Τι σημαίνουν Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται και Τον Νυμφώνα Σου βλέπω (ερμηνεία και ανάλυση)

του κ. Θεόδωρου Ρηγινιώτη, θεολόγου και συγγραφέως.

Τον ευχαριστούμε για το άρθρο του στην Αέναη επΑνάσταση.

Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Δύο από τα πιο γνωστά τροπάρια της Μεγάλης Εβδομάδας είναι τα:
«Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται» και «Τον Νυμφώνα Σου βλέπω».
Ποια είναι όμως η σημασία τους;


Το πρώτο απ’ αυτά λέει: 

«Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται»

«Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται
εν τω μέσω της νυκτός,
και μακάριος ο δούλος,
ον ευρήσει γρηγορούντα.
Ανάξιος δε πάλιν
ον ευρήσει ραθυμούντα.
Βλέπε ουν, ψυχή μου,
μη τω ύπνω κατενεχθείς,
ίνα μη τω θανάτω παραδοθείς
και της βασιλείας έξω κλεισθείς.
Αλλά ανάνηψον κράζουσα·
Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός ημών,
διά της Θεοτόκου ελέησον ημάς».

Μια διαφορετική ματιά στο μυστήριο της εξομολόγησης

ΚΛΙΚ στην εικόνα για να διαβάσετε την ανάρτηση...

Ζητήματα ανανέωσης και μεταρρύθμισης, στην Ορθοδοξία

από π. Ιωάννης Ζηζιούλας

Ο Σεβ. Μητροπολίτης Περγάμου κ. Ιωάννης Ζηζιούλας μίλησε για την ανάγκη διασαφήνισης των υπαρξιακά θεολογικών, και όχι διανοητικών κριτηρίων και απάντησε σε σχετικές ερωτήσεις και απάντησε σε ερωτήσεις, κάνοντας νύξεις για το ποιός κάνει τις μεταρρύθμισεις, τις μεταφράσεις ιερών-λειτουργικών κειμένων, την έννοια του προσώπου,τα άμφια και τις μίτρες των κληρικών καθώς και την χειροτονία των γυναικών.

Το Σάββατο 24 Απριλίου του 2010 στις εκδόσεις Αρμός έλαβε χώρα ανοιχτή συζήτηση – ημερίδα με θέμα: Ζητήματα ανανέωσης και μεταρρύθμισης στην Ορθοδοξία Υπάρχει χώρος στην Ορθόδοξη Εκκλησία για ανανέωση και μεταρρύθμιση ή μήπως είναι τελικά η Ορθοδοξία ασύμβατη με το πνεύμα της αλλαγής και της μεταρρύθμισης;

Έχουν λάβει μέχρι στιγμής χώρα στο πλαίσιο της ορθόδοξης παράδοσης επανερμηνείες, επαναδιατυπώσεις, αλλαγές και μεταρρυθμίσεις; Ποια τα θεολογικά θεμέλια της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας και ποιοι οι ιστορικοί λόγοι που ενδέχεται να την εμποδίζουν; Ποια η σχέση μεταρρύθμισης, πρωτολογίας, εσχατολογίας; Ποια η σχέση Παράδοσης, ανανέωσης και μεταρρύθμισης; Πώς συμπλέκεται το αίτημα της μεταρρύθμισης με την επιστροφή στις πηγές και το ζήτημα της ερμηνευτικής; Ποια είναι τα σημεία και τα γεγονότα που μαρτυρούν για τη συνάντηση της Ορθοδοξίας με το σύγχρονο κόσμο και σε ποιο βαθμό συντηρείται ακόμη η ιστορική εκκρεμότητα μεταξύ Ορθοδοξίας και νεωτερικότητας; Ποιες προκλήσεις θέτει ο 21ος αιώνας στην ορθόδοξη αυτοσυνειδησία και παράδοση;

Στις 2 Φεβρουαρίου ένας φτωχός Ιησούς…

Στις 2 Φεβρουαρίου ένας φτωχός Ιησούς…

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου 

Σχεδόν σαράντα μέρες μετά τα Χριστούγεννα, γιορτάζεται η Υπαπαντή, δηλαδή το γεγονός ότι η Μαρία και ο Ιωσήφ πήγαν («πρόσφεραν») τον μικρό Ιησού στον ναό, όπως όριζε ο θρησκευτικός τους νόμος. Απλή ρουτίνα, ε; Για να δούμε όμως μήπως μια άλλη δυναμική υποφώσκει εδώ…

Πρώτα απ’ όλα, την Υπαπαντή την εξιστορεί μόνο το ευαγγέλιο του Λουκά, το οποίο έχει τη δική του ρετσινιά ως το «ευαγγέλιο των καταπιεζόμενων και των φτωχών». Είναι ενδεικτικό ότι στη γέννηση του Χριστού ο Λουκάς δεν είχε μνημονεύσει τους τρεις Μάγους και τα ακριβά δώρα τους, είχε μνημονεύσει όμως τους τσοπάνηδες. 

Ερχόμαστε στην Υπαπαντή. Όταν ο Λουκάς την περιγράφει, γράφει ότι οι γονείς του Ιησού «έπρεπε να προσφέρουν και θυσία ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δυο μικρά περιστέρια». Φράση απλούλα, ε; Κι όμως, γεμάτη δυναμικά συμφραζόμενα: Βάσει του θρησκευτικού νόμου, οι γονείς κανονικά έπρεπε να προσφέρουν άλλα, ακριβότερα πράγματα: ένα χρονιάρικο αμνό κι ένα νεοσσό περιστεράς ή τρυγόνας. Η οικονομικά ευτελέστερη θυσία που πρόσφεραν λοιπόν ο Ιωσήφ και η Μαρία ήταν ακριβώς η θυσία που προβλεπόταν να προσφέρουν οι φτωχοί! 

