Ο Ιωσήφ Στάλιν προσπαθούσε να συγκρατεί τον Ενβέρ Χότζα στον πόλεμο που είχε εξαπολύσει κατά της Εκκλησίας και του θρησκευτικού αισθήματος με την άνοδό του στην εξουσία το 1944. Σε μία συνάντησή τους στη Μόσχα, ο Στάλιν του συνέστησε: «Μην παίρνεις μέτρα. Η θρησκεία έχει βαθιές ρίζες στη συνείδηση και την ψυχολογία του λαού, θα έχεις προβλήματα». Στο βιβλίο του «Με τον Στάλιν», ο Αλβανός δικτάτορας θυμάται: «Έχεις πολλούς Χριστιανούς; με ρώτησε ο Στάλιν. Να μη φοβάσαι τους ορθόδοξους, δεν είναι φανατικοί, να φοβάσαι τους καθολικούς γιατί έχουν πίσω τους το Βατικανό».
Παρά ταύτα, το έτος 1967, ενώ ο Στάλιν δεν βρίσκεται πλέον στη ζωή για να τον «συνετίσει», ο Χότζα κηρύττει την Αλβανία το πρώτο «αθεϊστικό κράτος» στον κόσμο και δια νόμου απαγορεύει κάθε «φασιστική, θρησκευτική, πολεμοκάπηλη, αντισοσιαλιστική δραστηριότητα και προπαγάνδα». Ιερείς ξυρίζονται, απεκδύονται τα ράσα, όσοι δεν συμμορφώνονται συλλαμβάνονται, βασανίζονται, εκτελούνται. Ναοί και μονές καταστρέφονται όταν δεν αλλάζουν χρήση, πιστοί διώκονται κατά την τέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων και εθίμων.
Μέχρι το 1990, την πτώση δηλαδή του καθεστώτος, οι Έλληνες της Νοτίου Αλβανίας, τα μέλη της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας τιμούσαν εν κρυπτώ ή με ευφάνταστες παραλλαγές την ορθόδοξη θρησκευτική τους πίστη.
Χειμάρρα
«Στη Χειμάρρα, η λέξη «σ(τ)ρίνα» ακουγόταν πριν το ’90 την περίοδο των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Η χρήση της ατόνησε με τη μαζική φυγή των Χειμαρραίων τη δεκαετία του ’90 και την εισαγωγή των ελλαδικών εθίμων. Οι ρίζες της στρίνας ανάγονται στην Βυζαντινή περίοδο και συνδέονται με τους καλαντιστές και το νόμισμα που ελάμβαναν ως δώρο. Η στρίνα σαν λέξη αλλά και σαν παράδοση δείχνει πόσο ισχυρές είναι οι ρίζες ενός λαού και πως μπορούν να εγγυηθούν την επιβίωσή του ακόμη και όταν όλα τα κλαδιά κόβονται βίαια.
