“ Όταν επανεστάτησαν οι Έλληνες, ποιός έκρινε τήν έκβαση τού αγώνα; Ούτε οι συνωμοσίες και ανταρσίες τού Αλή πασά τών Ιωαννίνων, ούτε η Ναυμαχία τού Ναυαρίνο, ούτε ο Γαλλικός στρατός στην Πελοπόννησο, ούτε οι συνδιασκέψεις και τά πρωτόκολλα τού Λονδίνου, αλλά η προέλαση τών Ρώσων τού [Στρατηγού] Diebitsch διά μέσου τών Βαλκανίων στην πεδιάδα τής Μαρίτσας [Έβρου]. Και καθ' όν χρόνο [1828-1829] η Ρωσία άρχιζε ούτως να προκαλεί άνευ φόβου τόν διαμελισμό τής Τουρκίας, οι διπλωμάτες τής Δύσης συνέχιζαν να εγγυώνται και να θεωρούν ως ιερά τό status quo και τό απαραβίαστο τής Οθωμανικής Επικρατείας.”
(When the Greeks revolted, who decided the contest? Not the plots and rebellions of Ali Pasha of Janina, not the Battle of Navarino, not the French army in the Morea, not the conferences and protocols of London, but the march of Diebitcsch's Russians across the Balkan into the valley of Maritza. And while Russia thus fearlessly set about the dismemberment of Turkey, western diplomatists continued to guarantee and to hold up as sacred the status quo and the inviolability of the Ottoman territory.)
 |
| Hans Karl von Diebitsch |
Σχετικά δε (α) με τήν εξέγερση τού Αλή Πασά τό 1820-1822, (β) τήν συμμαχική στρατιωτική επέμβαση τής Γαλλίας στην Πελοπόννησο το 1828-1831, και (γ) τίς συνδιασκέψεις και διπλωματικές συμφωνίες τών Μεγάλων Δυνάμεων για τό Ελληνικό Ζήτημα τό 1826-1829, επισημαίνονται τά εξής στην παρακάτω βιβλιογραφουμένη αναδημοσίευση («Marx and Engels Collected Works», ως εν υποσημειώσει 1) τού ως άνω άρθρου:(3)
“<Επισημ. 37:> Σε αντίθεση με το εθνικό απελευθερωτικό κίνημα τών Ελλήνων, ο αγώνας [τού Αλή Πασά τών Ιωαννίνων] είχε εμφυλιακό-αυτονομιστικό χαρακτήρα και κατέληξε σε ήττα [τού Αλή Πασά]...
<Επισημ. 27:> Ο σκοπός τής [Γαλλικής] εκστρατείας [στην Πελοπόννησο], η οποία διοργανώθηκε με τό πρόσχημα να παράσχει βοήθεια στους Έλληνες, ήταν να αντιρροπήσει τήν αυξανομένη Ρωσική επιρροή στα Βαλκάνια και να εδραιώσει τήν θέση τής Γαλλίας στην περιοχή...
<Επισημ. 38:> Εκείνες οι συμφωνίες [συνδιασκέψεις και πρωτόκολλα το 1826-1829] και τά μέτρα που ελήφθησαν από τήν Βρετανία και τήν Γαλλία, οι οποίες ήλπιζαν να επιλύσουν διά τής διπλωματίας τήν [Ελληνο-Τουρκική] αντιπαράθεση, χωρίς ήττα τής Τουρκίας στον Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο, δεν μπόρεσαν να αλλάξουν τήν στάση τής Τουρκίας σχετικά με το Ελληνικό ζήτημα. Μόνον μετά τήν νίκη τού Ρωσικού στρατού υπό τον Στρατηγό Diebitsch στην εκστρατεία τού 1829 η Τουρκία συνεφώνησε να προβεί σε κάποιες παραχωρήσεις.”
(<Endnote 37:> Unlike the national liberation movement of the Greeks, this struggle [of Ali Pasha of Janina] was of a feudal-separatist nature and ended in defeat in 1822...
<Endnote 27:> The aim of the [French] expedition, which was organised on the pretext of rendering assistance to the Greeks, was to counteract growing Russian influence in the Balkans and consolidate the position of France in the region...
