Αντώνης Ανδρουλιδάκης...

Κι εμείς που φάγαμε ξύλο, τι πάθαμε;

..ακούμε συχνά να ακούγεται από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας , αλλά και από νεότερους , δυστυχώς.

Παροτρύνσεις για ξυλιές στα χεράκια, φωνές με έντονο ύφος, χειρονομίες προσβλητικές και τιμωρίες στη γωνία, αποτελούν κάποιες προσφιλείς, «ανώδυνες» τακτικές, που συστήνονται ελαφρά τη καρδία, ακόμη και από παιδαγωγούς, προκειμένου να συνετιστεί ένα παιδί, ένα νήπιο, ένα βρέφος που ... «ενοχλεί».

Κι όμως, δεν υπάρχει μεγαλύτερη παγίδα, από την επιφανειακή προσέγγιση του.. «έλα, μωρέ τι πάθαμε με λίγο ξύλο;"

Το ξύλο που έχει δεχθεί ένα παιδί, αγαπητέ υποστηρικτή των «λίγων ξυλιών», πλημμύρισε κάποτε τον εγκέφαλό του με κορτιζόλη, την ορμόνη του άγχους, προκαλώντας αλλαγές μόνιμες στην εγκεφαλική φυσιολογία του.

Το έχει κάνει ψυχρό συναισθηματικά, αφού έμαθε στην πιο τρυφερή του ηλικία, πως ένας γονιός μπορεί να ταυτιστεί με τον τιμωρό του.

Το έκανε να νιώθει μόνο, με συναισθήματα οργής, μίσους, τα οποία στη συνέχεια έστρεψε στον εαυτό του, βιώνοντας ενοχή και ματαίωση.

Αλήθεια, όσοι νομιμοποιούν το ξύλο, μπορούν να συνάψουν πολύ στενές σχέσεις και να συνδεθούν συναισθηματικά;

Μπορούν να βιώσουν την απόλυτη εμπιστοσύνη προς οποιοδήποτε άλλο ανθρώπινο ον, αφού οι ίδιοι τους οι γονείς τους κακομεταχειρίστηκαν κάποτε;

Ένιωσαν ποτέ στην πραγματικότητα πολύ κοντά και οικεία με αυτούς τους γονείς, ή απλά περιορίστηκαν σε μια σχέση ψυχρή, σε μια σχέση σεβασμού;

Πώς μπορούν, άραγε, να χειριστούν τα ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα που πηγάζουν από μια ηλικία παιδική, γεμάτη ξύλο και ταπείνωση;

Και..αλήθεια, τι γίνεται με τις αγχώδεις διαταραχές που χτυπάνε συχνά την πόρτα, όσων είχαν βίαια παιδικά χρόνια;

Αγοραφοβία, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού, πηγάζουν συχνότατα από την παιδική κακοποίηση.

Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος!

Ναι, αυτό θέλω. Να αναμένω απ’ τους ανθρώπους το καλό μονάχα. Να κοιτάζω μέσα στα μάτια τους και να αναμένω την αλήθεια. Θέλω να παραμείνω άνθρωπος και να βοηθώ τον συνάνθρωπό μου.

Να είμαι αυθόρμητος, να μη φοβάμαι να ανταλλάξω μια κουβέντα μαζί του γιατί είναι ένας “άγνωστος”. Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος και να μην ξεχνάω ότι δεν είμαι τίποτα περισσότερο ή λιγότερο απ’ τον άλλον.

Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος. Να συνεχίζω να πιστεύω στην αγάπη. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι είμαι της “παλιάς σχολής”. Της σχολής εκείνης, της οποίας, το όνομα ακούει στην αληθινή φιλία και όχι στην εκμετάλλευση και την κοροϊδία.

Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος και να πιστεύω στην ένωση δύο ανθρώπων και όχι στο ψυχρό σεξ. Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος και να λέω “Kαλημέρα, καλησπέρα και καληνύχτα”. Να εκτιμώ την ευλογία και την ουσία των λέξεων αυτών.

Θέλω να παραμείνω άνθρωπος και να θυμάμαι πάντοτε ότι αποτελούμαι από πνεύμα και ψυχή, εκτός από σώμα. Προτιμώ να παραμείνω άνθρωπος και να μην “χάνομαι” στην ύλη.  Να έχω υπόψιν μου, την κάθε μέρα που έρχεται, πως ό,τι κάνω έχει αντίκτυπο στον διπλανό μου και ακόμα παραπέρα.

Να συνεχίσω ακόμα να ονειρεύομαι και να ελπίζω. Να μην φοβάμαι να εκφραστώ και να ερωτευτώ. Θέλω να παραμείνω άνθρωπος και να συνδεθώ με το Θείο, την αληθινή μου φύση. Τον αληθινό μου εαυτό. Θέλω και θα συνεχίσω να θέλω να παραμείνω άνθρωπος. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

Κατερίνα Χασιώτη – Photo: Author/Depositphotos

Το Διαδίκτυο και οι Ψυχοσυναισθηματικές Επιπτώσεις στα παιδιά

Αγγελίδου Ασημίνα - Ψυχολόγος

Το Διαδίκτυο είναι ένα μεγάλο και αναπόφευκτο μέρος της ζωής των παιδιών και αφιερώνουν πολλές ώρες στον υπολογιστή, στο κινητό ή στο τάμπλετ. 

