ΠΑΝΤΟΥΡΚΙΣΜΟΣ και ΡΩΣΙΑ

Η Τουρκία επεκτείνεται

Ένα άλλο μήνυμα έχει ληφθεί από την Τουρκία σχετικά με την επιθυμία επέκτασης της επιρροής της σε γειτονικά εδάφη – και αυτό δεν αφορά καθόλου τη Βόρεια Συρία. Μπορεί κανείς να βρει την άποψη ότι η Άγκυρα αναζητά κυρίως πρόσβαση σε ακριβούς φυσικούς πόρους. Ωστόσο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι υπάρχει μια προσπάθεια του Ερντογάν να υλοποιήσει έργα για την εδαφική διεύρυνση της Τουρκίας

Η Τουρκία δεν θέλει να "ξοδέψει άλλα 60 χρόνια" για την επίλυση του Κυπριακού, δήλωσε ο Φαχρετίν Αλτούν, επικεφαλής του τμήματος επικοινωνιών της τουρκικής προεδρικής διοίκησης. Προσέφερε τη δική του εκδοχή για τη λύση του: αντί να προσπαθεί με κάποιο τρόπο να αναγκάσει τους Έλληνες και τους Τούρκους να ζήσουν στο ίδιο κράτος, δώστε σε κάθε έθνος ένα κράτος. "Ήρθε η ώρα να αναγνωρίσουμε την πραγματικότητα στο έδαφος: την ύπαρξη δύο ξεχωριστών λαών και δύο ξεχωριστών κρατών στο νησί της Κύπρου", είπε.

Υπενθυμίζεται ότι ελληνικοί και τουρκικοί πληθυσμοί ζουν στην Κύπρο εδώ και αιώνες. Οι εθνοτικές συγκρούσεις που ξέσπασαν στο νησί στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα οδήγησαν τον τουρκικό στρατό να εισβάλει στη Βόρεια Κύπρο το 1974. Από το 1983, η τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ), η οποία δεν αναγνωρίζεται από κανέναν εκτός από την Τουρκία, υπάρχει σε αυτό το έδαφος. Αυτό είναι το Κυπριακό πρόβλημα, το οποίο ο Φαχρετίν Αλτούν προτείνει να επιλυθεί αναγνωρίζοντας την ΤΔΒΚ από τη διεθνή κοινότητα.

Και αυτό δεν είναι καθόλου η γνώμη ενός μεμονωμένου Τούρκου αξιωματούχου. Πρώτον, η δουλειά του Φαχρετίν Αλτούν είναι να μιλήσει για την άποψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ερντογάν. Δεύτερον, άλλοι εκπρόσωποι της Τουρκίας εκφράζουν τώρα παρόμοιες σκέψεις. "Από τώρα και στο εξής, θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε για μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό ζήτημα, ειδικά την αναγνώριση της ΤΔΒΚ (Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου – περ. Άποψη)", δήλωσε ο τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ.

Φυσικά, αυτές οι δηλώσεις μπορούν να θεωρηθούν απλώς ως μια άλλη απόδειξη του "διαζυγίου" της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για πολλά χρόνια, η ΕΕ ζήτησε από την άγκυρα να επιλύσει το Κυπριακό ως προϋπόθεση για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, με την απόφαση εννοούσε μια απλή μεταβίβαση των εδαφών της Βόρειας Κύπρου υπό τον έλεγχο της Νότιας (δηλαδή Ελληνικής) Κύπρου. Και αν η Τουρκία δεν χρειάζεται πλέον την Ευρωπαϊκή Ένωση, τότε δεν υπάρχει λόγος να κάνουμε συμβιβασμούς για την Κύπρο.

Η άγκυρα μπορεί να έχει άλλες σκέψεις. "Το κύριο κίνητρο της Τουρκίας είναι οικονομικό. Χρειάζεται έλεγχο στο ράφι του βόρειου τμήματος της Κύπρου. Εάν το νησί είναι διαιρεμένο, θα είναι το ράφι όχι της Κύπρου, αλλά της Βόρειας Κύπρου (τουρκικής)", εξηγεί ο πολιτικός επιστήμονας-Τουρκολόγος Yashar niyazbayev στην εφημερίδα VIEW. Και υπάρχουν σημαντικά πεδία φυσικού αερίου σε αυτό το ράφι, το οποίο η Τουρκία προσπαθεί τώρα να τρυπήσει και για το οποίο υπόκειται σε κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, στο μεγαλύτερο βαθμό, έχουμε στοιχεία για μια απότομη εντατικοποίηση της επέκτασης της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία έχει μετακινηθεί σε ένα ποιοτικά νέο επίπεδο – από τη χρήση οικονομικών μέσων έως την εδαφική επέκταση.