Το ευαγγέλιο δεν κάνει ρεπορτάζ. Φωτίζει ηθελημένα μια συγκεκριμένη θεολογική επιλογή. Καθόσον «ο Ιησούς του Λουκά είναι […] ο μεγάλος εραστής όλων των περιφρονημένων και άκληρων αυτού του κόσμου: των πτωχών, των αμαρτωλών, των Σαμαρειτών και των γυναικών».

Επιπλέον: "Υπαπαντή" σημαίνει προϋπάντηση.  Πηγαιμός δηλαδή προς αυτόν που έρχεται. Ένα στοίχημα καμωμένο από ελευθερία, ήτοι πολύτιμο και εύθραυστο - κι όχι δεσμός υπαγορευμένος από τα δεσμά του αίματος, των ενστίκτων και της ιδιοκτησίας. 

Θ.Ν.Π. / 1-2-2023 [1-2-2021]

ΥΓ 1: Για την αφήγηση της Υπαπαντής βλ. Λουκ. 2:22-24. Για την κανονική, ακριβότερη προσφορά βλ. Παλαιά Διαθήκη, Λευιτ. 12:6-8. Τα παραθέματα είναι από το Stanley B. Marrow, «Τα λόγια του Ιησού στα Ευαγγέλια (μτφρ. Σ. Αγουρίδη), εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 1986, σσ. 130-131. Βλ. και Π. Ν. Τρεμπέλας, «Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν ευαγγέλιον», εκδ Σωτήρ, Αθήναι 1983, σ. 102.

ΥΓ 2: Για το ότι η οικογένεια του Ιησού, σύμφωνα με μια παράδοση, είχε ξοδέψει τα πολύτιμα δώρα των τριών Μάγων αναγκεμένη στην προσφυγιά της Αιγύπτου, βλ. το βιβλίο μου «Ο Θεός μου ο Αλλοδαπός», εκδ. Εν Πλω, Αθήνα 2018 (έκδ. 5η), σ. 70.

Η ανανέωση της νεοελληνικής ορθόδοξης θεολογίας. Θεολογικά ρεύματα και τάσεις κατά τον 20ό και τον 21ο αιώνα

Σχέδιο: Χρήστος Μαρκίδης

Σταύρος Γιαγκάζογλου

Η ανανέωση της νεοελληνικής ορθόδοξης θεολογίας.
Θεολογικά ρεύματα και τάσεις κατά τον 20ό και τον 21ο αιώνα

1. Οι Ομολογίες Πίστεως του 17ου αιώνα

Η νεότερη ορθόδοξη θεολογία ενεπλάκη στους θεολογικούς προσανατολισμούς της χριστιανικής Δύσης ήδη από τον 17ο αιώνα, όταν κλήθηκε να τοποθετηθεί έναντι των δυτικών ομολογιών πίστεως. Κατά τα πρότυπα των προτεσταντικών ή ρωμαιοκαθολικών ομολογιών πίστεως, οι δογματικές εκθέσεις των ορθοδόξων της περιόδου αυτής, δεν εκφράζουν παρά την παγίδευση και την «ψευδομόρφωση» της ορθόδοξης θεολογίας. Οι «Ορθόδοξες» Ομολογίες Πίστεως του 17ου αιώνα, αντιμετώπιζαν τις προτεσταντικές αποκλίσεις με ρωμαιοκαθολικά επιχειρήματα, ενώ στα σημεία διαφωνίας με τους ρωμαιοκαθολικούς υιοθετούσαν τις θέσεις των προτεσταντών. Το ωστικό κύμα του δυτικού «κονφεσιοναλισμού» σάρωσε όλες σχεδόν τις ορθόδοξες χώρες. Οι δυτικές επιδράσεις επηρέασαν καταλυτικά την ορθόδοξη θεολογική σκέψη όχι μόνο στην τουρκοκρατούμενη ελληνόφωνη Ανατολή αλλά και στη Ρωσία, η οποία κυρίως από την περίοδο του Μεγάλου Πέτρου και εξής, δέχθηκε συστηματικά τις δυτικές επιρροές σε όλο το φάσμα της πνευματικής, κοινωνικής, πολιτικής και θρησκευτικής ζωής. Η θεολογική αυτή αλλοτρίωση των Ορθοδόξων και στον ελληνόφωνο και στον σλαβόφωνο χώρο υπήρξε μια πραγματικότητα της οποίας οι συνέπειες είναι υπαρκτές ακόμη και σήμερα.

2. Η φιλοκαλική κίνηση του 18ου αιώνα

Η φιλοκαλική κίνηση του 18ου αιώνα με συμβολικό κέντρο την έκδοση της Φιλοκαλίας των Ιερών Νηπτικών, με πρωτοβουλία του Μακαρίου Νοταρά (1731-1805) και με την επιμέλεια του Νικοδήμου Αγιορείτη (1749-1809), αποτέλεσε μια απροσδόκητη αναλαμπή της λησμονημένης μυστικής και πατερικής παράδοσης και συνάμα μια προσπάθεια ανανεωτικής έκφρασης της ελληνικής θεολογίας. Δίχως να αναφέρεται πουθενά στον πρόλογό της στη Μεταρρύθμιση ή στην Αντιμεταρρύθμιση, η Φιλοκαλία λαμβάνει αποστάσεις από τις Ομολογίες Πίστεως του 17ου αιώνα. Θα ήταν λάθος να δούμε τη φιλοκαλική κίνηση του 18ου αι. μονάχα ως απλή πρόταση επιστροφής στην αρχαία ασκητική παράδοση του μοναχισμού, δίχως τον ευχαριστιακό και μυστηριακό άξονα ανανέωσης της εν γένει εκκλησιαστικής ζωής των ορθοδόξων, αλλά και την επανασύνδεση με τη θεολογία των Ελλήνων Πατέρων της Εκκλησίας.

