Laurent Guyénot
Πρόλογος του μεταφραστή
Αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ύπαρξη εθνικής ταυτότητας είναι η συνδρομή δύο όρων: της αναπαραγωγής από γενιά σε γενιά της διαχρονικής αυτοομοιότητας του έθνους και της συγχρονικής του ετερότητας έναντι των άλλων εθνών. Ειδικότερα, την αναπαραγωγή της εθνικής ταυτότητας επωμίζονται τρεις θεμελιώδεις πολιτισμικοί θεσμοί: το Θυσιαστήριο, η Σχολή και το Πολιτικό.
Στο ακόλουθο άρθρο ο Guyénot αναφέρεται στην εβραϊκή εθνική ταυτότητα και αποδεικνύει, ότι αυτό που την αναπαράγει από γενιά σε γενιά, είναι η ειδική σχέση που διατηρούν οι εβραίοι με τον Θεό τους (τον Γιαχβέ) ως εθνικό τους πολέμαρχο. Το Θυσιαστήριο ελέγχει εδώ σταθερά τη Σχολή και το Πολιτικό.
Το άρθρο αποδελτιώνει με ιδιαίτερη ευστοχία τα χαρακτηριστικά της θεμελιώδους αυτής για τον εβραϊσμό εθνοσυστατικής σχέσης. Αποδεικνύει, πριν απ’ όλα, ότι η συσσώρευση πλούτου που άλλοι λαοί παράγουν, είναι το κατ’ εξοχήν νόημα που οι Εβραίοι συνάγουν από την ιερή τους Βίβλο. Αποδεικνύει επίσης, ότι ο συναφής διαχρονικός πρακτικός υλισμός τους α) επικυρώνεται από την απουσία στον πρώιμο ιουδαϊσμό ατομικής ψυχής (άρα διαμορφωμένης ατομοκεντρικής παράδοσης), και β) από την εν συνεχεία ομόθυμη απόδοση των περί «ψυχής» βιβλικών αναφορών σε ελληνική επίδραση (βλ. εδώ).
Βέβαια, ουδέν ορθόν αμιγές παραλείψεων. Ο συγγραφέας δεν αποφεύγει το τυπικό λάθος της μη διάκρισης παραδόσεων. Δεν υπεισέρχεται στην πολλαπλώς φενακισμένη κύρια αντίθεση, επί της οποίας εδράζεται η εβραϊκή ταυτότητα: την αντίθεση ανάμεσα στην κυρίαρχη φαρισαϊκή-κολεκτιβιστική παράδοση (με την οποία ταυτίζεται ο εβραϊσμός ακολουθώντας ως οδηγό το Ταλμούδ) και στην αποπεμπόμενη και αναλόγως φενακιζόμενη προφητική-πρωτοπροσωποκεντρική παράδοση.
Η παράλειψη του κρίσιμου αυτού ζητήματος δεν μειώνει ωστόσο την αξία του άρθρου, ως εισαγωγής στο νόημα της εβραϊκής εθνικής ταυτότητας.
Ο Karl Marx για το «Εβραϊκό Ζήτημα»
Ο Καρλ Μαρξ είδε τη βασιλεία του χρήματος και του υλισμού στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία, ως τον ύψιστο θρίαμβο του Ιουδαϊσμού. Γιατί «τι είναι η κοσμική βάση του Ιουδαϊσμού; Η πρακτική ανάγκη, η ιδιοτέλεια. Τι είναι η κοσμική θρησκεία του Εβραίου; Το Huckstering.[2] Τι είναι ο κοσμικός Θεός του; Το χρήμα.»
«Ο Εβραίος χειραφετήθηκε κατά έναν εβραϊκό τρόπο, όχι μόνο επειδή έχει αποκτήσει οικονομική ισχύ, αλλά και γιατί μέσα απ’ αυτόν και επίσης, έξω απ’ αυτόν, το χρήμα έχει γίνει μια παγκόσμια δύναμη και το εβραϊκό πρακτικό πνεύμα έχει γίνει το πρακτικό πνεύμα των χριστιανικών εθνών. Οι Εβραίοι έχουν χειραφετηθεί στο βαθμό, που οι Χριστιανοί έχουν γίνει Εβραίοι. [...] Ο Εβραίος δημιουργείται διαρκώς από την κοινωνία των πολιτών από τα δικά της σπλάχνα. [...] Ο θεός των Εβραίων έχει εκκοσμικευθεί και έχει γίνει ο θεός του κόσμου».[3]
Ο Μαρξ κατανόησε την Εβραϊκότητα ως νοοτροπία, και σκέφτηκε ότι η υλική απληστία έγινε η κινητήρια δύναμη της αστικής κοινωνίας, επειδή ήταν πάντα η πραγματική βάση του Ιουδαϊσμού, της εσωτερικής του δύναμης, της κυκλοφορίας του αίματός του. Το έγραψε αυτό το 1843, στα 25 του. Είχε ήδη διατυπώσει μερικές από τις πιο θεμελιώδεις ιδέες του, όπως αυτή, στο ίδιο κείμενο:
«Το χρήμα είναι η αποξενωμένη ουσία του ανθρωπίνου έργου και της ύπαρξης του ανθρώπου, και η εξωγήινη αυτή ουσία τον κυριαρχεί, κι αυτός τη λατρεύει».
Το να απορρίψει κανείς αυτό το κείμενο, ως το έργο ενός ανώριμου Μαρξ που επηρεάζεται από τις αντισημιτικές προκαταλήψεις των ημερών του, θα ήταν ακόμα πιο παράλογο, γιατί ο Μαρξ γεννήθηκε και μεγάλωσε σε μια εβραϊκή οικογένεια (ο πατέρας του, ο Herschel Levi, είχε αλλάξει το όνομά του και είχε βαφτίσει ολόκληρη την οικογένειά του όταν ο Karl ήταν έξι ετών). Μάλλον πρέπει να θεωρούμε τη σκέψη του Μαρξ σχετικά με το «Εβραϊκό ζήτημα», ως μία από τις σπερματοδόχους ιδέες της κατανόησης του για την αποξένωση του ανθρώπου.
Ήδη πεπεισμένος ότι η θρησκεία είναι μια υπερκατασκευή, που διαμορφώνεται από τις παραγωγικές σχέσεις, ο Μαρξ έγραψε επίσης στο ίδιο βιβλίο:
«Ας μην δούμε το μυστικό του Εβραίου στη θρησκεία του, αλλά ας ψάξουμε το μυστικό της θρησκείας του στον πραγματικό Εβραίο».
Θα συμφωνήσουμε με τον Μαρξ εάν κατανοήσουμε τη «θρησκεία του Εβραίου», ως τον κυρίαρχο Μεταρρυθμισμένο Ιουδαϊσμό της Δυτικής Ευρώπης του 19ου αιώνα. Για εκείνη τη μορφή του Ιουδαϊσμού που ήταν το πρόσφατο αποτέλεσμα του Haskalah, του Εβραϊκού Διαφωτισμού. Δηλωμένος σκοπός του Haskalah ήταν να μετασχηματίσει την Ιουδαϊκότητα από μια ανυπέρβλητη εθνική ταυτότητα σε μια αφομοιώσιμη θρησκευτική ταυτότητα, τουλάχιστον στα μάτια των εθνικών.
