Μετανάστευση από την Αφρική: Δεν μεταναστεύουν οι φτωχότεροι των φτωχών.

Του Δημήτρη Τσούκαλη

Αυτά που συμβαίνουν σχεδόν καθημερινά στη Μεσόγειο είναι η πλήρης χρεοκοπία της Ευρωπαϊκής πολιτικής. «Προοδευτικής και συντηρητικής». Πακέτο.

Οι δηλώσεις συμπόνιας και συγκλονισμού, ιδιαίτερα από εκείνους που σχεδιάζουν αυτές τις πολιτικές, φαντάζουν τουλάχιστον υποκριτικές.

Στην Ελλάδα, τη χώρα που μαζί με την Ιταλία, δέχεται τα μεγαλύτερα μεταναστευτικά  κύματα, στην προεκλογική περίοδο δεν έγινε καμία- μα καμία- σοβαρή συζήτηση για το θέμα-πρόβλημα. (Το ότι κανένα κόμμα, «μικρό» ή «μεγάλο», δεν ζητά ούτε καν συζήτηση για το θέμα δεν πρέπει να εκπλήσσει. Το ίδιο δεν συμβαίνει με όλα τα μεγάλα ζητήματα -δημογραφική κατάρρευση, ερήμωση της επαρχίας- που λύνονται δια της εξαφάνισης; 

Η αντιπαράθεση γίνεται συνθηματολογικά («ανθρωπισμός- μισανθρωπισμός») και η όποια αναφορά επικεντρώνονταν επικοινωνιακά  μόνο το φράχτη του Έβρου (που προεκλογικά έχασε  λίγο «τη ντροπή του»). 

Καμία σοβαρή συζήτηση , όχι για την επίλυση, θα ήταν αστείο να το ισχυριστεί κανείς,  αλλά τουλάχιστον για την κατανόηση του προβλήματος.

Το κείμενο που θα διαβάσετε, όσοι έχετε την υπομονή, έχει δημοσιευτεί παλιότερα.

Αξίζει να διαβαστεί και σήμερα.

Είναι μια εικόνα, γι` αυτά που αποφεύγουν οι πολιτικοί και τα πολιτικά κόμματα να δουν.  

Μετανάστευση από την Αφρική:
Δεν μεταναστεύουν οι φτωχότεροι των φτωχών.

Η μεγάλη αύξηση του πληθυσμού  της Αφρικής θα αυξήσει δραματικά τις μεταναστευτικές ροές προς στην Ευρώπη, λέει ειδικός και ερευνητής στα θέματα Αφρικής και μετανάστευσης  Stephen Smith. 

H οικοδόμηση μιας Ευρώπης φρούριο δεν είναι λύση.

Ο Stephen Smith, καθηγητής στο πανεπιστήμιο Duke των Ηνωμένων Πολιτειών 

μιλάει στην Αυστριακή εφημερίδα KURIER  

KURIER: Το νέο σας βιβλίο διαπραγματεύεται το ερχόμενο μεταναστευτικό κύμα από την Αφρική. Διατυπώνετε την άποψη   ότι το 2050 η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια μεταναστευτική θύελλα και ο λόγος γι` αυτό είναι ότι θα αυξηθεί  ο πληθυσμός της Αφρικής  από τα 1,3 δις σήμερα στα 2,5 δισεκατομμύρια. 

Η Αφρική είναι το τελευταίο τμήμα της γης που βρίσκεται σε μεταβατική δημογραφική φάση, κάτι που σημαίνει για παράδειγμα ότι πρώτα μειώνεται  το ποσοστό θνησιμότητας και με μια καθυστέρηση, μειώνεται και  το ποσοστό των γεννήσεων. Για να   φανταστεί κανείς  το ποσοστό αύξησης   θα πρέπει  να σκεφτεί ότι το 1950 ο πληθυσμός της Αφρικής  ήταν 250 εκατομμύρια και σε έναν αιώνα προβλέπεται να  έχει δεκαπλασιαστεί.