Τι σημαίνει εθισμός στο Διαδίκτυο και ποια συμπτώματα παρουσιάζουν τα παιδιά;

Συμπτώματα Εθισμού στο διαδίκτυο

Ένα άτομο ή παιδί το οποίο είναι εθισμένο στο διαδίκτυο τις περισσότερες φορές εμφανίζει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Εξιδανίκευση του μέσου. Ο χρήστης θεωρεί το Διαδίκτυο το σημαντικότερο «κεφάλαιο» της καθημερινότητάς του.
• Τροποποίηση της διάθεσης. Παρουσιάζεται αύξηση της παραγωγής του νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου ντοπαμίνη, κι έτσι το παιδί βιώνει αλλαγές στην διάθεσή του.
• Ανοχή. Το άτομο χρειάζεται σταδιακά όλο και περισσότερες ώρες χρήσης ώστε να νιώθει ευχαρίστηση.
• Σύγκρουση. Ενώ το παιδί αισθάνεται ότι έχει πρόβλημα, δεν μπορεί να κάνει κάτι για να περιορίσει τη χρήση.

Οι ψυχοσυναισθηματικές επιπτώσεις στα παιδιά

Πέρα του εθισμού όμως διαπιστώνονται πολλές ψυχοσυναισθηματικές επιπτώσεις στο παιδί. Αναλυτικότερα:

Το cyber bullying, δηλαδή η τρομοκρατία, η εξύβριση και ο εκφοβισμός ενός παιδιού μέσω του διαδικτύου (όπως πειράγματα με στόχο τη διασκέδαση, διάδοση προσβλητικών φημών online, αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων, παρενόχληση και δυσφήμηση σε τρίτους. Για τους ειδικούς η σημαντικότερη αιτία για τη διόγκωση του φαινομένου είναι η έλλειψη επικοινωνίας στην οικογένεια, ανάμεσα στα παιδιά και τους γονείς. Άλλες αιτίες είναι η βίωση συναισθημάτων όπως ο θυμός, η ζήλια, η απόγνωση και η εκδίκηση. Δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις όπου ο διαδικτυακός εκφοβισμός λειτουργεί και ως μέσον ψυχαγωγίας για τους δράστες, τα αισθήματα των οποίων ικανοποιούνται με τις αντιδράσεις των θυμάτων.

Irvin Yalom: Τα Δύο Είδη Μοναξιάς

Υπάρχουν δύο είδη μοναξιάς: η καθημερινή και η υπαρξιακή.

Η πρώτη είναι διαπροσωπική, είναι ο πόνος του να είσαι απομονωμένος από τους άλλους ανθρώπους.

Αυτή η μοναξιά -η οποία συχνά συνδέεται μ’ έναν φόβο για τη στενή επαφή ή με αισθήματα απόρριψης και ντροπής ή με την πεποίθηση ότι είμαστε ανίκανοι ν’ αγαπηθούμε- είναι σε όλους μας γνώριμη.

Για την ακρίβεια το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς που γίνεται στην ψυχοθεραπεία, επιχειρεί να βοηθήσει τους θεραπευόμενους να μάθουν να διαμορφώνουν πιο στενές, πιο υποστηρικτικές και σταθερές σχέσεις με τους άλλους.

Η μοναξιά αυξάνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την αγωνία του θανάτου.

Ο πολιτισμός μας ορθώνει δυστυχώς πολύ συχνά ένα παραπέτασμα σιωπής και απομόνωσης γύρω απ’ τον άνθρωπο που πεθαίνει.

Μπροστά στον μελλοθάνατο οι φίλοι και τα μέλη της οικογένειας γίνονται συχνά πιο απόμακρα, γιατί δεν ξέρουν τι να πουν.

Φοβούνται μην τον ταράξουν. Αποφεύγουν επίσης να τον πλησιάσουν πολύ, από φόβο μην έρθουν αντιμέτωποι με τον δικό τους θάνατο. Ακόμα και οι θεοί των αρχαίων Ελλήνων το έβαζαν στα πόδια.

Αυτή η καθημερινή απομόνωση λειτουργεί αμφίδρομα: δεν είναι μόνο όσοι είναι καλά που τείνουν ν’ αποφεύγουν τον μελλοθάνατο, πολλές φορές κι οι ίδιοι οι μελλοθάνατοι συνεργάζονται στην απομόνωσή τους.

Ασπάζονται τη σιωπή, για να μην τυχόν παρασύρουν τους ανθρώπους που αγαπούν μέσα στον μακάβριο, μελαγχολικό τους κόσμο.

Ingmar Bergman: «Είμαστε συναισθηματικά αναλφάβητοι...»

