Η ΠΕΦ καταγγέλλει τον αφανισμό των ανθρωπιστικών γραμμάτων στο ελληνικό σχολείο

ΠΕΦ: Νέο πλήγμα κατά της ανθρωπιστικής παιδείας

Ο κ. Φίλης με την ιδιότητα του Υπουργού Παιδείας αποφάσισε, ως φαίνεται, να ολοκληρώσει την ολοσχερή καταστροφή την οποία εδώ και καιρό επιχειρεί εις βάρος της πολύπαθης ελληνικής εκπαίδευσης θέτοντας ως πρώτο και βασικό του στόχο τον αφανισμό της κλασικής παράδοσης και των ανθρωπιστικών γραμμάτων από το ελληνικό σχολείο.

Έτσι μετά την απολυταρχικού χαρακτήρα αφαίρεση ωρών από το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο προέβη εσχάτως στην πρωτοφανή για την ιστορία του εκπαιδευτικού μας συστήματος απόφαση να αφαιρέσει, με υπουργική εγκύκλιο αυτοκρατορικού ήθους, το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας από τα εξεταζόμενα στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις του Γυμνασίου.

Ευελπιστούμε ότι ο εγνωσμένης κλασικής παιδείας Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα υπογράψει μια τέτοια απόφαση και υπενθυμίζουμε πως στο παρελθόν από την ίδια θέση ο ομόλογός του στο προεδρικό αξίωμα ηγείτο διεθνούς εκστρατείας για τη διάδοση των κλασικών γραμμάτων.

Η συναρπαστική έρευνα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ που συνδέει την Ποντιακή διάλεκτο, που κινδυνεύει να εκλείψει, με τα αρχαία Ελληνικά.

Η συναρπαστική έρευνα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ που συνδέει την Ποντιακή διάλεκτο, που κινδυνεύει να εκλείψει, με τα αρχαία Ελληνικά.  

επιμέλεια / μετάφραση
Νόπη Παπαδοπούλου

Συναρπαστική έρευνα του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ συνδέει την Ποντιακή διάλεκτο, που κινδυνεύει να εκλείψει, με τα αρχαία Ελληνικά.  

Μέχρι τους μεσαιωνικούς χρόνους, η περιοχή της Τραπεζούντας, στη Μαύρη Θάλασσα στην ακτή της Τουρκίας, βρισκόταν στο επίκεντρο του Ελληνόφωνου κόσμου. Η γη του θρυλικού βασιλείου των Αμαζόνων αποικίστηκε από τους Έλληνες τον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ. και απαθανατίστηκε στην Ελληνική μυθολογία ως η περιοχή από την οποία ο Ιάσονας και το πλήρωμά του των 50 Αργοναυτών ξεκίνησαν το ταξίδι τους κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας αναζητώντας το Χρυσόμαλλο Δέρας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά το πέρασμα χιλιετιών στην πολιτική και κοινωνικοπολιτική ιστορία της ευρύτερης περιοχής, σε αυτή την ορεινή και απομονωμένη βόρειο-ανατολική γωνιά της Μικράς Ασίας, οι άνθρωποι εξακολουθούν να μιλούν Ελληνικά. Η μοναδικότητα της διαλέκτου - γνωστή ως Ρωμέικα- αποτελεί ένα συναρπαστικό μονοπάτι για το γλωσσικό παρελθόν και παρόν, όπως ανακαλύπτει η Δρ Ιωάννα Σιταρίδου, λέκτορας της Ρομαντικής Φιλολογίας του Τμήματος Σύγχρονων και Μεσαιωνικών Γλωσσών και Διευθύντρια Σπουδών στη Γλωσσολογία στο Κολλέγιο Queens.

Στα πρόθυρα της εξαφάνισης

Τα Ρωμέικα αποδεικνύεται πως είναι ένα γλωσσικό χρυσωρυχείο για την έρευνα, εξ’ αιτίας του αναπάντεχου αριθμού των αρχαϊκών χαρακτηριστικών που μοιράζεται με την Κοινή Ελληνική γλώσσα των Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών χρόνων, η οποία ομιλούνταν στο αποκορύφωμα της Ελληνικής επιρροής στη Μικρά Ασία, από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ.

Η Δρ Σιταρίδου εξηγεί πως "παρά το γεγονός ότι τα Ρωμέικα δύσκολα μπορεί να περιγραφούν ως κάτι άλλο παρά μια σύγχρονη Ελληνική διάλεκτος, διατηρούν έναν εντυπωσιακό αριθμό γραμματικών χαρακτηριστικών που προσθέτουν μια αίσθηση αρχαίων Ελληνικών στη δομή της διαλέκτου - χαρακτηριστικά που έχουν χαθεί εντελώς από άλλες ποικιλίες της σύγχρονης Ελληνικής γλώσσας".

Ως πιστοί Μουσουλμάνοι, όσοι μιλούσαν Ρωμέικα εξαιρεθήκαν της μεγάλης κλίμακας της ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας μετά τη συνθήκη της Λωζάνης το 1923. Χρησιμοποιώντας τη θρησκεία ως το καθοριστικό κριτήριο για την επανεγκατάσταση των χριστιανών στην Ελλάδα και των μουσουλμάνων στην Τουρκία, η συνθήκη είχε ως αποτέλεσμα την ανταλλαγή περίπου δύο εκατομμυρίων ανθρώπων μεταξύ των δύο χωρών. Για τον Πόντο, το αποτέλεσμα ήταν η φυγή των Ελληνόφωνων Χριστιανών, αφήνοντας πίσω στην Τουρκία μικρούς θύλακες Ελληνόφωνων μουσουλμάνων.

