Όταν οι ανάξιοι άρχοντες αναζητούν προστάτες... - Μαργαρίτης Γιώργος

Στην ιστορία συνήθως επιμένουμε στις λαμπρές στιγμές, στις ώρες των επιτυχιών και των θριάμβων. Είναι, βλέπετε, διδακτικά στρατευμένη η ιστορία, πολιτικά, καθεστωτικά δέσμια και, ως εκ τούτου, οφείλει να επικεντρώνεται στις ευχάριστες στιγμές. Εκείνες που σε κάθε εποχή ντύνουν με το πέπλο της βεβαιότητας την οποιαδήποτε πρόσκαιρη ή μακρόχρονη εξουσία.

Υπάρχει όμως και η άλλη όψη, λιγότερο αισιόδοξη, πληθωρικά θλιβερή. Η ώρα, η εποχή, η στιγμή της πτώσης ενός πολιτισμού, μιας χώρας, μιας δύναμης, μιας πολιτικής οντότητας, μιας αυτοκρατορίας, βασιλείου, εξουσίας, όπως θέλετε πείτε το. Οι στιγμές όπου το άλλοτε κραταιό γίνεται άθυρμα και περίγελος, όπου το άλλοτε σοβαρό γίνεται γελοίο, το άλλοτε φοβερό γίνεται ανυπόστατο και αστείο σε τρόπο ώστε να προκαλεί τον οίκτο παρά τον φόβο.

Σκηνοθετικά λίγοι πέτυχαν να αποτυπώσουν ετούτες τις ώρες της πτώσης. Οι απαράμιλλες εικόνες του Ακίρα Κουροσάβα στη "Σκιά του Πολεμιστή" (Kagemusha) μετά την μάχη του Ναγκασίρο και την πτώση του οίκου των Τακέντα, πλησιάζουν πιο κοντά αυτήν την αίσθηση της πτώσης, του τέλους.

Στην δική μας ιστορία, την συναρπαστική ιστορία του Ελληνισμού, λείπουν πολλά, όχι μόνο οι μεγάλοι σκηνοθέτες. Και έτσι δεν μας έρχονται εύκολα στο νου εικόνες από τις τραγικές στιγμές της. Ίσως αυτό να είναι μια από τις αιτίες που δεν αναγνωρίζουμε εύκολα τα χαρακτηριστικά της πτώσης, του αδιεξόδου, της απελπισίας μπροστά στο επερχόμενο μοιραίο.

Τι πιο θλιβερό αλήθεια από τους τελευταίους αυτοκράτορες του Βυζαντίου που, υποχρεωμένοι από "συνθήκες" και "δηλώσεις υποτέλειας" οδηγούσαν τα θλιβερά τους στρατεύματα στην υπηρεσία των Σουλτάνων για να πολιορκήσουν πόλεις και κάστρα χριστιανικά που αντιστέκονταν ακόμα στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας στην οθωμανική λαίλαπα.

Πόσες νεαρές αριστοκράτισσες

Το 1821 στη μεταμοντέρνα κλίνη του Προκρούστη

Μαργαρίτης Γιώργος

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για Ιστορία. Λόγος αντιφατικός. Από τη μία μεριά η κυρία Αγγελοπούλου, επίσημος τοποτηρητής πλέον του ιστορικά και πολιτικά ορθού, προετοιμάζει πυρετωδώς τον εορτασμό των διακοσίων χρόνων από την επανάσταση (ίσως εξέγερση, η εν λόγω κυρία χρησιμοποιεί και τον δεύτερο όρο...) του 1821. Από την άλλη, πλήθος ιθύνοντες προετοιμάζουν ένα είδος αποκατάστασης της ιστορίας στις σωστές της βάσεις.

Εάν έχουμε σωστά ερμηνεύσει τους χρησμούς, που σε τακτά διαστήματα εκφέρουν, η αποκατάσταση θα αφορά την αναίρεση των άδικων και κακών στιγμών της Ιστορίας που έδωσαν στην χώρα μας νησιά, βραχονησίδες και θάλασσες, πολλές θάλασσες. Κάτι τέτοια τους έκαναν "μοναχοφάηδες" με προφανή βλάβη του αγαπημένου μας συμμάχου προς τα ανατολικά.