Επίκτητος και Αββάς Ισαάκ: ο βαθμός και ο αναβαθμός της υψηλότερης πιθανής Ανθρωπολογίας

από

 Νίκος Τουλαντάς

 

Η θεωρητική απόδοση του «κατά φύσιν» ζειν τελειούται μέσα στην Ελληνική Φιλοσοφία. Καρπός του δέντρου της Φιλοσοφίας: ο Επίκτητος (Διατριβαί).

Η θεωρητική απόδοση του «υπέρ φύσιν» ζειν τελειούται μέσα στην Ορθόδοξη Θεολογία. Η ενότητα των πηγών της θεολογίας (η εμπειρία του Θεού) φέρει καρπούς πολλούς και ίσα θρεπτικούς μεταξύ τους, κάτι που δε μπορείς να συναντήσεις στο χώρο της φιλοσοφίας (άλλο σου δίνει ο καθένας, αν όχι και πάντα με άλλο τρόπο). Εφόσον μόνο προσωπικά μπορώ να τοποθετηθώ ως προς ένα πρότυπο κείμενο του είδους (ορθ. θεολογία), ως πολυτιμότατο καρπό του δέντρου, διαβάζω Αββά Ισαάκ Σύρο (Λόγοι Ασκητικοί).

*

«Κάθε φιλοσοφία δικαίωνει τον εαυτό της. Η μοναδική πρωτότυπη φιλοσοφία θα ήταν εκείνη που θα δικαίωνε κάποιον άλλο», λέει ο Camus (Σημειωματάρια, Τερ. 45-48)∙ αφορισμός που μοιάζει με την «πρωτότυπη» συνείδηση της πρωτότυπης φιλοσοφίας αυτής, μοιάζει με αυθυπερβατική αυτοαναφορά.

Ο Επίκτητος, λέγοντας την αλήθεια, δικαιώνει τους πάντες, σημαντικότερη μερίδα των οποίων – ώστε να είναι «πρωτότυπη» η φιλοσοφία του, ώστε να είναι πέρα από την αυτοδικαίωση – είναι η εκτός φιλοσοφίας ούσα.

Λέει πως αν λυπάσαι (ή, σε πολιτειακό πλαίσιο, αν δεν τιμωρείς) κάποιον για την χωλότητα ή τυφλότητά του, πόσο μάλλον, πρέπει να «συμπαθείς» αυτόν του οποίου η λογική (κρίση) χωλαίνει ή τυφλώττει. Όσο για τους συζητήσιμους ασθενείς (τη κρίσει, πάντα), που ενδέχεται να πρέπει να υποστείς την πολεμική τους (την αμφισβήτηση, την περιφρόνηση, τη συκοφαντία, την κατάκριση, την εναντιότητα πάσης μορφής: ατιμία, βασανισμό, τιμωρία, θάνατο), ουδείς δεν μπορεί να βρίσκεται ανάξιος της συγχώρεσης, όντας κι αυτός – όπως εσύ, πλην απαίδευτος – κατά το κατ’ αυτόν «αγαθόν» προσεγγίζοντάς σε. Πώς μπορεί να ξέρει (βλέπει) κανείς τον κόσμο, όπως δεν το ξέρει (προσθέτω εγώ ρητορικά);

Σε αυτό το (Επικτήτειο) θεο-λογικό σύμπαν, επίσης, δεν υπάρχει κάτι (εύκολο ή δύσκολο, δίκαιο ή άδικο, ζωηφόρο ή νεκροφόρο) που να μην δικαιώνει την θεο-ευχαριστία, που να μη μαρτυρά το δώρο της ύπαρξης ως προσοπωυποστατή ελευθερία. «Ούτε ο Δίας», την προαίρεσιν, «νικήσαι δύναται» (Διατρ. Α/1,23).

Ανάλυση της θεολογίας της εικόνας της Βαπτίσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού (πρωτοπρ. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος)

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του πρωτοπρεσβύτερου Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, στα πλαίσια των μαθημάτων Αγιογραφίας των Αγίων Εικόνων της Ορθοδοξίας μας, που έγινε την Παρασκευή, 02-12-2005.

Σήμερα θ’ αναλύσουμε την εικόνα της Βαπτίσεως του Κυρίου. Τα γεγονότα εικονίζονται όπως περιγράφονται μέσα στο Ευαγγέλιο. Η Βάπτιση του Χριστού γίνεται ως εναρκτήριο έργο - πράξη του Χριστού - πριν από το δημόσιο έργο Του. Ο Χριστός βαπτίζεται δημόσια. Ο Χριστός δεν χρειαζόταν να βαπτιστεί.

Η βάπτιση έχει δύο λόγους θεολογικά. Δύο αιτίες. 

Πρώτον, η απαλοιφή των μέχρι την ημέρα της βαπτίσεως εκτελεσθέντων αμαρτημάτων. 

Και δεύτερον, η απαλλαγή από τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος. 

