Ο Φρίντριχ Ένγκελς και η Ελληνική Επανάσταση του ’21

 

Γράφει η Τασσώ Γαΐλα 
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια

Φρίντριχ Ένγκελς (Friedrich Engels, 1820-1895, Γερμανός): γιoς βιομηχάνου, αμφισβητίας του καπιταλισμού, φιλόσοφος, δημοσιογράφος, κοινωνικός επιστήμονας που επεξεργάστηκε μαζί με τον Καρλ Μαρξ την θεωρία του επιστημονικού κομουνισμού και συνέγραψε επίσης μαζί του το Κομουνιστικό Μανιφέστο και το Κεφάλαιο.

Γνωστά όλα αυτά για τον Φ. Ένγκελς που πρόσφατα Γερμανός γλύπτης δημιουργός γλυπτού του Ένγκελς τον χαρακτήρισε ‘καπιταλιστή επαναστάτη’ που το πρωί μπορούσε να τρώει γαρίδες πίνοντας σαμπάνια ενώ το βράδυ γύριζε με την Ιρλανδή σύντροφο του στις εργατικές συνοικίες του Μάντσεστερ, εμείς όμως και με αφορμή τους εορτασμούς της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 θα ασχοληθούμε με τον Φρίντριχ Ένγκελς ως… συγγραφέα λογοτεχνίας.

Ναι, ο Ένγκελς έγραψε και λογοτεχνία και ποίηση. Ένα από τα λογοτεχνικά του δημιουργήματα είναι το: «A tale Pirate»/1837.  Τότε (το 1837) είναι μαθητής Γυμνασίου και στο σχολείο του γράφει μελέτη με τίτλο: «Από την δημιουργία του κόσμου έως την έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404 π.Χ.)», μια ακόμη απόδειξη της μεγάλης αγάπης και θαυμασμού του φιλοσόφου στην αρχαία Ελληνική ιστορία. Εξ άλλου ο Ένγκελς διάβαζε από μικρός τους κλασσικούς μας συγγραφείς στην αρχαιοελληνική γλώσσα.

Το «A tale Pirate» ο Ένγκελς το εμπνεύστηκε από τους αγώνες των Ελλήνων κουρσάρων κατά των Τούρκων. Το έργο με τίτλο «Κουρσάροι» μεταφράστηκε και δημοσιεύτηκε το 1936 στην εφημερίδα Ριζοσπάστης σε συνέχειες. Το Αγγλικό πρωτότυπο θα το βρείτε στο: Fr.Engels, A Pirate tale, Marxists.org. Προσωπικά όταν μου ζητήθηκε η μετάφραση του στην Ελληνική για την μεταφορά του στην θεατρική σκηνή Χιακού Συλλόγου στα πλαίσια του εορτασμού των 200 ετών της Επανάστασης το αναζήτησα στην Ρωσική γλώσσα που κατέχω πολύ καλύτερα από την Αγγλική αλλά κράτησα τον πρώτο τίτλο αυτό της θαυμάσιας μετάφρασης-μεταφοράς του στην Ελληνική από τον Ριζοσπάστη του 1936: «Κουρσάροι».

Ιβάν Αϊβαζόφσκι(1817-1900): Η πυρπόληση της Τούρκικης Ναυαρχίδας από τον Κωνσταντίνο Κανάρη/1881, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη

Φρίντριχ Ένγκελς: Κουρσάροι. Περίληψη

Τόπος δράσης. Ελλάδα-Αιγαίο. Χρόνος δράσης: 1820.

Στην Τουρκοκρατούμενη Αθήνα του 1820 ο έμπορας Γρηγόριος Πάππος συγκρούεται με τον Πασά της Αθήνας και κατόπιν προσπαθεί να φύγει από την πόλη με την οικογένεια του για να σωθούν. Όμως ο στρατός του Πασά με επικεφαλής τον Μουσταφά Μπέη κυνηγάει και φτάνει την οικογένεια – ο πατέρας Γρηγόριος, η μητέρα Άρτεμις, ο Λέων, η δίδυμη αδελφή του Ζωή και ο μικρός αδελφός Αλέξης- . Βιώνοντας την άγρια δολοφονία του πατέρα του ο 16χρονος και στην προσπάθεια του να τον σώσει παλεύει με τον Τούρκο φονιά που τον κτυπάει στο μέτωπο με ένα σφυρί που έβγαλε από το ζωνάρι του. Ο μικρός Λέων πέφτει αναίσθητος κι ίσως αυτό να τον έσωσε εφόσον οι Τούρκοι θα τον πέρασαν για νεκρό κι έφυγαν ενώ όλοι οι άλλοι της οικογένειας είναι νεκροί. Από τον τόπο της σφαγής τον μάζεψε ένας χωρικός που με το κάρο του τον πήρε στο σπίτι του τον περιέθαλψε και κατόπιν με βάρκα τον μετέφερε στην Κούλουρη (της αρχαίας Σαλαμίνας όπως σημειώνει ο Ένγκελς). Εδώ, είναι αγκυροβολημένα εμπορικά Ελληνικά καράβια που μεταφέρουν εμπορεύματα και τρόφιμα από την Ελλάδα στην Μεσόγειο και το αντίθετο. Ανάμεσα τους και το καράβι του καπετάν Λεωνίδα Σπετσιώτη από τις Σπέτσες.

