"...Οι διεθνείς ελίτ, έχοντας αποκτήσει εμπειρία από κρίσεις και επαναστάσεις, έχοντας αποκτήσει μια πείρα συνεργατική ως προς την αντιμετώπιση και τη διαχείριση του πλήθους, έχοντας σταθεροποιήσει σχετικά την ιδέα ότι πρωταρχική σημασία πριν την αποικιοποίηση περιοχών σημασία έχει η αποικιοποίηση της νόησης και των συναισθημάτων, έχουν αποδυθεί σε μια παγκόσμια εκστρατεία καταστροφής της συλλογικής αντίληψης του ανθρώπου...
...Οι συλλογικές αφηγήσεις των επαναστάσεων, των εθνικών ζητημάτων, των συλλογικών συνοχών (πατρίδα, πίστη, οικογένεια) βάλλονται πανταχόθεν ως απομεινάρια – εμπόδια μιας μεγάλης υπόσχεσης που, όμως, σε αυτήν, το άτομο ως ιδιώτης βρίσκεται στο κέντρο της...
...Έτσι, ένας κόσμος νεολαίας ξεκρέμαστος με αυτά τα πρότυπα, με την κατάρρευση της οικογενειακής του θαλπωρής, αμόρφωτος και χωρίς οριοθέτηση και αγάπη, βρίσκεται προ των θυρών για τη στρατολόγησή του σε μαγαζιά ως κακοπληρωμένο προσωπικό που πουλάει μούρη, σε μικρομαφίες, στην παραβατικότητα -αφού ο δημόσιος χώρος έχει αφεθεί, στα ναρκωτικά, σε φασιστικές συμμορίες που κυνηγούν αδύναμους κλπ...
...Σήμερα βρισκόμαστε σε διελκυστίνδες ανάμεσα στην αναπόληση ενός ιδανικού παρελθόντος και της απόλυτης ενοχοποίησής του..."
Του Γιώργου Κυριακού
Η χρηματοοικονομική κρίση του 2010 ανέσυρε σε μεγαλύτερο βαθμό μια πολυδιάστατη κρίση που οι σημασίες της αποτελούσαν η μια κόμβο για τις άλλες. Η κατάπτωση του καθημερινού πολιτισμού, ένας από τους κόμβους – σημασίες, ενισχύθηκε στη διάρκεια του υγειονομικού ελέγχου την περίοδο της πανδημίας. Αυτό που ουδετεροποιημένα αποκαλείται καθημερινότητα ή καθημερινός πολιτισμός δεν είναι μια επιφανειακή καταγραφή της ζωής του καθενός. Μέχρι τα τελευταία χρόνια ήταν ένα ερώτημα που ωστόσο εξαρτιόταν από σχετικά σταθερές συνοχές: σπίτι – σχολείο – τοπική κοινωνία.
Η κανονικότητα που δραματικά ζούμε ως κατάρρευση του κοινωνικού αλλά και του ατομικού υποκειμένου είναι δύσκολο να ερμηνευτεί μόνο μέσα από τις σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης ή από το ότι ο άνθρωπος μπορεί να τα κάνει όλα, σύμφωνα με τον αρχαίο μας τραγωδό Σοφοκλή. Μόνο γεγονότα που ξεπερνούν τις καθημερινές συνοχές, όπως η σπάνη των αγαθών ή ο πόλεμος μπορούσαν να εξαφανίσουν, να υποδουλώσουν ή να καταστρέψουν τις ανθρώπινες κοινότητες. Και πάλι από τις στάχτες, νέες γεννήσεις κοινωνικοτήτων βασισμένες σε ήθη των γενών, σε νέα ήθη που ενσωματώνονταν, σε νόμους της κοινότητας μπορούσαν να συνεχίζουν τον ανθρώπινο βίο, δημιουργώντας νέα ερωτήματα. Ζώντας σε οργανωμένες κοινωνίες εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι νέοι άνθρωποι ήταν αυτοί που έπαιρναν τη σκυτάλη για τη συνέχεια της ζωής, για τη βελτίωση της ζωής ή τη διαδοχή της σε υπεύθυνες θέσεις.