Δύο πράγματα κάνει η βάπτιση. Η απαλλαγή από τις αμαρτίες που έκανες, και η απαλλαγή από το προπατορικό αμάρτημα. Για τις μεν αμαρτίες, μπορείτε να πείτε ότι ένα μωρό, δεν έκανε αμαρτία. Δεν το ξέρω αν έκανε ή όχι. Μπορεί και ένα κλάμα του παιδιού να είναι εγωιστικό. Αλλά υπάρχει η απαλλαγή από τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος. Προσέξτε. Είναι πώς το βλέπεις αυτό το θέμα. Κανείς δεν είναι υπεύθυνος για τις αμαρτίες του Αδάμ και της Εύας. Δε φταίμε εμείς. Τότε θα πείτε γιατί να απαλλαγούμε από ένα πράγμα που δεν κάναμε. Προσέξτε. Αν εγώ τώρα ανεύθυνος ον, πετάξω σε αυτό το δωμάτιο ένα αέριο δηλητηριώδες και εσείς αρρωστήσετε στους πνεύμονες. Δε φταίτε εσείς, αλλά η δική μου τρέλλα το έκανε. Άρα κάποιος θα πρέπει να σας προστατέψει από τις συνέπειες του -προπατορικού- λάθους που έκανα, πριν να το σκεφτείτε εσείς, που ήταν η έκχυση του αερίου σε αυτό το δωμάτιο. Η προπατορική αμαρτία, δεν ήταν προσωπικό θέμα που έκανε ο Αδάμ και η Εύα. Ήταν η αμαρτία που τάραξε τα πάντα. Όλη την κτίση. Ακόμη και τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, με τα ζώα, με τα πάντα. Και όλα διαταράχθηκαν. Και παρόλο που όσοι γεννιόμαστε, γεννιόμαστε ως ανεύθυνοι [από το προπατορικό αμάρτημα], γεννιόμαστε όμως σε μια ταραγμένη αμαρτωλή ατμόσφαιρα.

Μια εκπομπή για το τι σημαίνει η αμαρτία.

Μια εκπομπή για το τι σημαίνει η αμαρτία.

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ. “Εκκλησία και αμαρτία (Ε’ μέρος)”. Ο Β. Σπυρόπουλος συζητά το θέμα με τον Δ. Σκλήρη (Διδάσκοντα στο Ε.Α.Π.).

Δ. Σκλήρης:

Πρόκειται για την πλέον βιωματική εκπομπή μου. Ενώ στις υπόλοιπες εκπομπές για την αγιότητα αντλώ κυρίως από τα κείμενα Πατέρων, όπως ο Μάξιμος ή από βίους αγίων, στη συγκεκριμένη εκπομπή μπόρεσα να αντλήσω και από προσωπικά μου βιώματα και έτσι είχε κι έναν χαρακτήρα οιονεί ψυχοθεραπευτικό. Ιδίως στο τέλος που μιλάω για τη γαστριμαργία και κάπως έτσι κλείνει και η εκπομπή.

«Η Ευχαριστία», το κύκνειο άσμα του π. Αλέξανδρου Σμέμαν

από Δημήτρης Γ. Ιωάννου

Τα βιβλία του μεγάλου θεολόγου π. Αλεξάνδρου Σμέμαον μάς έκαναν ξανά να αγαπήσουμε και να επαναπροσεγγίσουμε τα Μυστήρια και τις ακολουθίες της Εκκλησίας.

 Δεν θα λάθευε κανείς αν αποκαλούσε τον π. Σμέμαν «πασχάλιο» ιερέα, γιατί όλα του τα έργα διαπερνώνται από την ευφρόσυνη χαρά της ορθόδοξης λατρείας, από το ευχαριστιακό πνεύμα που διέπει την όλη προσευχή της Εκκλησίας. Στο παρόν κείμενο θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε ένα μέρος από το σπουδαίο έργο του «Ευχαριστία», το οποίο και έγραψε προς το τέλος της ζωής του. Θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε κάποιες από τις αρχές που διαπερνούν ολόκληρο το έργο του, την λειτουργική του θεολογία.

Ο π. Σμέμαν ξεκινά μιλώντας για την ατομικιστική λειτουργική ευσέβεια, που επηρεάζει σήμερα τους περισσότερους πιστούς ακόμη και την ώρα της Θείας Λειτουργίας. Πρόκειται για μια δυτική επιρροή, η οποία κυριάρχησε για δεκαετίες στον ορθόδοξο χώρο. Κάθε πιστός είναι μαθημένος κατ΄οίκον να μιλά μόνος μόνω με τον Θεό του, πράγμα το οποίο είναι μεν καλό, αλλά δεν έχει θέση στην εκκλησιαστική λατρεία. Ο δυτικός σχολαστικισμός προπαντός και κατόπιν σύνολη η δυτική θεολογία, μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα, έπαψε να ενδιαφέρεται για την όλη ιερολογία της θείας Ευχαριστίας και επικεντρώθηκε στο πρόβλημα του πότε ακριβώς καθαγιάζονται τα τίμια δώρα σε σώμα και αίμα Χριστού, τι είναι η μετουσίωση κλπ. Το όλο μυστήριο της Ευχαριστίας έπαψε να αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος των ειδικών, που από την όλη ακολουθία απομόνωσαν μια στιγμή και θεώρησαν το υπόλοιπο μέρος περίπου ως περιττό.

 Ασφαλώς και είναι σημαντικό θέμα το πότε γίνεται ο καθαγιασμός των τιμίων δώρων, το πόσο σημαντική είναι πράγματι η επίκληση του Αγίου Πνεύματος, παρόλα αυτά η όλη ιεροτελεστία παρουσιάζει μια ενότητα και μια οργανική συνάφεια που δεν έχει νόημα να απομονώσουμε κάποιες στιγμές. Θα πρέπει να δούμε όχι μόνο την στιγμή της μεταβολής αλλά την όλη τελετή σαν μυστήριο. Και αυτό το έργο αναλαμβάνει ο π. Σμέμαν, να μας κάνει να νιώσουμε ξανά την όλη Ευχαριστία ως Μυστήριο.