1821 - ΟΙ ΗΡΩΕΣ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ

ΠΗΓΗ: #1821

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

1821 - ΟΙ ΗΡΩΕΣ: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

ΠΗΓΗ: #1821

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 1849. Η κηδεία του Νικηταρά

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 1849.

Ο νεκροθάφτης ρίχνει την πρώτη φτυαριά χώμα στο άψυχο κορμί και λιποθυμάει αναλογιζόμενος ποιος είναι ο νεκρός.

Είναι ο πατριδοφύλακας, είναι ο γενναίος των γενναίων, είναι ο Τουρκοφάγος, είναι ο ήρωας Νικήτας Σταματελόπουλος.

Αυτός που εξόντωσε με στρατό 600 παλληκαριών, τους 6000 Τούρκους του Κεχαγιάμπεη, αυτός που έσπασε 7 σπαθιά στην υπεράνθρωπη προσπάθειά του στα Δερβενάκια, αυτός που μέχρι το τέλος του Αγώνα ήταν στην πρώτη γραμμή, δίπλα στον θείο του, τον Γέρο του Μωριά, αυτός ο Νικηταράς τώρα έχει τα μάτια κλειστά. Αυτός ο Νικηταράς σίγησε για πάντα.

Πρότυπο παλληκαριάς και αρετής. Άνδρας απλός, άκακος, ειλικρινής και τίμιος. Ενώ είχε τρόπους να πλουτίσει όπως και άλλοι οπλαρχηγοί, ο Νικηταράς καταφρόνησε τα λάφυρα. Απέκτησε όμως πλούτο και θησαυρό ανεξάντλητο και πολυτιμότερο, την υπόληψη και τον σεβασμό όλου του Πανελληνίου.

Η πατρίδα όμως δεν ξέρει να τιμάει τα παιδιά της.

Τον Δεκέμβριο του 1839 το οθωνικό κράτος φυλάκισε τον Νικηταρά με την κατηγορία της συνομωσίας κατά του θρόνου...

Όταν αποφυλακίστηκε, ένα χρόνο αργότερα, και τον αντίκρυσε η πολυαγαπημένη του κόρη δεν άντεξε και έχασε τα λογικά της.

Το χιλιοταλαιπωρημένο του κορμί, το βασανισμένο του πρόσωπο, τα θολά πλέον, πρώην γερακίσια μάτια του, εκείνη η περήφανη φουστανέλα, η γεμάτη από το πολύτιμο αίμα του, καθώς κι εκείνο το άλλοτε λευκό πουκάμισο, το καταματωμένο τώρα, έκαναν να σαλέψουν τα λογικά της.

Φωνάζοντας σπαραχτικά: «Τι ωραία που σου πάνε τα κόκκινα πατέρα!» πέρασε στο ομιχλώδες βασίλειο της τρέλας.

Πώς να μη σαλέψει ο νους; Η νεαρή τον έβλεπε καβαλάρη αγέρωχο να ορμά στον εχθρό. Ήξερε την απίστευτη τιμιότητά του. Και αντί να υψώσουν σε βάθρο τον ήρωα πατέρα, τον κομμάτιασαν ανελέητα.

Όταν πλησίαζε το τέλος, ο αθάνατος στρατηγός ζήτησε να θαφτεί δίπλα στον τάφο του θείου του, του Κολοκοτρώνη. Και έτσι έγινε.

Την ημέρα της κηδείας του συνέβη κάτι αυθόρμητο. Όταν το λείψανο του Νικηταρά έβγαινε από το σπίτι του οι συμπολεμιστές του που τον κρατούσαν δεν το εναπόθεσαν στο κάρο. Προσφέρθηκαν όλοι οι Έλληνες και από χέρι σε χέρι το Άγιο λείψανο του γοργοπόδαρου αγωνιστή έφτασε στον τάφο του.

Πέρασαν τα χρόνια. Δεν έμεινε κανένας από την οικογένειά του, με αποτέλεσμα να μην ενδιαφερθεί κανείς για τον τάφο του. Και έτσι, αντί εκεί που θάφτηκε να θεωρηθεί από το επίσημο κράτος περιοχή ιερή και να του στήσουν ανδριάντα, ο χώρος χάθηκε.