Η εξέλιξη αυτή κάπου σταματάει τα τελευταία χρόνια. Οι διεθνείς ελίτ, έχοντας αποκτήσει εμπειρία από κρίσεις και επαναστάσεις, έχοντας αποκτήσει μια πείρα συνεργατική ως προς την αντιμετώπιση και τη διαχείριση του πλήθους, έχοντας σταθεροποιήσει σχετικά την ιδέα ότι πρωταρχική σημασία πριν την αποικιοποίηση περιοχών σημασία έχει η αποικιοποίηση της νόησης και των συναισθημάτων, έχουν αποδυθεί σε μια παγκόσμια εκστρατεία καταστροφής της συλλογικής αντίληψης του ανθρώπου.
Με στόχους την επέκταση του κεφαλαίου και της δικής τους επιβίωσης σε έναν κόσμο συγκρούσεων συμφερόντων, έχουν διασπείρει ιδεολογίες της αποδόμησης της ανθρώπινης κοινωνικότητας που ούτως ή άλλως ήταν πάντα ευάλωτη και σε ισορροπίες επί ξυρού ακμής.
Οι συλλογικές αφηγήσεις των επαναστάσεων, των εθνικών ζητημάτων, των συλλογικών συνοχών (πατρίδα, πίστη, οικογένεια) βάλλονται πανταχόθεν ως απομεινάρια – εμπόδια μιας μεγάλης υπόσχεσης που, όμως, σε αυτήν, το άτομο ως ιδιώτης βρίσκεται στο κέντρο της.
Στην Ελλάδα αυτό επικυρώθηκε στους πανεπιστημιακούς χώρους, που έβαλαν κατά των εθνικών αφηγήσεων, στα ΜΜΕ, σε συνταγές της καθημερινότητας ως νέα γνώση για το άτομο κέντρο του μικρού ή του μεγάλου σύμπαντος κόσμου, άρα σε έναν ευρύτερο κόσμο αλληλοσυγκρουόμενων ατόμων για το πόσο αξίζει η ευτυχία, η μακροζωία, η ελευθερία του καθενός. Οι αλλεπάλληλες κρίσεις τις οποίες βιώσαμε αντιστοιχούν σε αυτό το πλήγμα στην καθημερινότητα το οποίο είχε ήδη επέλθει ως ρωγμή σε τρεις πτυχές στις οποίες βασίζεται ο καθημερινός πολιτισμός της, τουλάχιστον έτσι όπως αυτός ξεκίνησε να λειτουργεί από τη δεκαετία του ‘60.
Η χρηματοοικονομική κρίση του 2010 και στη συνέχεια η διαχείριση της πανδημίας ήρθαν να κανονικοποιήσουν μαζί με τους επερχόμενους πολέμους αυτήν την καθημερινότητα που διαλύεται σε ιδιωτικά σύμπαντα, όπου εν τέλει οι παράλληλοι κόσμοι προετοιμάζουν έναν πόλεμο όλων εναντίον όλων, με το κράτος διαιτητή των συγκρούσεων. Εκεί που βασίζονται οι νέοι άνθρωποι για να ανατρέψουν την πραγματικότητα που βρίσκουν, να επαναστατήσουν για να τη βελτιώσουν και να την εμπλουτίσουν με νέες ελευθερίες και ιδέες για το πώς πρέπει να συνεχιστεί στο διηνεκές, εκεί ο νέος άνθρωπος βρίσκεται μετέωρος σε ένα σύμπαν άγνωστο, που δεν γνωρίζει τι είναι αυτό που έχει να ξεπεράσει.