«Να είσαι ένας Εβραίος στο σπίτι και ένας άνθρωπος στο δρόμο», ήταν το σύνθημα του Haskalah.
Αλλά τότε, πού θα βρούμε το μυστικό του «πραγματικού Εβραίου»; Πώς οι Εβραίοι έγιναν υλιστές;
Θα συμφωνήσουμε με τον Abraham Leon, ο οποίος στο A Marxist Interpretation (1946) στηρίζεται στο «Εβραϊκό Ζήτημα» του Μαρξ, για να υποστηρίξει ότι «οι Εβραίοι ιστορικά αποτελούν μια κοινωνική ομάδα με συγκεκριμένη οικονομική λειτουργία», μια οικονομική λειτουργία που περιλαμβάνει την τοκογλυφία, η οποία έχει διαμορφώσει τη νοοτροπία τους. «Είναι μια τάξη, ή πιο συγκεκριμένα μια κοινωνική τάξη».[4] Το πρόβλημα με αυτή τη θεωρία είναι ότι εξηγεί την Εβραϊκότητα όπως διαμορφώνεται πολύ αργότερα από την Εβραϊκή Βίβλο και ανεξάρτητα από αυτήν. Εδώ πρέπει να διαφωνήσουμε με τον Μαρξ και τον Λεόν και να συμφωνήσουμε με τους περισσότερους εβραίους στοχαστές, τόσο τους θρησκευτικούς όσο και τους κοσμικούς, ότι η Βίβλος είναι το πρότυπο της Εβραϊκότητας.
Μπορούμε να προσπαθήσουμε να συμβιβάσουμε αυτή την άποψη με τη μαρξιστική, εάν ψάξουμε για τη ρίζα του Εβραϊκού υλισμού στην αρχαία ιστορία των Εβραίων, όπως έχει ειπωθεί στην Έξοδο, όταν ο Μωυσής συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Γιαχβέ στην "ιερή γη" του Όρους Χωρήβ ή του Σινά, ενώ φρόντιζε τα κοπάδια του πεθερού του, του Μαδιανίτη ιερέα Ιοθόρ (Έξοδος 2-3), ο οποίος αργότερα τον δίδαξε και πώς να διοικήσει τους Εβραίους (18: 19-25).
Ένας αριθμός μελετητών, ξεκινώντας από τον Charles Beke ( Mount Sinai a Volcano, 1873, και το Sinai in Arabia and of Midian το 1878), τόνισαν ότι αν πάρουμε στα σοβαρά αυτή την ιστορία, ο Μωυσής κληρονόμησε τη θρησκεία του πεθερού του, του οποίου ο θεός φαινόταν αναπόσπαστος από ένα ιερό βουνό που «κλονίζεται βίαια», στέλνει «αστραπές και κεραυνούς» και «καπνίζει σαν φούρνος» (19: 16-19). Και βρίσκεται σαφώς στην ηφαιστειογενή περιοχή της βορειοδυτικής Αραβίας την αποκαλούμενη Μαδιάμ (όπως την ήξερε και ο άγιος Παύλος: «το Σινά είναι ένα βουνό στην Αραβία», Γαλάτες 4:25).
Αν ακολουθήσουμε αυτή τη θεωρία, η οποία πρόσφατα κέρδισε έδαφος,[5] ο Γιαχβισμός ήταν αρχικά η θρησκεία μιας συνομοσπονδίας ημι-νομαδικών πρωτο-αραβικών φυλών, που ζούσαν στην ημιέρημη Hejaz, η οποία έθετε ως στόχο να κατακτήσει την κάτω Συρία, μια ευημερούσα και αστικοποιημένη περιοχή της Εύφορης Ημισελήνου, με την οποία είχε ήδη συναλλαγές και εναντίον της οποίας έκαναν επιδρομές για αιώνες. Η μεγάλη καινοτομία που έκανε ο Μωυσής στη μαδιανίτικη λατρεία ήταν να παράσχει στον Γιαχβέ ένα μέσο για να αφήσει το ηφαίστειό του: μια πολυτελή σκηνή επιχρυσωμένη, οι λεπτομερείς προδιαγραφές της οποίας δίνονται στην Έξοδο, κεφάλαια 25 έως 31. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έκτοτε ο Γιαχβέ εμφανίζεται ως πολέμαρχος ενός λαού προορισμένου για την αρπαγή:
«Όλο το ασήμι και το χρυσάφι, τα χάλκινα και τα σιδερένια σκεύη, θα αφιερωθούν στον Κύριο και θα τοποθετηθούν στο θησαυροφυλάκιο του Κυρίου». (Ιησούς 6:19).
Αυτή η ιστορική προοπτική διεισδύει αρκετά βαθιά στην εξήγηση της ουσίας του Ιουδαϊσμού, αλλά μόνο αν προσθέσουμε ότι δεν είναι τα γεγονότα τα ίδια που διαμόρφωσαν την Εβραϊκότητα, αλλά η κρυστάλλωσή τους στην Εβραϊκή Βίβλο. Δεν είναι η αληθινή ιστορία των Εβραίων, αλλά η ιστορία των Εβραίων για το παρελθόν τους. Αυτό που είναι σημαντικό δεν είναι τι συνέβη (ή όχι) στα χρόνια του Μωυσή και του Ιησού του Ναβή, αλλά η ιερή αξία που προσδίδεται από τους Εβραίους στον θρύλο τους. Η ταυτότητα είναι μνήμη, όχι ιστορία και η Βιβλική αφήγηση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της εβραϊκής ταυτότητας. Είναι η απόλυτη και ζωντανή πηγή της Εβραϊκότητας, ο αμετάβλητος γενετικός κώδικας, που έχει διαμορφώσει τη σχέση των Εβραίων μεταξύ τους και με τον κόσμο για 2.500 χρόνια.
Σ’ αυτό το άρθρο, ακολουθώντας τη διορατικότητα του Μαρξ ερωτώ: Σε ποιο βαθμό είναι η υλική απληστία η υποκείμενη ιδεολογία της εβραϊκής Βίβλου; Αυτό, βέβαια, θα οδηγήσει σε μια κυκλική αντιστροφή της παραδοχής του Μαρξ, ότι η εβραϊκή θρησκεία είναι προϊόν του πρακτικού υλισμού των Εβραίων. Θα έλεγα ότι η συσσώρευση του πλούτου που οι άλλοι παράγουν, είναι το νόημα που οι Εβραίοι συνάγουν από τη Βίβλο τους. Μαθαίνουν ότι είναι ο Γιαχβέ αυτός που διέταξε τον Μωυσή να οδηγήσει τους Εβραίους στη γη Χαναάν «που ρέει μέλι και γάλα» (Αριθ. 13:27). Για να τους πει στη συνέχεια:
«Το γάλα θα θηλάσεις των εθνών. Τους θησαυρούς θα φας των βασιλιάδων.». (Ησαΐας 60:16 ).