Για την κυρία Αγγελοπούλου η νέα αποστολή έχει κάτι από την εκπλήρωση ενός τάματος. Ίσως του Τάματος του Έθνους σε πιο εκσυγχρονιστική εκδοχή. Η χώρα μας βλέπετε χρωστά στην Ιστορία της. Διακόσια χρόνια τώρα ζήσαμε πολλά και τώρα έχει έρθει η ώρα να τα αποτιμήσουμε και να τα καταλάβουμε. Θα μπορούσαμε να το κάνουμε στα εκατό χρόνια από την Επανάσταση αλλά τότε, στα 1922, ζούσαμε μια "ανθρωπιστική καταστροφή"!

Αργότερα δε, βίωσε ο λαός μας "θηριωδίες από το ναζισμό", όπως και "θηριωδίες και μεταξύ μας" (με αυτή η σειρά!). Τώρα που "έχουμε ελευθερία" και όπου επιτέλους οι στόχοι του 1821 επιτεύχθηκαν, ήρθε η ώρα του απολογισμού. Αυτόν θα τον κάνει η Επιτροπή της κυρίας Αγγελοπούλου, στοχεύοντας στη "φαντασία και στην καινοτομία".

Φυσικά για να υλοποιήσει ετούτη η Επιτροπή το μεγαλόσχημο ετούτο έργο θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της σε κάθε πτυχή του εγχειρήματος. Σε απλά ελληνικά θα πρέπει να ελέγξει την κάθε δραστηριότητα που θα προκύψει στο πλαίσιο της επετείου, το κάθε δρώμενο, την κάθε εκδήλωση, την κάθε έρευνα, την κάθε αναφορά, το όποιο σχετίζεται ή δεν σχετίζεται με τα διακόσια χρόνια, ή απλά και μόνο με το μέλλον της χώρας.

Το ιδεολογικό συμπλήρωμα

Το πρώτο έργο το οποίο αναγγέλθηκε και άμεσα ξεκινά είναι η "καταγραφή" όλων των δράσεων «που έχουν σχεδιαστεί και πρόκειται να υλοποιηθούν από Ιδρύματα, Πανεπιστήμια, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς… ακόμα και αν η Επιτροπή δεν έχει συμμετοχή στο σχεδιασμό τους…». Δεδομένου ότι η Επιτροπή (πάντοτε με κεφαλαίο Ε) προορίζεται να είναι το Ανώτατο Συντονιστικό Όργανο και δεδομένου ότι έχει το μονοπώλιο των σχέσεων με όλους τους φορείς χρηματοδότησης και το σύνολο των ιδρυμάτων και φορέων εξαρτάται από αυτή, δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μαντέψει κανείς τους ουσιαστικούς στόχους αυτής της καταγραφής.

Η Επιτροπή της κυρίας Αγγελοπούλου, δεν είναι παρά το ιδεολογικό συμπλήρωμα της πολιτικής της "κανονικότητας", του "νόμου και της τάξης". Ο στρατηγικός της στόχος είναι να νομιμοποιήσει, να ντύσει με θεωρία την κανονικότητα των ευέλικτων μορφών απασχόλησης, των μισθών των 400 ευρώ και των ωρομισθίων των 2 ευρώ, της αρπαγής ακίνητης περιουσίας και του εκβιασμού των "κακοπληρωτών".

Είναι όμως και κάτι περισσότερο και, διαχρονικά, πολύ πιο σοβαρό. Στοχεύει στο να βυθίσει μέσα σε έναν μεταμοντέρνο ιδεολογικό αχταρμά όλες τις ιστορικές, τις αγωνιστικές παραδόσεις του λαού μας. Να πνίξει μέσα στη γελοιότητα και στο χάος όλα τα χαρακτηριστικά του πατριωτισμού, έτσι όπως τα έχτισαν γενιές Ελλήνων μέσα σε αιώνες ιστορίας.

