Από Ελίνα Σκαρπαθιώτη
Μετά την προχθεσινή έκρηξη της τουρκικής μιλιταριστικής επιθετικότητας στο Αιγαίο, πρόβα τζενεράλε για όσα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα, είναι ώρα να συζητήσουμε σοβαρά το ρόλο της *τουρκικής διείσδυσης* στην καθημερινότητα της χώρας μας τις τελευταίες δεκαετίες.
Πέρα απ'το καθαρά πολιτικό σκέλος της τουρκικής επιθετικότητας εναντίον της χώρας μας τα τελευταία χρόνια, η γείτονα μας ασκεί πληθώρα πολιτικών διείσδυσης στον τομέα της ψυχαγωγίας και του πολιτισμού. Εκτός από τα τουρκικά σήριαλ που έχουν κατακλύσει την τηλεόραση του Σκάι και άλλων καναλιών, κάνοντας σαφές ότι η ελληνική ελίτ δεν έχει τίποτα να χωρίσει με την τουρκική, το τουρκικό κράτος μας πολιορκεί και με άλλα πολιτιστικά μέσα.
Η διείσδυση της κλασικής οθωμανικής μουσικής εντός της ελληνικής επικράτειας, η οποία φτάνει στο σημείο να αγγίζει και τελετουργικές μουσικές της θρησκείας του Ισλάμ, αποτελεί μια πρόσφατη "μόδα" στους κύκλους των νεαρών λαϊκών και παραδοσιακών μουσικών, οι οποίοι βρίσκουν ολοένα και συχνότερα τέτοιες ευκαιρίες για σεμινάρια, συναυλίες και φεστιβάλ με αυτό το περιεχόμενο εντός της Ελλάδας, κάτι που δεν υπήρχε ουδέποτε μέχρι τώρα από συστάσεως του ελληνικού κράτους.
Τυπική τέτοια περίπτωση το κέντρο "Λαβύρινθος" στο Χουδέτσι Ηρακλείου Κρήτης, το οποίο παρότι ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Δήμου της περιοχής να λειτουργήσει ως κέντρο μελέτης και διάδοσης της Κρητικής παραδοσιακής μουσικής, από την επίσημη έναρξη της λειτουργίας του το 2001 ανέδειξε την οθωμανική κλασική μουσική ως το κεντρικό του πολιτιστικό προϊόν προσφερόμενο αδιάλειπτα επί 20 συναπτά έτη μέχρι και σήμερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ενώ το κέντρο αυτό ιδρύθηκε για να καλύψει το τεράστιο κενό στην μελέτη της ποικιλομορφίας της Κρητικής παραδοσιακής μουσικής σε κάθε γωνιά του νησιού όπως αυτή εκφράστηκε και εκφράζεται από διάφορους καταξιωμένους οργανοπαίχτες, από την ίδρυσή του κιόλας έδωσε προτεραιότητα σε τουρκικές παραδοσιακές μουσικές, και μάλιστα όχι τόσο σε μουσικές του Αιγαίου, μικρασιατικό αστικό τραγούδι, καφέ Αμάν κλπ, αλλά στοχευμένα στην κλασική οθωμανική μουσική και θρησκευτική μουσική των δερβίσηδων.
Η επιλογή αυτή του καλλιτεχνικού διευθυντή του κέντρου, Ρος Ντέιλι, ενός κοσμοπολίτη μουσικού ιρλανδοαμερικανικής καταγωγής που μαθήτευσε δίπλα στον Κώστα Μουντάκη αλλά τον κέρδισε η ανατολική τροπική μουσική της Τουρκίας και του Ιράν, ήταν επόμενο να δημιουργήσει πολλά ερωτήματα για τους στόχους του και τα κίνητρά του, σε ένα νησί πολύπαθο από την οθωμανική βαρβαρότητα στη διάρκεια της τουρκοκρατίας, προτού καν να κλείσει ένας αιώνας από την απελευθέρωση του νησιού και την ένωσή του με το ελληνικό κράτος.
Το γεγονός ότι η φιλοτουρκική πολιτιστική κατεύθυνση του κέντρου αυτού στηρίχθηκε οικονομικά από την τοπική αυτοδιοίκηση και διατηρήθηκε αλώβητη με διαφορετικές ηγεσίες της, αποτελεί ένδειξη ότι η καλλιτεχνική διεύθυνση του κέντρου αυτού διαθέτει μεγαλύτερη πολιτική ισχύ από αυτή ενός οποιουδήποτε καλλιτεχνικού οργανισμού που καθοδηγείται από τις τοπικές αρχές.