Είμαστε συναισθηματικά αναλφάβητοι. Όχι μόνο εσύ κι εγώ, όλοι μας είμαστε κι αυτό είναι το πιο θλιβερό.

Μας δίδαξαν για την ανατομία, για τις γεωργικές μεθόδους στην Αφρική.

Ξέρουμε απ'έξω μαθηματικούς τύπους.

Αλλά δεν μας έμαθαν τίποτα για τις ψυχές μας.

Είμαστε τρομακτικά ανίδεοι για τον εαυτό μας και τους άλλους.

Πολλά λέγονται σήμερα για το ότι τα παιδιά θα πρέπει να διδάσκονται από νωρίς για την αλληλεγγύη, την κατανόηση, τη συνύπαρξη, την ισότητα και όλες αυτές τις έννοιες για τις οποίες συζητάμε συνέχεια.

Αλλά κανείς δεν σκέφτεται ότι πρώτα θα πρέπει να μάθουμε για τον εαυτό μας και τα συναισθήματά μας.

Για τους δικούς μας φόβους, για τη μοναξιά μας, για το θυμό.

Είμαστε εγκαταλειμμένοι, ανίδεοι και θυμωμένοι μέσα στα ερείπια της φιλοδοξίας μας.

Το να βοηθήσεις ένα παιδί να αποκτήσει επίγνωση της ψυχής του ακούγεται σχεδόν ανήθικο.

Αλλά πώς είναι δυνατό να καταλάβεις τους άλλους, όταν δεν γνωρίζεις τίποτα για τον εαυτό σου;

 Ingmar Bergman

Στιβ Τζομπς: Η συγγνώμη στην κόρη του πριν ξεψυχήσει

Λίγο πριν πεθάνει αποφάσισε να ζητήσει συγγνώμη από την κόρη του ο Στιβ Τζομπς. Οι συγκλονιστικές λεπτομέρειες που αποκαλύπτει η Lisa Brennan

Αφού την υπέβαλε σε απίστευτη σκληρότητα, λίγο πριν ξεψυχήσει ο Στιβ Τζομπς ζήτησε συγγνώμη από την κόρη του Lisa Brennan. Ο ιδρυτής της Apple έκλαιγε σαν μικρό μωρό ενώ ζητούσε συγγνώμη από την κόρη του Lisa Brennan. «Σου χρωστάω, σου χρωστάω» αποκαλύπτει πως της είπε πριν πεθάνει ο Στιβ Τζομπς.

«Δεν πέρασα πολύ χρόνο μαζί σου όταν ήσουν μικρή» της είπε μέρες πριν πεθάνει στα 56 του χρόνια. Της είπε γιατί τελικά αγνοούσε τα τηλεφωνήματα, τα emails και τα γενέθλιά της για 10 χρόνια. Δεν τον είχε καλέσει την πρώτη της μέρα στο Χάρβαρντ. Της το κράτησε για δέκα ολόκληρα χρόνια. Όταν τον ρώτησε γιατί δεν είπε κάτι, της είπε ότι δεν είναι πολύ καλός στην επικοινωνία.

Τα απομνημονεύματα της Lisa «Small Fry» προσφέρει μια ματιά στη ζωή του ανθρώπου που άλλαξε τις ζωές όλων μας. Σε κλάσματα δευτερολέπτων η συμπεριφορά του άλλαζε ανάμεσα στην ευγένεια και τη σκληρότητα.

Ήταν 9 χρονών όταν επέκρινε τη φίλη της Sarah επειδή παρήγγειλε ένα χάμπουργκερ. «Γιατί έχεις τέτοια φωνή. Δεν μπορείς να μιλήσεις, δεν μπορείς ούτε να φας. Τρως βλακείες. Έχεις σκεφτεί ποτέ πόσο απαίσια είναι η φωνή σου; Σε παρακαλώ σταμάτα να μιλάς με αυτή την απαίσια φωνή».

Η Sarah προσπαθούσε να μην κλάψει. Η μητέρα της Lisa, Chrisann Brennan, του ζήτησε να σταματήσει. «Μακάρι να μην ήμουν εδώ μαζί σου. Δεν θέλω να περάσω άλλο λεπτό της ζωής μου μαζί σου» της απάντησε.

Η Lisa αφηγείται με λεπτομέρειες στιγμές από τη ζωή της με τον πατέρα της Στιβ Τζομπς. Γεννήθηκε το 1978. Ο Στιβ Τζομπς είχε 5 χρόνια σχέση με τη μητέρα της Chrisann. Ζούσαν μαζί στο Cupertino, στην Καλιφόρνια, αλλά τη χώρισε όταν έμεινε έγκυος.

Όταν έμαθε ότι είναι έγκυος εξοργίστηκε. «Έμοιαζε έξαλλος. Έσφιξε το σαγόνι του και βγήκε έξω από το σπίτι. Έκλεισε με δύναμη την πόρτα πίσω του» της είχε πει η μητέρα της. Πιστεύει ότι πρέπει να πήγε να συμβουλευτεί δικηγόρο και πιθανότατα του πρότεινε να μην της μιλά. Μετά δεν της έλεγε λέξη.

