π. Βασίλειος Θερμός
Ψυχίατρος παιδιών καί εφήβων.Δρ. Θεολογικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών.
Καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών
Προσφάτως έγινε θόρυβος για δύο πρωτοβουλίες σχετικές με την Λατρεία μας. Οι γνωστοί φωνασκούντες, που επιθυμούν να επικρατεί στη λειτουργική ζωή η ακινησία του νεκροταφείου, χάλασαν τον κόσμο
α) επειδή ένας μητροπολίτης ζητά την απομάκρυνση του Εσταυρωμένου από τον χώρο όπισθεν της Αγίας Τραπέζης,
β) επειδή κάποιος πρεσβύτερος έντυσε ως ιερόπαιδες και κορίτσια!
Θα τοποθετηθώ εν συντομία σε αμφότερα:
1) Δεν ήταν τυχαίο ή αμέλεια της Εκκλησίας ότι επί αιώνες δεν υπήρχε Εσταυρωμένος. Ξέρετε γιατί; Απλούστατα, διότι όταν τελούμε την Θεία Λειτουργία δεν απευθυνόμαστε στον Χριστό! Μιλούμε στον Θεό-Πατέρα, ιστάμενοι δε οι κληρικοί ενώπιον της Αγίας Τραπέζης εικονίζουμε τον Χριστό! Ο Χριστός ο Ίδιος προσφέρει την Λειτουργία στον Πατέρα Του, μαζί με εμάς τα αδέλφια Του, όπως εμφαίνεται και από την ευχή του Χερουβικού Ύμνου: «Συ γαρ ει ο προσφέρων και προσφερόμενος και διαδιδόμενος, Χριστέ ο Θεός ημών…» (η μόνη ευχή της Λειτουργίας που απευθύνεται στον Χριστό). Ο τόπος του Χριστού, με άλλα λόγια, είναι από την άλλη πλευρά!
Οι υπερ-ορθόδοξοι που φωνάζουν αγνοούν ότι εισήχθη από τους Ρωμαιοκαθολικούς ο Εσταυρωμένος στην Κωνσταντινούπολη του 15ου αιώνα, σαν καλόπιασμα για να λάβουν οι Παλαιολόγοι βοήθεια από τον Πάπα, επεκτείνεται δε μόλις τον 19ο αιώνα!
Εν ολίγοις, η Εκκλησία μας που τελούσε σε κατάσταση άγνοιας και ύπνωσης λόγω Τουρκοκρατίας, συνήθισε στη νέα πραγματικότητα, λησμονώντας όμως την εκκλησιολογία. Το αποτέλεσμα είναι ότι κάποιοι συντηρητικοί αδελφοί μας, έχοντας καταστήσει κριτήριο των πάντων την συνήθεια, ωρύονται τώρα πως η απομάκρυνση του Εσταυρωμένου είναι ασέβεια και βεβήλωση. Και τούτο διότι δεν τούς ενδιαφέρει η θεολογική αλήθεια των πραγμάτων – μετράει μόνο το τι κάνει ο γέροντάς τους ή το Άγιον Όρος. Ή το τι συνήθισαν να βλέπουν. Ψυχολογία κάνουν, όχι Θεολογία!
2) Το φύλο των παιδιών που μεταφέρουν λαμπάδες και θυμιατό βοηθώντας κατά την Λατρεία δεν έχει καμία σημασία. Αυτό το διαπιστώνουμε στα γυναικεία μοναστήρια, στις ακολουθίες που γίνονται σε γυναικείες κατασκηνώσεις και ιδρύματα κτλ. Όσοι πιστοί είναι βαπτισμένοι και χρισμένοι διακονούν στη Λατρεία, αφού άλλωστε απαντούν στον λειτουργό, ψάλλουν, απαγγέλλουν κτλ, δηλαδή είναι οργανικοί παράγοντες της Λατρείας – εκτός αν κάποια σοβαρή αμαρτία τούς εμποδίζει, κάτι που ισχύει εξίσου για άνδρες και γυναίκες, όμως!
Θα ήταν παράλογο οι γυναίκες να λένε το «Αμήν» του καθαγιασμού – προσοχή: δια του οποίου και μόνο η Λειτουργία είναι ολοκληρωμένη! – και να απαγορεύεται να μεταφέρουν λαμπάδες. Αλλά βλέπετε ότι, ενός λάθους εισαγομένου, μύρια έπονται. Το πλήρωμα της Εκκλησίας αποξενώθηκε από την ιερωσύνη των λαϊκών, με αποτέλεσμα να εισαχθούν παράλογες αντιλήψεις. Όταν ξηλώνονται το ένα μετά το άλλο θεμελιώδη στοιχεία της Λατρείας, στο τέλος καταντούμε να τήν κάνουμε αγνώριστη.
Το στιχάρι το οποίο είθισται να φορούν τα αγόρια που διακονούν στο ιερό δεν τό έλαβαν με κάποια ιεροπραξία. Και είναι πολύ λογικό διότι στην αρχαία Εκκλησία δεν υπήρχε χωριστή αμφίεση: όλων τα ενδύματα ήταν ποδήρη, φυσική εξέλιξη δε αυτών υπήρξε το στιχάρι των χειροτονουμένων κληρικών.
Όσο για την ένσταση ότι απαγορεύεται να εισέρχονται στο ιερό βήμα γυναίκες, είναι απολύτως μετέωρη και κούφια, για τον εξής απλό λόγο. Ιερό βήμα στην ουσία δεν υφίσταται! Όσο λειτουργούσε υγιώς η εκκλησιολογία, δηλαδή κατά τους πρώτους 5-6 αιώνες, η καίρια διαχωριστική γραμμή βρισκόταν στην είσοδο του ναού προκειμένου να υποδηλώνει την διαφορά μεταξύ βαπτισμένων και αβαπτίστων. Όταν ολόκληρη η κοινωνία έγινε (κατ’ όνομα) χριστιανική, υψώθηκε τέμπλο και εισήχθη ο κληρικαλισμός, δηλαδή η διαχωριστική γραμμή κατάντησε να είναι μεταξύ κληρικών και λαϊκών! Τότε βαθμιαία ξεχάστηκε η ιερωσύνη των λαϊκών, έπαψαν η συμψαλμωδία τους και συναπαγγελία τους, και επεκράτησε η τραγική και αθεολόγητη συνήθεια να λέει το «Αμήν» του καθαγιασμού ο λειτουργός! Αν έμπαινε κάποιος από τους μεγάλους Πατέρες στους ναούς μας τώρα θα έφριττε, δηλαδή θα δυσκολευόταν να αναγνωρίσει ως Λειτουργία αυτό που κάνουμε…
Συνεπώς οφείλει να εφαρμόζεται ενιαία τακτική για αμφότερα τα φύλα: ή κανένας λαϊκός δεν μπαίνει στο ιερό, ή εισέρχονται ευλαβείς και επιλεγμένοι λαϊκοί αμφοτέρων των φύλων. Επιμένοντας να διαχωρίζουμε τα κορίτσια από τα αγόρια στην διακονία της Λατρείας μας δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να διαιωνίζουμε τις αντιλήψεις, στα μεν πρώτα πως είναι κατώτερα, στα δε δεύτερα πως είναι ανώτερα. Δηλαδή συντηρούμε μια κοινωνία ανισότητας. Και αποδεικνύουμε πανηγυρικά ότι, σε εποχές κατά τις οποίες επέρχεται κοσμογονία στις ανθρώπινες σχέσεις, στις νοοτροπίες, στην τεχνολογία κτλ, εμείς εξακολουθούμε να παραμένουμε κλεισμένοι αυτιστικά στον κόσμο μας. Ε, λοιπόν, όχι! Δεν θα δεχθούμε να επικρατήσουν οι αστοιχείωτοι!