Εάν η Ευρώπη την ίδια περίοδο είχε αντίστοιχη πληθυσμιακή  αύξηση σε τριάντα χρόνια θα ήταν αντί για 500 εκατομμύρια 3,6 δισεκατομμύρια.

Και είναι σημαντικό να μη χάσουμε από το βλέμμα μας τη νεανικότητα της Αφρικής, σ` έναν κόσμο που γενικά γερνάει. Πάνω από 40% των αφρικανών είναι κάτω από δεκαπέντε ετών. Αυτοί οι νέοι άνθρωποι δε μεταναστεύουν μόνο για να βρουν καλύτερες ευκαιρίες ζωής στην Ευρώπη ή οπουδήποτε αλλού. Μεταναστεύουν και εξαιτίας των πατριαρχικών δομών που κυριαρχούν στην  Αφρική.

Πρόκειται όχι μόνο για μια καλύτερη ζωή αλλά επίσης και για την ελευθερία.

KURIER: Μιλάτε για 150 εκατομμύρια, αν όχι περισσότερους αφρικανούς μετανάστες. Πώς καταλήγετε σ` αυτούς τους αριθμούς; Διακινείτε ένα σενάριο φόβου;

Σας φοβίζει αν σας πω ότι το 1950 στη Μεγάλη Βρετανία, τη μεγαλύτερη αποικιοκρατική χώρα, υπήρχαν μόλις 20.000 μη λευκοί μετανάστες και σήμερα είναι 14 εκατομμύρια;

Εμένα καθόλου, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι γεγονός. Ποια θα είναι η κατάσταση  στην Ευρώπη το 2050 και τους ακριβείς αριθμούς δεν μπορούμε ακριβώς να τους προβλέψουμε, διότι στην υπόθεση εμπλέκονται πολλοί παράγοντες. Μπορούμε, όμως, να έχουμε μια τάξη μεγέθους αν μελετήσουμε προηγούμενα παραδείγματα, όπως  την ευρωπαϊκή ή τη μεξικάνικη μετανάστευση, στο τέλος της δημογραφικής μετάβασης ή τις μελέτες της κοινής γνώμης στην Αφρική όπου το 40% των νέων δηλώνει ότι επιθυμεί να μεταναστεύσει. 

Ή αν παρακολουθήσει κανείς τον παροξυσμό με τη λοταρία της αμερικάνικης  πράσινης κάρτας  στο Τόγκο,  μια χώρα 8 εκατομμυρίων, στην οποία ένας στους τρεις ενήλικες διεκδικεί το εισιτήριο για το ταξίδι στην Αμερική. Εάν η μεταναστευτική πίεση είναι τόσο μεγάλη σήμερα, πόσο μεγαλύτερη θα γίνει στο κοντινό μέλλον, όταν η  Αφρική θα  αναπτυχθεί περισσότερο;

KURIER: Είναι παράδοξο το γεγονός  ότι για  σας η οικονομική ανάπτυξη της Αφρικής είναι προϋπόθεση για μαζική μετανάστευση.

 Ας το δούμε στην πράξη. Για να πραγματοποιήσει κανείς το μακρύ ταξίδι προς  την Ευρώπη, ανάλογα από το σημείο απ` το σημείο το οποίο   ξεκινά, απαιτείται ένα ποσό σήμερα περίπου 2.500 Ευρώ. Συχνά σκεφτόμαστε ότι οι «φτωχότεροι  των φτωχών» μεταναστεύουν. Αλλά ένας φτωχός που κατοικεί σ` ένα χωριουδάκι, δεν έχει χρήματα και δεν γνωρίζει καν  τη γειτονική πόλη δεν μπορεί να φτάσει στο Λονδίνο,  στο Παρίσι ή το Βερολίνο.

