«Ο καπιταλισμός δημιουργεί την αρρώστια για να πουλήσει τη θεραπεία». Ο όρος αυτισμός προέρχεται από την λέξη Εαυτισμός που σημαίνει «κλεισμένος στον εαυτό», σε μια σιωπή που κραυγάζει από άγχος σα να σου λέει:«Απλά επειδή...
Υπάρχει Επιδημία του Αυτισμού;
Ο Αυτισμός δεν Είναι Ασθένεια Είναι Διαφορετικότητα
«Μέσα στο καβούκι του υπάρχει ολόκληρος ο κόσμος.
Μόνο που δεν είναι έτσι όπως τον βλέπουμε εμείς,
αλλά σπασμένος σε μικρές μικρές ανακατεμένες εικονίτσες.
Τόσες πολλές που χάνεσαι!
Είναι σαν να μην μπορείς να δεις τίποτα ολόκληρο.
Και άντε να τις ενώσεις.
Και εμένα που δεν μου αρέσουν καθόλου τα πάζλ»
Πέτρος Πουλάκης, Ο Αυτός, εκδ. Κάστωρ
Ο όρος αυτισμός προέρχεται από την λέξη Εαυτισμός που σημαίνει «κλεισμένος στον εαυτό», σε μια σιωπή που κραυγάζει από άγχος σα να σου λέει:«Απλά επειδή εγώ δεν μιλάω δεν σημαίνει ότι δεν έχω τίποτα να πω»!!! Αυτό το άτομο δεν θέλει να έχει καμιά επαφή με τους άλλους. Η ομιλία του, οι κινήσεις του, το βλέμμα του δεν μοιάζει με των άλλων, θέλει να είναι μόνο του. Κατά τους επιστήμονες, αυτή η περιγραφή αφορά ανθρώπους με κοινά κλινικά χαρακτηριστικά και διαταραχές της εξέλιξης, στους οποίους οι αιτίες μπορούν να είναι διαφορετικές ή και άγνωστες, να ποικίλλουν από άτομο σε άτομο ή και να συνυπάρχουν. Ακόμη πιο διευρυμένα, είναι μια ψυχική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από τον περιορισμό του ατόμου μέσα στον δικό του κόσμο των ιδεών και της ηθελημένης διακοπής της επαφής του με τον εξωτερικό κόσμο. Είναι η κυριαρχία του εσωτερικού βίου επί της ζωής, με όσο το δυνατόν πιο λίγη επαφή με την εξωτερική πραγματικότητα.
Αρχικά, ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε από τον Ελβετό ψυχίατρο Όιγκεν Μπλόιλερ (Eugen Bleuler) το 1911, για να χαρακτηρίσει κάποια άτομα με σχιζοφρένεια που είχαν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα. Στη συνέχεια, στις αρχές της δεκαετίας του 1940, δύο άλλοι ψυχίατροι, ο Λέο Κάννερ (Leo Kanner) και ο Χανς Ασπέργκερ (Hans Asperger) περιέγραψαν περιπτώσεις παιδιών που παρουσίαζαν ελλείμματα στην κοινωνική ανάπτυξη, ιδιόμορφη γλωσσική ανάπτυξη και περιορισμένα στερεότυπα ενδιαφέροντα Ο Κάννερ θεωρεί τον αυτισμό μια εγγενή διαταραχή του συναισθήματος, ο οποίος αργότερα δημοσίευσε συμπεράσματα από 11 περιπτώσεις αυτιστικών παιδιών (Happe 1998, Βαφιά 2008). Στο πλαίσιο αυτής της διαταραχής εμποδίζεται ή δυσκολεύεται η ανάπτυξη ορισμένων ψυχολογικών δεξιοτήτων, που είναι ζωτικές για την ψυχική και κοινωνική επάρκεια του ανθρώπου. Οι δεξιότητες αυτές σχετίζονται με την κοινωνική συναλλαγή, την αμοιβαιότητα, την επικοινωνία και την οργάνωση πρόσφορης και σκόπιμης δραστηριότητας.