Όχι μόνο διότι αγνοούν τον κόσμο ο οποίος μάς περιβάλλει. Αλλά, πρωτίστως, διότι αγνοούν την Θεολογία!
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 10:15 π.μ.
Οι αστοιχείωτοι επικρατούν διότι υπάρχει άγνοια στους ιερείς αγάμους και εγγάμους και γιατί επικρατεί ο κληρικαλισμός. Δεν θα τους πω συντηρητικούς θα τους πω αστοιχείωτους γιατί έχουν πτυχία χωρίς θεολογικό αντίκρισμα τα περισσότερα με το «σωτήριο 5».
Δεν μπορώ να ξεχάσω τα λόγια ενός ασκητή θεολόγου του π. Ευσεβίου Βίττη «Εν ονόματι του Χριστού και της Εκκλησίας του, ζητούμε ελεύθερη, ζωντανή, σφριγηλή Εκκλησία, ελευθέρων, ζωντανών Χριστιανών!’»
Χαίρομαι που υπάρχουν φωνές όπως οι δικές σας π. Βασίλειε. Εύχομαι κάποτε έστω και λίγα να διορθωθούν προτού να είναι αργά.
Απάντηση
Απαντήσεις
ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ ΝΑΣΣΟΣ6 Ιουνίου 2023 στις 5:05 μ.μ.
Αν ζούσε ο πατήρ Ευσέβιος τί θά έλεγε άρα, λέτε νά συμφωνούσε με τά λεγόμενα του π. Βασιλείου;
Απάντηση
π. Παύλος Κουμαριανός6 Ιουνίου 2023 στις 12:27 μ.μ.
Συμφωνώ απόλυτα π. Βασίλειε,
και συμπληρώνω.
1. Η λιτάνευση του Τιμίου Σταυρού κατά την Μ. Πέμπτη το βράδυ (στον Όρθρο της Μ. Παρασκευής) μόλις είχε αρχίσει να επικρατεί τον 19ο αιώνα. (Βλ. Γ. Βιολάκη, Τυπικόν της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, Αθήνα, σ. 359).
2. Σε κανένα ναό πριν από το 15ο αιώνα δεν υπάρχει Εσταυρωμένος πίσω από την Αγία Τράπεζα. Πίσω από την Αγία Τράπεζα ήταν μόνο το Σύνθρονο με τον Επίσκοπο και τους Πρεσβυτέρους ως εικόνα του Χριστού και των Αποστόλων στη Βασιλεία του Θεού, (βλ. Μυσταγωγία Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού)!
3. Ο Εσταυρωμένος δεν υπήρχε πίσω από την Αγία Τράπεζα, όχι μόνο γιατί οι αρχαίες Ευχές της Θ. Λειτουργίας απευθύνονται στο Πρόσωπο του Θεού Πατρός (το οποίο αναφέρεις πολύ σωστά), αλλά και διότι η Θεία Λειτουργία είναι πρόγευση και εικόνα της Βασιλείας του Θεού, η οποία εγκαινιάστηκε με την Ανάσταση του Χριστού! Άρα η Θεία Λειτουργία, ως εικόνα της Βασιλείας του Θεού είναι ΜΕΤΑ την Σταύρωση, ΜΕΤΑ τον Σταυρό που σήκωσε ο Χριστός και τους σταυρούς που σηκώνουμε εμείς σ 'αυτή τη ζωή, δηλ. εντός της Ιστορίας προσδοκώντας τον Ερχομό της Βασιλείας! Έχει χαρμόσυνο χαρακτήρα η Θεία Λειτουργία λοιπόν!
4. Και όπως λες πολύ σωστά, ο Χριστός δεν είναι πια - στα Έσχατα - πάνω στο Σταυρό αλλά είναι μαζί μας και μας προσάγει ενώπιον του Θεού Πατρός στη Βασιλεία Του!
5. Το πρόβλημα είναι ότι χάσαμε την Εσχατολογική προοπτική της Θείας Λειτουργίας! Από τον 13ο αιώνα και μετά, με Δυτική επιρροή, η Θεία Λειτουργία θεωρήθηκε ως αναπαράσταση της ζωής του Χριστού επί της γης, οπότε η Αγία Τράπεζα θεωρήθηκε ως εικόνα του Γολγοθά και γι' αυτό σιγά - σιγά τοποθετήθηκε ο Εσταυρωμένος... επάνω στο Γολγοθά!
Όσο για το άλλο θέμα, δηλ. των κοριτσιών στο Άγιο Βήμα, δεν έχω τίποτα να προσθέσω! Συμφωνώ!
Αλλά ποιος Μητροπολίτης είναι αυτός (άξιος του τίτλου και βαθμού του Επισκόπου) για να τον συγχαρούμε και να τον υποστηρίξουμε;
Με αγάπη προς εσένα που έκανες αυτήν τη δημοσίευση, με αγάπη προς όλους όσους διαφωνήσουν με τα γραφόμενά μου, με αγάπη προς όσους συμφωνήσουν!
π. Παύλος Κουμαριανός, Επίκουρος Καθηγητής της Λειτουργικής στην ΑΕΑΑ.
(Υποσημείωση. Για όσους ενδιαφέρονται για κάτι περισσότερο βλ. το άρθρο μου "Liturgical Problems of Holy Week", https://www.academia.edu/49355208/Liturgical_Problems_of_Holy_Week, ανάκτηση 6/6/2023.)Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:35 μ.μ.
Τελικά το χάρισμα ενός ανθρώπου να εισέρχεται στο βάθος της θεολογίας και να την κοινωνεί προς τους άλλους, είναι πολύ διαφορετικό από το χάρισμα να μπορεί να ερμηνεύει σωστά και ανεπηρέαστος από ιδεολογικά σχήματα.
Στην προκειμένη περίπτωση μοιάζει να είναι τόσο έντονη η πεποίθηση του γράφοντος ότι η αλήθεια της εκκλησίας αλλοιώθηκε με την πάροδο των αιώνων, ώστε με αυτόν τον γνώμονα προσπαθεί να ερμηνεύσει ολόκληρη την τρέχουσα εκκλησιαστική πραγματικότητα.
Αγνοείται έτσι ότι η παράδοση στη ζωή της εκκλησίας δεν είναι απλώς ένα φορτίο που οι αιώνες επισώρευσαν πάνω στις αρχέγονες αλήθειες, αλλά το ίδιο το πεδίο της σωτηριώδους αμοιβαιότητας ανάμεσα στον άνθρωπο και τον Θεό, μέσα από την οποία το Άγιο Πνεύμα μπορεί να προσαρμόζει, να διορθώνει, να βελτιώνει και γενικώς να συγκροτεί τα της εκκλησίας.
Αν αρνηθούμε αυτή την αλληλεπίδραση, τότε η παράδοση όντως δεν έχει κάποια αξία, και όντως μπορεί η εκκλησία να έχει πάρει λάθος δρόμο επί αιώνες, οπότε πάντα θα χρειάζεται κάποιος φωτισμένος άνθρωπος με δικές του πρωτοβουλίες (και μάλιστα χωρίς την έγκριση της εκκλησίας), για να την επαναφέρει στον σωστό δρόμο.
Απάντηση
δάσκαλος6 Ιουνίου 2023 στις 12:47 μ.μ.