Είναι η αυξανόμενη μεσαία τάξη της Αφρικής, μιλάμε σήμερα για 150 εκατομμύρια ανθρώπους, που μπορεί πραγματικά να μεταναστεύσει. Αν η Παγκόσμια Τράπεζα έχει δίκιο η μεσαία τάξη θα έχει διπλασιαστεί μέχρι το 2050 σ` έναν πληθυσμό που θα έχει τετραπλασιαστεί .

Ήδη σήμερα αναδυόμενες χώρες όπως η Νιγηρία, η Ακτή του Ελεφαντοστού, η Κένυα, η Γκάνα ή η Νότια Αφρική έχουν  κατά κεφαλήν εισόδημα περίπου ίσο με το εισόδημα του Μεξικού στη δεκαετία του ενενήντα, όταν ξεκίνησε η μεγάλη μετανάστευση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.

KURIER: Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η αναπτυξιακή βοήθεια είναι τελικά βοήθεια για τη μετανάστευση;

Άμεσα και μεσοπρόθεσμα αυτό συμβαίνει. Όταν τα επόμενα χρόνια βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής στην Αφρική η μετανάστευση θα επιταχυνθεί, διότι η διαφορά του επιπέδου ζωής είναι πολύ μεγάλη και όλο και περισσότεροι αφρικανοί θα έχουν τα μέσα για να κάνουν το ταξίδι.

 

Όμως η ανάπτυξη της Αφρικής είναι φυσικά ο επιθυμητός στόχος και μακροπρόθεσμα η μοναδική προϋπόθεση να μείνουν στην ήπειρό τους. Επειδή εκεί θα μπορούν να ζήσουν εξίσου καλά. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αναπτυξιακή βοήθεια δεν είναι «μηχανισμός καταπολέμησης  της μετανάστευσης». Οι κυνικοί ας παρηγορηθούν ότι η βοήθειά μας, μέχρι τώρα, δεν βοήθησε και πολύ  την Αφρική να αναπτυχθεί.  

KURIER: Ισχυρίζεστε επίσης ότι κοινότητες  της αφρικάνικης διασποράς αυξάνουν τις μεταναστευτικές πιέσεις.

Δεν θα πρέπει να εκπλήσσει ότι οι πολυάριθμες κοινότητες στην Ευρώπη λειτουργούν ως γραφεία υποδοχής. Υποδέχονται τους νέους μετανάστες και τους βοηθούν στη μετάβαση. Αυτό μειώνει τους κινδύνους της μετεγκατάστασης. Δυστυχώς, όσο χειρότερη είναι η διασπορά  στη δική της  κουλτούρα υποδοχής, τόσο μεγαλύτερη είναι η αλληλεγγύη. 

Όσο περισσότερες «παράλληλες κοινότητες» υπάρχουν στην Ευρώπη, τόσο περισσότεροι νεοαφιχθέντες θα αισθάνονται σαν στο σπίτι τους. Και χωρίς να θέλουμε να υπηρετήσουμε τα κλισέ του «παρασιτισμού » δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ευρώπη με το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού διαθέτει το μισό των παγκόσμιων κοινωνικών δαπανών. Όποιος ψάχνει για τον ίδιο ή τα παιδιά του ένα καλύτερο μέλλον η Ευρώπη είναι η καλύτερη επιλογή.

 

KURIER: Δεν είναι αλήθεια   ότι τα δύο τρίτα των αφρικανών μεταναστών μένουν στην ήπειρό τους;

Αυτό ισχύει σήμερα, αλλά δεν θα συμβεί το ίδιο  αύριο. Επί του παρόντος, το 68% των μεταναστών μετακινούνται από τη μια αφρικανική χώρα σε άλλη. Πριν από τριάντα χρόνια, ήταν πάνω από 90% και τα επόμενα τριάντα χρόνια, το ποσοστό θα συνεχίσει να μειώνεται, ενώ ο συνολικός αριθμός των μεταναστών θα αυξάνεται εκθετικά. 

