ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΟΥΜΕ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ ΜΑΣ Ή ΘΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙ Ο ΓΚΟΥΡΙΑ (ΟΟΣΑ) ΓΙΑ ΜΑΣ;

Τασιόπουλος Γιώργος*

Σχετικά με τις επιλογές Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης

 Η είδηση:  452 υποψήφιοι εκπαιδευτικοί για τις 13 θέσεις Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης.  Στη πλειοψηφία τους πρώην στελέχη της εκπαίδευσης.

Προκύπτουν δύο ερωτήματα:

1.  Τα πρώην στελέχη της εκπαίδευσης «ανάνηψαν» από τον υπερβάλλοντα ζήλο που έδειξαν κατ’ επιταγήν της τρόικας για την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών στην εκπαίδευση;  Τώρα μετανοημένοι και μεταμορφωμένοι θα κάνουν το σάλτο μορτάλε στις θέσεις των περιφερειακών διευθυντών για να υπηρετήσουν το ακριβώς αντίθετο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ;

2.          Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στις απόψεις του ή το πήγαινε-έλα του Γκουρία (ΟΟΣΑ) και τα σφιχταγκαλιάσματα του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό έκαναν την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να ενδώσει στα νεοφιλελεύθερα προτάγματα του διεθνούς οργανισμού;

Αν ισχύει το δεύτερο, πολύ σωστά και με συνέπεια τα στελέχη επιμένουν να συνεχίσουν το έργο τους.

Αν όμως ο ΣΥΡΙΖΑ εμμένει ότι η πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν καταστροφική για το δημόσιο σχολείο, πώς η αλλαγή προσωπείου ή για να το πω καλύτερα, πώς οι κακοί λύκοι τώρα φορώντας τη προβιά του προβάτου, θα υποδυθούν τους θεραπευτές στις ανοικτές πληγές των μνημονιακών πολιτικών;

Ο ΣΥΡΙΖΑ και το Υπουργείο Παιδείας αν θέλουν να μη φανούν αναξιόπιστοι από την πρώτη μέρα έχουν δύο εναλλακτικές επιλογές.

Ή θα πρέπει να αποφασίσουν την άμεση κατάργηση των θέσεων των περιφερειακών διευθυντών εκπαίδευσης καθώς όπως πολύ σωστά τεκμαίρεται ο συνάδελφος Χάρης Κουσινίδης[1], ο θεσμός δεν είναι παρά μια καρικατούρα εκπαιδευτικής αποκέντρωσης, για να φαίνεται το εκπ/κό σύστημα εκσυγχρονισμένο, σύμφωνα με το νέο «ευρωπαϊκό πνεύμα» και ενώ κάνει το Υπουργείο, κουμάντο σε όλα και όλους, αφού οι Περιφερειακές δομές είναι αποκέντρωση – μαϊμού, επειδή υπάγονται ιεραρχικά στο καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο και δεν έχουν ανεξαρτησία κινήσεων.   Και το χειρότερο εδώ βρήκαν καταφύγιο -ως επικεφαλής-κομματάνθρωποι, πρώην κυβερνητικοί συνδικαλιστές.  Να θυμίσουμε Τον Γενάρη του 2013, με αφορμή την προκλητική επιλογή στη θέση των Περιφερειακών Δ/ντών Εκπ/σεως, στελεχών με κυρίαρχο κριτήριο την κομματική ένταξη στα τρία τότε κόμματα της συγκυβέρνησης ( και μάλιστα με βάση τα εκλογικά ποσοστά του κάθε κόμματος στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012).

Ή ως δεύτερη επιλογή θα προτείναμε με ειλικρίνεια, αν ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει να λυτρώσει τα σχολειά μας από το δύσμορφο σκηνικό της ελληνικής εκπαίδευσης, να κάνει το αυτονόητο. Δηλαδή να ορίσει τις θέσεις αυτές ως πολιτικές και αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη ας λυτρώσει το χώρο της εκπαίδευσης από πρόσωπα που στο παρελθόν τρομοκράτησαν, φόβισαν, έμειναν απαθείς και σιωπηλοί εμπρός στο ξεθεμελίωμα του δημόσιου σχολείου και κυνικά αδιάφοροι και ανάλγητοι  στο κυνηγητό που δέχτηκαν συνάδελφοί τους.  Είναι περισσότερο τίμιο αν ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στη ρήξη με το παρελθόν, να αναθέσει αυτές τις θέσεις για κάποιο χρονικό διάστημα σε κάποιους εκπαιδευτικούς που χαίρουν του σεβασμού και της εκτίμησης των συναδέλφων τους και η παρουσία τους θα εγγυάται τη ρήξη με τις μνημονιακές πολιτικές για να ανατάξουν το δημόσιο σχολειό.

