα είναι παρωνυχίδα, μπροστά στην ανθρωποφαγία πρωτογόνων, όπου μοιραία θα επιστρέψει ο πλανήτης.
ΑΛΛΑ Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ Τεχνικής υπήρξε για τον σύγχρονο πολιτισμό τραγική και κατά τούτο: Ότι αντικαθιστώντας τον Θεό με δικό του δημιούργημα ο άνθρωπος, νόμισε ότι είναι και κύριος της Φύσης! Όχι, απλώς, διαχειριστής της. Ανέτρεψε δηλ. τους οικολογικούς όρους της Δημιουργίας, που του επέτρεπαν (κατά την ελληνοχριστιανική ερμηνεία) να την χρησιμοποιεί μεν, όμως ως ένα όριο: Εκείνο του «απαγορευμένου καρπού»! Η απαστράπτουσα τεχνική του εντούτοις, τη χρησιμοποίησε ασύστολα, προς ικανοποίηση της χρησιμοθηρικής απληστίας του. Αλλά αίφνης, σε συνθήκες αποχαυνωτικής ευμάρειας, έντρομος ανακάλυψε ότι μετέτρεψε τον πλανήτη σε «θερμοκήπιο», με ορατό το όριο ολοκληρωτικού αφανισμού του…
ΤΡΑΓΙΚΟΤΕΡΗ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ η εξέλιξη, κατά το ότι την ελπίδα του για τη σωτηρία από τα αδιέξοδα, μπροστά στα οποία ξαφνικά ανακάλυψε ότι ζει ο δυτικός άνθρωπος, ανέμυαλα την εναποθέτει ξανά στην ίδια «αυθεντία» της Τεχνικής! Αντί δηλ. να αναζητήσει την «πτώση» από τον «παράδεισο», στη δική του αντιστροφή των όρων της φύσης. Εκείνων που του παρέδωσε (ως να τους αναστρέψει η δική του ΝΟΗΣΙΑΡΧΙΑ) η ελληνική παράδοση της ΒΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ, του ελληνικού δηλ. τρόπου του βίου. Πού λοιπόν η σωτηρία;
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ συντριπτικό, όταν αναλογιστεί κανείς πως «Υστεροέλληνες», κληρονόμοι εμείς εκείνης της παράδοσης, καταντήσαμε σε έσχατο όριο ιστορικής παρακμής.1* Θλιβεροί δηλ., εν επιγνώσει, μεταπράτες της ευρωπαϊκής πολιτισμικής παρεξήγησης, πώς να αντιληφθούμε ποιας πρότασης πολιτισμού (πνευματικής όντως υπερδύναμης) είμαστε κάτοχοι. Συνεπώς, πώς εκπεσόντες κληρονόμοι, να «προτείνουμε», ό,τι δεν κατανοούμε, στον παραπαίοντα ευρωπαϊκό πολιτισμό ως σωτήριο: Τη μόνη δηλ. οδό εξόδου από τα αδιέξοδα, όσα η άκρατη χρησιμοθηρία του επισώρευσε… Πώς λοιπόν, ως πολιτισμός, να έχει ελπίδα!
1*Όμοια με την επίσης σαραντάχρονη παρακμή (μετά τη μεγάλη Μακεδονική Δυναστεία!), που οδήγησε στην καταστροφή του Μαντζικέρτ (1071). Και δεν υπάρχει στον ορίζοντα, όπως τότε, κάποιος Αλέξιος Κομνηνός να αναστήσει την Αυτοκρατορία. Υπάρχει βέβαια κάποιος νεανίας Αλέξης, αλλά αυτός μάλλον στον επίσης νεανία, Αλέξιο Άγγελο μοιάζει, εκείνον που, ομοίως πειραματιζόμενος, «παρέδιδε» (1204), ανυποψίαστος επίσης, την Αυτοκρατορία στους Φράγκους!
Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Σωτήρη Σόρογκα.
ΠΗΓΗ:http://www.antifono.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.