Κωνσταντίνος Κουκκίδης: Ο ξεχασμένος ήρωας-εύζωνας!

Τζούλια Λιακοπούλου

Ο Κων. Κουκκίδης, στις 27/4/41 τυλίχτηκε με τη γαλανόλευκη και έπεσε από το βράχο της Ακρόπολης για να μην την παραδώσει στους Γερμανούς κατακτητές!!!

Μάθημα ζωής, γι αυτούς που ενστερνίζονται τις θέσεις και τις απόψεις της Νέας Τάξης πραγμάτων και τα φερέφωνά της… Γι αυτούς που προωθούν τις  νεοταξικές τους ιδεολογίες… Που μας κάνουν πλύση εγκεφάλου… Που καταστρέφουν τη σκέψη και τη συνείδησή μας, προβάλλοντας αντιήρωες της παρακμής, του άκρατου δικαιωματισμού, της παραβίασης της ανθρώπινης φύσης.

Μάθημα ζωής στους ιδεοληπτικούς ήρωες… που μας επιβάλλουν την ετερότητα, ενώ την ίδια στιγμή καταργούν τη δική μας ταυτότητα… Μάθημα ζωής για τους υποτελείς εξουσιολάγνους, πειθήνια όργανα της Γερμανικής Ευρώπης και του ΝΑΤΟ…!!!  

Φέτος, συμπληρώνονται 79 χρόνια από την είσοδο των Γερμανών κατακτητών στην   Αθήνα. Ήταν  Κυριακή, 27 τ’Απρίλη του  1941.

Ο Κων. Κουκκίδης ήταν ένας 17χρονος Εύζωνας ο οποίος, εκτελούσε χρέη φρουρού της Ελληνικής Σημαίας στην Ακρόπολη.

Την πρώτη ημέρα παρουσίας των Γερμανών στην Αθήνα, ένα γερμανικό Απόσπασμα με επικεφαλείς τον λοχαγό Πέτερ Γιάκομπι (Peter Jacoby) και τον υπολοχαγό  Τζορτζ Έλσνιτς (Georg Elsnits), ανέβηκαν στην Ακρόπολη για να αναρτήσουν την Γερμανική Σημαία. Ζήτησαν από τον Κουκκίδη να υποστείλει την Ελληνική. Ο Κουκκίδης, στην αρχή, αρνήθηκε να την υποστείλει και να αναρτήσει στη θέση της τη Σβάστικα, αγνοώντας τη διαταγή του επικεφαλής αποσπάσματος των Ναζί. Στη συνέχεια, αδυνατώντας να εκτελέσει τη διαταγή, βουβός και βουρκωμένος, κατέβασε την Ελληνική Σημαία, τύλιξε το κορμί του μ’ αυτήν και πήδηξε από  τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, βρίσκοντας τραγικό θάνατο.

Ένας παγοπώλης με το γιό του, έβαλαν το νεκρό παλληκάρι στο καρότσι με το οποίο μοίραζαν τις κολώνες πάγου στα σπίτια, το πήγαν στο Α΄ Νεκροταφείο. Εκεί βρήκαν ένα παπά και του είπαν τι είχε συμβεί. Αυτός τους πήγε σε ένα ανοικτό τάφο, τύλιξαν το παλληκάρι με ό,τι είχε μείνει από τη σημαία. Είπε δύο-τρία λόγια ο παπάς και το παράχωσαν. Έτσι, απλά!

Στις 9 Ιουνίου 1941 η εφημερίδα “Daily Mail” έγραψε: «A Greek carries his flag to the death» (Ένας Έλληνας φέρει τη σημαία του έως το θάνατο).

Η τραγουδίστρια της νίκης

Η Σοφία Βέμπο ήταν κορυφαία Ελληνίδα ερμηνεύτρια και ηθοποιός της οποίας η καλλιτεχνική πορεία εκτείνεται από το Μεσοπόλεμο έως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και τη δεκαετία του ’50. Χαρακτηρίστηκε “Τραγουδίστρια της Νίκης” εξαιτίας των εθνικών τραγουδιών που ερμήνευσε κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940.

Η έκρηξη στην καριέρα της ήρθε με την κήρυξη του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940. Τότε όλες οι επιθεωρήσεις προσαρμόζουν το θέμα τους στην πολεμική επικαιρότητα και τα τραγούδια επανεγγράφονται με πατριωτικούς στίχους. Η Βέμπο τραγουδά σατιρικά και πολεμικά τραγούδια και η φωνή της γίνεται η εθνική φωνή που εμψυχώνει τους Έλληνες στρατιώτες στο μέτωπο και συγκλονίζει το πανελλήνιο. Την ίδια εποχή σε μία συμβολική πράξη προσφέρει στο Ελληνικό Ναυτικό 2000 χρυσές λίρες. Με την είσοδο των ναζιστικών στρατευμάτων στην Αθήνα φυγαδεύεται μεταμφιεσμένη σε καλόγρια στη Μέση Ανατολή όπου συνεχίζει να τραγουδά για τα εκεί ελληνικά και συμμαχικά στρατεύματα.

Ακολουθεί το τραγούδι «Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου» επίκαιρο όσο ποτέ!

“Τι έκανες στον πόλεμο παππού;”

Ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος μέσα από την

ιστορία ενός κύπριου εθελοντή

  

ΣΑΒΒΑΣ Π. ΜΑΣΤΡΑΠΠΑΣ* 

            Τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Σεπτεμβρίου 1939 Γερμανικά στρατεύματα εισβάλουν στο Πολωνικό έδαφος, χωρίς να προηγηθεί κήρυξη πολέμου.

Στις 10 π.μ. της ίδιας μέρας ο Αδόλφος Χίτλερ αναγγέλλει στο Ραϊχστάγ (Γερμανική Βουλή) ότι οι πολεμικές επιχειρήσεις άρχισαν. Το απόγευμα ο πρέσβης της Μ. Βρετανίας στο Βερολίνο επιδίδει στον υπουργό εξωτερικών του Ράιχ, Ρίμπεντροπ διακοίνωση με την οποία το Λονδίνο απαιτεί την διακοπή κάθε επιθετικής ενέργειας κατά της Πολωνίας.

Στις 3/9/1939 ο Ρίμπεντροπ απορρίπτει τις αξιώσεις του Λονδίνου. Την ίδια μέρα η Μ. Βρετανία δηλώνει επίσημα ότι από το μεσημέρι βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Γερμανία.

Η Κύπρος ως αποικία του Βρετανικού στέμματος βρέθηκε αυτομάτως και αυτή σε εμπόλεμη κατάσταση. Από τον Αύγουστο του 1939 κυβερνήτης της Κύπρου είναι ο Σερ Ουίλιαμ Ντένις Μπάττερσχιλ, ο οποίος αντικατέστησε τον γνωστό για την σκληρότητά του Πάλμερ.

Η Βρετανική στρατιωτική δύναμη που υπήρχε στην Κύπρο το 1939 αριθμούσε μόλις 200 άνδρες.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1939 ο Μπάττερσχιλ συγκάλεσε το συμβουλευτικό συμβούλιο και τους ανακοίνωσε ότι αποφάσισε τη σύσταση στρατιωτικού σώματος που θα αποτελείτο από 500 Κυπρίους. Τον Οκτώβριο άνοιξε στρατολογικό γραφείο στη Λευκωσία.