Ο αυτισμός εμφανίζεται στην πρώιμη παιδική ηλικία –στους πρώτους 30 μήνες της ζωής– και τα αυτιστικά άτομα έχουν κανονική διάρκεια ζωής. Τα αγόρια επηρεάζονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από νευρολογικές διαταραχές και παρουσιάζουν αυτισμό σε ποσοστό 80% περίπου του συνόλου των περιπτώσεων. Οι γνώσεις μας για τις αιτίες του Πρώιμου Νηπιακού Αυτισμού είναι σχετικά αβέβαιες. Αυτό που έχουμε ως αποτέλεσμα είναι πως οι άνθρωποι με αυτισμό αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλη δυσκολία να συσχετίζονται με τους συνανθρώπους τους, έως και αρνούνται την παρουσία τους. Όταν όμως το βλέμμα τους τύχει και πέσει επάνω σου είναι σα να σου λέει:
«Ρωτάτε αν με πειράζει η κατάστασή μου; Τι να σας πω; Μπορεί να μην τα καταλαβαίνω όλα, αλλά αισθάνομαι. Νοιώθω πως οι γονείς μου μ’ αγαπάνε με ένα βουβό πόνο και με μια υποταγή σ’ αυτή την σκληρή μοίρα τους. Τα άλλα παιδιά τι να με κάνουν αφού δεν μπορώ να τους ακολουθήσω στα πολύπλοκα παιγνίδια τους; Και να ήθελα δεν θα τα κατάφερνα. Έτσι, στην καλύτερη περίπτωση, μου κάνουν λίγο παρέα οι πιο σπλαχνικοί και έπειτα φεύγουν να παίξουν με άλλα παιδιά που τα καταφέρνουν καλύτερα.Ας δούμε λοιπόν παρακάτω πως βλέπουμε εμείς όλα αυτά τα άτομα: Η επιστημονική κοινότητα εικάζει πως υπάρχει μια αλυσίδα αιτιών που μπορεί να έθεσαν το μωρό σε κίνδυνο, και κάθε μία από αυτές να επηρέασαν την εξέλιξη ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου –σε κάποια στιγμή της κύησης ή της ανάπτυξης– με αποτέλεσμα, την ελαττωματική «καλωδίωση» του εγκεφάλου και συνέπεια την ανικανότητα του παιδιού να συλλάβει γνωστικά τον κόσμο όπως όλοι μας, και να τον δημιουργήσει με ένα κωδικοποιημένο και συμβολικό τρόπο που κάνουμε όλοι εμείς οι άλλοι. Στην Ευρώπη των 375.000.000 κατοίκων, υπολογίζεται ότι πάνω από 1.000.000 περίπου ανήκει στην κατηγορία αυτή.
Άλλοι με λυπούνται γιατί δεν μπορώ να είμαι αυτό που απαιτεί η κοινωνία να είναι ο άνθρωπος, χαλάω λίγο την εξιδανικευμένη εικόνα του ατόμου που πρέπει να είναι έξυπνος και όμορφος. Άλλοι αδιαφορούν για την ύπαρξή μου, σα να μην υπάρχω, άλλοι γελούν μαζί μου, και άλλοι αναρωτιούνται γιατί με άφησαν να ζήσω. Μακάρι όμως να μπορούσατε να δείτε τον εαυτό σας και τον κόσμο σας μέσα από τα δικά μου μάτια. Πρέπει τέλος να σας πω πως, μπορώ να είμαι χαρούμενος και ευτυχισμένος ειδικά όταν εσείς μ’ αγγίζετε και μου μιλάτε χωρίς φόβο και ενοχές. Δεν ξέρω γιατί είμαι διαφορετικός από εσάς, αλλά γιατί θα πρέπει να δώσουμε μια εξήγηση γι’ αυτό; Γιατί να μην αποδεχθούμε την κατάσταση, να συμφιλιωθούμε και να νοιώσουμε την χαρά της ψυχικής επαφής που δεν εμποδίζεται από κανένα μυαλό ή γονίδιο; Μπορεί όλα αυτά που είπα να σας φαίνονται απλοϊκά, μα για μένα είναι σημαντικά. Είναι η δική μου ζωή, ο δικός μου λόγος ύπαρξης και ας συνεχίζουν οι γιατροί να με εξετάζουν σαν άρρωστο»
Μήπως ήρθε ο καιρός να ρωτήσουμε τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτά; Ή μαζί μ’ αυτά; Τι πρέπει να γίνει ώστε να διευκολυνθεί ο περίγυρός τους και να τα δεχθεί η κοινωνία, όχι σαν άρρωστα αλλά σαν παιδιά με διαφορετικότητα, μέσα στο σύνολό της; Μήπως πρέπει, επίσης, να αναρωτηθούμε τι θέλουν να μας δείξουν αυτά τα παιδιά; Ίσως και να θέλουν να καθρεφτίσουν με την ίδια τους την ζωή την κοινωνία που φτιάξαμε!!! Ποιος ξέρει; Το μόνο σίγουρο είναι πως, η σιωπή εδραιώνει την απομόνωση. Η γνώση όμως και η δράση είναι τα πιο ισχυρά όπλα για την καταπολέμησή της και μια τέτοια απελευθέρωση θα φέρει τέλος στην «εκκωφαντική σιωπή των αμνών» και ίσως πάλι, μπορεί και να σταματήσει το «μεγαλείο του ισχυρού» matrix
Στην Εποχή της Πληροφορίας και της Θετικής Ενέργειας
Τα αυτιστικά παιδιά κλεισμένα ερμητικά στον εαυτό τους, δυσκολεύονται έως και αρνούνται την μίμηση και την ομιλία που όλοι εμείς μάθαμε για να διοχετεύουμε συνεχώς τον κόσμο μας με πληρο-φορίες. Δεν έχουν ποτέ στενές επαφές με άλλα άτομα και προτιμούν να κλείνονται στον δικό τους πνευματικό κόσμο. Όλοι οι αυτιστικοί ανεξαιρέτως, λοιπόν, παρουσιάζουν πρόβλημα στην επικοινωνία, ενώ πολλοί είναι μουγγοί. Ασχολούνται με πολύ συγκεκριμένες και επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες, ενώ δεν δέχονται με τίποτα να ασχοληθούν με κάτι διαφορετικό. Και η οποιαδήποτε παιδαγωγική μέθοδος για να αποδώσει στο να κάνουμε τον κόσμο τους λίγο καλύτερο και ευκολότερο, πρέπει να πραγματοποιείται μέσα σε μια ατμόσφαιρα που να την χαρακτηρίζουν ηρεμία, απλότητα συμπεριφοράς, σταθερή και έμπρακτη εμπιστοσύνη στο αυτιστικό παιδί, ασφάλεια, έμπρακτο επίσης ενδιαφέρον και αγάπη.