Δικό μου το ασήμι, δικό μου το χρυσάφι! Δηλώνει ο Γιαχβέ.
Ο ναός του Γιαχβέ φαίνεται να προοριζόταν, πρωτίστως, ως ένας γιγαντιαίος θόλος για τα πολύτιμα μέταλλα που λεηλατήθηκαν από τους λαούς των εθνικών:
«Θ’ αναταράξω όλα τα έθνη, ώστε να ΄ρθούν οι θησαυροί τους και να δώσουν στο ναό αυτό την παλιά του δόξα. Σ’ εμένα, τον Κύριο του σύμπαντος, ανήκει το ασήμι και το χρυσάφι!» (Αγγαίος 2: 7-8)
Ο ναός της Ιερουσαλήμ ήταν ταυτόχρονα τόπος λατρείας και κεντρική τράπεζα, ίσως η πρώτη στην ιστορία. Εβραϊκές κοινότητες διασκορπισμένες σε όλο τον κόσμο, έστελναν τις ετήσιες εισφορές τους εκεί. Είναι το θέμα της ομιλίας Pro Flacco του Κικέρωνα στο Δικαστήριο: Ο πελάτης του, ο Lucius Valerius Flaccus, κυβερνήτης της Ασίας, είχε εμποδίσει τις υπαγόμενες στη δικαιοδοσία του εβραϊκές κοινότητες να στείλουν τις ετήσιες εισφορές τους στην Ιερουσαλήμ. Οι συνεισφορές αυτές είχαν κατασχεθεί σε διάφορες πόλεις, προς ικανοποίηση των μη Εβραίων κατοίκων. Ο Κικέρων υπερασπίστηκε το μέτρο του Flaccus ως οικονομικά συνετό. Τα πλούτη που αποθηκεύονται στο Ναό, την εικονική ιδιοκτησία της κληρονομικής ιερατικής κάστας, έχουν προκαλέσει το θρύλο του θαυμαστού θησαυρού του Σολομώντα. Σύμφωνα με το 1 Βασιλέων 10:14. «Το βάρος του χρυσού που ερχόταν κάθε χρόνο στον Σολομώντα, ήταν εξακόσια εξήντα έξι τάλαντα χρυσού», ένα τάλαντο είχε βάρος περίπου 30 κιλών.[6]
Είναι διαφωτιστικό να συγκρίνουμε την απληστία του Γιαχβέ για το χρυσάφι με τη διδασκαλία του Χριστού:
«Θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.» (Ματθαίος 6: 20-21).
Όταν ο Ιησούς ανέτρεπε τους πάγκους των χρηματιστών και των εμπόρων του Ναού, προσβάλλοντας τη θεσμική θρησκεία του Ιουδαϊσμού, θα ήταν άδικο να κατηγορεί κανείς τους ιερείς που τον συνέλαβαν και τον σταύρωσαν, εφόσον (κατ’ αυτούς) πρόδωσε τον Γιαχβέ.
Στο σημείο αυτό, ας πάρουμε μια νέα εικόνα του Γιαχβέ, συγκρίνοντας τους όρους της Διαθήκης που πρόσφερε στον εβραϊκό λαό: «Αν υπακούτε πραγματικά στα λόγια του Κυρίου του Θεού σας [...], ο Κύριος ο Θεός σας θα σας κάνει το πρώτο απ’ όλα τα έθνη της γης» (Δευτερονόμιο 28: 1), με τους όρους της Καινής Διαθήκης που πρόσφερε ο Ιησούς, όταν «ο Διάβολος του έδειξε όλα τα βασίλεια του κόσμου και τη μεγαλοπρέπεια τους. Και του είπε: «Ταύτα πάντα σοι δώσω, εάν πεσών προσκυνήσης μοι. Τότε λέγει αυτώ Κύριος· Ύπαγε οπίσω μου σατανά· γέγραπται γαρ, Κύριον τον Θεόν σου προσκυνήσεις και αυτώ μόνω λατρεύσεις.» (Ματθαίος 4: 8-10).
Από τη Βίβλο τους οι Εβραίοι έχουν μάθει και θα συνεχίζουν να μαθαίνουν, ότι το θεόσδοτο πεπρωμένο τους, είναι «να τρέφονται από τον πλούτο των εθνών» (Ησαΐας 61: 5-6) και επίσης ότι ο τραπεζικός τομέας είναι ο τρόπος να το πετύχουν:
«Ο Κύριος ο Θεός σας, θα σας ευλογήσει σύμφωνα με την υπόσχεσή του. Τότε θα δανείζετε πολλά έθνη, αλλά εσείς δεν θα χρειάζεται να δανείζεστε. Θα κυριαρχήσετε σε πολλά έθνη, αλλά κανείς δεν θα κυριαρχήσει πάνω σας.» (Δευτερονόμιο 15: 6).
Ο Ιωσήφ, γιος του Ιακώβ, ήταν ο πρώτος που έβαλε αυτή την ευλογία στην πράξη. Γινόμενος από σκλάβος καγκελάριος του Φαραώ, εγκατέστησε τους συγγενείς του «στο καλύτερο μέρος της Αιγύπτου. Τους παραχώρησε για ιδιοκτησία την περιοχή Ραμσή».
Υπεύθυνος δε για τη διαχείριση των εθνικών αποθεμάτων σιτηρών, αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες κατά τα χρόνια της αφθονίας. Και μετά, στην πείνα, διαπραγματεύεται υψηλό τίμημα για το μονοπωλιακό σιτάρι του. Με τον τρόπο αυτό «μάζεψε όλο το χρήμα που υπήρχε στην Αίγυπτο και στη Χαναάν». Το επόμενο έτος, έχοντας δημιουργήσει νομισματική έλλειψη, αναγκάζει τους αγρότες να παραιτηθούν από τα κοπάδια τους σε αντάλλαγμα για τα σιτηρά (που είχαν ανάγκη): «Φέρτε μου τα κοπάδια σας κι εγώ σε αντάλλαγμα θα σας δώσω ψωμί, αφού το χρήμα σας τελείωσε.» Ένα χρόνο αργότερα, οι αγρότες δεν έχουν τίποτα: «Δε μένει πια παρά να σου προσφέρουμε τα σώματά μας και τα χωράφια μας». Και έτσι είναι αναγκασμένοι να επαιτούν και να πουληθούν δούλοι για να επιβιώσουν:
«Αγόρασε εμάς και τα χωράφια μας ως αντάλλαγμα για το ψωμί, και θα γίνουμε εμείς δούλοι του Φαραώ, και τα χωράφια μας ιδιοκτησία του. Αλλά δώσε μας σπόρο να σπείρουμε για να ζήσουμε και να μην πεθάνουμε και να μην ερημωθούν τα χωράφια μας!»