Μέχρι τον Δεκέμβριο 1939 παρουσιάστηκαν 1000 υποψήφιοι και έγιναν δεκτοί οι 250.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

            Ο παππούς μου Σάββας Θεοδούλου Μαστραππάς (γεννήθηκε στις 7-7-1912 στη Λάπηθο και απεβίωσε στις 15-7-1982 στην προσφυγιά), κατατάχτηκε στο Κυπριακό Σύνταγμα του Αγγλικού Στρατού στις 14-2-1940 με αριθμό CY950 και υπηρέτησε με τον βαθμό του Λοχία (Σάρτζις όπως έλεγε) (Σύμφωνα με το βιβλίο του Πέτρου Παπαπολυβίου «Εθελοντές Β.Π.Π.). Όπως γράφει ο Γερμανός ιστορικός Χάιντς Ρίχτερ (Ιστορία της Κύπρου, τόμος Α):

«Στην πρώτη φάση μέχρι την επίθεση της Ιταλίας στην Ελλάδα παρουσιάστηκαν 6000 υποψήφιοι οι οποίοι δεσμεύτηκαν για μερικά χρόνια. Ο στρατός πλήρωνε 3 σελίνια, τη μέρη δηλαδή το τριπλάσιο από το μεροκάματο ενός ανειδίκευτου εργάτη, σε μια εποχή που η ανεργία μάστιζε τον πληθυσμό μετά το κλείσιμο των Ορυχείων χαλκού και αμιάντου».

«Δούλευα στα μεταλλεία της Λεύκας (μου έλεγε ο παππούς). Οι Εγγλέζοι έκλεισαν τα μεταλλεία και έμεινα χωρίς δουλειά. Είχα τέσσερα παιδιά τότε και δεν είχα άλλη λύση για να τα αναγιώσω από το να καταταχτώ στον Στρατό».

Η βασική στρατιωτική εκπαίδευση γινόταν αρχικά στη Λευκωσία και από το Νοέμβριο του 1939 στα Πολεμίδια.

Ήταν θυμάμαι χαρακτηριστική η ορολογία που χρησιμοποιούσε ο παππούς μου καθώς και οι άλλοι συνυπηρετήσαντες. Αγγλικοί όροι και παραγγέλματα προσαρμοσμένοι στην Κυπριακή διάλεκτο.

«Εμαθέναμεν Λεφράιτ (αριστερό-δεξί), βήμα. Οι πιο πολλοί δεν έξεραν ποιο εν τω δεξί τζιαί πιο ήταν το αριστερό τους πόδι, με αποτέλεσμα να μπερδεύονται. Τότε ένας Μέιτζερ (ταγματάρχης) έδωσε διαταγή να τους δέσουν ένα σκόρδο στο ένα πόδι και έναν κρεμμύδι στο άλλο, μ’ αυτό τον τρόπο απλοποίησε τα πράγματα για τους εκπαιδευτές που έδιναν το παράγγελμα: Σκόρτος – Κρομμύδιν, σκόρτον – Κρομμύϊν».

Εἶναι συνένοχος ὅποιος ἀνέχεται τὴν ἐγκληματικὴ συμπεριφορὰ τῆς κυβέρνησής του

Ἐνόψει τῶν ἐκδηλώσεων μνήμης τῶν θυμάτων τῶν φρικτῶν ἐγκλημάτων τοῦ ναζισμοῦ παραθέτουμε ἐνδεικτικὰ τὸ κείμενο τῆς διαμαρτυρίας τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Δαμασκηνοῦ τῆς 23.3.1943 στὶς γερμανικὲς Ἀρχὲς Κατοχῆς ἐνάντια στὶς ἐκτοπίσεις τῶν Ἑλλήνων Ἑβραίων, καθὼς καὶ ἀπόσπασμα τοῦ 2ου φυλλαδίου τοῦ “Λευκοῦ Ρόδου”, συνταγμένο ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀλέξανδρο Σμορέλ, ἀπὸ τὸ ὁποῖο προκύπτει ὅτι οἱ ναζιστικὲς θηριωδίες ἦταν κοινὸ μυστικό τὴ χιτλερικὴ περίοδο.   

“’Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και ο ακαδημαϊκός κόσμος του Ελληνικού Λαού, διαμαρτύρεται κατά της δίωξης των Εβραίων. Ο ελληνικός λαός, είναι βαθιά λυπημένος όταν έμαθε πως οι γερμανικές αρχές Κατοχής, έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα σταδιακής απέλασης των Ελλήνων της εβραϊκής κοινότητας και ότι οι πρώτες ομάδες των εκτοπισμένων, βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας. Σύμφωνα με τους όρους της ανακωχής, όλοι οι Έλληνες πολίτες, χωρίς διακρίσεις, φυλής ή θρησκείας, θα έπρεπε να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από τις κατοχικές αρχές. Οι Έλληνες Εβραίοι έχουν αποδείξει την αξία τους. Έχουν συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, είναι νομοταγείς πολίτες και κατανοούν πλήρως τα καθήκοντά τους, ως Έλληνες. Έχουν κάνει θυσίες για την Ελλάδα και ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή της πάλης του ελληνικού έθνους, για την υπεράσπιση των αναφαίρετων ιστορικών δικαιωμάτων του.

Χαΐμ Κωνσταντινίδης : «Τη Ζάκυνθο ξέρετε πώς τη λένε στο Ισραήλ; Το νησί των δικαίων...»

ΤΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ

Με τη Μίριαμ γνωρίστηκαν στον στρατό. Για να τη... ρίξει, της τραγουδούσε ζακυνθινές καντάδες. Φωτογραφία: Κλαίρη Μουσταφέλλου.

Στα τέλη της άνοιξης του 1944, τα «πλοία του θανάτου» των Ες-Ες έπλεαν στο Ιόνιο. Στοίβαξαν στα αμπάρια τους 2.000 Εβραίους από την Κέρκυρα, άλλους 400 από την Κεφαλονιά και έβαλαν πλώρη για τη Ζάκυνθο. Αποστολή των Γερμανών ήταν να συγκεντρώσουν όλα τα μέλη της εκεί εβραϊκής κοινότητας, στη συνέχεια να τους αποβιβάσουν στην Πάτρα και να τους φορτώσουν σε τρένα, με προορισμό το Αουσβιτς. Μια-δυο μέρες πριν φτάσουν στη Ζάκυνθο, ο φρούραρχος Πάουλ Μπέρεντς κάλεσε στο γραφείο του τον μητροπολίτη Χρυσόστομο και τον δήμαρχο Λουκά Καρρέρ. «Εχετε 24 ώρες να μου παραδώσετε μια λίστα με τα ονόματα όλων των Εβραίων που ζουν εδώ και με τα περιουσιακά τους στοιχεία», τους προειδοποίησε. Εκείνοι, πράγματι, επέστρεψαν πριν λήξει η διορία με ένα φάκελο. Ο Μπέρεντς τον άνοιξε, αλλά στο χαρτί που περιείχε ήταν γραμμένα μόνο δύο ονόματα: τα δικά τους. «Αν πειράξετε αυτούς τους ανθρώπους, θα πάω μαζί τους και θα μοιραστώ τη μοίρα τους», του είπε στα Γερμανικά ο Χρυσόστομος, ο οποίος είχε σπουδάσει στο Μόναχο.

Ο Γερμανός έμεινε άναυδος. Εστειλε επείγον σήμα στο Βερολίνο, ζητώντας νέες οδηγίες. Οι δύο άνδρες είχαν στο μεταξύ ενημερώσει τον πρόεδρο της εβραϊκής κοινότητας, Μωυσή Γανή, και μια τεράστια επιχείρηση είχε στηθεί: οι εβραϊκές οικογένειες διασκορπίστηκαν στο νησί, σε χωριά και αγροικίες, σε σπίτια Χριστιανών. Στους μήνες που ακολούθησαν μέχρι την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων, κανείς δεν βρέθηκε να μιλήσει, να προδώσει το παραμικρό. Και κάπως έτσι η Ζάκυνθος έγινε ο μοναδικός τόπος σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη απ’ όπου ούτε ένας από τους 275 Εβραίους κατοίκους δεν στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Η «άγνωστη» εξέγερση των Ελλήνων Εβραίων στο Άουσβιτς. Τραγουδούσαν Βαμβακάρη με αλλαγμένους στίχους που περιείχαν πληροφορίες για το σαμποτάζ. Ανατίναξαν ένα κρεματόριο...