Τα διαθέτουμε όλα αυτά τα στοιχεία στην εποχή των πολλών ταχυτήτων, της φίρμας και της συνεχούς επιδίωξης για αυτοκαταξίωση; Αν μπορέσουμε να κάνουμε την υπέρβασή μας, τότε μπορούμε να φορτίσουμε με θετική ενέργεια και κάθε τι καθώς και κάθε έναν γύρω μας. Και τότε ίσως να πούμε πως εμείς είμαστε υγιείς και τα αυτιστικά άτομα ασθενείς. Μέχρι τότε όμως, καλούμαστε από ότι φαίνεται να βλέπουμε την κοινωνία μας να καθρεφτίζεται σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό αυτιστικών παιδιών.
Μέσα στην αυτιστική κατάσταση φαίνεται πως θίγονται οι σχέσεις του παιδιού με το κοινωνικό περιβάλλον, το παιχνίδι του, οι αντιδράσεις του σε ακουστικά ή οπτικά ερεθίσματα, στον πόνο και στον τρόπο που κρατά το σώμα του. Επίσης, φαίνεται πως θίγεται ο τομέας της προλεκτικής και λεκτικής επικοινωνίας και λόγω αυτού εκφράζεται η λανθασμένη άποψη ότι το αυτιστικό παιδί δεν μπορεί να επικοινωνήσει. Η αλήθεια ωστόσο είναι λίγο διαφορετική. Η επικοινωνία μ’ ένα αυτιστικό παιδί, παραμένει επικοινωνία με μια έντονη και πλήρη παρουσία. Γιατί πολύ συχνά, η οχυρωμένη μοναξιά του αυτιστικού παιδιού δεν κρύβει το κενό, αλλά αντίθετα ένα σημαντικό εκφραστικό υλικό που αναζητεί με εξαιρετική διαστακτικότητα και ατολμία κάποιο ημίφως για να εκφραστεί με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο.
Αυτήν ακριβώς την έκφραση προσπαθούν να διευκολύνουν με κάθε δυνατό τρόπο όλες οι θεραπευτικές προσπάθειες και οι εναλλακτικές στρατηγικές. Γιατί, κατά τα λεγόμενα του ψυχοθεραπευτή Χόρχε Μπουκάι, ένα προβληματικό άτομο δεν χρειάζεται γιατρό να το κουράρει, ούτε πατέρα και μητέρα να το φροντίζει μόνο. Αυτό που χρειάζεται είναι έναν δάσκαλο να του δείξει σε ποιο σημείο του δρόμου χάθηκε. Τώρα, ποια από τις δυο πλευρές –αυτιστικά παιδιά και «υγιής» κοινωνία– βρίσκεται στην θέση του προβληματικού, ας ρωτήσει η κάθε μια από εμάς και ο καθένας τον εαυτό του για να βρούμε ποιος είναι ο χαμένος τελικά.
Όταν το επίπεδο νοημοσύνης τους είναι ικανοποιητικό (το ¼ των παιδιών αυτών έχει φυσιολογική νοημοσύνη) και αν η ομιλία έχει εμφανιστεί έως τα 5 τους χρόνια, η προοπτική θετικής περαιτέρω βελτίωσης είναι σημαντική. Σε μικρό ποσοστό παρουσιάζουν εξειδικευμένες ικανότητες π.χ. μουσική, ζωγραφική. Μερικές δεκαετίες πριν, συγχέονταν η συμπτωματολογία του αυτισμού με αυτή της σχιζοφρένειας ή άλλων ψυχωσικών διαταραχών. Στη συνέχεια θεωρήθηκε ως ένα είδος συναισθηματικής διαταραχής, ενώ αργότερα περιελήφθη στα «λοιπά προβλήματα υγείας», προκειμένου να κατηγοριοποιηθεί ως είδος αναπηρίας. Μόλις στη δεκαετία του 1990 αναγνωρίστηκε ως αυτόνομη και ανεξάρτητη διαγνωστική κατηγορία.
