Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 18 Ιουλίου 2023

Δευτέρα 17 Ιουλίου 2023

Άγιος Αλέξανδρος Shmorell



Ο Άγιος Αλέξανδρος Shmorell γεννήθηκε το 1917 στο Όρενμπουργκ της Ρωσίας. Η μητέρα του, που πέθανε ένα χρόνο αργότερα, το 1918, ήταν Ρωσίδα Ορθόδοξη, ενώ ο ιατρός πατέρας του ήταν Γερμανός προτεστάντης.


 Ο μικρός Αλέξανδρος βαπτίστηκε Ορθόδοξος και ευτύχησε τόσο ο πατέρας του, όσο και η μετάπειτα μητριά του, να μην προσπαθήσουν να τον προσαρτήσουν στον προτεσταντισμό.

Το 1921 η οικογένεια Schmorell θα μεταναστεύει στο Μόναχο, για να γλιτώσει από την καταπίεση των μπολσεβίκων. Εκεί ο Αλέξανδρος θα μεγαλώσει ακούγοντας από την ρωσίδα νταντά του, Νιάνια, ιστορίες από την ρωσική παράδοση. Με το νού του θα ταξιδέψει στις ρωσικές στέπες, στα παλάτια του Τσάρου, στα λημέρια των Κοζάκων αρματωλών. Θα φτιάξει, έτσι, μέσα του μια εξιδανικευμένη εικόνα για την προκομμουνιστική Ρωσία. Η εικόνα αυτή θα ενισχυθεί λίγο αργότερα, στην εφηβεία, όταν ο Αλέξανδρος θα γίνει φανατικός αναγνώστης των Ρώσων κλασσικών και ιδιαίτερα του Ντοστογιέφσκι.

Ταυτόχρονα η Νιάνια φρόντιζε από μικρό να τον γαλουχίσει στην Ορθόδοξη Πίστη. Ο Αλέξανδρος δεν έλειπε σχεδόν ποτέ από τον Ορθόδοξο ναό του Μονάχου, ενώ αργότερα ως φοιτητής είχε πάντα πάνω του ένα προσευχητάρι. Ο εφημέριος, μάλιστα, ήταν ο πρώτος που με τις διδαχές του ώθησε τον Αλέξανδρο να ευαισθητοποιηθεί με τα ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα.

Πέμπτη 13 Ιουλίου 2023

Μίλαν Κουντέρα: Χωρίς Θεό, Ο Πλανήτης Κινείται Στο Κενό




“Δεν ήμουν ποτέ πιστός, αλλά από τη στιγμή που είδα τους Τσέχους Καθολικούς να διώκονται στη διάρκεια της σταλινικής τρομοκρατίας, ένοιωσα την πιο βαθιά αλληλεγγύη μαζί τους. Αυτό που μάς χώριζε, η πίστη στο Θεό, ήταν δευτερεύον σε σχέση με αυτό που μάς ένωνε. Στην Πράγα κρεμούσαν τους Σοσιαλιστές και τους ιερείς. “. (Από συνέντευξη του Μίλαν Κουντέρα στην εφημερίδα “Νιου Γιορκ Τάιμς” 19.5.1985)


Γεννημένος το 1928, ο διάσημος Τσέχος συγγραφέας Μίλαν Κουντέρα, γράφτηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα στα 18 του χρόνια. Μετά από μια σύντομη διαγραφή, ξανάγινε μέλος, για να υποστηρίξει στη συνέχεια την “Άνοιξη της Πράγας”, τη φιλελευθεροποίηση επί κυβέρνησης Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ, η οποία καταπνίγηκε από την εισβολή των δυνάμεων του “Συμφώνου της Βαρσοβίας” το 1968. Για ένα διάστημα πίστεψε ότι υπήρχαν περιθώρια, το σύστημα του “υπαρκτού σοσιαλισμού” να μεταρρυθμιστεί και ήρθε σε σύγκρουση γι’ αυτό με τον Βάτσλαβ Χάβελ. Γρήγορα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τούτο ήταν αδύνατο και κατέφυγε το 1975 στη Γαλλία, της οποίας έλαβε την υπηκοότητα, αφού προηγουμένως τού είχε αφαιρεθεί η τσεχοσλοβακική.

Σ’ ένα από τα έργα του, την “Άγνοια” , παραπονιέται για τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν δεκτοί οι εξόριστοι από τις χώρες του λεγόμενου ,”υπαρκτού σοσιαλισμού” στη Δύση, τον καιρό του Ψυχρού Πολέμου: “Γνώριζαν ότι ο σταλινισμός είναι ένα κακό και η εξορία μια τραγωδία. Όμως, δεν νοιάζονταν τί σκεπτόμασταν εμείς, αλλά νοιάζονταν για μας ως ζωντανές αποδείξεις αυτών που σκέπτονταν εκείνοι.”

Παρ’ όλο που όχι μόνο δηλώνει χωρίς πίστη, αλλά και ενίοτε σκανδαλίζει με την αθυροστομία του, επισημαίνει κατά καιρούς το κενό που αφήνει η “απέλαση” του Θεού: “Συλλογίστηκα τη μοίρα της περίφημης ρήσης του Καρτεσίου, ότι ο άνθρωπος είναι “κυρίαρχος και ιδιοκτήτης” της φύσης. Αφού προκάλεσε θαύματα στην επιστήμη και στην τεχνολογία, αυτός ο “κυρίαρχος και ιδιοκτήτης” ξαφνικά διαπιστώνει ότι δεν είναι σε τίποτα ιδιοκτήτης και δεν κυριαρχεί ούτε στη φύση (που σταδιακά χάνεται από τον πλανήτη), ούτε στην Ιστορία (η οποία τού έχει ξεφύγει), ούτε στον εαυτό του (αφού οδηγείται από τις ανορθολογικές δυνάμεις της ψυχής του). Μα αν ο Θεός έχει φύγει και ο άνθρωπος δεν είναι πια κυρίαρχος, τότε ποιος είναι ο κυρίαρχος; Ο πλανήτης κινείται στο κενό χωρίς κανέναν κυρίαρχο. Εδώ βρίσκεται η αφόρητη ελαφρότητα του είναι” (“ Η τέχνη του μυθιστορήματος” )

Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Κωστής Μοσκώφ: Ο παραδομένος λόγος, ο λόγος της Ορθοδοξίας




Στο φύλλο του «Βήματος» που είχε κυκλοφορήσει την Κυριακή 9 Οκτωβρίου 1983 περιλαμβανόταν ένα δισέλιδο άρθρο που έφερε τον τίτλο «Τα κατά Μοσκώφ και Ζουράρι πάθη». Οι θεσσαλονικείς διανοούμενοι Κωστής Μοσκώφ και Κώστας Ζουράρις, στενοί φίλοι από τα νεανικά τους χρόνια, σχεδόν συνομήλικοι και κατ’ αρχήν ομοϊδεάτες, είχαν παραχωρήσει ξεχωριστές συνεντεύξεις στην επίσης θεσσαλονικιά δημοσιογράφο και συγγραφέα Λένα Δουκίδου (1934-2020).

Αφορμή για το δημοσίευμα αυτό, σύμφωνα με το συνοδευτικό κείμενο της εφημερίδας, ήταν το «πείραμα» Μοσκώφ – Ζουράρι για την προσέγγιση ελληνικού κομμουνισμού και ελληνικής ορθοδοξίας στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Οι δυο τους –συμπλήρωνε «Το Βήμα»–, χωρίς να απαρνούνται ο πρώτος τη μαρξιστική και ο δεύτερος την κομμουνιστική του ταυτότητα, ευαγγελίζονταν, μέσα στους κόλπους της ελληνικής Αριστεράς, το διάλογο και τη σύζευξη με ένα χώρο που κύριο χαρακτηριστικό του κατά τη μεταπολεμική περίοδο ήταν η σφόδρα αντικομμουνιστική και αντιμαρξιστική τάση.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 9.10.1983, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στις γραμμές που ακολουθούν θα διαβάσετε τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στη Δουκίδου ο Κωστής Μοσκώφ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή ακριβώς πριν από 25 χρόνια, στις 27 Ιουνίου 1998, σε ηλικία 59 μόλις ετών:

Είσαι πιστός;

Όχι, δεν είμαι πιστός. Μα το «πιστός ή όχι» είναι ερώτημα Δυτικό. Δηλαδή, η ερώτηση πηγάζει από τον τρόπο που είναι διαρθρωμένη η ιδεολογία στη Δύση, όχι σε μας. Σε μας η Ορθοδοξία δεν είναι σύστημα όπως η Καθολική Εκκλησία. Η Ορθοδοξία είναι βίωμα. Το βίωμα της ζωής.

Πότε άρχισες να ενδιαφέρεσαι πιο έντονα για την ιδεολογία της Ορθοδοξίας;

Το 1975. Τότε άρχισα να γράφω και τα «Δοκίμιά» μου πάνω στην παραδοσιακή ιδεολογία μας.

Είπες ότι δεν είσαι πιστός. Ποια είναι ακριβώς η σχέση σου με το αντικείμενο;

Σχέση ερευνητική. Είναι μια διερεύνηση καθαρά μαρξιστική – λενινιστική. Αν έχει επιβραδυνθεί το προοδευτικό κίνημα στην Ελλάδα τα τελευταία 40-50 χρόνια, είναι γιατί δεν υπήρχε γνώση των ιδιομορφιών της ιστορίας μας, μελέτη τού πώς κινείται η ύλη στην Ελλάδα τα τελευταία 2.000-3.000 χρόνια. Υπάρχει γι’ αυτό μια πολύ μεγάλη ιδεολογική αδυναμία. Αυτή είναι λοιπόν η προσπάθειά μου τα τελευταία 8 χρόνια. Η διερεύνηση του παραδομένου λόγου τού πριν σώματός μας.

Παρασκευή 16 Ιουνίου 2023

Ο λόγος του Άρη στη Λαμία, παραμένει επίκαιρος...

Στις 16 Ιουνίου 1945 το κόμμα του τον αποκήρυξε και τον διέγραψε με δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη», την ίδια ημέρα που ο ίδιος αποφάσισε να τερματίσει τη ζωή του, όταν βρέθηκε περικυκλωμένος από παραστρατιωτικές ομάδες και μονάδες του Στρατού στη Μεσούντα της Άρτας.



 Ο λόγος της Λαμίας, παραμένει επίκαιρος...


ΛΑΜΙΑ 22.10.1944


Αδέλφια, Έλληνες και Ελληνίδες της Λαμίας και της περιοχής της!


Από μέρους του Γενικού Στρατηγείου του Ε.Λ.Α.Σ, σας φέρω τους πιο θερμούς χαιρετισμούς.

Όπως βλέπετε, πρόκειται «να βγάλω λόγο». Μα ο λόγος μου αυτός δεν θα μοιάζει καθόλου με τους λόγους που γνωρίσατε μέχρι σήμερα. Δεν πρόκειται να σας υποσχεθώ ούτε πως θα σας φτιάξω γεφύρια ή ποτάμια, όπως σας υποσχόντουσαν πως θα σας φέρουν οι παλιοί κομματάρχες. Ούτε και θα σας τάξω λαγούς με πετραχήλια. Δεν επιδιώκω ν' αποσπάσω επαίνους για τη ρητορική μου δεινότητα. Επιδιώκω απλώς ν' ακούσετε αυτά που θα σας πω. Προσέξτε. Θ' αρχίσω σαν τα παραμύθια:
Η αθάνατη ελληνική φυλή.

Κάποτε η γωνιά αυτή της γης που πατάμε και λέγεται Ελλάδα ήτανε δοξασμένη κι ευτυχισμένη κι είχε ένα πολιτισμό, οπού επί 2 1/2 χιλιάδες χρόνια συνεχίζει να παραμένει και να θαυμάζεται απ' όλο τον κόσμο. Κανένας σοφός η άσοφος δεν μπορεί μέχρι σήμερα να γράψει ούτε μια λέξη, αν δεν αναφερθεί στα έργα που άφησαν οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού, που λέγεται αρχαίος ελληνικός πολιτισμός.

Κάποτε, λοιπόν, η χώρα μας ήτανε δοξασμένη, μα αργότερα την υποδούλωσαν κι έχασε την παλιά της αυτή δόξα. Μα ύστερα από κάμποσα χρόνια η χώρα μας σηκώθηκε στο πόδι κι ύστερα από σκληρούς αγώνες ενάντια στη σκλαβιά, πάλι λευτερώθηκε.

Στην εποχή της σκλαβιάς πέρασε σκληρά, μαύρα χρόνια και πολλοί «έξυπνοι», αναμεσα στους οποίους και κάποιος Φαλμεράγιερ, ισχυρίστηκαν πως η ελληνική φυλή έσβησε κι ότι αυτή διασταυρώθηκε μ' άλλες φυλές, που δεν έχουν τίποτα το κοινό με την αρχαία ελληνική φυλή.

Μα ότι κι αν πούνε, αυτό δεν έχει καμία αξία. Την ελληνικότητα μας την αποδείξαμε. Γεγονός είναι ότι η χώρα μας ξεσηκώθηκε και ξαναγένηκε πάλι λεύτερη.