Οι ήρωες αυτοί, που λίγα λεπτά πριν πεθάνουν είχαν ψάλει τον Εθνικό Ύμνο, ανεμίζοντας ένα κομμάτι ριγέ ύφασμα από τις στολές τους μιμούμενοι την ελληνική σημαία, θυμίζουν δίχως άλλο, παλαιότερα παραδείγματα της ελληνικής ιστορίας, όπως έγινε κατά την ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου και την ανατίναξη στο Κούγκι και το Αρκάδι, από τις ενδοξότερες σελίδες της εθνικής μας ιστορίας. 

«Το πνεύμα αλληλεγγύης που διέκρινε τους Έλληνες, η απέχθεια τους για τη βία, η συνείδηση της επιβίωσης και η προσπάθεια διατήρησης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, τους έκανε να αποτελούν την πιο συμπαγή εθνική ομάδα μέσα στο στρατόπεδο και γι’ αυτό την πιο πολιτισμένη». 

Η μαρτυρία αυτή είναι του ιταλού διανοούμενου, Πρίμο Λέβι, που βρέθηκε έγκλειστος στο κολαστήριο του Άουσβιτς, επιβεβαιώνει την γενναία στάση των Ελλήνων κρατουμένων που οδηγήθηκαν σε μια ηρωική εξέγερση στις 7 Οκτωβρίου 1944 μέσα στο εφιαλτικό στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί.

 Άγνωστες πτυχές αυτής της ιστορίας περιγράφει το ντοκιμαντέρ με τίτλο «The Revolt of the Greek Jews» που βασίστηκε στην έρευνα της Φωτεινής Τομάη, διευθύντριας των Ιστορικών Αρχείων του Υπουργείου Εξωτερικών με τίτλο «Greeks in Auschwitz-Birkenau». Πρόκειται για τη μοναδική περίπτωση εξέγερσης μέσα στα ναζιστικά στρατόπεδα, που είχε σχέδιο αλλά προδόθηκε την τελευταία στιγμή. Παρόλα αυτά, οι Έλληνες αιχμάλωτοι κατάφεραν να ανατινάξουν ένα από τα πέντε κρεματόρια του στρατοπέδου, το «Κρεματόριο 4».

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ, (και Νοέμβριος )1943, η μεγάλη σφαγή

Κιβωτός αστέγων

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ, (και Νοέμβριος )1943, η μεγάλη σφαγή ,
Των δήθεν ΑΛΗΤΟΠΑΙΔΩΝ, των ΑΣΤΕΓΩΝ, των ΕΠΑΙΤΩΝ, ΚΑΙ των ΑΝΑΠΗΡΩΝ  …

Ποιοι το διέπραξαν αυτό το έγκλημα;

ΕΛΛΗΝΕΣ, ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΩΝ ΑΙΣΧΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ.

ΒΡΩΜΕΡΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ, ΑΝΘΕΛΛΗΝΕΣ ΕΞ ΕΛΛΗΝΩΝ.

Που …

Αφού ονόμασαν τα ορφανά και άστεγα παιδάκια, που είχαν χάσει και τους 2 γονείς τους, στον πόλεμο, με τον προσβλητικό όρο…αλητόπαιδες…

ΠΡΟΧΩΡΗΣΑΝ ΣΕ ΠΡΟΓΚΡΟΜ, πρώτα στην περιοχή της Ομόνοιας, όπου κοιμόντουσαν εκατοντάδες άστεγοι, στα στόμια εξαερισμού του Ηλεκτρικού…

Και μετά μάζεψαν βίαια από 19 νοσοκομεία της Αθήνας, τους αναπήρους – ήρωες, του μετώπου της Αλβανίας…, τους έσπασαν τις πατερίτσες, και τα καροτσάκια τους, αλλά και τα τεχνητά τους πόδια και χέρια,…

Πάνω από 350 άτομα, …έλληνες, εκτελέσθηκαν, από…έλληνες…

Εκατοντάδες οι τραυματισμένοι, πολλοί πέθαναν και αυτοί από τις κακουχίες.

Κάτι έγραψε κι ο Σεφέρης γι αυτούς.

"Να μιλήσω για ήρωες να μιλήσω για ήρωες: ο Μιχάλης που έσερνε το ποδάρι του μες στη συσκοτισμένη πολιτεία, ούρλιαζε ψηλαφώντας τον πόνο μας∙ «Στα σκοτεινά πηγαίνουμε στα σκοτεινά προχωρούμε...»

Οι ανάπηροι ήρωεs, του 1940, με ακρωτηριασμένα μέλη προσπαθούσαν ζητιανεύοντας να κρατηθούν στη ζωή. ΤΟ 50% ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΗΤΑΝ ΑΣΤΕΓΟΙ.

Η Κατοχική Κυβέρνηση εξέδωσε ένα κατάπτυστο Νομοθετικό Διάταγμα όπου σύμφωνα με αυτό διώκονταν πλέον οι ανάπηροι πολέμου που επαιτούσαν, ΚΑΙ ΠΟΥ ΕΜΕΝΑΝ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΣΑΝ ΑΣΤΕΓΟΙ, και φυλακίζονταν για έξι μήνες ή υποχρεώνονταν να καταβάλουν χρηματική ποινή έως χίλιες δραχμές. Σε περίπτωση δε, που συλλαμβάνονταν εκ νέου να επαιτούν, φυλακίζονταν για έναν χρόνο ή κατέβαλαν χρηματική ποινή 3.000 δραχμών. Εννοείται ότι οι περισσότεροι εξ αυτών, εξαθλιωμένοι και άποροι, μη έχοντας τη δυνατότητα να καταβάλουν το πρόστιμο, οδηγούνταν στις φυλακές.

Η αναγνώριση ενός ήρωα που άργησε 80 χρόνια.

Φωτό 1. Η έκρηξη της βόμβας έγινε στις 8 Νοεμβρίου 1939, στις 9.20 μ.μ., μόλις 13 λεπτά μετά την αποχώρηση του Χίτλερ και των ηγετών του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος από τη μπυραρία του Μονάχου Bürgerbräukeller. Οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πάνω από 60 τραυματίστηκαν.

Φ. 2. Όταν σχεδόν ολόκληρη η γερμανική κοινωνία βρίσκονταν στοιχισμένη πίσω από τον Χίτλερ μέχρι το «πικρό τέλος» του 1945, βρέθηκε ένας πραγματικός πατριώτης, που θέλησε μόνος του να αλλάξει το ρου της ιστορίας. Ο άσημος επιπλοποιός Γκέοργκ Έλσερ.

Φ. 3. Ο άνθρωπος που για μόνο 13 λεπτά δεν έγινε ο μεγαλύτερος τυραννοκτόνος της ιστορίας. Μια δολοφονική απόπειρα που πιθανώς θα σταματούσε τον Β΄Π.Π. στο ξεκίνημά του.

Φ. 4. Η δολοφονική απόπειρα έγινε σε μια αίθουσα όπου από το 1933 κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου «οι παλιοί αγωνιστές» ναζί γιόρταζαν το αποτυχημένο πραξικόπημά τους, του 1923 που οδήγησε τον Χίτλερ στη φυλακή, όπου και έγραψε το «Αγών μου».