Αλλεπάλληλα κύματα μετανάστευσης από την Τραπεζούντα, σε συνδυασμό με την επιρροή της κυρίαρχης Τουρκόφωνης πλειοψηφίας, έχουν αφήσει τη διάλεκτο να απειλείται με εξαφάνιση (η UNESCO έχει χαρακτηρίσει τους Πόντιους Έλληνες ως «απόλυτα επαπειλούμενους»). «Με λιγότερους από 5.000 ομιλητές που έχουν απομείνει στην περιοχή, τα Ρωμέικα θα μπορούσαν να είναι περισσότερο μια γλώσσα κληρονομιάς παρά ένα ζωντανό ιδίωμα», λέει η Δρ Ιωάννα Σιταρίδου. «Με την εξαφάνισή τους θα εξαφανιζόταν και η μοναδική ευκαιρία για να ξεκλειδώσει το πώς η Ελληνική γλώσσα έχει εξελιχθεί».

Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΩΣ ΑΕΝΑΟ ΜΕΣΟΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ

Της Ευστρατίας Σουραβλά.

Είναι πολύ σημαντικό,αυτές τις κρίσιμες ώρες,να ρίξουμε μια ματιά στην Βίβλο των Ελλήνων, δηλαδή στα ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ και να διδαχτούμε, έστω και την τελευταία στιγμή, απο το πνεύμα του Οδυσσέα.

ΔΗΛΑΔΗ: Να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας, να ελέγξουμε την παρόρμηση να έχουμε τις αισθήσεις μας και τις αντένες μας ΑΝΟΙΧΤΕΣ και να μην παρασυρθούμε από την οργή και το μένος που μας διακατέχει, ώστε να γίνουμε βορρά, στους σύγχρονους "μνηστήρες".

Όταν ο Οδυσσέας φτάνει στην Ιθάκη, η μεγίστη επιθυμία του είναι ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΠΙΣΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ, τον κόσμο που του έκλεψαν.

Είναι το βιός του ,είναι ο ιδρώτας μιας ζωής,είναι η γή του ,είναι η πατρίδα του,είναι ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΟΡΙΖΕΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙΚΟ ΤΟΥ.

Παρα την μεγάλη του λαχτάρα, διατηρεί την ανωνυμία του και μεταμορφωμένος σε ζητιάνο από την Θεά Αθηνά , πηγαίνει στο παλάτι ώστε να ελέγξει την κατάσταση και να πάρει τις πληροφορίες που θέλει, υπομένοντας καρτερικά τις προσβολές και την χλεύη των μνηστήρων.

ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ, ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΣΤΕΙΡΑ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ.

Γι αυτό τον λόγο και είναι ο αγαπημένος της Θεάς Αθηνάς, της Θεάς που αντιπροσωπεύει την ΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ, την ΣΟΦΙΑ, την ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ.

Της Θεάς που μελετά τον εχθρό και τον πολεμά με τα ίδια του τα όπλα.

Όταν όμως έρχεται η ώρα, όταν τους έχει στριμώξει όλους άοπλους σε ένα δωμάτιο, όταν φανερώνεται πάνοπλος, ΤΟΤΕ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΟΡΓΗ ΤΟΥ.

ΚΑΙ ΔΕΝ ΔΕΙΧΝΕΙ ΟΙΚΤΟ, ΓΙΑΤΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΟΣ ΤΟΥ, που δημιούργησε με τον δικό του ιδρώτα, ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ που οι μνηστήρες καταχράστηκαν και καπηλεύτηκαν μαζί με την φιλοξενία του οίκου του που τίμησε τον ΞΕΝΙΟ ΔΙΑ.

Είναι ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΟΥ ο ΤΗΛΕ-ΜΑΧΟΣ (αυτός που δίνει την μάχη του από μακριά), που με δόλιο τρόπο επιχείρησαν να δολοφονήσουν, δηλαδή να καταδικάσουν την ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΣΕ ΑΦΑΝΙΣΜΟ, όπως δόλια σήμερα ξαναεπιχειρούν!

Ο ισχυρότερος αντίπαλός του είναι ο ΑΝΤΙΝΟΟΣ.

Η λέξη μιλά απο μόνη της.

Είναι η ΑΝΤΙ-ΝΟΗΣΗ, είναι αυτό που μας κάνουν ΤΩΡΑ, είναι ο τρόπος με τον οποίο θολώνουν τις καταστάσεις και την πραγματικότητα ώστε ΝΑ ΜΗΝ ΣΚΕΦΤΟΜΑΣΤΕ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥΝ.

Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ

Γράφει: Ἄγγελος ΕΛΕΦΑΝΤΗΣ

(Δημοσίευση: 30 Μαΐου 2008) Ἕνα σημαντικὸ κείμενο γιὰ τὴν πορεία τῆς ἑλληνικῆς γλῶσσας ἀπὸ τὸν πὰντοτε φωτισμένο Ἀγγελο Ἐλεφάντη. Κρούει τὸν κώδωνα, ἀκούει κανεὶς; Γιὰ πόσο ἆραγε ἀκόμη, θὰ κωφεύουμε, γιὰ πόσο θὰ θεωροῦμε ὅτι μὲ τὴν λαίλαπα τοῦ Κρατικοῦ Δημοτικισμοῦ τάχα "ἔκλεισε τὸ γλωσσικὸ θέμα";

Η ΓΛΩΣΣΑ ΜΑΣ κινδυνεύει! Δεν είναι μόνον γλωσσομύντορες και γνωστοί θρηνωδοί που βλέπουν θανάσιμους κινδύνους να απειλούν τη γλώσσα, όπως η «λεξιπενία» των νέων, ο εκλατινισμός της γραφής, η βίαιη εισβολή ξένων λέξεων, ο αφελληνισμός, το ξέκομμα από τις ρίζες και την τρισχιλιετή διαχρονία της ελληνικής γλώσσας...

...Τώρα προστίθενται και όσοι, όχι χωρίς βάση είναι αλήθεια, βλέπουν ότι οι εθνικές γλώσσες, ιδιαίτερα των μικρών εθνών, όπως το ελληνικό, είναι καταδικασμένες σε αλλοίωση και τελική εξαφάνιση μέσα στη χοάνη της παγκοσμιοποίησης, στην οποία επελαύνει ο οδοστρωτήρας των αγγλικών και η επικράτηση της οικουμενικής «τεχνοαγγλικής». 

