ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΕΡΩΤΑΣ

Της Νικολίτσας Λιαντίνη 

Σήμερα 14 Δεκεμβρίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Αγάπης, η δε Εκκλησία τιμά τον Άγιο Λεύκιο. Αφορμή για μένα να σάς γράψω  λίγες σειρές για τις έννοιες της ΑΓΑΠΗΣ και του ΕΡΩΤΑ στο Χριστιανισμό και την Ελληνική διανόηση (βασικά στην έννοια του πλατωνικού έρωτα).

Θα ξεκινήσω με τη διαπίστωση ότι η έννοια της ΑΓΑΠΗΣ είναι καθαρά και μόνον χριστιανική, είναι η κατ’ εξοχήν πρωτοτυπία της χριστιανικής διδασκαλίας. Ως ουσιαστικό η λέξη «αγάπη» δεν απαντά σε αρχαίους συγγραφείς, αλλά μόνον στην Κ.Δ. και σε εκκλησιαστικούς συγγραφείς. ( Αν κάποιος αμφιβάλλει, ας ανοίξει το λεξικό των LIDDELL – SCOTT στο λήμμα «αγάπη» για να το διαπιστώσει.)

Επειδή πρώτα σπούδασα Θεολογία με διδακτορικό στη Δογματική και για 4,5 δεκαετίες δίδαξα στη Θεολογική Σχολή  του ΕΚΠΑ προπτυχιακά και μεταπτυχιακά με πλήθος μαστερούχων και διδακτόρων δικών μου και στη συνέχεια Φιλοσοφία με υψίστους ακαδημαϊκούς τίτλους, την οποία συγγραφικά και διδακτικά υπηρέτησα για δεκαετίες,  το κείμενο μου θα έχει σχέση και με τις δύο αυτές επιστήμες:

Έχει υποστηριχθεί ότι ο πλατωνικός έρωτας συμπίπτει με τη χριστιανική αγάπη και κυρίως με τον ύμνο της αγάπης του Παύλου. Όμως πρόκειται για παρανόηση και της χριστιανικής αγάπης και του ελληνικού έρωτα. Όσο και αν οι δύο έννοιες εκφράζουν την υπέρβαση της εγωκεντρικότητας του ανθρώπου, αναχωρούν από διαφορετικές αφετηρίες. Οι εγγενείς θεμελιακές διαφορές των δύο εννοιών είναι οι εξής: Η χριστιανική αγάπη ουδεμία σχέση έχει με τις αισθήσεις, ενώ το αισθητό κάλλος αποτελεί την αφετηρία του πλατωνικού έρωτα, ο οποίος προϋποθέτει τις ιδέες, στις οποίες ο άνθρωπος φθάνει μέσω του αισθητού κόσμου, ενώ η χριστιανική αγάπη εκφράζεται ως ενέργεια Θεού, που χορηγεί και ζωοποιεί την αγάπη του ανθρώπου. Ο έρωτας αναζητεί και επιλέγει το ωραίο, ενώ  η αγάπη δεν θέτει σκοπιμότητες, στρέφεται σε κάθε άνθρωπο, άξιο, ανάξιο και αμαρτωλό (πτωχούς στο πνεύμα, πόρνες, τελώνες, ανάπηρους, κλπ.). Ο έρωτας είναι απότοκος της γνώσης, ενώ η χριστιανική αγάπη είναι γεγονός της πίστης στο Θεό, είναι χάρη Θεού, είναι απάντηση στη δική του αγάπη. Ο έρωτας αναχωρεί από την ύπαρξη κάλλους στο αγαπημένο πρόσωπο και αποφράζει τη δυνατότητα αγάπης για ό,τι δεν είναι ωραίο. Η χριστιανική αγάπη αναχωρεί από το Θεό και κατέρχεται στον άνθρωπο, ενώ ο πλατωνικός π.χ. έρωτας ζητάει να αναχθεί στο θείο ξεκινώντας από τον άνθρωπο.

Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι όσο και αν είναι κοινοί οι στόχοι Θεολογίας και Φιλοσοφίας (ιδιαίτερα της Οντολογίας), η πρόσβασή τους γίνεται από δρόμους ίσως παράλληλους, αλλά οπωσδήποτε διαφορετικούς.

ΠΗΓΗ:https://www.facebook.com/share/18ZUUnh5W3/ https://www.facebook.com/share/18ZUUnh5W3/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com