Του Βασίλη Στοϊλόπουλου* από το ‘Αρδην τ. 117
Όποιος παρακολουθεί τις γερμανοτουρκικές σχέσεις, όπως παρουσιάζονται διαχρονικά στα ελληνικά ΜΜΕ, διαπιστώνει πως επικεντρώνονται ως επί το πλείστον στην οικονομική, τη γεωπολιτική και την ιστορική τους διάσταση. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχει προστεθεί σε αυτές και το μεταναστευτικό, στο πλαίσιο του αμφιλεγόμενου μεταναστευτικού «ντηλ» Μέρκελ – Ερντογάν από τον Μάρτιο του 2016.
Μια ακόμη παράμετρος των στενών γερμανοτουρκικών σχέσεων, εξίσου σημαντική με τις παραπάνω, αλλά που δεν τυχαίνει ανάλογης σημασίας στην Ελλάδα, είναι και ο ρόλος της τουρκικής μειονότητας στη Γερμανία κατά τα τελευταία εξήντα χρόνια. Μια μειονότητα που συνδυάζει πλέον όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που την αναδεικνύουν σε ισχυρότατο λόμπυ και σε σημαντικό πολιτικό παράγοντα, με μεγάλη κοινωνική και οικονομική δυναμική, αλλά και σ’ ένα είδος στέρεας γέφυρας ανάμεσα στις δύο χώρες. Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι οι λεγόμενοι Γερμανότουρκοι (Deutschtürken) αποτελούν ένα μεγάλο «όπλο» και «το μακρύ χέρι» του Ερντογάν στη Γερμανία.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο εμπειρότατος, κατά τ΄ άλλα, δημοσιογράφος Γιάννης Μαρίνος[1] δήλωσε «έκπληκτος» από όσα του διαμήνυσε κορυφαίο στέλεχος γερμανικού επιχειρηματικού κολοσσού:
«Δεν είναι τόσο ο φόβος για ένα εκ Τουρκίας κύμα μεταναστών που διακατέχει την κα Μέρκελ. Η Ελλάδα ευτυχώς για εμάς έχει αποδεχτεί το κλείσιμο των προς βορράν συνόρων της εξαναγκαζόμενη έτσι σε υποχρεωτική φιλοξενία τους. Η κα Μέρκελ τρέμει τους Τούρκους της Γερμανίας. Ήδη αυτοί ανέρχονται σε σχεδόν 4 εκατομμύρια, είναι πολιτογραφημένοι Γερμανοί, τα 2 εκατομμύρια από αυτούς ψηφίζουν, και στην πλειονότητά τους είναι οπαδοί του Ερντογάν. Συνεπώς είναι καθοριστικός ο ρόλος τους στο εκλογικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό και η καγκελάριος έχει καταστεί πειθήνιο όργανο του Ερντογάν». Μπορεί οι λέξεις «πειθήνιο όργανο του Ερντογάν» να θεωρηθούν υπερβολικές κι απαξιωτικές και ν’ αντανακλούν την ορολογία τόσο της γερμανικής ακροδεξιάς όσο και της αριστεράς. Όμως, ένας τέτοιος χαρακτηρισμός ουσιαστικά ελάχιστα διαφέρει από αυτόν της Ντόιτσε Βέλε, που θεωρεί ότι «η Μέρκελ παραμένει εξαρτημένη από τον Ερντογάν», καθώς το μεταναστευτικό αποτελεί για τον Τούρκο πρόεδρο «όπλο πολλαπλών σκοπών»[2].