Και, επιπλέον, επισημαίνεται ο κίνδυνος οτι ακόμη κι αυτή η ίδια η αγγλοφωνία νοθεύεται από μιαν άλλη υπερκείμενη γλώσσα της εικονογραφημένης πληροφορικής. Διότι το νέο επικοινωνιακό ιδεώδες, εικονικό και τυποποιημένο, κωδικό και τεχνικιστικό, στερεότυπο και πάνω απ' όλα «υπερεπικρατειακό» αφαιρεί από τις γλώσσες τον συμβολικό και τον εκφραστικό τους φωτοστέφανο. Αν, ακολουθώντας τον Βάλτερ Μπένγιαμιν, θεωρήσουμε ότι «η γλώσσα είναι, σε κάθε περίπτωση, όχι μόνον κοινοποίηση του κοινοποιήσιμου», τότε η απίσχανση της γλώσσας, ο περιορισμός της σε αποκλειστικά επικοινωνιακές λειτουργίες και η έκπτωση όλων των εκφραστικών της στοιχείων οδηγεί σε μια νέα πραγματικότητα που ο Κων/νος Τσουκαλάς περιγράφει ως εξής: «αποδυναμώνεται η αξία του επιχειρήματος, η δύναμη της ρητορικής, μια ολόκληρη παράδοση λόγου και τέχνης που ανατρέχει στην αρχαία πόλη και στον Μεσαίωνα κινδυνεύοντας να πνιγεί στους τυποποιημένους μαιάνδρους του Microoft. Και εν κατακλείδι, πάλι κατά τον Τσουκαλά, «οι εθνικές γλώσσες κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εκλεκτικά παρεφθαρμένες διαλέκτους μιας άτυπης και απλώς «χρηστικής» οικομενικής τεχνοαγγλικής και σε αποδυναμωμένα παιχνίδια που επιβιώνουν προς τέρψιν των φιλολόγων, των ποιητών και των αμετανόητων εκκεντρικών.

Οι τόνοι και τα πνεύματα- Κορνήλιος Καστοριάδης

Αν δεν θέλετε, κύριοι του υπουργείου, να κάνετε φωνητική ορθογραφία, τότε πρέπει ν’ αφήσετε τους τόνους και τα πνεύματα, γιατί αυτοί που τους βάλανε ξέρανε τι κάνανε. Δεν υπήρχαν στα Αρχαία Ελληνικά, γιατί απλούστατα υπήρχαν μέσα στις ιδιες τις λέξεις. Αυτοί, οι Κριαράς και οι αλλοι, τα κτήνη τα τετράποδα που εκαναν αυτές τις μεταρρυθμίσεις —αυτό παρακαλώ να γραφεί στις εφημερίδες— δεν ξέρουν τι ειναι γλώσσα. Δεν ξέρουν αυτό που γνώριζε η κόρη μου στα τρία της χρόνια. Μάθαινε μια λέξη και μετά εψαχνε για τις συγγενείς της. Αυτό ειναι μια γλώσσα.

Ενα μάγμα, ενα πλέγμα, οπου οι λέξεις παράγονται οι μεν απο τις δε, οπου οι σημασίες γλιστράνε από τη μια στην αλλη, ειναι μια οργανικὴ ενότητα από την οποία δεν μπορείς να βγάλεις και να κολλήσεις πράγματα, δυνάμει μιας ψευτοκυβέρνησης, καθισμένος σ’ ενα γραφείο στο Yπουργείο Παιδείας. Η κατάργηση των τόνων και των πνευμάτων ειναι η κατάργηση της ορθογραφίας, που ειναι τελικά η κατάργηση της συνέχειας. Ηδη, τα παιδιά δεν μπορούν να καταλάβουν Καβάφη, Σεφέρη, Ελύτη, γιατί αυτοί ειναι γεμάτοι απο τον πλούτο των Αρχαίων Ελληνικών. Δηλαδή, πάμε να καταστρέψουμε ο,τι κτίσαμε. Αυτή ειναι η δραματική μοίρα του σύγχρονου Ελληνισμού.

Κορνήλιος Καστοριάδης

Σκοτώνοντας την γλώσσα (και) με την επιείκεια...

του Γιάγκου Ανδρεάδη, Καθηγητή Ιστορίας Πολιτισμού και Θεάτρου, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Διορθώνοντας εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες εκατοντάδες γραπτά φοιτητών και φοιτητριών κάθε εξάμηνο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο παρακολουθούσα αποκαρδιωμένος την όλο και μεγαλύτερη υποβάθμιση του γλωσσικού τους οργάνου. Τα συμπτώματα ήταν αρκετά και δεν είχαν πάντοτε να κάνουν μόνο με την μορφολογία, δηλαδή την γραμματική και το συντακτικό και το λεξιλόγιο. οι εξεταζόμενοι υποτίθεται ότι έγραφαν και γράφουν στο μονοτονικό. Στην πραγματικότητα ο τόνος σε πολλά γραπτά είχε υποκατασταθεί από μια τελίτσα, ενώ σε αρκετά το μονοτονικό είχε γίνει… ατονάλ, καθώς απουσίαζε κάθε τονισμός. Το ποσοστό των απλοϊκων εκφράσεων και των ακυρολεξιών αυξάνονταν συνεχώς, και αυτό που συνέβαινε δεν οφειλόταν απλώς στο φαινόμενο που αποκαλούμε λεξιπενία, φτώχια δηλαδή του λεξιλογίου. Το είδος των λαθών έδειχνε ότι η -προβληματική- επαφή που είχαν όσοι...

έκαναν αυτά τα λάθη με τις εκφράσεις που χρησιμοποιούσαν ήταν περισσότερο ακουστική παρά οπτική. Η συνήθης έκφραση «οσαναναφορά αυτό το ζήτημα», (αντί για όσον αφορά) είναι ένα κλασικό τέτοιο παράδειγμα όπου ο γράφων καταφεύγει σε κάτι που έχει αρπάξει λανθασμένα το αυτί του, κάτι που συνήθως συμβαίνει με τις ξένες γλώσσες. Επιπλέον, τα ορθογραφικά λάθη ήταν τόσα και τόσο εξωφρενικά, ώστε επέμενα στους φοιτητές, ιδίως σε αυτούς που δίδασκα το μάθημα Δημιουργική γραφή, να χρησιμοποιούν ορθογραφικό λεξικό, τόσο στις ασκήσεις στην τάξη όσο και στις εξετάσεις. Ακόμη, κάτι πιο ανησυχαστικό, αυτό που χανόταν και χάνεται όλο και παραπάνω είναι η ικανότητα υπόταξης, σωστής δηλαδή σύνδεσης κύριων και δευτερευουσών, αιτιολογικών, συμπερασματικών κ.λ.π. φράσεων, δηλαδή η ικανότητα να συνδέονται μεταξύ τους τα διάφορα νοήματα. Τέλος τα γραπτά έφεραν και φέρουν την σφραγίδα του φροντιστηρίου. Πομπώδεις σοβαροφανείς εκφράσεις του τύπου «από την πρώτη στιγμή κατά την οποία ο άνθρωπος» έστω και αν το ζήτημα αφορούσε την ηλεκτρική κουζίνα ή «αποδεικνύεται με τον τρόπο αυτό ότι» ακόμα και αν επρόκειτο για κάτι το τόσο αποδείξιμο όσο είναι η διαφορά του φύλου των σεραφείμ από αυτό των χερουβείμ. Εννοείται ότι το τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου είχε και γλωσσικά μαθήματα, όπου μάλιστα δίδασκαν ικανοί φιλόλογοι. Όσο όμως γνωρίζω, οι διδάσκοντες αυτοί δίδασκαν μια πιο προχωρημένη ύλη που είχε να κάνει με γλωσσολογικές, υφολογικές κ.λ.π. προσεγγίσεις, πιθανότατα θεωρώντας ότι ένας απόφοιτος λυκείου έχει ήδη κατακτήσει από την μέση εκπαίδευση τον στοιχειώδη έλεγχο των γλωσσικών του μέσων. Όσο για μένα, καθώς πιστεύω ότι η δημιουργική γραφή προϋποθέτει την ανάγνωση δημιουργών, επέμενα στο να διαβάζουν οι φοιτητές πολλές σελίδες έργων του Θερβάντες, του Μπαλζάκ, του Ντοστογιέφσκι ή του Βιζυηνού, κάτι που εννοείται ότι έκανε πολύ καλό μόνο στο ποσοστό εκείνο των φοιτητών που είχαν έρθει στο Πανεπιστήμιο πραγματικά για να σπουδάσουν και να εκφραστούν δημιουργικά.

Η μνημονιακή πολιτική στη γλώσσα της κ. Ρεπούση

Το αναδημοσιεύουμε ως άκρως επίκαιρο στη διαμάχη για τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών!!! Ο Δημήτρης Σεβαστάκης βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να ανακοινοποιήσει τις απόψεις του στον Υπουργό Παιδείας κ. Φίλη ως κυβερνητικός βουλευτής.  Σήμερα με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πιο χρήσιμες.


Του ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 14-9-2013

«Οι λογαριασμοί μετά τη λήξη τους μπορούν να εξοφλούνται στα ταμεία της ΔΕΗ...», «Ρίχνουμε τα ζυμαρικά στο αλατισμένο νερό που βράζει. Αφήνουμε να βράσει 6-8 λεπτά ανακατεύοντας κάθε τόσο». Μια από τις λιτές εντολές στο οπισθόφυλλο του λογαριασμού της ΔΕΗ ή οι οδηγίες σε πακέτο με μακαρόνια. Λειτουργική γλώσσα, που καταλαβαίνεις αμέσως τι εννοεί.

Μπορεί κανείς να θεωρεί ότι αυτή η γλώσσα είναι η πραγματική, η εμπορικά ανταποδοτική, η εγκεκριμένη από το ρεαλισμό. Οι μεταφορές, οι ελιγμοί και οι ήχοι της ποίησης, της λογοτεχνίας, του αρχαίου δράματος, ανήκουν στο βαθύ χώρο της περιττολογίας, είναι ένας πλεονασμός που η κρίση οφείλει να εγχειρήσει.

Η κρίση παραγγέλνει το δικό της στοχασμό, συστήνει το δικό της πολιτισμικό μνημόνιο. Σαν αυτό που εκφράζει με την εγωλατρία της η κ. Ρεπούση, σερφάροντας στο λαϊκιστικό κύμα ενός τελειωμένου και επαρχιώτικου γλωσσικού λειτουργισμού. «Τα Αρχαία Ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα». Η γλώσσα του λογαριασμού της ΔΕΗ, οι οδηγίες χρήσης του μίξερ, τα καθοδηγητικά σκίτσα του ΙΚΕΑ, είναι η γλώσσα που επιταχύνει τα πράγματα ακριβολογώντας και συντομεύοντας. Ναι, πρέπει να διευκολύνουμε τη ζωή των ανθρώπων σε μια συντριπτική κυριολεξία, χωρίς μεταφορές , παρομοιώσεις, αλληγορίες. Είναι σίγουρο.

Τα Αρχαία Ελληνικά δεν μαθαίνονται, τουλάχιστον στο συνήθη βίο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δημιουργούν όμως μια γλωσσική ώση, που καθοδηγεί και σχηματίζει την έννοια, ξανασχεδιάζει το φθόγγο, το αίσθημα. Γιατί γλώσσα είναι αυτή η έκτη αίσθηση που σε ειδοποιεί για το ψέμα, την εκφραστική αστοχία, την ακυρολεξία που κρύβει ανεντιμότητα και όχι απλώς αδεξιότητα. Γλώσσα είναι η ταλάντωση πάνω στο θέμα, αλλά είναι και η επίμονη διιστορική ρίζα, που χαράσσεται στην ευαισθησία αιώνων και βουνών και βλεμμάτων και ήχων.

Ι.Θ. Κακριδής: «Γιατί διδάσκουμε Αρχαία Ελληνικά στα παιδιά»

Ανέκδοτη ομιλία του Ι.Θ. Κακριδή για τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών*

Κείμενο: Ι.Θ. Κακριδής

Αληθινά λυπούμαι που τον καιρό αυτό είμαι αναγκασμένος να βρίσκομαι μακριά από την Ελλάδα, κι έτσι στερήθηκα τη χαρά να πάρω μέρος στο Συνέδριο αυτό, που σκοπό έχει να μελετήσει τις βασικές αρχές των νέων θεσμών που αποφάσισε το Υπουργείο Παιδείας στην προσπάθειά του ν” ανυψώσει μέσα στ” άλλα και τη Μέση Εκπαίδευση. Τίποτε δεν μπορεί ν” αντικαταστήσει την παρουσία του ανθρώπου. Αν, παρ” όλους τους δισταγμούς, αποφάσισα στο τέλος να καταγράψω μερικές μου σκέψεις και να παρακαλέσω να διαβαστούν μπροστά στην ολομέλεια του Συνεδρίου, αυτό έγινε γιατί δεν ήθελα ν” απουσιάζω ολωσδιόλου από μια τόσο μεγάλη συγκέντρωση συναδέλφων-για ένα θέμα μάλιστα τόσο σημαντικό για τη μελλοντική προκοπή του τόπου μας.

Η αποθέωση του Ομήρου. Στα πόδια του η Ιλιάδα και η Οδύσσεια. Jean Auguste Dominique Ingres, 1827

Επαναστατικό είναι το νέο εκπαιδευτικό σύστημα από πολλές πλευρές. Η πιο επαναστατική από όλες τις καινοτομίες του είναι ίσως η απόφαση, στο τριτάξιο Γυμνάσιο οι αρχαίοι Έλληνες κλασικοί να διδάσκονται από μετάφραση, και μόνο στην τελευταία τάξη να δίνεται μια γενική εισαγωγή στους νόμους του αρχαίου αττικού λόγου. Ο νεωτερισμός αυτός δημιουργεί ένα πλήθος προβλήματα στην πραχτική του εφαρμογή, προκαλεί όμως και καθαρά θεωρητικές απορίες. Το μεγάλο πρόβλημα, που είναι φυσικό να βασανίζει τον καιρό αυτό το φιλόλογο του Γυμνασίου, είναι αν το νέο σύστημα θα μπορέσει ν” ανταποκριθεί στο βασικό σκοπό της διδασκαλίας των αρχαίων Ελληνικών, τη στιγμή που ο αρχαίος λόγος θα πάψει ν” ακούγεται αυτούσιος στο Γυμνάσιο.

Γιατί αλήθεια διδάσκουμε τα αρχαία ελληνικά στα παιδιά που θέλουμε να μορφώσουμε, σε τόσο πολλές ώρες μάλιστα;

Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μας υποχρεώνουν να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να επικοινωνήσουν όσο γίνεται περισσότερο με τον αρχαίο κόσμο.

Πρώτα απ” όλα, γιατί είμαστε κι εμείς Έλληνες. Από τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει κάπου δυο χιλιάδες εφτακόσια χρόνια. Στους αιώνες που κύλησαν οι Έλληνες βρεθήκαμε συχνά στο απόγειο της δόξας, άλλοτε πάλι στα χείλια μιας καταστροφής ανεπανόρθωτης-νικήσαμε και νικηθήκαμε αμέτρητες φορές· δοκιμάσαμε επιδρομές και σκλαβιές· αλλάξαμε θρησκεία· στους τελευταίους αιώνες η τεχνική επιστήμη μετασχημάτισε βασικά τη μορφή της ζωής μας· και όμως κρατηθήκαμε Έλληνες, με την ίδια γλώσσα-φυσικά εξελιγμένη-, με τα ίδια ιδανικά, τον ίδιο σε πολλά χαραχτήρα και με ένα πλήθος στοιχεία του πολιτισμού κληρονομημένα από τα προχριστιανικά χρόνια. Στον πνευματικό τομέα κανένας λαός δεν μπορεί να προκόψει, αν αγνοεί την ιστορία του, γιατί άγνοια της ιστορίας θα πει άγνοια του ίδιου του ίδιου του εαυτού του. Είμαι Έλληνας, συνειδητός Έλληνας, αυτό θα πει, έχω αφομοιώσει μέσα μου την πνευματική ιστορία των Ελλήνων από τα μυκηναϊκά χρόνια ως σήμερα.

Κείμενο θέσεων για τα Αρχαία Ελληνικά από τον Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ

Εκτυπώσιμη μορφή

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ESOS

Τα μέλη του Τομέα Κλασικής Φιλολογίας

του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Με κατάπληξη πληροφορηθήκαμε την πρόταση, που υπογράφεται από 56 πανεπιστημιακούς δασκάλους, σχετικά με την κατάργηση της διδασκαλίας της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας από το πρωτότυπο στο Γυμνάσιο. Η έκπληξή μας έγινε μεγαλύτερη από το γεγονός ότι το εν λόγω κείμενο υπογράφεται από συναδέλφους η συντριπτική πλειονότητα των οποίων δεν έχει σχέση με την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Φιλολογία ή με την αρχαιογνωσία εν γένει, ενώ αρκετοί από αυτούς υπηρετούν σε πανεπιστημιακά τμήματα άσχετα με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση γενικότερα. Το αποτέλεσμα είναι ότι η επίμαχη πρόταση υπεραπλουστεύει κατά τρόπο ανεπίτρεπτο ζητήματα σύνθετα και χαρακτηρίζεται συνολικά από μεγάλη προχειρότητα. Πληροφορούμενοι, ωστόσο, ότι το θέμα έχει αρχίσει να αποτελεί σημείο προβληματισμού των υπευθύνων για τον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία θεωρούμε ότι αποτελεί υποχρέωσή μας ως μελών του Τομέα Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών να δηλώσουμε τα εξής σχετικά με την αναγκαιότητα διατήρησης και περαιτέρω ενίσχυσης του μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Γυμνασίου: 

Τα Αρχαία Ελληνικά και ο διάλογος για την παιδεία (Απάντηση στο κείμενο των 56)

(α) Ποια είναι τελικά η μορφωτική αξία των Αρχαίων Ελληνικών και γιατί πρέπει να διδάσκονται; (β) Πώς θα μπορούσε να γίνει η διδασκαλία αυτή ενδιαφέρουσα ή και ελκυστική για τον μαθητή και ταυτόχρονα πιο αποτελεσματική;

Εκτυπώσιμη μορφή

Του Δημήτρη Καραδήμα

Αν/ Καθηγητής 

Τμήμα Φιλολογίας – Ε.Κ.Π.Α.