Ιουλία Μπίμπα, η ηρωική δασκάλα της κατοχής που έγινε σαμποτέρ και τίναξε στον αέρα την προδοτική ΕΣΠΟ

Το 1942, στη διάρκεια της Κατοχής, η ΕΣΠΟ δραστηριοποιήθηκε για τη δημιουργία μίας αμιγώς ελληνικής ταξιαρχίας εθελοντών οι οποίοι θα πολεμούσαν στο ανατολικό μέτωπο στο πλευρό των Γερμανών. Το ίδιο είχαν κάνει άλλωστε οι περισσότερες κατεχόμενες ευρωπαϊκές χώρες. Ένα χρόνο νωρίτερα, τον Ιούλιο του 1941, ο στρατηγός Μπάκος, «υπουργός Εθνικής Άμυνας» στην κυβέρνηση δωσίλογων του Τσολάκογλου, είχε προσπαθήσει για κάτι παρόμοιο, αλλά τότε είχαν αντιδράσει οι Ιταλοί.

Στο τέλος καλοκαιριού του 1942, η ΕΣΠΟ επανάφερε δυναμικά το σχέδιο αυτό. Επιπλέον, η ελληνική ναζιστική οργάνωση ήταν βασικός φορέας της γερμανικής προπαγάνδας και συνέδραμε στην αποστολή ελλήνων εργατών στην Γερμανία για τα πολεμικά εργοστάσια που είχαν κενές θέσεις λόγω της αυξανόμενης στράτευσης ντόπιων για το ανατολικό μέτωπο. Όμως, μερικοί νέοι Έλληνες πατριώτες που αποτελούσαν τον «Ουλαμό Καταστροφών» της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ («Πανελλήνια Ένωση Αγωνιζομένων Νέων») με επικεφαλής τον υποσμηναγό Κώστα Περρίκο, αποφάσισαν να βάλουν τέλος στα σχέδια των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους.

Η ανατίναξη της ελληνικής ναζιστικής οργάνωσης ΕΣΠΟ από μέλη της ΠΕΑΝ

Το μεσημέρι της Κυριακής 20 Σεπτεμβρίου 1942 με δέκα κιλά δυναμίτη ισοπέδωσαν το κτίριο της ΕΣΠΟ, ενώ στον πρώτο όροφο τελείωνε συγκέντρωση των μελών της. Στον τρίτο όροφο του κτιρίου ήταν τα γραφεία και αποθήκες πυρομαχικών και καυσίμων μίας γερμανικής μονάδας. 

Με την έκρηξη της βόμβας ανατινάχθηκαν και αυτά, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν τα πατώματα και των τριών ορόφων. Σύμφωνα με επίσημη αναφορά της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών, στην έκρηξη και την πυρκαγιά που ακολούθησε, σκοτώθηκαν 29 μέλη της ΕΣΠΟ –ο αρχηγός της, γιατρός Στεροδήμας, τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε λίγες μέρες αργότερα- καθώς και 43 Γερμανοί στρατιωτικοί στον τρίτο όροφο. 

Οι 422 Μεσσήνιοι πεσόντες στο Αλβανικό Μέτωπο [όλα τα ονόματα]

Ηρωες του Αλβανικού Μετώπου

Το έπος του ’40 αποτελεί βαρυσήμαντο κομμάτι της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας: Το «όχι» που είπε ο Ιωάννης Μεταξάς στον Ιταλό πρέσβη στις 28 Οκτωβρίου 1940 ακολουθήθηκε από την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου και την είσοδο της χώρας μας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- τη μεγαλύτερη πολεμική σύγκρουση της σύγχρονης ιστορίας. Οι Έλληνες στρατιώτες, αξιωματικοί και άλλοι εθελοντές έδωσαν μαθήματα ανδρείας σε όλο τον κόσμο- ωστόσο, γενιές μετά, χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες που έπεσαν πολεμώντας στα βουνά της Αλβανίας παραμένουν είτε άταφοι είτε θαμμένοι σε πρόχειρα νεκροταφεία, παρά τις υπογραφείσες συμφωνίες με την Αλβανία.

ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΕΛΛΗΝΟΙΤΑΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 1940-1941

Αναγνωστόπουλος Ευάγγελος του Σωτηρίου, Ανθυπασπιστής: Γεννήθηκε στη Κυπαρισσία Μεσσηνίας το 1915, του 6ου ΣΠ. Πέθανε από τραύματα στο Α2 Ορεινό Χειρουργείο (Δέλβινο) στις 6 Ιανουαρίου 1941.

Αναστασόπουλος Ιωάννης του Ηλία, Εφεδρος Υπολοχαγός: Γεννήθηκε στη Πιλαλίστρα Μεσσηνίας, του IV Συντάγματος Ορειβατικού Πυροβολικού. Πέθανε στο Β1 Πεδινό Χειρουργείο στις 5 Απριλίου 1941.

Ηλιάδης Αριστομένης του Σπυρίδωνος, Εφεδρος Ανθυπασπιστής: Γεννήθηκε στην Οιχαλία Μεσσηνίας το 1916, του 30ού ΣΠ. Φονεύθηκε στο ύψ. Τρεμπεσίνας στις 13 Φεβρουαρίου 1941.

Κατσιάρας Γεώργιος του Νικολάου, Αντισυνταγματάρχης: Γεννήθηκε στα Πετράλωνα Μεσσηνίας το 1896, του Β’ Συντάγματος Πεδινού Πυροβολικού. Φονεύθηκε στη Κλεισούρα σε αεροπορική επιδρομή στις 16 Φεβρουαρίου 1941.

Κοντόπουλος Σταύρος του Θεοδώρου, Υπολοχαγός: Γεννήθηκε στη Κυπαρισσία το 1914, της VIII Μεραρχίας. Φονεύθηκε έξω από Ιωάννινα σε αεροπορικό βομβαρδισμό στις 3 Νοεμβρίου 1940.

Κούκης Παναγιώτης του Γρηγορίου, Εφεδρος Ανθυπολοχαγός: Γεννήθηκε στο Ψάρι Μεσσηνίας το 1918, του 2ου Τάγματος Κρήτης. Φονεύθηκε στο Ανίμπαλι Χανίων (μάχη Κρήτης) στις 22 Μαΐου 1941.

Κουρκουτάς Κωνσταντίνος του Γεωργίου, Ανθυπίλαρχος: Γεννήθηκε στη Καλαμάτα το 1920, του 192ου Μηχανοκινήτου Συντάγματος. Φονεύθηκε στα Αμάραντα (νότια Λίμνης Δοϊράνης) στις 8 Απριλίου 1941.

Κωνσταντόπουλος Θεόδωρος του Αναστασίου, Λοχαγός: Γεννήθηκε στο Μελιγαλά Μεσσηνίας, του 14ου ΣΠ. Φονεύθηκε στον αυχένα Μετζγκοράνης στις 13 Μαρτίου 1941.

Κωτσόβολος Νικήτας του Παντελή, Υπολοχαγός: Γεννήθηκε στην Κυπαρισσία Μεσσηνίας το 1912, του 9ου ΣΠ. Πέθανε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 5 Ιανουαρίου.

Η Εθνική και Αντιστασιακή δράση των Ελλήνων Ορθόδοξων κληρικών κατά τη Γερμανική κατοχή 1940-1944

Γράφει ο Θεολόγος – Εκκλησιαστικός Ιστορικός – Νομικός κ. Ιωάννης Ελ. Σιδηράς

«Δια του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν»

Οι λέξεις «Έπος» και «Εθνική Εποποιΐα» εκφράζουν στον απόλυτο βαθμό τους εθνικούς και αντιστασιακούς αγώνες του ελληνικού λαού για το ύψιστο αγαθό της Ελευθερίας έναντι του φασισμού και του Ναζισμού κατά τη φρικτή Γερμανοϊταλική Κατοχή (1940-1944). Οι λέξεις αυτές, που η αδέκαστη ιστορία δια «πολλών τεκμηρίων» απέδωσε και καθιέρωσε μέσα στις χρυσές σελίδες του «Έπους του ’40», εκφράζουν προσφυώς και δικαίως την απαράμιλλη ηρωική και μαρτυρική αντίσταση του ελληνικού κλήρου και λαού, που προκάλεσε τον θαυμασμό όλης της υφηλίου.

