«Η Γερμανία ευθύνεται για την κατάσταση που βιώνετε»

Συνέντευξη στη ΓΕΩΡΓΙΑ ΔΑΜΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Ο Γερμανός πανεπιστημιακός, που συμμετέχει στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα ολοκαυτώματα και τις γερμανικές αποζημιώσεις του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που διεξάγεται στη Βιάννο Ηρακλείου, στην Κρήτη, κατακεραυνώνει την κυβέρνηση της χώρας του.

Για ένα ατιμώρητο έγκλημα της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα μίλησε ο Γερμανός Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους, καθηγητής Ιστορίας του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης, ο οποίος συμμετέχει στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα ολοκαυτώματα και τις γερμανικές αποζημιώσεις, που διεξάγεται στη Βιάννο Ηρακλείου. Ο ίδιος παραδέχθηκε ότι για τις τραγικές στιγμές που βιώνουν σήμερα οι πολίτες της χώρας μας έχει μεγάλη ευθύνη η γερμανική πολιτική.

«Ξεκίνησα να μελετώ τα εγκλήματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα πριν από αρκετά χρόνια. Γεννήθηκα τον Αύγουστο του '42, όταν έγινε το Ολοκαύτωμα στη Βιάννο. Τρεις εβδομάδες αργότερα, ήταν η σειρά των Λυγγιάδων, ενός χωριού της Ηπείρου. Εκεί πήγα πριν από είκοσι χρόνια. Ηταν ένα πάμφτωχο χωριό. Συνάντησα τους τελευταίους επιζήσαντες της καταστροφής. Εγραψα ορισμένα βιβλία, μία τριλογία, για τα εγκλήματα της Βέρμαχτ στην Ηπειρο, το Ολοκαύτωμα της εβραϊκής κοινότητας. Αφιέρωσα τον τελευταίο τόμο στην καταστροφή των Λυγγιάδων. Θα παρουσιασθεί στις 30 Οκτωβρίου, επέτειο της σφαγής, στη μεγάλη εκκλησία της Βρέμης. Είναι η ημέρα της εθνικής μας γιορτής. Της επανένωσης των δύο Γερμανιών».

* Γιατί;

- Αυτά που συνέβησαν πριν από το διαχωρισμό των δύο Γερμανιών δεν πρέπει να ξεχαστούν. Και για να νιώσετε ότι δεν είστε πια μόνοι και στη Γερμανία. Διότι στη Γερμανία σήμερα υπάρχουν αντιδράσεις για την πολιτική που εφαρμόζει η γερμανική κυβέρνηση.

Ελληνικές πιέσεις

* Πώς θα αλλάξει αυτή η πολιτική;

- Οταν υπάρξουν σοβαρές πιέσεις εκ μέρους της Ελλάδας. Οταν οι Ελληνες πολίτες δείξουν ότι δεν ξεχνούν αυτά τα εγκλήματα. Βρήκα το ηρώον των θυμάτων, με 92 ονόματα γέρων, παιδιών και γυναικών. Ηταν Κυριακή τότε αλλά ο παπάς δεν είχε έρθει για τη λειτουργία. Οι κάτοικοι του χωριού πήγαν να μαζέψουν καρύδια. Ετσι σώθηκαν οι περισσότεροι.

* Ενα μέρος της έρευνάς σας πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία.

- Στο αρχείο του Μονάχου βρήκα τα ντοκουμέντα της προανάκρισης που διενεργούσε ο εισαγγελέας του Μονάχου. Εθεσαν την υπόθεση στο αρχείο δίχως να απαγγελθούν κατηγορίες. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση το γράμμα ενός γέροντα από τη Βέρμαχτ. «Δεν μετανιώνω με τίποτα», έλεγε. Ενας νοσοκόμος, όμως, έγραφε στον κοινοτάρχη Λυγγιάδων: «Λυπηθήκαμε σφόδρα για την αδικία. Ελπίζω ο Θεός να αποτρέψει στο μέλλον κάθε αντίστοιχο περιστατικό».

Γνώρισε τον Αριστομένη Συγγελάκη, διοργανωτή του συνεδρίου στη Βιάννο, πριν από δέκα χρόνια, σε ένα συνέδριο στο Μίτενβαλντ. Σε μια διαμαρτυρία ενάντια στους Γερμανούς καταδρομείς, που μαζεύονταν εκεί κάθε χρόνο για να τιμήσουν τους πεσόντες τους. Δίχως να αναφέρονται στα εγκλήματα που διέπραξαν οι Γερμανοί αλπινιστές στις κατεχόμενες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, τα Βαλκάνια, η Ρωσία. Νεαροί ακτιβιστές, που ταξίδεψαν απ' όλη τη Γερμανία για να πουν ότι είναι αδύνατον να ξεχαστούν τα εγκλήματα που διέπραξε η Βέρμαχτ στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

* Δεν αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης.