Αυτό κάνεις δεν το ήθελε. Ούτε οι ξένοι βασιλιάδες, ούτε οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες. Οι ξένοι δεν το θέλανε, γιατί φοβισμένοι από τη γαλλική επανάσταση, χτυπούσαν όλες τις εξεγέρσεις και δημιούργησαν γι' αυτό μεταξύ τους την Ιερή Συμμαχία. Οι ντόπιοι κοτζαμπάσηδες γιατί τα είχανε καλά με τους Τούρκους και ξεζουμίζανε το λαό.
Η αντίδραση ουρλιάζει.

Μα ο ελληνικός λαός δεν θάτανε αυτός ο λαός, ο λαός δηλαδή της χώρας της λευτεριάς και του πολιτισμού, αλλά λαός ζούγκλας, αν δεν έβγαζε μέσα από τα σπλάχνα του τους αρχηγούς εκείνους, που θα οδηγούσανε στη λευτεριά του. Όπως βλέπετε, λοιπόν, όλοι - ξένοι και ντόπιοι - πάλεψαν για να μην ξεσηκωθεί ο λαός κι αποχτήσει τη λευτεριά του.

Μέσα στα χρόνια της σκλαβιάς δε σταμάτησαν οι αγώνες. Μικροί ή μεγάλοι. Ένοπλοι ή όχι. Κι ύστερα μέσα απ' αυτό το λαό ξεπήδησε ο μεγάλος βάρδος της επανάστασης, πού ύμνησε με τα τραγούδια του την ιδέα της εξέγερσης του έθνους, ο πρόδρομος της Φιλικής Εταιρίας: ο Ρήγας. Η αντίδραση τον σκότωσε, πριν προλάβει να φέρει σε πέρας τις αρχές του. Μα ο σπόρος που έσπειρε βλάστησε σύντομα.

Σε λίγο, η Φιλική Εταιρία έγινε κι αγκάλιασε χιλιάδες Έλληνες.

Ας ούρλιαζε η αντίδραση. Ας υπόγραφε άτιμα χαρτιά, σαν αυτό πού υπογράφηκε στη διάσκεψη της Βιέννης στα 1815, κάτω από το όποιο έβαλε την υπογραφή του κι ο πολύς Γιάννης Καποδίστριας και που διαλάμβανε, ότι όχι μόνο δε θα ευνοηθεί και επιτραπεί ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Ελλάδα, μα και θα πνιγεί στο αίμα αν ξεσπάσει.

Ο Γιάννης Καποδίστριας, που μας τον παρουσιάζουν στα σχολειά σαν μεγάλο και τρανό, με προτομές και πορτραίτα, είναι ο πρώτος καταστροφέας της Ελλάδας. Μα ότι έκανε, δεν το έκανε σαν Καποδίστριας, μα σαν εκπρόσωπος όλης της ελληνικής αντίδρασης. Ας ούρλιαζε λοιπόν, μαζί με τη διεθνή και η ντόπια αντίδραση. Κι ας υπογράφανε άτιμα χαρτιά.
Ο λαός προχωρεί.

Τίποτα δεν ήτανε ικανό να συγκρατήσει τη φλόγα για τη λευτεριά, που έκαιγε μέσα στις καρδιές του λαού μας. Έτσι, στα 1821, ύστερα από κόπους και θυσίες και χάρη στον ενθουσιασμό και τη φλόγα του Παπαφλέσσα, που χρησιμοποίησε όλα τα μέσα, ακόμα και την ψευτιά, κηρύσσοντας την εξέγερση, ξεσηκώθηκε πρώτος ο Μοριάς. Από δω, από το Μοριά, άρχισε η επανάσταση του 1821.

Στο άκουσμα της εξέγερσης όλοι οι ισχυροί της γης, ξένοι και ντόπιοι, τρόμαξαν. Οι κοτζαμπάσηδες, όμως, βλέποντας ότι δεν τους ήτανε δυνατό να συγκρατήσουν το λαό και φοβούμενοι την οργή του, αναγκάστηκαν να κόψουν τη συνεργασία τους με τους καταχτητές και για να ευνουχίσουν το λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα, πήρανε όλοι μέρος στην επανάσταση κι έτσι αυτή πήρε χαραχτήρα πανεθνικό.

Οι τρανοί της γης τρόμαξαν και, χρησιμοποιώντας όλα τα τερτίπια, προσπάθησαν να πνίξουν την επανάσταση. Μα γελάστηκαν. Επί 7 ολόκληρα χρόνια πάλεψαν οι προπάτορες μας, παρά το γεγονός ότι η ελληνική αντίδραση, δυο φορές, το 1823 και 1825, οργάνωσε τον εμφύλιο πόλεμο για να σπάσει ακριβώς τους αγώνες αυτούς. Έτσι οι πρόγονοι μας ανάγκασαν όλους τους εχθρούς μας να γλύψουν εκεί που έφτυσαν και ν' αναγνωρίσουν τους αγώνες μας και την ανεξαρτησία μας.

Κανείς δεν πίστευε προηγούμενα σ' αυτό το θαύμα, που συντελέστηκε από τις ίδιες τις δυνάμεις και τα μέσα του λαού. Άλλοι περίμεναν να τους έλθει η λευτεριά από τη Ρωσία κι άλλοι από τη μεγαλοψυχία των βασιλιάδων της Ευρώπης. Μα η επανάσταση απόδειξε, ότι αυτή μόνη της χάρισε τη λευτεριά της πατρίδας μας. Τα παραμύθια του φιλελληνισμού, χάρη στον οποίο αποκτήσαμε δήθεν τη λευτεριά μας, εφευρέθηκαν μόνο και μόνο για να γίνει πιστευτό, ότι η πατρίδα μας λευτερώθηκε, όχι από τις ίδιες της τις δυνάμεις, μα από τους ξένους. Υπήρξαν βέβαια φιλέλληνες, που αγωνίστηκαν, πολέμησαν κι έχυσαν το αίμα τους για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Τιμή και δόξα σ' αυτούς κι αιώνια ας είναι η ευγνωμοσύνη του έθνους. Μα αυτοί υπήρξαν μεμονωμένα άτομα μονάχα. Η θεωρία του οργανωμένου φιλελληνισμού είναι καθαρό παραμύθι.

Με την επικράτηση της επανάστασης αμέσως οι δικοί μας κοτζαμπάσηδες επιβλήθηκαν πάνω στη χώρα μας. Η αντίδραση, ντόπια και ξένη, για να ευνουχίσει το λαϊκό χαραχτήρα του κινήματος και να επιβάλει νέα σκλαβιά, χρησιμοποίησε όλα τα μέσα. Και στο τέλος το πέτυχε. Η αρχή έγινε κολλώντας στο σβέρκο της πατρίδας μας αυτόν που σας είπα πρωτύτερα:

Τον Καποδίστρια. Ο Γιάννης Καποδίστριας από την ανασύσταση του ελληνικού κράτους άρχισε την καταστροφή της χώρας μας, κι ένας άλλος Γιάννης, ο Μεταξάς, έβαλε σ' αυτήν το καπάκι.
Πώς μας επιβλήθηκαν οι βασιλιάδες.

Ο λαός νόμιζε, ότι μια που πέτυχε πια η επανάσταση, θα επακολουθούσαν τα χρόνια της ευτυχίας του, ότι όλη η ανθρωπότητα θάτανε στο πλευρό της χώρας μας και πως η χώρα μας, για μια ακόμα φορά, θα βρισκότανε σε θέση να ξαναπάρει, όπως και παλιότερα, ολόκληρη την ανθρωπότητα από το χέρι και να της δείξει καινούργιους δρόμους πολιτισμού και προόδου. Μα στη θέση αυτών η ντόπια και ξένη αντίδραση επιβλήθηκαν και φέρανε τον Καποδίστρια, τη Βαυαρική δυναστεία με τον Όθωνα.

Χρόνια και χρόνια απάτης και ρεμούλας μας κράτησαν μακριά από την ευτυχία και τον πολιτισμό και μας ρίξανε μέσα στην εξαθλίωση, την πείνα, την κακομοιριά και τη δυστυχία. Έτσι η Ελλάδα που υπήρξε κάποτε η πηγή των φώτων και του πολιτισμού, κατάντησε να βρίσκεται στο πιο χαμηλό επίπεδο οικονομικής, κοινωνικής και εκπολιτιστικής ανάπτυξης, όχι μόνο έναντι των λαών της Ευρώπης, αλλά και των Βαλκανίων.
Η προδοσία του αλβανικού έπους.

Η ουσία αυτού βρίσκεται στο γεγονός, ότι αντίδραση σκεφτόταν μόνο πώς να εκμεταλλευτεί, να βασανίσει, και να ξεζουμίσει το λαό, οργανώνοντας κινήματα κάθε τόσο και καλλιεργώντας τις φαγωμάρες, προπαγανδίζοντας και πείθοντας το λαό ότι είναι απαραίτητο να ζει φτωχός και κακομοιριασμένος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι πιάνοντας μια λέξη του Κολοκοτρώνη, που ονόμασε κάποτε τη χώρα μας Ψωροκώσταινα, κατάφερε να πείσει το λαό ότι το ελληνικό κράτος δε μπορεί να ορθοποδήσει μόνο του κι ότι θα έπρεπε να μας κυβερνήσουν οι ξένοι, ονομάζοντας γι αυτό και τα πολιτικά κόμματα ρωσικά, αγγλικά και γαλλικά. Σ' αυτό το σημείο μας φέρανε οι κορυφές που διοικούσαν τον τόπο μας. Κάποτε φτάσαμε και στη δημοκρατία. Μα αυτό έμοιαζε με την παροιμία που έλεγε ο λαός: Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς.

Μυρίστηκαν οι έξυπνοι ψητό από τη μοναρχία και βρίσκοντας ότι «έφταιγε» η δημοκρατία για τη δυστυχία του λαού, ξαναφέρανε το βασιλιά. Και τότε άρχισαν πιο ξετσίπωτα ακόμα να ξεζουμίζουν και να καταπιέζουν το λαό. Και για να μπορούν να πνίγουν τις κραυγές του, βάλανε στο κεφάλι μας το Μεταξά, που ήτανε πάντα πράχτορας του ΙΙ γραφείου του γερμανικού επιτελείου, από τον καιρό που σπούδαζε στη στρατιωτική σχολή της Γερμανίας.

Έτσι, ύστερα από 120 χρόνια, ξαναπέσαμε πάλι στη σκλαβιά, γιατί έτσι κακά μας κυβερνήσανε στο διάστημα αυτό.

Σ' αυτή την κατάσταση βρεθήκαμε, όταν ξέσπασε η πολεμική λαίλαπα και η σύγκρουση μεταξύ των κολοσσών. Μα κανένας απ' αυτούς δε σκέφτηκε ελληνικά και να δει πώς θα ξέφευγε η χώρα μας τη λαίλαπα αυτή. Με την επίγνωση ότι η χώρα μας θα τραβούσε στην καταστροφή μπήκανε στον πόλεμο.

Έχουμε ντοκουμέντα στα χέρια μας, πού μας αποδείχνουν, ότι οι άνθρωποι αυτοί είχανε σκοπό να ρίξουνε μόνο τρεις τουφεκιές στο Αλβανικό μέτωπο κι ύστερα να μας παραδώσουν στους φασίστες. Υπάρχουν ντοκουμέντα που μας πείθουν ότι το Νοέμβρη προς το Δεκέμβρη του 1940 μπορούσαμε να πετάξουμε τους Ιταλούς στη θάλασσα. Μα αυτοί συγκρατούσαν το στρατό μέχρι που να λύσει το στρατιωτικό της πρόβλημα, η Γερμανία στην Ευρώπη κι ύστερα να δικαιολογηθούν ότι δε μπορούσαν να τα βγάλουν πέρα με δυο κολοσσούς. Δεν πίστευαν στις δόξες του στρατού μας, στο θάρρος, στην τόλμη, στην αυταπάρνηση και τον ηρωισμό του, που πολεμούσε με φλόγα ενάντια στο φασισμό, νηστικός και ξυπόλυτος πάνω στα βουνό της Αλβανίας με τη βοήθεια όλου του ελληνικού λάου. Αυτοί δεν πίστευαν σ' αυτά και περιμένανε πως θα καμφθεί. Γι' αυτό το έπος της Αλβανίας είναι ολοκληρωτικά έργο του λαού. Είναι έργο του λαού που το πραγματοποίησε με το μένος που είχε ενάντια στο φασισμό και το ζυγό του Μεταξά, με θυσίες και ηρωισμούς.

Έτσι, μας ξαναδέσανε στη σκλαβιά.

Μα ο λαός μας δεν ήτανε σε θέση να συνεχίσει το έργο του αυτό. Όσο φλογερά κι αν ήτανε τα στήθη του, η φλόγα αυτή δεν θα άντεχε στα σιδερόφρακτα μεγαθήρια των φασιστών, μια που είχε μέσα του και την προδοσία των ηγετών του. Έτσι αναγκάστηκε να υποκύψει, μα όχι σαν ηττημένος. Γιατί αυτή η συνθηκολόγηση που έκαναν, υπογράφηκε πριν ακόμα πολεμήσει ο στρατός μας. Αυτή δεν ήτανε ήττα του λαού μας, μα ήττα και χρεοκοπία των καθεστώτων που μεσολάβησαν από το 1821-1941. Γι αυτό κι ο λαός μας τιμωρεί σήμερα την ήττα αυτή και θα την τιμωρήσει αργότερα πιο σκληρά ακόμα.