Περί δικαιωμάτων (των) ιστορικών -- Μαργαρίτης Γιώργος

 

Εδώ και πολλούς μήνες ο ιστότοπος της Ντώυτσε Βέλλε που, όπως είναι γνωστό, εκφράζει θέσεις της Γερμανικής κυβέρνησης, επιμένει στην φιλοξενία άρθρων που έχουν ως στόχο την «θεραπεία του τραύματος» που άφησε πίσω του ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Πριν από αρκετό καιρό η σχετική θεραπευτική μέθοδος περιλάμβανε την παράθεση προφορικών μαρτυριών από απογόνους αντιστασιακών (ενίοτε «αντιστασιακών») και απογόνους δωσιλόγων.

Σε μια πρόσφατη αναβάθμιση των σχετικών δημοσιευμάτων το ενδιαφέρον προσδιορίστηκε στην παράθεση μαρτυριών από «απογόνους Ναζί και δωσιλόγων στην Ελλάδα». Με τον τρόπο αυτό επί σειρά μηνών φιλοξενήθηκε και φιλοξενείται στον εν λόγω ιστότοπο, μεταξύ άλλων, η μαρτυρία του Αλέξανδρου Γιοσμά, γιού του θλιβερά διάσημου ναζί «φον» Γιοσμά, ο οποίος (υιός) τυγχάνει να είναι και θερμός θιασώτης της Χρυσής Αυγής και όλων των παρεμφερών σχημάτων.

Η τακτική είναι γνωστή και έχει χρησιμοποιηθεί εντατικά στο παρελθόν. Στοχεύει στην σχετικοποίηση των καταστάσεων, στην ατομικοκεντρική προσέγγισή τους, στην ανάδειξη της υποκειμενικής αντίληψης ή άποψης ως ιστορικής αλήθειας και τελικά στην καλλιέργεια σύγχισης σε βαθμό ώστε να πιστεύει ο απληροφόρητος επισκέπτης του ιστοτόπου ότι τα όσα τραγικά συνέβησαν τον καιρό της γερμανικής ναζιστικής Κατοχής στην Ελλάδα δεν ήταν παρά ένα «τραύμα» στις μακρόχρονες καλές σχέσεις των δύο χωρών.

Η αναθεωρητική αυτή τακτική προοδευτικά αθωώνει τον ναζισμό και ταυτίζει θύματα και θύτες. Να μην ξεχνάμε ότι για την αναθεωρητική ιστοριογραφία τα όσα έγιναν εκείνον τον καιρό περιγράφονται ως συγκρούσεις μεταξύ «αντιφρονούντων», όπου η ατομική ένταξη υπερκαλύπτει την αντικειμενική ιστορική ανάλυση και αλήθεια. Με τον τρόπο αυτό ο ναζισμός αθωώνεται, η γερμανική ευθύνη παραγράφεται και έρχεται ο «νηφάλιος» αναθεωρητισμός να υποδείξει τον σωστό δρόμο: ότι δηλαδή τα θύματα οφείλουν να συμφιλιωθούν με τους δημίους στον βωμό της συμφιλίωσης και της προόδου, βωμός, που, τι παράξενο, δείχνει αφιερωμένος στον ίδιο και τον αυτό Θεό: τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό, τον ναζισμό –για όψεις της ίδιας θεότητας μιλούμε.

Ο Ιάσωνας Χανδρινός, από καιρό μυημένος στην γερμανική εκδοχή της αναθεωρητικής ιστοριογραφίας και ως εκ τούτου εκλεκτός και της γερμανικής πλευράς και των ΑΣΚΙ και του ΣΥΡΙΖΑ, θέλησε να εφαρμόσει την ίδια δοκιμασμένη τεχνική στο βιβλίο του με θέμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη 1973.

