Θεοφάνης ο ‘Ελληνας – Theophanes The Greek [1330-1410]

Θεοφάνης ο ‘Ελληνας – Theophanes The Greek [1330-1410]

Είναι από τους μεγάλους ιδιοφυείς καλλιτέχνες του Μεσαίωνα. Δούλεψε πολύ στο Βυζάντιο μα δε μας σώζεται η δουλειά του από κει. Όλα όσα ξέρουμε για κείνον και για τη δουλειά του, προέρχονται και μόνον από τη Ρωσία, στην οποία πέρασε σίγουρα πάνω από 30 χρόνια. Γεννήθηκε στην Ελλάδα, άγνωστο που, κι όσο για το πότε, υπολογίζεται γύρω στα 1350, πάνω-κάτω, και πέθανε περίπου στις αρχές του επόμενου αιώνα.Υψηλα σπουδαγμένος κι εκπαιδεύμενος και μ’ αδιαμφισβήτητο ταλέντο, μετέφερε στη Ρωσία, ακέρια κομμάτια της Βυζαντινής κουλτούρας. Σε κάποιο γράμμα της εποχής, ένας ρώσος καλόγερος λέει, πως εντυπωσιάστηκε καθώς είδε τον Θεοφάνη να δουλεύει, καθώς δεν αντέγραφε το μοντέλο, αλλά ζωγράφιζε από μνήμης. Ο ίδιος αναφέρει επίσης πως είχε εξίσου εντυπωσιαστεί από την «υψηλή σκέψη» του. Γνωρίζουμε πως είχε διακοσμήσει κι αγιογραφήσει περισσότερες από 40 εκκλησιές, σε Κωνσταντινούπολη, Χαλκηδόνα, Γκαλάτ, Κάφα (Φαιοδοσία) και Ρωσία. Η πρώτη του δουλειά στη Ρωσία, καταγράφεται το 1378. Αυτή η δουλειά βρίσκεται στο Ναό Του Σωτήρος, στην οδό Ιλύιν. Η ζωγραφική του ήταν φιλοσοφική μίξη χρωμάτων και σ’ αυτό είναι μακράν ο πρώτος, ακόμα κι από μελλοντικούς καλλιτέχνες. Τούτο οφείλεται στο ότι ενιωθε κοντά με τον Κύριο και τον καθοδηγούσε ο φόβος κι η φρίκη, μη τάχα δε καταφέρει ν’ αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Δημιούργησε έναν δραματικό κόσμο, αισθήσεων και πνευματισμού. Κι άλλοι καλλιτέχνες του Νόβγκοροντ θέλησαν να τον μιμηθούν στο στυλ, μα απέτυχαν. Έπειτα η κουλτούρα της περιοχής ήταν πολύ μακριά απ’ αυτή του Βυζαντίου. Μετά το 1378, εργάστηκε για λίγο στο Νόβγκοροντ, μα δε σώζεται καμμιά δουλειά του από κείνη τη περίοδο. Το 1390, απροσδόκητα, εργάζεται στη Μόσχα και φιλοτεχνεί πάρα πολλά Frescoes. Συνεργάστηκε μάλιστα και με διάφορους κατα καιρούς ντόπιους καλλιτέχνες κι ίσως και γι’ αυτό, τεχνική, δομές και μορφή, είν’ αρκετά διαφοροποιημένα. Οι πίνακες είναι είτε σε ναούς στη Ρωσία, (Μόσχα, Νόβγκοροντ), είτε στη Γκαλερί Τρετιάκοφ, στη Μόσχα.

Αντίδοτο στην ανασφάλεια

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

+ ΑναστάσιοςΑρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2018

Αντίδοτο στην ανασφάλεια

Πρός τον ευλαβή κλήρο και λαό

Τέκνα εν Κυρίω προσφιλέστατα,

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε…
Χριστός επί γῆς, ὑψώθητε».

(Καταβασίες Χριστουγέννων)      

Διάχυτη ανασφάλεια, σαν σκόνη πυρηνική, απλώνεται στη σύγχρονη κοινωνία, προκαλώντας ανησυχητική δύσπνοια. Πολλοί προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν συσσωρεύοντας κάθε είδους υλικό πλούτο. Άλλοι αναζητούν φίλους ισχυρούς, πολιτικούς ή οικονομικούς παράγοντες. Μερικοί καταφεύγουν σε περίεργες θρησκευτικές ιδεολογίες ασιατικής προελεύσεως. Με ποικίλους τρόπους επιδιώκουν οι άνθρωποι την ασφάλειά τους.

Η εορτή των Χριστουγέννων έρχεται να προσφέρει το θεραπευτικό αντίδοτο στον ιό της ανασφάλειας. Να ζωντανέψει στο νου και τη συνείδησή μας μια αλήθεια συχνά λησμονημένη: ότι «ὁ Θεός μεθ’ ἡμῶν». Αυτό ακριβώς σημαίνει το όνομα του ερχομένου Λυτρωτού: «Εμμανουήλ!». Ο Λόγος του Θεού «σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν,» (Ιω. 1:14).

Αυτό αποτελεί την κατεξοχήν εμπειρία της Εκκλησίας: Ο Θεός, ο άπειρος και απερινόητος δεν εγκατέλειψε τον κόσμο έρμαιο στις δυνάμεις του μίσους και του εγωκεντρισμού. Ο Υιός και Λόγος του Θεού προσέλαβε την ανθρώπινη φύση. Κατά την διατύπωση του Μεγάλου Βασιλείου, ήλθε στη γη «ἵνα ἐπαναγάγῃ πᾶσαν τήν ἀνθρωπότητα πρός ἑαυτόν», για να επανασυνδέσει την ανθρωπότητα με τον δημιουργό της: τον προσωπικό Θεό «ὅστις ἀγάπη ἐστί».

Πολλοί απορρίπτουν την εν Χριστώ αποκάλυψη υποστηρίζοντας ότι το σύμπαν κυβερνάται από μια απρόσωπη Ανώτερη Διάνοια και Δύναμη. Διανοητικές ικανότητες διαθέτει και ο άνθρωπος, το τελειότερο δημιούργημα στον κόσμο. Όμως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η αυτοσυνειδησία του, ότι είναι πρόσωπο. Γιατί λοιπόν, όσοι αναφέρονται αόριστα σε μια Ανώτερη Δύναμη, την θέλουν απρόσωπη; Γιατί αρνούνται ότι αυτή η Υπέρτατη Πραγματικότητα είναι συγχρόνως ένα Πρόσωπο, με αυτοσυνειδησία, που βεβαιώνει ότι είναι, κατά τη βιβλική έκφραση, «ο Ων», «ο Υπάρχων»;

Οι Χριστιανοί πιστεύουμε ότι ο Δημιουργός και Κύριος του σύμπαντος, δεν είναι μια απρόσωπη, αόριστη δύναμη, αλλά είναι ο Ζων Θεός, ο οποίος αποκαλύπτεται εκουσίως και συνάπτει με τον άνθρωπο σχέση αγάπης. Η Εκκλησία δεν ζητεί να επιβάλει αυτή την αλήθεια. Κατά τη μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων κατεξοχήν την κηρύσσει δοξαστικά, καλώντας μας να την προσεγγίσουμε ουσιαστικά με πίστη θερμή και γνήσια αγάπη.