Στιβ Τζομπς: Αρνιόταν την κόρη του και μετά το τεστ DNA

"Μπορώ να είμαι καλά και χωρίς εσένα;"

"Μπορώ να είμαι καλά και χωρίς εσένα;"

π. Λίβυος

Κι όμως συμβαίνει κι αυτό, να θέλουμε ο άλλος να μην είναι καλά χωρίς εμάς. Η αλήθεια είναι ότι ο έρωτας στην ακραία μορφή του, μια κτητικότητα την έχει. Έτσι θυμώνουμε όταν ο σύντροφος μας μπορεί να περνάει καλά και να είναι χαρούμενος δίχως την δική μας παρουσία. 

Ας δούμε ένα παράδειγμα. Είναι με τις φίλες της βόλτα, την παίρνει τηλέφωνο και εκείνη ακούγεται μέσα στην τρελή χαρά. Γέλια και φως. Δεν το αντέχει.

 «Πως μπορεί να περνάει καλά χωρίς την δική μου παρουσία;» 

Συμπέρασμα: δεν με αγαπάει, δεν της είμαι απαραίτητος. 

Τώρα ας αλλάξουμε το σκηνικό, λείπει εκείνος. Πήγε με τους φίλους να παίξει μπάλα και έπειτα να πάνε για φαγητό. Γύρισε σπίτι μες στο κέφι. Συννεφιάζει αυτή. «Μπορεί να περνάει τόσο όμορφα δίχως να είμαι και εγώ μαζί του;» Συμπέρασμα: δεν με αγαπάει, πλέον μπορεί και χωρίς εμένα.

Αλήθεια, πως θα έπρεπε να είχαν εξελιχθεί τα δυο παραπάνω παραδείγματα ώστε να ένιωθαν οι πρωταγωνιστές μας, ότι ο σύντροφος τους, τους αγαπάει; 

Προφανώς να μην περάσει κανείς καλά δίχως τον άλλο. Αυτό ήθελαν και οι δυο. Δηλαδή, να ακούγονταν στο τηλέφωνο χάλια, να έστελναν δέκα μηνύματα το λεπτό για το πόσο τραγικά κυλάει η ώρα δίχως την παρουσία του άλλου. Όσο περισσότερη κλάψα, μιζέρια και απελπισία τόσο μεγαλύτερη η απόδειξη της αγάπης. Είναι όμως έτσι;

Νομίζω ότι κάτω από νορμάλ συναισθηματικές και ψυχικές καταστάσεις, καταλαβαίνουν άπαντες ότι μια τέτοια κατάσταση μόνο αγάπη δεν μπορεί να ονομαστεί.

Ξέρετε δεν είναι έρωτας και αγάπη οι εντάσεις, η φαγωμάρα, τα κλάματα και τα ξενύχτια, που τόσο τραγικά αναπαραγάγει ένα τμήμα της σύγχρονης ελληνικής μουσικής και στιχουργίας, δηλαδή λιώματα και ξεχειλώματα συναισθηματικής αναπηρίας.

Κάποια στιγμή είναι ψυχικά και πνευματικά ώριμο, να καταλάβουμε, ότι η πραγματική αγάπη δεν έχει μέσα της τοξικότητες και εξαρτήσεις. Ο σύντροφος μου δεν είναι το δεκανίκι της ζωής μου, αλλά εκείνος που επέλεξα να μοιραστώ τον βίο μου. Με τα εύκολα και δύσκολα, χαρούμενα και δακρυσμένα συνάμα.

Πώς... να εξηγήσεις τον ψυχικό πόνο...

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

...το να προσπαθείς να εξηγήσεις τον ψυχικό πόνο σε κάποιον που νιώθεις πως "δεν τον αφορά", είναι σαν να προσπαθείς να εξηγήσεις σε έναν τυφλό τα χρώματα.

Μόνο που στη δεύτερη περίπτωση αυτό δεν έχει παραπέρα συνέπειες.

Το ψυχικό τραύμα...

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Το σωματικό τραύμα αφορά σε κάτι που αφαιρείται, ένα κομμάτι δέρμα, ένας ιστός ή ένα οστό. Αντίθετα, το ψυχικό τραύμα είναι κάτι που "προσθέτει". Προσθέτει τα παραμορφωτικά γυαλιά μέσα από τα οποία αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο σαν απειλή. Και είναι τραγικό ότι αρκετά συχνά το ψυχικό τραύμα δεν έχει να κάνει με κάτι που έγινε, αλλά ακριβώς με αυτό που δεν έγινε, όταν έπρεπε να γίνει.

Η μελαγχολία της ευφυΐας

Πριν από 2.500 χρόνια ο Αριστοτέλης υποστήριξε πως «δεν υπάρχει καμία μεγάλη ιδιοφυΐα χωρίς κάποια δόση παράνοιας». Σήμερα ο ισχυρισμός του αποδεικνύεται επιστημονικά καθώς πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν πως η ευφυΐα σχετίζεται με την μελαγχολία.

