Ο εθνομηδενισμός ενώνει την αριστερά

Ή για να είμαστε πιο ακριβείς ξαναενώνει μια συγκεκριμένη αριστερά

Tου Γιάννη Ξένου

Γράφουμε συχνά το τελευταίο δίμηνο ότι η χώρα βρίσκεται στην χειρότερη θέση που έχει βρεθεί στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Η εξάμηνη «διαπραγμάτευση» του Τσίπρα που σφραγίστηκε από ένα τρίτο σκληρότερο μνημόνιο, την έχει καταστήσει έρμαιο στις ορέξεις της τρόικας. Τελευταία απόδειξη η χθεσινή επίσκεψη του Πιερ Μοσκοβισί στην Αθήνα. Ο «καλός» Γάλλος, ως υπερυπουργός, ξεκαθάρισε ότι δεν παζαρεύει το πρόγραμμα που έχει υπογράψει η κυβέρνηση και ζήτησε επιτακτικά μέχρι τη Δευτέρα να έχουν λυθεί και τα τελευταία ανοιχτά θέματα, όπως τα «κόκκινα δάνεια». Η κυβέρνηση φυσικά υποχώρησε και τα χθεσινοβραδινά δελτία μας ενημέρωσαν ότι τις τελευταίες ώρες υπήρξε έντονη κινητικότητα και το θέμα αναμένεται να λυθεί τις επόμενες μέρες. Είναι τέτοια η εξάρτηση και η ανημπόρια της κυβέρνησης, που χθες το υπουργείο Εργασίας έβγαλε ανακοίνωση ότι η μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό προχωρά και στις αρχές Δεκεμβρίου θα πάει στη Βουλή. Η μετάθεση του ασφαλιστικού κατά λίγες μέρες ενόχλησε τον Μοσκοβισί και διαμήνυσε στο υπουργείο ότι δεν το δέχεται. Μετά από λίγες ώρες, ο «γίγαντας» Κατρούγκαλος εξέδωσε νέα ανακοίνωση ότι το ασφαλιστικό θα έρθει στη Βουλή τέλη Νοεμβρίου, όπως ορίζεται από το μνημόνιο τρία.

Πιεσμένη από παντού και ανίκανη να διαχειριστεί την κατάσταση, η κυβέρνηση αναζητά εναγωνίως τρόπους να στρέψει την επικαιρότητα μακριά από την εφαρμογή του μνημονίου και την οικονομική και κοινωνική καταστροφή που προκαλεί. Γι’ αυτό ποντάρει στο προσφυγικό και, τις τελευταίες μέρες, και στα θέματαταυτότητας και ιστορίας. Το προσφυγικό, που θα είναι πρόβλημα δεκαετίας για τη χώρα, το έχουν μετατρέψει σε πασαρέλα, κάθε λίγο ο Τσίπρας επισκέπτεται με Ευρωπαίους αξιωματούχους τη Λέσβο. Χθες τη μετεγκατάσταση τριάντα προσφύγων στο Λουξεμβούργο τη μετέτρεψε σε σόου, αφού τους συνόδευσαν στο αεροδρόμιο πολλαπλάσια κυβερνητικά και ευρωπαϊκά στελέχη με επικεφαλής τους Τσίπρα και Σουλτς. Την Παρασκευή στη Βουλή ο Τσίπρας, μιλώντας σχεδόν με λυγμούς ξεκαθάριζε ότι η κυβέρνησή του δεν θα χρησιμοποιήσει το προσφυγικό ως διαπραγματευτικό χαρτί με την τρόικα και από κάτω οι βουλευτές του εκστασιασμένοι τον χειροκροτούσαν. Δεν πέρασαν πέντε μέρες και έπραξε αυτό που διακήρυττε ότι δεν θα κάνει. Στις κοινές δηλώσεις του με τον Σουλτς συνέδεσε το προσφυγικό με τα κόκκινα δάνεια, είπε ότι δεν μπορεί να μας πιέζει τόσο η τρόικα για τα κόκκινα δάνεια, όταν εμείς κάνουμε τέτοια προσπάθεια στο προσφυγικό.