**

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε… Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε». Η εν Χριστώ πνευματική ανύψωση δεν συντελείται αυτόματα. Προϋποθέτει καταρχήν πίστη. Και η εορτή των Χριστουγέννων ζητεί να μας αφυπνίσει ώστε να δεχθούμε προσωπικά τον Ιησού Χριστό, ως Σωτήρα, ως Οδηγό, ως Εμπνευστή των σκέψεων, των συναισθημάτων, των αποφάσεων και των ενεργειών μας.

Η συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας Του ειρηνεύει και ενθαρρύνει, «εἰ ὁ Θεὸς ὑπὲρ ἡμῶν, τίς καθ᾿ ἡμῶν;» (Ρωμ. 8:31). Αυτή η βεβαιότητα εξουδετερώνει κάθε αίσθημα ανασφάλειας προσφέροντας παρηγοριά, αντοχή και ελπίδα. Και ο πιστός επαναλαμβάνει γαλήνια τον ψαλμό: «Ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ» (Ψαλμ. 22).

**

«Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε». Ο Ιησούς Χριστός δεν ήλθε ως απλός Προφήτης να επισημάνει τα κακώς κείμενα, να αναγγείλει ένα νέο σύστημα ιδεών και αρχών. Ήλθε να μας ανυψώσει, να μας κάνει παιδιά του Θεού: «ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν» (Γαλ. 4:5). Και αυτό ακριβώς συντελείται δια της πίστεως: «πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ» (Γαλ. 3:26). Όπως συγκλονιστικά συνοψίζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αναφερόμενος στην έλευση του Μεσσία «οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον.» (Ιω. 3:16).

Ουσιαστικά η σχέση με τον Χριστό είναι σχέση αγάπης, η οποία διαμορφώνει μια γενικότερη στάση ζωής. Ο Ιησούς προ του πάθους Του την καθόρισε: «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν.» (Ιω. 14:21). Καλές οι εξωτερικές εκφράσεις ευλάβειας και λατρείας, αλλά η ουσιαστική σχέση αγάπης μαζί Του σημαίνει συμμόρφωση προς το είδος αγάπης, που Εκείνος αποκάλυψε με τον λόγο, τη ζωή και τη θυσία Του. Σχολιάζοντας ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος τον ύμνο του Αποστόλου Παύλου «τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;» (Ρωμ. 8:31-39) καταλήγει με τη γνωστή του τόλμη: «Τοῦτον γάρ ἁπάντων μεῖζον τό τόν Χριστόν ἐρώμενον ἔχειν ὁμοῦ καί ἐραστήν».

Ο συνεπής μαθητής του Χριστού δεν περιορίζεται να ασχολείται με τον εαυτό του. Αισθάνεται παράλληλα το χρέος να αγωνίζεται για την δικαιοσύνη, την αλήθεια, τη συμφιλίωση και την ειρήνη στο άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον του, συμβάλλοντας στην ασφαλή κοινωνική συνοχή. Δεν περιορίζεται στα εξωτερικά θρησκευτικά καθήκοντα. Δεν λησμονεί ότι: «ποιεῖν δίκαια καὶ ἀληθεύειν ἀρεστὰ παρὰ Θεῷ μᾶλλον ἢ θυσιῶν αἷμα.» (Παροιμ. 21:3). Είναι πασίγνωστο ότι η αναταραχή και η αβεβαιότητα, που δηλητηριάζουν το κοινωνικό γίγνεσθαι, συντηρούνται από την πολύμορφη διαφθορά, την οποία τροφοδοτούν τα ψέματα, η πλεονεξία, ο εγωκεντρισμός, η αλαζονεία. Αυτά ακριβώς ήλθε να ανατρέψει με την παρουσία Του ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού. Ο συντονισμός μας με τις αρχές, που Εκείνος καθόρισε, αποτελεί τη μεγαλύτερη εγγύηση για την ασφάλεια της ζωής μας και γενικότερα της κοινωνίας.

Η α-νοησία είναι ανέορτη

Του Χρήστου Γιανναρά

Μ​​οιάζει να έχει χαθεί, για το μεγαλύτερο ποσοστό του ανθρώπινου πληθυσμού στον πλανήτη σήμερα, η επίγνωση της διαφοράς ανάμεσα στη γιορτή και στην επιπόλαιη τέρψη. Η απώλεια μετριέται σε διάρκεια ενός ή των δύο τελευταίων αιώνων – τα Χριστούγεννα, λ.χ., τι σήμαιναν για τον παππού ή τον προπάππου μας και τι σημαίνουν για μας σήμερα;

Ενας ή και δύο αιώνες είναι διάρκεια ασήμαντη (σε σχέση με την ηλικία του σύμπαντος ή και σε σχέση με την ύπαρξη έλλογης ζωής πάνω στη γη). Πάντως, σε οποιοδήποτε βάθος χρόνου, τη γιορτή τη γεννούσε η απάντηση στο ερώτημα: από ποια αιτία και για ποιο σκοπό υπάρχει ο «κόσμος», γιατί ο λόγος-τρόπος της ύπαρξης των υπαρκτών να συνιστά κόσμημα αρμονίας, τάξης και κάλλους;

Δεν απασχολούσε όλους το ερώτημα, υπήρχαν πάντοτε και άνθρωποι άσκεφτοι, βοσκηματώδεις, που απλώς επιβίωναν χάρη στις ορμές αυτοσυντήρησης – χωρίς ερωτήματα για την αιτία και τον σκοπό της ύπαρξης. Υπήρχαν, ίσως και να πλεόναζαν, οι άσκεφτοι, αλλά τον χρόνο τον μετέπλαθαν σε Ιστορία μόνο όσοι πάλευαν να διακρίνουν «νόημα» της ύπαρξης. Αποτύπωναν την πάλη τους στην Τέχνη, στη Φιλοσοφία, στο «Πολιτικόν Αθλημα».