Η μελαγχολία θεωρείται από την αρχαιότητα, στοιχείο διάκρισης.

O πρώτος ορισμός της δόθηκε από τον Iπποκράτη τον 5ο π.X. αιώνα που τη συσχέτιζε με τη «μέλαινα χολή», ένα από τα τέσσερα υγρά συστατικά του ανθρώπινου σώματος. Ο Aριστοτέλης πρώτος παρατήρησε ότι εξέχουσες μορφές της φιλοσοφίας, της πολιτικής και των τεχνών συνέβαινε να είναι μελαγχολικοί. Υποστηρίζει ότι οι «περιττοί», όσοι δηλαδή διέπρεψαν στη φιλοσοφία, στην πολιτική, στην ποίηση και τις τέχνες ήταν μελαγχολικοί.

Στον δειγματολογικό κατάλογο πρώτος μνημονεύεται ο Ηρακλής, και ακολουθούν ο Λύσανδρος ο Λακεδαιμόνιος, ο Αίας ο Τελλαμώνιος, ο Βελλεροφόντης, ο Εμπεδοκλής, ο Πλάτων και ο Σωκράτης. Ο Ηρακλής έζησε τα δυο παροξυσμικά περιστατικά του κράματος της μαύρης χολής. Ένα παθολογικό του χαρακτηριστικό αφορά στο φόνο των παιδιών του τα οποία διαπέρασε με βέλος σε μια κρίση μανίας (εξ ου και η τραγωδία του Ευριπίδη «Ηρακλής μαινόμενος» στην οποία ο Ηρακλής σκοτώνει και τη γυναίκα του).

Ο Ιπποκράτης μιλάει επίσης για την «Ηράκλεια Νόσο». Ο Κικέρων στο Tusculanae disputations αποδίδει στον Αριστοτέλη την άποψη ότι όλοι οι ιδιοφυείς είναι μελαγχολικοί, αλλά και ο Σενέκας στο De tranquillitate animae αναφέρει πως κατά τον Αριστοτέλη η ιδιοφυία είναι ανάμικτη με την παραφροσύνη.

Απόλαυση και καταναγκασμός...

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Πήξαμε στα «τα 100 μέρη που ΠΡΕΠΕΙ να δεις πριν πεθάνεις», «όλα όσα ΠΡΕΠΕΙ να έχει κάνει ένας άντρας μέχρι τα 30 του», «οι 10 MUST εμπειρίες μιας εργένισσας», πήξαμε στην ανελαστική επιτακτικότητα της απόλαυσης, έτσι ώστε η κατάληξη δεν μπορεί παρά να είναι ένα βασανιστικό αίσθημα ανεπάρκειας και αποτυχίας. 

Απελευθερωθήκαμε από την κοινωνική καταπίεση του καταναγκαστικού "Φρόνιμου", για να υποδουλωθούμε στην κοινωνική πίεση της "Επίδοσης στην απόλαυση", δηλαδή στην εθελούσια συμμόρφωση.

«Μπορώ πολύ περισσότερα από όσα μπορούσα»…

Βασίλης Καραποστόλης

296

FacebookTwitterLinkedInEmailPrint

Shares17

«Ας εκπληρώσουμε με συνέπεια τα καθήκοντά μας». Πώς σας φαίνεται η προτροπή; Είμαι βέβαιος πως εάν εξακολουθεί να κυλάει στις φλέβες σας μεσογειακό αίμα, η φράση θα σας γεννήσει αμέσως μια αίσθηση στριμώγματος. Να κλειστώ μέσα σε κάτι που μου ορίζεται απ’ έξω; Ο νότιος άνθρωπος αντιστέκεται αυθορμήτως στο καθήκον, την ίδια στιγμή που ο βόρειος βρίσκει σ’ αυτό μια ευκαιρία για να γλιτώσει από τα εσωτερικά του βάσανα.

Στον ένα το να μπει στο καλούπι είναι απόδραση από το άγχος. Στον άλλο, άγχος είναι το καλούπι. Ας το δούμε από πιο κοντά αυτό. Μπορούμε να πούμε ότι το καθήκον γίνεται αρχικά αντιληπτό από τον άνθρωπο σαν κάτι που «πρέπει» να γίνει και που από μόνη της η συνείδηση δεν το είχε περιλάβει στις προτεραιότητές της. Ασχολείται ο καθένας με το άλφα ή το βήτα, το φροντίζει ή το παραμελεί. Μέχρι τη στιγμή που ένα γεγονός θα του δείξει πως δεν μπορεί πια να είναι τόσο άστατος και τόσο ξεχασιάρης: τώρα έχει μπροστά του ένα έργο που είναι ανάγκη να το εκτελέσει. Τι μπελάς! Και πόσο ξαφνικός ο περιορισμός!

«Κενά παιδιά» | Ένα υπέροχο άρθρο του Δρ. Λουίς Ρόχας Μάρκος, Ψυχιάτρου

Υπάρχει μια σιωπηλή τραγωδία που εκτυλίσσεται σήμερα στα σπίτια μας και αφορά στα πιο πολύτιμα κοσμήματά μας: τα παιδιά μας. Τα παιδιά μας βρίσκονται σε μια συναισθηματική κατάσταση καταστροφική!