- Η εφημερίδα «Bild» μετέφερε όλη την προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας. Έγραψε ότι οι Ελληνες είναι τεμπέληδες, που έφαγαν τα λεφτά μας και τώρα πρέπει να πουλήσουν τα νησιά τους και να πληρώσουν τα χρέη. Κανείς σ' αυτή την εφημερίδα δεν αναφέρεται στις οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα, κανείς δεν έγραψε ότι η Γερμανία οφείλει ένα τεράστιο ποσό για το κατοχικό δάνειο που δεν επεστράφη ποτέ στη χώρα, παρ' όλο που το ίδιο το ναζιστικό καθεστώς το είχε αναγνωρίσει ως υποχρέωση της Γερμανίας.

* Εχουμε ελπίδες να δικαιωθούμε;

- Ναι. Αλλά θα υπάρξει αποτέλεσμα μόνον αν υπάρξουν συντονισμένες πιέσεις και ενέργειες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, την ελληνική κυβέρνηση, οργανώσεις πολιτών, μέσων ενημέρωσης.

* Συμφωνείτε με τον συμψηφισμό μέρους του δανείου με το κατοχικό δάνειο, πρόταση που έχει γραφεί σε γερμανικά μέσα ενημέρωσης;

- Δεν είναι σωστό. Το κατοχικό δάνειο πρέπει να επιστραφεί. Πρόκειται για τεράστιο ποσό.

* Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη φθάνοντας στη Βιάννο;

- Οτι τα εγκλήματα της Γερμανίας στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν είχαν μεταμέλεια ούτε συνέπειες. Για τους Εβραίους κάτι έγινε. Οχι αυτό που έπρεπε. Η Γερμανία, που ζει το οικονομικό θαύμα, έχει υποχρέωση να πληρώσει. Κάποτε το δικαιολογούσαν λέγοντας ότι υπήρχε η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου. Τώρα είναι ευκαιρία να το αλλάξουμε.

* Αυτή την περίοδο η Γερμανία δεν δείχνει το καλύτερό της πρόσωπο.

- Δυστυχώς, σήμερα η Γερμανία είναι στην πρώτη γραμμή του εμπορίου όπλων στον κόσμο. Η Γερμανία διεξήγαγε δύο παγκόσμιους πολέμους και δεν τιμωρήθηκε. Αυτό με στενοχωρεί περισσότερο.

* Ποια αντίληψη κυριαρχεί στην πολιτική της;

- Η σημερινή πολιτική της Γερμανίας καθοδηγείται από τον εγωισμό. Δεν θέλουν να έχουν οικονομικά προβλήματα. Και αρνούνται να δουν ότι στην Ελλάδα απουσιάζει πλέον ακόμη και η δυνατότητα ιατρικής περίθαλψης για εκατοντάδες πολίτες. Οτι χάθηκαν ασφαλιστικά δικαιώματα, οι μισθοί ελαχιστοποιήθηκαν. Απαιτείται η Γερμανία να στηρίξει την Ελλάδα και μάλιστα με γενναιοδωρία. Διότι εδώ δεν υποφέρει η κυβέρνηση, οι βουλευτές. Υποφέρουν οι άνθρωποι.

Η άνοδος των νεοναζί

* Και το πολιτικό σύστημα καταρρέει.

- Με ανησυχεί ιδιαίτερα η άνοδος των νεοναζί. Η Χρυσή Αυγή μοίραζε συσσίτια στους πεινασμένους που έχουν καθαρό αίμα. Όχι στους πρόσφυγες απ' τον πόλεμο. Η εξαθλίωση οδηγεί σε ακροδεξιό σκεπτικό. Ενδιαφέρον επίσης είναι να αναζητήσουμε τους οικονομικούς τροφοδότες της Χρυσής Αυγής. Διότι θυμίζουν την κατάσταση στη Γερμανία πριν από την άνοδο του Χίτλερ. Και τότε υπήρχε πείνα, φτώχεια και ανεργία. Κι αν η Χρυσή Αυγή έχει ανέβει στα ποσοστά που την εμφανίζουν οι δημοσκοπήσεις, τότε τα πράγματα είναι πολύ επικίνδυνα.

* Να αναζητήσουμε τις ευθύνες της γερμανικής πολιτικής σε όλα αυτά;

- Ναι. Η Γερμανία ευθύνεται για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα.