Αντώνης Ανδρουλιδάκης
Όπως ορίζει ο Γιούνγκ, η ψυχή μας διαμορφώνεται σημαντικά από το ιστορικό πλαίσιο, την γονεϊκή επιρροή και τους κοινωνικούς κανόνες που είναι βαθιά ριζωμένοι και επηρεάζουν την ψυχολογική μας ανάπτυξη.
Στον ελληνικό χώρο, στο συλλογικό μας ασυνείδητο, ιδιαίτερα μετά τη συλλογική εμπειρία της ηττημένης Εθνικής αντίστασης και της ματαίωσης που βίωσαν οι άνθρωποι που συμμετείχαν σ' αυτήν, ένα νέο αρχέτυπο θρονιάστηκε για τα καλά στο συλλογικό μας ασυνείδητο. Το αρχέτυπο του Φρόνιμου, του συμμορφωμένου, του "Βασίλη κάτσε φρόνιμα να γίνεις νοικοκύρης".
Βασικός κινητήρας αυτής της συμμόρφωσης, "υπαρξιακό" κίνητρο, έγινε έκτοτε ο Φόβος και, ως εκ τούτου, συνήθης συμπεριφορά η υποταγή, η με κάθε τρόπο αποφυγή της σύγκρουσης-ακόμη και στις περιπτώσεις υπεράσπισης των θεμελιακών αναγκών του εαυτού.
Το Αρχέτυπο του Φρόνιμου διατρέχει, επηρεάζει καθοριστικά, αλλά και αναπαράγεται και στους τρείς γιουνγκιανούς παράγοντες διαμόρφωσης της "ελληνικής ψυχής": στο ιστορικό πλαίσιο, στην γονεϊκή επιρροή και στους κοινωνικούς κανόνες.
Και είναι ακριβώς αυτό το αρχέτυπο που ενσαρκώνεται, σχεδόν κάθε φορά, στις εκλεγμένες μεταπολιτευτικές ηγεσίες-ιδιαίτερα μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ο Σημίτης, το κατ' εξοχήν σύμβολο του "ψυχαναγκαστικού λογιστή" εκλέχτηκε ακριβώς γιατί συμπύκνωνε αυτό το ασυνείδητο συλλογικό αίτημα οργάνωσης, τακτοποίησης, φρονιμάδας και ασφάλειας. Το ίδιο αίτημα εξέφρασε, άλλωστε, και ο Μητσοτάκης μετά την Συριζέϊκη "ριψοκινδύνευση".
Σ' ένα βαθύτερο επίπεδο, ο Φόβος και η Υποταγή είναι για τις κυρίαρχες ελίτ ο πιο βαθιά ριζωμένος κοινωνικός κανόνας, η κυρίαρχη κοινωνική αναπαράσταση, που διαχέεται και μολύνει το κοινωνικό σώμα-μια κοινωνική ίωση με πολύ υψηλό επιπολασμό και εξαιρετικά μεταδιδόμενη.
Η αντίσταση σ' αυτή την κυρίαρχη μόλυνση, η ψυχική υγεία δηλαδή, είχε και έχει ως εκ τούτου τεράστιο τίμημα και αυτό το ξέρουν στο πετσί τους οι ανά καιρούς τολμηροί αντιρρησίες του φόβου και της συνετής φρονιμάδας.
Από την άλλη, οι τρεις γόνοι των μεγάλων οικογενειών που κυβέρνησαν τη χώρα, είναι βέβαιο ότι έχουν ανάλογες εμπειρίες φόβου και υποταγής, δηλαδή γνωστικά σχήματα περιορισμού της αυτοέκφρασης, στη διάρκεια της παιδικότητας τους, τα οποία και στη συνέχεια ασυνείδητα ιδεολογικοποίησαν-όπως ακριβώς και οι ανά καιρούς οπαδοί τους.
Αυτός είναι ο τρόπος λειτουργίας των συλλογικών αρχετύπων. Και όπως οι Γερμανοί εξέλεξαν τον Χίτλερ ως τον κατ' εξοχήν εκφραστή της παράλογης βίας, (το αναλύει εξαιρετικά ο Γιουνγκ στο έργο του Το Αρχέτυπο του Ολοκληρωτισμού) έτσι και οι Έλληνες εκλέγουν τον κατ' εξοχήν εκφραστή του φοβισμένου Φρόνιμου.
Και για να αλλάξει αυτό χρειάζεται να ξαναδούμε το ιστορικό πλαίσιο με μια νέα ειλικρινή αφήγηση για το τι μας έχει συμβεί, να τροποποιήσουμε τις γονεϊκές επιρροές με κατεύθυνση την αύξηση της αυτονομίας των παιδιών και να αναδείξουμε ως κοινωνικό κανόνα όχι τον Φόβο, αλλά την ενεργητική, την δρώσα Αγάπη για τον ανυπεράσπιστο.
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.