Καθώς ο Εθνικός Διάλογος για την Παιδεία πλησιάζει στο τέλος του και έρχεται προφανώς η ώρα των αποφάσεων για τη μορφή και το περιεχόμενο της αυριανής εκπαίδευσης, ορισμένοι πανεπιστημιακοί θεώρησαν καλό να θέσουν το θέμα της χρησιμότητας της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο και να ζητήσουν την κατάργηση του μαθήματος! Διαβάσαμε το σχετικό κείμενο με έκπληξη και λύπη. Έκπληξη, γιατί το κείμενο δεν ήρθε για να θέσει το θέμα προς συζήτηση και διερεύνηση. Διακινήθηκε ηλεκτρονικά με σκοπό προφανώς όχι την ανταλλαγή επιχειρημάτων, αλλά τη συλλογή υπογραφών και την άσκηση πίεσης στα κέντρα των αποφάσεων! Αισθανθήκαμε επίσης λύπη, γιατί το θέμα τίθεται λίγο πριν κλείσει ο Διάλογος και είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπάρχει πλέον επαρκής χρόνος για εμπεριστατωμένη και αναλυτική συζήτηση. Οι σκέψεις που ακολουθούν αποτελούν μια πρώτη αντίδραση. Στη συνέχεια όπου αναφέρω «συγγραφείς» εννοώ τους πραγματικούς συγγραφείς του κειμένου και δεν αναφέρομαι στους συναδέλφους που αισθάνθηκαν ότι συμφωνούν γενικά με τις θέσεις αυτές και το υπέγραψαν. 

Οι Γάλλοι απεργούν για την κατάργηση των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών

Χιλιάδες Γάλλοι καθηγητές συμμετείχαν πριν από δύο ημέρες στην 24ωρη απεργία, για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στις προτεινόμενες αλλαγές στην παιδεία. Μεταξύ των αλλαγών που προκάλεσαν την αντίδραση τους είναι και η αντικατάσταση των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών με το μάθημα επιλογής «Γλώσσες και πολιτισμοί της αρχαιότητας».

Μερικά από τα μεγαλύτερα συνδικάτα εκπαιδευτικών, αλλά και πολλοί γονείς, επικρίνουν έντονα την κατάργηση των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών, τα οποία χαρακτηρίζονται από το γαλλικό υπουργείο Παιδείας ως «ελιτίστικα» μαθήματα.

Θεωρούν ότι οι αλλαγές αυτές θα παρακινήσουν τις μεσοαστικές οικογένειες να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά καθολικά σχολεία, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τον διαχωρισμό των τάξεων αντί να τον μειώνουν, όπως υποτίθεται είναι ο στόχος του υπουργείου.

Η Αρχαία Ελλάδα ζει μέσα μας… από στόμα σε στόμα!