Για να θεραπεύσει το «τραύμα», υποθέτουμε, έδωσε βήμα σε ένα ρυπαρό εκτελεστή του χουντικού εγκλήματος, της δολοφονικής «άλωσης» του Πολυτεχνείου από τα άρματα μάχης της δικτατορίας. Βήμα ισότιμο και ασχολιάστο έτσι όπως η μεταμοντέρνα αντίληψη περί ιστορίας απαιτεί: ο υβριστής θύτης να έχει την ίδια θέση και τιμή όπως και τα ηρωϊκά θύματά του. Πώς θα γινόταν αλλιώς η θεραπεία του «τραύματος»; Διαβάστε τη συνέχεια στον Ημερόδρομο

Γ. Μαργαρίτης: Οι μισθοί των 400 ευρώ είναι πιο επικίνδυνοι από το τσιγάρο

Λατινοποιούν την κοινωνία, είναι ανάγκη της πολιτικής ελίτ η πειθαρχία της κοινωνίας, υποστήριξε ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής σύγχρονης Ιστορίας και συγγραφέας, στον 98.4 του Ηρακλείου και τον Γιώργο Σαχίνη.

Μίλησε για μία επώδυνη διαδικασία για τους πολίτες, τους οποίους επιχειρούν να υποτάξουν με το δόγμα περί νόμου και τάξης, όπως και την ιδεολογική επίθεση στα πιστεύω τους.

Ταυτόχρονα εξέφρασε τη γνώμη του πως θα επιχειρηθεί μια σχετικοποίηση της ταυτότητας και των αγώνων του ελληνικού λαού, μέσα από τα προγράμματα και τις δραστηριότητες για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης.

Πηγή: Νέα Κρήτη

Γ. Μαργαρίτης: Το έπος των Ελλήνων και τα ιστορικά συμπεράσματα

Στοιχεία για το έπος του ’40, ότι συνέβηκε στα Ελληνοαλβανικά βουνά, στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και πως όλα αυτά συνδέονται με το σήμερα και τις αναταραχές στην ευρύτερη γειτονιά μας, έδωσε μέσα από τη συχνότητα του 98,4 και στο Γιώργο Σαχίνη ο Καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας Γιώργος Μαργαρίτης.

«Η Ελλάς συντάσσεται...» - Η Αθήνα νομίζει ότι μπορεί να κρυφτεί πίσω από την ΕΕ - Γιώργος Μαργαρίτης

Η ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών για την πρόσφατη τουρκική εισβολή στην Συρία ξεκινούσε με την διαβεβαίωση ότι «Η Ελλάδα συντάσσεται πλήρως με τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης... καταδικάζει τη νέα μονομερή στρατιωτική ενέργεια της Τουρκίας σε έδαφος κυρίαρχου κράτους... (η οποία αποτελεί) παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου». Μέχρι εκεί. Η Αθήνα εξέδωσε μια τυπική, ως και τυποποιημένη, ανακοίνωση κατ’ εικόνα και ομοίωση εκείνων των άχρωμων και γενικόλογων ανακοινώσεων των Βρυξελλών για όλα τα ζητήματα του τρέχοντος κόσμου, πλην εκείνων τα οποία "ενοχλούν" ιδιαίτερα τον Δυτικό λεγόμενο κόσμο.

Ο κόσμος αυτός βλέπει εισβολές, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και τα τοιαύτα μόνο σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Στην Ουκρανία λόγου χάρη, ή όπου δρουν καθεστώτα "μη δυτικών αξιών", τύπου Άσαντ ή Μαδούρο και χώρες όπως το Ιράν ή η Ρωσία. Η Τουρκία ανήκει στη Δύση (μέχρι νεοτέρας) και γι' αυτό (μέχρι νεοτέρας) οι εισβολές της και οι εθνοκαθάρσεις της εκλαμβάνονται ως απλές παραβάσεις.