Ιδεολογικά, αυτή η επέκταση βασίζεται σε τρεις πυλώνες – τον πανισλαμισμό (η Τουρκία τοποθετείται ως ηγέτης όλων των μουσουλμάνων), τον νεο-Οθωμανισμό (αποκαθιστώντας την επιρροή της χώρας στην πρώην Οθωμανική Αυτοκρατορία) και τον Παντουρκισμό (η Τουρκία είναι ο ηγέτης όλων των τουρκικών-πολιτιστικών λαών). Οι δύο τελευταίοι προωθήθηκαν πιο ενεργά.

"Το κύριο μήνυμα αυτών των ιδεολογιών είναι η γενίκευση. Φέρνοντας τις χώρες πιο κοντά στο σύγχρονο τουρκικό κράτος. Έχουν διαφορετικό σχήμα, καθώς και γεωγραφία. Η Τουρκία χρησιμοποιεί τον νεο-Οθωμανισμό και τον παντουρκισμό ως Γεωπολιτικές Στρατηγικές επιρροής σε διάφορες περιοχές. Εάν ο Παντουρκισμός χρησιμεύει ως εργαλείο για την επέκταση της επιρροής στην Κεντρική Ασία, τότε ο νεο-Οθωμανισμός χρησιμοποιείται για την ενίσχυση των θέσεων στις αραβικές χώρες και στα Βαλκάνια", σημειώνει ο Yashar niyazbayev.

Μέχρι πρόσφατα, η Τουρκία προώθησε τα συμφέροντά της εκεί μέσω της οικονομίας, αλλά τώρα η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε συστημική κρίση. Από την άλλη πλευρά, η επιτυχία της Άγκυρας στην ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ και η επέκταση της ζώνης κατοχής στη Βόρεια Συρία έχουν δημιουργήσει ελπίδες μεταξύ των τουρκικών αρχών ότι είναι δυνατόν να επεκταθεί η επιρροή σε βάρος των εδαφών.

Και τώρα ο Ρετζέπ Ερντογάν είναι ανοιχτά νοσταλγικός για τον χάρτη της Μέσης Ανατολής πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Για παράδειγμα, λέει ότι αν δεν ήταν αυτός ο πόλεμος, το Χαλέπι, η Χάμα, η Δαμασκός και η Ράκα θα ήταν τουρκικά εδάφη. Ταυτόχρονα, είναι πιθανό ότι ορισμένοι από αυτούς θα είναι – Τούρκοι εμπειρογνώμονες ως επί το πλείστον λένε ότι η ζώνη κατοχής στη Συρία δεν πρέπει μόνο να διατηρηθεί, αλλά και να επεκταθεί.

Ως εκ τούτου, είναι πιθανό ότι η προσπάθεια να επιτευχθεί η αναγνώριση της Βόρειας Κύπρου και να πάρει τον έλεγχο της βόρειας Συρίας δεν είναι ξεχωριστά ευκαιριακά βήματα, δηλαδή, ότι η νέα στρατηγική του Ερντογάν. Μια στρατηγική για τη μεγιστοποίηση της επιρροής σε γειτονικές περιοχές. Αν είναι δυνατόν, μέχρι την προσάρτηση.

"Τώρα τόσο ο Οθωμανισμός όσο και ο Παντουρκισμός είναι μια προσπάθεια εξαγωγής κάποιου είδους ιδεολογικού περιτυλίγματος από το παρελθόν για έργα ενοποίησης της Τουρκίας", εξηγεί στην εφημερίδα VZGLYAD ο Νικήτα Μέντκοβιτς, επικεφαλής της Ευρασιατικής αναλυτικής Λέσχης. Εάν πράγματι συμβαίνει αυτό, τότε η Ρωσία μπορεί να γίνει ένας από τους δικαιούχους αυτής της επεκτατικής στρατηγικής. Για διάφορους λόγους.