Οι Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί υπήρξαν «πρόσωπα-σύμβολα» σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της πατρίδος και σε πολλές περιπτώσεις απετέλεσαν τα φωτεινά πρότυπα ηρωϊσμού και αυτοθυσίας υπέρ του αγωνιζόμενου ελληνικού λαού. Ιεράρχες, Ιερείς, Ιερομόναχοι ακόμη και Μοναχές πότισαν με το αίμα τους την ευλογημένη ελληνική γη «δια του Χριστού την πίστιν την αγίαν και της πατρίδος την ελευθερίαν». Και τούτο, όπως συνήθως γράφεται, δεν συνέβη μόνο κατά την περίοδο του κορυφαίου αγώνος για την εθνική Παλιγγενεσία (1821), αλλά και κατά τη διάρκεια της Γερμανοϊταλικής κατοχής (1940-1944) στην Ελλάδα, όταν οι παντός βαθμού Έλληνες Ορθόδοξοι κληρικοί, από τους Αρχιεπισκόπους Αθηνών και μέχρι τον τελευταίο παπά και καλόγερο υπέμειναν ανδροπρεπώς και γενναιοφρόνως «το εθνικόν μαρτύριον» και έδωσαν αφόβως την «Ορθόδοξη μαρτυρία» υπέρ του δεινώς δοκιμαζομένου και μαρτυρικώς καταδιωκόμενου ελληνικού λαού, μπολιασμένοι «ως ένα σώμα και μια ψυχή» με τον λαό, ως τέκνα και οι ίδιοι αυτού του περήφανου και αδούλωτου λαού.

Η αδέκαστη ιστορία λοιπόν  στις σελίδες της έχει καταγράψει την εθνική και αντιστασιακή δράση των Ελλήνων Ορθοδόξων κληρικών εκ των οποίων πολλοί –ακόμη και ιεράρχες–συγκρότησαν και ενίσχυσαν τις αντιστασιακές οργανώσεις γενόμενοι μάλιστα και μέλη αυτών επιδεικνύοντας πρωτοφανή και πρωτόγνωρη συμμετοχή και στον ένοπλο αγώνα για την αποτίναξη της «Γερμανοϊταλικής κατοχικής μπότας» και την απελευθέρωση της Ελλάδος. Και αν για κάτι περισσότερο θα μπορούσε να εγκαυχάται η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος, αυτό είναι ο ανυπέρβλητος αγώνας των Ιεραρχών και λοιπών κληρικών της για τη σωτηρία των Ελλήνων Εβραίων από τη θηριωδία του Γερμανικού ναζισμού στα κρεματόρια, όπου οδηγούνταν ως «πρόβατα επί σφαγήν» γενόμενοι «ολοκαύτωμα» θυσίας στον βωμό της αρρωστημένης ναζιστικής ρατσιστικής και σωβινιστικής ιδεολογίας και κοσμοθεωρίας.

Αρχιεπίσκοποι Χρύσανθος Α΄ (1938-1941) και Δαμασκηνός Α΄ (1941-1949)

Τα κατά την Εκκλησιαστική Ιεραρχία δύο πρώτα πρόσωπα που με την όντως και αποδεδειγμένα ηρωϊκή εθνική στάση και δράση τους σφράγισαν ανεξίτηλα την απαρχή και συνέχεια της αδούλωτης ελληνικής εθνικής αντίστασης του λαού μας, ήταν οι Αρχιεπίσκοποι Αθηνών, ο Κομοτηναίος την καταγωγή, Χρύσανθος Α΄ (1938-1941) και Δαμασκηνός Α΄ (1941-1949).

Η ξεχασμένη νίκη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου: Η μάχη για το Ύψωμα 731 και η απόκρουση της Εαρινής Επίθεσης

DE AGOSTINI PICTURE LIBRARY VIA GETTY IMAGES

Του Κώστα Μαυραγάνη από την  huffingtonpost.gr

Η ελληνική στρατιωτική ιστορία σίγουρα δεν έχει έλλειψη μεγάλων μαχών- μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται μεγάλες νίκες, αλλά και μεγάλες ήττες, που έκριναν την πορεία του ελληνικού έθνους. Κάποιες εξ αυτών είναι ευρύτατα γνωστές- κάποιες άλλες, πάλι, έχουν σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί, και είναι παράδοξο που, μεταξύ αυτών, βρίσκεται και μια από τις σημαντικότερες- αν όχι η σημαντικότερη- νίκη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, τον Μάρτιο του 1941: Ο λόγος για την επιτυχή υπεράσπιση από τον ελληνικό στρατό του Υψώματος 731 και την απόκρουση της μεγάλης Εαρινής Επίθεσης των ιταλικών στρατευμάτων, στην οποία «πόνταρε» ο Μπενίτο Μουσολίνι για να «διασώσει» έναν πόλεμο ο οποίος είχε εξελιχθεί σε εφιάλτη για τη φασιστική Ιταλία.

Καθώς τελείωνε ο χειμώνας, τα πράγματα δεν εξελίσσονταν καλά για τον ιταλικό στρατό: Ο ελληνικός στρατός είχε ανακόψει την προέλασή του και είχε αντεπιτεθεί επιτυχώς, απωθώντας τους εισβολείς. Με τη γερμανική εισβολή να έχει ήδη δρομολογηθεί, η μεγάλη «Εαρινή Επίθεση» του «Ντούτσε»- υπό την επίβλεψη του ίδιου- ήταν το μεγάλο στοίχημα του ηγέτη της φασιστικής Ιταλίας για να δώσει «θετικό πρόσημο» σε ένα πόλεμο- φιάσκο. Ωστόσο τα πράγματα, για άλλη μια φορά, δεν θα εξελίσσονταν όπως θα ήθελε ο Μουσολίνι.

Ο σχεδιασμός και οι αντίπαλες δυνάμεις

Ο Μουσολίνι προσέβλεπε οπωσδήποτε σε μια επιτυχία πριν τον Απρίλιο, οπότε και αναμενόταν η γερμανική επίθεση: Σε μυστική του έκθεση προς τον βασιλιά της Ιταλίας, έγραφε πως «οφείλουμε να έχουμε τουλάχιστον μια στρατιωτική επιτυχία, προ της εξαπολύσεως της επίθεσης κατά τις αρχές Απριλίου από τους Γερμανούς». Ως εκ τούτου, είχε συγκεντρωθεί τεράστιος όγκος δυνάμεων: Σε πρώτη φάση την επίθεση ανέλαβαν πέντε ιταλικές μεραρχίες, συν μια λεγεώνα μελανοχιτώνων, τρεις μεραρχίες σε δεύτερη φάση και δύο μεραρχίες σε εφεδρεία στην περιοχή του Τεπελενίου. Οι δυνάμεις αυτές υποστηρίζονταν από 400 πυροβόλα και ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις. Ιταλική επιδίωξη ήταν η επίτευξη συντριπτικής υπεροπλίας στην περιοχή, προκειμένου η αποτυχία να καθίσταται «αδύνατη»- και τις επιχειρήσεις παρακολουθούσε ο ίδιος ο Μουσολίνι.

Το ΟΧΙ του κλήρου της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Γερμανική Κατοχή 1940-1944 (Αφιέρωμα)

Εργασία της Σοφίας Ντρέκου 

«Βαράτε. Είμαι Έλληνας Παπάς. 