Δυστυχώς για τον π. Βασίλειο η άποψή του στο δεύτερο θέμα διαψεύδεται από τους ειδήμονες. Δείτε ενδεικτικά στην "Χριστιανική Αρχαιολογία" (Αθήνα, 1902, σ. 102) του Αρχιεπισκόπου Πατρών Νικηφόρου Καλογερά (+1896) - ηλεκτρονικά εδώ: https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/e/a/3/metadata-184-0000026.tkl -και στην "Χριστιανική Αρχαιολογία" (Αθήνα, 1883, σ. 272) του Αρχιεπισκόπου Ζακύνθου Διονυσίου Λάτα (+1894) - ηλεκτρονικά εδώ: https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/9/3/metadata-413-0000091.tklΑπάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:48 μ.μ.
Ενώ έγραφα ένα σχετικά εκτενές σχόλιο αμφισβήτησης στο εν λόγω κείμενο κάτι πατήθηκε και χάθηκε. Να το θεωρήσω σημάδι εκ Θεού και να συμφωνήσω με το κείμενο ή αν το ξανασυντάξω θα θεωρηθώ απλά a priori αθεολόγητος (που στο κάτω κάτω είμαι κιόλας);Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:54 μ.μ.
1. Γιατί αγαπητοί Πατέρες στο λίγων ημερών αγοράκι ο ιερέας διαβάζει την ευχή και το περιφέρει στην Αγία Τράπεζα και το κοριτσάκι όχι;
2. Η ευχή της λεχώνας απηχεί την ορθόδοξη θεολογία και γιατί;
3. Η γυναίκα με εμμηνο ρύση μπορεί να κοινωνήσει και γιατί;
4. Τελικά, γιατί ο Χριστός επέλεξε την Ιερωσυνη μόνο για τους άντρες; Μήπως να τον διορθώσουμε και Αυτόν;Απάντηση
Απαντήσεις
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:36 μ.μ.
Θα παρακαλούσα για μια απάντηση και πάνω σε αυτό το ερώτημα.
Σας ευχαριστώ.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 1:29 μ.μ.
Λογικά τα όσα λέει ο π. Βασίλειος αλλά τα απευθύνει σε ένα κόσμο που έχει απωλέσει την λογική και την γνώση. Μιλάω με αδελφούς κληρικούς και διαπιστώνω ότι λένε αυτά τα οποία έχουν να πουν χωρίς να γνωρίζουν το γιατί. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι τα λαμπερά άμφια και οι σταυροί που φέρνουν προς εγκόλπια. Μέσα στο ιερό κουβέντα καφενείου. Βαυκαλίζονται με το να έχουν αγόρια για λιτάνευση και να τα μάθουν κρατούν το βιβλίο και τον μανδύα στους επισκόπους. Τραγική η κατάσταση. Δεν υπάρχει ελπίδα. Ο κόσμος φεύγει και νιώθουν ότι ο ναός είναι γεμάτος. Βλέπω φωτογραφίες οι επίσκοποι μπαίνουν με μανδύα σε αδειανό ναό και ευλογούν τα καθίσματα. Ο κόσμος καταφθάνει λίγο προ του Δι΄ ευχών. Τα πάντα είναι η θεαματικότητα και όχι η ουσία.
π. Νικόλαος Αντωνιάδης.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 1:37 μ.μ.
Ξαφνικά, π. Καρυωτογλου, π. Θερμός, Παπαθανασίου, π. Κουμαριανος και δεν ξέρω ποιοι άλλοι, από το πουθενά ανασύρουν το ζήτημα των διακονισσων. Σαν συντονισμένη προσπάθεια μοιάζει! Δε διαφωνώ με την ουσία των λόγων αλλά με τη διάκριση, ενημέρωση και ωριμότητα εισαγωγής ενός ξεχασμένου θεσμού. Δεν υπάρχουν αυτονόητα που απότομα τα θεσμοθετουμε στη λατρεία... Ήθελε να προκαλέσει ο π. Καρυωτογλου σίγουρα και έτοιμοι από καιρό οι υποστηρικτές του. Διαφωνώ όχι με την ουσία, αλλά με τον βίαιο τρόπο που ανέκυψε όλο αυτό...Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:04 μ.μ.
Αυτό το οποίο σκέπτομαι είναι η πολεμική εναντίο σας π. Β. από κάποιους που κτυπούν χωρίς να διαβάζουν και πάντα κατηγορούν χωρίς επιχειρήματα.
Καλή δύναμη. Ευχαριστίες.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:14 μ.μ.
Αγαπητέ π. Βασίλειε, πέρα από την κοινωνική εξέλιξη και τη λειτουργική εξέλιξη χρειάζεται μια επισημανση: Η ιερατική διακονία και η κάθε λειτουργική διακονία είναι υπηρεσία της είναι προσφορά. Όσο πιο κομβική θέση κατέχει κάποιος στην εκκλησία τόση μεγαλύτερη η θυσία του. Η εκκλησιαστική διακονία δεν έχει σχέση με τη σύγχρονη ισότητα ανδρών και γυναικών, ούτε αποτελεί ζήτημα δικαιωματισμου. Αφορά όχι εξουσία, ανωτερότητα, ποδηγετηση, μα Γολγοθά αυτοδιάθεσης μέχρι θανατου για τη σωτηρία του σύμπαντος κόσμου.Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:19 μ.μ.
"Δεν θα δεχθούμε να επικρατήσουν οι αστοιχείωτοι! Όχι μόνο διότι αγνοούν τον κόσμο ο οποίος μάς περιβάλλει. Αλλά, πρωτίστως, διότι αγνοούν την Θεολογία". Αλίμονο αν πιστέψει ειδικά ο ιερέας πως αυτός κατέχει τη θεολογία, δηλαδή την αλήθεια... Τότε οι συμφορές δρομολογούνται.Απάντηση
Απαντήσεις
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:46 μ.μ.
"Ούτος ο όχλος ο μη γνωρίζων τον νόμον επικατάρατοι εισί"....
Απάντηση
Γιώργος Κίσσας6 Ιουνίου 2023 στις 2:33 μ.μ.
Συμφωνώ π. Βασίλη. Οι θεολογούντες ευκαίρως, ακαίρως, ας ξεσκονήσουμε τα θεολογικά μας κιτάπια. Τα θυμήσατε σωστά εσύ και ο π. Παύλος Κουμαριανός. Δυστυχώς σαν Εκκλησία είμαστε δύσκαμπτος οργανισμός. Κάποιοι τολμούν τώρα (π.χ. τις προσπάθειες υπό του μακαριστού πρώην Πρεβέζης, Μελετίου, για την απόδοση στη δημοτική ευχών και κειμένων τις θ. λειτουργίας) και ελπίζουμε οι καρποί να έρθουν στο μέλλον.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:39 μ.μ.
Η συντήρηση ως συντήρηση είναι στοιχείο θεμελιακό. Είναι μέσα στη φύση του ανθρώπου. Και έχει τη θέση της και την αξία της στην ιστορία της εξέλιξής του. Είναι απαραίτητο τόσο όσο και το φρένο στο αυτοκίνητο. Χωρίς φρένα κανένα αυτοκίνητο δεν θα ήταν χρήσιμο ή χρησιμοποιήσιμο. Αυτή είναι η αλήθεια. Το αυτοκίνητο όμως δεν είναι μόνο φρένα! Αν ήταν μόνο φρένα, δεν θα χρειαζόταν καν να γίνει…. Απολυτοποιείται ο συντηρητισμός εν ονόματι της Εκκλησίας και της ιεράς παραδόσεώς της. Αποστεώνεται η πνευματική ζωή και καταπνίγεται τελικά η ελευθερία του ανθρώπου μέσα στην ίδια την Εκκλησία του Χριστού! Και συμβαίνει προσπάθειες, που μπορεί να γίνονται από και με φόβο Θεού και πίστη στα ιερά και παραδεδομένα, αλλά εν ελευθερία εν Χριστώ, να καταδικάζονται ή να παρεμβάλλονται εμπόδια, γιατί θεωρούνται ύποπτος φιλελευθερισμός ή και ελευθεριασμός , συνοδευόμενος από χίλια-δύο υπονοούμενα για την προσωπική ηθική υπόσταση αυτού που είχε την τόλμη να πει: Εν ονόματι του Χριστού και της Εκκλησίας του, ζητούμε ελεύθερη, ζωντανή, σφριγηλή Εκκλησία, ελευθέρων, ζωντανών Χριστιανών!”
Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος Βίττης
https://anastasiosk.blogspot.com/2009/04/blog-post_6164.html?m=1
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 3:59 μ.μ.
Στον αγαπητό π.Βασίλειο θα απαντήσω οτι ναι μεν ο Εσταυρωμένος δεν είναι παλαιά παράδοση της Εκκλησίας το θέμα που δημιουργείται όμως είναι οτι αφαιρείται μαζί με το αποσπώμενο Σώμα του Χριστού και ο Σταυρός απο το ιερό. Η ύπαρξη Σταυρού του ιερού είναι πολύ παλαιά όμως. Με έρευνα σε πηγές εχουμε φτάσει σίγουρα μέχρι τον 9ο αιώνα. *
Επίσης για το επιχείρημα οτι ο ιερέας είναι ο Χριστός και οτι η Θ.Λ. γίνεται στον Πατέρα γι αυτό δεν πρέπει να υπάρχει Εσταυρωμένος δεν φαίνεται ακράδαντο. Μετά τη μεταβολή έχουμε και το Αναστημένο Σώμα και Αίμα του Χριστού όπως και με την μνημόνευση της Δευτερας Παρουσίας του είναι παρόν εξ ού και ο θρόνος στο σύνθρονο και η ακοίμητη κανδήλα.
Άρα δεν μας εμποδίζει θεολογικά να υπάρχει και ο Σταυρός (με ή χωρίς εσταυρωμένο) καθώς ο Σταυρός αποτελεί και το 1ο θυσιαστήριο στην Ιστορία (όπως (και) θυσιαστήριο ειναι η Αγ.Τράπεζα) οπου τελέστηκε η άπαξ θυσία του Κυρίου αλλά και στη Δευτέρα Παρουσία θα προηγηθεί το σημείο του Σταυρού.
Συμπέρασμα : Θεολογικά τεκμηριώνεται και η ύπαρξη και η μη ύπαρξη του Εσταυρωμένου/Σταυρού πίσω απο την Αγ.Τράπεζα. Και δεν πρέπει να μιλάμε με απολυτότητα για καμία απο τις δυο θέσεις ούτε να λέμε με ευκολία αυτό δεν είναι θεολογικά σωστό ή το ανάποδο.
Αυτό που δεν τεκμηριώνεται θεολογικά είναι να υπάρχει οπωσδήποτε ή να μην υπάρχει οπωσδήποτε επειδή "αλλοιώνει την λειτουργική εσχατολογική προοπτική" όπως ήταν το βασικό επιχείρημα του Σεβασμιώτατου μητροπολίτη μου.
Αρα θεολογικά δεν τίθεται θέμα απλώς πλέον εδω και πολλούς αιώνες εχει γίνει συνήθεια και παράδοση η ύπαρξη του Σταυρου/Εσταυρωμένου στο ιερό.
Οπότε η συζήτηση έρχεται στο γιατί να γίνει η αλλαγή αυτή ; Και όπως αναφέρανε κάποιοι συνομιλητές γιατί να γίνει με αυτό τον τρόπο;
Δεν ξέρω δεν εχω αντιληφθεί ακόμα.
* ANALECTA BOLLANDIANA 18 (1899), Bioς καὶ πολιτεία καὶ διήγησις περὶ τῶν τρισμακάρων καί θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν Δαβίδ, Συμεὼν καὶ Γεωργίου, τῶν ἐν παλαιοῖς καὶ δεινοῖς χρόνοις φωστήρων ἀναλαμψάντων, σελ. 226 : «ὁ ἐν τῷ ὕπερθεν κιβωρίῳ τῆς ἁγίας τραπέζης πεπηγμένος σταυρὸς πολλῷ τῷ ῥοΐζῳ ἀνασπασθεὶς τῆς ἀψίδος ἐφήψατο».Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:04 μ.μ.
Δύο απλές σκέψεις για τα δύο θέματα τού άρθρου.
Α. Οποιος Επίσκοπος θέλει να επαναφέρει στοιχεία της αρχαίας λατρείας στην σημερινή πραγματικότητα ή να διορθώσει τυχόν "λάθη", που έχουν γίνει, θα πρέπει για λόγους συνέπειας να μήν χρησιμοποιήσει πλέον την Μίτρα καί τον Σάκκο, διότι αυτά δέν ανήκουν στα άμφια του Επισκόπου , αλλά είναι Αυτοκρατορικά ενδύματα, καί φυσικά δέν χρησιμοποιούνται από Επισκόπους, πρίν από τον 15ο αιώνα, όπως πιστοποιούν αδιάψευστα καί οι τοιχογραφίες που απεικονίζουν Επισκόπους πρίν από τον 15ο αιώνα.
Ας δώσουν λοιπόν το καλό παράδειγμα πρώτα για τούς εαυτούς τους καί κατόπιν ας μεταφέρουν τον Εσταυρωμένο στο σκευοφυλάκιο.
Β. Ανάλογο είναι καί το δεύτερο θέμα. Το να παίρνουμε ένα στοιχείο από μία εποχή πρίν από 16 αιώνες, να το αποκόπτουμε από την συνάφεια του καί να το μεταφέρουμε στο σήμερα για να το επιβάλλουμε στανικώς δέν αντικατοπτρίζει πρόοδο αλλά μονομέρεια.
Αν σκεφθούμε μόνον ότι οι κοπέλλες του 4ου αιώνα ενήστευαν, εξομολογούντο, Κοινωνούσαν, ήσαν προετοιμασμένες ακόμη καί για το Μαρτύριο (βλέπε γυναίκες Μάρτυρες καί Ομολογήτριες), τηρούσαν παρθενία, είχαν καλυμμένη την κεφαλή μέσα στον ναό (δηλαδή ελάχιστη σχέση με το 2023), μπορούμε να καταλάβουμε πόσο σοβαρή μπορεί να είναι η αυθαίρετη πρωτοβουλία της τοποθέτησης τους στο Ιερό Βήμα σήμερα.Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:26 μ.μ.
Όταν μας καταλαμβάνει η...καινοθ-ηρία, τότε όλα είναι εφικτά.
Αν η αναίρεση ...καινοτομιών του παρελθόντος ως αντιπαραδοσιακων επιτυγχάνεται με νέες καινοτομίες, τότε η αναίρεση κάθε παράδοσης που δεν μας αρέσει, κατά τη λογική της εποχής, είναι προ των πυλών.
Και η επιστροφή σε δήθεν πατροπαράδοτες συνήθειες όζει ...προτεσταντισμού.
Μήπως να καταργηθεί και η επισκοπική μήτρα; Και τα πολυποίκιλτα άμφια;
Όσο για την "ακινησία του νεκροταφείου", αυτό είναι το πιο σύντομο ...και τρομακτικά τραγικό ανέκδοτο!!
Οι σύγχρονοι άγιοι πώς δεν προέβησαν σε τέτοιες καινοτομίες, που ήταν και πιο...αρμόδιοι;;; Και καλύτεροι γνώστες του τι θέλει ο Θεός;;;
Ή πλανήθηκαν και ακινητοποιήθηκαν, νεκροποιήθηκαν, και αυτοί;
Προσοχοί αδέλφια, γιατί η καινοθηρία μπορεί να μας πετάξει τελείως έξω!...