Σήμερα, για πρώτη ίσως φορά, ο χρόνος κυλάει, αλλά Ιστορία δεν γράφεται. Συμβαίνουν πολλά και διάφορα, όπως συμβαίνουν και σε μια μυρμηγκοφωλιά ή σε κυψέλη μελισσών. Αφορούν στην ικανοποίηση του ενστίκτου και των ορμών επιβίωσης, όχι στο ερώτημα: γιατί η επιβίωση, γιατί η ύπαρξη. Τα όσα συμβαίνουν μεταποιούνται αμέσως σε «πληροφορία», η πληροφορία αξιολογείται χρηστικά, πουλιέται σαν «είδηση». Για να είναι ευπώλητη η είδηση πρέπει να εντυπωσιάσει, γι’ αυτό και υποτάσσεται ολοκληρωτικά στην προτεραιότητα του εντυπωσιασμού: εμπορευματοποιούνται οι εντυπώσεις, υποκαθιστούν την είδηση.

Επιστολή προς Διόγνητον

Σε κάποια σχολεία, ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφάσισε να μη γίνει ο εκκλησιασμός. "Δημοκρατικά", όπως αρμόζει στα πλαίσια της "πολιτικής ορθότητας", της μετανεωτερικής εποχής μας. 

Τους αφιερώνουμε την " Πρὸς Διόγνητον Ἐπιστολὴ"

(Εἶναι μία ἄγνωστης προελεύσεως ἀπολογητικὴ ἐπιστολὴ τοῦ 2ου αἰώνα. Ἀποτελεῖ ἕνα σύντομο κείμενο ποὺ συνήθως χαρακτηρίζεται ὡς ἐπιστολή, ἀλλὰ οὐσιαστικὰ ἀποτελεῖ πραγματεία. Ἡ πραγματεία αὐτή, παρὰ τὴν ἀποσιώπησή της μέσα ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγές, ἀποτελεῖ μία σημαντικὴ χριστιανικὴ μαρτυρία, ἡ ὁποία ἀπευθύνεται πρὸς κάποιο Διόγνητο, ὑποτιθέμενο ἢ τουλάχιστον ἄγνωστο πρὸς ἐμᾶς καὶ χαρακτηρίζεται ὡς λογοτεχνικὸς ἀδάμαντας.)

Επειδή βλέπω, φίλτατε Διόγνητε, ότι ιδιαιτέρως ενδιαφέρεσαι να μάθεις την πίστη των Χριστιανών και επιμελώς αναζητείς να πληροφορηθείς πάντα όσα σχετίζονται μ’ αυτήν· δηλαδή πώς θρησκεύουν και πώς παραβλέπουν αυτόν εδώ τον κόσμο και πώς καταφρονούν τον θάνατο και δεν εκτιμούν ούτε τους θεούς των ειδωλολατρών ούτε τηρούν τις παραδόσεις των Ιουδαίων, παρακαλώ τον Θεό να μου δώσει σύνεση να σου τα παρουσιάσω όλα αυτά σωστά ώστε και συ να γίνεις καλύτερος.

Την ματαιοπονία και απάτη των ειδωλολατρών και την πολυπραγμοσύνη και αλαζονεία των Ιουδαίων την κατενόησες και κατάλαβες ότι σωστά απέχουν οι Χριστιανοί από αυτά. Όμως το μυστήριο της θεοσέβειας των Χριστιανών μη περιμένεις ότι θα το μάθεις από κάποιον άνθρωπο.

Οι Χριστιανοί δεν ξεχωρίζουν από τους άλλους ανθρώπους στην γλώσσα ομιλίας, ούτε στις συνήθειες. Ούτε κατοικούν σε δικές τους ξεχωριστές πόλεις, ούτε χρησιμοποιούν κάποια γλωσσική διάλεκτο διαφορετική, ούτε ζουν με «περίεργο» τρόπο! Δεν έχουν επινοήσει κάποιο «παράξενο» τρόπο ζωής στηριγμένοι στην ανθρώπινη περιέργεια, ούτε και προΐστανται όπως μερικοί μιας ανθρώπινης διδασκαλίας. Κατοικούν σε ελληνικές ή βαρβαρικές πόλεις, όπως συνέπεσε ο καθένας, και διαβιούν με τις τοπικές συνήθειες και τον τρόπο ενδυμασίας και τροφής του κάθε τόπου ενώ συγχρόνως γίνεται φανερή η θαυμαστή και αξιοπρόσεκτη συμπεριφορά τους.

Ζουν στην δική τους ο καθένας πατρίδα αλλά ως πάροικοι. Μετέχουν σε όλα τα κοινά ως πολίτες και υπομένουν τα πάντα, όμως σαν να ήσαν ξένοι. Η ξενιτειά είναι πατρίδα τους και η πατρίδα τους ξενιτειά. Παντρεύονται όπως όλοι και γεννούν παιδιά αλλά δεν τα σκοτώνουν. Γήινοι άνθρωποι είναι αλλά δεν ζουν με ζωώδη τρόπο. Διαβιούν στην γη αλλά έχουν το πολίτευμα στον ουρανό. Υπακούουν στους κρατικούς νόμους αλλά με τον τρόπο ζωής τους ξεπερνούν τους νόμους. Αγαπούν τους πάντες έστω κι αν διώκονται από όλους. Αγνοούνται και κατακρίνονται από πολλούς, φονεύονται αλλά «ζωοποιούνται». Γίνονται φτωχοί από πεποίθηση και «πλουτίζουν» τους άλλους. Στερούνται σχεδόν των πάντων αλλά δίνουν σε όλους. Περιφρονούνται από τους ανθρώπους αλλά γίνεται δόξα γι’ αυτούς η περιφρόνηση. Συκοφαντούνται αλλά δικαιώνονται. Χλευάζονται και αυτοί ευλογούν. Υβρίζονται και τιμούν. Ενώ κάνουν το καλό, τιμωρούνται ως κακοί· όταν όμως τιμωρούνται χαίρουν γιατί έτσι αποκτούν την «ἐν Χριστῷ» ζωή. Οι Ιουδαίοι τους πολεμούν ως αλλόφυλους και οι ειδωλολάτρες τους διώκουν, και αυτοί που τους μισούν δεν μπορούν να προσδιορίσουν την αιτία της έχθρας τους.

Καλά Χριστούγεννα!!!

Μια φάτνη στη Νιγηρία! 

Μοναδικό ντοκουμέντο: Ολόκληρο το ρωσικό ντοκιμαντέρ για την ζωή του Αγιου Παΐσιου με ελληνικούς υπότιτλους

Στην Ρωσία ο Άγιος Παΐσιος, έχει τους περισσότερους πιστούς από οπουδήποτε αλλού. Εκατομμύρια χριστιανοί ορθόδοξοι Ρώσοι κάνουν αναφορές στην καθημερινή προσευχή τους στον άγιο άνθρωπο της ελληνορθόδοξης χριστιανικής πίστης.