Πεθαίνω για το Χριστό και την Πατρίδα»  

(π. Ιωακείμ Λιόλιας)

Περιεχόμενα:

1. Το ΟΧΙ του κλήρου (της Ορθόδοξης Εκκλησίας) κατά των επιδρομέων και κατακτητών (1940-1944)
2. Ο παπα-Ανυπόμονος (Γερμανός Δημάκος 1912 - 9 Ιουνίου 2004) Καθηγούμενος, της Μονής Αγάθωνος [+Βίντεο]
3. Ο παπά-Χολέβας ή Παπαφλέσσας (Δημήτριος Κ. Χολέβας) [+Βίντεο]
4. Έλληνες Νεομάρτυρες ιερείς στην Κατοχή και τον Εμφύλιο. Προσφορά αίματος Του Ιερού Κλήρου στη δεκαετία του 1940.
5. Το Μαρτύριο του π. Δημητρίου Βαστάκη
6. Ο άγιος Χαράλαμπος, οι Ναζί και τα Φιλιατρά «Πώς ο Άγιος Χαράλαμπος διέσωσε το 1943 τα Φιλιατρά από τους Γερμανούς»

7. Παραπομπές, Βιβλιογραφία και Δικτυογραφία
8. Επιλεκτικό Οπτικοακουστικό Υλικό (Βίντεο) για το έπος
Η προσφορά της Εκκλησίας στο Έπος του '40 και στην Κατοχή: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟΥ στη ραδιοφωνική εκπομπή της Αποστολικής Διακονίας «Ταξιδεύοντας στον κόσμο του βιβλίου» (19/ 10, 26/10/2008)
Αφιέρωμα στο Έπος του '40 και στην Κατοχή με εξωτερικούς συνδέσμους• Το Βλέμμα της εξοικείωσης με τον Θάνατο μεταφέρθηκε εδώ

1η δημοσίευση 26 Οκτωβρίου 2014.
Τελευταία ενημέρωση και έλεγχος συνδέσμων: 
26 Οκτωβρίου 2018 www.sophia-ntrekou.gr

Σε μία Ευρώπη που αγωνίσθηκε κατά του ναζισμού, σε μία Ελλάδα που αντιστάθηκε στον φασισμό, η Εκκλησία αναλαμβάνει το χρέος της έναντι της ιστορία. Η Εκκλησία μας, αενάως είναι ένα διαρκές παρόν, όπως και ο Θείος Ιδρυτής της. Και σαν Στρατευομένη που είναι, ένα καθήκον έχει: Να θυσιά­ζεται... Κι αυτό έκανε στο μεγάλο ΕΠΟΣ της ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ τού ΣΑΡΑΝΤΑ.

† Αιωνία η Μνήμη των Ηρώων του '40 †
Σοφία Ντρέκου | Αέναη επΑνάσταση

Το ΟΧΙ του κλήρου (της Ορθόδοξης Εκκλησίας)

κατά των επιδρομέων και κατακτητών (1940-1944)

Μαρτυρία Γ. Τρικαλινού για τον πρώτο εορτασμό του «Όχι», το 1941)

«Τόποι προσυγκέντρωσης είχαν καθοριστεί διάφοροι χώροι γύρω από την πλατεία Συντάγματος, όπου θα γινόταν η κεντρική εκδήλωση. Κι αυτή είχε οριστεί στις 11… Από πολύ νωρίς άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτες ομάδες φοιτητών μαζί με εργάτες, μαθητές και άλλους εργαζόμενους. Με νοήματα γίνονταν οι συνεννοήσεις και έπειτα σκορπούσαν από εδώ και από κει για μη γίνονται αντιληπτοί από τα ελληνόφωνα όργανα των κατακτητών και τα ιταλικά περίπολα. Την καθορισμένη στιγμή ένα σφύριγμα και μια φωνή “πατριώτες” έκανε όλες τις σκόρπιες παρέες να συγκεντρωθούν γύρω από έναν ομιλητή, που σηκωμένος στα χέρια έλεγε δυο λόγια για τις 28 του Οκτώβρη και καλούσε να πάνε ομαδικά στον Άγνωστο Στρατιώτη. Στις 11 ακριβώς έβλεπες να καταφθάνουν οι φάλαγγες από διάφορους τόπους προσυγκέντρωσης με τις ελληνικές σημαίες μπροστά. Χιλιάδες και χιλιάδες είχαν πλημμυρίσει την πλατεία Συντάγματος…»

(μαρτυρία Γ. Τρικαλινού για τον πρώτο εορτασμό του «Όχι», το 1941)

Ύψωμα 731, εκεί που τσακίστηκε η Ιταλική επίθεση στην Πίνδο – Ο ήρωας ταγματάρχης που οι εθνικόφρονες έστειλαν εξορία

ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΛΕΒΕΝΤΟΓΙAΝΝΗΣ

Τις πρώτες δυόμισι ώρες της επίθεσης ρίχτηκαν 100.000 βόμβες στο μικρό ύψωμα. Κάθε δευτερόλεπτο, έπεφταν 11 βλήματα. Στο τέλος της επίθεσης το «Ύψωμα 731» είχε φαγωθεί κατά πέντε μέτρα. Είχε γίνει «Ύψωμα 726».

 

Γραφείο Μπενίτο Μουσολίνι, Ρώμη, αρχές Μαρτίου 1941

Ο «Ντούτσε» έκλεισε με δύναμη το μαύρο βαρύ ακουστικό τού τηλεφώνου του. Τα χέρια του έτρεμαν από την ένταση. Σηκώθηκε από το τεράστιο δρύινο γραφείο του και πήγε προς το παράθυρο. Προέταξε με τον γνωστό του τρόπο το πηγούνι του, πήρε βαθιά αναπνοή και φούσκωσε, όπως έκανε στις ομιλίες του στο πλήθος. Ύστερα, εντελώς ξαφνικά, σαν να είχε δεχτεί γροθιά στο στομάχι, ξεφούσκωσε, οι ώμοι του βάρυναν και περπάτησε άλλη μια φορά γύρω από το γραφείο του. Κάθισε βαριά στην καρέκλα. Χαμήλωσε το κεφάλι του και πέρασε τις παλάμες του επάνω από το φαλακρό κρανίο του, που είχε αρχίσει να ιδρώνει. Μόλις είχε δώσει μια βαριά υπόσχεση στον σύμμαχό του, Αδόλφο Χίτλερ: «Μέχρι το τέλος της άνοιξης θα κάνω παρέλαση στην Αθήνα». 

 

Όταν κόπασε λίγο η οργή του, πάτησε το κουμπί ενδοσυνεννόησης με τη γραμματεία του και σε κλάσματα δευτερολέπτου ένας μελανοχίτωνας φρουρός χτύπησε την πόρτα και μπήκε μέσα. «Φραντσέσκο, πες να μου φέρουν έναν εσπρέσο. Ααα και πού είσαι; Πες να ετοιμάσουν το αεροπλάνο μου». Σε λίγες ώρες ο Μπενίτο Μουσολίνι, ο φασίστας, ο νέος Καίσαρας, ο άνθρωπος που οραματιζόταν τη Μεσόγειο σαν «Mare Nostrum», πετούσε με προορισμό τις ιταλικές θέσεις στα σύνορα της Αλβανίας με την Ελλάδα. 

 

Ύψωμα 731, αμπρί διοικήσεως 

Ο ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς, με περγαμηνές από τον μικρασιατικό πόλεμο, καθόταν σε αναμμένα κάρβουνα. Κάτι δεν του άρεσε. Η ξαφνική σιγή των Ιταλών τον είχε βάλει σε σκέψεις. Χωρίς να φορέσει το πανωφόρι του, βγήκε έξω από το αμπρί του και άρχισε να επιθεωρεί τις θέσεις άμυνας στο ύψωμα. 