Έτσι ήλθαν οι Γερμανοί στον τόπο μας και μας σκλαβώσανε. Μα για μας, για το λαό μας, καμιά κηλίδα δε θα μπορούσε να προσαφθεί, ότι εγκαταλείψαμε τα εδάφη μας. Αυτή θα κολλούσε, όταν δεν ξεσηκωνόμαστε.

Τι μπορούσαμε να περιμένουμε απ' αυτούς που φορούσαν τα κλακ και τα μπακαλιαράκια; Τι μπορούσαν να μας πούνε αυτοί; Το μόνο που βρίσκανε να μας λένε ήτανε:

Ησυχία, παιδιά, και τάξη. Κάναμε κυβέρνηση, ησυχάστε. Αυτό όμως θέλανε κι οι Γερμανοί. Μα τα λόγια αυτά τα εκστομίζανε οι άνθρωποι εκείνοι που δεν έχουν το δικαίωμα να ονομάζονται Έλληνες.

Κι όμως, δε θα συμβιβάζονταν με τη λογική και τη ράτσα μας, αν δε βγαίναν πάλι τα στοιχεία αυτά που θα κρατούσανε ψηλά την τιμή του έθνους μας, μέσα από το λαό μας.
Στο δρόμο του αντάρτικου.

Μια μαυρίλα πλάκωνε τον ελληνικό ορίζοντα. Κανείς δεν ήξερε τι θα έφερνε η αύριο και πώς θα ξεφεύγαμε από τη σιδερένια τανάλια που μας έσφιγγε. Κείνοι που ένιωθαν βρίσκονταν στις φυλακές και τα ξερονήσια. Κι εδώ πρέπει να στιγματιστεί μια άλλη ατιμία των ανθρώπων της 4ης Αυγούστου, που φεύγοντας, τους παράδωσε στα χέρια των καταχτητών.

Μια άλλη μερίδα πού ένιωθε, ασχολούνταν με τις μαύρες και άσπρες αγορές. Έτσι, όλο το βάρος έπεσε πάνω σε μια χούφτα ανθρώπων, απ' αυτούς που τρώγανε καρπαζιές μέσα στα αστυνομικά μπουντρούμια και τις ασφάλειες, μα που φλέγονταν από ηρωισμό και ανδρεία και μέσα τους υπήρχε μια ζεστή ελληνική καρδιά κι έτρεχε στις φλέβες τους πραγματικό ελληνικό αίμα. Αυτοί άναψαν το δαυλό κι έδωσαν το σύνθημα για τον ξεσηκωμό του Έθνους. Αυτοί που δώσανε το κουράγιο στους Έλληνες. Αυτοί που δημιούργησαν τη νέα Φιλική Εταιρία: το ΕAM.

Βέβαια, ποιος θάτανε κείνος που μπορούσε να πιστέψει τότε. Ότι αυτή η φούχτα των ανθρώπων θα έφερνε στη χώρα μας τη μεγαλόπρεπη αυτή νίκη. Μα η υφή, η ψυχοσύνθεση, το σκαρί των ανθρώπων αυτών ήτανε τέτοιο. Παρά τις φυλακές, τους κατατρεγμούς, τις δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τις ομαδικές εκτελέσεις και την τρομοκρατία, οι άνθρωποι αυτοί οδηγούσαν ηρωικά και θαρραλέα τις μάζες στον δρόμο της λευτεριάς.

Ξέρετε όλοι πως άρχισε το κίνημα αυτό και δε σταματώ στις λεπτομέρειες του. Όταν έχουμε τη μέρα της εθνικής ανεξαρτησίας μας, πού γιορτάζουμε στις 25 Μάρτη, χαιρόμαστε, τραγουδάμε και κλαίμε από τη συγκίνηση. Μα από δω και πέρα θα έχουμε δυο εθνικές γιορτές: την 25η Μάρτη και την 27η Σεπτέμβρη επέτειο της δημιουργίας του ΕΑΜ, που αποτέλεσε τη βάση της σημερινής μας απελευθέρωσης.
Αυτό πρέπει να το νιώσουμε.

Στα προηγούμενα χρόνια πολλοί περνούσανε από την πλατεία του Διάκου, μα κανείς δεν ένιωθε τον παλμό που περιείχε το τραγούδι, που μας δίδασκε στο σχολείο ο παλιός καθηγητής μας Λάσκαρης: Σας ευλογεί του Διάκου μας το τιμημένο χέρι…

Κανείς δεν ένιωθε, ότι έπρεπε να φύγει μακριά από τα μικροσυμφέροντα του και να παλέψει για τη λευτεριά. Μα η χούφτα αυτή των ανθρώπων, που σας μίλησα πιο πάνω, ρίχτηκε ολόψυχα στον αγώνα.

Η αντίδραση στο άκουσμα της χρησιμοποίησε όλα τα μέσα κι έθεσε σε ενέργεια όλες τις ατιμίες για να τη σαμποτάρει. Μα όλα αυτά στάθηκαν ανίκανα να σπάσουν τον αγώνα της. Αντίθετα, αυτή ρίζωνε κάθε μέρα και πιο πολύ κι ανέπτυσσε τη δράση της. Κι επειδή δεν είχε σκοπό να καταπιαστεί με χαρτοπόλεμο έβγαλε στο βουνό το αντάρτικο.

Θυμάμαι όταν το χειμώνα του 1941 ήλθα εδώ σαν «μαυραγορίτης» για να βάλω μπροστά τη δουλειά. Σας γνώριζα όλους, μα κανείς από σας δεν ήξερε τι επεδίωκα εγώ. Τότε μαζί με το Γ. Φράγκο και Γ. Γιαταγάνα βγάλαμε το πρώτο διάγγελμα του ΕΑΜ. Πολλοί νομίζανε τότες, ότι αυτό ήτανε μόνο ντόρος και τίποτα άλλο.

Όταν λέγαμε ότι σε λίγο θα σφυρίζει το μάλιγχερ και θα κροταλίζει ξερά το πολυβόλο στις βουνοκορφές και τα φαράγγια μας κι οι Γερμανοί και Ιταλοί θα φεύγουν ντροπιασμένοι, ίσως πολλοί να λέγανε πως αυτά δεν ήτανε παρά ηχηρές φράσεις.

Μα ύστερα από 2 1/2 μήνες άρχισε πραγματικά να λαλεί το ντουφέκι. Και τι δεν είπανε τότε! Όπως και στα 1821 όλη η αντίδραση συνωμότησε εναντίον μας και στην αρχή δεν έλεγε τίποτα για το αντάρτικο, κάνοντας το ίδιο πού κάνει και η στρουθοκάμηλος, όταν κρύβει το κεφάλι της, ενώ όλο της το σώμα φαίνεται. Έτσι κι αυτοί, νομίζανε, ότι αν δε λέγανε τίποτα για το αντάρτικο και το αγνοούσαν, δε θα ξαναβροντούσε το καριοφίλι. Μα μπορούσε να σταματήσει αυτό; Κάθε μέρα κοκκίνιζαν τα βουνά και τα φαράγγια από το αίμα.

Κι όταν είδαν ότι το αντάρτικο μεγάλωνε, παρά τη σιωπή τους, τότε κι αυτοί άλλαξαν τρόπο για να μας πολεμήσουν. Μας ονόμασαν πλιατσικολόγους, κατσικοκλέφτες, ληστοσυμμορίτες κλπ. Ακόμα βρέθηκαν άνθρωποι να μας αποκηρύξουν με την υπογραφή τους γιατί σκοτώσαμε τον προδότη και εκβιαστή Μαραθέα. Αυτοί οι κύριοι ήτανε κυριολεκτικά ηλίθιοι.

Δεν ξέρανε ούτε το ατομικό τους συμφέρον. Νόμισαν, πως αν μας αποκήρυσσαν θα σταματούσε κι ο αγώνας μας κι ότι δεν θα είμαστε κάποτε ικανοί να τους σφίξουμε το λαιμό και να τους πνίξουμε.

Ας είναι. Τέτοιοι ηλίθιοι ήτανε και τέτοιες ηλιθιότητες λέγανε. Ας κάνουν τώρα τα ψηλά τους καπέλα κλωσοφωλιές.
Η ύπαιθρος αναπνέει.

Μα ήτανε δυνατό να πιάσει αυτό; Οι χωριάτες είχανε δει για πρώτη φορά το θαύμα ν' αφήνουν τα πράματα τους έξω χωρίς να τους τα πειράζει κανείς.

Η ζωοκλοπή είχε καταργηθεί στην ύπαιθρο και η ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας ποτέ δεν ήτανε σ' αυτό το σημείο. Ήτανε θαύμα αυτό; Όχι. Αλλά για πρώτη φορά το χωριό γνώρισε την εξουσία, η οποία βγήκε για να χτυπήσει την εσχάτη προδοσία, το έγκλημα, τη ζωοκλοπή κλπ. και να εμπεδώσει την ασφάλεια.

Κι όταν χτυπήσαμε τα εγκλήματα αυτά και πατάξαμε την προδοσία, αυτοί σαν δεσποινίδες της αριστοκρατίας, που δε βλέπουν γύρω τους τη δυστυχία και την κακομοιριά πού βασιλεύει, αλλά συγκινούνται από ένα άρρωστο γατάκι, έμπηξαν τις φωνές και μας κατηγόρησαν ότι σκοτώνουμε. Επί Μεταξά βιάστηκαν γυναίκες, υπέστησαν μαρτύρια χιλιάδες άνθρωποι, σκοτώθηκαν και γκρεμίστηκαν από τα μπαλκόνια της Ασφάλειας γέροι, έγιναν τόσα εγκλήματα, μα κανείς απ' αυτούς δεν είπε τίποτα. Μα τώρα φωνάζουνε ότι ο Άρης σφάζει.

Ναι, σφάξαμε κι είμαστε έτοιμοι να ξανασφάξουμε, αν χρειαστεί. Ποιους όμως σφάξαμε; Εμείς είμαστε πιο πονόψυχοι απ' αυτούς. Απόδειξη είναι ότι εμείς είμαστε κείνοι που τρώγαμε χρόνια τώρα τις καρπαζιές και καταδιωκόμασταν. Σφάξαμε κείνους που πρόδιδαν στους καταχτητές τους Έλληνες, κείνους που κλέβανε το λαό και διαπράττανε εγκλήματα.

Κι είναι κυριολεκτικά ηλίθιοι κείνοι πού τους πήρε ο πόνος γι' αυτούς, που τόσο δικαιολογημένα χτυπήσαμε, για να παίρνουν το μέρος τους ή είναι ολοκληρωτικά συνένοχοι τους. Μα ούτε και το κόλπο αυτό έπιασε.
Το αντάρτικο σώζει το λαό.

Τότε όμως αυτοί, σαν καλοί ζαχαροπλάστες που ήτανε, κατασκευάσανε ένα νέο χρυσό χάπι:

-Ναι, φωνάζανε. δεν υπάρχει αντίρρηση, ότι οι αντάρτες διεξάγουν εθνικό αγώνα. Μα το ζήτημα αυτό θα λυθεί από τους ισχυρούς. Τι μας χρειάζονται, λοιπόν, οι αγώνες κι οι σκοτωμοί, αφού τα ζητήματα μας θα τα λύσουνε άλλοι;

Λυτό το σύνθημα έπιανε. Είχανε όμως δίκιο; Ασφαλώς όχι!

Γιατί δεν είχανε δίκιο;

Στα 1941-42 το ΕΑΜ δεν ήτανε ακόμα ισχυρό. Γι' αυτό δεν είχε αρχίσει ο αγώνας να παίρνει μαζικό χαραχτήρα. Ούτε κι αντάρτικη δράση υπήρχε. Κι όμως. Στα 1941-42 πέθαναν από την πείνα και τις αρρώστιες, που επακολούθησαν απ' αυτήν, 300.000 άνθρωποι μόνο στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα περίχωρα τους. Και θα πέθαιναν αργότερα ακόμα περισσότεροι, αν το ΕΑΜ δεν κινητοποιούσε με συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, συλλαλητήρια και απεργίες το λαό και δεν τον εμψύχωνε: 1. Να επιβληθεί το σταμάτημα της αρπαγής της παραγωγής μας από μέρους των κατακτητών. 2. Να επιβληθεί σ' αυτούς ν' αφήσουν το Διεθνή Ερυθρό Σταυρό να αναλάβει την τροφοδοσία του λαού μας. 3. Να προσέξουν την κατάσταση της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Αν το αντάρτικο δε σταματούσε τις φάλαγγες των Γερμανών που κλέβανε την παραγωγή της χώρας μας και δεν καταργούσε τη συγκέντρωση της παραγωγής που τη βάζανε στο χέρι οι καταχτητές, αν δε γίνονταν όλα αυτά, τότε τα θύματα από την πείνα και τις αρρώστιες θα ήταν πολύ περισσότερα. Όλες οι χιλιάδες των θυμάτων, που πέσανε για τη ζωή και τη λευτεριά του λαού μας, ποτέ δε φθάνουν τα θύματα της πείνας και των ασθενειών.