Η ΑΓΆΠΗ ως ΠΡΆΞΗ σώζει και ΌΧΙ η ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΊΗΣΗ της ΕΛΠΊΔΑΣ

 

Του Παναγιώτη Ταμβάκη

Το ΘΑΎΜΑ, ένας από τους τρεις πειρασμούς του Χριστού στην αρχή στην έρημο («αν είσαι Υιός του Θεού, πες οι πέτρες αυτές να γίνουν ψωμιά») και στο τέλος πάνω στον Σταυρό («αν είσαι Υιός του Θεού κατέβα από τον σταυρό»). Το αναλύει αριστουργηματικά ο Ντοστογιέφσκι στον Μεγάλο Ιεροεξεταστή. 

Η προσδοκία του θαύματος γεννά ελπίδα και Η ΕΛΠΊΔΑ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΕΊΤΑΙ από τους επιτήδειους συνήθως ΚΛΗΡΙΚΟΎΣ και θεολόγους με διάφορους τρόπους, δεξιούς και αριστερούς. 

Η αγία ζώνη της Θεοτόκου τιμάται επειδή ως εικόνα της μας παραπέμπει στο «πρωτότυπο», δηλαδή στην απόλυτη πίστη-εμπιστοσύνη τής μάνας τού Θεανθρώπου στον Δημιουργό και γιό της. Όχι για να μας γιατρέψει από την ασθένεια ή να μας παρηγορήσει τον πόνο αλλά για να μας φανερώσει ΤΟ ΝΌΗΜΑ της ασθένειας ή του πόνου μας και να μας στρέψει προς την ανιδιοτελή ελπίδα της αγάπης. Όσο και αν αυτό φαίνεται σε πρώτη προσέγγιση ασπλαχνία και αναλγησία προς τον συνάνθρωπο, είναι η πραγματική αγάπη πέραν των νοσηρών συναισθηματισμών. Και αυτό είναι το ΈΡΓΟ ΤΩΝ ΚΛΗΡΙΚΏΝ, όχι η εμπορευματοποίηση.   

Η πίστη θεραπεύει. Ναι, αλλά τι: - Του π. Βασιλείου Θερμού

Η πίστη θεραπεύει.

Ναι, αλλά τι:

Του π. Βασιλείου Θερμού

Κάθε φορά που κάποια θαύματα, αληθινά ή ψεύτικα, βλέπουν το φως της δημοσιότητας, τα αντανακλαστικά της κοινωνίας αρχίζουν τους γνωστούς αυτοματισμούς. Μιας κοινωνίας που βρίσκεται «στην τσίτα» ως προς τα τρέχοντα και εμφανίζεται αφάνταστα νωθρή όταν καλείται να αμφισβητήσει τα στερεότυπα της.

Και ποιοι είναι οι αυτοματισμοί και τα στερεότυπα, τουλάχιστον όπως εκφράζονται από τα Μ.Μ.Ε.; «Εμπόριο Ελπίδας, αίσχος», «επιστροφή στο Μεσαίωνα», «σκοταδισμός» και τα συναφή. Ας μην ξεγελιόμαστε επειδή εδώ οι κατηγορίες ευσταθούν, διότι την ίδια αντίδραση έχουν και στα αληθινά θαύματα!

Και από την άλλη πλευρά; Μαγική θρησκευτικότητα κατά την οποία το θαύμα α) εκβιάζεται, ενώ ο Θεός μας παραμένει ελεύθερος, β) στοχεύει σε θεαματικές θεραπείες επειδή αυτές «αποστομώνουν» δηλαδή διεκδικούν αντικειμενικότητα, γ) συρρικνώνει τον άνθρωπο σε «καταναλωτή» του Θεού αντί για συνεργάτη του, ένα επίπεδο στο οποίο ο ίδιος ο Θεός μάς ανύψωσε.

Έπρεπε να έχει σταματήσει εξαρχής αυτό το σίριαλ με τον επαγγελματία θεραπευτή και τους σελέμπριτι. Και μόνο τα βίντεο να δει κανείς αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για μία κακόγουστη μίμηση των δήθεν χαρισματικών faith healers της Αμερικής. Kαι επειδή δεν το μάζεψε η Εκκλησία έγκαιρα, πριν γίνει πασίγνωστο, ο περιορισμός του τώρα θα είχε και αντιστάσεις και παρενέργειες.

Η παραβολή του Άφρονος Πλουσίου και η ερωτική σχέση με την συσσώρευση του πλούτου, σήμερα (videos)

Αφιέρωμα στην παραβολή του Άφρονος Πλουσίου
Κυριακή Θ' Λουκά και την ερωτική σχέση των ολίγων
με την συσσώρευση του πλούτου, σήμερα (βίντεο)

της Σοφίας Ντρέκου

Ξεκινώντας με ποίηση αγαπημένοι μου αναγνώστες, προσπαθώντας να κατανοήσουμε στο νόημα της σημαντικής Ευαγγελικής περικοπής. Ένα πασίγνωστο ποίημα ενός από τους αγαπημένους μας ποιητή Γιώργου Σεφέρη. Έχει τον τίτλο «ΑΡΝΗΣΗ» και μας λέει σε μία του στροφή:


«Με τι καρδιά, με τι πνοή, τι πόθους και τι πάθος
πήραμε τη ζωή μας... λάθος! κι αλλάξαμε ζωή».

• Από τα συγκλονιστικότερα λόγια του Χριστού, είναι η παραβολή περί του άφρονα πλουσίου αγαπητοί αναγνώστες. Και μην ξεχνάμε ότι ο Μέγας Βασίλειος είχε μεγάλη περιουσία και την μοίρασε στους πτωχούς. Δεν την μάζευε να την βγάλει στο εξωτερικό και στις τράπεζες. Ο Μέγας Βασίλειος μάς περιγράφει...