Μία εναλλακτική εξήγηση της αύξησης των ποσοστών του αυτισμού είναι και η αλλαγή των κριτηρίων στις πρακτικές διάγνωσης. Με το πέρασμα των χρόνων τα κριτήρια διάγνωσης της ασθένειας άλλαξαν, «χαλάρωσαν», με αποτέλεσμα να θεωρούνται αυτιστικοί και άνθρωποι που έχουν σε εξαιρετικά ελαφριά μορφή την ασθένεια. Τα τελευταία χρόνια όμως, αυξάνονται όλο και περισσότερο τα αποτελέσματα της εκπαιδευτικής πράξης, που δείχνουν ότι τα άτομα με αυτισμό διαθέτουν και μπορούν να αναπτύξουν ουσιαστικές ικανότητες, αρκεί να τους προσφερθούν τα κατάλληλα μέσα. Η εκπαίδευση, κατ’ επέκταση και η φυσική αγωγή, ως ένας από τους σημαντικότερους παιδαγωγικούς κλάδους, μαζί με την αγάπη και την αγκαλιά αποτελούν το αποτελεσματικότερο ίσως μέσο στη διαμόρφωση και εξέλιξη όλων των πλευρών της προσωπικότητας κάθε ατόμου με αυτισμό στον καλύτερο δυνατό βαθμό.
Ο Δύσκολος Δρόμος της Διαφορετικότητας
Είναι γνωστό ότι η χρήση μορφίνης και άλλων οπιούχων μειώνει την αντιδραστικότητά μας στον πόνο όπως και το γεγονός ότι το σώμα μας παράγει τα δικά του οπιοειδή. Σε κάποιες μελέτες βρέθηκε ότι τα αυτιστικά παιδιά είχαν πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ενδορφινών στον οργανισμό τους, που ίσως σημαίνει ότι ο εγκέφαλος τους απελευθερώνει πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές, που χρειάζεται ένας φυσιολογικός οργανισμός. Η παρουσία των ενδορφινών εξηγεί ικανοποιητικά και την αντοχή τους στον πόνο, όπως και την αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Και η επιστημονική έρευνα εστιάζεται στην δημιουργία ανταγωνιστών των ενδορφινών, να μειώσουν δηλαδή το πλεόνασμα που εμφανίζεται, ούτως ώστε να μειωθεί η αυτοκαταστροφική τους συμπεριφορά.
Είναι δε γνωστή η κίνηση των αυτιστικών παιδιών μπρος-πίσω, μα το καθένα διαθέτει το δικό του ρεπερτόριο τελετουργιών –μερικές φορές αρκετά σκληρό– και είναι αδύνατο να το αποτρέψει κάποιος. Μάλιστα μπορεί να κάνει αυτές τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές χωρίς να διακόψει, για πολλές ώρες. Αν κάποιος προσπαθήσει να το εμποδίσει, είναι έκδηλη η αναστάτωση με φωνές και εκνευρισμό. Επειδή έχουν και αισθητικές στρεβλώσεις, ακόμα και τα πιο απλά οπτικά ή ακουστικά ερεθίσματα τους δημιουργούν μεγάλο φόβο και εντείνουν την απόσυρσή τους.
Τα χαρακτηριστικά του αυτισμού τώρα, μοιάζουν με αυτά της σχιζοφρένειας αλλά σχεδόν ποτέ δεν εξελίσσονται σε σχιζοφρένεια, στην ενήλικη ζωή. Το βασικό κριτήριο πάντως είναι ηλικιακό: Η σχιζοφρένεια εμφανίζεται μεταξύ 15 και 30 ετών ενώ ο αυτισμός από μερικών μηνών μέχρι 3 ετών. Τα αίτια του αυτισμού παραμένουν αινιγματικά, εντούτοις μελέτες σε δίδυμα παιδιά έδειξαν πως οι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικότατο ρόλο, χωρίς όμως να θεωρούνται και οι μοναδικοί υπαίτιοι για τη ραγδαία και πρωτοφανή ανάπτυξη της ασθένειας σε λίγα μόνο χρόνια.
Στο προχώρημά τους οι ερευνητές στράφηκαν προς τους περιβαλλοντικούς και τους αιτιολογικούς παράγοντες μέσα στους οποίους συγκαταλέγονται τα αντιβιοτικά, οι ιοί, οι αλλεργίες, η έντονη επιθυμία των γονέων με ελαφρά αυτιστικά χαρακτηριστικά να τεκνοποιήσουν, αλλά και, βάσει μίας πρόσφατης μελέτης, τα αυξημένα ποσοστά των ωρών που βλέπουν τα παιδιά τηλεόραση. Επίσης, η αύξηση των περιστατικών του αυτισμού είναι παράλληλη με την τεράστια αύξηση στη χρήση κινητών τηλεφώνων και WiFi από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ελάχιστα από αυτά τα αίτια έχουν μελετηθεί συστηματικά, με την πλειονότητά τους να παραμένουν σε υποθετικό επίπεδο.