Ίδια τακτική ακολούθησε και το σύνολο του κόμματος το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, που πραγματοποιήθηκε πορεία στον Έβρο εναντίον του φράχτη, οι βουλευτές του Σύριζα και τα κομματικά στελέχη του ξεσάλωσαν περί του πόσο δίκαιο είναι το αίτημα να πέσει ο φράχτης, λες και βρίσκονταν ακόμα στις εποχές που ήταν αντιπολίτευση και δεν κυβερνούν αυτό τον τόπο. Το παιχνίδι του Σύριζα είναι προφανές, μπροστά στον φόβο τους ότι σταδιακά θα αναπτυχθεί μέτωπο λαϊκής δυσαρέσκειας κατά της κυβέρνησης (κάθε μέρα πραγματοποιούνται αρκετές, ακόμα μικρές, κινητοποιήσεις), προσπαθεί να διατηρήσει γέφυρες επικοινωνίας και συμπάθειας με κομμάτια της αριστεράς, που μέχρι τον Ιούλιο ήταν μαζί ή κοντά ιδεολογικά, αλλά από την υπογραφή του μνημονίου τρία πήραν αποστάσεις.

Οι δηλώσεις Φίλη τη Δευτέρα το βράδυ το ίδιο επικοινωνιακό σκοπό εξυπηρετούν. Υποβάθμισε την ποντιακή γενοκτονία σε μια απλή εθνοκάθαρση και, για να πάμε ένα βήμα παραπέρα τα λεγόμενα του υπουργού τι είναι εθνοκαθάρσεις; Σύμφωνα με τον Τάσο Κωστόπουλο*, που σίγουρα ο υπουργός διαβάζει, η Ελλάδα τη δεκαετία του 1910, έκανε άπειρες εθνοκαθάρσεις. Αν προχωρήσουμε λίγο ακόμα αυτό το σκεπτικό εθνοκαθάρσεις έκαναν οι Τούρκοι στον μικρασιατικό Ελληνισμό, εθνοκαθάρσεις έκανε και η Ελλάδα σε Μακεδονία και Μικρά Ασία κατά των Τούρκων.

Ο Φίλης δεν είναι κανένας τυχαίος συριζαίος, στο προηγούμενο πόστο του, του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου, ήταν ο βασικός ιμάντας μεταφοράς της γραμμής του Μαξίμου στο κόμμα και στα τηλεοπτικά κανάλια. Παραμένει ακόμα και σήμερα από τους βασικούς συνομιλητές του Τσίπρα, επομένως οι δηλώσεις του δεν είναι τυχαίες, ίσως πέρα από τους άλλους σκοπούς που εξυπηρετούν να σταλεί και ένα μήνυμα στην Τουρκία, ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του Τσίπρα στην Άγκυρα. Σε αυτό συνηγορεί το ότι χθες επανήλθε και αντί να μαζέψει το θέμα το πυροδότησε εκ νέου κάνοντας λόγο για «στερεότυπα που αναζωπυρώνουν τον εθνικιστικό λόγο». Από κοντά και η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας, η γνωστή Σία Αναγνωστοπούλου, που βρήκε τις δηλώσεις του Φίλη πηγή έμπνευσης για περαιτέρω διάλογο. Ενώ ο «αντι-συστημικός» Σκουρλέτης πίσω από τις επιθέσεις στον Φίλη είδε προσπάθεια στοχοποίησης όλων των υπουργών από τα «συστημικά ΜΜΕ» και συνέχισε: «Πάψτε να παίζετε επικίνδυνα παιχνίδια. Ο λαϊκισμός έχει τα όριά του» (ποιος μιλά για λαϊκισμό!).

