http://www.m-lkke.gr/- 20, Δεκ 2012
Εισαγωγή
Τελευταία και μ’ αφορμή την ξενοκρατική μνημονιακή σύμβαση αναζωπυρώθηκαν οι συζητήσεις γύρω από το ζήτημα του έθνους, του εθνοκράτους της εθν. ανεξαρτησίας. Oρισμένοι διανοούμενοι θεώρησαν, αξιοποιώντας τα θεωρητικά και πολιτικά όπλα της αντίπαλης προπαγάνδας, ότι το ζήτημα του έθνους θάφτηκε κάτω από το βάρος της αγοράς ενώ η λεγόμενη παγκοσμιοποίηση εξώθησε τη θεωρία για τον ιμπεριαλισμό στ’ αζήτητα της ιστορίας. Άλλοι πάλι περισσότερο θρασείς (τώρα κουρνιάζουν στις φτερούγες της ΔΗΜΑΡ ή του ΣΥΡΙΖΑ) προσπάθησαν να υποβάλλουν στην αριστερά την ιδέα πως το έθνος είναι μία... φαντασίωση, ένα κατασκεύασμα που το εφηύραν οι αστοί (στην πατρίδα μας ο αστός ιστορικός Κ. Παπαρηγόπουλος). Ένα τρίτο κομμάτι που ασχολείται με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και τον τροτσκισμό υποστήριζε, άλλοτε δειλά άλλοτε σθεναρά, πως το εθνικό ζήτημα της ανεξαρτησίας έχει λυθεί προ πολλού (πότε άραγε;) και ως εκ τούτου αυτό που απομένει είναι το πρόβλημα της «αντικαπιταλιστικής ανατροπής». Όλοι όμως συμφωνούν σ’ ένα κοινό τόπο. Πως η προβολή του αιτήματος - συνθήματος για εθνική ανεξαρτησία είναι «ντεμοντέ» και παλιομοδίτικο. Στη γωνία τους περίμενε η αποικιοκρατική σύμβαση ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός αλλά και οι εθνικιστές που μίλησαν για το προφανές όπως άλλωστε και ο Α. Παπανδρέου πριν 30 χρόνια όταν έκλεβε συστηματικά και, απ’ ότι αποδείχτηκε αποτελεσματικά, τα συνθήματα της ρεφορμιστικής αριστεράς.
Το έθνος
Τι είναι το έθνος; Το έθνος σύμφωνα με τον «αριστοτελικά» συμπυκνωμένο ορισμό του Στάλιν είναι ομάδα ανθρώπων με κοινή γλώσσα καταγωγή και παράδοση, που ζει σ’ ένα ορισμένο χώρο και έχει κοινό οικονομικό τρόπο ζωής κι έχει ίδια συνείδηση για το είναι του. Όπως εύκολα διαπιστώνουμε ο Ι.Β. Στάλιν θέτει ως προσδιορισμό του έθνους τον «κοινό οικονομικό τρόπο ζωής» εμμένοντας στον υλικό τρόπο παραγωγής κι αποφεύγοντας έτσι τα ιδεαλιστικά σχήματα περί ηθών και εθίμων που αφήνουν κολοβό τον ορισμό του έθνους. Σ’ αντίθεση με τους αστούς δημοσιολόγους και ιστορικούς ο μαρξισμός θεωρεί τα έθνη «ιστορικό αποτέλεσμα», δεν είναι αιώνια και αμετάβλητα, δημιουργούνται και αναπτύσσονται κατά τις αστικες επαναστάσεις του 18ου και 19ου αιώνα είναι δηλαδή απότοκα του καπιταλισμού. Όπως κάθε πράγμα που γεννιέται θάχει το τέλος του αν εκλείψουν όλοι οι λόγοι της δημιουργίας του. Η ντόπια ιστορική και πολιτική θεωρία για το αμετάβλητο αρχαίο έθνος των Ελλήνων είναι μία δοξασία και μία αυθαιρεσία. Στον ελλαδικό χώρο στους κλασικούς χρόνους υπήρχε κοινή γλώσσα και θρησκεία αλλά οι πόλεις - κράτη και φυσικά οι πολίτες τους δεν είχαν καμία ενιαία συνείδηση ούτε φυσικά ενιαίο τρόπο οικονομικής και κοινωνικής συγκρότησης. Ενοποιούνται αμυντικά απέναντι στους Πέρσες υποτάσσονται στον Φίλιππο και τον Αλέξανδρο και συνυπάρχουν στο πλαίσιο Ρωμαϊκής κατοχής της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της οθωμανικής κυριαρχίας. Δεν είναι τυχαίο ότι το «έθνος των Ρωμιών» αφουγκράζεται τη συνείδησή του τον 18ο και 19ο αιώνα όταν στα σπλάχνα της οθωμανικής κυριαρχίας συγκροτούνται τα πρώτα σπέρματα της αναδυόμενης αστικής τάξης με κορμό τους εφοπλιστές - καραβοκυραίους. Για την ακρίβεια έχουμε «τριπλή σύμπτωση».
O μεγάλος ασθενής, η Oθωμανική αυτοκρατορία σφαδάζει και γεννοβολά (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Αλβανία, Αίγυπτος). O δυτικός διαφωτισμός τροφοδοτεί με ιδέες όλο τον κόσμο και η αστική τάξη στενάζει στο στενό φεουδαρχικό κορσέ της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η εθνική αφύπνιση που εκφράστηκε μεγαλόπνοα από τον Ρήγα Φεραίο και ολοκληρώθηκε το 1827 (συνθήκη του Λονδίνου) έστω και κολοβά, είναι έργο των επαναστατικών δυνάμεων στην Ελλάδα (αστική τάξη, έμποροι, αγρότες, κλεφταρματωλοί) και των διεθνών συνθηκών όπως είναι η ανάδυση των εθνικών κρατών και η πίεση στη φεουδαρχική οθωμανική αυτοκρατορία.
O μεγάλος ασθενής, η Oθωμανική αυτοκρατορία σφαδάζει και γεννοβολά (Ελλάδα, Σερβία, Βουλγαρία, Αλβανία, Αίγυπτος). O δυτικός διαφωτισμός τροφοδοτεί με ιδέες όλο τον κόσμο και η αστική τάξη στενάζει στο στενό φεουδαρχικό κορσέ της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η εθνική αφύπνιση που εκφράστηκε μεγαλόπνοα από τον Ρήγα Φεραίο και ολοκληρώθηκε το 1827 (συνθήκη του Λονδίνου) έστω και κολοβά, είναι έργο των επαναστατικών δυνάμεων στην Ελλάδα (αστική τάξη, έμποροι, αγρότες, κλεφταρματωλοί) και των διεθνών συνθηκών όπως είναι η ανάδυση των εθνικών κρατών και η πίεση στη φεουδαρχική οθωμανική αυτοκρατορία.