ΠΗΓΗ:https://anastasiosk.blogspot.com/2023/06/blog-post_69.html?m=1
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Θα τοποθετηθώ εν συντομία σε αμφότερα:
1) Δεν ήταν τυχαίο ή αμέλεια της Εκκλησίας ότι επί αιώνες δεν υπήρχε Εσταυρωμένος. Ξέρετε γιατί; Απλούστατα, διότι όταν τελούμε την Θεία Λειτουργία δεν απευθυνόμαστε στον Χριστό! Μιλούμε στον Θεό-Πατέρα, ιστάμενοι δε οι κληρικοί ενώπιον της Αγίας Τραπέζης εικονίζουμε τον Χριστό! Ο Χριστός ο Ίδιος προσφέρει την Λειτουργία στον Πατέρα Του, μαζί με εμάς τα αδέλφια Του, όπως εμφαίνεται και από την ευχή του Χερουβικού Ύμνου: «Συ γαρ ει ο προσφέρων και προσφερόμενος και διαδιδόμενος, Χριστέ ο Θεός ημών…» (η μόνη ευχή της Λειτουργίας που απευθύνεται στον Χριστό). Ο τόπος του Χριστού, με άλλα λόγια, είναι από την άλλη πλευρά!
Οι υπερ-ορθόδοξοι που φωνάζουν αγνοούν ότι εισήχθη από τους Ρωμαιοκαθολικούς ο Εσταυρωμένος στην Κωνσταντινούπολη του 15ου αιώνα, σαν καλόπιασμα για να λάβουν οι Παλαιολόγοι βοήθεια από τον Πάπα, επεκτείνεται δε μόλις τον 19ο αιώνα!
Εν ολίγοις, η Εκκλησία μας που τελούσε σε κατάσταση άγνοιας και ύπνωσης λόγω Τουρκοκρατίας, συνήθισε στη νέα πραγματικότητα, λησμονώντας όμως την εκκλησιολογία. Το αποτέλεσμα είναι ότι κάποιοι συντηρητικοί αδελφοί μας, έχοντας καταστήσει κριτήριο των πάντων την συνήθεια, ωρύονται τώρα πως η απομάκρυνση του Εσταυρωμένου είναι ασέβεια και βεβήλωση. Και τούτο διότι δεν τούς ενδιαφέρει η θεολογική αλήθεια των πραγμάτων – μετράει μόνο το τι κάνει ο γέροντάς τους ή το Άγιον Όρος. Ή το τι συνήθισαν να βλέπουν. Ψυχολογία κάνουν, όχι Θεολογία!
2) Το φύλο των παιδιών που μεταφέρουν λαμπάδες και θυμιατό βοηθώντας κατά την Λατρεία δεν έχει καμία σημασία. Αυτό το διαπιστώνουμε στα γυναικεία μοναστήρια, στις ακολουθίες που γίνονται σε γυναικείες κατασκηνώσεις και ιδρύματα κτλ. Όσοι πιστοί είναι βαπτισμένοι και χρισμένοι διακονούν στη Λατρεία, αφού άλλωστε απαντούν στον λειτουργό, ψάλλουν, απαγγέλλουν κτλ, δηλαδή είναι οργανικοί παράγοντες της Λατρείας – εκτός αν κάποια σοβαρή αμαρτία τούς εμποδίζει, κάτι που ισχύει εξίσου για άνδρες και γυναίκες, όμως!
Θα ήταν παράλογο οι γυναίκες να λένε το «Αμήν» του καθαγιασμού – προσοχή: δια του οποίου και μόνο η Λειτουργία είναι ολοκληρωμένη! – και να απαγορεύεται να μεταφέρουν λαμπάδες. Αλλά βλέπετε ότι, ενός λάθους εισαγομένου, μύρια έπονται. Το πλήρωμα της Εκκλησίας αποξενώθηκε από την ιερωσύνη των λαϊκών, με αποτέλεσμα να εισαχθούν παράλογες αντιλήψεις. Όταν ξηλώνονται το ένα μετά το άλλο θεμελιώδη στοιχεία της Λατρείας, στο τέλος καταντούμε να τήν κάνουμε αγνώριστη.
Το στιχάρι το οποίο είθισται να φορούν τα αγόρια που διακονούν στο ιερό δεν τό έλαβαν με κάποια ιεροπραξία. Και είναι πολύ λογικό διότι στην αρχαία Εκκλησία δεν υπήρχε χωριστή αμφίεση: όλων τα ενδύματα ήταν ποδήρη, φυσική εξέλιξη δε αυτών υπήρξε το στιχάρι των χειροτονουμένων κληρικών.
Όσο για την ένσταση ότι απαγορεύεται να εισέρχονται στο ιερό βήμα γυναίκες, είναι απολύτως μετέωρη και κούφια, για τον εξής απλό λόγο. Ιερό βήμα στην ουσία δεν υφίσταται! Όσο λειτουργούσε υγιώς η εκκλησιολογία, δηλαδή κατά τους πρώτους 5-6 αιώνες, η καίρια διαχωριστική γραμμή βρισκόταν στην είσοδο του ναού προκειμένου να υποδηλώνει την διαφορά μεταξύ βαπτισμένων και αβαπτίστων. Όταν ολόκληρη η κοινωνία έγινε (κατ’ όνομα) χριστιανική, υψώθηκε τέμπλο και εισήχθη ο κληρικαλισμός, δηλαδή η διαχωριστική γραμμή κατάντησε να είναι μεταξύ κληρικών και λαϊκών! Τότε βαθμιαία ξεχάστηκε η ιερωσύνη των λαϊκών, έπαψαν η συμψαλμωδία τους και συναπαγγελία τους, και επεκράτησε η τραγική και αθεολόγητη συνήθεια να λέει το «Αμήν» του καθαγιασμού ο λειτουργός! Αν έμπαινε κάποιος από τους μεγάλους Πατέρες στους ναούς μας τώρα θα έφριττε, δηλαδή θα δυσκολευόταν να αναγνωρίσει ως Λειτουργία αυτό που κάνουμε…
Συνεπώς οφείλει να εφαρμόζεται ενιαία τακτική για αμφότερα τα φύλα: ή κανένας λαϊκός δεν μπαίνει στο ιερό, ή εισέρχονται ευλαβείς και επιλεγμένοι λαϊκοί αμφοτέρων των φύλων. Επιμένοντας να διαχωρίζουμε τα κορίτσια από τα αγόρια στην διακονία της Λατρείας μας δεν κάνουμε τίποτε άλλο από το να διαιωνίζουμε τις αντιλήψεις, στα μεν πρώτα πως είναι κατώτερα, στα δε δεύτερα πως είναι ανώτερα. Δηλαδή συντηρούμε μια κοινωνία ανισότητας. Και αποδεικνύουμε πανηγυρικά ότι, σε εποχές κατά τις οποίες επέρχεται κοσμογονία στις ανθρώπινες σχέσεις, στις νοοτροπίες, στην τεχνολογία κτλ, εμείς εξακολουθούμε να παραμένουμε κλεισμένοι αυτιστικά στον κόσμο μας. Ε, λοιπόν, όχι! Δεν θα δεχθούμε να επικρατήσουν οι αστοιχείωτοι!
Όχι μόνο διότι αγνοούν τον κόσμο ο οποίος μάς περιβάλλει. Αλλά, πρωτίστως, διότι αγνοούν την Θεολογία!
19 σχόλια:
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 10:15 π.μ.