KURIER: Πρέπει να   θωρακιστεί  η Ευρώπη ; 

Δεν νομίζω ότι η θωράκιση των ευρωπαϊκών συνόρων μπορεί να ρυθμίσει τις σχέσεις της Ευρώπης με την γειτονική  Αφρική. Σε κάθε περίπτωση  η ασφάλεια των συνόρων θα είναι πάντα μέρος της λύσης. Με την ευκαιρία, η Ευρώπη ήδη «θωρακίζεται» κι όχι μόνο η «λαϊκίστικη» Ευρώπη.

 

Μετά από γερμανική πίεση η Ευρώπη έχει υποσχεθεί στην Τουρκία 6 δις Ευρώ για να κρατήσει μακριά από την Ευρώπη 3 εκατομμύρια πρόσφυγες κι όχι οικονομικούς μετανάστες. Η Ιταλία διαπραγματεύεται με Λίβυους πολέμαρχους και η Ευρώπη, εντελώς επίσημα, με τον πρόεδρο του Σουδάν Ομάρ αλ Μπασίρ, ο οποίος καταζητείται από το Διεθνές Δικαστήριο.

Να το ξαναπούμε. Οι ευρωπαϊκοί φράχτες δεν μπορούν να ασφαλίσουν τα σύνορα. Οι προκλήσεις είναι πολύ πιο μεγάλες. Το 2015 ήταν απλώς ένα προοίμιο. 

KURIER : Κατά τη γνώμη σας τι θα μπορούσε να κάνει η Ευρώπη και τι η Αφρική;

Χωρίς αλτρουιστική ζάλη αλλά  και χωρίς ξενοφοβική έξαψη πρέπει η Ευρώπη να  έχει πλήρη επίγνωση ότι η  Αφρική είναι ο γείτονάς της και   με τους γείτονες πρέπει να βρίσκει κανείς ένα "modus vivendi" . 

Μέρος των υποψηφίων για μετανάστευση θα έρθει σίγουρα στην  Ευρώπη, και θα ήταν καλύτερα να έρθει  με νέες μορφές, νόμιμης "κυκλικής μετανάστευσης", δηλαδή με πολυετείς άδειες παραμονής  και  στο τέλος   να επιστρέφουν πίσω απ` όπου θα μπορούν να  εξασφαλίζουν μια νέα δυνατότητα  ταξιδιού. Αυτός ο τρόπος έχει το πλεονέκτημα ότι μοιράζεται η ευθύνη, αντί να μετατραπεί η Ευρώπη σε απρόσιτο φρούριο για τους Αφρικανούς. 

Αλλά η Ευρώπη πρέπει επίσης να παραδεχτεί ότι δεν μπορεί να σώσει την πληθυσμιακή της πτώση και τα ευάλωτα κοινωνικά της συστήματα με τα αφρικανικά «συνταξιοδοτικά τρόφιμα». Είναι απλώς ανόητο να λέτε ότι χρειάζεστε περισσότερους ανειδίκευτους  αλλοδαπούς, όταν  σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες περίπου το ένα πέμπτο των νέων δεν βρίσκουν δουλειά, επειδή οι θέσεις εργασίας αυτοματοποιούνται ,  μάλλον καλύτερα  «ρομποτικοποιούνται». 

 

KURIER : Τι θα μπορούσε να κάνει η Αφρική για να βοηθήσει στη λύση;

Όλα όσα θα μπορούσαν να κάνουν τη ζωή των πολιτών στην ήπειρο  πιο ανεκτή ή τουλάχιστον πιο ελπιδοφόρα, κάτι που μάλλον  είναι πολύ φιλόδοξο για να είναι ρεαλιστικό υπό τις παρούσες συνθήκες . Όμως ακόμα κι ένα μικρό ποσοστό της ενέργειας που καταναλώνουμε για να γυρίσουμε την πλάτη στην Αφρική, αν το χρησιμοποιούσαμε για να μειώσουμε τις εντάσεις θα ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα.