Υπάρχει Επιδημία; Και αν Ναι, πως Έγινε; Ποιους και τι θα Εξυπηρετήσει;
Τη διακύμανση των επιπέδων τεστοστερόνης κατά την περίοδο ανάπτυξης του εμβρύου υποδεικνύει ως πιθανή αιτία αυτισμού, νέα επιστημονική έρευνα. Συγκεκριμένα, ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Cambridge ανακάλυψε, ότι η αυξημένη παραγωγή της εν λόγω αρσενικής ορμόνης, κατά την κύηση έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα αυτισμού. Τα ευρήματα της συγκλίνουν, ότι τα αίτια της ασθένειας αυτής είναι πιθανότατα γενετικά, ενώ ενισχύεται και η άποψη, ότι κατά βάση αυτισμός είναι ο ακραίος τρόπος έκφρασης του ανδρικού τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς.
Σύμφωνα με έναν ευρέως διαδεδομένο υπολογισμό, 1 στα 166 είναι το ποσοστό των παιδιών που πάσχουν από αυτισμό. Μια πιο κοντινή ματιά στις στατιστικές δείχνει πως είναι κάτι παραπάνω από απλή αύξηση των κρουσμάτων. Το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό σε σύγκριση με το 1 στα 2.500 που παραδέχονταν οι ερευνητές για δεκαετίες. Σε χρονικό διάστημα μίας δεκαετίας –από το 1993 μέχρι το 2003 (έτσι ξαφνικά!)– οι στατιστικές του Αμερικανικού Υπουργείου Παιδείας παρουσίασαν μία αύξηση του ποσοστού των αυτιστικών παιδιών, της τάξεως του 657% σε εθνικό επίπεδο.
Χωρίς να αποτελέσει καμία έκπληξη, αυτά τα αυξημένα ποσοστά οδήγησαν πολλούς ερευνητές και ακαδημαϊκούς να κάνουν λόγο για μία «επιδημία αυτισμού». Ο Dan Burton, από την Ιντιάνα, δήλωσε επίσης το 2001 πως «έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία επιδημία». Όπως είπε κάποτε ο Κοινωνιολόγος Marcello Truzzi «οι εξαιρετικοί ισχυρισμοί απαιτούν και εξαιρετικές αποδείξεις». Ο ισχυρισμός για μία τεράστια επιδημία αυτισμού χρειάζεται και μία τεράστια απόδειξη και αυτή η απόδειξη αποτελεί επιθυμία πολλών. Αν διευρύνουμε το παράθυρο της διορατικότητάς μας θα δούμε όσο θα υπάρχει αύξηση της κοινωνικής αποδιοργάνωσης θα υπάρχει φυσικά και αύξηση του αυτισμού στα άτομα που απαρτίζουν αυτή την κοινωνία. Και όταν είναι μικρά παιδιά αυτοί οι καθρέφτες της κοινωνίας μας δικαιώνουν την λαϊκή παροιμία που λέει πως «από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια».
Ο αυτισμός δεν είναι επιδημία γιατί ο αυτισμός δεν είναι ασθένεια
Καλούμαστε όμως όλοι, να δείξουμε την «επιδημία» των ατόμων που θεωρούν τον αυτισμό ως ασθένεια, γιατίκαθρεφτίζεται η κοινωνία μας μέσα από τα αυτιστικά άτομα. Είναι καιρός να δείξουμε την «επιδημία» των ανησυχητικών στατιστικών δεδομένων, που αυξάνονται ετησίως και την «επιδημία» μερικών ιθυνόντων των κυβερνήσεων που κάθονται με σταυρωμένα χέρια και δεν κάνουν κάτι για να υποστηρίξουν οικονομικά και ηθικά αυτές τις οικογένειες. Θέλω να πιστεύω πως ο τίτλος «Επιδημία Αυτισμού» δεν θεωρεί τον αυτισμό ασθένεια αλλά στοχεύει σε άλλους τομείς που έχουν τα χαρακτηριστικά της «επιδημίας» και ας ελπίσουμε ότι θα αλλάξει ο τρόπος που σκέφτονται μερικοί για τον αυτισμό.
Νομίζω πάλι ότι θα άλλαζα τον τίτλο «Επιδημία του Αυτισμού» με τον τίτλο «Αγαπήστε τους Αυτιστικούς» για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τα αυτιστικά παιδιά να γίνουν λειτουργικά τελικά, χωρίς να τα μετατρέπουμε σε «νευροτυπικά». Επίσης, μπορώ να καταλάβω μέχρις ενός σημείου τη σημασία του να τρομοκρατηθεί η κοινωνία χρησιμοποιώντας το όρο «επιδημία» αφού τελικά η ανάγκη είναι, η κοινωνία να αντικρύσει το θέμα του αυτισμού και ίσως καταφέρει να δει και αυτή την αυτιστική συμπεριφορά της. Σίγουρα αυτοί που βγάλανε αυτά τα στατιστικά στοιχεία δεν είχαν αυτό στο μυαλό τους, μα δέστε όμως την κατάντια, που όχι μόνο δεν κρύβεται από πίσω, αλλά μας την πασάρουν μπροστά στα μούτρα μας(!!!).
