Τρόμαξα από τις περιγραφές και τις διατυπώσεις σας ότι σχολικά βιβλία, βάλλουν κατά της πατρίδας, αποσκοπούν να απογυμνώσουν τους μαθητές από αρετή και ήθος, εθίζουν στον παρασιτικό καταναλωτισμό, έχουν σκοπό να αμαυρώσουν την εθνική μας ταυτότητα, είπε στη Βουλή ο υφυπουργός Παιδείας Σ. Κεδίκογλου απαντώντας στον Βουλευτή Γιάννη Δημαρά, ΄ο οποίος νωρίτερα ανέφερε τις εξής περιπτώσεις:
- Α.Μου είναι αδιανόητο πως το ποίημα που έγραψε το 1957 ο Δωδεκανήσιος Φώτης Βαρέλης για εκείνον τον Κύπριο μαθητή της Ε΄ Τάξης του Γυμνασίου. Και αν δεν θυμάστε ή αν δεν μπορείτε να καταλάβετε, να δείτε, είναι ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, το παλικάρι της Κύπρου που συμμετείχε στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα και τον απαγχόνισαν οι Εγγλέζοι για τη συμμετοχή στην ΕΟΚΑ. Και τι γίνεται με αυτό; Δεν το λέω τυχαία. Υπήρχε στο βιβλίο γλώσσας της ΣΤ΄ Δημοτικού η αναφορά στον Ευαγόρα Παλληκαρίδη –και όχι μόνο σε αυτόν, αλλά και στα άλλα παλικάρια της Κύπρου που πολέμησαν για την ανεξαρτησία της Κύπρου- και η παράγραφος λογοκρίθηκε και αντ’ αυτής, ακούστε τι συνέβη: Προτιμήθηκαν συνταγές μαγειρικής. Προφανώς οι συγγραφείς μεριμνούν για το μέλλον των παιδιών μας και τους προορίζουν για μάγειρες και σερβιτόρους. Και τι είδαμε σήμερα στις μέρες μας; Στα τηλεοπτικά κανάλια, δημόσια ή ιδιωτικά, να έχει γεμίσει ο τηλεοπτικός χρόνος με συνταγές μαγειρικής και αναφορά στην ιστορία των ανθρώπων και των παλικαριών που θυσιάστηκαν δεν υπάρχει.
- Β. Στο βιβλίο «Η Γλώσσα μου» των έξι τάξεων του Δημοτικού και στα «Ανθολόγια Νεοελληνικών Κειμένων» του Δημοτικού και του Γυμνασίου περιλαμβάνονται κείμενα τα οποία γκρεμίζουν το πρότυπο της μητέρας. Παρουσιάζουν τη γιαγιά να καπνίζει μαύρο πούρο. Διαφημίζουν τον ερωτισμό στην ηλικία των δώδεκα ετών. Αντικαθιστούν τους καταξιωμένους λογοτέχνες με συνταγές μαγειρικής και με νανούρισμα για χταπόδια, ενώ έχει χαθεί η λαϊκή παράδοση, η γνησιότητα και η αυθεντικότητα.
- Γ.Και το φοβερό: Στα νέα σχολικά βιβλία του Δημοτικού, αλλά και του Γυμνασίου, το Πάσχα παρουσιάζεται σαν μια ευκαιρία γαστριμαργίας. Η περιφορά του Επιταφίου στο «Ανθολόγιο» Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού, κείμενο σελίδα 79: «Τότε που πήγαμε βόλτα στον Επιτάφιο» και δεν αναφέρεται τίποτε απ’ όλα αυτά τα ουσιώδη και εκπληκτικά που φωτίζουν και τον ελληνισμό και το νεοέλληνα και αποκαλύπτουν και την ιστορία και την καταγωγή μας και τον πολιτισμό μας.
- Δ.Αυτά που συμβαίνουν είναι συνταρακτικά. Ζούμε σε μια περίοδο δραματική θα έλεγα. Δεν ξέρουμε αύριο το πρωί τι γίνεται και αντί να βοηθήσουμε τα παιδιά μας –με συγχωρείτε που θα το πω έτσι- βγάζουμε τα μάτια μας.