Αναρτήθηκε από τον/την olympiada στο Οκτωβρίου 2, 2013


Φράσεις με ιστορία που “κυκλοφορούν” αιώνες από στόμα σε στόμα
D.
Στον καθημερινό μας λόγο χρησιμοποιούμε διαχρονικές φράσεις λαϊκής
σοφίας, την προέλευση των οποίων οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε. Οι
φράσεις αυτές κρύβουν μία μικρή ιστορία, με άγνωστους σε εμάς
πρωταγωνιστές, η οποία αφενός έχει κάτι να μας διδάξει, και αφετέρου
απεικονίζει γλαφυρά τον τρόπο ζωής και δράσης των ανθρώπων μίας άλλης
εποχής.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων η λαϊκή αυτή σοφία, έχει τις ρίζες
της στην Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο, αποδεικνύοντας κατ’ αυτόν τον
τρόπο την συνέχεια του Ελληνισμού, εφόσον τις ίδιες φράσεις
χρησιμοποιούμε και σήμερα.
Οι άνθρωποι μπορεί να αλλάζουν ανάλογα με τις εποχές, ταυτόχρονα όμως,
εύκολα διαπιστώνει κανείς, πως στην πραγματικότητα μοιραζόμαστε
διαχρονικά τα ίδια πάθη, φόβους, ανησυχίες και ελπίδες.
Στα πλαίσια αυτά έχει αξία και ιδιαίτερο ενδιαφέρον, η γνώση της
λαϊκής αυτής σοφίας. Η παρουσίαση θα γίνει ανά χρονική περίοδο, αρχαία
Ελλάδα, Βυζάντιο, Τουρκοκρατία, Νεώτεροι χρόνοι.
Χτύπα ξύλο.
«Απτεσθαι ξύλου», έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες. Λόγω της πεποίθησης τους
πως στα δένδρα κατοικούσαν νύμφες (Δρυάδες/Αμαδρυάδες) χτύπαγαν το
ξύλο του κορμού των δένδρων για να επικαλεστούν την προστασία τους,
καθώς οι νύμφες μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τις ευχές των ανθρώπων.
Αυτή η συνήθεια συνηθίζεται ακόμα και σήμερα, όταν ακούμε κάτι το
οποίο δεν θέλουμε να μας συμβεί…
Ο Πάνας με νύμφες του δάσους
Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα.
Η παροιμιώδης αυτή έκφραση, προέρχεται από τον μύθο του Αισώπου, «Ανήρ
κομπαστής», και χρησιμοποιείται για όσους καυχιούνται για κάτι και το
υποστηρίζουν, αλλά αδυνατούν να αποδείξουν τα λεγόμενά τους. Σύμφωνα
με τον μύθο, ένας αθλητής που βρισκόταν στην Αθήνα καυχιόνταν συνέχεια
ότι σε αγώνες στην Ρόδο είχε πραγματοποιήσει ένα τεράστιο άλμα. Καθώς
δεν τον πίστευε κανείς, αυτός έλεγε στους Αθηναίους να πάνε στη Ρόδο
και να ρωτήσουν τους θεατές των αγώνων. Τότε ένας Αθηναίος πήγε στο
σκάμμα, και με το χέρι έγραψε πάνω στην άμμο τη λέξη «Ρόδος».
Κατόπιν γύρισε προς τον καυχησιάρη αθλητή και του είπε: «Αυτού γαρ και
Ρόδος και πήδημα», το οποίο έχει μείνει ως «ιδού η Ρόδος, ιδού και το
πήδημα». Το προφανές νόημα είναι ότι ο καθένας έχει οποτεδήποτε την
δυνατότητα να αποδείξει τις δυνατότητές του και δεν χρειάζεται η
επίκληση μυθικών προγόνων, κατορθωμάτων κτλ।
Τα κρέμασε στον κόκορα।
Οι αρχαίοι αγαπούσαν και αυτοί τα τυχερά παιχνίδια, όπως τα κότσια। (
ζάρια), αλλά και τα στοιχήματα στις κοκορομαχίες (αλεκτρυονομαχίαι).
Όπως συμβαίνει και σήμερα κυρίως στην Ασία, έβαζαν δύο κοκόρια να
μαλώσουν και άρχιζαν τα στοιχήματα, για τον νικητή. Έτσι, πάνω στα
κοκόρια στοιχηματίζοντας, κρεμούσαν πολλές φορές ακόμα και ολόκληρες
περιουσίες. Στον κόκορα κρεμούσαν τα χρήματά τους και όπως συμβαίνει
συνήθως με τους παίχτες, τα έχαναν. Από τα αρχαία λοιπόν χρόνια, και
από τις κοκορομαχίες, μας έμεινε και η φράση «τα κρέμασε στον κόκορα
», που λέμε μέχρι και σήμερα με την ίδια σημασία.

Η φτωχοποίηση, τροφός εκτροπών

Του ΑΝΘΟΥ ΛΥΚΑΥΓΗ

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Ο Αριστοτέλης, αναφερόμενος στις έωλες παθογένειες που αποσταθεροποιούν (και τελικά διαβρώνουν) τη δημοκρατία, προσδιορίζει ως πρωταρχικό συντελεστή την οικονομική κατάπτωση και την εξ αυτής πενία των λαϊκών στρωμάτων. Τονίζοντας συναφώς (με αποδέκτες τους πολιτικούς άρχοντες) ότι: «Χρη τον αληθώς δημοτικόν οράν, όπως το πλήθος μη λίαν άπορον η. Τούτο γαρ αίτιον του μοχθηράν είναι την δημοκρατίαν. Τεχναστέον ουν, όπως η ευπορία γένοιτο χρόνιος...».

Σαφής (και σοφή) σύσταση προς όσους θεσμικώς διαχειρίζονται τα ζητήματα της χώρας.

Και γενικότερα κλασική συνταγή του καλώς άρχειν. Καθώς σε άλλα εδάφια, ο Αριστοτέλης προσδιορίζει και τη φυσιογνωμία του εντεταλμένου ηγέτου. «Εστιν δ' ο άρχων, φύλαξ του δικαίου. Ει δε του δικαίου και του ίσου». Με ό,τι το «ίσον» σημαίνει. Και σημαίνει το άπαν σε ό,τι αφορά τη δικαιοκρατική αντίληψη (και άσκηση) του πολιτειακού γίγνεσθαι.

Η ελευθερία των Αρχαίων

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ

«Τα Αρχαία Ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα».

Αραγε το κατά Τριάντη «σύνδρομο Ρεπούση», σύνολο συμπτωμάτων και σημείων που σχετίζονται με την ίδια εικόνα, στην αρχή για το συνωστισμό στη Σμύρνη, αργότερα για τον «εθνικό μύθο του χορού του Ζαλόγγου», μετέπειτα για την απόσυρση διάταξης από το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο που πρότεινε την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, προσφάτως για το πογκρόμ των «νεκρών γλωσσών» -και ποιος ξέρει για πόσα άλλα ακόμη- θα συνεχίσει με τον υπερφίαλο ρεβιζιονισμό του να αναστατώνει τις ζωές μας ή θα συνωθηθεί στην προβλήτα της λησμοσύνης μας, ως ξεπερασμένη ιδεολογική νοοτροπία που απροκάλυπτα επιχείρησε -και νομοτελειακά αποσοβήθηκε- να επιβληθεί στην Παιδεία και την κοινωνία μας;

Αραγε η κ. Ρεπούση μίλησε ως πανεπιστημιακός δάσκαλος ή ως εκπρόσωπος ενός προοδευτικού πολιτικού χώρου που διαθέτει στις τάξεις του φωτισμένους και σκεπτόμενους ανθρώπους; Ενδεχομένως η ενασχόλησή της με την πολιτική να της αποστέρησε τη γνώση πως σε πολλές χώρες της Ευρώπης -Ολλανδία, Πορτογαλία- τα Αρχαία διδάσκονται υποχρεωτικά στα Γυμνάσια της θεωρητικής κατεύθυνσης, το ίδιο και στο Λουξεμβούργο, ενώ σε εφτά άλλα κράτη περιέχονται στο μαθητικό πρόγραμμα ως μάθημα επιλογής σε εξειδικευμένα σχολεία.