Μέχρι και ένα ντοκιμαντέρ γυρίστηκε για την ζωή του το 2012. Δείτε ορισμένες σκηνές: 

Κι εδώ ολόκληρο το ντοκιμαντέρ, με ελληνικούς υπότιτλους, εδώ:

Για τις ΜΚΟ και τον εθελοντισμό: “Οι ιεραπόστολοι είναι νεοφιλελεύθεροι” – Της Arundhati Roy

Για τις ΜΚΟ και τον εθελοντισμό: “Οι ιεραπόστολοι είναι νεοφιλελεύθεροι” – Της Arundhati Roy

Μακροπρόθεσμα, οι ΜΚΟ λογοδοτούν στους δωρητές τους κι όχι στους ανθρώπους για τους οποίους δραστηριοποιούνται. Αποτελούν αυτό που οι βοτανολόγοι ονομάζουν “δείκτη είδους”. Όσο μεγαλύτερη είναι η καταστροφή που προκαλεί ο καπιταλισμός, τόσο μεγαλύτερη εξάπλωση γνωρίζουν.H rundhati Roy είναι Ινδή συγγραφέας, με βραβείο Booker για το βιβλίο της “Ο θεός των μικρών πραγμάτων”. Αριστερή ακτιβίστρια υπέρ των φτωχών στη χώρα της. Εδώ είναι ένα άρθρο της που δημοσιεύτηκε στην ελληνική έκδοση της Le Monde diplomatique, στις 24/10/2004. Αφορά στο ρόλο των ΜΚΟ και του καθοδηγούμενου πληρωμένου εθελοντισμού, που τους παρουσιάζει σαν κίνδυνο και εχθρό των λαών και των μαζικών κινημάτων. Σας το παρουσιάζω:

“Εξ αιτίας της παγκοσμιοποίησης, ποτέ άλλοτε δεν ήταν μεγαλύτερη η απόσταση ανάμεσα σε εκείνους που λαμβάνουν τις αποφάσεις και σ’ εκείνους που οφείλουν να υποστούν τις συνέπειές τους”.

“Ανάμεσα στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα μαζικά κινήματα, πρέπει να αναφέρουμε εκείνον του περάσματος της αντίστασης στα χέρια των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ). Θα ήταν εύκολο να μετατρέψω όλα όσα ακολουθούν σε κατηγορητήριο ενάντια στις ΜΚΟ, αλλά κάτι τέτοιο δεν θα ανταποκρινόταν στην αλήθεια. Όσο κι αν ο κόσμος των ΜΚΟ μπορεί να παρομοιαστεί με θολά νερά, με ψευτοοργανώσεις, με ΜΚΟ που αποτελούν καταβόθρα επιχορηγήσεων ή χρησιμοποιούνται για την παραπλάνηση των φορολογικών μηχανισμών. Ωστόσο, είναι σημαντικό να εξετάσουμε το φαινόμενο των ΜΚΟ μέσα σε ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο.

Για παράδειγμα στην Ινδία, η έκρηξη των επιχορηγούμενων ΜΚΟ ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και συνεχίστηκε ολόκληρη τη δεκαετία του 1990. Συνέπεσε δε με το άνοιγμα της ινδικής αγοράς στον νεοφιλελευθερισμό. Εκείνη την εποχή, το κράτος συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις της δομικής αναδιάρθρωσης και περιόρισε τις ενισχύσεις που χορηγούνταν στην ύπαιθρο, στη γεωργία, στην ενέργεια, στις μεταφορές και στη δημόσια υγεία.

Καθώς το κράτος εγκατέλειπε τον παραδοσιακό του ρόλο, οι ΜΚΟ άρχισαν να δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους τομείς. Φυσικά, η διαφορά ήταν ότι οι πόροι που είχαν στη διάθεσή τους αντιστοιχούσαν σε ένα ελάχιστο ποσοστό των περικοπών που είχαν πραγματοποιηθεί στις δημόσιες δαπάνες.

Μικρό ευχολόγιο!!!

φωτογραφία Alexey Shurakov

Της Άννας Στάικου

"Ανήμερα ο καιρός έσιαξε. Λες κι έκανε ο Θεός επίτηδες καλοσύνη στο γιαλό...  Ξεμύτισε και το ζωντανό.¨Ήταν μικιό και τρομαγμένο, νιογέννητο γατάκι.  Ψες - παραμονή των Χριστουγέννων - τί τούρθε και τρύπωσε απ την χαλασμένη πατζουρόπορτα στο βορεινό περβάζι.  Έβγαλα μιά κούπα γάλα... Μου κανε εντύπωση που δεν νιαούριζε, μήτε έτρωγε, παρά με κοίταγε ...

Σκέφτηκα ότι την ζεστασιά αποζητεί κι έχει βάλει τα δυνατά του, να απαγκιάσει εδώ δα...

Είχε μιά θλίψη όμως...  Θλίψη σαν κατεβασιά υγρή και σιωπηλή απ την απέναντι βουνοκορφή...

Έσκυψα στα βιβλία μου...  Τις γιορτές μελετούσα...

Η θλίψη του ζωντανού με ακολούθησε.................!

Αποζήτησα τη ματιά στη φωτογραφία...  Θυμήθηκα τι όμορφα μικρά ταρτάκια τέτοιες μέρες έφκιανε...  η γυναίκα μου, πριν μας αποχαιρετήσει για τα καλά...

Πήρε τ' αγιάζι τριγύρω σαν ξυραφιά....  Φούντωσα τη σόμπα με ένα λιόξυλο, ειδικά φυλαγμένο γι αυτές τις άγιες μέρες...

Το μάζεψα απ το περβάζι το έρμο... Θα πάγωνε... Ο χιονιάς είχε στρωθεί στην αδύνατη ράχη του... Για το θεό, δεν μπορούσα να το αρνηθώ...!

Αγκαλιά στο στήθος μου, το μικρό, ήρθε στα συγκαλά του...

Έφαγε, γουργούρισε, γαντζώθηκε για τα καλά ο μπελάς...

Τί ερημιά καλό μου σε βρήκε καταχείμωνο;;;

Σώπα μικιό...σώπα...τα Χριστούγεννα θα σε πάω βόλτα με τη βάρκα την ξυλομαούνα ...Τρίζει αλλά πλέει...Θα δούμε το βουνό, θα μυρίσουμε τ αγιάζι και θα ευχηθούμε μικρό μου, ...Καλά Χριστούγεννα, εσύ στην τσέπη φυλακτό κι εγώ καρσί κοιτώντας ουρανό...σώπα μου ...ησύχασε .....μικιό....!