Σήμερα δεν γνωρίζουμε πού βρίσκονται τα άγια κόκαλά του. Όμως όπως έλεγε ο Περικλής, «Ανδρός επιφανούς, πάσα γη τάφος». Έτσι και για τον μεγάλο Νικηταρά. Όπου και να βρίσκεται θαμμένος, «πάσα γή, πατρίς εστί».

Άλλωστε, ο στρατηγός δεν θα κοιτάξει τον απλό του τάφο, θα κοιτάξει ότι τον σκεπάζει χώμα ελεύθερο, Ελληνικό, για το οποίο αγωνίστηκε τόσο και το οποίο τόσο αγάπησε.

Για εμάς ο Στρατηγός Νικηταράς είναι ένας πολύ ξεχωριστός συγγενής! Μας ενώνει το Ελληνικό αίμα!

Στρατηγέ Νικηταρά,

Δεν σε ξεχνάμε. Σε ευχαριστούμε που υπήρξες, γιατί έτσι υπάρχουμε κι εμείς, έτσι συνεχίζει να υπάρχει το ελληνικό γένος!

Αιωνία σου η μνήμη! Ας είναι ελαφρύ το χώμα που σε σκεπάζει. Όπου κι αν είναι αυτό. Έτσι κι αλλιώς, εμείς σε κουβαλάμε πάντα μέσα μας, μαζί μας: στην καρδιά μας, στην ψυχή μας, στο είναι μας, στο αίμα μας.

Του Νικηταρά του Τουρκοφάγου αιωνία η μνήμη!

Κείμενο: Μωραΐτες εν Χορώ

Η Μαρία Ευθυμίου στον δρόμο της Μαρίας Ρεπούση;

Οι συστηματικές επιθέσεις της κυρίας Μαρίας Ευθυμίου εναντίον του Κολοκοτρώνη και τα εκ του αντιθέτου διθυραμβικά σχόλιά της για τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο…

του Γιώργου Καραμπελιά | Από την Ρήξη Σεπτεμβρίου 2021 (φ. 171) που μόλις κυκλοφόρησε

Το τελευταίο διάστημα  παρακολουθώ έκπληκτος τις συστηματικές επιθέσεις της κυρίας Μαρίας Ευθυμίου, που έχει πλέον αναγορευτεί στη μιντιακή μας ιστορικό(;), εναντίον του Κολοκοτρώνη και, εκ του αντιθέτου, τα διθυραμβικά σχόλιά της για τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Διαβάζουμε σε συνέντευξή της στο Insidestory την
οποία αναπαρήγαγαν πολλές ιστοσελίδες:[1]

«… Αυτό που οδήγησε την επανάσταση σε δύο κύκλους εμφυλίων ήταν η επιδίωξη του Θ. Κολοκοτρώνη να την ελέγξει πολιτικά. Τελικά, ο Κολοκοτρώνης και οι Πελοποννήσιοι ηττήθηκαν, γι’ αυτό και φυλακίστηκαν από τους αντιπάλους τους το 1825 στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία, στην Ύδρα

Ο Κολοκοτρώνης μπήκε στη διαδικασία διεκδίκησης της εξουσίας εκ μέρους των ‘στρατιωτικών’ στηριγμένος στο γεγονός ότι είχε νικήσει, το καλοκαίρι του 1822, τον Δράμαλη στα Δερβενάκια, κάτι που εκτίναξε το κύρος και τη δύναμη του ίδιου, αλλά και των ‘στρατιωτικών’ απέναντι στους ‘πολιτικούς’.

Με τις κινήσεις του να ελέγξει την Εθνοσυνέλευση του Άστρους, κατηγορήθηκε ότι επεδίωκε να εγκαθιδρύσει ‘γκοβέρνο μιλιτάρε’, δηλαδή στρατιωτική κυβέρνηση. Θα μπορούσε να είχε επιτύχει, αλλά χειρίστηκε το πράγμα αφρόνως και τελικά
απέτυχε, την ίδια ώρα που ο Ιμπραήμ Πασάς και οι Αιγύπτιοι έμοιαζε πως συνέτριβαν την Επανάσταση, με μεγάλο κίνδυνο να ακολουθήσει γενική σφαγή.

Τι διάβαζε ο Κολοκοτρώνης;

στο Πολιτισμός - Βιβλία - Ιστορία - Θεωρία — Συγγραφέας: Αναδημοσιεύσεις — 5 Σεπτεμβρίου 2021

Από την ιστοσελίδα cognoscoteam.gr

[…] Αφηγούμενος ο Κολοκοτρώνης το 1836 στον Γεώργιο Τερτσέτη τα του προ της επαναστάσεως βίου του λέγει και τα εξής: «Εις τον καιρό της νεότητος οπού ημπορούσα να μάθω κάτι τί, σχολεία, ακαδημίαι δεν υπήρχαν μόλις ήσαν μερικά σχολεία, εις τα όποια εμάθαιναν να γράφουν και να διαβάζουν. Οι παλαιοί κοτζαμπάσηδες οπού ήσαν οι πρώτιστοι του τόπου, μόλις ήξευραν να γράφουν το όνομά τους· το μεγαλύτερο μέρος των αρχιερέων δεν ήξευρε παρά εκκλησιαστικά κατά πράξιν, κανένας όμως δεν είχε μάθησι, το ψαλτήρι, το κτωήχι, ο μηναϊος, άλλαι προφητείαι, ήσαν τα βιβλία οπού ανέγνωσα» [1].