<Endnote 38:> These agreements [conferences and protocols ιν 1826-1829] and the steps taken by Britain and France, who hoped to settle the [Greco-Turkish] conflict through diplomacy, without a defeat for Turkey in the Russo-Turkish war, could not make Turkey change her attitude on the Greek question. It was only after the victory of the Russian army under General Diebitsch in the 1829 campaign that Turkey agreed to make some concessions.)
 |
| Engels |
Η από τό 1853 διατυπωθείσα άποψη τού Εngels περί τής καθοριστικής σημασίας τής Ρωσικής στρατιωτικής νίκης επί τών Τούρκων τό 1829 για τήν απελευθέρωση και διεθνή αναγνώριση τής Ελλάδος ως ανεξάρτητης χώρας—και όχι αυτόνομης επαρχίας, φόρου υποτελούς στον Σουλτάνο, σύμφωνα με τίς αρχικές προθέσεις τών Μεγάλων Δυνάμεων—επιβεβαιώθηκε και υπερθεματίσθηκε κατά τόν επόμενο χρόνο (1854) από τόν George Hamilton-Gordon, τότε Πρωθυπουργό τής Αγγλίας (1852-1855), ο οποίος είχε διατελέσει Υπουργός Εξωτερικών τής Αγγλίας (1828-1830) κατά τήν περίοδο διακυβερνήσεως τής Ελλάδος από τόν Καποδίστρια, σε ομιλία του ενώπιον τής Βουλής τών Λόρδων, στις 26 Ιουνίου 1854, επί λέξει ως εξής: “Η ύπαρξη τής Ελλάδος ως ανεξαρτήτου βασιλείου οφείλεται στις εντυπώσεις τίς οποίες μάς προξένησαν οι όροι τής Συνθήκης τής Αδριανουπόλεως” (the existence of Greece as an independent kingdom is due to the impressions produced upon us by the terms of the Treaty of Adrianople). Δηλαδή ο υπέρ τών Ελλήνων Ρωσο-Τουρκικός πόλεμος τό 1828-1829, είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνον τόν εξαναγκασμό τής Πύλης να αποδεχθεί τήν απελευθέρωση τής Ελλάδος αλλά και κατ΄επακολουθία τόν εξαναγκασμό τών Μεγάλων Δυνάμεων να αποδεχθούν τήν πολιτειακή υπόσταση τής Ελλάδος ως ανεξαρτήτου (και όχι φόρου υποτελούς) χώρας.
 |
| George Hamilton-Gordon |
“Τώρα, Λόρδοι μου, το γεγονός είναι ότι τέτοια ήταν η εντύπωση που προξένησε εκείνη η συνθήκη [τής Ανδριανουπόλεως]—τόσος ήταν ο συναγερμός που διηγέρθη παρ' ημίν από τίς επιταγές της, και τόσοι ήσαν οι υφ' ημών πιθανολογούμενοι κίνδυνοι, που μάς προκάλεσαν φόβο σχετικά με τήν ύπαρξη της Τουρκικής αυτοκρατορίας—ώστε όλη η πολιτική τής Βρετανικής Κυβερνήσεως μετεβλήθη τότε όσον αφορά σε ένα ουσιωδέστατο ζήτημα, ως συνέπεια εκείνης τής συνθήκης. Έχω ήδη αναφερθεί, νομίζω ενώπιον αυτού τού κοινοβουλευτικού Σώματος, στο γεγονός, το οποίο γνωρίζουν πολύ καλά οι Εξοχότητές σας, ότι κατά τήν έναρξη και κατά τήν διάρκεια τής προόδου τής Ελληνικής Επαναστάσεως, ο κ. [George] Canning ουδέποτε είχε διανοηθεί τήν ύπαρξη της Ελλάδας ως ανεξαρτήτου βασιλείου. Ούτε ο Δούκας τού Wellington [Arthur Wellesley] διενοήθη ποτέ τήν ύπαρξη της Ελλάδας ως ανεξαρτήτου βασιλείου, αλλά αποκλειστικά ως υποτελούς κράτους υπό τήν κυριαρχία τής Πύλης, κάπως παρομοίου με τίς επαρχίες τής Βλαχίας και τής Μολδαβίας. Όταν όμως υπεγράφη η Συνθήκη τής Αδριανουπόλεως, μού φάνηκε, και ο ευγενής μου φίλος [Δούκας τού Wellington], επικεφαλής τής [Βρετανικής] Κυβερνήσεως τότε, συνεφώνησε μαζί μου, ότι η κατάσταση τής Τουρκικής αυτοκρατορίας ήταν τόσο επισφαλής αφ' εαυτής, ώστε θα ήταν εξαιρετικά ασύνετο να δημιουργήσουμε ένα Κράτος και να τό θέσουμε υπό τήν προστασία και τήν κυριαρχία μιας αυτοκρατορίας που ήταν εκτεθειμένη η ίδια σε ακραίο κίνδυνο, και τής οποίας η ύπαρξη δεν επρόκειτο να υπολογίζεται ακόμη και με τον ελάχιστο βαθμό βεβαιότητος για ουδεμία χρονική περίοδο. Κατά συνέπεια, συμφωνήσαμε να προτείνουμε στους συμμάχους μας να μετατρέψουμε εκείνο τό υποτελές Κράτος σε ανεξάρτητο βασίλειο. Οι σύμμαχοί μας συμφώνησαν μαζί μας, και η Πύλη συναίνεσε τελικά με την πρότασή μας. Ως εκ τούτου, η ύπαρξη τής Ελλάδος ως ανεξαρτήτου βασιλείου οφείλεται στις εντυπώσεις τίς οποίες μάς προξένησαν οι όροι τής Συνθήκης τής Αδριανουπόλεως.”