(διήγημα για τα Χριστούγεννα αφιερωμένο σε όλους σας..)

"Η Γέννηση του Χριστού", αρχές 19ου αι., απεικόνιση φιλοτεχνημένη στην Ιαπωνία

Η ανέντιμη Αμερική

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018.

Ανέντιμη Αμερική.

ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ:

-Σάββας Καλεντερίδης γεωπολιτικός αναλυτής.

-Ιμπραέμ Μουσλέμ.   Εκπρόσωπος PYD

-Βασίλειος Μαρτζούκος, Αντιναύαρχος ε.α.

-Νικόλαος Παούνης Διεθνολόγος- Βαλκανιολόγος.

Μ. Χαραλαμπίδης: να επαναπροσδιοριστεί το πλαίσιο διεκδίκησης της αναγνώρισης των Γενοκτονιών

Μ. Χαραλαμπίδης: να επαναπροσδιοριστεί το πλαίσιο διεκδίκησης της αναγνώρισης των Γενοκτονιών 

«Με αφετηρία το 2019, έτος συμπλήρωσης ενός αιώνα από τη Γενοκτονία των Ποντίων και σηματοδότησης του συνόλου των διαπραχθέντων Γενοκτονιών εις βάρος των Χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας από την Τουρκία κατά τον προηγούμενο αιώνα, ήρθε η ώρα να επανακαθορισθεί και επαναπροσδιοριστεί το πλαίσιο διεκδίκησης της αναγνώρισης των Γενοκτονιών με όρους αυτή τη φορά πανεπιστημονικούς και ξεκάθαρα πολιτικούς», πρότεινε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο πολιτικός, συγγραφέας και κοινωνιολόγος κ. Μιχάλης Χαραλαμπίδης, προσκεκλημένος των συλλόγων Ποντίων της Ξάνθης, Κυπρίων, Μικρασιατών, της Αρμενικής Κοινότητας Ξάνθης και του πολιτιστικού λαογραφικού συλλόγου "Θράκη".

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εκδήλωσης για την «9η Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης και Αξιοπρέπειας για τα θύματα του εγκλήματος της Γενοκτονίας και της πρόληψης αυτού».

Το νέο επιστημονικό και πολιτικό πλαίσιο μέσω του οποίου είναι αναγκαίο, σύμφωνα με τον ομιλητή, να επαναδιατυπωθούν τα αιτήματα της αναγνώρισης των Γενοκτονιών είναι εξαιρετικά συγκεκριμένο και αυστηρό και συμπυκνώνεται ως εξής: "Το νέο ανατολικό ζήτημα: Το τουρκικό πρόβλημα". Το τουρκικό πρόβλημα, σύμφωνα με τον ομιλητή, είναι υπόθεση των εθνολόγων και όχι των νομικών, των ιστορικών και των διεθνών σχέσεων.

Κι αποτυχίζω την απόγνωση.... Νίκος Καρούζος

ph by Masao Yamamoto

Νύχτες περίεργες ...

Διάφανο νερό επειγόντως

Δάσκαλε Νίκο Καρούζο πες κάτι..

Νίκος Καρούζος 

Κι αποτυχίζω την απόγνωση κατακείμενος

Όρθιος.

(σημ: "αποτυχίζω" νεολογισμός του Ν. Καρούζου
σημαίνει ότι την κάνω να αποτύχει --την απόγνωση--)

ΠΗΓΗ: Anna Staikou

Οι ΛΑΟΙ που αγαπούν την ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ θα νικήσουν!!!

Οι ΛΑΟΙ που αγαπούν την ΕΛΕΥΘΕΡΊΑ θα νικήσουν!!!

Ο αρχαίος λαός των Καρδούχων παλεύει για ΓΗ και ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!

ΛΕΥΤΕΡΙΆ ΣΤΟ ΚΟΥΡΔΙΣΤΆΝ! ΛΕΥΤΕΡΙΆ ΣΤΟΝ ΟΤΣΑΛΆΝ!!!

Οι Κούρδοι ετοιμάζονται να πεθάνουν πολεμώντας ...

Του Παύλου Αντωνοπουλου

Οι Κούρδοι ετοιμάζονται να πεθάνουν πολεμώντας μετά την εγκατάλειψη Τραμπ – Οι Ισραηλινοί τον αποκαλούν «ανήθικο»

Με το ρητό «οι Κούρδοι δεν έχουν φίλους παρά μόνο τα βουνά», απαντάνε πλέον όλο και περισσότεροι Κούρδοι μιντιακοί ακτιβιστές στην απόφασή του Ντόναλντ Τραμπ να πάρει τον αμερικανικό στρατό από τη Συρία. Οι υπό κουρδική διοίκηση Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), ο δημοκρατικός στρατός που πολέμησε ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος απελευθερώνοντας τη μισή Συρία, φαίνεται να εγκαταλείπεται στην οργή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει προαναγγείλει ότι θα τους επιτεθεί για να τους συντρίψει.

Με μια απόφαση που αιφνιδίασε Στέιτ Ντιπάρτμεντ και Πεντάγωνο και έχει προκαλέσει μεγάλη δυσαρέσκεια τόσο στο εσωτερικό του ρεπουμπλικανικού κόμματος, αλλά και στο Ισραήλ, με ισραηλινές ιστοσελίδες να ασκούν σκληρή κριτική στον Αμερικανό πρόεδρο, ο πλανήτης και κυρίως οι σύμμαχοι των ΗΠΑ παρακολουθούν άναυδοι την εγκατάλειψη του «αξιόπιστου συμμάχου», όπως αποκαλούσαν οι Αμερικανοί τους Κούρδους, στη σφαγή που τους επιφυλάσσει ο Ερντογάν.

Λίγα εικοσιτετράωρα πριν την απόφαση Τραμπ να τα μαζέψει και να φύγει από τη Συρία, ισχυριζόμενος ότι το Ισλαμικό Κράτος ηττήθηκε, κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι διαβεβαίωναν ότι δεν πρόκειται να φύγουν από τη χώρα εάν δεν αποχωρούσε πρώτα το Ιράν, που το Ισραήλ θεωρεί απειλή για την ύπαρξή του κι εάν δεν κατέληγαν οι φατρίες της Συρίας σε ειρηνευτική συμφωνία.

Τώρα οι Κούρδοι σκάβουν χαρακώματα, αποφασισμένοι να πεθάνουν υπερασπιζόμενοι τη γη τους, απέναντι στα ασκέρια του Ερντογάν και στους τζιχαντιστές μισθοφόρους τους.