Μόνο, δηλαδή, δια μέσου της τρομοκρατίας χρειάζεται εμείς να καταλαβαίνουμε; Και αν καταλάβουμε τελικά! Αυτό που διαφαίνεται εδώ είναι πως παίζονται ακόμη μια φορά πολιτικο-οικονομικά παιγνίδια τα οποία βοηθάνε επικίνδυνα την φαρμακευτική βιομηχανία που στήνεται πάνω στον αυτισμό. Οι φαρμακοβιομηχανίες θα πατήσουν και στις πλάτες (στην κυριολεξία στα κεφάλια) και των αυτιστικών παιδιών, όπως έγινε και με τόσες άλλες παθήσεις, για να κερδοφορίσουν ακόμη μια φορά.
Μεγάλη αναστάτωση έχει προκαλέσει παγκοσμίως η συσχέτιση των βαρέων μετάλλων και ειδικώς της ποσότητας που λαμβάνουν τα βρέφη όταν εμβολιάζονται (εμβόλιο MMR ή τριπλούν), με την αύξηση των κρουσμάτων αυτισμού που παρατηρείται από τη δεκαετία του 1980 στις ανεπτυγμένες χώρες. Η θεωρία της σχέσης μεταξύ βαρέων μετάλλων και αυτισμού ξεκίνησε από την Αμερική. To 1990, ερευνητές ανακάλυψαν ότι αρκετά από τα αυτιστικά παιδιά έπασχαν από Χρόνια Νόσο του Εντέρου (chronic bowel disease), γεγονός που αργότερα ώθησε στη θεωρία της συσχέτισης μεταξύ ενός ευρέως διαδεδομένων παιδικού εμβολίου (και δη ενός συστατικού του, που ήταν παράγωγο του υδραργύρου) και της εμφάνισης αυτισμού. (Να σημειώσουμε πως οπεπτικός εγκέφαλος είναι ένα τεράστιο εργοστάσιο, το οποίο παράγει και ρυθμίζει με ακρίβεια, τουλάχιστον 40 νευροδιαβιβαστές).
Στο τέλος της δεκαετίας του 1990, η πρώτη αληθοφανής υπόθεση συνέδεσε το τριπλό εμβόλιο για τις μαγουλάδες, την ιλαρά και την ερυθρά (το αποκαλούμενο MMR, που προέρχεται από τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Measles, Mumps, Rubella) που χορηγούνταν υποχρεωτικά σε βρέφη στην Αμερική, με τον αυξημένο αριθμό των κρουσμάτων αυτισμού. Οι μηνύσεις γίνονταν σχεδόν κατά ομαδικό τρόπο και μεγάλα δικηγορικά γραφεία επικέντρωσαν τις προσπάθειές τους να αποδείξουν, ότι η Αμερική βρίσκονταν ενώπιον ενός σκανδάλου μεγαλύτερου και από αυτό της θαλιδομίδης (επρόκειτο για φάρμακο που δίνονταν στις έγκυες γυναίκες προς ανακούφιση των συμπτωμάτων ναυτίας και συνδέθηκε χωρίς αμφιβολία με πλήθος «τερατογενέσεων», κυρίως βρέφη που έρχονταν στον κόσμο χωρίς πλήρως ανεπτυγμένα άκρα –γνωστά ως «παιδιά της θαλιδομίδης»).
Ο μεγάλος θόρυβος που επικράτησε γύρω από τη σχέση εμβολίων και αυτισμού προκλήθηκε από την μεγάλη έρευνα που διεξήγαγε το 1998 ο Βρετανός γαστρεντερολόγος Andrew Wakefield και οι συνεργάτες του σε 12 παιδιά. Η πρώτη μελέτη, που έμεινε γνωστή και ως η μελέτη του Γουέικφιλντ (Wakefield study) δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Lancet το 1998 και συνέδεε άμεσα τον αυτισμό με το εμβόλιο MMR. Η μελέτη αποκάλυψε πως τα συμπτώματα του αυτισμού εμφανίζονταν λίγο μετά τον εμβολιασμό των παιδιών με το εμβόλιο MMR. Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί πως 10 από τους 13 συγγραφείς της μελέτης ανακάλεσαν από τότε τα αποτελέσματά της και ο Wakefield φέρεται, σήμερα, ότι πληρώθηκε κάποιες χιλιάδες δολάρια για να υποστηρίξει την άποψη ότι το MMR προκαλεί αυτισμό (!!!). Εεεε “κοντά στον νου κι η γνώση”
Με μια πρώτη ματιά τα εμβόλια μπορούν να θεωρηθούν υπαίτια για την επιδημία. Τα συμπτώματα του αυτισμού γίνονται τυπικά εμφανή λίγο μετά την ηλικία των δύο μηνών, τότε που τα βρέφη κάνουν τα πρώτα τους εμβόλια για να αναπτύξουν αντισώματα για διάφορες ασθένειες. Πολλοί γονείς ανέφεραν πως τα παιδιά τους εμφάνισαν συμπτώματα αυτισμού μετά τον εμβολιασμό τους είτε με εμβόλιο κατά της παρωτίτιδας, της ιλαράς και της ερυθράς (γνωστό και ως εμβόλιο MMR) είτε με εμβόλιο που περιείχε την τοξική ουσία thimerosal (θειοµερσάλη) ένα συντηρητικό του εμβολίου που περιέχει υδράργυρο.