Τα τελευταία 15 χρόνια, οι ερευνητές μας πρόσφεραν στατιστικές κάθε φορά και πιο ανησυχητικές σχετικά με την οξυμένη και επίμονη αύξησης παιδικής ψυχασθένειας που τώρα έχει φτάσει αναλογίες επιδημίας:

Οι στατιστικές δεν ψεύδονται:

• 1 κάθε 5 παιδιά έχει προβλήματα ψυχικής υγείας
• παρατηρήθηκε αύξηση 43% στη Δ.Ε.Π.Υ.( Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)
• παρατηρήθηκε αύξηση 37% στην εφηβική κατάθλιψη
• παρατηρήθηκε αύξηση 200% στον αριθμό των παιδικών (μεταξύ 10 και 14 ετών) αυτοκτονιών

Τι συμβαίνει και τι κάνουμε λάθος;

Τα σημερινά παιδιά βρίσκονται σε υπερδιέγερση και είναι γεμάτα υλικά δώρα, αλλά στερούνται των βασικών για μια υγιή παιδική ηλικία, όπως:
• συναισθηματικά διαθέσιμους γονείς
• όρια ξεκάθαρα βαλμένα
• υπευθυνότητες
• ισορροπημένη διατροφή και επαρκή ύπνο
• κίνηση εν γένει, ειδικά. Όμως, στην ύπαιθρο
• δημιουργικό παιχνίδι, κοινωνική αλληλεπίδραση, ευκαιρίες για μη-καθοδηγούμενο παιχνίδι και «ευκαιρίες» για να βαριούνται

Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια τα παιδιά χόρτασαν από:

"ΚΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ"

Του Δρα. Λουίς Ρόχας Μάρκος, Ψυχιάτρου

Υπάρχει μια σιωπηλή τραγωδία που εκτυλίσσεται σήμερα στα σπίτια μας και αφορά στα πιο πολύτιμα κοσμήματά μας: τα παιδιά μας. Τα παιδιά μας βρίσκονται σε μια συναισθηματική κατάσταση καταστροφική! Τα τελευταία 15 χρόνια, οι ερευνητές μας πρόσφεραν στατιστικές κάθε φορά και πιο ανησυχητικές σχετικά με την οξυμένη και επίμονη αύξησης παιδικής ψυχασθένειας που τώρα έχει φτάσει αναλογίες επιδημίας:

Οι στατιστικές δεν ψεύδονται:

• 1 κάθε 5 παιδιά έχει προβλήματα ψυχικής υγείας

• παρατηρήθηκε αύξηση 43% στη Δ.Ε.Π.Υ.( Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)

• παρατηρήθηκε αύξηση 37% στην εφηβική κατάθλιψη

• παρατηρήθηκε αύξηση 200% στον αριθμό των παιδικών (μεταξύ 10 και 14 ετών) αυτοκτονιών

Τι συμβαίνει και τι κάνουμε λάθος;

Τα σημερινά παιδιά βρίσκονται σε υπερδιέγερση και είναι γεμάτα υλικά δώρα, αλλά στερούνται των βασικών για μια υγιή παιδική ηλικία, όπως:

• συναισθηματικά διαθέσιμους γονείς
• όρια ξεκάθαρα βαλμένα
• υπευθυνότητες
• ισορροπημένη διατροφή και επαρκή ύπνο
• κίνηση εν γένει, ειδικά. Όμως, στην ύπαιθρο
•δημιουργικό παιχνίδι, κοινωνική αλληλεπίδραση, ευκαιρίες για μη-καθοδηγούμενο παιχνίδι και «ευκαιρίες» για να βαριούνται

Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια τα παιδιά χόρτασαν από:

• γονείς με την προσοχή τους αποσπασμένη από την ψηφιακή τεχνολογία

Μπ. Ντάβου: Γνωσιακή Ψυχολογία: Τεχνολογικά διαμεσολαβημένες σχέσεις

Μπετίνα Ντάβου

Μετασχηματισμοί των διαπροσωπικών σχέσεων στην εποχή των κοινωνικών δικτύων

Το να μιλήσει κανείς για μετασχηματισμούς ενόσω αυτοί βρίσκονται σε εξέλιξη είναι ένα δύσκολο έργο. Ειδικά όταν ο μελετητής βρίσκεται και ο ίδιος μέσα στη δίνη αυτών των μετασχηματισμών. Η μελέτη της αλλαγής απαιτεί μια ιστορική και ερευνητική απόσταση από το φαινόμενο που αλλάζει. Γι’ αυτό, οποιοσδήποτε λόγος περί μετασχηματισμών στις διαπροσωπικές σχέσεις δεν μπορεί να είναι ούτε πλήρως επεξεργασμένος ούτε αμιγώς ερευνητικός, αλλά κυρίως διερευνητικός και βιωματικός.