Παιδεία και Αρχαία Ελληνικά

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ ακαδημαϊκού, ομότιμου καθηγητή Φιλοσοφίας

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Η επικοινωνία με τα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων στην ίδια τη γλώσσα τους αποτελεί εξαίσια πνευματική απόλαυση, με βαθύτατη παιδευτική επενέργεια

Η παιδεία σήμερα υπέχει οξύτατα προβλήματα, και προς αξιοποίηση των νέων δυνατοτήτων και προς ικανοποίηση των νέων αναγκών, των συνυφασμένων προπάντων με τη γοργότατη πρόοδο των θετικών επιστημών και της τεχνικής. Δεν έπαυσε όμως η παιδεία να έχει ως κύριο σκοπό τη διάπλαση του νέου ανθρώπινου πλάσματος σε ηθικοπνευματικά συγκροτημένο άνθρωπο, ικανό για τον αυτοκαθορισμό της ζωής του με τρόπο άξιο. Και δεν συμβαίνει σε καμιά χώρα να μην αποσκοπεί επίσης η παιδεία τη συντήρηση και την ανάπτυξη του ιδιαίτερου πνευματικού πολιτισμού και της ιδιαίτερης γλώσσας του λαού της.

Η νεκρή γλώσσα και η ζωντανή διανόηση

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ                                          Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2013

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΑΜΙΑΝΟΥ*

Αξιότιμη κυρία Ρεπούση,μην ακούτε αυτά, τα ανενημέρωτα λεξικά, που αναφέρουν ότι «νεκρή γλώσσα είναι εκείνη που δεν διαθέτει πλέον γηγενείς ομιλητές, επειδή έχουν αντικαταστήσει τη γλώσσα των προγόνων με κάποια άλλη».

Μην τους ακούτε αυτούς τους συντηρητικούς! Είμαι σίγουρος ότι με τόσες γνώσεις που διαθέτετε, κυρία Ρεπούση, οπωσδήποτε, θα βρείτε από ποια γλώσσα αντικαταστάθηκε η «νεκρή» αρχαία ελληνική και η βυζαντινή γλώσσα από τους σύγχρονους Ελληνες και, σίγουρα, θα μας το μεταλαμπαδεύσετε.

Ετσι και εγώ δεν άκουγα τη γιαγιά μου, μια μαυροφορεμένη λυγερόκορμη Μανιάτισσα από τα Μουντανίστικα, η οποία μίλαγε μια «νεκρή γλώσσα» και φώναζε στα εγγόνια της «ντύθηκο», «πλύθηκο». Ολη η πιτσιρικαρία μαζευόταν, για να την κοροϊδέψει, γιατί δεν μίλαγε τη «ζωντανή σχολική γλώσσα». Επρεπε να πάω για σπουδές στην Εσπερία, για να μάθω ότι η κατάληξη -κο είναι το β' ενικό προστακτικής της δωρικής διαλέκτου και ότι η αναλφάβητη γιαγιά μου μίλαγε, και άρα κρατούσε ζωντανή, τη γλώσσα στην οποία μίλαγαν ο Πίνδαρος, ο Βακχυλίδης και ο Αλκμάν.

Η μνημονιακή πολιτική στη γλώσσα της κ. Ρεπούση

Του ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 14-9-2013

«Οι λογαριασμοί μετά τη λήξη τους μπορούν να εξοφλούνται στα ταμεία της ΔΕΗ...», «Ρίχνουμε τα ζυμαρικά στο αλατισμένο νερό που βράζει. Αφήνουμε να βράσει 6-8 λεπτά ανακατεύοντας κάθε τόσο». Μια από τις λιτές εντολές στο οπισθόφυλλο του λογαριασμού της ΔΕΗ ή οι οδηγίες σε πακέτο με μακαρόνια. Λειτουργική γλώσσα, που καταλαβαίνεις αμέσως τι εννοεί.

Μπορεί κανείς να θεωρεί ότι αυτή η γλώσσα είναι η πραγματική, η εμπορικά ανταποδοτική, η εγκεκριμένη από το ρεαλισμό. Οι μεταφορές, οι ελιγμοί και οι ήχοι της ποίησης, της λογοτεχνίας, του αρχαίου δράματος, ανήκουν στο βαθύ χώρο της περιττολογίας, είναι ένας πλεονασμός που η κρίση οφείλει να εγχειρήσει.

Η κρίση παραγγέλνει το δικό της στοχασμό, συστήνει το δικό της πολιτισμικό μνημόνιο. Σαν αυτό που εκφράζει με την εγωλατρία της η κ. Ρεπούση, σερφάροντας στο λαϊκιστικό κύμα ενός τελειωμένου και επαρχιώτικου γλωσσικού λειτουργισμού. «Τα Αρχαία Ελληνικά είναι νεκρή γλώσσα». Η γλώσσα του λογαριασμού της ΔΕΗ, οι οδηγίες χρήσης του μίξερ, τα καθοδηγητικά σκίτσα του ΙΚΕΑ, είναι η γλώσσα που επιταχύνει τα πράγματα ακριβολογώντας και συντομεύοντας. Ναι, πρέπει να διευκολύνουμε τη ζωή των ανθρώπων σε μια συντριπτική κυριολεξία, χωρίς μεταφορές , παρομοιώσεις, αλληγορίες. Είναι σίγουρο.

Τα Αρχαία Ελληνικά δεν μαθαίνονται, τουλάχιστον στο συνήθη βίο της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δημιουργούν όμως μια γλωσσική ώση, που καθοδηγεί και σχηματίζει την έννοια, ξανασχεδιάζει το φθόγγο, το αίσθημα. Γιατί γλώσσα είναι αυτή η έκτη αίσθηση που σε ειδοποιεί για το ψέμα, την εκφραστική αστοχία, την ακυρολεξία που κρύβει ανεντιμότητα και όχι απλώς αδεξιότητα. Γλώσσα είναι η ταλάντωση πάνω στο θέμα, αλλά είναι και η επίμονη διιστορική ρίζα, που χαράσσεται στην ευαισθησία αιώνων και βουνών και βλεμμάτων και ήχων.