Προσωπογραφία Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, έργο του Karl Krazeisen, 1828

Καταρχήν λοιπόν η νεανική παιδεία στην Πελοπόννησο. Κάποιος που ανήκε σε πολύκλαδη οικογένεια, σε «μεγάλο σόι» που τα μέλη του εναλλάξ δούλευαν ως κά­ποι σε προεστούς της Πελοποννήσου ή διαβιούσαν ως ορεσίβιοι κλέφτες, λέει ότι διαβάζει: τον «Οκτώηχο», το «Ψαλτήριο» και τα «Μηναία», εκκλησιαστικά λειτουργικά βιβλία δηλαδή που σημείωναν μεγάλη κυκλοφορία και πολλαπλές εκδόσεις. Τα δύο πρώτα αποτελούσαν ταυτόχρονα και τα βασικά διδακτικά εγχειρίδια που έφερναν σε επαφή τους μαθητές με τα γράμματα [2]. Λέει ότι διάβαζε επίσης και «προφητείες», φυλλάδες δηλαδή σαν τον Αγαθάγγελο που γνώριζε μεγάλη διάδοση [3], γιατί, όπως έγραφε ο Φωτάκος στο δικό του απομνημόνευμα, «τροφή και πα­ρηγοριάν έβλεπαν εις αυτόν οι Έλληνες» [4], ή όπως προσφυώς επισημαίνει ο I. Φιλήμων: «το πλήθος τούτου [του έθνους] εχειραγωγείτο ωφελίμως από τας οπτασίας του Αγαθάγγελου πιστεύον δογματικώς την μέλλουσαν μεταβολήν της τύχης του»[5].

Τότε όμως ο Κολοκοτρώνης ήταν ακόμη νιός και κλέφτης. Όταν πάει κυνηγημένος στα Επτάνησα τα πράγματα αλλάζουν. Εντάσσεται στον αγγλικό στρατό και γνωρίζει έναν άλλο κόσμο, που του ήταν τελείως άγνωστος. Στην Ζάκυνθο επίσης, την 1η Δεκεμβρίου 1818, μυείται στη Φιλική Εταιρεία, γίνεται δηλαδή δραστήριο μέλος μιας μυστικής οργάνωσης πού οραματίζεται, σχεδιάζει και ετοιμάζει μια επανάσταση. Μεταμορφώνεται συνεπώς σε νεωτερικό επαναστάτη – με το πέρασμά του μάλιστα στην Πελοπόννησο θα λέγαμε – με μια γερή δόση αναχρονισμού – γίνεται επαγγελματίας επαναστάτης. Διηγείται λοιπόν για τα τοτινά, νέα, διαβάσματά του: «Δεν είναι παρά αφού επήγα στη Ζάκυνθο οπού εύρηκα την Ιστορία τής Ελλάδος εις την άπλο-ελληνικήν τα βιβλία οπού εδιάβαζα συχνά ήτον η ιστορία της Ελλάδος, η ιστορία του Αριστομένη και Γοργώ και η Ιστορία του Σκεντέρμπεη» [6].

Ρήγας Βελεστινλής: Ο άνθρωπος και οι ιδέες του - Cognosco Αναζητήσεις

Το Cognosco Team, συνεχίζοντας τις εκπομπές αφιερωμένες στην ελληνική επανάσταση, φιλοξενεί τον συγγραφέα Γιώργο Καραμπελιά ο οποίος μας μιλάει για τη ζωή και τη δράση του Ρήγα Βελεστινλή.

«Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ - Αγωνιστές του Α. Υψηλάντη στον δρόμο για την Ελλάδα - 1822/1823», του Γεώργιου Γκέκου

Απομνημονεύματα Γιάννη Μακρυγιάννη

ΠΗΓΗ:

Anxio Anxio Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (ΝΕΤ Η μήχανη του Χρόνου) -

ΠΗΓΗ:https://www.youtube.com/watch?v=AHnex-SKloI&t=3155s&ab_channel=TsoliasPN

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Απομνημονεύματα Ιωάννη Καποδίστρια

«Η Κιβωτός της Ελληνικής αλήθειας»: Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος γράφει για το 1821. Μέρος Α!