Ο ΟΟΣΑ και οι επιλογές του Υπουργείου Παιδείας

Επειδή δε ζούμε στη χώρα των Λωτοφάγων, μπορούμε να θυμηθούμε τον Αύγουστο του 2011 τη συνάντηση της Άννας Διαμαντοπούλου με τον Άνχελ Γκουρία κατά την οποία ο Γ.Γ. του ΟΟΣΑ παρέδωσε στην υπουργό Παιδείας την έκθεση του Οργανισμού για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Σε ένα μήνα οι προτάσεις του έγιναν νόμος και έτσι ξεκίνησε το ξεθεμελίωμα, το σχέδιο αποδόμησης του ελληνικού σχολείου. Υπό την ευλογία της τριμερούς εποπτείας των δανειστών  έχουμε μείωση των δαπανών για την Παιδεία κατά 12% και αντίστοιχη αύξηση των δαπανών για εξετάσεις και τράπεζα θεμάτων 956%, συγχώνευση και κατάργηση 2000 σχολείων.  Οι εκπαιδευτικοί κλήθηκαν να πάρουν τη μεζούρα και να επιβεβαιώσουν ότι σε κάθε μαθητή αντιστοιχούν 2,5 τ.μ., μαζί με τα γραφεία, τα θρανία, τη βιβλιοθήκη. Ξεκίνησε επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών, επικοινωνιακή υστερία για απολύσεις και de facto απόλυση της συντριπτικής πλειονότητας των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, αύξηση διδακτικού ωραρίου, κατασκευή υπεράριθμων εκπαιδευτικών και υποχρεωτικές μετακινήσεις, αύξηση των αριθμών των μαθητών ανά τμήμα, υπαγωγή σε διαθεσιμότητα χιλιάδων εκπαιδευτικών και σχολικών φυλάκων, επιστράτευση των καθηγητών. Πλήθος εκπαιδευτικών τέθηκε σε «αυτοδίκαιη αργία» για «ανάρμοστη συμπεριφορά εκτός υπηρεσίας», στην ουσία γιατί θεωρήθηκαν πολιτικά «ενοχλητικοί», προσαγωγές μαθητών σε «μαθητοδικεία», κάθε πτυχή της εκπαιδευτικής ζωής άρχισε να καταγράφεται και να παρακολουθείται με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα (my school), ακόμη και η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής προσφέρθηκε να «καταγράψει τα προβλήματα και τις ανάγκες των σχολικών μονάδων».

Ως προς την αξιολόγηση, όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει, η απελθούσα κυβέρνηση ταυτιζόμενη πλήρως με τα ιδεολογήματα του ΟΟΣΑ είχε ως στόχευση την κατασκευή ενός τερατώδους μηχανισμού απολύσεων εκπαιδευτικών και τη δραστική περικοπή της δημόσιας χρηματοδότησης για την εκπαίδευση[2].

Όπως εύκολα μπορούμε να θυμηθούμε τις συνεχείς επισκέψεις του Γκουρία στην Ελλάδα, όχι μόνο παλιότερα, όταν εισηγούνταν διαρκώς αντιλαϊκά και αντεργατικά μέτρα, αλλά και πρόσφατα κατά τα μνημονιακά χρόνια.