•Μέγας Βασίλειος: Ποιος είναι ο πλεονέκτης;

Και ποιόν αδικώ, λέει ο πλεονέκτης πλούσιος, με το να ενδιαφέρομαι για την περιουσία μου; Αλήθεια; Αλλά πες μου, ποια είναι η περιουσία σου, ποια είναι τα δικά σου; Από πού τα έλαβες και τα έφερες στη ζωή; Πραγματικά, συμπεριφέρονται πολλές φορές οι πλούσιοι όπως κάποιος που πιάνει θέση στο θέατρο, για να έχει καλή θέα, και έπειτα εμποδίζει τους μετέπειτα εισερχόμενους να βρουν κι αυτοί κάποια θέση, δικαίωμα που είναι κοινό για όλους.

Δηλαδή καταλαμβάνουν οι πλούσιοι τα κοινά αγαθά, τα ιδιοποιούνται, μόνο και μόνο επειδή έτυχε να έλθουν στα χέρια τους πριν από τους άλλους. Είναι αληθινό πως, αν ο καθένας κρατούσε αυτό που του χρειαζόταν, για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του, και το περίσσευμα το έδινε σε όσους το είχαν ανάγκη, τότε δεν θα υπήρχε κανένας φτωχός. Δεν βγήκες γυμνός από την κοιλιά τής μητέρας σου; Δεν θα επιστρέψεις πάλι γυμνός στη γη; Κι αυτά που έχεις τώρα από πού τα έχεις;

Ποιος θεωρείται πως είναι πλεονέκτης;

Αναδρομή στη «Θεολογία του ’60»

Αναδρομή στη «Θεολογία του ’60»

 (Α΄ μέρος) ... Ο Δημήτρης Μαυρόπουλος καταθέτει στον Βασίλη Ξυδιά την προσωπική του εμπειρία για τη «Θεολογία του 60» από εκείνα τα χρόνια μέχρι τις μέρες μας. Τι είναι η «Θεολογία του 60»; Ποια ήταν η αλλαγή που έφερε στην ελληνική θεολογία εκείνης της εποχής; Έμφαση στη θεολογία των Πατέρων, στα λειτουργικά κείμενα, στη λατρεία, στη μοναστική άσκηση. Ποιες είναι σήμερα οι εκκρεμότητες, τα προβλήματα, οι αντιρρήσεις σχετικά με τη θεολογία αυτή; Υπάρχει «αντιδυτικισμός» ή «εθνικισμός» στη Θεολογία του 60; Είναι αυτή υπεύθυνη για τον σύγχρονο «νεοευσεβισμό» και τον «γεροντισμό»;

Το Α΄ Μέρος εστιάζει στα χρόνια από τη δεκαετία του 60 έως τη δεκαετία της μεταπολίτευσης. Συζητάμε...

☑️για τη σχέση της «Θεολογίας του 60» με τους Ρώσους θεολόγους της Διασποράς και με τη «Γενιά του 30»·

☑️για τις χριστιανικές οργανώσεις· 

Ψυχοθεραπεία και Ποιμαντική

π. Στέφανος Muse

Ο ορθόδοξος αμερικανός ιερωμένος π. Στέφανος Muse, στο β´μέρος της αποκλειστικής του συνέντευξης προς το “Αντίφωνο”, τον Μάρτιο του 2019:

Αναλύει τις σχέσεις μεταξύ Οντολογίας, Ψυχολογίας και Ποιμαντικής, καθώς απαντά στο ερώτημα «πώς συνδυάζεται η Ψυχοθεραπεία με την Ορθοδοξία;».

Περαιτέρω, εξετάζει εάν «μπορεί κάποιος να το κάνει αυτό χωρίς πίστη», ενώ συνάμα διερευνά κατά πόσον μπορεί να καρποφορεί η ψυχοθεραπεία «έξω» από τον χώρο της πίστης.

Ακόμα, ορίζει την «συν-πάθεια» ως συμμετοχή στον πόνο των άλλων. Τέλος, εξηγεί την αστοχία της αντίληψης ότι «πηγαίνω στον ψυχοθεραπευτή μου, οπότε δεν χρειάζομαι εξομολόγηση», αναδεικνύοντας τη σημασία του συγκερασμού ψυχοθεραπευτικής και ιερατικής ιδιότητας.

Από πλευράς Αντιφώνου, ευχαριστίες πολλές στην Πολυξένη Τσαλίκη για την μετάφραση της συνέντευξης, στον Δημήτρη Μουρούλη για τον υποτιτλισμό και στον π. Βασίλειο Θερμό για την φιλοξενία.

Ἡ ὁμωνυμία στόν Ἰωάννη Δαμασκηνό καί στούς Ἡσυχαστές Πατέρες

από

 Φώτης Σχοινάς

 

Στήν παροῦσα ἀνακοίνωση θά ἀσχοληθῶ μέ τό πρόβλημα τῆς ὁμωνυμίας στόν Ἰωάννη Δαμασκηνό καί στούς Ἡσυχαστές Πατέρες τῆς ὑστεροβυζαντινῆς καί μεσοβυζαντινῆς περιόδου καί συγκεκριμένα στίς ἀντιλατινικές πραγματεῖες τίς σχετικές μέ τό περί ἐκπορεύσεως καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δόγμα τῶν Λατίνων (τό περίφημο filioque).