Ευθύς εξαρχής πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι η προσπάθεια των Γερμανών για την ενσωμάτωση της τουρκικής μειονότητας είναι διαχρονικά σταθερή, πολύτροπη και έχει κοστίσει αμέτρητα δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά με σχετικά μικρά αποτελέσματα. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί πως για ευνόητους λόγους όλα σχεδόν τα γερμανικά μέινστριμ είναι αρκετά συγκρατημένα στην κριτική τους απέναντι στην τουρκική μειονότητα. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν εμφανίζονται ενίοτε και τίτλοι εφημερίδων που επισημαίνουν ότι η μειονότητα «αποτελεί το μακρύ χέρι του Ερντογάν», ή πως είναι «το λόμπυ του Ερντογάν στη Γερμανία»[3]. Γεγονός είναι πάντως ότι το 81% των Γερμανών θεωρεί δίκαιη την κριτική που ασκείται στον Ερντογάν στα ΜΜΕ, όταν το ποσοστό αυτό στην τουρκική μειονότητα πέφτει στο 20%[4]. Διευκρινίζεται όμως ότι στοστόχαστρο κάποιων από τα γερμανικά ΜΜΕ δεν είναι η μειονότητα ή η Τουρκία, αλλά ο Ερντογάν. Το 20% δείχνει πάντως ότι το τουρκικό ακροατήριο του Τούρκου Προέδρου στη Γερμανία είναι πολύ μεγάλο και συμπαγές.
Επιτρέψτε μου εδώ να παραθέσω έξι βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία αυτής της μειονότητας που αποτελεί, κατά την άποψή μου, όντως ένα ακόμη σημαντικό εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, που υποχρεώνει τη Γερμανία να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και πάντοτε με καλές διαθέσεις απέναντι στην «ιδιότροπη» σύμμαχό της Τουρκία.
Δηµογραφικό
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία[5], τέλη του 2018 ζούσαν σε μόνιμη βάση στη Γερμανία περίπου τρία εκατομμύρια ανθρώπων[6], το μεταναστευτικό υπόβαθρο των οποίων είχε οικογενειακές και θρησκευτικές ρίζες στην Τουρκία. Από αυτήν την ομάδα, που είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ετερογενής σε εθνικό, θρησκευτικό και γλωσσικό επίπεδο, περίπου οι μισοί έχουν και τη γερμανική υπηκοότητα.
Υπάρχουν όμως πολίτες τουρκικής καταγωγής, τρίτης και τέταρτης γενιάς γεννημένοι στη Γερμανία (περίπου το 55% της τουρκικής μειονότητας), που παραμένουν Τούρκοι υπήκοοι. Ακόμη, υπολογίζεται ότι ο αριθμός των Κούρδων της Γερμανίας κυμαίνεται μεταξύ 500.000 και ενός εκατομμυρίου[7], κάτι που σημαίνει ότι η τουρκοκουρδική αντιπαλότητα στη Μέση Ανατολή έχει αντίκτυπο και στη Γερμανία, με τα επεισόδια μεταξύ των δύο εθνοτήτων να είναι συχνό φαινόμενο. Συνολικά, οι Γερμανοί έχουν εντοπίσει στην επικράτειά τους 25 με 30 διαφορετικές εθνικές και γλωσσικές ομάδες από την Τουρκία (Αλεβίτες, Λαζοί, Τσερκέζοι, Αρμένιοι, Αραμαίοι κ.α.). Ανάμεσά τους και 35 με 40 χιλιάδες Κούρδους Γεζίντι[8].
, παρουσιάζονται σε ένα «έργο» ο εθνικός μας ποιητής να καταβροχθίζει μπακαλιάρο σκορδαλιά, ο ημίγυμνος άγγελος με την ελληνική σημαία να φορά τσαρούχια, μια μοντέρνα καρυάτιδα, ασφαλώς metoo, ο γύρος να περιστρέφεται μέσα σε «φοβερές» σπάθες, όλως τυχαίως και μια αγγλική σημαία, την Παναγία νοσηλεύτρια στον Ευαγγελισμό, το FERRIES να σαλπάρει στο στήθος του καταϊδρωμένου αγωνιστή με μια μύτη που, καλλιτεχνική αδεία, κάτι «ανάρμοστο» πάει να θυμίσει …. (Μάλιστα ο ευγενής Δήμαρχός κος Κ. Μπακογιάννης ανέλυσε καλλιτεχνικώς το «έργο» στην αξιότιμη πρόεδρό μας κα Κ. Σακελλαροπούλου πριν μερικές ημέρες).