Έρευνες στην Αγγλία συνιστούν ότι τα κρούσματα αυτισμού αυξάνονται σταθερά από το 1979 χωρίς καμία αλματώδη αύξηση από το 1988 και έπειτα, οπότε πρωτο-εισήχθη το εμβόλιο MMR στη Μεγάλη Βρετανία. Επιπροσθέτως, δεν παρατηρήθηκε πρώιμη ή όψιμη έναρξη του αυτισμού σε παιδιά που εμβολιάστηκαν νωρίτερα ή αργότερα κατά την παιδική ηλικία σε σύγκριση με παιδιά που δεν είχαν εμβολιαστεί αλλά εμφάνισαν αυτισμό. Τέλος, οι εν λόγω έρευνες διαπίστωσαν ότι υπήρχε μία έντονη ανησυχία στους γονείς των παιδιών που εμβολιάζονταν για διάστημα έξι μηνών μετά το εμβόλιο. Ανάλογη έρευνα στη Σουηδία το 1998 δεν είχε στηρίξει τη σχέση μεταξύ εμβολίου MMR και αυτισμού. Η περίπτωση της Ελλάδας, όπου κατεγράφη ένα ξέσπασμα των κρουσμάτων ερυθράς, ελλείψει πολιτικής εμβολιασμών κατά του ιού σε αντιδιαστολή με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες που την ίδια περίοδο είχαν θέσει σε εφαρμογή προγράμματα εμβολιασμών, αναφέρεται στη βιβλιογραφία ως επιχείρημα υπέρ της πολιτικής με εμβολιασμούς MMR στα βρέφη.
Αρχές τις δεκαετίας του 2000 η Αμερική βρέθηκε διχασμένη όσο ποτέ άλλοτε ως προς τα αίτια του αυτισμού. Εκατοντάδες άρθρα δημοσιεύονταν στο διαδίκτυο και σε περιοδικά επί του θέματος. Οι μηνύσεις έφτασαν στο απόγειό τους και ο κόσμος άρχισε να πιστεύει, ότι το πρόβλημα της αύξησης των κρουσμάτων αυτισμού συνδέονταν με ανθρώπινη παρέμβαση. Αργότερα, το 2002, ο προβληματισμός πέρασε και σε Ευρωπαϊκό έδαφος, με την πρώτη έρευνα επί Αγγλικού εδάφους, που συνέδεε το εμβόλιο με την εμφάνιση αυτισμού. Αυτό που θα πρέπει να γνωρίζουμε είναι πως, οι ιοί που ενυπάρχουν στα εμβόλια –είτε σκόπιμα για λόγους ανοσοποίησης, είτε ως αποτέλεσμα του τρόπου παρασκευής των εμβολίων– μπορούν να παραμείνουν και να μεταλλάσσονται στο ανθρώπινο σώμα για χρόνια, καθώς και να αλληλοεπιδράσουν όχι μόνο με το ανοσολογικό σύστημα του κάθε ατόμου αλλά και με το DNA του, με άγνωστες συνέπειες όχι μόνο για τα ίδια τα άτομα μα και για τις επόμενες γενεές.
Νευρωνικά Κάτοπτρα και “Καθρέφτη, Καθεφτράκι μου”
Το 1944 ο Αυστριακός παιδίατρος Χανς Ας Πέργκερ περιέγραφε ένα σύνδρομο που πήρε το όνομά του. Επρόκειτο για μια ήπια μορφή του αυτισμού. Στην περίπτωση αυτή οι ασθενείς έχουν ακουστική επικοινωνία, μπορούν να μιλήσουν και παρουσιάζουν μια ευφυΐα μέσου όρου. Έχουν, όμως, δύσκολη επικοινωνιακή ψυχική επαφή με άλλους ανθρώπους. Χαρακτηριστικό του Συνδρόμου Ασπεργκερ είναι το φιλμ “Ο άνθρωπος της Βροχής” με τον Ντάστιν Χόφμαν. Το σύνδρομο αυτό έγινε διεθνώς γνωστό το 1981 και μόλις το 1991 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το αναγνώρισε σαν αυτόνομη ασθένεια. Το Σύνδρομο Ασπεργκερ είναι μια απόκλιση του αυτισμού σε παιδιά που δύσκολα διαγιγνώσκετε. Η έγκαιρη διάγνωση είναι υψίστης σημασίας γιατί μπορεί να βοηθήσει παιδιά να ξεφύγουν από την απομόνωση.