Γιατί ο ΟΟΣΑ αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια του διεθνούς νεοφιλελευθερισμού. Οι στόχοι του είναι ίδιοι μ’ αυτούς του ΔΝΤ, με τη διαφορά ότι ο ΟΟΣΑ δε δίνει δάνεια, αλλά εκπονεί σχέδια τα οποία άλλοι μηχανισμοί καλούνται να επιβάλουν.  Θυμόμαστε πριν ο Παπανδρέου πάει στο Καστελόριζο για ν’ ανακοινώσει την προσφυγή στο «μηχανισμό διάσωσης», το Μάρτη του 2010, ο Γκουρία ήρθε στην Αθήνα και έκανε προπαγάνδα υπέρ του ΔΝΤ.  Συναντήθηκε με τον Λοβέρδο και του παρέδωσε «προτάσεις για την αναμόρφωση του Ασφαλιστικού» και τη θέσπιση «μεγαλύτερης ευελιξίας» στην αγορά εργασίας. Αυτές οι προτάσεις νομοθετήθηκαν από τους Λοβέρδο και Παπακωνσταντίνου. Οι δύο πρώτοι εφαρμοστικοί νόμοι του Μνημονίου ήταν οι αντιασφαλιστικοί νόμοι 3863 και 3865 του 2010. Το Νοέμβρη του 2013 ο Γκουρία έφερε το περιβόητο toolkit (εργαλειοθήκη), που παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση στην ΤτΕ και μοίρασε συγχαρητήρια. «Έχετε κάνει εξαιρετική δουλειά», λέει, τονίζοντας πως η Ελλάδα κατέλαβε την πρώτη θέση παγκοσμίως στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις!

Μας έζωσαν τα φίδια, όταν πριν προλάβει να ορκιστεί ο νέος πρωθυπουργός δήλωνε στη συνάντησή του με το πρόεδρο του ΟΟΣΑ: «Είστε ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους για την Ευρώπη διότι μιλάτε για την ανάπτυξη»! Ξαναθυμηθήκαμε τον Αύγουστο του 2011 όταν η κ. Διαμαντοπούλου δήλωνε: «η συνεργασία θα συνεχιστεί, γιατί χρειαζόμαστε τους καλύτερους από όλο τον κόσμο, όπως και τα καλύτερα παραδείγματα από όλο τον κόσμο».

Τυχόν προσχώρηση και του ΣΥΡΙΖΑ στην εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ επί της ουσίας θα σημαίνει ένταξη στο μνημονιακό στρατόπεδο.  Ευελπιστούμε να μην υποκύψει, για να μη ζήσουμε το θεατρικό έργο «Ο ρινόκερος» του Ευγένιου Ιονέσκο, όπου όλοι οι άνθρωποι μετατρέπονται βαθμιαία σε ρινόκερους, δηλαδή χάνουν την ανθρωπιά τους, αποκτηνώνονται και προσαρμόζονται στο κομφορμιστικό ρεύμα της εποχής τους με την ενσωμάτωσή τους στη νέα ζωώδη κυρίαρχη κατάσταση πραγμάτων.  Όπως και να ‘ναι πάντως θυμίζουμε ότι τελικά ο πρωταγωνιστής του έργου Μπερανζέ, ο τελευταίος που ακόμη παραμένει άνθρωπος, μια και η σύντροφός του Ντέζη υποχώρησε και αυτή και μετατράπηκε σε ρινόκερο,  κραυγάζει:

«Θα πολεμήσω ενάντια σ' όλο τον κόσμο. Η καραμπίνα μου, πού είναι η καραμπίνα μου; (Γυρίζει προς το μέρος του τοίχου, που φαίνονται πάντα τα κεφάλια των ρινόκερων και ουρλιάζει με όλη του τη δύναμη).

Ενάντια σ’ όλον τον κόσμο! Θα υπερασπίσω τον εαυτόν μου ενάντια σ' όλο τον κόσμο... δεν θα καθίσω με σταυρωμένα χέρια, θα πολεμήσω... Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος... και μέχρι να 'ρθει το τέλος θα παραμείνω άνθρωπος! Όχι δεν θα συνθηκολογήσω!... ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΩ ΣΑΝ ΚΑΙ ΣΑΣ!».

Η Χάνα Άρεντ για τις επιλογές των στελεχών.