Μ’ αυτόν τον τρόπο οι Εβραίοι «εγκαταστάθηκαν στην Αίγυπτο, στην περιοχή Γεσέν. Εκεί απέκτησαν κτήματα, και πάρα πολλά παιδιά» (Γένεσις 47: 11-27), που είναι το σίγουρο σημάδι της ευλογίας του Θεού, σύμφωνα με την Τορά.
Ένας λαός, που διαθέτει ένα τέτοιο ιερό βιβλίο, έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό για τον έλεγχο του πλούτου - το ίδιο πλεονέκτημα με τον ανεμπόδιστο από κάθε αίσθηση δικαιοσύνης ψυχοπαθή.
Σκόνη είστε και στη σκόνη θα επιστρέψετε
Ο Γιαχβέ δεν έχει καμία ανταμοιβή κρατημένη στον Ουρανό για κανέναν. Οι ευλογίες του σε όσους τον «φοβούνται» είναι καθαρά γήινες: να είναι «πλήρεις ημερών», να έχουν πολυάριθμους απογόνους και μεγάλη περιουσία. Η μόνη επιβίωση του ανθρώπου είναι μέσω των απογόνων του και του πλούτου του. Σύμφωνα με την Τορά - αίμα και χρήμα είναι παραδόξως ομώνυμα στα Εβραϊκά, όπως έχει επισημάνει ο Ζακ Ατταλί.[7]
Αρχετυπική απεικόνιση των παραπάνω είναι η ιστορία του Ιώβ. Όπου ο Ιώβ δεν αναμένει καμία μετά θάνατο παρηγοριά για τα δεινά του σ 'αυτόν τον κόσμο: «Αλλά εκείνος που πεθαίνει γίνεται να ξανάρθει στη ζωή; Όλες τις μέρες της ζωής μου θα υπέμενα τις συμφορές, αν έλπιζα πως θ’ άλλαζα κατάσταση.» (Ιώβ 14:14).[8] Αλίμονο! «Αλλά ο άνθρωπος πεθαίνει και δεν ξανασηκώνεται. Πιο εύκολο ειν’ ο ουρανός να εξαφανιστεί παρά ένας πεθαμένος να ξυπνήσει κι από τον ύπνο του να σηκωθεί» (14: 7-12).
Ως μοναδική ανταμοιβή για την πιστότητά του στον Γιαχβέ, ο Ιώβ παίρνει μια επέκταση 140 ετών στη γη, πολυάριθμους απογόνους, «δεκατέσσερις χιλιάδες πρόβατα και έξι χιλιάδες καμήλες, χίλια ζευγάρια βόδια και χίλια γαϊδούρια» (42:12).
Ένα άλλο επιβεβαιωτικό παράδειγμα βρίσκεται στον Ησαΐα 38: Όταν ο βασιλιάς Εζεκίας "αρρώστησε και ήταν στα πρόθυρα του θανάτου", δεν εξέφρασε καμία ελπίδα να συναντήσει τον Γιαχβέ σε κάποιον Άλλο κόσμο. Έχει απελπιστεί με την προοπτική να μην τον δει πια στο ναό του. Απαντώντας στην προσευχή του, ο Γιαχβέ του δίνει επιπλέον δεκαπέντε χρόνια γήινης ζωής.
Ο ακόλουθος Ύμνος του Εζεκία δηλώνει σαφώς ότι ο θάνατος δεν συνοδεύεται από καμία υπόσχεση για κάποιαν άλλη ζωή: «εκείνοι που στον τάφο κατεβαίνουν δεν μπορούν να ελπίζουν στην πιστότητά σου πια» (Ησαΐας 38: 11-19). Ο Γιαχβέ δεν έχει καμία σχέση με τους νεκρούς: «αυτούς δεν τους υπολογίζεις πια» (Ψαλμοί 88: 6).
Ο Γιαχβέ δεν κατοικεί σε κανέναν άλλο κόσμο, όπου οι δίκαιοι θα μπορούσαν να ελπίζουν να τον συναντήσουν μετά το θάνατο. Η Εβραϊκή Βίβλος διαφέρει από όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις της Αρχαιότητας εξ αιτίας της αδυναμίας των συγγραφέων της να συλλάβουν μια μετά θάνατον ζωή, εκτός από έναν ονειρικό ύπνο στο υγρό σκοτάδι της Sheol, όπου τα καλά και τα κακά κατεβαίνουν αδιαφοροποίητα. Ο θάνατος στη Sheol είναι εικονική εξόντωση, το πιο κοντινό πράγμα που μπορεί να φανταστεί κανείς στο τίποτα.
Η Ιουδαϊκή παράδοση δεν γνωρίζει τίποτα για τους ταφικούς μύθους τους τόσο δημοφιλείς σε άλλους πολιτισμούς, οι ήρωες των οποίων εξερευνούν ή κατακτούν τον άλλο κόσμο. Οι πολυθεϊστικοί λαοί εναπέθεταν τις θεμελιώδεις ελπίδες τους σε έναν Παράδεισο στον άλλο κόσμο, συχνά προικισμένο με μια θαυμαστή άνοιξη ή ένα «δέντρο της ζωής», που προσφέρει αιώνια ζωή και νεότητα. Είναι ο «κόσμος όπου δεν υπάρχει θάνατος». Καμιά τέτοια ελπίδα δεν δίδεται από τον Γιαχβέ στον λαό του.
Η Υπεσχημένη Γη των Εβραίων είναι ένας προσιτός γεωγραφικός τόπος, ανάμεσα στον Νείλο και στον Ευφράτη. Είναι ένα πεπρωμένο αποκλειστικά επίγειο και κολεκτιβιστικό. Ο Γιαχβισμός έχει εστιάσει όλη την ελπίδα του λαού του σε αυτή τη γη. Στην πραγματικότητα, οι γιαχβικοί γραμματείς έχουν αντιστρέψει τον καθολικό μύθο της ευλογημένης μεταθανάτιας ζωής. Ο Περσικός Παράδεισος (Κήπος) με το δέντρο της αιώνιας ζωής, δεν είναι στη Γένεση, ένα υπεσχημένο μεταθανάτιο μέλλον για τους δίκαιους, αλλά ένα παρελθόν που χάθηκε για πάντα, για όλη την ανθρωπότητα. Και εκεί εγκατέστησαν το δράμα που εισάγει στον κόσμο τη διπλή μάστιγα του θανάτου και της εργασίας. -Μάστιγα επειδή στα μάτια τους ο θάνατος δεν φέρει καμία υπόσχεση και η εργασία καμία πνευματική ανταμοιβή.