Το Ισραήλ, που νόμιζε ότι είχε βρει ένα λαό σύμμαχο στην περιοχή, μάλλον θα πρέπει να το ξεχάσει, αφού ο Ερντογάν προετοιμάζεται για τη μεγάλη σφαγή των Κούρδων, πριν στραφεί για να «απελευθερώσει» τα Ιεροσόλυμα.

Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στην περιοχή αισθάνονται ανασφαλείς, αφού –όπως έγραψε η ισραηλινή Haaretz– «η αμερικανική αποχώρηση από τη Συρία δείχνει ότι η Ουάσιγκτον είναι σύμμαχος, αλλά μέχρι ενός σημείου».

Νέες διώξεις κατά των αγωνιστών του Κινήματος Δεν Πληρώνω Λεωνίδα & Ηλία Παπαδόπουλου από την κυβέρνηση των πλειστηριασμών

Ως το καλύτερο δεκανίκι των αρπακτικών εξελίσσεται ο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς κλιμακώνει τις διώξεις κατά των αγωνιστών του Κινήματος Δεν Πληρώνω για τη δράση τους κατά των πλειστηριασμών της λαϊκής περιουσίας.

Η κυβέρνηση με τον τρόπο αυτό συνεχίζει να δίνει διαπιστευτήρια υποτακτι-κότητας στην εγχώρια και διεθνή τοκογλυφική μαφία που επιχειρεί να υφαρπάξει τη λαϊκή περιουσία μέσω δεκάδων χιλιάδων πλειστηριασμών.

Συγκεκριμένα, τα μέλη του Κινήματος Δεν Πληρώνω Λεωνίδας Παπαδόπουλος και Ηλίας Παπαδόπουλος, έλαβαν νέα κλήση από το διαβόητο «Τμήμα Προστασίας του Κράτους και του Δημοκρατικού Πολιτεύματος», για παροχή εξηγήσεων σχετικά με δράση του κινήματος που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20-12-17 στο Ειρηνοδικείο Αθηνών.

Παρουσίαση του βιβλίου «Ο Θεός μου ο αλλοδαπός», του Θανάση Παπαθανασίου

"Ο Θεός μου ο αλλοδαπός" Η εξαιρετική παρουσίαση του βιβλίου! Ένα βιβλίο για το τρίτο κομμάτι της βασιλόπιτας, για τον αληθινό Χριστό με ανοιχτά τα μάτια και ζεστή τη καρδιά...

Παρουσίαση του βιβλίου «Ο Θεός μου ο αλλοδαπός», του Θανάση Παπαθανασίου

Στο πάνελ των ομιλητών:
•Γιώργος Τσιάκαλος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικής ΑΠΘ
•Ηλίας Κουνέλας, Ηθοποιός-Σκηνοθέτης
και ο συγγραφέας

Τείχος χωρίζει φτωχούς και πλούσιους στο Περού [ΒΙΝΤΕΟ]

Στην πρωτεύουσα του Περού, τη Λίμα, έχει χτιστεί ένα τείχος ύψους 3 μέτρων και μήκους 10 χιλιομέτρων με σκοπό να χωρίσει μια πλούσια από μια φτωχή συνοικία.

Το τείχος άρχιζε να χτίζεται το 1980, ολοκληρώθηκε πριν από τρία χρόνια και είχε ως στόχο να μειώσει την εγκληματικότητα, όμως πέτυχε το αντίθετο αποτέλεσμα.

Η αντίθεση είναι μεγάλη ανάμεσα στις δύο γειτονιές, καθώς από τη μία διακρίνεται μια παραγκούπολη και από την άλλη πολυτελή σπίτια με πισίνες. Τον τελευταίο καιρό έχουν εκφραστεί έντονες διαμαρτυρίες προκειμένου να γκρεμιστεί αυτό το τείχος της ανισότητας.

To ταξικό τείχος χωρίζει τη φτωχική συνοικία Βίστα Ερμόσα ντε Σαν Χουάν ντε Μιραφλόρες από την οικιστική ζώνη πολυτελών κατοικιών Λας Κασουαρίνας.

Στην πλευρά της φτωχής συνοικίας, οι κάτοικοι περιμένουν την προμήθεια νερού ― το πρόβλημα της Λίμα με το νερό είναι γνωστό ― το οποίο πληρώνουν δέκα φορές επάνω, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, σε σύγκριση με την πλούσια συνοικία.

Μία οικογένεια πληρώνει 80 σολ, περί τα 25 δολάρια τον μήνα, για πόσιμο νερό. Το οποίο, εννοείται κουβαλάει με τα χέρια.

Το τείχος, που οι ντόπιοι αποκαλούν «Τείχος της ντροπής», έχει φρουρούς σε κάθε είσοδο.

ΓΑΛΛΙΑ Αυτό είναι το αστικό κράτος...

ΓΑΛΛΙΑ Αυτό είναι το αστικό κράτος ...αυτή είναι η αστική εξουσία αυτή είναι η αστική ''Δημοκρατία'' αυτή είναι η ΕΕ αυτός είναι ο καπιταλισμός !

Άγρια καταστολή απέναντι σε διαδηλωτές ..σε περαστικούς σε ηλικιωμένους σε γυναίκες σε παιδιά !

Η βαρβαρότητα του καπιταλισμού σ' όλο της το μεγαλείο !

Τα συμπεράσματα δικά σας !

"Μελομακάρονα χωρίς κινίνο"

ph lita cabellut via lea gobbato

"Καυστική ποτάσα", εφημ η Πόλη Ζει (Δεκέμβριος 2017)

Της Άννας Στάικου 

(απόσπασμα)

Το θέμα είναι ότι αφαιρώντας τους μικρούς οικείους και παραδοσιακούς τρόπους των γιορτινών ημερών, σιγά-σιγά ξεπουλήθηκαν τα Χριστούγεννα και κατήντησαν είδος εμπορικής πασαρέλας.

Γιορτές με φτώχεια απλωμένη στο μεγαλύτερο τμήμα της χώρας, που όμως τρέχει να κρύψει την γύμνια στο αστραφτερό ψεύτικο λαμέ .

Τα μελομακάρονα , ως απόλυτοι άρχοντας και μαέστροι των χριστουγέννων δεν μοσχοβολάνε πιά.

Το μέλι δεν γλυκαίνει τους κάλπικους καιρούς.

Η ζάχαρη δεν καταπίνεται από τους λεηλατημένους.

Στα ψεύτικα και κούφια χρόνια μπουκώνεις το στόμα από λύπη και οργή λες και μασάς κινίνο.