Στα παιδιά με το Σύνδρομο Ασπεργκερ ο στόχος είναι πάντα ο δρόμος. Με σταθερό βλέμμα, χωρίς απόκλιση βαδίζουν κατευθείαν στο σημείο που θέλουν και δε δέχονται την παραμικρή επέμβαση από το εξωτερικό περιβάλλον. Δεν επιτρέπουν ούτε στους γονείς να τους βγάλουν από το ρυθμό τους, έχουν σταθερές συνήθειες και αντανακλαστικά, τρώνε σχεδόν πάντα τα ίδια φαγητά. Έχουν σχεδόν πλήρη ανικανότητα να συνάψουν σχέσεις και φιλίες, η έκφραση και η μιμητική τους είναι περιορισμένες, οι κινήσεις στις αρθρώσεις σαν κουρδισμένες. Πολύ τακτικά παρουσιάζουν χωρίς λόγο εκρήξεις.
Ό,τι παρουσιάζουν τα δυσλεκτικά παιδιά σε σχέση με τη γραφή, το δείχνουν τα παιδιά με αυτό το σύνδρομο με την άρνηση και τη συμπάθεια. Χαρακτηρίζονται από μια «τύφλωση της σκέψης», δείχνουν ελάχιστη κατανόηση για συνανθρώπους τις ιδέες τους, τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους. Ενώ παρουσιάζουν σχετικά μεγάλο γλωσσικό πλούτο οι συζητήσεις τους, είναι σχετικά μονότονες και αντιεπικοινωνιακές. Παρουσιάζουν τακτικά κινητική ανησυχία και είναι ιδιαίτερα ευερέθιστα με ιδιαίτερη ευαισθησία σε ότι αφορά οσμή και ακοή. Δυνατόν δυσάρεστες για αυτά οσμές ή μη ευχάριστοι ήχοι να τα οδηγήσουν σε κρίσεις πανικού.
Ο Vilayanur Ramachandran, ένας ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, αναφέρει ότι ο αυτισμός και το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι μια δυσλειτουργία των νευρώνων που είναι γνωστοί ως νευρώνες κάτοπτρα και βρίσκονται σε περιοχή του δεξιού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, που αντιστοιχεί στην περιοχή Βroca του αριστερού ημισφαιρίου. Ένας νευρώνας κάτοπτρο είναι αυτός, ο οποίος είναι ενεργός τόσο κατά την διάρκεια της εκτέλεσης μιας συγκεκριμένης ενέργειας ή της παραγωγής ενός συναισθήματος από το ίδιο το άτομο, όσο και όταν το άτομο παρατηρεί την ίδια ενέργεια ή συναίσθημα σε ένα άλλο άτομο. Με άλλα λόγια αντικατροπτίζει τις ενέργειες και σκέψεις των άλλων. Αυτός και η ομάδα του, ότι το σύστημα των νευρώνων κατόπτρου δεν λειτουργεί σωστά σε αυτιστικά παιδιά και προβλέπει ότι οι νευρώνες καθρέφτες θα κάνουν για την ψυχολογία, ότι έκανε το DNA για την βιολογία.
Μέχρι στιγμής υπάρχουν μόνο προοπτικές. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως σήμερα είναι, να προσπαθήσουμε ως μέλη «μιας άλλης αυτιστικής κοινωνίας» να κάνουμε την υπέρβασή μας και ας καθρεφτιστούμε στα λόγια της μάνας ενός αυτιστικού αγοριού: «Ο γιος μου είναι διαφορετικός. Εκείνος είναι ένα σύνθετο άτομο, που μου έχει διδάξει την υπομονή, την ανοχή, τη συμπόνια και την κατανόηση. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που τον έχει γιο». Θα μπορέσει άραγε αυτή ή μάνα ή κάποιος δάσκαλος, στην εποχή της πληροφορίας, να πει στο αυτιστικό παιδί τα λόγια από το ποίημα του Καβάφη: «Σαν βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις»; Ποιος ξέρει; Ίσως!
Ίσως πάλι, γίνανε τόσα πολλά τα αυτιστικά παιδιά και να φτάσανε τον μέγιστο μορφογενετικό αριθμό «του εκατοστού πιθήκου» για να δείξουν σε μας κάτι, που αν τελικά δεν καθρεφτιστούμε στα πρόσωπά τους (όσο υπάρχει ακόμη καιρός) κι αυτό το κάτι διαφορετικό που έχουν να μας δείξουν, θα χάσουμε και μπορεί τελικά οι φαρμακοβιομηχανίες και οι πολιτικές ελέγχου του πληθυσμού, να κερδίσουν το παιγνίδι τους. Γιατί, όπως είπε ο φιλόσοφος Ζαν Κλώντ Μισεά: «Ο καπιταλισμός δημιουργεί την αρρώστια για να πουλήσει τη θεραπεία».
@Σάση Χοτζογλου: ψυχολόγος και ερευνήτρια εναλλακτικών μεθόδων θεραπείας.
Οι φωτογραφίες είναι από το βιβλίο «Drawing Autism»
«Το βιβλίο αναδεικνύει μια δραστηριότητα, όπου τα άτομα με αυτισμό μπορούν να έχουν μεγάλες δυνατότητες. Η Jill Mullin, μία κλινική θεραπεύτρια, εξερευνά τα επαναλαμβανόμενα θέματα στην τέχνη που γίνονται από άτομα με αυτισμό» New York Times Book
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.