Στον πυρήνα αυτού του βιβλικού υλισμού είναι η έννοια, ότι ο άνθρωπος είναι εντελώς γήινος: σκόνη είναι και στη σκόνη θα επιστρέψει (Γένεση 3:19). Μερικοί θα αντιτάξουν ότι η Τορά έχει δύο όρους για να ορίσει το αθάνατο πνεύμα: nephesh και ruah. Αλλά το nephesh, παραπλανητικά μεταφρασμένο από τους Εβδομήκοντα ως ψυχή, χαρακτηρίζει μια «ζωντανή ύπαρξη» και μερικές φορές μεταφράζεται απλώς ως «ζωή». Εφαρμόζεται τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους, και σχετίζεται στενά με το αίμα στις απαγορεύσεις των τροφίμων του Λευιτικού 17. Η εβραϊκή λέξη ruah , μεταφρασμένη ως πνεύμα στους Εβδομήκοντα, σημαίνει «αναπνοή», και έτσι ορίζει επίσης τη ζωή, για τα ζώα και τον άνθρωπο. Έτσι, δεν υπάρχει εκεί η έννοια της αθάνατης ψυχής στον τύπο της Γένεσης 2: 7: «Τότε ο Κύριος ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο από το χώμα της γης και φύσηξε μέσα στα ρουθούνια του πνοή ζωής [ ruah ] και έγινε ο άνθρωπος ζωντανό ον [ nephesh ].»
Στο βιβλίο μου Από τον Γιαχβέ στον Σιωνισμό, έχω τονίσει την αντινομία μεταξύ της Αιγυπτιακής θρησκείας, που εστιάζει εξ ολοκλήρου στον Άλλο Κόσμο και της Εβραϊκής θρησκείας η οποία στοχεύει σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο μόνο, γεγονός που οδήγησε τους Αιγυπτίους να τη θεωρήσουν ως αντι-θρησκεία.[9] Αυτό είναι κάτι που το έχουν αναγνωρίσει όλοι οι βιβλικοί μελετητές από τον 19ο αιώνα. Ο Σίγκμουντ Φρόιντ στο συρμό της επιστήμης του καιρού του, έγραψε στο Ο Μωυσής και ο Μονοθεϊσμός (1939):
«Κανένας άλλος λαός της αρχαιότητας [εκτός από τους Αιγύπτιους] δεν έχει κάνει τόσα πολλά για να αρνηθεί το θάνατο, δεν έχει κάνει τέτοια προσεκτική πρόβλεψη για μια μεταθανάτια ζωή [...]. Η πρώιμη Εβραϊκή θρησκεία, από την άλλη πλευρά, είχε απομακρύνει εντελώς την αθανασία. Η πιθανότητα ύπαρξης μετά το θάνατο δεν αναφέρθηκε ποτέ σε κανένα μέρος.»[10]
Αρκετά σωστά, ο Freud περιορίζει τη δήλωσή του στην «πρώιμη Εβραϊκή θρησκεία», που συχνά αναφέρεται ως «αρχαίος εβραϊσμός», αλλά την οποία ονομάζω Γιαχβισμό. Η εξέλιξη του Ιουδαϊσμού κατά τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια είναι μια άλλη ιστορία. Στην Ελληνιστική περίοδο, ο Ελληνικός και ο Αιγυπτιακός δυϊσμός διείσδυσαν την Εβραϊκή σκέψη. Αλλά σημειωτέον, τα Εβραϊκά ελληνιστικά βιβλία (γραμμένα στην ελληνική γλώσσα), τα οποία απάρτισαν τη χριστιανική Παλαιά Διαθήκη έχουν αποκλειστεί από τον Εβραϊκό Κανόνα.[11] Και η μόνη νόμιμη στον Ιουδαϊσμό είναι η ιδέα του φυσικού ανασχηματισμού, η οποία απορρέει από μια υλιστική συστροφή εφαρμοζόμενη στην ελληνική έννοια της αναστάσεως, «αφύπνισης», μιας απλής αρχικώς μεταφορικής έννοιας για τη μετά θάνατον ζωή, βασισμένης στον ευφημισμό του θανάτου ως ύπνου.[12]
Πιο πρόσφατα, ο Μεταρρυθμισμένος Ιουδαϊσμός προσπάθησε επίσης να εισφέρει την αθανασία της ψυχής στο ιουδαϊκό δόγμα. Αλλά, όπως είπα και πριν, αυτό είναι το τελικό προϊόν της προσπάθειας των Δυτικοευρωπαίων Εβραίων να αφομοιωθούν. Μια βαθειά προσπάθεια μίμησης του Χριστιανισμού, ώστε να κάνει την Εβραϊκότητα ένα αυστηρώς θέμα θρησκείας και όχι εθνικότητας. Και είναι πολύ σημαντικό γεγονός, που ο Moses Mendelssohn, ο πατέρας της Haskalah του δέκατου όγδοου αιώνα, αποφάσισε να πείσει τους συναδέλφους του Εβραίους να αποδεχθούν το δόγμα της αθανασίας της ψυχής - απαραίτητης συνθήκης για την ανύψωση της ανθρωπότητας, σύμφωνα με τον ίδιο. Δεν βασίστηκε στην εβραϊκή παράδοση. Αντ’ αυτού, έφτιαξε ένα διάλογο στο ύφος του Πλάτωνα, με τίτλο Phaedo ή η Αθανασία της Ψυχής (1767). Αυτό τον απάλλασσε από την παραδοχή ότι δανείζεται την έννοια από τον Χριστιανισμό - που ούτως ή άλλως κι αυτός την κληρονόμησε από την Ελληνική φιλοσοφία.
Πολλοί εβραίοι διανοούμενοι διαμαρτυρήθηκαν ενάντια στην εισαγωγή αυτού του ξένου σώματος στην Εβραϊκή σκέψη και η αντίδρασή τους θα αποτελέσει κεντρικό δόγμα του Σιωνισμού. Σύμφωνα με τον Moses Hess (Rome and Jerusalem: The Last National Question,, 1862), «Τίποτα δεν είναι πιο ξένο προς το πνεύμα του Ιουδαϊσμού από την ιδέα της σωτηρίας του ατόμου που, σύμφωνα με τη σύγχρονη αντίληψη, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της θρησκείας». Η ουσία του Ιουδαϊσμού είναι «η ζωντανή πίστη στη συνέχεια του πνεύματος στην ανθρώπινη ιστορία.»[13]
Η Διαθήκη μου πρέπει να σημαδευτεί στη σάρκα σας
Πιστεύω ότι ο υλισμός είναι η πιο θεμελιώδης προϋπόθεση του Εβραϊσμού και, κατά συνέπεια, το θεμέλιο του εβραϊκού πολιτισμού και της επιρροής του στη δυτική κοινωνία. Ακόμα και ο εβραϊκός φυλετισμός είναι μόνο μια συνέπεια του υλισμού, στο βαθμό που ανάγει το άτομο στη γενετική του κληρονομιά.