Πρόλογος – επιμέλεια Σπύρος Δημητρίου

Διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Διάγουμε δύσκολες μέρες, δύσκολες καταστάσεις, πρωτόγνωρες που μάλλον μας γυρίζουν πίσω αντί να μας οδηγούν μπροστά. Αν σ’ αυτό προσθέσει κανείς και το ανολοκλήρωτο της εθνεγερσίας του ’21, τότε ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε εξακολουθεί και είναι μακρύς και δύσκολος. Η επίσημη  Ελλάδα ανολοκλήρωτη, όπως είπαμε,  κι ανερμάτιστη, προσβάλλει, «γιορτάζοντας» τη λαμπρή αυτή επέτειο, τοποθετώντας την στο εθνομηδενιστικό αφήγημα της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Οι κυρίαρχες εξουσιαστικές ελίτ της χώρας, με την πνευματική να κάνει  τη βρώμικη  δουλειά,  έχουν προσχωρήσει αναφανδόν προς αυτή την κατεύθυνση, ενάντια στο λαϊκό σώμα και την συλλογική μνήμη.

 Εντούτοις, όμως,  αυτός ο λαός δείχνει να έχει  ακόμη αντοχές,  παρόλο που βάλλεται από παντού και με έντεχνο τρόπο. Η ελληνική ιδιοπροσωπία μας υπάρχει, και θα εξακολουθεί να υπάρχει,  γιατί  αυτός ο λαός  κρατά  τη συλλογική του μνήμη ζωντανή,  αλλά και τα κείμενα, τόσο των παλαιότερων όσο και των  νεώτερων, επιστρέφουν και θα επιστρέφουν πάντα στις πολιτιστικές και ιστορικές ρίζες του έθνους μας.

 Απ’ αυτά τα κείμενα αντοχής στη λήθη, είναι και το κείμενο του Παναγιώτη Κανελλόπουλου που ακολουθεί. Υπήρξε σημαίνων πρόσωπο της σύγχρονης  ελληνικής ιστορίας του 20ου αιώνα, πιο πολύ ίσως για τα  γράμματα, τη λόγια σκέψη και τη φιλοσοφία και  θα ήταν ακόμη πιο σημαντικός αν παρέμενε εκεί, παρά για τον εναγκαλισμό του με την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα στον  ταραγμένο αιώνα που έζησε. Το κείμενο με τίτλο : «Η κιβωτός της ελληνικής αλήθειας», περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα για το 1821 που εξέδωσε το περιοδικό της «ΕΥΘΥΝΗΣ» το 1993, και  καταγράφει τους σταθμούς που οδήγησαν στη ελληνική ανεξαρτησία, τις ξένες δυνάμεις, το αναγκαίο κι εφικτό  της ελληνικής αλήθειας  αλλά και το ανολοκλήρωτο που ακόμη επιζητούμε :

«Στις 18 Μαίου 1833, ο δούξ de Broglie, υπουργός των εξωτερικών του Λουδοβίκου Φιλίππου, μιλώντας στη Γαλλική Γερουσία, είπε: «Η Ελλάς είναι μια ναυτική δύναμη προορισμένη να μεγαλώσει γρήγορα, να μοιρασθεί με την Αγγλία και μαζί μας την ηγεμονία της Μεσογείου, να στρέψει σε μας τα βλέμματά της, να ζητήσει στήριγμα και βάση στη φιλία μας, ν’ αγρυπνεί για μας στα σκαλοπάτια της Ανατολής…».

Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ )

Απομνημονεύματα Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

O αυτόπτης μάρτυρας της Σφαγής της Χίου

Η συγκλονιστική μαρτυρία του Χριστόφορου Καστάνη για μια από τις μεγαλύτερες θηριωδίες στην ιστορία της ανθρωπότητας

«Τους μεν ηλικιωμένους επέρασαν γενναιότατα εν στόματι μαχαίρας, παρομοίως και τας ηλικιωμένας γραίας, την δε κινητήν περιουσίαν αυτών ελεηλάτησαν. Τας δε ωραίας κόρας των και τους τρυφερούς νεανίσκους των ηχμαλώτισαν. Το αίμα έρρευσε ποταμηδόν …» γράφει για τη Σφαγή της Χίου ο Οθωμανός τοποτηρητής. Βαχίτ πασάς. Δύο αιώνες μετά, τα γεγονότα της 30στής Μαρτίου 1822 παραμένουν έναν μνημείο κτηνωδίας και φρίκης. 42.000 νεκροί και 52.000 σκλάβοι. Το νησί που άκμαζε ερήμωσε μέσα σε λίγες μέρες.

Το ιστορικό πλαίσιο

Στις αρχές του 19ου αιώνα η Χίος διέθετε μία μεγάλη και ακμάζουσα ελληνική κοινότητα που ευημερούσε βασιζόμενη στην καλλιέργεια της μαστίχας. Το 1822 ο πληθυσμός του νησιού ξεπερνούσε τις 100.000.

Με τις φήμες για εξέγερση να φουντώνουν ο σουλτάνος έστειλε στη Χίο τον Βαχίτ πασά με στρατεύματα.

Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, που είχε καταστρώσει ο έμπορος και μέλος της Φιλικής Εταιρίας, Ιωάννης Ράλλης, η εξέγερση θα γινόταν τον Ιούλιο του 1822. Απορρίφθηκε από τις ισχυρές οικογένειες της Χίου με τη σύμφωνη γνώμη του Δημήτριου Υψηλάντη.

Τελικά τον Μάρτιο του 1822 ο πρώην αξιωματικός του Ναπολέοντα, Αντώνιος Μπουρνιάς αποβιβάστηκε στο νησί με διακόσιους άντρες. Κάλεσε τον οπλαρχηγό Λυκούργο Λογοθέτη (πραγματικό όνομα Γεώργιος Παπλωματάς) να τον στηρίξει.

Ο Μπουρνιάς υπολόγιζε σε βοήθεια και από τα γύρω νησιά αλλά και από την Πελοπόννησο που είτε δεν ήρθε ποτέ, είτε καθυστέρησε σημαντικά. Η μόνη ουσιαστική ενίσχυση ήταν αυτή των Ψαριανών. Με μικρό στράτευμα και διχόνοια μεταξύ Μπουρνιά και Λογοθέτη η εξέγερση ήταν ουσιαστικά καταδικασμένη.

Ο σουλτάνος θεώρησε τη Χίο ιδανική ευκαιρία για να στείλει ένα μήνυμα στους εξεγερμένους Έλληνες. Έστειλε 7.000 στρατιώτες στο νησί υπό την ηγεσία του Καρά Αλί. Οι εξεγερμένοι αντιστάθηκαν ελάχιστα και ακολούθησε η λεηλασία της Χίου και η σφαγή του πληθυσμού της. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Βαχί πασάς έστειλε στην Κωνσταντινούπολη την αναφορά για την ανακατάληψη του νησιού και μαζί της ένα φορτίο με κομμένα κεφάλια και αυτιά.

Η μαρτυρία

Ο Γιώργος Καραμπελιάς με αφορμή την επέτειο 200 ετών απο την Επανάσταση του 1821

Ο συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής Γιώργος Καραμπελιάς, ήταν ο φιλοξενούμενους του newshub.gr σε μια συνέντευξη με αφορμή την επέτειο 200 χρόνων απο την Επανάσταση του 1821.

Ο υπέροχος Χατζη-Χαλίλ εφέντης

της Αθηνάς Φλώρου*

Όταν ξεκίνησε η Ελληνική επανάσταση του 1821 ο Σουλτάν Μαχμούτ, ήταν έτοιμος να διατάξει γενική σφαγή όλων των Ρωμιών της Πόλης, αδιάκριτα και προς παραδειγματισμό! Όμως, για να το κάνει χρειαζόταν «φετφά», δηλαδή επικύρωση της απόφασής του από τον Σεϊχουλισλάμη, τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ισλάμ.
Την εποχή εκείνη Σεϊχουλισλάμης ήταν ένας αγαθός ανατολίτης, ο Χατζη-Χαλίλ Εφέντης, άνθρωπος που είχε συνείδηση. Γνωστός για την δικαιοσύνη του, όταν κλήθηκε από τον Σουλτάνο και έμαθε τί του ζητούσε κεραυνοβολήθηκε! «Μα να πάρω τόσες ψυχές στο λαιμό μου», έλεγε και ξανάλεγε ο αγαθός Τούρκος που δεν το σήκωνε στην συνείδηση του να κριματίσει την δική του ψυχή, υπογράφοντας φετφά, με τον οποίο θα σφαγιάζονταν σαν αρνιά χιλιάδες αθώοι στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.Κοίταξε να κερδίσει χρόνο να σκεφτεί τί να κάνει να σώσει τους δόλιους τους Έλληνες από τον αφανισμό. Έφυγε από το Σουλτανικό
Παλάτι σκεπτικός…. Σε όλο το δρόμο αυτό σκεπτόταν.
Στην δύση της ζωής του να κριματίσει την ψυχή του και να γίνει αιτία να χαθούν αθώοι άνθρωποι; Ειδοποίησε με τρόπο τον Πατριάρχη. Τον σεβόταν ο τίμιος άνθρωπος τον Πατριάρχη των Ρωμιών.
Μόλις έμαθε ο Γρηγόριος τα καθέκαστα χλώμιασε. Ο άνθρωπος που τον επισκέφθηκε μετέφερε ακριβώς τα λόγια του Σεϊχουλισλάμη: «Ακούστε, η φαμίλια μου κρατάει από τους Αλφερανίδες είμαστε πιστοί στα λόγια του προφήτη μας. Το Κοράνι δεν επιτρέπει να
τιμωρούνται αθώοι για τις πράξεις ενόχων συγγενών τους.Φέρετε μου μια και μόνη απόδειξη πως η Επανάσταση δεν έχει γενικό χαρακτήρα, πείστε με ότι σεις δεν ξέρατε τίποτα. Αποδείξτε μου ότι όλο το γένος σας δεν είναι ένοχο και τ’ αλλά είναι δική μου δουλειά: Ούτε τη θέση μου θα λογαριάσω, ούτε τη ζωή μου. Θα υπερασπίσω μ’ όλες μου τις δυνάμεις έθνος αθώο που κινδυνεύει να χαθεί».