Πότε ακούστηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας να πραγματοποιείται η απελευθέρωση μέσω της μπαγαποντιάς; Ποτέ. Η λευτεριά δεν κερδίζεται με ξόρκια, αλλά με αγώνες και θύματα!

Μα κι αν το θέλαμε, δεν είχαμε αυτό το δικαίωμα. Το δικαίωμα δηλαδή να κηλιδώσουμε την ιστορία της πατρίδας μας. Αυτό θα ήτανε ασέβεια στη μνήμη των ηρωικών μας προγόνων.

Μα ούτε είχαμε το δικαίωμα να κολλήσουμε μια ατιμωτική σφραγίδα, μια σφραγίδα αίσχους, στο κούτελο των επερχομένων γενεών, των παιδιών μας και των εγγονιών μας, ότι κατάγονται από γενιά ευνούχων, που δέχονται να πεθαίνουν στα πεζοδρόμια από τον ατιμωτικότερο των θανάτων, από την πείνα, παρά να πεθαίνουν με το όπλο στο χέρι, παλεύοντας για τη λευτεριά.

Τι θα έπρεπε να προτιμούσαμε; Το πρώτο ή το δεύτερο; Όχι! Χίλιες φορές όχι!

Καλύτερα να γινότανε το παν ένα μπουρλότο, παρά να υποταχθούμε στους καταχτητές.

Αυτό ο λαός μας το κατάλαβε, τους μούντζωσε κι έδωσε αυτά τα γενναία παλικάρια, πούναι τώρα στεφανωμένα με δόξες, με δάφνες και με νίκες.
Η αντίδραση συνωμοτεί.

Τότε κι αυτοί αναγκάστηκαν ν' αλλάξουν βιολί κι αποφάσισαν να βγάλουν στο βουνό δικές τους ανταρτοομάδες.

Μα γιατί αυτό; Το ΕAM είχε δηλώσει ότι δεν είχε μονοπώλιο τον αντάρτικο αγώνα. Γι' αυτό και τους κάλεσε να σχηματιστούν κοινές ανταρτοομάδες. Αν είχανε την πρόθεση να παλέψουν ενάντια στους καταχτητές, θα το κάνανε. Τότε όμως, ισχυρίζονται, ότι η χωρογραφία της Ελλάδας και η πυκνότητα της κατοχής δεν επέτρεπε την ύπαρξη ανταρτοομάδων.

Όταν όμως είδανε εμάς, όταν λευτερώσαμε την ύπαιθρο, τότε κι αυτοί αποφάσισαν να δημιουργήσουν αντάρτικο.

Τι θα περίμενε κανείς άπ' αυτούς αρχή αρχή; Ποια κραυγή, έστω και τυπικά, να βγει από το στόμα τους; Φυσικά, "Κάτω οι καταχτητές" !

Μα την θέση τους τη γνωστοποίησαν από την αρχή. Η πρώτη κραυγή τους ήτανε:
"Κάτω το ΕΑΜ!"

Μα εμείς και πάλι τους καλέσαμε για να ενωθούμε. Αυτοί όμως αρνήθηκαν, γιατί δεν θέλανε να υποβληθούν σε κόπους και μόχθους για να πολεμήσουν τον καταχτητή. Γιατί αυτοί δεν ήτανε εντολοδόχοι του ελληνικού λαού, μα της αντίδρασης από το φόβο της λαοκρατίας που ζητούσαν να πολεμήσουν.

Στο τέλος μας κήρυξαν κι ανοιχτά τον πόλεμο, ένοπλα, συνεργαζόμενοι με τους καταχτητές.

Θα είμαστε ασυνεπείς στον αγώνα μας και προδότες του λαού μας, αν σιχαινόμαστε τα αίματα. Γι' αυτό, σαν εντολοδόχοι του λαού, συντρίψαμε τους συνεργάτες αυτούς των καταχτητών, τους πολέμιους του εθνικού μας αγώνα.
Ο ΕΛΑΣ στο πλευρό των συμμάχων.

Ύστερα απ' αυτό χρησιμοποίησαν το κόλπο: Μας κατηγόρησαν, ότι δε βοηθάμε το συμμαχικό αγώνα, αλλά θα υπακούσουμε μόνο στους Ρώσους. Κι απειλούσαν ότι όταν θάρθουν οι σύμμαχοι εδώ, θα μας κανονίσουν. Αυτοί, που συνεργάζονταν με τους Γερμανούς, απειλούσανε ότι θα μας χτυπήσουν οι σύμμαχοι!

Αυτοί που στα 1941 πρόδωσαν το συμμαχικό αγώνα. Αυτοί που μαγάρισαν τις Θερμοπύλες και τους Τριακόσιους μας κι άφησαν τους συμμάχους Άγγλους να μάχονται μόνοι τους εκεί, ενώ αυτοί είχαν παραδώσει την Ελλάδα με τη συνθηκολόγηση του Τσολάκογλου, μας κατηγορούσαν ότι δεν ενισχύουμε τον

συμμαχικό αγώνα κι έβαζαν στο μυαλό των συμμάχων την άτιμη σκέψη, ότι δήθεν θα μας χτυπούσαν ερχόμενοι εδώ.
Ο Γοργοπόταμος.

Μα σε λίγο τους ήλθε το πρώτο χαστούκι! Η πρώτη ομάδα των Άγγλων αλεξιπτωτιστών έπεφτε, όχι σ' αυτούς, μα στον Άρη, πάνω στη Γκιώνα. Και μαζί μ' αυτούς τραβήξαμε κι ανατινάξαμε το Γοργοπόταμο. Ο αρχηγός των συμμαχικών στρατευμάτων της Μ. Ανατολής, στρατηγός Ουίλσον, δήλωνε ανοιχτά, ότι οι επιτυχίες των συμμάχων στην Αφρική οφείλονται κατά 80% στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, γιατί αυτή εμπόδισε την αποστολή γερμανικών ενισχύσεων και εφοδιασμού. Μα να κι ένα τελευταίο: Στην Πελοπόννησο προτείναμε στους τσολιάδες να καταθέσουν τα όπλα κι εμείς θα τους αφήσουμε ελεύθερους. Μα οι Άγγλοι το απέρριψαν αυτό και συνέλαβαν όλους τους τσολιάδες, τους έκλεισαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους παραπέμπουν να δικαστούν από τα στρατοδικεία.

Στο κάτω-κάτω, να τώρα οι Άγγλοι μπροστά σας. Διαβαίνουν τους δρόμους της Λαμίας και πάνε να χτυπήσουν τους Γερμανούς μαζί με μας. Μαζί τους θα πολεμήσουμε εμείς κι όχι αυτοί, μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του φασισμού.

Μα τα κατακάθια αυτά βρήκανε νέο τροπάρι: Μας κατηγορούν ότι είμαστε όλοι κομμουνιστές και ισχυρίζονται, ότι το ΕΑΜ. και ο ΕΛΑΣ είναι σκεπασμένες κομμουνιστικές οργανώσεις. Μα αυτή η κατηγορία μπορεί ν' αποτελέσει ντροπή ή έπαινο;
Αγωνιζόμαστε για την Δημοκρατία.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα δε βαδίζει τώρα για τον κομμουνισμό. Το ΚΚΕ έχει βέβαια στο πρόγραμμα του σαν τελική του επιδίωξη τον κομμουνισμό. Μα όχι για τώρα. Τον κομμουνισμό θα τον επιβάλλετε σεις, ο λαός κι όχι το ΚΚΕ. Κι είμαι βέβαιος ότι πολλοί από τους μορφωμένους μας, που δεν τον θέλουν σήμερα, θα ψηφίσουν τότε για να επικρατήσει ο κομμουνισμός.

Σήμερα, όμως, το ΚΚΕ. δεν επιδιώκει παρά μόνο μια δημοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

Μα ας πούμε, ότι το ΚΚΕ. θα εφαρμόσει τον κομμουνισμό. Λένε ότι ο κομμουνισμός χαλνά τις εκκλησιές και γδέρνει τους παπάδες. Τόσο χαζοί είναι λοιπόν οι κομμουνιστές να χαλάσουν τις εκκλησιές, που δεν τους εμποδίζουν σε τίποτα;

Οι εκκλησιές μας φταίνε ή τα καράβια του Εμπειρίκου; Γιατί λοιπόν να κάψουμε τις εκκλησιές;
Ποιος χτυπά τη θρησκεία;

Θα γδάρουμε τους παπάδες; Μα γιατί; Εμείς βλέπουμε, ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην πρωτοπορία του κινήματος μας και η συμβολή του κλήρου, που στάθηκε στο πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη.

Μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Γιατί αυτοί που εμφανίζονται σαν προστάτες της εκκλησίας, γκρεμίσανε μαζί με τους Γερμανούς και γδέρνουνε παπάδες.

Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν. Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή πού έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων!

Το τι θα γίνει στο πολύ μακρινό μέλλον, το πώς θα σκέπτονται οι άνθρωποι τότε, είναι άλλο πρόβλημα. Και κανένας πολιτικός δε μπορεί να βγάλει νόμο για το τι θα πρέπει να γίνει ύστερα από 200 η 500 χρόνια. Ούτε λοιπόν κι εμείς θα βγάλουμε τέτοιο νόμο. Μας ενδιαφέρει το πώς θα προκόψει ο λαός μας σήμερα κι όχι το τι φιλοσοφικές πεποιθήσεις θα έχει ύστερα από 500 χρόνια.

Συνεπώς καταλαβαίνετε τώρα, ότι αυτοί που διαδίδουν αυτές τις συκοφαντίες επιδιώκουν άλλους σκοπούς, προσπαθώντας με το μέσο αυτό της συκοφαντίας να εξαπατήσουν το λαό και να διαιωνίσουν την κυριαρχία τους πάνω του. Αν μάλιστα εξετάσουμε βαθύτερα το πράμα αυτό, θα δούμε ότι αυτοί είναι άθρησκοι, γιατί σε αυτούς δεν υπάρχει ούτε ίχνος θρησκευτικής συνείδησης κι ο μόνος που λατρεύουν είναι ο Θεός Μαμμωνάς, ο Θεός του χρήματος…
Θα συσπειρώσουμε την οικογένεια.

Κατηγορούν τους κομμουνιστές, ότι αυτοί θα διαλύσουν επίσης την οικογένεια. Λες κι εμείς κατεβήκαμε από τον ουρανό και δε γεννηθήκαμε από σπίτια ή φυτρώσαμε μόνοι μας σαν τα μανιτάρια. Η οικογένεια δημιουργήθηκε από ορισμένες οικονομικές συνθήκες. Σε μια ορισμένη ανάπτυξη της κοινωνίας δημιουργήθηκε η ανάγκη της οικογένειας, γιατί έτσι θα αντιμετωπίζονταν καλύτερα οι ανάγκες της ζωής.

Χρειάζονταν να δουλεύουν όλοι: ο πατέρας και τα παιδιά στα χτήματα, οι γυναίκες στον αργαλειό και το σπίτι, γιατί μόνο με τον τρόπο αυτό θ' αντιμετωπίζονταν οι βιοτικές ανάγκες τους.

Αυτού του είδους οι οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν τότε, πλησίαζαν όπως βλέπετε, πιο στενά τα μέλη της οικογένειας μεταξύ τους. Σήμερα όμως τι γίνεται; Οι σημερινές οικονομικές συνθήκες αναγκάζουν όχι πια το στενό πλησίασμα της οικογένειας, αλλά αντίθετα την απομάκρυνση της.

Να ένα παράδειγμα: Ένας άντρας παντρεύεται, μα την επομένη του γάμου του φεύγει στην Αμερική για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της ζωής του και της γυναίκας του. Ποιος διαλύει στην περίπτωση αυτήν την οικογένεια; Οι κομμουνιστές ή οι οικονομικές συνθήκες πού δημιούργησε η κεφαλαιοκρατία;

Κι εδώ, λοιπόν, βλέπουμε φανερά, ότι αυτοί που μας κατηγορούν πως θέλουμε να διαλύσουμε την οικογένεια, δεν είναι άλλοι, παρά αυτοί οι ίδιοι πού τη διαλύουν στην πραγματικότητα, ενώ εμείς επιδιώκουμε το στερέωμα της. Θα δώσουμε στο λαό τα οικονομικά μέσα για να μπορεί να μη σκορπάει την οικογένεια του στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

Μας κατηγορούν ότι θέμε να καταργήσουμε τα σύνορα και να διαλύσουμε το κράτος. Μα το κράτος εμείς το φτιάχνουμε σήμερα, γιατί δεν υπήρξε, μια που αυτοί οι ίδιοι το είχανε διαλύσει. Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς; Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαια τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ;

Όταν έξαφνα στα 1929-31 το κράτος ζήτησε, λόγω της οικονομικής κρίσης πού μάστιζε τότε τη χώρα μας να κατεβάσουν οι ξένοι ομολογιούχοι το ποσοστό που πληρώναμε σε τοκοχρεολύσια, οι Άγγλοι δέχτηκαν να το μειώσουν σε 35%, αλλά οι Έλληνες ομολογιούχοι αρνήθηκαν. Να λοιπόν, ποιος είναι ο πατριωτισμός τους! Αυτός φτάνει μέχρι το σημείο που δεν θίγονται τα οικονομικά τους συμφέροντα. Αυτοί λοιπόν οι ίδιοι που μας κατηγορούν ότι επιδιώκουμε την κατάργηση των συνόρων και την διάλυση του κράτους, αυτοί τα ξεπουλάνε αυτά στην πρώτη ευκαιρία.
Όταν οι άτιμοι μιλάνε για τιμή.