Η ματαιοδοξία του Γιαχβέ είναι να κρατήσει το αίμα του λαού του καθαρό και αυτό με τη σειρά του συνδέεται με τον αποκλειστικό μονοθεϊσμό: ο Γιαχβέ απαγορεύει στους Εβραίους να παντρεύουν τα παιδιά τους με μη Εβραίους, «γιατί θα απομακρύνουν τα παιδιά σας από τον Κύριο και θα λατρεύσουν άλλους θεούς και τότε θα ξεσπάσει ο θυμός του Κυρίου εναντίον σας και θα σας εξολοθρεύσει αμέσως» (Δευτερονόμιο 7:4).
Αλλά η πραγματική αιτιώδης συνάφεια είναι αναμφισβήτητα το αντίθετο: η αποκλειστικότητα της λατρείας μπορεί να θεωρηθεί ως μια θρησκευτική δικαιολογία για την ενδογαμία. Αυτή είναι η άποψη του κοινωνικού ψυχολόγου Kevin MacDonald, ο οποίος στο Ένας Λαός Που Θα Μένει Μόνος, υποστηρίζει ότι ο Ιουδαϊσμός είναι μια «ομάδα εξελικτικής στρατηγικής μεταξύ των λαών».[14] Αυτή είναι και η άποψη κάποιων εβραίων κοσμικών στοχαστών, όπως ο Isaac Kadmi-Cohen, ο οποίος ισχυρίζεται σε ένα Δοκίμιο για την Εβραϊκή Ψυχή (1929) ότι, «η θεότητα στον Ιουδαϊσμό περιέχεται στην εξύψωση της οντότητας που αντιπροσωπεύεται από τη φυλή».[15] Το ιστορικό γεγονός ότι οι Εβραίοι είναι γενετικά αναμεμειγμένοι είναι άσχετο εδώ: το σημαντικό είναι το γνωστικό γεγονός, ότι πολλοί αν όχι οι περισσότεροι, πιστεύουν ότι είναι οι απόγονοι του Ιακώβ, υιού του Ισαάκ, υιού του Αβραάμ.
Η περιτομή ενισχύει την υπεροχή του φυσικού. Ως «σημάδι της διαθήκης» μεταξύ του Ιεχωβά και του Αβραάμ, «σημαδεμένη στη σάρκα» κάθε αρσενικού οκτώ ημερών μετά τη γέννηση, «γενιά μετά από γενιά» (Γένεσις 17: 9-14), συμβολίζει τέλεια τη μη πνευματική φύση του Γιαχβισμού. Είναι σαν ένα τεχνητό γενετικό χαρακτηριστικό, ή ένα μετανθρωπικό σημάδι, αλλά με αφαίρεση. Ο Σπινόζα ήταν εύστοχος όταν έγραψε: «Αποδίδω τέτοια αξία στο σημάδι της περιτομής, επειδή είναι το μόνο πράγμα που θεωρώ ικανό να εξασφαλίσει μια αιώνια ύπαρξη σ’ αυτό το έθνος».
Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι η περιτομή μαλακώνει την αυστηρή ενδογαμία του Ιουδαϊσμού, αφού μπορεί να είναι ένα τελετουργικό εισόδου στην εβραϊκή κοινότητα. Είναι αλήθεια, αλλά αυτό ποτέ δεν συμβαίνει στη Βίβλο. Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω εν συντομία την εποικοδομητική ιστορία του Συχέμ, ενός ηγεμόνα της Χαναάν, που ερωτεύτηκε την κόρη του Ιακώβ και ζήτησε να την παντρευτεί. Ήταν έτοιμος να δώσει στη φυλή του Ιακώβ οτιδήποτε:
«Την εύνοιά σας να κερδίσω και ό,τι μου ζητήσετε θα το δώσω. Αυξήστε όσο θέλετε το τίμημα της νύφης και τα δώρα, και θα σας το δώσω –ό,τι κι αν μου ζητήσετε.» Ο πατέρας του ο Χαμώρ τους παρακάλεσε: «Ο Συχέμ, ο γιός μου, συμπάθησε πολύ την κόρη σας. Δεχτείτε να του τη δώσετε για γυναίκα. Συγγενέψτε μαζί μας. Δώστε μας τις κόρες σας και πάρτε τις δικές μας, Κατοικήστε εδώ μαζί μας. Η χώρα είναι στη διάθεσή σας. Εγκατασταθείτε σ’ αυτήν, κινηθείτε ελεύθερα σ’ αυτήν και αποκτήστε πλούτο απ’ αυτήν».
Τότε οι γιοι του Ιακώβ «απάντησαν στον Συχέμ και στον πατέρα του τον Χαμώρ με πονηριά», απαιτώντας: «να γίνετε όπως κι εμείς, δηλαδή κάθε αρσενικό σας να περιτμηθεί. Τότε θα σας δώσουμε τις κόρες μας, και θα πάρουμε τις δικές σας για γυναίκες. Θα κατοικήσουμε μαζί σας και θα γίνουμε ένας λαός.»
Ο Χαμώρ, εμπιστευόμενος τις καλές προθέσεις της φυλής του Ιακώβ, έπεισε τα αρσενικά του πρόσωπα να περιτμηθούν. Τρεις μέρες όμως μετά την επέμβαση, «ενώ είχαν ακόμη πόνους», οι γιοι του Ιακώβ τους επιτέθηκαν και «έσφαξαν όλους τους άντρες», και στη συνέχεια «λεηλάτησαν την πόλη».
«Τους πήραν τα πρόβατά τους, τα βόδια τους, τα γαϊδούρια τους και ό,τι υπήρχε στην πόλη και στους αγρούς. Πήραν για λάφυρα όλα τους τα υπάρχοντα, τα παιδιά τους, τις γυναίκες τους, κι άρπαξαν ό,τι βρήκαν στα σπίτια.» (Γένεσις 34: 1-29).
Αρκετά, λοιπόν, για τον εβραϊκό προσηλυτισμό στη Βίβλο!
Δεν μπορεί κανείς να μη δει μια σχέση ανάμεσα στον μεταφυσικό υλισμό της Εβραϊκής Βίβλου (άρνηση συγκεκριμένα μιας ανθρώπινης ψυχής) και στη συνολική περιφρόνησή της για τις ζωές των μη-Εβραίων, συχνά αδιαχώριστες από το ζωικό τους κεφάλαιο. Για τις μακρινές εχθρικές πόλεις, ο Γιαχβέ καθοδηγεί τον λαό του:
«Θα κατασφάξετε όλους άντρες της (πόλης). Τις γυναίκες και τα παιδιά, τα ζώα και όλα και τα λάφυρα που θα βρείτε στην πόλη μπορείτε να τα πάρετε δικά σας. Μπορείτε να επωφεληθείτε απ’ ό,τι ανήκει στους εχθρούς σας. Ο Κύριος ο Θεός σας σας τα δίνει».