Οι αστοιχείωτοι επικρατούν διότι υπάρχει άγνοια στους ιερείς αγάμους και εγγάμους και γιατί επικρατεί ο κληρικαλισμός. Δεν θα τους πω συντηρητικούς θα τους πω αστοιχείωτους γιατί έχουν πτυχία χωρίς θεολογικό αντίκρισμα τα περισσότερα με το «σωτήριο 5».
Δεν μπορώ να ξεχάσω τα λόγια ενός ασκητή θεολόγου του π. Ευσεβίου Βίττη «Εν ονόματι του Χριστού και της Εκκλησίας του, ζητούμε ελεύθερη, ζωντανή, σφριγηλή Εκκλησία, ελευθέρων, ζωντανών Χριστιανών!’»
Χαίρομαι που υπάρχουν φωνές όπως οι δικές σας π. Βασίλειε. Εύχομαι κάποτε έστω και λίγα να διορθωθούν προτού να είναι αργά.
Απάντηση
Απαντήσεις
ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ ΝΑΣΣΟΣ6 Ιουνίου 2023 στις 5:05 μ.μ.
Αν ζούσε ο πατήρ Ευσέβιος τί θά έλεγε άρα, λέτε νά συμφωνούσε με τά λεγόμενα του π. Βασιλείου;
Απάντηση
π. Παύλος Κουμαριανός6 Ιουνίου 2023 στις 12:27 μ.μ.
Συμφωνώ απόλυτα π. Βασίλειε,
και συμπληρώνω.
1. Η λιτάνευση του Τιμίου Σταυρού κατά την Μ. Πέμπτη το βράδυ (στον Όρθρο της Μ. Παρασκευής) μόλις είχε αρχίσει να επικρατεί τον 19ο αιώνα. (Βλ. Γ. Βιολάκη, Τυπικόν της του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, Αθήνα, σ. 359).
2. Σε κανένα ναό πριν από το 15ο αιώνα δεν υπάρχει Εσταυρωμένος πίσω από την Αγία Τράπεζα. Πίσω από την Αγία Τράπεζα ήταν μόνο το Σύνθρονο με τον Επίσκοπο και τους Πρεσβυτέρους ως εικόνα του Χριστού και των Αποστόλων στη Βασιλεία του Θεού, (βλ. Μυσταγωγία Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού)!
3. Ο Εσταυρωμένος δεν υπήρχε πίσω από την Αγία Τράπεζα, όχι μόνο γιατί οι αρχαίες Ευχές της Θ. Λειτουργίας απευθύνονται στο Πρόσωπο του Θεού Πατρός (το οποίο αναφέρεις πολύ σωστά), αλλά και διότι η Θεία Λειτουργία είναι πρόγευση και εικόνα της Βασιλείας του Θεού, η οποία εγκαινιάστηκε με την Ανάσταση του Χριστού! Άρα η Θεία Λειτουργία, ως εικόνα της Βασιλείας του Θεού είναι ΜΕΤΑ την Σταύρωση, ΜΕΤΑ τον Σταυρό που σήκωσε ο Χριστός και τους σταυρούς που σηκώνουμε εμείς σ 'αυτή τη ζωή, δηλ. εντός της Ιστορίας προσδοκώντας τον Ερχομό της Βασιλείας! Έχει χαρμόσυνο χαρακτήρα η Θεία Λειτουργία λοιπόν!
4. Και όπως λες πολύ σωστά, ο Χριστός δεν είναι πια - στα Έσχατα - πάνω στο Σταυρό αλλά είναι μαζί μας και μας προσάγει ενώπιον του Θεού Πατρός στη Βασιλεία Του!
5. Το πρόβλημα είναι ότι χάσαμε την Εσχατολογική προοπτική της Θείας Λειτουργίας! Από τον 13ο αιώνα και μετά, με Δυτική επιρροή, η Θεία Λειτουργία θεωρήθηκε ως αναπαράσταση της ζωής του Χριστού επί της γης, οπότε η Αγία Τράπεζα θεωρήθηκε ως εικόνα του Γολγοθά και γι' αυτό σιγά - σιγά τοποθετήθηκε ο Εσταυρωμένος... επάνω στο Γολγοθά!
Όσο για το άλλο θέμα, δηλ. των κοριτσιών στο Άγιο Βήμα, δεν έχω τίποτα να προσθέσω! Συμφωνώ!
Αλλά ποιος Μητροπολίτης είναι αυτός (άξιος του τίτλου και βαθμού του Επισκόπου) για να τον συγχαρούμε και να τον υποστηρίξουμε;
Με αγάπη προς εσένα που έκανες αυτήν τη δημοσίευση, με αγάπη προς όλους όσους διαφωνήσουν με τα γραφόμενά μου, με αγάπη προς όσους συμφωνήσουν!
π. Παύλος Κουμαριανός, Επίκουρος Καθηγητής της Λειτουργικής στην ΑΕΑΑ.
(Υποσημείωση. Για όσους ενδιαφέρονται για κάτι περισσότερο βλ. το άρθρο μου "Liturgical Problems of Holy Week", https://www.academia.edu/49355208/Liturgical_Problems_of_Holy_Week, ανάκτηση 6/6/2023.)Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:35 μ.μ.
Τελικά το χάρισμα ενός ανθρώπου να εισέρχεται στο βάθος της θεολογίας και να την κοινωνεί προς τους άλλους, είναι πολύ διαφορετικό από το χάρισμα να μπορεί να ερμηνεύει σωστά και ανεπηρέαστος από ιδεολογικά σχήματα.
Στην προκειμένη περίπτωση μοιάζει να είναι τόσο έντονη η πεποίθηση του γράφοντος ότι η αλήθεια της εκκλησίας αλλοιώθηκε με την πάροδο των αιώνων, ώστε με αυτόν τον γνώμονα προσπαθεί να ερμηνεύσει ολόκληρη την τρέχουσα εκκλησιαστική πραγματικότητα.
Αγνοείται έτσι ότι η παράδοση στη ζωή της εκκλησίας δεν είναι απλώς ένα φορτίο που οι αιώνες επισώρευσαν πάνω στις αρχέγονες αλήθειες, αλλά το ίδιο το πεδίο της σωτηριώδους αμοιβαιότητας ανάμεσα στον άνθρωπο και τον Θεό, μέσα από την οποία το Άγιο Πνεύμα μπορεί να προσαρμόζει, να διορθώνει, να βελτιώνει και γενικώς να συγκροτεί τα της εκκλησίας.
Αν αρνηθούμε αυτή την αλληλεπίδραση, τότε η παράδοση όντως δεν έχει κάποια αξία, και όντως μπορεί η εκκλησία να έχει πάρει λάθος δρόμο επί αιώνες, οπότε πάντα θα χρειάζεται κάποιος φωτισμένος άνθρωπος με δικές του πρωτοβουλίες (και μάλιστα χωρίς την έγκριση της εκκλησίας), για να την επαναφέρει στον σωστό δρόμο.
Απάντηση
δάσκαλος6 Ιουνίου 2023 στις 12:47 μ.μ.
Δυστυχώς για τον π. Βασίλειο η άποψή του στο δεύτερο θέμα διαψεύδεται από τους ειδήμονες. Δείτε ενδεικτικά στην "Χριστιανική Αρχαιολογία" (Αθήνα, 1902, σ. 102) του Αρχιεπισκόπου Πατρών Νικηφόρου Καλογερά (+1896) - ηλεκτρονικά εδώ: https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/e/a/3/metadata-184-0000026.tkl -και στην "Χριστιανική Αρχαιολογία" (Αθήνα, 1883, σ. 272) του Αρχιεπισκόπου Ζακύνθου Διονυσίου Λάτα (+1894) - ηλεκτρονικά εδώ: https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/4/9/3/metadata-413-0000091.tklΑπάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:48 μ.μ.