(Now, my Lords, the fact is, Such was the impression produced by that treaty—such was the alarm excited by its conclusion—such were the supposed dangers which we dreaded to the existence of the Turkish empire—that the whole policy of the British Government was changed on a most material point in consequence of that treaty. I have already, I think, referred in this House to the fact, which your Lordships well know, that at the beginning and during the progress of the Greek revolution, Mr. Canning never contemplated the existence of Greece as an independent kingdom; neither did the Duke of Wellington ever contemplate the existence of Greece as an independent kingdom, but solely as a vassal State under the suzerainty of the Porte, somewhat similar to the provinces of Wallachia and Moldavia. When, however, the Treaty of Adrianople was signed, it appeared to me, and my noble friend at the head of the Government at the time agreed with me, that the condition of the Turkish empire was so perilous in itself that it would be extremely unwise to create a State and to place it under the protection and suzerainty of an empire which itself was exposed to extreme peril, and whose existence was not to be counted on for any time with the least degree of certainty. Therefore we agreed to propose to our allies to convert that vassal State into an independent kingdom. Our allies agreed with us, and the Porte at last assented to our proposal. Hence the existence of Greece as an independent kingdom is due to the impressions produced upon us by the terms of the Treaty of Adrianople.)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1) Friedrich Engels, “What is to Become of Turkey in Europe?”—first published in the New-York Daily Tribune, No. 3748, 21 April 1853, reprinted in the New-York Weekly Tribune, No. 607, 30 April 1853—Marx and Engels Collected Works (Progress Publishers: Moscow 1979), v. 12, pp. 32-36.
Δωρεάν αναγνώσιμο εδώ:
http://marxengels.public-archi
(2) John D. Pappas, «Το Φιλελληνικό Τελεσίγραφο Πολέμου τής Ρωσίας κατά τής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τό 1821: Tό γεωπολιτικό κοσμοϊστορικό επίτευγμα τού Καποδίστρια» (Θέματα Ελληνικής Ιστορίας, Mάιος 2016):
· ΣΥΝΤΕΤΜΗΜΕΝΗ έκδοση (184 σελίδες) εδώ.
· ΠΛΗΡΗΣ έκδοση (328 σελίδες) εδώ.
(3) Marx and Engels Collected Works, ό.π., endnotes 27, 37-38.
(4) Karl Marx and Frederick Engels, The Russian Menace to Europe, ed. Pual Blackstock and Nert Hoselitz (George Allen and Unwin: London 1953) pp. 121-202.
Δωρεάν αναγνώσιμο εδώ:
http://www.historyisaweapon.
(5) Lords Sitting of June 26, 1854. “Treaty of Adrianople -Explanation,” Hansard's Parliamentary Debates (T.C. Hansard: London 1855), series 3, vol. 134, cc641.
Δωρεάν αναγνώσιμο εδώ:
https://api.parliament.uk/hist
Το παρόν άρθρο αποτελεί απόσπασμα τού βιβλίου:
Jean Sharman (editing: John D. Pappas), «Καποδίστριας ο Μέγας»
(BICENTEΝNIAL Publications: Athens 2020), pp. 114-117, 118-122.
Δωρεάν διαθέσιμο/αναγνώσιμο ως συντετμημένη προέκδοση
(freely readable/downloadable as abridged book review) εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.