ΣΥΜΕΩΝ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ (Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων):
Συνεπώς, θα έλθω στην επίκαιρη ερώτησή σας που θα προσπαθήσω να την απαντήσω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ειλικρίνεια. Ομολογώ ότι όταν τη διάβασα, τρόμαξα από τις περιγραφές και τις διατυπώσεις ότι τα συγκεκριμένα βιβλία, όπως λέτε, βάλλουν κατά της πατρίδας, αποσκοπούν να απογυμνώσουν τους μαθητές από αρετή και ήθος, εθίζουν στον παρασιτικό καταναλωτισμό, έχουν σκοπό να αμαυρώσουν την εθνική μας ταυτότητα.
Έτσι, λοιπόν, εγώ προσπάθησα να δω ένα προς ένα τα σημεία ώστε να δω τι είναι αλήθεια και τι είναι υπερβολή. Όχι ότι ο εκάστοτε Υφυπουργός Παιδείας είναι ο πλέον κατάλληλος να διαμορφώσει ή να αξιολογήσει τα σχολικά εγχειρίδια. Δεν έχουμε αυτή την αρμοδιότητα εμείς σαν Υπουργοί. Αλίμονο αν την είχαμε. Αρμόδιο και κατάλληλο γι’ αυτή τη δουλειά είναι το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το ΙΕΠ, που είναι ο σύμβουλος του Υπουργείου το οποίο γνωμοδοτεί και εισηγείται. Το Υπουργείο δεν μπορεί παρά να έχει έναν επιτελικό ρόλο. Το ΙΕΠ είναι αυτό που διαθέτει την επιστημονική επάρκεια, τη γνώση, την εμπειρία και παρακολουθεί τις εξελίξεις.
Σύμφωνα με το ΙΕΠ, λοιπόν, τα εγχειρίδια σχολικής διδασκαλίας στο δημοτικό και στο γυμνάσιο δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο σε λογοτεχνικά ή δοκιμιακά κείμενα υψηλής ποιότητας. Ορθώς επεκτείνονται, όπως γίνεται σε όλα τα βιβλία του εξωτερικού, και σε άλλα κειμενικά είδη όπως είναι τα ενημερωτικά κείμενα εφημερίδων, περιοδικών, κείμενα ταξιδιωτικών οδηγιών, γιατί όχι ακόμα και κείμενα μαγειρικής, αγγελιών, οδηγίες χρήσης μιας συσκευής και ούτω καθεξής. Κάθε μορφή κειμένου υπηρετεί και την αντίστοιχη ανάγκη των ανθρώπων ως μέλη ενός κοινωνικού περιβάλλοντος.
Εδώ κάνουμε το λάθος να ταυτίζουμε πολλές φορές τους στόχους του μαθήματος της λογοτεχνίας με τους στόχους του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας. Με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας οφείλουμε απλά να αναπτύξουμε τις γλωσσικές δεξιότητες και ικανότητες των μαθητών ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις καθημερινές γλωσσικές και επικοινωνιακές ανάγκες της ζωής, να μπορούν να συντάξουν μία αγγελία, να γράψουν ένα γράμμα, να εκφραστούν σύμφωνα με το ύφος και το λόγο που έχει η συγκεκριμένη ανάγκη και δεν είναι πάντοτε στη ζωή τους να απολαύσουν ή να συγγράψουν ένα λογοτεχνικό κείμενο. Η αξία των λογοτεχνικών κειμένων είναι δεδομένη, γι’ αυτό και στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να έλθουν σε επαφή με λογοτεχνικά κείμενα μεγάλων δημιουργών όπως είναι ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Παλαμάς, ο Ρίτσος, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Παπαδιαμάντης και άλλοι.
Ο λόγος που το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας περιλαμβάνει και άλλα κειμενικά είδη είναι γιατί έτσι ο μαθητής επικοινωνεί πληρέστερα με τους άλλους και κατανοεί καλύτερα τον κόσμο που τον περιβάλλει και τις πρακτικές ανάγκες της ζωής. Θα ξαναπώ ότι η ίδια η κοινωνική πραγματικότητα επιβάλλει όχι μόνο ο μαθητής να μπορεί να διαβάζει, να κατανοεί και να διακρίνει προθέσεις και επιδιώξεις, αλλά να είναι σε θέση να συντάσσει ένα τέτοιο κείμενο, μία αγγελία, μία διαφήμιση, μία επιστολή, με βάση τους όρους και τους κανόνες σύνταξης.
Θα αναφέρω ένα παράδειγμα. Είδα την αναφορά σας στο Χάρι Πότερ. Το βιβλίο αναφέρεται σ’ ένα παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο. Είναι εκατό εκατομμύρια όσοι το έχουν διαβάσει και σαράντα επτά οι γλώσσες στις οποίες έχει μεταφραστεί. Είναι από ένα απόσπασμα στο ένθετο της «Καθημερινής».
Λέτε επίσης για το κείμενο «Παράσταση» που αναφέρεται στην ερώτηση στη νεοελληνική γλώσσα στην πρώτη γυμνασίου ότι χλευάζει μία μαθητική παράσταση για την 25η Μαρτίου. Αν το βλέπαμε σε βάθος, θα βλέπαμε ότι ουσιαστικά ο αφηγηματικός χρόνος του παραπάνω κειμένου τοποθετείται στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Είναι, λοιπόν, περισσότερο από προφανές ότι ο συγγραφέας δεν έχει ως πρόθεση και στόχο να διακωμωδήσει την εθνική επέτειο και τους ήρωες του ’21, αλλά να αφηγηθεί με το δικό του τρόπο το πώς το δικτατορικό καθεστώς δεν δίστασε να εκμεταλλευθεί εθνικές σχολικές εκδηλώσεις προκειμένου στο όνομα του ’21 και των αγωνιστών να νομιμοποιήσει την ιδεολογία του.
Αξίζει ακόμα να προσέξουμε ότι η εορτή, σύμφωνα με την αφήγηση, δεν κλείνει με τον εθνικό ύμνο, ως είθισται, αλλά με τον ύμνο της 4ης Αυγούστου. Το ότι ο συγγραφέας δεν έχει ως στόχο να διακωμωδήσει την εθνική επέτειο φαίνεται και από το ότι παρουσιάζει τους γονείς που παρακολουθούν την εκδήλωση να χειροκροτούν συγκινημένοι με δάκρυα στα μάτια, αλλά και από το ότι παρουσιάζει όλους, μικρούς και μεγάλους, όταν ψάλλεται ο εθνικός ύμνος, να στέκονται σε στάση προσοχής.
Τα λέω αυτά σαν παραδείγματα για να μην πέφτουμε πολλές φορές θύματα εύκολων εντυπώσεων και προχειρότητας.
Συνεπώς, θα έλθω στην επίκαιρη ερώτησή σας που θα προσπαθήσω να την απαντήσω με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ειλικρίνεια. Ομολογώ ότι όταν τη διάβασα, τρόμαξα από τις περιγραφές και τις διατυπώσεις ότι τα συγκεκριμένα βιβλία, όπως λέτε, βάλλουν κατά της πατρίδας, αποσκοπούν να απογυμνώσουν τους μαθητές από αρετή και ήθος, εθίζουν στον παρασιτικό καταναλωτισμό, έχουν σκοπό να αμαυρώσουν την εθνική μας ταυτότητα.
Έτσι, λοιπόν, εγώ προσπάθησα να δω ένα προς ένα τα σημεία ώστε να δω τι είναι αλήθεια και τι είναι υπερβολή. Όχι ότι ο εκάστοτε Υφυπουργός Παιδείας είναι ο πλέον κατάλληλος να διαμορφώσει ή να αξιολογήσει τα σχολικά εγχειρίδια. Δεν έχουμε αυτή την αρμοδιότητα εμείς σαν Υπουργοί. Αλίμονο αν την είχαμε. Αρμόδιο και κατάλληλο γι’ αυτή τη δουλειά είναι το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το ΙΕΠ, που είναι ο σύμβουλος του Υπουργείου το οποίο γνωμοδοτεί και εισηγείται. Το Υπουργείο δεν μπορεί παρά να έχει έναν επιτελικό ρόλο. Το ΙΕΠ είναι αυτό που διαθέτει την επιστημονική επάρκεια, τη γνώση, την εμπειρία και παρακολουθεί τις εξελίξεις.
Σύμφωνα με το ΙΕΠ, λοιπόν, τα εγχειρίδια σχολικής διδασκαλίας στο δημοτικό και στο γυμνάσιο δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο σε λογοτεχνικά ή δοκιμιακά κείμενα υψηλής ποιότητας. Ορθώς επεκτείνονται, όπως γίνεται σε όλα τα βιβλία του εξωτερικού, και σε άλλα κειμενικά είδη όπως είναι τα ενημερωτικά κείμενα εφημερίδων, περιοδικών, κείμενα ταξιδιωτικών οδηγιών, γιατί όχι ακόμα και κείμενα μαγειρικής, αγγελιών, οδηγίες χρήσης μιας συσκευής και ούτω καθεξής. Κάθε μορφή κειμένου υπηρετεί και την αντίστοιχη ανάγκη των ανθρώπων ως μέλη ενός κοινωνικού περιβάλλοντος.
Εδώ κάνουμε το λάθος να ταυτίζουμε πολλές φορές τους στόχους του μαθήματος της λογοτεχνίας με τους στόχους του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας. Με το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας οφείλουμε απλά να αναπτύξουμε τις γλωσσικές δεξιότητες και ικανότητες των μαθητών ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις καθημερινές γλωσσικές και επικοινωνιακές ανάγκες της ζωής, να μπορούν να συντάξουν μία αγγελία, να γράψουν ένα γράμμα, να εκφραστούν σύμφωνα με το ύφος και το λόγο που έχει η συγκεκριμένη ανάγκη και δεν είναι πάντοτε στη ζωή τους να απολαύσουν ή να συγγράψουν ένα λογοτεχνικό κείμενο. Η αξία των λογοτεχνικών κειμένων είναι δεδομένη, γι’ αυτό και στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να έλθουν σε επαφή με λογοτεχνικά κείμενα μεγάλων δημιουργών όπως είναι ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Παλαμάς, ο Ρίτσος, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Παπαδιαμάντης και άλλοι.
Ο λόγος που το μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας περιλαμβάνει και άλλα κειμενικά είδη είναι γιατί έτσι ο μαθητής επικοινωνεί πληρέστερα με τους άλλους και κατανοεί καλύτερα τον κόσμο που τον περιβάλλει και τις πρακτικές ανάγκες της ζωής. Θα ξαναπώ ότι η ίδια η κοινωνική πραγματικότητα επιβάλλει όχι μόνο ο μαθητής να μπορεί να διαβάζει, να κατανοεί και να διακρίνει προθέσεις και επιδιώξεις, αλλά να είναι σε θέση να συντάσσει ένα τέτοιο κείμενο, μία αγγελία, μία διαφήμιση, μία επιστολή, με βάση τους όρους και τους κανόνες σύνταξης.
Θα αναφέρω ένα παράδειγμα. Είδα την αναφορά σας στο Χάρι Πότερ. Το βιβλίο αναφέρεται σ’ ένα παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο. Είναι εκατό εκατομμύρια όσοι το έχουν διαβάσει και σαράντα επτά οι γλώσσες στις οποίες έχει μεταφραστεί. Είναι από ένα απόσπασμα στο ένθετο της «Καθημερινής».
Λέτε επίσης για το κείμενο «Παράσταση» που αναφέρεται στην ερώτηση στη νεοελληνική γλώσσα στην πρώτη γυμνασίου ότι χλευάζει μία μαθητική παράσταση για την 25η Μαρτίου. Αν το βλέπαμε σε βάθος, θα βλέπαμε ότι ουσιαστικά ο αφηγηματικός χρόνος του παραπάνω κειμένου τοποθετείται στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Είναι, λοιπόν, περισσότερο από προφανές ότι ο συγγραφέας δεν έχει ως πρόθεση και στόχο να διακωμωδήσει την εθνική επέτειο και τους ήρωες του ’21, αλλά να αφηγηθεί με το δικό του τρόπο το πώς το δικτατορικό καθεστώς δεν δίστασε να εκμεταλλευθεί εθνικές σχολικές εκδηλώσεις προκειμένου στο όνομα του ’21 και των αγωνιστών να νομιμοποιήσει την ιδεολογία του.
Αξίζει ακόμα να προσέξουμε ότι η εορτή, σύμφωνα με την αφήγηση, δεν κλείνει με τον εθνικό ύμνο, ως είθισται, αλλά με τον ύμνο της 4ης Αυγούστου. Το ότι ο συγγραφέας δεν έχει ως στόχο να διακωμωδήσει την εθνική επέτειο φαίνεται και από το ότι παρουσιάζει τους γονείς που παρακολουθούν την εκδήλωση να χειροκροτούν συγκινημένοι με δάκρυα στα μάτια, αλλά και από το ότι παρουσιάζει όλους, μικρούς και μεγάλους, όταν ψάλλεται ο εθνικός ύμνος, να στέκονται σε στάση προσοχής.
Τα λέω αυτά σαν παραδείγματα για να μην πέφτουμε πολλές φορές θύματα εύκολων εντυπώσεων και προχειρότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.