Οικογένεια
Ήδη οι πρώτες ρωγμές διατυπώθηκαν με την υπογεννητικότητα που ξεκίνησε από τις προηγούμενες δεκαετίες να απασχολεί κυρίως τους συντηρητικούς για να φτάσουμε σήμερα στον αντι-ναταλισμό ως κίνημα και κουλτούρα που αντίκειται στη γέννηση των νέων ανθρώπων. Έχει μεγαλύτερη σημασία το στήθος που θα καταστραφεί από τον θηλασμό, έχει σημασία μεγαλύτερη η αέναη εφηβεία, η πρωταγωνιστική ύπαρξη του ενηλίκου που θα χαθεί από τη γέννηση ενός νέου ανθρώπου. Οι εξιδανικευμένες προϋποθέσεις για τον γάμο (έχει ξεπεραστεί η ηλικία του Ιησού), τα νέα πρότυπα του χωρισμού των ζευγαριών για ψύλλου πήδημα, ο παραγκωνισμός των παιδιών απλά σε υποχρεώσεις τυπικές, το σπίτι που είναι απογυμνωμένο από αφηγήσεις και ειδικά αυτές που παραπέμπουν στο πολύ παλιό, η γιαγιά που αντικαταστάθηκε από την τεράστια οθόνη και το κινητό, το σπίτι που δεν έχει κοινό τραπέζι για όλους, τα παιδιά που ξεχνιούνται στο ολοήμερο σχολείο, οι δουλειά, οι δουλειές παντού οι δουλειές. Και σχεδόν παντού ένας ψυχολόγος που έχει αντικαταστήσει το συγγενολόι με τα όποια του θέσφατα και σοφίες που ωστόσο δήλωναν το ενδιαφέρον για τις δύσκολες καταστάσεις στο σόι. Ακόμα και σε μια έξοδο της οικογένειας το παιδί έχει ένα κινητό, δεν συντρώει, δεν καλαμπουρίζει, δεν υπάρχει. Όλα αυτά προϋπήρχαν στην οικογένεια χωρίς αυτές τις αλλεπάλληλες κρίσεις που ενέτειναν το ζήτημα. Εξ’ άλλου η τηλεόραση με τα σίριαλ και τα κερατώματα είχαν ήδη νομιμοποιήσει “τη ζωή που δεν έζησα” δίνοντας μια παραπάνω ώθηση στην εξύψωση του ενήλικου ατόμου – ως προτύπου για τους νεώτερους. Όχι αυτού που παλεύει τη ζωή και τη σχέση όπως την επέλεξε και με τα λάθη της αλλά τη ζωή όπως θα μπορούσε να είναι ιδανική για το ίδιο το άτομο. Γύρω από το άτομο ο κόσμος είναι απλά ένα ντεκόρ που τον κοσμεί.
Ανασφάλεια των παιδιών μαζί με ένα καταναλωτικό πρότυπο με αντικείμενα και δώρα προτίμησης ως αντίδοτο στο τραύμα, μπόρεσαν και διέστρεψαν όλη αυτή τη συνοχή (που πάντα ήταν επί ξύλου κρεμάμενη) σε μια διαρκή διάλυση ως το λιγότερο κακό. Όλα αυτά ναι μεν συνδέονται με την κακή οικονομία αλλά συνδέονται και με την παρασιτική οικονομία κατανάλωσης των προηγούμενων χρόνων που εκμαύλισε τις συνειδήσεις των ανθρώπων ακόμα και στα πιο ταπεινά στρώματα αλλά και η διάχυτη πρόσβαση σε ιδέες που μόλυναν το κοινωνικό σώμα.
Ήταν το όχημα αυτής της ιδεολογίας των διεθνών ελίτ και των εγχώριων ενεργούμενών τους, που με το καρότο της ευζωίας και των αέναων δικαιωμάτων έστω και με υποκατάστατα, αορατοποίησε το μαστίγιο δεκάδων σκληρών μεταρρυθμίσεων και επιβουλών, στην πολιτική και στην οικονομία.
Σχολείο
Οι ιδρυτικοί στόχοι του σχολείου: μόρφωση και διαπαιδαγώγηση είναι διαρκώς σε μια κρίση έκλειψης.