Φυσικά, τα λεγόμενα του Σκουρλέτη είναι, ως συνήθως, εκτός τόπου και χρόνου. Ο Φίλης βρίσκει στήριξη ακόμα και από Μέσα που μέχρι προχθές του ασκούσαν δριμύτατη κριτική, για παράδειγμα ο Πρετεντέρηςσήμερα στα Νέα. Γράφει στη στήλη του για όλη αυτήν τη φασαρία περί του «ξεκληρίσματος των πληθυσμών του Πόντου» ότι «είναι αποκρουστικό το πογκρόμ κατά των απόψεων του Φίλη», και συνεχίζει παρακάτω, «λιγότερο αυτονόητη είναι η αδυναμία μιας κοινωνίας να συζητήσει ήρεμα και ψύχραιμα για ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν πριν από έναν αιώνα». Να μια ψύχραιμη θέση, που θα συμφωνούσε μαζί της ένα μεγάλο μέρος της αριστεράς, από τη ΔΗΜΑΡ ως την άκρα αριστερά. Η Σία Αναγνωστοπούλου θα την έβρισκε ως και εμπνευσμένη για να ξεκινήσει ένας διάλογος.

Στο πλευρό του Φίλη δεν στέκεται μόνο ο «κορυφαίος σχολιαστής» την τηλεοπτικών ειδήσεων και της μεγαλύτερης καθημερινής εφημερίδας, αλλά και η ιστοσελίδα του «διαπλεκόμενου με τους εργολάβους» Σταύρου Θεοδωράκη (έτσι αποκαλούσαν οι συριζαίοι προεκλογικά τον Θεοδωράκη) protagon.gr βρίσκεται σταθερά στο πλευρό του υπουργού (π.χ. «Το δίκιο του Νίκου Φίλη», του Ανδρέα Πετρουλάκη). Στο πλευρό του Φίλη στέκεται και η Μ. Ρεπούση, σε συνέντευξή της στον «9,84» στόχευσε τα πυρά της κατά της απόφασης της Βουλής το 1994 να αναγνωρίσει την ποντιακή γενοκτονία: «Τι δουλειά έχουν τα κοινοβούλια να αποφαίνονται για το παρελθόν; Αυτό είναι ένα πολύ επικίνδυνο μονοπάτι, διότι τα εθνικά κοινοβούλια δεν έχουν δουλειά να αποφαίνονται για το ιστορικό παρελθόν». Αλληλέγγυος και ο Π. Τατσόπουλος, έγραψε στον λογαριασμό του στο facebook: «Αυτή τη φορά ο Νίκος Φίλης ΕΙΧΕ ΔΙΚΑΙΟ. Η σφαγή των Ποντίων ΗΤΑΝ εθνοκάθαρση. ΔΕΝ ήταν γενοκτονία», και παραπέμπει όσους δεν θέλουν να ακούνε εθνικολαϊκιστικά γαβγίσματα σε παλαιότερη ομιλία, που διασαφηνίζει τις διαφορές γενοκτονίας και  εθνοκάθαρσης. Στο Μαξίμου θα πρέπει να τρίβουν τα χέρια τους από ικανοποίηση με τον Πρετεντέρη στο πλευρό τους, αλλά και τους «πρώην συντρόφους» από το Ποτάμι/Δημαρ.

Συμπαράσταση ο Σύριζα βρίσκει και από τους «πρώην συντρόφους» που βρίσκονται πιο αριστερά και παραμένουν «αντιμνημονιακοί». Αυτή που βρίσκεται αλλού γι’ αλλού είναι η ΛΑΕ, που ακόμα δεν έχει χωνέψει ότι δεν αποτελεί πια τη μειοψηφία στον Σύριζα, αλλά είναι άλλο κόμμα. Σε κείμενο της Μαρίας Τσέλιου που δημοσίευσαν χθες για θέμα των δηλώσεων Φίλη, ψέγουν τον υπουργό για το άκαιρο τέτοιων δηλώσεων που φουντώνουν τους εθνικισμούς στις δύο πλευρές του Αιγαίου. Κατηγορούν όμως τη ΝΔ ότι ανακινεί με εθνικιστική διάθεση το θέμα. Στη ΛΑΕ μπορεί να θεωρούν ότι βρισκόμαστε στον Νοέμβριο του 2014 και ακόμα κυβερνά η ΝΔ. Άλλοι πρώην συριζαίοι, πιο πονηροί, παρ’ όλο τον πατριωτισμό τους δεν παίρνουν θέση επί του θέματος.