Μας κατηγορούν επίσης, ότι εμείς επιβουλευόμαστε την τιμή. Βλέπετε, όλοι αυτοί οι «ηθικοί», που όταν περπατάνε μπερδεύουνται τα κεφάλια τους στα σύρματα, μιλάνε για τιμή!

Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής. Με αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευση του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε.

Πάρτε ένα παράδειγμα, απ' αυτό που γίνεται στα χωριά: Ο χωριάτης καπνίζει τον καπνό που παράγει ο ίδιος. Μα τον πείσανε ότι αυτός είναι λαθραίος. Κι ο ίδιος ο χωρικός σου λέει ότι καπνίζει λαθραίο καπνό. Λες και δεν τον έσπειρε αυτός στον τόπο μας, αλλά τον έφερε από την Αμερική. Όπως βλέπετε λοιπόν κι ο ίδιος ο χωριάτης το πίστεψε, πως ο καπνός του είναι «λαθραίος».

Η αντίδραση δεν σταματά σε τίποτα μπροστά προκειμένου να εξαπατήσει το λαό, χρησιμοποιώντας γι αυτό όλα τα μέσα, όλη τη συκοφαντία και το ψέμα. Μα αυτές οι συκοφαντίες στην ύπαιθρο, όπου μας είδανε και μας νιώσανε, έγιναν συντρίμμια. Στις πόλεις θα γίνει κι αυτού το ίδιο.

Σε λίγες μέρες θα δείτε κι εσείς μόνοι σας την πραγματικότητα. Γιατί ο δικός μας σκοπός είναι ένας: Πώς θα ζήσει καλύτερα ο λαός μας!

Όταν είταν εδώ ο κατακτητής, αυτοί θέλανε τότε την τάξη. Εμείς θέλαμε την αταξία για να κάνουμε ανυπόφορη τη ζωή του κατακτητή. Τώρα αυτοί θέλουνε την αταξία. Μα εμείς θέλουμε την τάξη. Αυτοί είναι οι οργανωτές του εμφυλίου πολέμου για να εκμεταλλεύονται το λαό μας. Αυτοί είναι οι λύκοι, που προσπαθούν να κατασπαράξουν το κοπάδι, εμάς, εσάς, όλους μας, το λαό δηλαδή.
Τηρήσαμε τις υποσχέσεις μας.

Ο ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ υποσχέθηκαν στο λαό την πάλη ενάντια στον κατακτητή και την απελευθέρωση της χώρας μας. Αυτές τις υποσχέσεις τις τηρήσαμε. Εμείς δεν δημιουργήσαμε κυβερνητικό τύπο. Αυτός δημιουργήθηκε μόνος του από το λαό. Από τον Οκτώβρη του 1942 μόνος του ο λαός τράβηξε στις εκλογές της αυτοδιοίκησης του.

Ο θεσμός αυτός της αυτοδιοίκησης, που για πρώτη φορά εμφανίστηκε στην Ευρυτανία, αποτέλεσε την απαρχή της δημιουργίας του από το χωριό μέχρι την Π.Ε.Ε.Α. αργότερα.

Εμείς είμαστε υπέρ της ενότητας και χάρη στις προσπάθειες τις δικές μας οφείλεται κατά 9 5% η δημιουργία της εθνικής κυβερνήσεως, κάτω από την οποία αγωνιζόμαστε σήμερα. Μέχρι τη Λάρισα η πατρίδα μας είναι τώρα ελεύθερη. Και γρήγορα θ' απελευθερώσουμε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα.

Έτσι και η δεύτερη μας υπόσχεση τείνει να πραγματοποιηθεί ολοκληρωτικά.
Η πάλη μας για τη λαοκρατία.

Μα εμείς υποσχεθήκαμε στο λαό και κάτι άλλο: Ότι δεν θ' αφήσουμε το όπλο από το χέρι μας αν δεν πετύχουμε και τη διπλή λευτεριά: τη λαοκρατία. Για αυτό θα παλέψουμε για να εκτελέσουμε κι αυτή την υπόσχεση μας, αφιερώνοντας και θυσιάζοντας την ζωή μας ακόμα για τη λαοκρατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

Ο ΕΛΑΣ στα χέρια πρώτα της Κ.Ε. του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ αργότερα αποτέλεσε το δυνατό όπλο της διατήρησης του λαού μας στη ζωή. Τον μοχλό της γρηγορότερης απελευθέρωσης μας. Τώρα, στα χέρια της εθνικής μας κυβέρνησης, που αποτελείται απ' όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις και που υπόσχεται στο πρόγραμμα της λαοκρατικές λύσεις, θ' αποτελέσει την εγγύηση, ότι θα συνεχίσουμε τον πόλεμο μέχρι την ολοκληρωτική συντριβή του φασισμού κι ότι θα εξασφαλισθούν οι ως τώρα κατακτήσεις του λαού μας και θα κερδηθούν και νέες.

Φωνάζατε πολύ για την θανατική καταδίκη των προδοτών, των συνεργατών του καταχτητή και των εκμεταλλευτών της δυστυχίας τού λαού στα χρόνια της κατοχής. Όταν εμείς δεν είχαμε τη δυνατότητα να τους δικάσουμε, τους εκτελούσαμε. Αργότερα τους δικάζαμε σε στρατοδικεία. Τώρα, όσους έχουμε συλλάβει θα τους παραδώσουμε στην δικαιοσύνη. Υπάρχει η νόμιμη πια κυβέρνηση και αυτή θα αποφασίζει για όλα. Μη φωνάζετε λοιπόν. Αυτοί θα δικασθούν και θα καταδικασθούν. Μα δεν θάχει και μεγάλη σημασία.

Τεράστια σημασία θάχει αν καταδικάσετε και θανατώσετε εσείς, ο κυρίαρχος λαός, το καθεστώς που γεννάει τέτοια καθάρματα.

Μεθαύριο θα τραβήξουμε στις εκλογές. Το πρώτο ράπισμα πρέπει να δοθεί στο δημοψήφισμα, με την οριστική καταδίκη του φιλοβασιλισμού και την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας.

Αλλά γιατί στρεφόμαστε με τόση μανία ενάντια στο βασιλιά;

1.Γιατί αυτός πρώτα-πρώτα δεν είναι ούτε Έλληνας. 2.Γιατί μας τον φέρανε με το ψεύτικο δημοψήφισμα του 1935. 3.Γιατί είναι επίορκος. Καταπάτησε το Σύνταγμα του 1911 κι έβαλε δικτάτορα τον πεμπτοφαλαγγίτη Γιάννη Μεταξά. 4. Γιατί άφησε όλους τους ανίκανους και πεμπτοφαλαγγίτες στρατηγούς και υπουργούς να προδώσουν τον πόλεμο της Αλβανίας και να υποδουλώσουν την πατρίδα μας. 5. Τέλος, γιατί στην εθνική μας συμφορά του 1941, αντί να καθίσει εδώ και να θυσιαστεί σαν άλλος Κόδρος των Αθηνών, μας εγκατέλειψε.

Αν ήτανε καλός έπρεπε να καθίσει εδώ κι αντί να βγει στο κλαρί ο Άρης και δεν ξέρω ποιος άλλος, να βγει αυτός να οργανώσει τον αγώνα και να είναι τώρα δικαιωματικά βασιλιάς μας και αρχηγός μας. Με τη στάση του ο ίδιος παραιτήθηκε ουσιαστικά και τυπικά του δικαιώματος επί του θρόνου της Ελλάδος.

Αυτά βέβαια γι' αυτόν προσωπικά κι ανεξάρτητα από την πεποίθηση μας πώς δεν χρειάζεται κανένας θρόνος, μα δημοκρατία για να προκόψει η Ελλάδα μας.
Σεβόμαστε τη λαϊκή θέληση.

Το δεύτερο ράπισμα πρέπει να δοθεί στις εκλογές, που θα καθορίσουν το πολίτευμα της χώρας μας. Εμάς, η μόνη μας φιλοδοξία είναι να είμαστε υπηρέτες του λαού. Γι' αυτό θα σεβαστούμε την ετυμηγορία σας, όποια κι αν είναι αυτή.

Μα έχουμε αυτές τις απαιτήσεις: Να ψηφίσει ο λαός ανεπηρέαστα και να σεβασθούν το λαό.

Αν αυτά δεν εκτελεστούν, τότε σας υποσχόμαστε ότι πάλι θα ξαναβγούμε στο βουνό. Μα είμαι βέβαιος ότι αυτά δεν θα συμβούν. Γιατί ο λαός μας χειραφετήθηκε πια. Δοκιμάσθηκε και ξύπνησε. Θ' ακολουθήσει τους δρόμους που του δείχνουμε και που μοναδικά τον συμφέρουν.

Με την πεποίθηση αυτή, τελειώνοντας, σας καλώ να φωνάξουμε:

Ζήτω ο κυρίαρχος λαός μας!

ΠΗΓΗ:
 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023

Οι χριστιανοσοσιαλιστές ως ιστορική συνιστώσα της Αριστεράς

Από  Γιώργος Αλεξάτος
 -

«Όσο υπάρχει δυστυχία στη Γη, είναι αμαρτία να μας διχάζει το τι συμβαίνει στον ουρανό» 
(Ραούλ Φολερό, Γάλλος καθολικός επίσκοπος)

Όσο δεδομένη είναι η διαχρονική σχέση της Εκκλησίας με την κρατική εξουσία και την κυρίαρχη ιδεολογία, άλλο τόσο δεδομένη είναι και η διαχρονική παρουσία αντικαθεστωτικών απόψεων και πρακτικών μεταξύ των θρησκευόμενων.

Σύμφωνα με τους κλασικούς του μαρξισμού, η πίστη στην ύπαρξη ανώτερων πνευματικών δυνάμεων, που δημιούργησαν και επηρεάζουν τον υλικό πραγματικό κόσμο, απορρέει από την άγνοια των φυσικών νόμων και επιδιώκει να καλύψει τα κενά της επιστημονικής γνώσης, δίνοντας  απαντήσεις στην υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου.

Η θρησκευτική πίστη λειτουργεί, έτσι, ως «το όπιο του λαού», κατά την κλασική έκφραση του Μαρξ, ως παρηγοριά μπροστά στις αντιξοότητες της ζωής και την αγωνία του θανάτου. Παράλληλα, χρησιμοποιείται από τις κυρίαρχες τάξεις για την ιδεολογική αποδοχή της εξουσίας τους, είτε γιατί είναι επιβεβλημένη από θεϊκές δυνάμεις είτε γιατί οι αγώνες για την ανατροπή της εντάσσονται στη ματαιότητα του φθαρτού υλικού κόσμου.

Ωστόσο, από τις γραμμές του διεθνούς εργατικού σοσιαλιστικού και κομμουνιστικού κινήματος, ακόμη και στις πολιτικές οργανωμένες μορφές του, δεν αποκλείστηκαν και οι θρησκευόμενοι. Υπήρξαν μάλιστα και ρεύματα που επιδίωκαν τον εμπλουτισμό του σοσιαλιστικού απελευθερωτικού αιτήματος με θρησκευτικής προέλευσης αντιλήψεις, έτσι ώστε να εμφανιστούν και σημαντικές τάσεις χριστιανοσοσιαλιστικέςαναρχοχριστιανικές κ.ά. Στις περιπτώσεις αυτές προβάλλονται θρησκευτικές αντιλήψεις περί ισότητας των ανθρώπων, κοινωνικής δικαιοσύνης, κοινοκτημοσύνης των μέσων παραγωγής και των αγαθών κ.λπ.

Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στα αναρίθμητα αγροτικά εξισωτικά κινήματα και τις εξεγέρσεις που εμπνέονταν από το χριστιανικό αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης και συγκλόνιζαν επί αιώνες τη μεσαιωνική και αναγεννησιακή Δύση, φτάνοντας μέχρι το κίνημα της «Θεολογίας της Απελευθέρωσης», που από τη δεκαετία του 1960 επηρεάζει την Καθολική Εκκλησία, κυρίως στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Εκεί όπου μεγάλα τμήματα του θρησκευόμενου λαϊκού κόσμου στηρίζουν την Αριστερά, ενώ αριστεροί ηγέτες, όπως ο Τσάβες, ο Μοράλες, ο Μαδούρο κ.ά., δεν δίστασαν να δηλώσουν δημοσίως τη θρησκευτική τους πίστη.