Για μια μακροπρόθεσμη λύση πρέπει επιτέλους να σπάσει το ταμπού του οικογενειακού προγραμματισμού. Η Αφρική σήμερα έχει πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό από την παραγωγική της δυνατότητα. Σε μια ήπειρο που το ένα τρίτο είναι έρημος, στην οποία ακόμα περιμένουν την αγροτική επανάσταση και τη βιομηχανοποίηση, 45 άνθρωποι ανά τετραγωνικό μέτρο είναι απλά πάρα πολλοί.

.

Θα έπρεπε σήμερα  η Αφρική κάθε χρόνο να δημιουργεί 22 εκατομμύρια θέσεις εργασίας για να μπορεί να εντάσσει τους νεοεισερχομένους στην αγορά εργασίας.  Καταφέρνει να δημιουργήσει μόνο 2 εκατομμύρια. Την επόμενη χρονιά 42 εκατομμύρια θα ψάχνουν για ένα κομμάτι ψωμί.

Υπό τέτοιες συνθήκες μοιάζει ο δρόμος προς την Ευρώπη για τους νέους Αφρικανούς πιο σύντομος και λιγότερο επικίνδυνος.

Σημ: Τη συνέντευξη πήρε η δημοσιογράφος  Ingrid Steiner-Gashi .

Ο Stephen William Smith είναι Αμερικανός βιογράφος, συντάκτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Είναι πρώην συντάκτης της γαλλικής ημερήσιας εφημερίδας Libération και πρώην αναπληρωτής συντάκτης του γραφείου εξωτερικού της εφημερίδας  Le Monde . Για πολλά χρόνια εργάστηκε ως ταξιδιωτικός ανταποκριτής για το Radio France International και το πρακτορείο ειδήσεων Reuters στη Δυτική και Κεντρική Αφρική

 (Πληροφορίες είναι από τη Wikipedia).

 

Είναι συγγραφέας του βιβλίου «Das Junge Afrika auf dem Weg zum alten Kontinent» («Η νεαρή Αφρική στο δρόμο προς τη γηραιά ήπειρο. ») Το βιβλίο  έχει  κυκλοφορήσει, με μεγάλη επιτυχία, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμάνουελ Μακρόν δήλωσε ότι το βιβλίο είναι «μια φανταστική περιγραφή της μετανάστευσης από την  Αφρική». Ταυτόχρονα  υπήρξαν και πολλές αρνητικές  αντιδράσεις, από πανεπιστημιακούς, πολιτικούς αλλά και δημοσιογράφους. Η κριτική επικεντρώνεται περισσότερο όχι στα γεγονότα και τα στοιχεία που σε γενικές γραμμές δεν αμφισβητούνται   (π.χ. υπερπληθυσμός της Αφρικής) αλλά στα συμπεράσματα και τις προβλέψεις για το μέλλον.  Ο συγγραφέας προβλέπει, για παράδειγμα,   ότι το 2050 το ποσοστό των Αφρικανών στην Ευρώπη θα κυμαίνεται μεταξύ 25 και 30%. Αυτή η πρόβλεψη έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό και ανησυχία  και άλλοι πανεπιστημιακοί ειδικοί σε θέματα μετανάστευσης διαφωνούν μ` αυτή την εκτίμηση.

Κριτική επίσης ασκείται και  στον τρόπο παρουσίασης των θεμάτων του βιβλίου , που σύμφωνα με το γερμανικό Σπήγκελ χρησιμοποιεί μεθόδους χειραγώγησης.  Το πρόβλημα της μετανάστευσης παρουσιάζεται ως πλημμυρίδα, κάτι που σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Σπήγκελ, θέλει να προκαλέσει στον αναγνώστη αισθήματα πνιγμού και απελπισίας.

 Μετάφραση Τσουκάλης Δημήτριος

ΠΗΓΗ:https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid02aLJ8YNZgdqK8DKK7xxPnjRjkTrBWGYDQxqRquXw4FiTdTHEmV2tkfXWRqytdnHzxl&id=100009382747465

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com