Οι γιορτές μας ντύθηκαν με πίκρα. Τι κρίμα !

Οι έρωτες του κυρ Αλέξανδρου...

ph ph. polaroids, Tarkovsky

Νύχτα,λαλούν τ αφέγγαρα μονοπάτια.

Εμένα σύντροφοί μου είναι κάτι σαν τις Αχτίτσες του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

Οι Αχτίτσες λοιπόν δεν ποδοβολούν μήτε κομπάζουν

Αλέξανδρε, πες μας κάτι για τον έρωτα που μοναδικά εσύ ως ένας άλλος μαρμαρογλύπτης μικρών παραδομένων στην χρονική συγχορδία, αριστουργημάτων, με λεπτά σημεία στίξης στο χαρτί , ανέδειξες τον μόνον του ανθρώπου μονοπάτι!

- Έτσι λοιπόν, κυρ Αλέξανδρε!… Έχουμε έρωτες και τους τραγουδάμε τόσο όμορφα!

- Εγώ δεν έχω έρωτες!… αποκρίθηκε ο Παπαδιαμάντης χαμηλώνοντας τα μάτια. Ο ήρωάς μου έχει!…

(Ο Ταγκόπουλος στο περιοδικό "Φιλολογικά Πορτραίτα" μας μεταφέρει την κριτική του Μητσάκη όταν ο Παπαδιαμάντης διάλεξε ν' απαγγείλει σε φιλολογική παρέα ένα ερωτικό του ποίημα.)

ΠΗΓΗ: Anna Staikou

Το κενό...

Κώστας Ντουντουλάκης

Πάντα βαραίνει μέσα μας, ειδικά όταν σιμώνουνε γιορτές,

το κενό πού 'χουν αφήσει μέσα μας απώλειες πολυαγαπημένων μας προσώπων. Όμως η σύγκριση με την απώλεια μας κάνει να υπολογίζουμε ό,τι και όσο έχουμε... 

-Πώς το λέει ο παλιός άγνωστος λαϊκός ριμαδόρος;

"Αν είν΄η μέρα όμορφη, την κάνει το σκοτίδι...
Κι αν έχει αξία η ζωή, ο θάνατος τη δίδει!"...🌷

To φάντασμα του 1789 πάνω από τη Γαλλία και την Ευρώπη

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Σημείωση: Το παρακάτω άρθρο είναι το άρθρο που αναρτήσαμε χτες Παρασκευή 14.12, διορθωμένο  και συμπληρωμένο σε αρκετά σημεία

«Φέτος δεν έχει Χριστούγεννα», γράφει το πλακάτ ενός διαδηλωτή στην Τουλούζη, τη “ροζ πόλη” της Νοτιοδυτικής Γαλλίας, προπύργιο κάποτε του γαλλικού σοσιαλισμού.

Πρόκειται περί σαδιστού προφανώς. Θέλει να σκοτώσει την τελευταία ελπίδα του κ. Μακρόν και του προισταμένου τουΒαρώνου Ρότσιλντ. ‘Οτι δηλαδή, αν δεν βρεθεί άνθρωπος να μπορέσει να τους απαλλάξει από τα Κίτρινα Γιλέκα, θα το καταφέρει τουλάχιστο ο Αγιος Βασίλης.

«Τι θέλεις να σου πάρω για τα Χριστούγεννα;» ρωτάει η μάνα του έναν εικοσάρη. «Να νικήσουμε», της απαντάει αυτός.

Το διάλογο μας τον μεταφέρει, στο πρωτοσέλιδό της, ελαφρώς αποσβολωμένη, η Monde της 9.12.18, υπό τον τίτλο «Η Γαλλία σε άνευ προηγουμένου κοινωνική κρίση».

Η στιγμή της Ρήξης

Αυτό που περιγράφει η εφημερίδα είναι η στιγμή που το Εγώ ξεφεύγει προς στιγμήν από τα μίζερα όριά του, υποτασσόμενο, διαχεόμενο και ταυτιζόμενο με το απέραντο και, προσωρινά τουλάχιστο, παντοδύναμο Εμείς.

Η στιγμή που το άτομο αποκτά συνείδηση ότι το συλλογικό συμφέρον είναι πιο σημαντικό από το ατομικό, ότι δεν μπορεί ούτε να ζήσει, ούτε να σωθεί από μόνο του.

Τότε, και μόνο τότε, και εφόσον τα άλλα μέσα, εκλογές, κόμματα, συνδικάτα έχουν εξαντληθεί, μια εξέγερση γίνεται δυνατή.

Όπως υπογραμμίσαμε σε προηγούμενο άρθρο μας, εξετάζοντας τις τρέχουσες εξελίξεις στη Γαλλία, η εκεί  κατάσταση πλησιάζει, αν δεν έχει ήδη φτάσει, στο σημείο που η επαναστατική φιλολογία περιγράφει ως «προεπαναστατική κατάσταση», όταν δηλαδή οι από πάνω δεν μπορούν πλέον να κυβερνήσουν και οι από κάτω δεν μπορούν να τους ανεχθούν. Αυτό συνιστά διάγνωση, όχι πρόβλεψη για το τι θα γίνει, γιατί πολύ διαφορετικά αποτελέσματα είναι δυνατά από το σημείο αυτό.

Δεν μπορούμε να ξέρουμε ασφαλώς, πολύ περισσότερο από μακριά, αν το Σάββατο το κύμα της εξέγερσης θα υποχωρήσει ή θα αντεπιτεθεί. Ακόμα και στο πρώτο ενδεχόμενο όμως, που δεν το θεωρούμε το πιο πιθανό, θεωρούμε πολύ πιθανότερο το δεύτερο, η αναδίπλωση έχει μεγάλες πιθανότητες να αποδειχθεί προσωρινή. Ούτε η κρίση θα λυθεί, ούτε η άβυσσος που χωρίζει την εξουσία από τον Λαό θα γεφυρωθεί.

Το μεγάλο κρίσιμο τεστ για την άμεση συνέχεια των γεγονότων θα είναι η μαζικότητα των κινητοποιήσεων του Σαββάτου, που επεχείρησαν να σταματήσουν αφενός με τις παραχωρήσεις Μακρόν τη Δευτέρα, αφετέρου με την «ισλαμική τρομοκρατία». Τα θέματα της κρίσης έχουν τώρα εξαφανισθεί από τα γαλλικά δελτία ειδήσεων, που ασχολούνται αποκλειστικά με την υποτιθέμενη «ισλαμική τρομοκρατική επίθεση» που, όλο και περισσότεροι Γάλλοι αρχίζουν να πιστεύουν και το λένε στο διαδίκτυο, ότι δεν είναι παρά μια ξεγυρισμένη προβοκάτσια του γαλλικού βαθέος κράτους για να σώσει τον Μακρόν.