Ένας τρόπος να εντοπίσουμε εν μέρει τι αλλάζει είναι να εξετάσουμε πώς μετατρέπονται οι παράμετροι που συνέθεταν τον ορισμό της διαπροσωπικής σχέσης πριν από την έλευση της διαδικτυακής συνθήκης. Παραδοσιακά, η διαπροσωπική σχέση αναφέρεται στη μορφή και στη φύση του δεσμού που ενώνει δύο ή περισσότερα πρόσωπα (π.χ. φιλική, ερωτική, επαγγελματική κ.λπ.). Ανεξάρτητα όμως από τη φύση του δεσμού που συνδέει δύο ανθρώπους, η έννοια της σχέσης περιλαμβάνει μια σχετική σταθερότητα στον χρόνο και ένα κοινό αίσθημα προσωπικής εμπλοκής ακόμη και σε περιπτώσεις που η φυσική επαφή απουσιάζει επί αρκετό χρονικό διάστημα. Το όχημα μέσω του οποίου η σχέση εγκαθιδρύεται, αναπτύσσεται και εξελίσσεται είναι η επικοινωνία, όπως αυτή διεξάγεται μέσα από την αλληλεπίδραση (άμεση ή διαμεσολαβημένη) των εμπλεκομένων στη σχέση. Η μελέτη των διαπροσωπικών σχέσεων είναι ένα σύνθετο φαινόμενο, το οποίο, για ερευνητικούς και διδακτικούς λόγους, χρειάζεται να αναλυθεί σε τουλάχιστον τρία επίπεδα, μολονότι στην πράξη τα επίπεδα αυτά διαπλέκονται και αλληλεπιδρούν.¹   

Μετατροπές σε βασικά συστατικά των σχέσεων

Τα επώδυνα ψυχολογικά διδάγματα της μητέρας που δεν έχει αγαπήσει το παιδί της

Όταν τα παιδιά που δεν έχουν αγαπηθεί, προσπαθούν να σπάσουν τη σιωπή τους και να πάρουν θέση, η απάντηση που δέχονται είναι συχνά: «Μα, είχες μια στέγη πάνω από το κεφάλι σου, ρούχα να φορέσεις και φαγητό στο τραπέζι», λες και η βασική τροφή ήταν αρκετή για να θρέψει την συναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού. Όχι, δεν είναι αρκετή.

---

Ίσως ο πιο ισχυρός και σημαντικός ρόλος της μητέρας είναι η ψυχολογική ανατροφή που δίνει στο παιδί της, η οποία θα καθορίσει και τις προσδοκίες του. Αυτές οι προσδοκίες που αφορούν στη λειτουργία των σχέσεων, στην αναξιοπιστία ή την αξιοπιστία του κόσμου και κατά πόσον η προσωπική εξέλιξη και η εξερεύνηση του είναι δυνατή και ασφαλής, έχουν μεγάλη απήχηση και επηρεάζουν το παιδί, βαθιά στην ενήλικη ζωή του. Αυτές οι προσδοκίες που «κληροδοτούνται» από τις μητέρες (αλλά και τους πατέρες) καθορίζουν πώς θα αντιμετωπίσουν τα παιδιά στην ενήλικη ζωή τις ατυχίες που θα συναντήσουν, πώς θα ορίσουν τους εαυτούς τους και πώς θα θέσουν καλούς στόχους.

Μια τρυφερή μητέρα, μεγαλώνει ένα παιδί να νιώθει ασφάλεια με τον εαυτό του, ένα αίσθημα που πηγάζει από την εμπειρία του στο μικρόκοσμο του σπιτιού και πιστεύει ότι ο μεγαλύτερος κόσμος λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Είναι ικανό να πιστεύει ότι ο κόσμος είναι γεμάτος από κατανόηση και ότι οι άνθρωποι επιθυμούν την σχέση με τον ίδιο τρόπο όπως και η οικογένειά του. Αυτό φυσικά δεν αποτελεί εγγύηση ότι θα εξελιχθεί σε έναν ολοκληρωμένο ενήλικα, καθώς και οι γεμάτες αγάπη οικογένειες δεν είναι τέλειες. Αντί αυτού, κάνει το παιδί έναν εξαιρετικό υποψήφιο για την επιδίωξη μιας ζωής με περισσότερη ευτυχία.

Η προσδοκία του είναι ότι θα αγαπήσει και θα νοιαστεί για τους άλλους και ότι αυτοί με τη σειρά τους, θα του επιστρέψουν την αγάπη. Αυτές οι θετικές προσδοκίες, μαζί με την ικανότητα να ξαναβρίσκει το δρόμο του παρά τα λάθη και τις αποτυχίες και να καθησυχάζει τον εαυτό του σε περιόδους στρες, είναι αξιόπιστα εργαλεία για να πορευθεί στη ζωή του.