Αφιέρωμα 25ης Μαρτίου | COSMOTE TV

Εγγραφείτε στο κανάλι της COSMOTE TV: http://bit.ly/2Vc8adm​ Ακριβώς 200 χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821, το COSMOTE HISTORY HD τιμά την επέτειο της 25ης Μαρτίου, με ένα πλούσιο εβδομαδιαίο αφιέρωμα στον ηρωικό αγώνα των Ελλήνων.

ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ και ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ του ΚΑΡΛ ΚΡΑΤΣΑΪΖΕΝ

Θεόδωρου Βρυζάκη: «Το εν Πειραιεί ευρισκόμενον στρατόπεδον του Καραϊσκάκη, έτος 1827», το 1855, πίνακα στον οποίο απεικονίζει και τον Γερμανό φιλέλληνα στρατιωτικό και ερασιτέχνη ζωγράφο Καρλ Κράτσαϊζεν, που φιλοτέχνησε τα πορτραίτα των σημαντικότερων αγωνιστών της Ελληνικής Εθνεγερσίας του 1821

O Κρατσάιζεν όπως απεικονίζεται στον πίνακα του Βρυζάκη.

Καρλ ΚΡΑΤΣΑΪΖΕΝ

Πέτρος Δημητρίου

ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ και ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ
ΚΑΡΛ ΚΡΑΤΣΑΪΖΕΝ

Προλεγόμενα ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΡΕΒΕΛΑΚΗ

Απόσπασμα πρώτο: «Σταθείτε Περσιάνοι να πολεμήσουμε!»

...«Τα εικονιζόμενα πρόσωπα τα συνδέει μεταξύ τους κοινό ήθος. Σε τούτο οφείλουμε να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή. Οι αγωνιστές του '21 θεωρούν την εθνεγερσία ως «αγώνα υπέρ πάντων». Στα χείλη τους επανέρχεται υπό νέα γλωσσική μορφή, αλλά με αναλλοίωτο νόημα, η «πολλή βοή» των Ελλήνων που ο Aισχύλος βάνει στο στόμα του Αγγέλου στους Πέρσες του (στίχ. 402 κε΄.):

Ω παίδες Ελλήνων, ίτε,
ελευθερούτε πατρίδ', ελευθερούτε δε
παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη,
θήκας τε προγόνων· νυν υπέρ πάντων αγών.

Ο Σηκωμός του '21 λαμβάνει εξαρχής χαρακτήρα αρχετύπου γεγονότος, που η φαντασία των αγωνιστών το ανάγει αυθορμήτως στην πολεμική αναμέτρηση των Ελλήνων και των Περσών. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσουμε την κραυγή του Νικηταρά προς τους υποχωρούντες Τούρκους στη μάχη στα Δολιανά (1821): «Σταθείτε Περσιάνοι να πολεμήσουμε!». 

Το Έθνος είχε διατηρήσει, ας ήταν και θολωμένη, την ανάμνηση της ευγενείας του. «Όσο βαρύτερα ήταν πληγωμένο, τόσο εβαθύνετο το αυτόνομο ελληνικό πνεύμα», κατά τον Ιάκωβο Πολυλά, στα σολωμικά του 

Προλεγόμενα.

Προς τον αρχαίο αγώνα ομοιάζει ο νέος και κατά τούτο:

 τόσο οι αρχαίοι όσο και οι νεώτεροι Έλληνες είχαν πιστέψει στο δίκιο τους και επομένως στη θεϊκή προστασία. Η ύβρις των Περσών επιδρομέων είχε επισύρει την Άτην. Το ίδιο και η αδικία των Τούρκων κατακτητών, που είχαν εκδιώξει από την αρχαία γη τις θυγατέρες της Θέμιδας, την Ευνομία, τη Δίκη και την Ειρήνη. Όσοι από τους αδικητές δεν είχαν υπερφρονήσει έβλεπαν να επέρχεται στα κεφάλια τους η θεϊκή τιμωρία...»

Απόσπασμα δεύτερο: «Ελάτε να ασπασθείτε την Ελευθερία!»

Τι έγινε στις 25 Μαρτίου 1821 στην Αγ. Λαύρα; (ένας «εθνικός μύθος» «αποκαλύπτεται»!)