Από το 2006, τα σχολικά προγράμματα προκειμένου “να παρακολουθούν τις εξελίξεις” δημιούργησαν κάποια κακέκτυπα βιβλία (δημιουργήματα εκδοτικών οίκων) παρακολουθήματα της διαφήμισης και της νέας αισθητικής της ευημερίας. Στη Γλώσσα εξόντωσαν κάθε μορφή παλιάς λογοτεχνίας, προβάλλοντας μια νέα φλυαρία, εξόντωσαν τη γραμματική και το συντακτικό με επιστημονικά εφόδια νεολογισμούς και παραθεωρήσεις όπως της “σπειροειδούς μάθησης” ή του κονστρουκτιβισμού (μαθαίνω πώς να μαθαίνω). Περιόρισαν τις ώρες τις έκθεσης και με χωρίς σαφείς οδηγίες για την ορθογραφία. Στην ιστορία επιδίωξαν να αποδομήσουν κάθε έννοια εθνικής ιστορίας, γεγονός που δεν πέτυχαν εντελώς, παρόλα αυτά οι νέοι χάρτες έχουν αποβάλει εντελώς την Κύπρο, σχεδόν τη Μικρασία και τον Βόσπορο ενώ πλέον το Καστελόριζο και οι Ρόδος έχουν πάρει τη θέση τους στο κουτάκι κάτω δεξιά. Μια μακρά περίοδος με τα διαπολιτισμικά προγράμματα απαξίωσε τον ελληνικό πολιτισμό χωρίς παράλληλα να προσθέτει νέες γνώσεις για άλλους πολιτισμούς εξαντλώντας αυτήν την ανάγκη με επιφανειακές γνωριμίες και υποκατάστατα των διεθνικών σχέσεων. Όλα αυτά συνέβησαν κατόπιν σεμιναρίων και μιας επιθετικής πολιτικής που κηλίδωνε κάθε υποψία κριτικής ως ρατσισμό ενώ παράλληλα συμβάδιζαν τμήμα – τμήμα μεταρρυθμίσεις οι οποίες έθεταν τα ζητήματα αξιολόγησης των σχολικών μονάδων στη βάση της δημιουργίας ταχυτήτων στα σχολεία και ενός ανταγωνισμού για την ευάλωτη θέση στο δημόσιο. Μια Ντίσνεϊλαντ υποχώρησης από τους ιδρυτικούς στόχους του Δημοτικού Σχολείου στέλνει αδιάβαστους και αγράμματους μαθητές στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην οποία εντείνονται τα πρότζεκτ και τα μαθήματα κοινωνικού προσανατολισμού όπως π.χ το διεμφυλικό κλπ. Το σχολικό πρόγραμμα ήδη έχει αποδομηθεί. Ξεκίνησαν από τις αρχές του 2000 με ώρες της ευέλικτης ζώνης που τις απέσπασαν από τη γλώσσα και τα μαθηματικά ορίζοντας περιεχόμενα μη μαθησιακά επικεντρώνοντας τη διαθεματική διδασκαλία χωρίς βέβαια ούτε καν τη στοιχειώδη προετοιμασία για κάτι τέτοιο. Το ολοήμερο σχολείο που φάνηκε ως ανάγκη για εργαζόμενους γονείς στήθηκε χωρίς υποδομές συνήθως στο ίδιο το σχολείο και σε τάξεις της καθημερινής ζώνης. Παράλληλα η αδιοριστία χιλιάδων αναπληρωτών ενέτεινε το κακό αφού ένα μεγάλο ποσοστό εκπαιδευτικών αλλάξει κάθε χρόνο δημιουργώντας στα παιδιά το αίσθημα της ασυνέχειας. Η παράλληλη διαπαιδαγώγηση στο Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο ειδικά μετά το 1990 έχει δημιουργήσει φουρνιές εκπαιδευτικών οι οποίες δεν έχουν το τσαγανό να διδάσκουν, επαναλαμβάνουν τις εγκυκλίους και τα αποτελέσματα των σεμιναρίων με κόπι πέιστ σε μια λογική ότι το παιδί βασικά πρέπει να περνάει καλά. Σήμερα, οι “ειδικότητες” (εικαστικά, μουσική, θεατρική αγωγή, ξένη γλώσσα) είναι εκπαιδευτικοί των οποίων το όνομα θα ξεχαστεί την επόμενη χρονιά, ενώ το ζήτημα με την “παράλληλη στήριξη” που πραγματοποιείται χωρίς καμιά προετοιμασία έχει πάρει το δρόμο της εγκατάλειψης των διεγνωσμένων παιδιών. Σήμερα οι “δεξιότητες” αποτελούν ένα ξεχωριστό τμήμα της απόσπασης ωρών από τα βασικά μαθήματα όπου διδάσκονται συνήθως με βάση τις οδηγίες για άχρηστα προγράμματα που υποκαθιστούν τις λειτουργίες της οικογένειας.