Ένα παιδί που μεγαλώνει με μια μητέρα που το αγνοεί ή το περιθωριοποιεί και που δεν του προσφέρει καμία αγάπη ή παρηγοριά, σχετίζεται επίσης με την ανατροφή που δέχθηκε η ίδια η μητέρα από τη δική της μητέρα και πως έχει διαμορφώσει τις προσδοκίες για τον κόσμο. Και εκείνη προεκτείνει τα μαθήματα της παιδικής ηλικίας της και τα χρησιμοποιεί όπως η πυξίδα για να την καθοδηγήσει στην ενήλικη ζωή της.

Όταν τα παιδιά που δεν έχουν αγαπηθεί, προσπαθούν να σπάσουν τη σιωπή τους και να πάρουν θέση, η απάντηση που δέχονται είναι συχνά: «Μα, είχες μια στέγη πάνω από το κεφάλι σου, ρούχα να φορέσεις και φαγητό στο τραπέζι», λες και η βασική τροφή ήταν αρκετή για να θρέψει την συναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού.

Έχω άνοια: άκου τι νιώθω, άκου τι χρειάζομαι!

«Άνοια», δυστυχώς μια όλο και συχνότερη λέξη τα τελευταία χρόνια. Τρομακτική και ακατανόητη που φέρνει τόσες αλλαγές για τον ασθενή και τους φροντιστές του. Αν οπτικοποιούσα την άνοια, θα την παρομοίαζα με πέπλο ομίχλης που καλύπτει τον υγιή εγκέφαλο. Κάποιες φορές τα σημεία που «πιάνει» η ομίχλη δε λειτουργούν σωστά.  Άλλες φορές το τοπίο ξεκαθαρίζει και ο άνθρωπος έχει μια διαυγή μέρα. Επίσης, θα την παρομοίαζα με γυμνωμένα και μπερδεμένα καλώδια που δεν κάνουν σωστή επαφή. Άλλοτε βραχυκυκλώνουν και οι αναμνήσεις μπερδεύονται. Άλλες φορές σταματούν να είναι καλοί αγωγοί του ηλεκτρισμού και το σήμα δε φτάνει στους μύες ή στο κέντρο των αναμνήσεων. Σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, ο άνθρωπος είναι εκεί. Νιώθει, σκέφτεται και, συχνότερα από όσο πιστεύουμε, κατανοεί. Δεν είναι τυχαίο ότι συχνά άτομα με σοβαρή άνοια, ενώ δεν μπορούν να θυμηθούν τα ονόματα των ανθρώπων που τους φροντίζουν, μπορούν να θυμηθούν ποιος τους φέρθηκε με ευγένεια και ποιος όχι. Έτσι, στο πρόσωπο του πρώτου δείχνουν θετική προδιάθεση ενώ στου δεύτερου όχι.

Σε αυτό το άρθρο, λοιπόν, δε θέλω να μείνω στο επιστημονικό κομμάτι της άνοιας, αλλά στο βίωμα του πάσχοντος και την εμπειρία του, όπως τη βλέπω και την ακούω καθημερινά: όταν σε μία «καλή» του μέρα ο άνθρωπος μου μιλά ή μου δείχνει με τις μη-λεκτικές κινήσεις αυτά που νιώθει και θέλει. Σας τα μεταφέρω.

«Φαντάσου ότι μια συνηθισμένη ημέρα πηγαίνεις στη δουλειά σου και ξαφνικά νιώθεις ότι ο δρόμος, που περπατάς κάθε μέρα, είναι άγνωστος. Το περίπτερο που κάθε μέρα έπαιρνες εφημερίδα είναι σαν να το βλέπεις πρώτη φορά. Έχεις χαθεί…σε έναν δρόμο που περπάτησες χίλιες φορές. Φαντάσου ότι μια μέρα βάζεις να βράσεις μακαρόνια μέσα στην καφετιέρα. Αναρωτιέσαι γιατί δε βράζουν και, όταν τα παιδιά σου σ’ το επισημαίνουν, καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Ντρέπεσαι και νιώθεις τρόμο στη διαπίστωση ότι έκανες τέτοιο λάθος.

Προβολές και παραστάσεις...

Συνήθως βλέπουμε και υποθέτουμε για τον "άλλον", αυτό που εμείς φοβόμαστε περισσότερο. Οι "άλλοι" ειναι καθρέπτες εκείνων που ζουν ακόμη μέσα μας. Ας το εξηγήσουμε λιγάκι. Κατηγορώ αυθαίρετα τον "άλλον" και διαβάζω την σκέψη του, για πράγματα που εγω ακόμη δεν εχω λύσει και τακτοποιήσει μέσα μου. Νομίζω οτι όλοι σκέφτονται και ενεργούν κατα τον δικό μου τρόπο ή πράττουν αυτό που θα έκανα εγω σε ανάλογες περιστάσεις. Οπότε βγάζω λάθος συμπεράσματα στις σχέσεις μου. Τέλος, δεν είναι λίγες οι φορές που κατηγορώ και επικρίνω στον "άλλον" εκείνα που θα επιθυμούσα κι εγώ να ζήσω, αλλα για διαφόρους συλλογικούς και ατομικούς λόγους δεν έζησα. Προβάλω στο "άλλον" δικές μου ταινίες και παραστάσεις.