Εχθροί της Δημοκρατίας!

Η νίκη των Κίτρινων Γιλέκων

Μέχρι να καταλάβει ο αριστερός κοινωνιολόγος τι συνέβαινε, τι είχε μπροστά του εκείνη τη στιγμή, μέχρι να μπορέσει να αρθρώσει τα πρώτα σωστά ερωτήματα, να τα βάλει σε μια σειρά που λέμε και να τα κουβεντιάσει, να τα αναλύσει, τα Κίτρινα Γιλέκα είχαν ήδη επινοήσει και επιβάλει το δικό τους παράδειγμα ακηδεμόνευτου (ανεξέλεγκτου) κοινωνικού αγώνα, είχαν καταφέρει να τρομάξουν στ’ αλήθεια την άρχουσα τάξη της Γαλλίας και να την αναγκάσουν σε μια άνευ προηγουμένου απτή υποχώρηση – τουλάχιστον στα χρονικά της Ευρωζώνης.

– Δηλαδή πιστεύετε ότι τα Κίτρινα Γιλέκα έχουν δίκιο;

– Τα Κίτρινα Γιλέκα είναι ο λαός. Και λαός δεν έχει

ούτε δίκιο ούτε άδικο. Ο λαός αποφασίζει.

Βενσάν Κασέλ, σε βραδινό τοκ σόου.

Τη στιγμή που πολεμάς, δεν πολεμάς επειδή έχεις δίκιο. Πολεμάς για να νικήσεις.

Μισέλ Φουκώ, 1971.

 

του Μάκη Μαλαφέκα, στο 7ο τεύχος του περιοδικού Marginalia

Τα Κίτρινα Γιλέκα νίκησαν. Δεν χρειάζεται να το κουράζουμε άλλο. Αυτό ήταν. Ένα καθαρό κίνημα νίκης, πάνω απ’ όλα. Ούτε καν «κίνημα», στην ουσία. Μια κίνηση νίκης. Ένα ρουά ματ. Μέχρι να καταλάβει ο αριστερός κοινωνιολόγος τι συνέβαινε, τι είχε μπροστά του εκείνη τη στιγμή, μέχρι να μπορέσει να αρθρώσει τα πρώτα σωστά ερωτήματα, να τα βάλει σε μια σειρά που λέμε και να τα κουβεντιάσει, να τα αναλύσει, τα Κίτρινα Γιλέκα είχαν ήδη επινοήσει και επιβάλει το δικό τους παράδειγμα ακηδεμόνευτου (ανεξέλεγκτου) κοινωνικού αγώνα, είχαν καταφέρει να τρομάξουν στ’ αλήθεια την άρχουσα τάξη της Γαλλίας και να την αναγκάσουν σε μια άνευ προηγουμένου απτή υποχώρηση – τουλάχιστον στα χρονικά της Ευρωζώνης.

Ὁ κινηματογράφος καὶ ἡ νέα ἠθικὴ τοῦ 21ου αἰώνα

Κωνσταντίνος Μπλάθρας

«Μήπως ὁ Καθρέφτης δὲν εἶναι πατριωτικὴ ἢ ἠθικὴ ταινία; Μήπως στρέφεται ἐναντίον τοῦ ἀνθρώπου ἤ – Θεὸς φυλάξοι!– ἐναντίον τῆς Σοβιετικῆς Ἕνωσης;» (Ἁντρέι Ταρκόφσκυ, Μαρτυρολόγιο [1])

 

Οἱ ἐρωτήσεις τοῦ Ἁντρέι Ταρκόφσκι, ὅπως ὁ ἴδιος τὶς ἐννοοῦσε, εἶναι ὁπωσδήποτε ρητορικές, μὲ αὐτονόητη τὴν ἀπάντηση: «ὄχι». Γιὰ τὴν κινηματογραφικὴ ἡγεσία, ὅμως, τῆς τότε Σοβιετικῆς Ἕνωσης οἱ ἐρωτήσεις τέθηκαν ὑπὸ διερεύνηση καὶ ἡ ἀπάντηση ἦταν καταφατική. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ «Καθρέφτης» (1975) κατέβηκε ἄρον-ἄρον ἀπὸ τὶς κινηματογραφικὲς αἴθουσες τῆς χώρας καὶ ἀπαγορεύτηκε ἡ συμμετοχή του τότε στὸ Φεστιβὰλ τῶν Καννῶν.

Πραγματικὴ καὶ καθόλου ρητορικὴ ὑπῆρξε καὶ ἡ διερώτηση γιὰ τὸ τί εἶναι ἠθικὸ ἢ τί ἀνήθικο, ἀπὸ τὶς πρῶτες ἡμέρες τοῦ κινηματογράφου, τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1895. Παιδὶ τοῦ φθηνοῦ λαϊκοῦ θεάματος, τοῦ τσίρκου καὶ τοῦ θεάτρου ποικιλιῶν, στὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα, μιὰ ἀξιοπερίεργη ἀνακάλυψη, ὁ κινηματογράφος –κινησιογράφος σὲ σωστότερα ἑλληνικά– γεννήθηκε ὡς μέρος λαϊκῶν θεαμάτων ἀμφισβητούμενης, οὕτως ἢ ἄλλως, «ἠθικῆς ἀξίας» [2]. Ἔτσι, ἡ τεράστια λαϊκὴ ἀπήχηση τῶν ταινιῶν του ἔφεραν ἀπὸ νωρὶς στὴν πόρτα του τὴ λογοκρισία. Μποροῦμε σήμερα νὰ ποῦμε ὅτι ὁ κινηματογράφος σηματοδότησε, κατέγραψε [3] ἀλλὰ καὶ ὁδήγησε ἔν τινι μέτρῳ –ἂν καὶ δὲν τὴ δημιούργησε– τὴν εἴσοδο τῶν μαζῶν στὴν ἱστορία, μετὰ τὴν ὁλοκληρωτικὴ ἥττα τῆς παλιᾶς τάξης τῆς ἀριστοκρατίας στὰ χρόνια τοῦ Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ἡ ἐφεύρεση τοῦ κινηματογράφου συνέπεσε μὲ τὴν ὁλοκληρωτικὴ κατάρρευση παραδεδεγμένων καὶ παραδοσιακῶν ἀξιῶν καὶ κοινωνικῶν σχέσεων καὶ οἱ ταινίες του ὑπῆρξαν ὄχημα καὶ καρπὸς μιᾶς νέας ἠθικῆς, ἐκείνης ποὺ ἔφερε στὴν ἱστορία ὁ 20ὸς αἰώνας.