Συγκεκριμένα ἡ ὁλη προβληματική μου θά στραφεῖ στήν διερεύνηση τῶν ἑξῆς δύο ἐρωτημάτων:

1. Ποιά εἶναι ἡ διδασκαλία τοῦ Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ γιά τήν ὁμωνυμία καί κατά πόσον αὐτή συμφωνεῖ ἤ ἀποκλίνει ἀπό τήν ἀντίστοιχη διδασκαλία τοῦ Ἀριστοτέλη;
2. Ποιά εἶναι ἡ ἐφαρμογή τῆς ὁμωνυμίας ἐκ μέρους τῆς ὀρθοδόξου θεολογικῆς σκέψεως στίς ἀντιαιρετικές πραγματεῖες τοῦ Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ καί τῶν Ἡσυχαστῶν Πατέρων;
3. Συναφῶς πρός τό πρῶτο ἐρώτημα ἔχουμε νά παρατηρήσουμε τά ἑξῆς: Κατ̓ ἀρχήν ὁ Δαμασκηνός ἀσχολεῖται ἐκτενῶς μέ τήν προβληματική τῆς ὁμωνυμίας στά «Φιλόσοφα Κεφάλαια» ἤ «Διαλεκτικά», ὅπως ἐπεκράτησαν νά ὀνομάζονται στή Δύση ἀπό τόν ΙΕ΄ αἰώνα. Ἐδῶ ἀναφύεται εὐλόγως τό ἐρώτημα:

Οι Τέσσερις Αγάπες: C.S. Lewis

από

 Τίτος Xριστοδούλου

Μια βιωματική προσέγγιση στην θεολογική αποτίμηση της αγάπης

Σε αυτό το κλασικό βιβλίο το, στην βιβλιοθήκη μας αλλά αμετάφραστο στα ελληνικά, ο C.S. Lewis, ο διάσημος συγγραφέας των «Χρονικών της Νάρνια», αναλογίζεται την αγάπη. Αρχίζει παρατηρώντας ότι κατά την γέννηση όλοι ξεκινάμε με ανάγκη την αγάπη, την αγάπη-ανάγκη, ανάγκη για το δώρο της-αγάπη, την αγάπη-δώρο. Η αγάπη-δώρο είναι το είδος της αγάπης που δείχνει ο δημιουργός στο κτίσμα, στην διαδικασία δημιουργίας και φροντίδας του δημιουργημένου. Είναι η αγάπη που χαρίζει μια μητέρα στο νεογέννητο παιδί της.

Αντίθετα, η αγάπη-ανάγκη είναι η κατάσταση της φτώχειας με την οποία κάθε δημιουργημένο ον ξεκινά από τη γέννηση. Αισθάνομαι ότι αυτό το απόσπασμα συνοψίζει το σημείο που έλεγε ο κ. Λιούις σχετικά με την ανάγκη-αγάπη, «Ο άνθρωπος πλησιάζει τον Θεό σχεδόν όταν είναι από μια άποψη λιγότερο σαν τον Θεό. Γιατί αυτό μπορεί να μοιάζει περισσότερο στην πληρότητα και την ανάγκη, την κυριαρχία και την ταπείνωση, την δικαιοσύνη και τη μετάνοια ».

Ο κ. Λιούις συνεχίζει με μια σύντομη σύνοψη των πραγμάτων για τα οποία μπορούμε να δείξουμε αγάπη. Αυτά περιλαμβάνουν τους άλλους, την2 φύση, την χώρα και, τέλος, τον υπερβατικό δημιουργό. Αναλύοντας το καθένα, απεικονίζει ότι η αγάπη για την φύση, ο πατριωτισμός κλπ. είναι ανεπαρκείς υποδοχείς της αγάπης μας.

Στη συνέχεια, ο κ. Λιούις εξετάζει τα διάφορα είδη αγάπης, που περιλαμβάνουν την στοργή, την φιλία, τον έρωτα και την φιλανθρωπία, ή ‘αγάπη’. Η στοργή περιλαμβάνει την αγάπη των γονέων για το παιδί τους, την αγάπη για τα κατοικίδια μας κλπ. Η φιλία είναι η αγάπη μεταξύ φίλων. Ο Έρως είναι η αγάπη μεταξύ δύο εραστών. Τέλος, η Φιλανθρωπία είναι η αγάπη του δημιουργού προς το κτίσμα και η επιστροφή αυτής της αγάπης από το κτίσμα τόσο προς τον Δημιουργό όσο και προς την δημιουργία.

Η 15χρονη ιδιοφυΐα από την Ελλάδα που έχει… τρελάνει τον πλανήτη – Θέλει να αποδείξει ότι ο Χόκινγκ κάνει λάθος

«Οι άθεοι τότε προσπαθούν να πουν ότι δεν υπάρχει Θεός, ενώ στην πραγματικότητα χρειάζεται περισσότερη πίστη για να πιστέψει κανείς ότι δεν υπάρχει Θεός παρά για να πιστέψει ότι υπάρχει Θεός»

Πάνε σχεδόν έξι χρόνια από τότε που ο Ουίλιαμ (Βασίλειος) Μαΐλλης, μάγευε το κοινό στην τελετή αποφοίτησής του από το λύκειο Penn-Trafford στο Πίτσμπεργκ,  απαγγέλλοντας στίχους από τη Βίβλο στα αρχαία Ελληνικά και εξηγώντας αποφθέγματα του Καρτέσιου.

Τότε ήταν μόλις εννέα ετών.

Πριν από τέσσερα χρόνια ο μικρός ομογενής -παιδί θαύμα τον χαρακτήρισαν από την ηλικία των πέντε ετών- αποφοίτησε από το κολλέγιο Saint Petersburg στη Φλόριντα και ετοιμαζόταν να συνεχίσει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα, όπως είπε σε τοπική εφημερίδα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ελληνορθόδοξο Ιερό Ναό των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, την ενορία του ιερέα πατέρα του, π. Πέτρου Μαϊλλη, στην περιοχή Τάμπα Μπέι.