Αλλά στις κοντινές πόλεις «ετούτων των λαών, που ο Κύριος, ο Θεός σας, σας δίνει για ιδιοκτησία, κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να μείνει ζωντανός.» (Δευτερονόμιο 20: 13-16). Έτσι, στην Ιεριχώ, «κάθε τι που υπήρχε στην πόλη, άνδρες και γυναίκες, νέοι και γέροι, βόδια, πρόβατα και γαϊδούρια, όλα παραδόθηκαν στη σφαγή.» (Ιησούς του Ναυή 6:21). Έτσι, μαζί με τους Αμαληκίτες: «σκοτώστε άνδρα και γυναίκα, μωρό που θηλάζει, βόδι και πρόβατο, καμήλα και γαϊδούρι» (1 Samuel 15: 3). Από τους Μαδιανίτες, ωστόσο, ο Μωυσής επέτρεψε στους Εβραίους μια εξαίρεση: «τα κορίτσια όμως που είναι παρθένες αφήστε τα να ζήσουν για σας.» Στο τέλος της ημέρας τα λάφυρα «ήταν σε εξακόσιες εβδομήντα πέντε χιλιάδες πρόβατα, εβδομήντα δύο χιλιάδες βόδια και εξήντα χιλιάδες γαϊδούρια. Όσο για τους ανθρώπους, ο αριθμός των παρθένων γυναικών ήταν τριάντα δύο χιλιάδες», για να μην αναφέρουμε «χρυσό, ασήμι, χαλκό, σίδηρο, κασσίτερο και μόλυβδο» (Αριθμοί 31: 3-31).
Υποθέτω ότι η αφομοίωση των μη Εβραίων σε ζώα και η λεία συνδέεται άμεσα με την άρνηση της πνευματικής τους φύσης. Ο Isaac Kadmi-Cohen τονίζει ότι «στα αρχαία εβραϊκά, το ρήμα “πεθαίνει” ισχύει για όλα τα ζωντανά, ανθρώπινα ή θηρία. Για τους Εβραίους, κάποιος χρησιμοποιεί τον ευφημισμό “επανέλαβε τον λαό του”» (Héasef léamo ).[16]
Έθεσα έναν αιώνιο λαό
Στην Εβραϊκή Βίβλο, η αθανασία που στερείται το άτομο επανεπενδύεται εξ ολοκλήρου στον λαό σαν σύνολο: «Εγώ έθεσα έναν αιώνιο λαό» Ησαΐας 44: 7.
Τελικά, οι Εβραίοι ενώθηκαν από μια συλλογική, εθνική, γενετική ψυχή. Ο Maurice Samuel γράφει στο You Gentiles (1924): «Η αίσθηση στον Εβραίο, ακόμα και στον χειραφετημένο Εβραίο, όπως εγώ, είναι ότι να είσαι ένα με τον λαό σου, είναι τρόπον τινά μετοχή στη δύναμη να απολαμβάνεις το άπειρο.»[17] Στο ίδιο πνεύμα, ο ακτιβιστής Alfred Nossig έγραψε στο Βερολίνο το 1922: «Η εβραϊκή κοινότητα είναι κάτι περισσότερο από ένα λαό με τη σύγχρονη πολιτική έννοια της λέξης. [...] Δημιουργεί έναν ασυνείδητο πυρήνα της ύπαρξής μας, την κοινή ουσία της ψυχής μας».[18] Έτσι λέγεται ότι η ψυχή ενός Εβραίου είναι ο εβραϊκός λαός. Ή μήπως αυτή η συλλογική ψυχή ονομάζεται Γιαχβέ;
Το ότι ο Ιουδαϊσμός είναι ένα είδος φυλετικής ψυχής έχει επισημανθεί από πολλούς Εβραίους στοχαστές. Ο Αμερικανός ραβίνος Harry Waton, που γράφει στο Πρόγραμμά του για τους Εβραίους και την Ανθρωπότητα το 1939, είναι ένα καλό παράδειγμα, λόγω της κατανόησής του για τη Βίβλο, ότι μιλάει μόνο για «μια αθανασία εδώ στη γη» και λόγω της κατανόησής του για τον Ιουδαϊσμό, ότι ενδιαφέρεται μόνο «για αυτή τη γη». Καταλήγει: «Οι Εβραίοι που έχουν βαθύτερη κατανόηση του Ιουδαϊσμού, γνωρίζουν ότι η μόνη αθανασία που υπάρχει για τον Εβραίο είναι η αθανασία του εβραϊκού λαού. Κάθε Εβραίος συνεχίζει να ζει στον εβραϊκό λαό και θα συνεχίσει να ζει όσο θα ζει ο εβραϊκός λαός».[19]
Αυτή είναι η λογική πίσω από τις προειδοποιήσεις του Benzion Netanyahu, πατέρα του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, κατά του γάμου με μη Εβραίους:
«Μόνο αν ένας (Εβραίος) παντρευτεί ξένη (μη Εβραία) μπορεί να ξεκόψει από το έθνος του, αλλά και πάλι ο ίδιος δεν ξεριζώνεται τόσο εύκολα. Το ξερίζωμα θα το υποστούν οι απόγονοί του. Εγκαταλείποντας ένα έθνος είναι, κατ’ ακολουθία, ακόμα και από βιολογική θεώρηση, πράξη αυτοκτονίας..»[20]
Αυτό που φαίνεται να λείπει από το Γιαχβισμό, από την άποψη οποιασδήποτε άλλης θρησκείας, είναι ταυτόχρονα η μεγαλύτερη δύναμή του. Το συγκεκριμένο άτομο έχει μόνο μερικές δεκαετίες για να πετύχει το πεπρωμένο του, ενώ ένας ολόκληρος λαός έχει αιώνες. Ο εθνικός προσανατολισμός της Εβραϊκής ψυχής εισάγει σε κάθε συλλογικό έργο μια πνευματική δύναμη και αντοχή, την οποία καμία άλλη εθνική κοινότητα δεν είναι σε θέση να την ανταγωνιστεί. Εξηγεί την εξαιρετική ικανότητα των Εβραίων να προωθήσουν μακροπρόθεσμους στόχους μέσω διαγενεακών δικτύων.
Οι νεοσυντηρητικοί είναι οι πιο πρόσφατοι και οι πιο εντυπωσιακοί από αυτά τα δίκτυα. Και τίποτα δεν είναι πιο αποκαλυπτικό της φιλοσοφίας τους από τον ολοφάνερο θαυμασμό του μέντορά τους Leo Strauss για τον Μακιαβέλι (σίγουρα ένα «κρυφό Εβραίο», σύμφωνα με τον νεοσυντηρητικό Michael Ledeen, γιατί «αν μπορείτε να ακούσετε την πολιτική φιλοσοφία του, θα ακούσετε εβραϊκή μουσική.»[21]) Ο Strauss θεωρεί ότι η ιδιοφυΐα του Μακιαβέλι έγκειται στο ότι κατάλαβε πως ο αληθινός πατριώτης είναι εκείνος που, γνωρίζοντας ότι δεν έχει ατομική ψυχή και ως εκ τούτου δεν υπάρχει κανένας μεταθανάτιος κίνδυνος γι’ αυτόν, δεν βάζει κανένα ηθικό όριο στο τι μπορεί να κάνει για τη Χώρα του.[22]
Αυτό είναι το ακριβώς αντίθετο των λόγων του Χριστού: «Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμον όλον, και ζημιωθεί την ψυχήν αυτού; Ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;» (Μάρκος 8:36).