Τα ονόματα των 163 οικονομικών μεγαλοδοσιλόγων της Κατοχής

Tου Δημοσθένη Κούκουνα

Παρουσιάζουμε εδώ τους 163 οικονομικούς μεγαλοδοσιλόγους, οι οποίοι κερδοσκόπησαν και πλούτισαν επί Κατοχής. Δεν είναι απαραιτήτως όλοι αυτοί μαυραγορίτες. Είναι όμως όλοι τους εκείνοι που δεν δίστασαν να συναλλαγούν με τις Αρχές Κατοχής, αναλαμβάνοντας προμήθειες ή κατασκευές για λογαριασμό τους.

Παρά το γεγονός ότι δεν έχει αφαιρεθεί ούτε ένα όνομα, ο κατάλογος αυτός δεν είναι πλήρης. Τον δημοσιεύουμε λοιπόν μάλλον ενδεικτικά, ώστε να ανιχνεύσουμε κάποια γνωστά ονόματα που απέκτησαν την τεράστια περιουσία τους, ελισσόμενοι επί Κατοχής και εκμεταλλευόμενοι τις περιστάσεις. Την ώρα που άλλοι συνάδελφοί τους πεινούσαν και δυστυχούσαν, που κυριολεκτικά δεν είχαν να θρέψουν την οικογένειά τους, που δεν μπορούσαν να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις τους ή για λόγους αρχής δεν δέχονταν να ασκήσουν το επάγγελμά τους υπό τις συνθήκες αυτές, οι άνθρωποι αυτοί έσπευσαν με περισσή προθυμία να υπηρετήσουν τον κατακτητή ως νεροκουβαλητές.

Εμπορεύθηκαν τη δυστυχία του λαού μας εκείνη την κρίσιμη ώρα. Κατά βάθος δεν είναι οι «έξυπνοι» που κατόρθωσαν να επιπλεύσουν. Είναι οι άτιμοι και οι ανέντιμοι που σε ώρα εσχάτης δυστυχίας δεν αδιαφόρησαν μόνο για τον διπλανό τους που έψαχνε στα σκουπίδια για μια μπουκιά, αλλά του αφαίρεσαν από το λιπόσαρκο σαρκίο του τις ελάχιστες ρανίδες αίματος που του είχαν απομείνει.

"Sponsored links"

Δεν είναι σχήμα εντυπωσιασμού. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι στη χρονική εκείνη φάση καταστροφής και διάλυσης, ο κατακτητής ανέθετε σε κάποιους εκλεκτούς του τις προμήθειες ειδών που χρειαζόταν και τις κατασκευές οχυρωματικών και άλλων έργων που θεωρούσε απαραίτητες. Όταν μιλάμε για προμήθειες ειδών, εννοούμε όλο το φάσμα παραγωγής, διότι ο κατακτητής (επικαλούμενος μάλιστα και το διεθνές δίκαιο) έπρεπε να τραφεί και να ξενισθεί στον κατακτημένο τόπο. Η επιμελητεία των Αρχών Κατοχής θεωρούσε τα τιμολόγια των προμηθευτών (κατά κανόνα υπερτιμολογημένα) και τα υπέγραφε, ώστε να τα προσκομίζει προς εξόφληση στην Τράπεζα της Ελλάδος. Έτσι συνέβαινε ο πληθωρισμός να διογκούται και το χρήμα να χάνει ακόμη περισσότερο την αξία του.

Κάνουμε μια απλοϊκή περιγραφή της διαδικασίας, η οποία όμως δεν ήταν πάντα έτσι ιδανική.

Είναι γνωστή η περίπτωση μεγαλοβιομηχάνου επίπλων, ο οποίος… επέτυχε να διαφθείρει τους συνήθως άτεγκτους σε τέτοια θέματα Γερμανούς αξιωματικούς της επιμελητείας και μοιραζόμενος μαζί τους τα δυσθεόρατα κέρδη που τόσο ακόπως αποκόμιζε, προμήθευε με έπιπλα για την καθημερινή τους διαβίωση τους Γερμανούς. Π.χ. ερχόταν με μετάθεση στην Ελλάδα ένας αξιωματικός και, με μέριμνα της επιμελητείας, επιτασσόταν το δωμάτιο ενός καλού αστικού σπιτιού και του το παραχωρούσαν για να κατοικεί. Οι «μιλημένοι» της επιμελητείας πήγαιναν πριν για να το επιθεωρήσουν και διαπίστωναν ότι χρειαζόταν καινούργιο κρεβάτι, καινούργιο σαλόνι, καινούργιο γραφείο κ.ο.κ. Στη συνέχεια απευθύνονταν στον Έλληνα επιπλοβιομήχανο και έκαναν την παραγγελία τους για άμεση εκτέλεση. Ακολουθούσε η προσκόμιση του τιμολογίου, το οποίο το προωθούσαν στην Τράπεζα της Ελλάδος για είσπραξη και χωρίς καθυστέρηση εκείνη εξοφλούσε τον λογαριασμό του προμηθευτή.

Αλλά τα έπιπλα της κατάστασης δεν παραδίδονταν παρά μόνο στα χαρτιά, αφού άλλωστε τα έπιπλα της ελληνικής οικογενείας που είχε διαταχθεί να παραχωρήσει το επιταγμένο δωμάτιο ήταν σε καλή κατάσταση. Αυτό γινόταν συστηματικά και έτσι συνέρρεε στα ταμεία του Έλληνα προμηθευτή πλούτος και πάλι πλούτος. Αλλά πλούτος αθέμιτος, ούτως ή άλλως. Οι Γερμανοί «συνεταίροι» έπαιρναν τη μίζα τους και όλα κυλούσαν ομαλά, με μόνιμο χαμένο την Τράπεζα της Ελλάδος που όλο και πλήρωνε. Μέχρι που κάποια στιγμή η ειδική υπηρεσία «εσωτερικών υποθέσεων» της γερμανικής επιμελητείας εντόπισε την απάτη.

Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – 17 Αυγούστου 1944

 Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – 17 Αυγούστου 1944

72 χρόνια από την 17η Αυγούστου 1944, όταν τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα περικύκλωσαν τη Νίκαια και επιχείρησαν ομαδικές εκτελέσεις στην συνοικία της Κοκκινιάς, πέντε μήνες μετά τη Μάχη της Κοκκινιάς που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο ’44.

Το Αρχείο της ΕΡΤ ψηφιοποίησε και σας προτείνει να δείτε:

ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ

(video)

Ταινία-ντοκιμαντέρ του 1983 που παρουσιάζει το χρονικό των γεγονότων τις 17ης Αυγούστου 1944 στην Κοκκινιά, όταν δυνάμεις του γερμανικού στρατού μαζί με τμήματα των Ταγμάτων Ασφαλείας απέκλεισαν την ευρύτερη περιοχή στήνοντας το λεγόμενο μπλόκο. Η αφήγηση περιλαμβάνει μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, επέζησαν της επίθεσης που πραγματοποιήθηκε, έχασαν συγγενείς και στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας.

1944: Το Μπλόκο της Κοκκινιάς

17 Αυγούστου 1944. Γράφτηκε με το αίμα 315 πατριωτών η ιστορία της «Μάντρας». Ηταν χαράματα Παρασκευής. Πριν ακόμα διαλυθεί το σκοτάδι η Κοκκινιά βρέθηκε κυκλωμένη απ’ όλες τις μεριές. Γερμανοί και γερμανοτσολιάδες ρίχνονται με λύσσα να εκδικηθούν την προλεταριακή συνοικία που στάθηκε πρωτοπόρα στον αγώνα για τη ματαίωση της επιστράτευσης και τον εξανδραποδισμό των Ελλήνων.

Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου που επιτείνονταν από τους αναρίθμητους πυροβολισμούς και τις εκρήξεις χειροβομβίδων και την απειλή της «επιτόπου επέλασης» μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων ως εξήντα ετών. Σύνολο 20 χιλιάδες περίπου στην Πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις. Από τους συγκεντρωμένους στην Πλατεία οι μασκοφόροι διάλεξαν πολλές δεκάδες παλικάρια που εκτελέστηκαν από τους ταγματασφαλίτες στη ματωμένη μάντρα, μπροστά στα μάτια των δικών τους.

Με ξυλοδαρμούς, κλοτσιές, χτυπήματα με τους υποκόπανους των όπλων, με πρωταγωνιστή τον περιβόητο Πλυτζανόπουλο, οδηγήθηκαν 76 πατριώτες μαζί και η ηρωίδα Διαμάντω και εκτελέστηκαν στη «Μάντρα», 50 άλλοι εκτελέστηκαν σε μια άλλη «μάντρα» στα Αρμένικα, 40 κάηκαν στο «Σχιστό» και άλλοι δολοφονήθηκαν στους δρόμους και στα σπίτια τους.

Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και απ’ αυτούς 1.000 σύρθηκαν στα κάτεργα της Γερμανίας όμηροι, απ’ όπου πολλοί δε γύρισαν ποτέ. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς.

Ομως οι ηρωικοί νεκροί της Κοκκινιάς έμελλε να σταθούν για άλλη μια φορά μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, όταν το Μάρτη του 1947 το Γ` Δικαστήριο δοσιλόγων αθώωσε τους προδότες εγκληματίες Πλυτζανόπουλο και Σγούρο (πρωταγωνιστές της σφαγής)! Ο Πλυτζανόπουλος έγινε υποστράτηγος του κυβερνητικού στρατού και ο ανεψιός του έγινε δήμαρχος Κοκκινιάς απ’ τη Χούντα.

Στην απολογία του στο Β` Δικαστήριο δοσιλόγων ο Ν. Μπουραντάς είπε κυνικά: «Εγώ τρώγω ένα ξεροκόμματο βουτηγμένο στο αίμα! Αλλά ρέει στις φλέβες μου άφθονο ελληνικό αίμα». Αναφερόμενος στο Μπλόκο της Κοκκινιάς ο ίδιος είπε ότι πήγε με το μηχανοκίνητο και την ξεκαθάρισε και «διευκόλυνε το έργο της Ειδικής και των Ταγμάτων που πήγαν την άλλη μέρα»…

ΕΝΑΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ-ΠΟΙΜΕΝΑΣ - Ο ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΧΑΛΚΙΔΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΛΕΙΑΘΟΣ (1891-1971)

Ο Μητροπολίτης Γρηγόριος Πλειαθός, μια εξέχουσα φυσιογνωμία της Εκκλησίας ήταν σύμβολο και ορόσημο προσφοράς στον δοκιμαζόμενο λαό της Χαλκίδας, προ, κατά και μετά τον πόλεμο. 

Ήταν πρωτοπόρος στους κοινωνικούς και εθνικούς αγώνες και συνέβαλλε στην διάσωση και στην απελευθέρωση διωκόμενων ή κρατουμένων και βεβαίως και Ελλήνων εβραϊκής καταγωγής από τις ναζιστικές αρχές Κατοχής. 

Επί των ημερών του η Μητρόπολη υπήρξε ένα ακόμη κρησφύγετο αντιστασιακών. Για αυτήν την δράση του φυλακίστηκε και υπέστη τριετή εξορία.

Στις 16 Μαΐου 1944 οι Γερμανοί θα προέβαιναν στην εκτέλεση 110 πατριωτών στην Ριτσώνα: 

«....Ύστερα ο φρούραρχος Γερμανός, με τον Παπαθανασόπουλο τον στρατηγό δίπλα του, έστειλαν και φώναξαν το δεσπότη Χαλκίδας Γρηγόριο. Κι όταν ήρθε, του πρότεινε, μέσω του διερμηνέα, να υποδείξει 110 ονόματα, ανάμεσα στους κρατουμένους, που να ανήκουνε στην αντίσταση, για να μην εκτελέσουνε αθώους!
Ὁ Δεσπότης, χωρίς να σκεφτεί πολύ, είπε στο διερμηνέα που έστεκε δίπλα με το μπλοκ και το μολύβι έτοιμος ν’ ακούσει και να γράψει ονόματα:
- Γρηγόριος ο Χαλκίδος!... και σταμάτησε.
Ο διερμηνέας δίσταξε να γράψει και τον κοίταξε τρομαγμένος. - Γράψε παιδί μου, γιατί διστάζεις; Γρηγόριος ο Χαλκίδος, δεν άκουσες;... Ο διερμηνέας έγραψε με τρεμάμενο χέρι τ’ όνομα και σταμάτησε, ξανακοιτάζοντας με τρόμο το Δεσπότη.
- Διάβασε τώρα τ’ όνομα στο φρούραρχο και πες του να προσθέσει όποιους νομίζει από κάτω! Δεν γνωρίζω κανένα άλλο όνομα! Το χτύπημα στους Γερμανούς δεν έγινε από Χαλκιδαίους, μήτε από άλλους πολίτες, έγινε από αντάρτες, επομένως είναι άδικο και αμαρτία μεγάλη αυτό που πάτε να κάνετε. Γι’ αυτό θα ήθελα να παρακαλέσω το φρούραρχο να πεθάνω πρώτος...»

Επέστρεψε στη Χαλκίδα την 15η Οκτωβρίου του 1944, λίγες μέρες μετά την αποχώρηση των Γερμανικών στρατευμάτων και την παράδοση της πόλης στους ελευθερωτές αντάρτες του 7ου συντάγματος του ΕΛΑΣ Ευβοίας και της 2ης Βοιωτικής Μεραρχίας. 

Είχε προηγηθεί βραχύχρονη κατοχή και τυραννία της πόλης απ’ τα εθνοπροδοτικά Τάγματα Ασφαλείας.

Ο μητροπολίτης Χαλκίδος Γρηγόριος λόγω της σχέσης του με το ΕΑΜ μετά τα Δεκεμβριανά υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη Χαλκίδα στην οποία επέστρεψε το Δεκέμβριο του 1945. Μεθοδεύτηκε η εκθρόνισή του, στην οποία όμως δεν προχώρησαν οι διώκτες του, λόγω του μεγάλου κύρους του στους εκκλησιαστικούς κύκλους.

Να τι γράφτηκε για την «υποδοχή» του μητροπολίτη στη Χαλκίδα:

«…Στο σταθμό του τρένου και σε αρκετή απόσταση , έξαλλοι παρακρατικοί τον προπηλάκισαν, τον έφτυσαν, επιχείρησαν να τον λυντσάρουν. Είχε αρνηθεί να μεταβεί με αυτοκίνητο στην Επισκοπή, να του διατεθεί αστυνομική προστασία. Λίγο πιο κάτω, όμως, χιλιάδες λαού τον αποθέωναν, μόλις έφτασε έξω από το Μέγαρο των Δικαστηρίων. Στωικός, όπως πέρασε ανάμεσα από τους ελάχιστους κεκράκτες που ζητούσαν τη σφαγή του, ακριβώς ίδια ήταν η στάση του καθώς περνούσε από το πλήθος που εξεδήλωνε τη λατρεία του. Έγιναν δυο απόπειρες δολοφονίας του και διασώθηκε από σειρά τυχαίων περιστατικών. Γνώριζε τους δράστες, τους συγχώρησε και αμέσως μετά την απόπειρα τους επισκέφθηκε στο σπίτι τους».

Ο λόγος και το παράδειγμα ζωής του Μητροπολίτου Γρηγορίου Πλειαθού ήταν ενωτικό, όπως ακριβώς πρέπει να είναι το ήθος ενός Επισκόπου, ο οποίος, από την φύση της διακονίας του, καλείται να είναι φορέας και εγγυητής της ενότητας της τοπικής Εκκλησίας.