Αναφερόμενοι στην Ελλάδα, είναι γνωστό ότι, ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι πρώτες σοσιαλιστικές και αναρχικές κινήσεις περιλάμβαναν και χριστιανοσοσιαλιστές.

Στην Πάτρα συγκροτήθηκαν και χριστιανοσοσιαλιστικές οργανώσεις, στο ρεύμα αυτό εντασσόταν ο Μαρίνος Αντύπας και κάποιοι από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης του Εργατικού Κέντρου στον Βόλο κ.λπ.

Από την ίδρυση του ΣΕΚΕ (του μετέπειτα ΚΚΕ), το 1918, η αποδοχή των αθεϊστικών φιλοσοφικών θέσεων του μαρξισμού έθετε σταθερά το ερώτημα της σχέσης των θρησκευόμενων αγωνιστών με το κόμμα.

Η απάντηση ήταν ότι η θρησκευτική πίστη δεν μπορεί να είναι εμπόδιο στην ένταξη αγωνιστών στο κίνημα και το κόμμα. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν προβάλλονταν συνάμα και οι φιλοσοφικές θέσεις του “διαλεκτικού υλισμού”.

H ιστορική ιδεολογική ταύτιση της Ορθοδοξίας με τον ελληνικό εθνισμό, καθώς και το ό,τι η Εκκλησία δεν κατείχε μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις (τουλάχιστον όχι όσο συνέβαινε με την Εκκλησία στη Δύση) και ο λαϊκός κλήρος ήταν στην πλειονότητά του φτωχός, δεν επέτρεψαν τη διαμόρφωση στην Ελλάδα αντικληρικαλιστικού κινήματος, ανάλογου μ’ αυτό που εμφανίστηκε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αν και ο συντηρητισμός της Εκκλησίας εκφράστηκε τόσο με την αντιαθεϊστική προπαγάνδα όσο και με ακραίες εκδηλώσεις διώξεων των φορέων προοδευτικών ιδεών, όπως ήταν τα «Αθεϊκά» του Βόλου το 1911 και τα «Μαρασλειακά» το 1925, η Ορθόδοξη Εκκλησία κρατούσε, σε γενικές γραμμές, προσεκτική στάση απέναντι στους κομμουνιστές. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως το 1924 η Ιερά Σύνοδος, που συγκλήθηκε για την καταδίκη του βιβλίου του Γιάννη Κορδάτου «Ο κοινωνικός χαρακτήρας της Επαναστάσεως του 1821», κατέληξε στην απόφαση να αποφύγει μια κατά μέτωπο επίθεση εναντίον των κομμουνιστών, εκτιμώντας πως διέθεταν σημαντική επιρροή στην εργατική τάξη και σε κύκλους διανοουμένων. Εντούτοις, το 1927 εκδόθηκε εγκύκλιος κατά του αθεϊσμού.

Κυριακή 28 Μαΐου 2023

ΑΔΑΠΑΝΗ ΕΥΛΑΒΕΙΑ



 Του Γιώργου Τασιόπουλου


ΓΙΑΤΙ όμως εγώ, την αποχή από το κομματικό παζάρι, τη μη "εμπλοκή της Εκκλησίας και κληρικών της στα πολιτικά δρώμενα της χώρας",
όπως διακήρυξε ο Αρχιεπίσκοπος, τη βλέπω ως ωμή πολιτική παρέμβαση της διοικούσας εκκλησίας υπέρ των παραδοσιακών "νυκοκυραίων" πολιτικών;

Από τη στιγμή που βγήκαν τα πρώτα εκλογικά αποτελέσματα οι πάντες διαβάζουν σελίδα σελίδα, παράγραφο παράγραφο, λέξη λέξη, υποσημείωση υποσημείωση το πρόγραμμα της ΝΙΚΗΣ...

Άλλωστε τα προγράμματα και οι προεκλογικές υποσχέσεις των θριαμβευτών στις εκλογές κρίθηκαν ανεφάρμοστα από την ΚΟΜΙΣΙΟΝ. 

Να τους ξαναψηφίσουμε όμως γιατί είναι ευλογημένοι!

___________
Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας θα βρεθεί στο Άγιο Όρος το Σαββατοκύριακο 3 και 4 Ιουνίου, με τον γιο του Κωνσταντίνο. 

Πριν λίγες ημέρες ο Πρωθυπουργός συνοδευόμενος από μέλη της οικογένειας του και πιο συγκεκριμένα από τη σύζυγό του Μαρέβα και τα παιδιά του Κωνσταντίνο και Δάφνη βρέθηκε στον Καθεδρικό ναό των Αθηνών προκειμένου να προσκυνήσει την θαυματουργή Εικόνα του Άξιον Εστί.

Ο χαρακτηρισμός "Αδάπανη ευλάβεια"  είναι μια φράση ταιριαστή στην περίπτωσή μας του Μεγάλου Βασιλείου.

ΠΗΓΗ-Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Πέμπτη 25 Μαΐου 2023

π. Τιμόθεος Λαγουδάκης: ένας μάρτυρας αγωνιστής κατά της Χούντας που το όνομά του χάθηκε στην ομίχλη του χρόνου


Το όνομα του Τιμόθεου Λαγουδάκη, δεν θυμίζει σε πολλούς το παραμικρό. Κι όμως ήταν ένας μάρτυρας αγωνιστής κατά της Χούντας, που έχασε τη ζωή του σε «περίεργο» τροχαίο και το όνομά του εξαφανίστηκε στην ομίχλη του χρόνου…

Οι πολλοί γνωρίζουν ελάχιστα για τα θύματα της χούντας των Συνταγματαρχών, ίσως γιατί δεν έτυχαν της δημοσιότητας που θα έπρεπε ίσως πάλι γιατί η θυσία και οι αγώνες τους χάθηκαν στο... πανηγυρικό τοπίο της Μεταπολίτευσης.

Κάποιοι «διασώθηκαν» στη μνήμη, όπως ο ταγματάρχης Σπύρος Μουστακλκής, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, η μνήμη του δικηγόρου Νικηφόρου Μανδηλαρά ή του βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά. Επίσης κάτι λέει σε κάποιους το όνομα Παναγιώτης Ελής, ο πρώτος πολιτικός κρατούμενος που δολοφονήθηκε από το δικτατορικό καθεστώς.
Όμως τα ονόματα των ιερέων Τιμόθεου Λαγουδάκη και Παντελεήμονα Κατσούλη, σίγουρα δεν έχουν να πουν το παραμικρό. Κι όμως ήταν κι αυτοί ήρωες που πρόταξαν τα στήθη τους στη δικτατορία και μάλιστα πλήρωσαν με τη ζωή τους τη δράση τους.

Δυστυχώς γι’ αυτούς δεν επέζησαν της 7χρονης λαίλαπας, που σάρωσε την Ελλάδα για να εξαργυρώσουν την αντιστασιακή δράση τους, όπως έκαναν άλλοι, που αντιστάθηκαν από τον καναπέ τους...

Τετάρτη 24 Μαΐου 2023

ΒΙΝΤΕΟ – Δημήτριος Μόσχος: Η συσχέτιση πολιτικής και θρησκευτικής πραγματικότητας




Πώς σχετίζονται οι πολιτικές πρακτικές με τη θρησκευτική και εκκλησιαστική πραγματικότητα; Συνδέονται αυτές οι δύο με κάποιον τρόπο ή είναι δύο ασυμβίβαστες αλλά παράλληλες;

Η πολιτική θεολογία, παρότι δεν αναφέρεται σε αυτό που οι περισσότεροι από εμάς σκεφτόμαστε όταν αναφερόμαστε στην πολιτική, μας δίνει έναν ιδεατό τρόπο λειτουργίας της πολιτικής ενός κράτους, παίρνοντας παράδειγμα από τους Αποστόλους και την Εκκλησία την οποία οι ίδιοι ίδρυσαν αλλά βλέποντας παράλληλα τις ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν στην Εκκλησία ή στο κράτος.

Ασχολείται γενικά με τη διαχείριση του ποιμνίου ή των πολιτών και όχι με αναγκαστικά με τη διαχείριση της δοθείσας εξουσίας, πάντοτε με γνώμονα την ευαγγελική και αποστολική παράδοση και όχι σε ένα στενό και κανονιστικό πλαίσιο.

Με τον κ. Δημήτριο Μόσχο, αναπληρωτή καθηγητή και πρόεδρο του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Παρασκευή 19 Μαΐου 2023

π. Γεώργιος Πυρουνάκης – 16 Μαΐου 1988

ΣύνταξηΚωνσταντίνα Τασιοπούλου



Ο πατέρας Γεώργιος Πυρουνάκης, φωτισμένος θεολόγος, παιδαγωγός και αντισυμβατικός κληρικός αγαπήθηκε όσο λίγοι στο χώρο. Σε όλη τη ζωή του ανέπτυξε πλούσια και πολυσήμαντη κοινωνική και φιλανθρωπική δραστηριότητα, ιδίως για τα παιδιά και τους νέους και αγωνίστηκε για τον εκδημοκρατισμό των πολιτειακών θεσμών, αλλά και της Εκκλησίας. Φοιτητής ακόμη της Θεολογίας μπήκε στους κοινωνικούς αγώνες με ασυμβίβαστο πάθος. Πρωτοποριακή ήταν η ίδρυση του πρώτου νυχτερινού Γυμνασίου Ελλάδας στον Πειραιά, οι πολλές “Φιλικές Ομάδες Νέων”, οι κατασκηνώσεις για τους εργαζόμενους νέους και το πρώτο Λαϊκό Πανεπιστήμιο. Το 1940 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο του. Την ίδια χρονιά η δικτατορία του Μεταξά σταμάτησε την δραστηριότητά του.

Αγωνιστής σε περιόδους ανελευθερίας υπέστη επανειλημμένα διώξεις, αλλά εξακολούθησε τον αγώνα του ασυμβίβαστος. Την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών, ο πατήρ Γ. Πυρουνάκης ήταν ένας από τους λιγοστούς ιερωμένους που δήλωσε έμπρακτα την αντίθεσή του στο καθεστώς, εκφωνώντας «κηρύγματα ελπίδας», με μηνύματα ελευθερίας και αγώνα, και υπερασπίζοντας πολλούς αντιστασιακούς στις γνωστές δίκες της χούντας. Η αγάπη προς τον συνάνθρωπο, βασικός άξονας της δράσης του, εκφράστηκε δυναμικά μέσα από την πετυχημένη οργάνωση της Ενορίας του στην εργατούπολη της Ελευσίνας που θεωρήθηκε πρότυπο για τη λύση των κοινωνικών προβλημάτων, κατά τη διάρκεια της διακονίας του από το 1949 ως το 1964. Άλλα έργα του είναι οι νυχτερινές Δημοτικές Σχολές στη Δραπετσώνα, την Άγια Σοφία, τον Άγιο Νικόλαο και τα Ταμπούρια, ο Σύνδεσμος Νέων Πειραιώς, τα Φιλικά Αναρρωτήρια, το Οικοτροφείο Σιβιτανιδείου κ.α. Πέθανε στις 16 Μαΐου 1988.

Για τη συμπλήρωση 35 χρόνων από τον θάνατό του π. Γεώργιου Πυρουνάκη και το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ αφιέρωμα του 1984 από τη σειρά «Μονόγραμμα» το οποίο καταγράφει την προσφορά του ως θεολόγου, την κοινωνική του δράση και τον αντιστασιακό του αγώνα:

ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΑΤΕΡΑΣ ΠΥΡΟΥΝΑΚΗΣ

Τετάρτη 17 Μαΐου 2023

Η μεταστροφή του Σαούλ



Ενώ στη μεταστροφή του Σαούλ το θαύμα έγινε μια φορά στην περίπτωση των πολιτικών επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα χρόνια!

Στις φωτογραφίες ο Αλέξης Τσίπρας υποδέχεται με σεβασμό τους Αγιορείτες πατέρες που μετέφεραν την εικόνα του Άξιον Εστί από το Πρωτάτο του Αγίου Όρους, και η Θεοδώρα Τζάκρη με την εικόνα της Παναγίας!

Γερομοριάς 

Δευτέρα 15 Μαΐου 2023

Ορθόδοξη πρόσληψη της πολιτικής

Μια σύντομη προσέγγιση

από Γιώργος Τασούδης



H διασάλευση που προξένησε στην κτίση η αποσκίρτηση του ανθρώπου από το θείο θέλημα, περιγράφεται με τρόπο γλαφυρό από τον όσιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο (Λόγος ηθικός 1 – 2). Η θεία πρόνοια και ευσπλαχνία, αντι-αντιδρώντας άμεσα, αποσόβησε τα χειρότερα, μέσω των φυσικών νόμων, οι οποίοι μπορεί να απείχαν από την παραδείσια ισορροπία και αρμονία, προστάτευσαν όμως τον κόσμο από την απόλυτη παράδοσή του στο χάος, από την εξάρθρωση και τον κατακερματισμό.