Έτσι, ποιο είναι το νέο “υποκείμενο” στο σχολείο; Είναι τα παιδιά της οικογένειας αυτής, συνήθως μοναχοπαίδια – βασιλείς και βασίλισσες, που ενοχλούν στα τσατ συμμαθητές τους γιατί έχουν όλα από ένα κινητό, είναι τα παιδιά που έρχονται και φεύγουν από το σχολείο σαν να μην συμβαίνει τίποτα, είναι τα παιδιά που ολοένα και λιγότερο αντιλαμβάνονται το κακό από το καλό, είναι τα παιδιά χωρίς όρια χωρίς αγάπη. Είναι τα παιδιά που οι γονείς τους λένε “μα πώς να του πάρουμε το κινητό από το χέρι”; – με μια απλή κίνηση – του το παίρνεις. Παιδιά που εύκολα κάνουν μικρές συμμορίες για να ενοχλήσουν αδυνάμους, διότι κοινωνικά, η δύναμη δεν είναι πια η δύναμη του καλού αλλά η δύναμη του κακού. Χιλιάδες παιχνίδια στο διαδίκτυο και παλιότερα κινούμενα σχέδια που εξυψώνουν τη δύναμη και το χάος. Μέσα σε αυτά το συνδικάτο αδιαφορεί για το ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, αδιαφορώντας για τις αλλαγές μέσα στην ίδια την κοινωνία στην οποία υποτίθεται ότι απευθύνεται, εμμένοντας με αιτήματα οικονομικά ενώ οι σύλλογοι γονέων απέχουν δραματικά στο να αποτελούν συσπείρωση γονέων για όλα αυτά τα ζητήματα. Οι σύλλογοι διδασκόντων έχουν μια λογική η οποία λειτουργεί προς όφελος του συναδέλφου (ωράριο, πρόγραμμα, εφημερίες κλπ) ενώ η διεύθυνση των σχολείων έχει καταστεί επίσημα τοποτηρητής της αξιολόγησης που απομακρύνει την παιδαγωγική και μορφωτική διάσταση. Ένα σύνολο χρόνου για καθημερινά ζητήματα των σχολικών κοινοτήτων έχει ήδη μεταφερθεί στην τέλεση της ηλεκτρονικής γραμματειακής υποστήριξης.
Τοπική κοινωνία-χωριό-γειτονιά
Τι θα μπορούσε να ενώνει τις ξεχωριστές αναπτύξεις της οικογένειας ή του σχολείου και μέσα σε συγκρουσιακές διαθέσεις για το τι είναι καλό, πάρα η τοπική κοινωνία στην οποία ζει ο νέος άνθρωπος;
Ο κόσμος της γειτονιάς εφευρίσκει φαντασιακές κοινότητες στα Μέσα κοινωνικής Δικτύωσης, μόνος του απέναντι σε μια μικρή οθόνη, εκεί διατυπώνει τα αιτήματά του, εκεί παρουσιάζει τον εαυτό του και την κοινωνικότητά του κλεισμένος στη στιγμή του: είτε αυτή είναι σε ώρα εργασίας, σε ώρα οργής για όσα τον ταλαιπωρούν, σε ώρα ανάπαυσης, σε ώρα ύπαρξής του διασκέδασης.
Η τοπική αυτοδιοίκηση είναι στην καλύτερη περίπτωση μια διαχειριστική λειτουργία που χρησιμοποιεί το χρήμα από τα ΕΣΠΑ, την ΕΕ, το ελληνικό κράτος ή των ελέυθερων πλέον συνεργασιών της Περιφέρειας στο πνεύμα των οδηγιών για διάφορα προγράμματα, χωρίς τις στοιχειώδεις συσκέψεις, χωρίς διαβουλεύσεις με τους κατοίκους. Για τα χρονίζοντα ζητήματα που απασχολούν (δημόσιοι χώροι, εγκληματικότητα, παραβάσεις καθημερινού δικαίου, ρύπανση, διάρρηξη του δημόσιου χώρου) υπάρχει η αστυνομία και η λογική της καταστολής.