Στο πλευρό του Φίλη και ένα κομμάτι της άκρας αριστεράς, εκφρασμένο από τον δημοσιογράφο Άρη Χατζηστεφάνου, που μερικές μέρες πριν δημοσίευσε κείμενο με τίτλο: «Η αμήχανη στιγμή που στηρίζουμε τον Φίλη». Εκεί παρότι τον λούζει με διάφορους χαρακτηρισμούς, όπως ο «Πάγκαλος του Σύριζα» και ο «βασικότερος εκφραστής του σύγχρονου αυριανισμού», καταλήγει ότι στο ζήτημα της γενοκτονίας των Ποντίων ο Φίλης έχει δίκιο.

Η κυβέρνηση, λειτουργώντας με μια κουτοπόνηρη λογική, όπως κάνει κατά κόρον ο Σύριζα, μετά το προσφυγικό, που εκμεταλλεύεται τα ανθρωπιστικά συναισθήματα της ελληνικής κοινωνίας, παίζει και με το χαρτί της εθνικής ταυτότητας/ιστορίας. Φυσικά σε αυτό ίσως την πατήσει, γιατί οι αντιδράσεις που βρίσκουν οι δηλώσεις Φίλη από την ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα από τους Πόντιους τείνουν να πάρουν μαζικό χαρακτήρα. Δεν πρέπει να περνά στα ψιλά ότι είναι πρώτη φορά σε αυτό το δεκάμηνο που η κυβέρνηση βρίσκει σθεναρή αντίσταση για τα λεγόμενα ή πεπραγμένα της.

Όμως ένα κομμάτι της αριστεράς, κομμάτι που μέχρι πρόσφατα ήταν κοντά στον Σύριζα και μοιράζονται κοινές ιδεολογικές θέσεις ή αποδέχονταν τον κυβερνητισμό του Τσίπρα, σέρνεται πίσω από τον Σύριζα, αλλά κυρίως στρέφεται (για άλλη μια φορά, όταν πρόκειται για θέματα ταυτότητας και ιστορίας) κατά της ελληνικής κοινωνίας. Στην τελική στρέφονται κατά της μαζικής αντίδρασης των πολιτών κατά του Σύριζα. Γιατί μη απατώμεθα, τους επόμενους μήνες θα υπάρχουν αντιδράσεις κατά του μνημονίου τρία, αλλά όχι μεγάλης κλίμακας. Ο ελληνικός λαός μπορεί να έχει πολλά αρνητικά, αλλά δεν είναι τόσο σχιζοφρενής (σίγουρα όχι όσο η ελληνική αριστερά) ώστε, μερικούς μήνες μετά την τριπλή στήριξη που παρείχε στον Σύριζα (σε δυο εκλογικές μάχες και στο δημοψήφισμα) να βγει μαζικά στους δρόμους κατά του μνημονίου του Σύριζα. Για ένα διάστημα θα πληρώνει όσο μπορεί τον λογαριασμό του τρίτου μνημονίου και θα φασκελώνεται για την ευπιστία του. Άρα, έστω για λίγο ακόμα, το μνημόνιο τρία θα το καταπίνει, αλλά όχι να του λέει και ο Φίλης ότι δεν υπήρξε γενοκτονία των Ποντίων, δηλαδή να θέλει να του παραχαράξει και την ιστορική του συνείδηση, αυτό πάει πολύ, ακόμα και για την Ελλάδα του μνημονίου Τρία.

*Τάσος Κωστόπουλος, Πόλεμος και Εθνοκάθαρση, Η ξεχασμένη πλευρά μιας δεκαετούς εθνικής εξόρμησης (1912-1922), Βιβλιόραμα, 2007.

ΠΗΓΗ:http://ardin-rixi.gr/