Πέραν των φυσικών νόμων, ένα από τα «προικιά» του Θεού στον μεταπτωτικό άνθρωπο, στο πλαίσιο της συνοχής των κοινωνιών που έμελλε να συσταθούν, δύναται να θεωρηθεί και η πολιτική. Στην Εκκλησία, ως σώμα Χριστού, γίνεται παραδεκτός ο θεόδοτος χαρακτήρας της εξουσίας, τόσο «ίνα μη ο κόσμος εις ακοσμία εμπέση» (Ισίδωρος Πηλουσιώτης, PG 78, 657) όσο και σε αναρχία, καθόσον «η αναρχία παντού κακόν και συγχύσεως αίτιον» (Ιωάννης Χρυσόστομος, PG 60, 615).

Εξού κι ο Ορθόδοξος Χριστιανός προσεύχεται για τους ανθρώπους της εξουσίας (Α΄ Τιμ. 2:1-3, Α΄ Κλημ. 61:1, Πολύκαρπος Σμύρνης Προς Φιλ. 12:3, Ιουστίνου Α΄ Απολογία 17:3), είναι νομιμόφρων σε κάθε Πολιτεία (Ρωμ. 13, 1-7 και Α΄ Πετρ. 2, 11-18), αλλά υπό την αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση ότι «εν αις αν εντολή Θεού μη εμποδίζεται» (Μ. Βασίλειος, PG 31, 860). Διότι η βιβλική και αποστολική παρακαταθήκη προτάσσουν όπως «ζητείτε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού» (Ματθ. 6, 33), «απόδοτε ουν τα καίσαρος καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (Ματθ. 22, 21), και «πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον η ανθρώποις» (Πράξ. 5, 30).

Τετάρτη 3 Μαΐου 2023

Ανακοίνωση Της ΧΔ Για Την Εργατική Πρωτομαγιά




Την 01/05/2023, το Γραφείο Τύπου της Χριστιανικής Δημοκρατίας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

Η Εργατική Πρωτομαγιά προέρχεται από τις πρώτες προσπάθειες των εργαζομένων να διεκδικήσουν ορισμένα θεμελιώδη δίκαιά τους έναντι της εργοδοσίας της εποχής εκείνης, δηλαδή τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Σικάγο του 1886.

Στη χώρα μας, αντίστοιχη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε από εργάτες αλλά και Έλληνες σοσιαλιστές το 1893. Αξιοσημείωτη είναι η επίδραση των χριστιανικών ιδεών στους τότε (μη-μαρξιστές) σοσιαλιστές, εφόσον αυτοί είχαν συνθήματα όπως “εις δι’ έκαστον και έκαστος δι’ ένα”(=Ένας για όλους και όλοι για ένα”!)
Στις μέρες μας, η κατάσταση των ανθρώπων που ζουν από τη δουλειά τους είναι οικτρή και εξοργιστική. 13 ολόκληρα χρόνια μετά την είσοδο στα μνημόνια με τον μοιραίο ΓΑΠ του 44%, η επίσημη ανεργία της χώρας μας βρίσκεται να είναι διπλάσια των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο 11,6%. Για να δοθεί ένα μέτρο σύγκρισης, η ανεργία στη Χιλή το 1973 πριν το πραξικόπημα Πινοσέτ ήταν στο 3% (όσο είναι σήμερα στη Γερμανία), ενώ η επίσημη ανεργία στα επόμενα χρόνια έφτασε το εξαπλάσιο 18.9% του 1982.
Σήμερα, εν έτει 2023, το αφορολόγητο όριο ακόμη βρίσκεται κοντά στις €8500 και ο κατώτατος μισθός μόλις ξανανέβηκε -προεκλογικά- στις ονομαστικές τιμές του 2005.

Η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανέργων στην Ε.Ε. μετά από την Ισπανία (11.6%) και επίσης έχει 36% του εργατικού δυναμικού της με υψηλότερα τυπικά προσόντα από τις αντίστοιχες δουλειές τους.

Η επίσης μοιραία κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει φροντίσει ώστε η ακρίβεια να ροκανίσει ένα μεγάλο ποσοστό του πενιχρού εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών. Η κυβέρνηση αυτή στάθηκε παντελώς -όχι ανίκανη αλλά- χωρίς θέληση να ελέγξει κατά στοιχειώδη τρόπο τα ολιγοπώλια, τα οποία εκτόξευσαν τις τιμές κατά βούληση, σε ενέργεια και άλλους κρίσιμους τομείς για το λειτουργικό κόστος. Αποτέλεσμα, το ψωμί να έχει 1,20€, το φτηνότερο τυρί τα 7-8€ το κιλό, σε μια αύξηση που φτάνει ως και το 40 ή και 60% σε ορισμένα βασικά είδη. Αποκοίμιζε τον απλό άνθρωπο με προσβλητικούς ισχυρισμούς ότι τάχα δεν ξέρει πώς προκύπτει ο πληθωρισμός (αντιπρόεδρος Άδ. Γεωργιάδης).

Ως Χριστιανοί, το εργατικό ζήτημα είναι κορυφαίας σπουδαιότητας για εμάς. Πρόκειται για ένα δομικό πρόβλημα που έχει το αστικό σύστημα, το οποίο αφήνει τον κάτοχο κεφαλαιουχικής ιδιοκτησίας να αλωνίζει και θέτει τον εργαζόμενο άνθρωπο υπό το “έλεός” του. Σύμφωνα με τον Αγ. Νικόλαο Βελιμίροβιτς, ο καπιταλιστής έχει τη νιχιλιστική νοοτροπία του ακόρεστου πλεονέκτη, όπου καμιά αξία πέραν της αυθαιρεσίας του δεν υπάρχει: «Εγώ ανέκαθεν αισθανόμουν βαθιά περιφρόνηση απέναντι στους αδύναμους καί πεινασμένους ανθρώπους, πού ζητούν μια αλλαγή οικονομική καί νομική, η οποία θα έδινε καί σ’ αύτούς ψωμί καί δικαιώματα τόσα όσα έχει καί κάθε αριστοκράτης». Η παράδοση της Εκκλησίας μιλάει με τα σκληρότερα λόγια για τους πλεονέκτες και αποστερητές του δίκαιου μισθού των εργατών του οποίους εξαρχής θεωρεί ως δολοφόνους: “εκχέων αίμα ο στερών μισθόν μισθίου”.

Δευτέρα 17 Απριλίου 2023

ΠΕΡΙ ΑΘΕΩΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΝ



Γιώργος Αλεξάτος


Η πίστη στη δυνατότητα της επιστήμης να απαντήσει έως και στα βαθιά υπαρξιακά ερωτήματα του ανθρώπου δεν έχει καμιά σχέση με τον μαρξισμό και δέχτηκε αμείλικτο χτύπημα με την ανακάλυψη του ασυνείδητου από τον Φρόιντ. Πρόκειται για μια αντίληψη που χαρακτήριζε τον αστικό διαφωτισμό, παίρνοντας την πιο σαφή μορφή της με τον θετικισμό του 19ου αιώνα.

Όπως και κάθε άλλη πίστη είναι σεβαστή, αλλά ως μαρξιστής ξεκινάω από την κριτική του Μαρξ* στον Φόιερμπαχ, που νόμιζε κι αυτός ότι το ξεπέρασμα των δεινών της Ανθρωπότητας θα συντελούνταν με την απαλλαγή από τη θρησκεία.

Ο Μαρξ απάντησε πως η θρησκεία θα παραμένει καταφύγιο των ανθρώπων όσο αυτοί νιώθουν κοινωνικά ανασφαλείς και καθήκον των επαναστατών είναι ο αγώνας για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Γι' αυτό και ο Λένιν έλεγε πως ακόμη κι ένας παπάς μπορεί να είναι μέλος του κόμματος αν αποδέχεται το πρόγραμμά του, γι' αυτό είχαμε και 4.000 ιερωμένους στο ΕΑΜ, γι' αυτό και τα επαναστατικά κινήματα της Λατινικής Αμερικής συνδέονται με τη Θεολογία της Απελευθέρωσης κ.λπ.

Δευτέρα 10 Απριλίου 2023

Με μεγάλο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε η ομιλία και συζήτηση με θέμα: «Ανάσταση: Ψευδαίσθηση ή Επανάσταση»

Αν δεν πρόκειται να καταργηθεί ο θάνατος, κι αν ο θάνατος είναι κυριολεκτικά και απόλυτα η αυλαία, κι αν το "Χριστός Ανέστη" είναι ένα γλυκό ψεύδος, τότε κανένα από τα ωραία του ανθρώπου (η αγάπη, η ομορφιά, η αλληλεγγύη) δεν πρόκειται να νικήσει. Κανένα δεν πρόκειται να ανοιχτεί στην ελευθερία. Θα σβήσουν όλα μέσα στο τελικό τίποτα. Θα έχουν υπάρξει ως φλόγες υπέροχες μα φευγαλέες, που δεν μπόρεσαν να μεταμορφωθούν σε φωτιά άσβεστη. 

Αναρτώ στη συνέχεια την σύντομη αποτύπωση της ομιλίας μου ("Ανάσταση: Ψευδαίσθηση ή Επανάσταση;") και της συζήτησης που έγινε στον αγαπημένο τόπο μου, τον Βύρωνα, την Κυριακή των Βαΐων 2023, όπως την δημοσιεύει η μαχητική ιστοσελίδα "Ρωγμή στην Ενημέρωση και τα δρώμενα του Βύρωνα". Όλους τους ευχαριστώ, άθεους και ένθεους στοχαζόμενους φίλους, που ανταμώσαμε εκεί. 

Και (πράγμα που ένιωθα έντονα την ώρα την εκδήλωσης) χάρηκα που έγινε αυτή η κουβέντα ανήμερα των Βαΐων, ημέρα του εκτελεσμένου από τους Ναζί θείου μου, του οποίου και φέρω το όνομα. Επί 79 χρόνια ο Βάιος Παπαθανασίου είναι... τι; Νεκρός! Ήτοι, ανύπαρκτος; Η καρδιά μου, πίνοντας απ' το κρασί της πίστης, λέει πως ο θείος Βάγιας (που έφυγε πριν γεννηθώ) ζει ήδη 79 δικά μας χρόνια στη "χώρα των ζώντων", με άλλον τρόπο ύπαρξης. Καλή Ανάσταση, καλή λαχτάρα για την Ανάσταση με πράξη και λόγο και ψυχή.

Θανάσης - Βάϊος Ν. Παπαθανασίου / Μ. Δευτέρα, 10-4-2023

___________________

Με μεγάλο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε η ομιλία και συζήτηση με θέμα: «Ανάσταση: Ψευδαίσθηση ή Επανάσταση»


Στον περιοδικό Τύπο και στη βιβλιογραφία εμφανίζεται πληθώρα άρθρων, σχετικά με την ιστορική, θεολογική και πολιτιστική προσέγγιση για το Πάσχα και την Ανάσταση.

Την Κυριακή 9 Απριλίου πραγματοποιήθηκε μια διαφορετική εκδήλωση για την Ανάσταση στο Βύρωνα.

Προσκαλεσμένος του μικρασιατικού συλλόγου ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ ΣΤΕΓΗ, ο θεολόγος Θανάσης Ν. Παπαθανασίου μίλησε με θέμα:

«Ανάσταση: Ψευδαίσθηση ή Επανάσταση;»



Ο Θανάσης Παπαθανασίου με το ζεστό, μεστό του λόγο «καθήλωσε» τους παραβρισκόμενους και τις παρευρισκόμενες που είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την εξαίρετη του ομιλία του, έδωσε μια ιδιαίτερη προσέγγιση στο νόημα της Ανάστασης.

Την εκδήλωση προλόγισε ο Πρόεδρος του συλλόγου Δημήτρης Σάρολας ο οποίος καλωσόρισε όλες και όλους που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του συλλόγου, ευχαρίστησε και έδωσε το λόγο στον Απόστολο Κοκκόλια, υπεύθυνο πολιτισμού της Πανιωνίου Στέγης για να παρουσιάσει τον ομιλητή, ο οποίος είναι Αναπλ. Καθηγητής στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας (δημόσια πανεπιστημιακή σχολή) και διευθυντής του Περιοδικού ΣΥΝΑΞΗ. Ο κ. Παπαθανασίου διετέλεσε και δημοτικός σύμβουλος το 2014-15 για σύντομο διάστημα, με την δημοτική αρχή Κατωπόδη. Όπως ανέφερε ο κ. Κοκόλιας, πρόκειται για έναν θεολόγο που διαφοροποιείται από την σκοταδιστική αντίληψη περί θρησκείας.

Τρίτη 4 Απριλίου 2023

Μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ. Υπήρξαν και τέτοιοι ρασοφόροι. Πέθανε σαν σήμερα το 1962.




 "Ο Ιωακείμ, ήταν ξεχωριστός, ήταν ένας νέος Παπαφλέσσας.

 Αντρειωμένος Δεσπότης και φλογερός πατριώτης, τα έδωσε όλα για τη Λευτεριά. Κι όταν ο τόπος αποτίναξε το ζυγό, αντί κάθε επιβράβευσης, εισέπραξε το μίσος από τους άσφαιρους και δουλοπρεπείς, που τον καθαίρεσαν". 