Η ένδειξη αυτή επαληθεύτηκε και με την ανάδειξη του Ρος Ντέιλι, διευθυντή του κέντρου αυτού, ως υποψήφιου ευρωβουλευτή με τον ΣΥΡΙΖΑ στις περσινές ευρωεκλογές. Στο χώρο του κέντρου στο Χουδέτσι έλαβε μάλιστα χώρα και μια από τις κεντρικές προεκλογικές φιέστες του ΣΥΡΙΖΑ στην Κρήτη με συμμετοχή του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα και άλλων στελεχών της τότε κυβέρνησης (με κρητικές λύρες και λαούτα προφανώς, αφού μαζικό γλέντι με τούρκικους αμανέδες στο κρητικό χωριό θα ήταν αδύνατο να γίνει).
Παρακολουθώντας τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες και τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό του κέντρου αυτού στην διάρκεια των 20 χρόνων λειτουργίας του, παρατηρεί κανείς ότι κεντρικός άξονας του δεν υπήρξε ούτε έγινε στην πορεία η οργανωμένη μελέτη της κρητικής παραδοσιακής μουσικής και η συστηματική προβολή της στο εξωτερικό. Αντίθετα διαπιστώνει κανείς ότι στην πορεία των ετών αυτών υπήρξε μια διαφοροποίηση του ήχου της κρητικής παραδοσιακής μουσικής κυρίως λόγω επιδράσεων απο την ανατολική τροπική μουσική των μουσουλμανικών χωρών της Μέσης Ανατολής και Ασίας και προσμίξεων με αυτή. Επιπλέον στην πορεία αυτών των ετών διαπιστώνει κανείς μια εξοικείωση του ελληνικού μουσικόφιλου κοινού με αυτή την διαφοροποιημένη Κρητική παραδοσιακή μουσική, αλλά και με την κλασική οθωμανική μουσική, ένα είδος ανύπαρκτο στην Ελλάδα μέχρι πολύ πρόσφατα.
Αν κανείς λοιπόν αναρωτιέται ΓΙΑΤΊ αυτό το πρότζεκτ του Ρος Ντέιλι έλαβε χώρα στην Κρήτη και όχι κάπου στην Τουρκία, τότε ίσως η απάντηση είναι ότι τα πιο πάνω αναφερθέντα αποτελέσματα της δράσης του κέντρου αυτού να ήταν και οι στόχοι που είχε θέσει ο ίδιος και η ομάδα των συνεργατών του. Φυσικά θα είχε ενδιαφέρον να μάθει κανείς για ποιό λόγο η τοπική αυτοδιοίκηση στο πρόσωπο του πρώην δημάρχου της περιοχής αποδέχθηκε/ ανέχθηκε μια τέτοια επιλογή καλλιτεχνικής κατεύθυνσης, η οποία έλαβε χώρα με την ενεργή συμμετοχή του, καθώς και του νυν δημάρχου και της Περιφέρειας Κρήτης που δεν έκριναν μέχρι στιγμής σκόπιμη καμμία ουσιαστική παρέμβαση στην καλλιτεχνική κατεύθυνση του κέντρου.
Η χρονική συγκυρία του στρατηγικού ενδιαφέροντος της Τουρκίας για το Αιγαίο και την Κρήτη στο διάστημα αυτό των τελευταίων 20 ετών αποτελεί μια πολύ περίεργη σύμπτωση, υπερβολικά περίεργη για να είναι όντως σύμπτωση με την αδιάλειπτη διάδοση της κλασικής οθωμανικής μουσικής στην Κρήτη με πολυάριθμα σεμινάρια και συναυλίες από καταξιωμένους Τούρκους μουσικούς και εντατική διαφήμιση από τοπικά και εθνικά ΜΜΕ. Το γελοίο αφήγημα περί ελληνοτουρκικής φιλίας συνοψιζόμενο στην πονηρή ψευδεπίγραφη φράση "οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν" δεν αποτελεί τίποτα λιγότερο από έναν ζωντανό πολιτιστικό Δούρειο Ίππο για τον λαό του νησιού, την ίδια ώρα που οι χάρτες της Γαλάζιας Πατρίδας του Ερντογάν κατακλύζουν το ίντερνετ και οι επεκτατικές προθέσεις της γείτονος επαληθεύονται καθημερινά μέσα από εναέριες και θαλάσσιες παραβιάσεις, κινήσεις τουρκικών ΜΚΟ περί "τουρκικής Κρήτης", μέσα από την απόφαση για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί αλλά και την κορύφωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Αιγαίο προχθές.