Πρώτον, δεν είναι όλες οι αραβικές χώρες ευτυχείς για την ενεργοποίηση του νεο-Οθωμανισμού. Θυμούνται την περίοδο της κυριαρχίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας χωρίς νοσταλγία – οι Οθωμανοί καταπιέζουν τον τοπικό αραβικό πληθυσμό με κάθε δυνατό τρόπο. Ως εκ τούτου, όσο πιο ενεργή είναι η Τουρκία, τόσο περισσότερο θα εδραιώσει τη Μέση Ανατολή ενάντια στον εαυτό της. Αυτό σημαίνει ότι τόσο αυτή όσο και οι χώρες της Μέσης Ανατολής θα πρέπει να δημιουργήσουν σχέσεις με τη Ρωσία, τον σημαντικότερο εγγυητή ασφάλειας και προμηθευτή όπλων.

Δεύτερον, δεν θα χαρούν όλες οι χώρες της Κεντρικής Ασίας να δουν την εντατικοποίηση του παντουρκισμού. "Στο πλαίσιο αυτής της ιδεολογίας, η Τουρκία δηλώνει ότι δεν υπάρχουν Καζακστάν ή Ουζμπεκιστάν, αλλά υπάρχουν Τούρκοι Καζακστάν και Ουζμπεκιστάν που πρέπει να στερηθούν τη δική τους γλώσσα και ιστορία και στη συνέχεια να αφομοιωθούν ως Τούρκοι, μετατρέποντας τις χώρες τους σε τουρκικές αποικίες", λέει ο Νικήτα Μέντκοβιτς.

Μέχρι πρόσφατα, η Τουρκία ήταν σε θέση να πραγματοποιήσει ορισμένες δραστηριότητες σε αυτές τις χώρες στο πλαίσιο του παντουρκισμού (για παράδειγμα, για να προωθήσει την ιδέα ενός ενιαίου αλφαβήτου), αλλά οι τοπικές ελίτ έκαναν τέτοιες παραχωρήσεις λόγω της επιθυμίας να λάβουν τουρκικές επενδύσεις και να διαφοροποιήσουν την εξωτερική πολιτική. Τώρα, όταν η Τουρκία έχει λίγα χρήματα και η εξωτερική πολιτική της Άγκυρας γίνεται πιο επιθετική, το ενδιαφέρον για τον παντουρκισμό θα πέσει σαφώς, γεγονός που θα προστατεύσει καλύτερα τα Ρωσική συμφέροντα στην Κεντρική Ασία.

Τέλος, και τρίτον, είναι επωφελές για τη Ρωσία το πάθος της Τουρκίας να σπαταληθεί σε βασικά ανέφικτους στόχους. Δηλαδή, ο Παντουρκισμός και ο νεο-Οθωμανισμός.

"Στις σύγχρονες συνθήκες, και οι δύο είναι ουτοπίες. Ο οθωμανισμός είναι κοινότατος και ιστορικά ξεπερασμένος. Ο Παντουρκισμός δεν λαμβάνει υπόψη τις πραγματικότητες – οι ίδιοι Τούρκοι και Ουζμπεκιστάν πρέπει να επικοινωνούν μέσω μεταφραστών, καθώς οι διαφορές στις γλώσσες είναι σχεδόν μεγαλύτερες από ό, τι μεταξύ ρωσική και βουλγαρική", λέει ο Νικήτα Μέντκοβιτς.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση του παντουρκισμού, βάσει του οποίου η Τουρκία προσπαθεί τώρα να δημιουργήσει το δικό της σχέδιο Ευρασιατικής ολοκλήρωσης. Η οποία, παρεμπιπτόντως, είναι ανταγωνιστής της Ρωσική. Εξάλλου, για όλες τις δυσκολίες του, το ρωσική σχέδιο δεν βασίζεται σε κάποιο είδος ιδεολογίας υποταγής, αλλά σε ένα οικονομικό στοιχείο. Και όσο οι Τούρκοι κυνηγούν ξεπερασμένα ιδεολογικά κλισέ, η Ρωσία θα έχει χρόνο να αφαιρέσει όλες τις δυσκολίες από το σχέδιο ενσωμάτωσής της.

Γκεβόργκ Μίρζαγιαν, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Οικονομικών, ΜΑΤΙΆ

ΠΗΓΗ: ΜΑΡΙΑ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΗ fb

https://www.facebook.com/share/p/1MmZ3A3DZu/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com