Αυτές οι δυο προτάσεις από τον πρόλογο του βιβλίου του Γιάννη Ευτυχίδη, "Ο ανταρτοπαπάς - Ενας Ζορμπάς με ράσα (Μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ", συνοψίζουν όλη την προσωπικότητα και την αντιμετώπιση που είχε από το αστικό κράτος και την ηγεσία της επικρατούσας θρησκείας, αυτός ο αγωνιστής ρασοφόρος.

Αυτή η μεγάλη μορφή της Εθνικής Αντίσταση που πέθανε σαν σήμερα 2/4/1962 έχει ένα αγωνιστικό βιογραφικό που δεν υπάρχει παρόμοιο σε κληρικό.


"Ο Ιωακείμ, ήταν ξεχωριστός, ήταν ένας νέος Παπαφλέσσας. Αντρειωμένος Δεσπότης και φλογερός πατριώτης, τα έδωσε όλα για τη Λευτεριά. Κι όταν ο τόπος αποτίναξε το ζυγό, αντί κάθε επιβράβευσης, εισέπραξε το μίσος από τους άσφαιρους και δουλοπρεπείς, που τον καθαίρεσαν". 



Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023

«Η διαφορά μεταξύ κατάγματος και αυτοάνοσου».


Του Θανάση Ν Παπαθανασίου 


Όταν βρέχει, τη βροχή τη λέμε βροχή. Πολύ σωστά! Κι όταν χιονίζει, το χιόνι το λέμε χιόνι. Πώς αλλιώς; Χρειάζεται να ονοματίζουμε την πραγματικότητα, για να καταπιαστούμε με αυτήν. 

Παρόμοια, όταν ψυχολόγοι, θεολόγοι, κοινωνιολόγοι κλπ μιλάμε για την σημερινή κοινωνική μας πραγματικότητα, ονοματίζουμε τη νεωτερικότητα και τη μετανεωτερικότητα, ονοματίζουμε τον καταναλωτισμό, ονοματίζουμε την εκκοσμίκευση και τη μεταεκκοσμίκευση, ονοματίζουμε το ψηφιακό σύμπαν, μα... για δες! Σπανίως ονοματίζεται (και εξετάζεται) και το οικονομικό σύστημα το οποίο συναπαρτίζει και συνέχει την σημερινή μας πραγματικότητα! Γιατί άραγε ο καπιταλισμός (με οιονδήποτε επιθετικό προσδιορισμό) σπανίως ονοματίζεται;... Πώς γίνεται να θες να μιλήσεις για το σήμερα, αλλά να μην ασχολείσαι με το χιόνι όταν χιονίζει; 

Το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου έκανα μια ομιλία στην οποία έδωσα τον τίτλο «Η διαφορά μεταξύ κατάγματος και αυτοάνοσου». Στο πλαίσιο της συζήτησης για την ενδοοικογενειακή βία, προσπάθησα να ρίξω θεολογική ματιά στην ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ, την ΔΟΜΙΚΗ βία, η οποία θρέφει διάφορες βίες στη συνέχεια. Μελετώντας κοινωνίες που πέρασαν, μιλάμε για (και: κρίνουμε την) φεουδαρχία, μιλάμε για (και: κρίνουμε τη) σοβιετία, κοκ. Όταν ζούμε στον καπιταλισμό, δεν θα μιλήσουμε άραγε για (και: δεν θα κρίνουμε τον) καπιταλισμό; Τι τρέχει;

Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου 2023

Στις 2 Φεβρουαρίου ένας φτωχός Ιησούς…



Στις 2 Φεβρουαρίου ένας φτωχός Ιησούς…

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου 

Σχεδόν σαράντα μέρες μετά τα Χριστούγεννα, γιορτάζεται η Υπαπαντή, δηλαδή το γεγονός ότι η Μαρία και ο Ιωσήφ πήγαν («πρόσφεραν») τον μικρό Ιησού στον ναό, όπως όριζε ο θρησκευτικός τους νόμος. Απλή ρουτίνα, ε; Για να δούμε όμως μήπως μια άλλη δυναμική υποφώσκει εδώ…

Πρώτα απ’ όλα, την Υπαπαντή την εξιστορεί μόνο το ευαγγέλιο του Λουκά, το οποίο έχει τη δική του ρετσινιά ως το «ευαγγέλιο των καταπιεζόμενων και των φτωχών». Είναι ενδεικτικό ότι στη γέννηση του Χριστού ο Λουκάς δεν είχε μνημονεύσει τους τρεις Μάγους και τα ακριβά δώρα τους, είχε μνημονεύσει όμως τους τσοπάνηδες. 

Ερχόμαστε στην Υπαπαντή. Όταν ο Λουκάς την περιγράφει, γράφει ότι οι γονείς του Ιησού «έπρεπε να προσφέρουν και θυσία ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δυο μικρά περιστέρια». Φράση απλούλα, ε; Κι όμως, γεμάτη δυναμικά συμφραζόμενα: Βάσει του θρησκευτικού νόμου, οι γονείς κανονικά έπρεπε να προσφέρουν άλλα, ακριβότερα πράγματα: ένα χρονιάρικο αμνό κι ένα νεοσσό περιστεράς ή τρυγόνας. Η οικονομικά ευτελέστερη θυσία που πρόσφεραν λοιπόν ο Ιωσήφ και η Μαρία ήταν ακριβώς η θυσία που προβλεπόταν να προσφέρουν οι φτωχοί! 

Το ευαγγέλιο δεν κάνει ρεπορτάζ. Φωτίζει ηθελημένα μια συγκεκριμένη θεολογική επιλογή. Καθόσον «ο Ιησούς του Λουκά είναι […] ο μεγάλος εραστής όλων των περιφρονημένων και άκληρων αυτού του κόσμου: των πτωχών, των αμαρτωλών, των Σαμαρειτών και των γυναικών».

Επιπλέον: "Υπαπαντή" σημαίνει προϋπάντηση.  Πηγαιμός δηλαδή προς αυτόν που έρχεται. Ένα στοίχημα καμωμένο από ελευθερία, ήτοι πολύτιμο και εύθραυστο - κι όχι δεσμός υπαγορευμένος από τα δεσμά του αίματος, των ενστίκτων και της ιδιοκτησίας. 

Θ.Ν.Π. / 1-2-2023 [1-2-2021]

ΥΓ 1: Για την αφήγηση της Υπαπαντής βλ. Λουκ. 2:22-24. Για την κανονική, ακριβότερη προσφορά βλ. Παλαιά Διαθήκη, Λευιτ. 12:6-8. Τα παραθέματα είναι από το Stanley B. Marrow, «Τα λόγια του Ιησού στα Ευαγγέλια (μτφρ. Σ. Αγουρίδη), εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 1986, σσ. 130-131. Βλ. και Π. Ν. Τρεμπέλας, «Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν ευαγγέλιον», εκδ Σωτήρ, Αθήναι 1983, σ. 102.

ΥΓ 2: Για το ότι η οικογένεια του Ιησού, σύμφωνα με μια παράδοση, είχε ξοδέψει τα πολύτιμα δώρα των τριών Μάγων αναγκεμένη στην προσφυγιά της Αιγύπτου, βλ. το βιβλίο μου «Ο Θεός μου ο Αλλοδαπός», εκδ. Εν Πλω, Αθήνα 2018 (έκδ. 5η), σ. 70.

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2023

Ο ἀντικοινωνικὸς χαρακτήρας τῆς ἰδιοκτησίας

 

Γιῶργος Σικελιώτης - Οἰκογενειακὸ

Ξενομερίτες εἴμαστε καὶ περαστικοὶ ἀπὸ τὴ γῆ. Ὅσο δὲ γιὰ τὸ «δικό μου» καὶ τὸ «δικό σου» εἶναι μόνο ψιλὰ λόγια, ποὺ δὲν ἰσχύουν στὴν πραγματικότητα. Κι ἂν ίσχυρίζεσαι ὅτι ἡ οἰκία σου εἶναι δική σου, εἶναι λόγος ἄνευ περιεχομένου. Διότι καὶ ὁ ἀέρας καὶ ἡ γῆ καὶ ἡ ὕλη εἶναι τοῦ Δημιουργοῦ, ἀκόμα κι ἐσὺ ποὺ κατασκεύασες ὅλα αὐτὰ καὶ τὰ πάντα. Κι ἂν ἡ χρήση εἶναι δική σου, ἀλλὰ κι αὐτὴ εἶναι ἀβέβαιη, ὄχι μόνο λόγῳ τοῦ θανάτου, ἀλλὰ καὶ λόγω τῶν εὐμετάβλητων συνθηκῶν τῆς ζωῆς. Αὐτὰ λοιπόν, ἀφοῦ τὰ συνειδητοποιήσουμε καλά, ἂς φιλοσοφήσουμε καὶ θὰ εἴμαστε διπλὰ κερδισμένοι. […]

Κοινὰ εἶναι (τὰ ἀγαθὰ) τὰ δικά σου καὶ τοῦ συνανθρώπου σου, ὅπως κοινὸς εἶναι ὁ ἥλιος, καὶ ὁ ἀέρας καὶ ἡ γῆ καὶ ὅλα τὰ ἄλλα. Καὶ ὅπως ἀκριβῶς ὅ,τι ἰσχύει γιὰ τὸ σῶμα μας, στὸ ὁποῖο τὰ πάντα εἶναι τοῦ σώματος ὁλόκληρου ἀλλὰ καὶ κάθε μέλους χωριστά, τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὴ χρήση τῶν χρημάτων: δηλαδὴ ἡ ἰδιοποίηση ἀπὸ ἕνα μέλος καταστρέφει τὴ ζωή.

Καὶ γιὰ νὰ γίνω σαφέστερος· […] ὅπως εἶναι κακὸ ἡ κοιλία νὰ κατέχει ἀποκλειστικὰ τὶς τροφὲς καὶ νὰ μὴ τὶς διανέμει στὰ ὑπόλοιπα μέλη, βλάπτοντας ὁλόκληρο τὸ σῶμα, ἴδια εἶναι καὶ ἡ κακία τῶν πλεονεκτῶν: νὰ κατακρατοῦν δηλαδὴ ὅ,τι διαθέτουν μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Αὐτὸ καταστρέφει καὶ τοὺς ἑαυτούς τους καὶ τοὺς ἄλλους.

 

ἅγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία Ι´ εἰς τὴν Α´ πρὸς Κορινθίους

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2022

H συνταγματική αποτύπωση του αφελληνισμού



  ΧΡΗΣΤΟΣ  ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ  


"Η​​ κυβέρνηση της κατ’ ευφημισμόν «Αριστεράς» (και διά το θυμηδέστερον «ριζοσπαστικής») εισηγείται την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος: Να απαλειφθεί από τον καταστατικό χάρτη της χώρας η ιστορική πιστοποίηση και της κοινής βούλησης προσεπικύρωση ότι «επικρατούσα θρησκεία εν Ελλάδι είναι η της Ανατολικής Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας». Εχοντας αποβάλει κάθε ίχνος «φύλλου συκής» αριστερών προσχημάτων και υπηρετώντας, τρία χρόνια τώρα, ως ο ευπειθέστερος των λακέδων, τα βίτσια και τις ορέξεις των «Αγορών», θέλει να βεβαιώσει ο ΣΥΡΙΖΑ αναλλοίωτο τον «ριζοσπαστικό» αριστερισμό του αναμασώντας μπαγιάτικα αντιθρησκευτικά στερεότυπα. Θέλει το κράτος να είναι «ουδετερόθρησκο».

Όμως η ξιπασιά της «προοδευτικής» επαρχιωτίλας έγινε αφορμή να ακουστούν, από το βήμα της Βουλής, αγορεύσεις και παρεμβάσεις διαφορετικού επιπέδου και άλλης ποιότητας: στους αντίποδες της μικρονοϊκής επιθετικότητας που κυριαρχεί, κατά κανόνα, στο κοινοβούλιο. Όχι ότι έλειψε η φανατισμένη στενομυαλιά ή ο χυδαϊσμός της αλαζονικής αγραμματοσύνης. Ακούστηκαν όμως και αγορεύσεις που ξάφνιαζαν με τη σοβαρότητα και την εμπεριστατωμένη γνώση που προϋπέθεταν – γνωρίσματα σπάνια στην ελλαδική κοινοβουλευτική πρακτική.

Για να υποστηρίξει τα προτερήματα του «ουδετερόθρησκου» πολιτεύματος, ο καθηγητής και βουλευτής Αριστείδης Μπαλτάς επικαλέστηκε ως δεδομένη την απροσδιοριστία δογματικής (ιδεολογικής) θρησκευτικότητας των Ελλήνων. Παρατήρησε εύστοχα ότι ο Ελληνας εκφράζει την απόλυτη απαξίωση κάποιου, με τον χαρακτηρισμό: «δεν έχει ιερό και όσιο»! Θεωρεί, επίσης, ως ύψιστη δέσμευση, να ορκιστεί «σε ό,τι έχει ιερό».