Του Γιώργου Ηλ. Τσιτσιμπή

Απολύτως τίποτα, είναι η απάντηση. Για να είμαστε ακριβείς, η περίφημη ορκωμοσία με το λάβαρο της επανάστασης έγινε στις 17 Μαρτίου.

Αυτή η «αποκάλυψη» του «εθνικού μύθου», τροφοδοτεί όσους διανοούμενους βάλθηκαν να αποκαθηλώσουν την επανάσταση από την συνείδηση του λαού. Υπάρχει, άραγε, ιστοριογραφία χωρίς να έχει διαποτιστεί από την κοσμοθεωρία-ιδεολογία του ιστορικού; Αυτό που έχει σημασία είναι η φώτιση των πηγών, η προσέγγιση, η ερμηνεία τους.

Ήδη, από τον Γενάρη του ’21, στη Βοστίτσα (Αίγιο), είχε προαποφασιστεί να ξεσπάσει η Επανάσταση την άνοιξη. Όπως εξιστορεί πολύ γλαφυρά, ο Δημ. Σταθακόπουλος (Νομικός, Οθωμανολόγος, ερευνητής ελληνικών και τουρκικών αρχείων, ψάξτε τον στο YouTube), εκεί στο Αίγιο, ίσως έχουμε το πρώτο επίσημο επαναστατικό ψήφισμα ότι ο αγώνας ξεκινάει αμετάκλητα. Στις 17 Μαρτίου, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και οι άλλοι προύχοντες της Β. Πελοποννήσου, βρίσκονται στην Αγ. Λαύρα για την πανήγυρη του Αγ. Αλεξίου. Όλοι μαζί, «κεφαλές» και απλοί προσκυνητές, γίνονται συμμέτοχοι στην εξέγερση. Υψώνεται το γνωστό μας λάβαρο και στη συνέχεια, από τις 22 Μαρτίου, βρίσκονται στην Πάτρα. Παράλληλα, στην Αρεόπολη, στις 17 Μαρτίου, ορκίζονται οι της νοτίου Πελοποννήσου και στις 23 μπαίνουν στην Καλαμάτα με τον Κολοκοτρώνη. Δηλαδή, όλος ο Μοριάς, μεταξύ 17 και 25 Μαρτίου, έχει ξεσηκωθεί. Άλλωστε, ο Υψηλάντης, ήδη από 24 Φλεβάρη, έχει επαναστατήσει στο Ιάσιο.

Παράλληλα με τα στρατιωτικά γεγονότα έχουμε και πολιτικά. Η Μεσσηνιακή Γερουσία στην Καλαμάτα επιδίδει ψήφισμα στα προξενεία των ξένων δυνάμεων ότι, πολύ απλά, βρισκόμαστε σε εθνική Επανάσταση. Κάτι αντίστοιχο κάνει και το Αχαϊκό Διευθυντήριο στην Πάτρα, τις ίδιες ημερομηνίες 24-26 Μαρτίου.

Ένας λαός, ένα έθνος, με ιστορική συλλογική μνήμη, αποφασίζει την εξέγερσή του «για του Χριστού την πίστη την Αγία και για την Ελευθερία». Όλα αυτά, τα πριν και τα μετά, τόσο απλά και τόσο συμπυκνωμένα, συμβολίζονται στην 25η Μαρτίου, μία από τις τρεις ημερομηνίες της Φιλικής Εταιρείας που ήταν: ή του Ευαγγελισμού, ή του Αγ. Γεωργίου, ή του Αγ. Κων/νου, λόγω του συμβολισμού τους και φυσικά της δυνατότητας που έδιναν για συγκέντρωση πλήθους λόγω των θρησκευτικών πανηγύρεων.

Όμως, η ημερομηνία έχει σημασία ή το γεγονός; Για όλες τις επαναστάσεις συμφωνείται μια αφετηριακή αρχή και συχνά συμβολική. Αυτό είναι το μείζον; Η αυτιστική προσήλωση στην κυριολεξία, δηλαδή αν συνέβη ένα συγκεκριμένο γεγονός με ακρίβεια δευτερολέπτου, δεν έχει απόλυτη και καθοριστική σημασία, παρά μόνο για την φωτογραφική αποτύπωση της στιγμής. Συμβαίνει συχνά να αποδίδεται κάτι με διαφορετικό τρόπο, ακόμα και από αυτόπτες μάρτυρες.

Την ιστοριογραφία, πέρα από την καταγραφή, την ενδιαφέρει η ερμηνεία. Και εδώ οι εθνοαποδομητές χρησιμοποιούν τον όποιο «μύθο» εν είδη αμμοβολής για να αποσυνθέσουν το σύνολο, οι δε υπερασπιστές της παράδοσης και της ιστορίας μας εν είδη συγκολλητικής ουσίας για να δέσουν καλύτερα τους αρμούς της εθνικής μας αυτογνωσίας. Απλοϊκό σχήμα αλλά ιδιαίτερα δεικτικό.