Η τοπική εκκλησία έχει μπει σε μια κανονικότητα της θείας λειτουργίας, των κατηχητικών και της φιλανθρωπίας χωρίς να εμβαθαίνει στα νέα προβλήματα ενώ ο κόσμος διαρκώς απομακρύνεται από την ιερότητα, συνεχίζοντας μια ρουτίνα (βαφτίσια, γάμοι, κηδείες, μνημόσυνα) χωρίς στη στοιχειώδη αναστοχαστική διάθεση.
Οι τοπικοί σύλλογοι είναι συνήθως αυτοαναφορικοί στα καθιερωμένα πολιτιστικά χωρίς να θέτουν ζητήματα, είναι πεδία αναπαραγωγής παραγόντων του τόπου, με ανασύσταση ενός καλού παρελθόντος χωρίς γέφυρα όμως στο σήμερα. Οι ταβέρνες, τα κουτούκια, τα στέκια, που αποτελούσαν κοινωνικές αναφορές είναι πλέον μάντρες κατανάλωσης που εντάσσονται σε ζώνες διασκεδαστικές, ακριβοπληρωμένες, φωταγωγημένες μακριά από τις παραμελημένες γειτονιές που ήταν κάποτε στον ιστό τους. Οι Κινηματογράφοι προσφέρουν άθλιο θέαμα αμερικανοποιημένο στους θεατές – καταναλωτές επιδιώκοντας να σαγηνεύσουν με τις νέες τεχνολογίες προβολής με ταινίες που προβάλουν κυρίως την καταστροφή της οικογένειας, του παλιού γενικότερα ως αιτία του κακού (π.χ. ο πολυβραβευμένος Λάνθιμος).
Οι κομματικές οργανώσεις αποδιοργανωμένες, ουσιαστικά, είναι προσανατολισμένες στη βασική λειτουργία της συλλογής εφήμερων οπαδών, για εξυπηρετήσεις, για τη χυδαία ανάδειξη προσώπων που διεκπεραιώνουν με νέες δικαιωματικές ιδεολογίες που έχουν στα σοβαρά διχάσει και έχουν διασπείρει συγχύσεις. Αντίστοιχα και οι τοπικές δημοτικές παρατάξεις αποτελούν κόμματα με ημερομηνία λήξης την ημέρα της ψηφοφορίας λήγοντας κάθε έννοια δράσης, συμμαχίες συνήθως για την ανάδειξη ή την εργαλειοποίηση προσώπων.
Έτσι, ένας κόσμος νεολαίας ξεκρέμαστος με αυτά τα πρότυπα, με την κατάρρευση της οικογενειακής του θαλπωρής, αμόρφωτος και χωρίς οριοθέτηση και αγάπη, βρίσκεται προ των θυρών για τη στρατολόγησή του σε μαγαζιά ως κακοπληρωμένο προσωπικό που πουλάει μούρη, σε μικρομαφίες, στην παραβατικότητα -αφού ο δημόσιος χώρος έχει αφεθεί, στα ναρκωτικά, σε φασιστικές συμμορίες που κυνηγούν αδύναμους κλπ.
Τι θα μπορούσε να είναι το αντίδοτο σε αυτήν την αδιέξοδη ατμόσφαιρα είναι ένα ερώτημα. Σήμερα βρισκόμαστε σε διελκυστίνδες ανάμεσα στην αναπόληση ενός ιδανικού παρελθόντος και της απόλυτης ενοχοποίησής του. Πρόκειται για ένα μεγάλο κενό σε αυτήν την αδιέξοδη σύγκρουση καθότι η γέφυρα ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα έχει καταστραφεί για πρώτη φορά μέσα στην ανθρώπινη ιστορία. Αυτό είναι το ερώτημα, χωρίς απάντηση και συνταγές.
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.