Από Παντελή Βουτουρή
«Η παραγωγή ιδεών, αντιλήψεων, συνείδησης, συνδέεται άμεσα και στενά με την υλική δραστηριότητα και την υλική επικοινωνία των ανθρώπων· αυτή είναι η γλώσσα της πραγματικής ζωής [...] Δεν ξεκινάμε από το τι λένε, φαντάζονται, αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, ούτε από τους ανθρώπους έτσι όπως άλλοι τους περιγράφουν, τους φαντάζονται, τους αντιλαμβάνονται, για να φτάσουμε ύστερα στους ανθρώπους με σάρκα και οστά. Ξεκινάμε από τους πραγματικούς δρώντες ανθρώπους [...] Δεν καθορίζει η συνείδηση τη ζωή, αλλά η ζωή τη συνείδηση».
Αυτή είναη η περίφημη παράγραφος της «Γερμανικής Ιδεολογίας» των Μάρξ και Ένγκελς (1846), πάνω στην οποία θεμελιώνεται το εμβληματικό σχήμα Βάση- Εποικοδόμημα, και συγχρόνως μια αντι-ιδεαλιστική αντίληψη της ιστορίας. Αμέτρητες φορές χρησιμοποιήθηκε η συγκεκριμένη παράγραφος στα χρόνια της μεταπολίτευσης στην Ελλάδα σε κάθε λογής κείμενα και μανιφέστα ως θέσφατο και με αυτήν ως μπούσουλα πορεύτηκαν οι θεωρητικοί της αριστεράς.
Τώρα, βεβαίως, είναι να απορεί κανείς πώς αντιστράφηκαν τα πράγματα με τους σημερινούς αγνωστικιστές, ανιστορικούς, μεταδομιστές, αποδομιστές μετα«μαρξιστές» και τη μεταμοντέρνα θεωρία τους: ότι όλα είναι κατασκευές και επινοήσεις - τα έθνη, η λογοτεχνία, η γλώσσα, η ζωή. Και τι απομένει; Η συνείδηση του «επινοητή»; Αλλά εάν είναι έτσι σε τι διαφέρει ο μαρξιστικός μεταδομισμός και η αποδόμηση από τη μεταφυσική;
Πόσο έξω, αλήθεια, έπεφτε ένας μαρξιστής κριτικός, ο Τέρι Ίγκλετον, όταν έγραφε:
«Δεν υπάρχει, βέβαια, θέμα να επιτευχθεί κάποια "σύνθεση" ανάμεσα στις μεταδομικές εξελίξεις και στον ιστορικό υλισμό: διότι πέρα από τη διανοητική αφέλεια μιας τέτοιας πρόθεσης, οι μεταδομικές θεωρητικές θέσεις βρίσκονται σε ανοικτή ρήξη με τον μαρξισμό. Υποψιάζομαι ότι αυτή θα είναι η μεγάλη μάχη [ανάμεσα στον μαρξισμό και τον μεταδομισμό] που θα διεξαχθεί στα αμέσως προσεχή χρόνια». Έτσι, αφελώς, έγραφε το 1980.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.