Κατά ενδιαφέροντα τρόπο, το τελευταίο διάστημα παρατηρούνται αντίστοιχες πολιτιστικές πρωτοβουλίες ιδίου ή παρόμοιου περιεχομένου και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, που σημαίνει ότι αυτό το φαινόμενο έχει επεκτατική τάση.
Αλήθεια ποιός είναι τόσο αφελής να θεωρεί ότι στην Ελλάδα της απόλυτης οικονομικής κρίσης όπου η πλειοψηφία της ελληνικής νεολαίας και του οικονομικά ενεργού πληθυσμού έχει μεταναστεύσει μαζικά στο εξωτερικό προς αναζήτηση εργασίας, δεν υπάρχει κάποια ενθάρρυνση/ χρηματοδότηση/ στήριξη από ξένα παράκεντρα εξουσίας και ντόπια παραρτήματα τους που θέλουν να δουν την Ελλάδα ανώδυνα και χωρίς αντιστάσεις να μετατρέπεται σε επαρχία της οθωμανικής αυτοκρατορίας που προσπαθεί να αναστήσει ο Ερντογάν από τις στάχτες της;! Υπάρχουν αφελείς που δεν γνωρίζουν ότι οι ισλαμιστές διαθέτουν καυτό χρήμα για να εξαγοράζουν όσους δουλεύουν για λογαριασμό τους; Υπάρχουν αφελείς που δεν γνωρίζουν ότι ο πιο σίγουρος και αποτελεσματικός τρόπος να κατακτήσει κανείς έναν λαό είναι μέσω του πολιτισμού;!
Μέσα από όλες τις ιστορικές περιπέτειες του λαού μας στο πέρασμα των αιώνων, μας έχει καταστεί ξεκάθαρο ότι η επαφή μας με τον ελληνικό πολιτισμό μας και η μεταλαμπάδευση του στο διηνεκές είναι ο μοναδικός τρόπος που έχουμε για να επιβιώσουμε ως λαός σε μια διαρκώς εκβαρβαριζομενη πραγματικότητα που μας έχει επιφέρει η παγκοσμιοποίηση. Ο πολιτιστικός πλουραλισμός έχει μεν την δυνατότητα να λειτουργήσει ως αγαθό, όταν οι δάσκαλοι της παράδοσης βρίσκουν αποτελεσματικούς τρόπους να συντηρούν, να διανθίζουν και να μεταναστεύουν την εθνική κουλτούρα στις νέες γενιές. Ταυτόχρονα όμως ο πλουραλισμός εγκυμονεί και τον κίνδυνο της πολιτιστικής άλωσης όταν αλλότριες παραδόσεις έρχονται να υποβαθμίσουν, να αλλοιώσουν και να εξαφανίσουν το περιεχόμενο, τον χαρακτήρα και το ήθος της εγχώριας κουλτούρας.
Ως υπεύθυνοι Έλληνες πολίτες, ως καταναλωτές, συνεχιστές και παραγωγοί ελληνικού πολιτισμού οφείλουμε να λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη το ζήτημα της ελληνικής πολιτιστικής μας ταυτότητας, να την περιφρουρήσουμε και να την αναδείξουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Εμείς οι ίδιοι οφείλουμε να το πράξουμε αυτό και όχι άλλοι στο όνομα μας! Αυτή η αγάπη και το μεράκι μας για τη διατήρηση και την ανάπτυξη του πολιτισμού μας αποτελεί τον δυναμικότερο τρόπο επιβίωσης του λαού μας ενάντια στους χαλεπούς καιρούς και τις προκλήσεις της εποχής μας.
Ελπίζω οι φίλοι μου στην Κρήτη και ειδικά οι καλλιτέχνες να διαβάσουν αυτές τις γραμμές και να ξεκινήσει ένας δημιουργικός διάλογος γύρω από το θέμα πολιτισμός και παράδοση στο νησί μας. Το θέμα είναι πολιτιστικό, αλλά και εξαιρετικά πολιτικό.
ΠΗΓΗ:Elina Skarpathioti
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.