Μετάφραση από τα αγγλικά Θ. Ι. Ζιάκας
Σημειώσεις
[1] WHO THE HELL IS THE PRINCE OF THIS WORLD? Πηγή: http://thesaker.is/who-the-hell-is-the-prince-of-this-world/ Ο Laurent Guyénot είναι ο συγγραφέας του From Yahweh to Zion: Jealous God, Chosen People, Promised Land … Clash of Civilizations, 2018. [Τα χρησιμοποιούμενα από τον συγγραφέα αποσπάσματα από την εβραϊκή Βίβλο, αποδόθηκαν εδώ όπως τα μεταφράζει η Βιβλική Εταιρεία (έκδ. 1997).]
[2] Huckstering: το αλισβερίσι, το έργο του πλανόδιου μικροπωλητή, η παραπειστική διαφήμιση κλπ.
[3] Karl Marx, On the Jewish Question, 1843, στο www.marxists.org/archive.
[4] Σε απευθείας σύνδεση στη διεύθυνση www.marxists.de/religion/leon.
[5] Όπως ανέπτυξε πρόσφατα ο Ελβετός λόγιος Thomas Römer στις διαλέξεις του στο Collège de France, 2011-2012, σε www.college-de-france.fr/.
[6] Αυτός ο αριθμός είναι η πιθανή προέλευση του αριθμού του Θηρίου στην Αποκάλυψη 13:18. (Σημ. μτφ.: Για την ενδιαφέρουσα αυτή θεωρία βλ. π. Mikhail Polsky, Ο αριθμός του Θηρίου. http://thesaker.is/tag/protopresbyter-mikhail-polsky/)
[7] Το "νόμισμα" ( DaMim ) είναι η ίδια λέξη με το «αίμα» ( DaM, πληθυντικός DaMim ), μια «επικίνδυνη και φωτεινή εγγύτητα» σύμφωνα με τον Jacques Attali ( Les Juifs, le monde et l'argent, Fayard, 2002, σ. 36 ).
[8] Σύμφωνα με μια πιο ακριβή μετάφραση από τη New Jerusalem Bible, πολύ διφορούμενη εδώ.
[9] Για να καταλάβουμε πώς οι Αιγύπτιοι είδαν την Εβραϊκή «θρησκεία», βλ. Jan Assmann, Moses the Egyptian: The Memory of Egypt in Western Monotheism, Harvard University Press, 1998, ή, από τον ίδιο συγγραφέα, Of God and Gods: Egypt, Israel, and the Rise of Monotheism, University of Wisconsin Press, 2008.
[10] Sigmund Freud, Moses and Monotheism, Hogarth Press, 1939 (archive.org), pp. 33-34. (Τίτλος ελληνικής έκδοσης: Ο άντρας Μωυσής και η μονοθεϊστική θρησκεία. Εκδ. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ 1997.)
[11] Για παράδειγμα, το Βιβλίο της Σοφίας (ή Σοφία Σολομώντα), γραμμένο στα Ελληνικά στην Αλεξάνδρεια τον 1ο αιώνα π.Χ., ισχυρίζεται ότι «ο Θεός δημιούργησε ανθρώπινα όντα για να είναι αθάνατα» και επικρίνει εκείνους που «δεν πιστεύουν σε ανταμοιβή για τις άψογες ψυχές" (2: 22-23). Αλλά ακόμα και εντός της ελληνο-εβραϊκής λογοτεχνίας αυτής της εποχής επικρατεί η υλιστική αντίληψη: σύμφωνα με τον Εκκλησιαστή (ή το Βιβλίο του Ben Sira), και όχι στο JewishTanakh, «η μοίρα των ανθρώπων και η τύχη των ζώων είναι ίδια: [...] όλα προέρχονται από τη σκόνη, όλα επιστρέφουν στη σκόνη» (3: 19-20).
[12] Το ρήμα ανίσταμαι εμφανίζεται στο κεφάλαιο 12 του Βιβλίου του Δανιήλ (12: 2-3), γραμμένο στα Ελληνικά, μαζί με την ελληνο-αιγυπτιακή έννοια των καλών νεκρών των μετασχηματισμένων σε σώματα φωτός, αλλά η έννοια έχει υποστεί μια υλιστική συστροφή στα Βιβλία των Μακαβαίων, όπου η ανάστασις γίνεται η θαυματουργική αναζωογόνηση, στο Τέλος του Χρόνου, των αποσυναρμολογημένων σωμάτων των μαρτύρων, για τα οποία δεν χρειάζεται καμία αθάνατη ψυχή.
[13] Moses Hess, Rome and Jerusalem: A Study in Jewish Nationalism, 1918 (archive.org), pp. 48, 64-65.
[14] Kevin MacDonald, A People That Shall Dwell Alone: Judaism as a Group Evolutionary Strategy, Praeger, 1994, kindle 2013..
[15] Isaac Kadmi-Cohen, Nomades: Essai sur l'âme juive, Felix Alcan, 1929 (archive.org), p. 143.
[16] Isaac Kadmi-Cohen, Nomades: Essai sur l'âme juive, op. cit. , p. 141.
[17] Maurice Samuel, You Gentiles, Νέα Υόρκη, 1924 (archive.org), σελ. 74-75.
[18] Alfred Nossig, Integrales Judentum, 1922, σελ. 1-5 (στο www.deutsche-digitale-bibliothek.de/item/DXCTNNZZ3INPTI2S3MYPGLQOFR3XSW22)
[19] Harry Waton, A Program for the Jews and an Answer to All Anti-Semites, 1939 (archive.org), pp. 52, 125, 132.
[20] Benzion Netanyahu, The Founding Fathers of Zionism (1938), Balfour Books, 2012, kindle 2203–7.
[21] Michael Ledeen, “What Machiavelli (A Secret Jew?) Learned from Moses,” Jewish World Review, June 7, 1999, on www.jewishworldreview.com/0699/machiavelli1.asp
[22] Leo Strauss, Thoughts on Machiavelli, University of Chicago Press, 1978. Ως συνήθως, ο Strauss αποδίδει εδώ τις βαθύτερες σκέψεις του σε άλλους, ως έναν κρυπτικό τρόπο επικοινωνίας μόνο μ’ εκείνους που είναι «κατάλληλοι» για την αλήθεια.
Εικόνα: Ο Αβραάμ ως γενάρχης του Ισραήλ.
πηγή κειμένου: Aντίφωνο
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.