Ενώ έγραφα ένα σχετικά εκτενές σχόλιο αμφισβήτησης στο εν λόγω κείμενο κάτι πατήθηκε και χάθηκε. Να το θεωρήσω σημάδι εκ Θεού και να συμφωνήσω με το κείμενο ή αν το ξανασυντάξω θα θεωρηθώ απλά a priori αθεολόγητος (που στο κάτω κάτω είμαι κιόλας);Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 12:54 μ.μ.
1. Γιατί αγαπητοί Πατέρες στο λίγων ημερών αγοράκι ο ιερέας διαβάζει την ευχή και το περιφέρει στην Αγία Τράπεζα και το κοριτσάκι όχι;
2. Η ευχή της λεχώνας απηχεί την ορθόδοξη θεολογία και γιατί;
3. Η γυναίκα με εμμηνο ρύση μπορεί να κοινωνήσει και γιατί;
4. Τελικά, γιατί ο Χριστός επέλεξε την Ιερωσυνη μόνο για τους άντρες; Μήπως να τον διορθώσουμε και Αυτόν;Απάντηση
Απαντήσεις
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:36 μ.μ.
Θα παρακαλούσα για μια απάντηση και πάνω σε αυτό το ερώτημα.
Σας ευχαριστώ.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 1:29 μ.μ.
Λογικά τα όσα λέει ο π. Βασίλειος αλλά τα απευθύνει σε ένα κόσμο που έχει απωλέσει την λογική και την γνώση. Μιλάω με αδελφούς κληρικούς και διαπιστώνω ότι λένε αυτά τα οποία έχουν να πουν χωρίς να γνωρίζουν το γιατί. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι τα λαμπερά άμφια και οι σταυροί που φέρνουν προς εγκόλπια. Μέσα στο ιερό κουβέντα καφενείου. Βαυκαλίζονται με το να έχουν αγόρια για λιτάνευση και να τα μάθουν κρατούν το βιβλίο και τον μανδύα στους επισκόπους. Τραγική η κατάσταση. Δεν υπάρχει ελπίδα. Ο κόσμος φεύγει και νιώθουν ότι ο ναός είναι γεμάτος. Βλέπω φωτογραφίες οι επίσκοποι μπαίνουν με μανδύα σε αδειανό ναό και ευλογούν τα καθίσματα. Ο κόσμος καταφθάνει λίγο προ του Δι΄ ευχών. Τα πάντα είναι η θεαματικότητα και όχι η ουσία.
π. Νικόλαος Αντωνιάδης.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 1:37 μ.μ.
Ξαφνικά, π. Καρυωτογλου, π. Θερμός, Παπαθανασίου, π. Κουμαριανος και δεν ξέρω ποιοι άλλοι, από το πουθενά ανασύρουν το ζήτημα των διακονισσων. Σαν συντονισμένη προσπάθεια μοιάζει! Δε διαφωνώ με την ουσία των λόγων αλλά με τη διάκριση, ενημέρωση και ωριμότητα εισαγωγής ενός ξεχασμένου θεσμού. Δεν υπάρχουν αυτονόητα που απότομα τα θεσμοθετουμε στη λατρεία... Ήθελε να προκαλέσει ο π. Καρυωτογλου σίγουρα και έτοιμοι από καιρό οι υποστηρικτές του. Διαφωνώ όχι με την ουσία, αλλά με τον βίαιο τρόπο που ανέκυψε όλο αυτό...Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:04 μ.μ.
Αυτό το οποίο σκέπτομαι είναι η πολεμική εναντίο σας π. Β. από κάποιους που κτυπούν χωρίς να διαβάζουν και πάντα κατηγορούν χωρίς επιχειρήματα.
Καλή δύναμη. Ευχαριστίες.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:14 μ.μ.
Αγαπητέ π. Βασίλειε, πέρα από την κοινωνική εξέλιξη και τη λειτουργική εξέλιξη χρειάζεται μια επισημανση: Η ιερατική διακονία και η κάθε λειτουργική διακονία είναι υπηρεσία της είναι προσφορά. Όσο πιο κομβική θέση κατέχει κάποιος στην εκκλησία τόση μεγαλύτερη η θυσία του. Η εκκλησιαστική διακονία δεν έχει σχέση με τη σύγχρονη ισότητα ανδρών και γυναικών, ούτε αποτελεί ζήτημα δικαιωματισμου. Αφορά όχι εξουσία, ανωτερότητα, ποδηγετηση, μα Γολγοθά αυτοδιάθεσης μέχρι θανατου για τη σωτηρία του σύμπαντος κόσμου.Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:19 μ.μ.
"Δεν θα δεχθούμε να επικρατήσουν οι αστοιχείωτοι! Όχι μόνο διότι αγνοούν τον κόσμο ο οποίος μάς περιβάλλει. Αλλά, πρωτίστως, διότι αγνοούν την Θεολογία". Αλίμονο αν πιστέψει ειδικά ο ιερέας πως αυτός κατέχει τη θεολογία, δηλαδή την αλήθεια... Τότε οι συμφορές δρομολογούνται.Απάντηση
Απαντήσεις
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:46 μ.μ.
"Ούτος ο όχλος ο μη γνωρίζων τον νόμον επικατάρατοι εισί"....
Απάντηση
Γιώργος Κίσσας6 Ιουνίου 2023 στις 2:33 μ.μ.
Συμφωνώ π. Βασίλη. Οι θεολογούντες ευκαίρως, ακαίρως, ας ξεσκονήσουμε τα θεολογικά μας κιτάπια. Τα θυμήσατε σωστά εσύ και ο π. Παύλος Κουμαριανός. Δυστυχώς σαν Εκκλησία είμαστε δύσκαμπτος οργανισμός. Κάποιοι τολμούν τώρα (π.χ. τις προσπάθειες υπό του μακαριστού πρώην Πρεβέζης, Μελετίου, για την απόδοση στη δημοτική ευχών και κειμένων τις θ. λειτουργίας) και ελπίζουμε οι καρποί να έρθουν στο μέλλον.
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 2:39 μ.μ.
Η συντήρηση ως συντήρηση είναι στοιχείο θεμελιακό. Είναι μέσα στη φύση του ανθρώπου. Και έχει τη θέση της και την αξία της στην ιστορία της εξέλιξής του. Είναι απαραίτητο τόσο όσο και το φρένο στο αυτοκίνητο. Χωρίς φρένα κανένα αυτοκίνητο δεν θα ήταν χρήσιμο ή χρησιμοποιήσιμο. Αυτή είναι η αλήθεια. Το αυτοκίνητο όμως δεν είναι μόνο φρένα! Αν ήταν μόνο φρένα, δεν θα χρειαζόταν καν να γίνει…. Απολυτοποιείται ο συντηρητισμός εν ονόματι της Εκκλησίας και της ιεράς παραδόσεώς της. Αποστεώνεται η πνευματική ζωή και καταπνίγεται τελικά η ελευθερία του ανθρώπου μέσα στην ίδια την Εκκλησία του Χριστού! Και συμβαίνει προσπάθειες, που μπορεί να γίνονται από και με φόβο Θεού και πίστη στα ιερά και παραδεδομένα, αλλά εν ελευθερία εν Χριστώ, να καταδικάζονται ή να παρεμβάλλονται εμπόδια, γιατί θεωρούνται ύποπτος φιλελευθερισμός ή και ελευθεριασμός , συνοδευόμενος από χίλια-δύο υπονοούμενα για την προσωπική ηθική υπόσταση αυτού που είχε την τόλμη να πει: Εν ονόματι του Χριστού και της Εκκλησίας του, ζητούμε ελεύθερη, ζωντανή, σφριγηλή Εκκλησία, ελευθέρων, ζωντανών Χριστιανών!”
Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος Βίττης
https://anastasiosk.blogspot.com/2009/04/blog-post_6164.html?m=1
Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 3:59 μ.μ.
Στον αγαπητό π.Βασίλειο θα απαντήσω οτι ναι μεν ο Εσταυρωμένος δεν είναι παλαιά παράδοση της Εκκλησίας το θέμα που δημιουργείται όμως είναι οτι αφαιρείται μαζί με το αποσπώμενο Σώμα του Χριστού και ο Σταυρός απο το ιερό. Η ύπαρξη Σταυρού του ιερού είναι πολύ παλαιά όμως. Με έρευνα σε πηγές εχουμε φτάσει σίγουρα μέχρι τον 9ο αιώνα. *
Επίσης για το επιχείρημα οτι ο ιερέας είναι ο Χριστός και οτι η Θ.Λ. γίνεται στον Πατέρα γι αυτό δεν πρέπει να υπάρχει Εσταυρωμένος δεν φαίνεται ακράδαντο. Μετά τη μεταβολή έχουμε και το Αναστημένο Σώμα και Αίμα του Χριστού όπως και με την μνημόνευση της Δευτερας Παρουσίας του είναι παρόν εξ ού και ο θρόνος στο σύνθρονο και η ακοίμητη κανδήλα.
Άρα δεν μας εμποδίζει θεολογικά να υπάρχει και ο Σταυρός (με ή χωρίς εσταυρωμένο) καθώς ο Σταυρός αποτελεί και το 1ο θυσιαστήριο στην Ιστορία (όπως (και) θυσιαστήριο ειναι η Αγ.Τράπεζα) οπου τελέστηκε η άπαξ θυσία του Κυρίου αλλά και στη Δευτέρα Παρουσία θα προηγηθεί το σημείο του Σταυρού.
Συμπέρασμα : Θεολογικά τεκμηριώνεται και η ύπαρξη και η μη ύπαρξη του Εσταυρωμένου/Σταυρού πίσω απο την Αγ.Τράπεζα. Και δεν πρέπει να μιλάμε με απολυτότητα για καμία απο τις δυο θέσεις ούτε να λέμε με ευκολία αυτό δεν είναι θεολογικά σωστό ή το ανάποδο.
Αυτό που δεν τεκμηριώνεται θεολογικά είναι να υπάρχει οπωσδήποτε ή να μην υπάρχει οπωσδήποτε επειδή "αλλοιώνει την λειτουργική εσχατολογική προοπτική" όπως ήταν το βασικό επιχείρημα του Σεβασμιώτατου μητροπολίτη μου.
Αρα θεολογικά δεν τίθεται θέμα απλώς πλέον εδω και πολλούς αιώνες εχει γίνει συνήθεια και παράδοση η ύπαρξη του Σταυρου/Εσταυρωμένου στο ιερό.
Οπότε η συζήτηση έρχεται στο γιατί να γίνει η αλλαγή αυτή ; Και όπως αναφέρανε κάποιοι συνομιλητές γιατί να γίνει με αυτό τον τρόπο;
Δεν ξέρω δεν εχω αντιληφθεί ακόμα.
* ANALECTA BOLLANDIANA 18 (1899), Bioς καὶ πολιτεία καὶ διήγησις περὶ τῶν τρισμακάρων καί θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν Δαβίδ, Συμεὼν καὶ Γεωργίου, τῶν ἐν παλαιοῖς καὶ δεινοῖς χρόνοις φωστήρων ἀναλαμψάντων, σελ. 226 : «ὁ ἐν τῷ ὕπερθεν κιβωρίῳ τῆς ἁγίας τραπέζης πεπηγμένος σταυρὸς πολλῷ τῷ ῥοΐζῳ ἀνασπασθεὶς τῆς ἀψίδος ἐφήψατο».Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:04 μ.μ.
Δύο απλές σκέψεις για τα δύο θέματα τού άρθρου.
Α. Οποιος Επίσκοπος θέλει να επαναφέρει στοιχεία της αρχαίας λατρείας στην σημερινή πραγματικότητα ή να διορθώσει τυχόν "λάθη", που έχουν γίνει, θα πρέπει για λόγους συνέπειας να μήν χρησιμοποιήσει πλέον την Μίτρα καί τον Σάκκο, διότι αυτά δέν ανήκουν στα άμφια του Επισκόπου , αλλά είναι Αυτοκρατορικά ενδύματα, καί φυσικά δέν χρησιμοποιούνται από Επισκόπους, πρίν από τον 15ο αιώνα, όπως πιστοποιούν αδιάψευστα καί οι τοιχογραφίες που απεικονίζουν Επισκόπους πρίν από τον 15ο αιώνα.
Ας δώσουν λοιπόν το καλό παράδειγμα πρώτα για τούς εαυτούς τους καί κατόπιν ας μεταφέρουν τον Εσταυρωμένο στο σκευοφυλάκιο.
Β. Ανάλογο είναι καί το δεύτερο θέμα. Το να παίρνουμε ένα στοιχείο από μία εποχή πρίν από 16 αιώνες, να το αποκόπτουμε από την συνάφεια του καί να το μεταφέρουμε στο σήμερα για να το επιβάλλουμε στανικώς δέν αντικατοπτρίζει πρόοδο αλλά μονομέρεια.
Αν σκεφθούμε μόνον ότι οι κοπέλλες του 4ου αιώνα ενήστευαν, εξομολογούντο, Κοινωνούσαν, ήσαν προετοιμασμένες ακόμη καί για το Μαρτύριο (βλέπε γυναίκες Μάρτυρες καί Ομολογήτριες), τηρούσαν παρθενία, είχαν καλυμμένη την κεφαλή μέσα στον ναό (δηλαδή ελάχιστη σχέση με το 2023), μπορούμε να καταλάβουμε πόσο σοβαρή μπορεί να είναι η αυθαίρετη πρωτοβουλία της τοποθέτησης τους στο Ιερό Βήμα σήμερα.Απάντηση
Ανώνυμος6 Ιουνίου 2023 στις 4:26 μ.μ.
Όταν μας καταλαμβάνει η...καινοθ-ηρία, τότε όλα είναι εφικτά.
Αν η αναίρεση ...καινοτομιών του παρελθόντος ως αντιπαραδοσιακων επιτυγχάνεται με νέες καινοτομίες, τότε η αναίρεση κάθε παράδοσης που δεν μας αρέσει, κατά τη λογική της εποχής, είναι προ των πυλών.
Και η επιστροφή σε δήθεν πατροπαράδοτες συνήθειες όζει ...προτεσταντισμού.
Μήπως να καταργηθεί και η επισκοπική μήτρα; Και τα πολυποίκιλτα άμφια;
Όσο για την "ακινησία του νεκροταφείου", αυτό είναι το πιο σύντομο ...και τρομακτικά τραγικό ανέκδοτο!!
Οι σύγχρονοι άγιοι πώς δεν προέβησαν σε τέτοιες καινοτομίες, που ήταν και πιο...αρμόδιοι;;; Και καλύτεροι γνώστες του τι θέλει ο Θεός;;;
Ή πλανήθηκαν και ακινητοποιήθηκαν, νεκροποιήθηκαν, και αυτοί;
Προσοχοί αδέλφια, γιατί η καινοθηρία μπορεί να μας πετάξει τελείως έξω!...
ΠΗΓΗ:https://anastasiosk.blogspot.com/2023/06/blog-post_69.html?m=1
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.