Το πρόβλημα της πειθάρχησης των στελεχών της εκπαίδευσης σε όλες τις μνημονιακές πολιτικές,  συμπίπτει με τις διαπιστώσεις της Χάνα Αρεντ στη δίκη του Άϊχμαν που τις ονόμασε «κοινοτοπία του κακού». Σύμφωνα με την Άρεντ, ο Αϊχμαν δεν ήταν ο τύπος του «δαιμονικού» εγκληματία, ήταν ένα ανθρωπάκι που, πιστός στον όρκο του στον εθνικό ηγέτη, εκτελούσε διαταγές κατά τυφλό, απόλυτο τρόπο. Η γραφειοκρατία ως μέσο για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων (καλών ή κακών) τείνει να γίνεται αυτοσκοπός. Η γραφειοκρατική ιεραρχική λογική απολυτοποιείται, δε μισούσε τους Εβραίους, απλώς ακολούθησε πιστά και εξαιρετικά αποτελεσματικά οδηγίες εκ των άνω. Με άλλα λόγια, ο Άϊχμαν δεν ήταν ένας μικρός Χίτλερ ή Γκέμπελς. Ήταν ένα ασήμαντο άτομο που έπασχε σε ακραίο βαθμό από τη γραφειοκρατική νόσο της τυφλής υπακοής. Η τυφλή υπακοή έγινε ο κύριος στόχος, όλα τα άλλα αγνοήθηκαν.  Άτομα ικανά να βάζουν σε παρένθεση, όταν ο αρχηγός το απαιτεί, κάθε ηθική αξία - ακόμη και σε περιπτώσεις όπου η υποταγή στη γραφειοκρατική ιεραρχία σημαίνει τη μαζική εξολόθρευση αθώων ανθρώπων.  Αρκεί λοιπόν ο αρχηγός να επιλέξει τους κατάλληλους.

Η νεοφιλελεύθερη στρατηγική στις μέρες μας, όσο ποτέ, επιχειρεί μέσω του σχολείου, να διαμορφώσει το νέο τύπο ανθρώπου και τις νέες εργασιακές σχέσεις συμβατές με τα δικά της προτάγματα.

Ένα νέο τύπο ανθρώπου σαν από ταινία του Σαρλό ή σαν αυτόν που περιγράφει ο Ο. Ελύτης:

«…ο δυστυχισμένος αυτός αποσκοπούσε απλά και μόνο ν΄ ανταποκριθεί στη θέση που του όριζε, για να μπορέσει να λειτουργήσει, ένα πολύπλοκο μηχάνημα στημένο αντικρύ του, με σωλήνες, λάστιχα, κουμπιά, χουνιά και απορροφητήρες,  αποτέλεσμα πολυετών ερευνών, που χάρη σ’  έναν απίστευτης τελειότητας μηχανισμό, του επέτρεπε, όντας σ΄ αυτή τη στάση, παρ’ όλ΄ αυτά να συντηρείται στη ζωή, ν΄ αναπνέει, να τρώει, ν΄ αφοδεύει, να κάνει έρωτα και να παρακολουθεί τηλεόραση, χωρίς να μετακινηθεί!!!»

Ανοιχτά χαρτιά, Ο. Ελύτης

Και για να έρθουμε στο σήμερα, η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας θα έχει την ευθύνη να αποφασίσει.  Θέλει ένα σχολείο μέσα σε ένα γραφειοκρατικό σύστημα με μικρούς Άϊχμαν να το υπηρετούν; Ο ΟΟΣΑ, το my school, οι ρουμπρίκες της αξιολόγησης είναι έτοιμες να το υπηρετήσουν, διαφορετικά ας απευθυνθεί στο ζωντανό κομμάτι του εκπαιδευτικού κόσμου για να χτίσουμε το άλλο σχολείο που ταιριάζει στην ιστορία και τις ανάγκες αυτού του τόπου.  Όπως έλεγε ο Α. Δελμούζος : Πρέπει να αρχίσουμε από την αρχή. Η δουλειά μας πρέπει να γίνει πάνω στα δικά μας πράγματα από μας τους ίδιους, από το καθένα χωριστά και από όλους μαζί[3].

* Δάσκαλος, μέλος του Δ.Σ. Εκπαιδευτικών Π.Ε. Άνω Λιοσίων, Ζεφυρίου, Φυλής, αν. αιρετός ΠΥΣΠΕ Δυτ. Αττικής

---

[1] http://www.alfavita.gr/arthron/%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%8D%CE%BD%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%8D%CF%83%CE%B5%CF%89%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%8D-%CF%87-%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7

[2] ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΛΙΓΟΥΣ-Η ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ, σ.61

[3] Α. Π. ΔΕΛΜΟΥΖΟΥ, Οι Ξένοι και Εμείς, εκδ. Μπάυρον 1930, σ. 25