Ο ΠΕΡΣΥ ΜΠΥΣΣ ΣΕΛΛΕΫ, "ΤΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟ ΦΥΤΟ" ΚΑΙ "Η ΦΟΙΝΙΚΙΑ"

Του Κώστα Χατζηαντωνίου

Ανάμεσα στην τριανδρία του αγγλικού ρομαντισμού (Μπάιρον, Σέλλεϋ, Κητς) που θα μπορούσαν να τιμώνται μαζί, όπως οι τρεις ιεράρχες, αφού (για μένα τουλάχιστον) είναι δύσκολο να επιλέξεις τον σημαντικότερο, ο Percy Bysshe Shelley (που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1792 και πνίγηκε λίγες μέρες πριν συμπληρώσει τα τριάντα του χρόνια, το 1822) είναι ο πιο σκοτεινός, αυτός που παρά το πλήθος των μελετών και των βιογραφιών του δεν έχει φωτιστεί πλήρως. Έξοχος ποιητής, γνήσιος επαναστάτης, ρωμαλέος στοχαστής (η «Υπεράσπιση της Ποίησης» παραμένει σπουδαίο βιβλίο), θερμός ελληνολάτρης (πώς μπορούμε να ξεχάσουμε την «Ελλάδα» του;), ο Σέλλεϋ εκτός των άλλων έγραψε ένα υπέροχο λυρικό ποίημα, «Το Ευαίσθητο Φυτό» (The Sensitive Plant), όπου δοξάζεται η αγάπη, η ομορφιά και η απόλαυση που τα ανεπαρκή (τα «σκοτεινά» όπως γράφει) φυσικά μας όργανα νομίζουν πως είναι απλά φαινόμενα προορισμένα να χαθούν γιατί δεν μπορούν να ξέρουν πως τελικά δεν υπάρχει θάνατος ή αλλοίωση. 

Το ποίημα αυτό φαίνεται πως στάθηκε η πηγή έμπνευσης του Κωστή Παλαμά για την περίφημη «Φοινικιά» του. Με πυρήνα τη φύση κι ένα περιβόλι, τον κόσμο των λουλουδιών και την παροδικότητα του καλοκαιριού, ο Σέλλεϋ ταυτίζει τον εαυτό του με το Ευαίσθητο Φυτό ενώ ο Παλαμάς με τα γαλανά λουλουδάκια που φύτρωσαν στον ίσκιο μιας Φοινικιάς κι αναρωτιούνται αν ο ίσκιος της είναι της ζωής ή του θανάτου. Στην πλοκή βέβαια τα δύο ποιήματα διαφέρουν μα η ουσία είναι η ίδια: 

το καλοκαίρι θα περάσει, η ζωή θα περάσει μα «κάτου από του ίσκιου σου τα μάγια πάλι/ θ’ αναστηθή μοσκόπνοη μια βλάστηση άλλη» (Παλαμάς). Να πώς η αληθινή ποίηση (όπως έγραφε ο Σέλλεϋ στην περίφημη “Υπεράσπισή” της) «διασώζει από τον αφανισμό τις επισκέψεις της θεότητας στον άνθρωπο», χάρη σ’ «ένα ευαίσθητο φυτό [που] σ’ ένα κήπο μεγάλωσε, / Κι οι νέοι άνεμοι το θρέψανε με δροσιά ασημένια,/ Και άνοιξε τα φύλλα του στο φως./ Και τα έκλεισε κάτω από τα φιλιά της Νύχτας» (The Sensitive Plant).

ΠΗΓΗ: Kostas Hatziantoniou

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com