Πριν από δύο χρόνια η ιστοσελίδα upsocl.com έκανε εκτεταμένο αφιέρωμα για τον Ουίλιαμ (Βασίλειος) Μαΐλλη, με τίτλο «13χρονος ιδιοφυΐα προσπαθεί να αποδείξει ότι ο Stephen Hawking έχει άδικο. Ισχυρίζεται ότι ‘ο Θεός υπάρχει’».

Η θεωρία για τον θεό

«Οι άθεοι τότε προσπαθούν να πουν ότι δεν υπάρχει Θεός, ενώ στην πραγματικότητα χρειάζεται περισσότερη πίστη για να πιστέψει κανείς ότι δεν υπάρχει Θεός παρά για να πιστέψει ότι υπάρχει Θεός». Τόσο κατηγορηματικός ήταν ο μικρός ιδιοφυής Ουίλιαμ (Βασίλειος) Μαΐλλης όταν προσπάθησε να εξηγήσει γιατί ο Stephen Hawking έκανε λάθος, όπως και όλοι οι άθεοι, λέει το δημοσίευμα.

ΥΜΝΟΙ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ | ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

*

Εισαγωγή-ανθολόγηση-σχόλια ΗΛΙΑΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ

~.~

Ύμνοι της Μεγάλης Εβδομάδας

Αποδόσεις του Ιγνάτιου Σακαλή

 

Το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος ΕΔΩ

~•~

Μεγάλη Δευτέρα

Τὸν Νυμφίον, ἀδελφοί…

Στὸ Νυμφίο, ἀδελφοί μου,
τὴν ἀγάπη μας ὅλη.
Τὰ κεριὰ τῆς ψυχῆς μας
στολισμένα, λαμπρά.
Φωτεινὲς οἱ ἀρετές μας
ὁλοκάθαρη ἡ πίστη,
γιὰ νὰ μποῦμε μαζί του
στὸ γιορτάσι τοῦ γάμου,
μὲ τὶς φρόνιμες ὅμοιοι
τοῦ Χριστοῦ τὶς παρθένες.
Ὁ Νυμφίος χαρίζει
σὰ θεὸς πλούσιο δῶρο,
τὸ στεφάνι τ᾽ ἀμάραντο
σ᾽ ὅσους νικοῦνε.

Τὸν Νυμφίον ἀδελφοὶ ἀγαπήσωμεν,
τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν εὐτρεπίσωμεν,
ἐν ἀρεταῖς ἐκλάμποντες καὶ πίστει ὀρθῇ,
ἵνα ὡς αἱ φρόνιμοι, τοῦ Κυρίου παρθένοι,
ἕτοιμοι εἰσέλθωμεν, σὺν αὐτῷ εἰς τοὺς γάμους·
ὁ γὰρ Νυμφίος δῶρον ὡς Θεός,
πᾶσι παρέχει τὸν ἄφθαρτον στέφανον.

Ἐν ταῖς λαμπρότησι…

Στὴν ἅγια φωταψία Σου
πῶς νὰ βρεθῶ ὁ ἀνάξιος;
Μὲς στὴν παστάδα ἂν πάω νὰ μπῶ,
φτωχὸς ἀκόλουθός Σου,
τοῦ γάμου ροῦχ᾽ ἀταίριαστα
φορῶ καὶ μ᾽ ἐμποδίζουν
κι᾽ ἔξω στὸ δρόμο οἱ ἀγγέλοι Σου
δεμένο θὰ μὲ ρίξουν.

Τὸ ρύπο βγάλε τῆς ψυχῆς
καὶ γλύτωσέ με ὡς φίλος.

Ἐν ταῖς λαμπρότησι τῶν Ἁγίων σου,
πῶς εἰσελεύσομαι ὁ ἀνάξιος;
ἐὰν γὰρ τολμήσω συνεισελθεῖν εἰς τὸν νυμφῶνα,
ὁ χιτών με ἐλέγχει, ὅτι οὐκ ἔστι τοῦ γάμου,
καὶ δέσμιος ἐκβαλοῦμαι ὑπὸ τῶν Ἀγγέλων,
καθάρισον Κύριε, τὸν ῥύπον τῆς ψυχῆς μου,
καὶ σῶσόν με ὡς φιλάνθρωπος.

Ὁ Νυμφίος, ὁ κάλλει ὡραῖος…

Σταυρός: θρίαμβος κατά του θανάτου ή νίκη κατά των εχθρών;

Την Κυριακή αυτή θα είναι μαζί μας ο Δημήτρης Μόσχος, καθηγητής στον ιστορικό τομέα του τμήματος Θεολογίας στη Θεολογική Σχολή του ΕΚΠΑ.

 Θέμα:"Σταυρός: θρίαμβος κατά του θανάτου ή νίκη κατά των εχθρών;"

 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΟΜΙΛΙΑΣ: Ο "λόγος ο του Σταυρού" είναι το διαφοροποιητικό στοιχείο για τη σχέση Θεού-ανθρώπου, αλλά και ανθρώπου προς άνθρωπο που κομίζει το Χριστιανικό Ευαγγέλιο. Η ολοκλήρωση του μεσσιανικού ρόλου του Ιησού Χριστού κατά τη δευτέρα έλευσή Του θα σημαδευτεί από τη λάμψη του σημείου της σταυρικής Του θυσίας απ' άκρου εις άκρον. Επομένως, ο Σταυρός είναι ένα κεντρικό σημείο των εσχάτων και ως τέτοιο (χωρίς τον Εσταυρωμένο πάνω του) χρησιμοποιείται στη λατρευτική πράξη της Εκκλησίας σε πολλές περιπτώσεις. 

Χρήστος Μποκόρος, Παράστασις ψυχών απόντων

Χρήστος Μποκόρος, Παράστασις ψυχών απόντων

Σήμερα, Ψυχοσάββατο, μνημονεύουμε τους κεκοιμημένους.