Ανάμεσα στις τρέχουσες "παραβάσεις" της γείτονος χώρας, εξέχουσα θέση κατέχει ο διασυρμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανάμεσα στις αναγγελθείσες για το άμεσο μέλλον "παραβάσεις" περιλαμβάνεται ο διασυρμός των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας σε θάλασσες, νησίδες και νησιά. Θα έλεγε κανείς ότι τα όσα συμβαίνουν στη βόρεια Συρία σήμερα ενδιαφέρουν τη χώρα μας σαφώς περισσότερο από ότι ενδιαφέρουν το Βέλγιο ή το Λουξεμβούργο.

Όχι, σπεύδει να διευκρινίσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας (Σκάι, 11 Οκτωβρίου), τα όσα συμβαίνουν στην Συρία δεν συνδέονται με όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Προφανώς, διότι για τα πρώτα ευθύνεται η Τουρκία εξωτερικού, ενώ για τα δεύτερα η Τουρκία εσωτερικού! Έτσι λοιπόν οι ελληνικές διπλωματικές αντιδράσεις στην εισβολή και την εθνοκάθαρση υψώνονται σε ένταση Λουξεμβούργου, Ολλανδίας και Βελγίου: Η Ελλάδα συντάσσεται πλήρως με τη θέση της ΕΕ.

Η Αθήνα δεν ανησυχεί!

Γιατί να ανησυχήσει ιδιαίτερα η Ελλάδα από τα όσα συμβαίνουν στη Συρία; Σε αντίθεση με την τελευταία, τα δικά μας σύνορα είναι "σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης" και ως εκ τούτου ουδείς θα τολμήσει να τα προσβάλει! Παραδόξως, θεωρητικά τουλάχιστον, και τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι "σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης". Φαίνεται, όμως, ότι και για τις Βρυξέλλες --όπως και για την Αθήνα-- η Κύπρος είναι μακριά…

Η βαθιά απόγνωση που προκαλεί η μοιρολατρική διάθεση υποταγής των ελληνικών κυβερνήσεων έφερε στο νου μια ανάλογη κατάσταση. Η σύγκριση είναι λίγο άδικη, ούτε ο κόσμος μας, ούτε η γενική κατάσταση είναι σήμερα η ίδια με εκείνη με την οποία θα συγκρίνουμε. Ας μεταφερθούμε, όμως, σε καιρούς δύσκολους, όταν η χώρα μας βρισκόταν κάτω από την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα.

Έλλειψη "αναλώσιμων" στρατιωτών - Η αχίλλειος πτέρνα της Δύση

Του Γιώργου Μαργαρίτη

Μια από τις ακλόνητες σταθερές στην ειδησεογραφία όπως και στη δημόσια συζήτηση είναι τα λεγόμενα "εθνικά ζητήματα". Πρόκειται για κάτι το φυσιολογικό. Οι δραστηριότητες της Τουρκίας, η γενικότερη περιρρέουσα ατμόσφαιρα στον χώρο της Μεσογείου, της Κύπρου, της Μέσης Ανατολής, της Μαύρης θάλασσας, ίσως και των Βαλκανίων, ανεβάζουν στην πρώτη σειρά του ενδιαφέροντος τη θέση της Ελλάδας μέσα σε όλα αυτά. Δηλαδή, την εξωτερική πολιτική της ως κράτος και ως έθνος ακόμα περισσότερο.

Μια συζήτηση αυτού του είδους αυτονόητα εμπεριέχει την εθνική άμυνα, τις στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας μας δηλαδή. Δυνατότητες που καθορίζουν το είδος της πολιτικής που μπορεί, ή που δεν μπορεί να ακολουθήσει. Στο υπόστρωμα της συζήτησης περί εθνικής άμυνας βρίσκεται κυρίως το θέμα των "εργαλείων", των εξοπλισμών. Περιέργως, είναι πολύ πιο αραιή και πιο συγκρατημένη η συζήτηση γύρω από το "τελικό στάδιο" αυτής της πολιτικής σκέψης, δηλαδή τον πόλεμο.

Ο πόλεμος αποτελεί ένα εξαιρετικά οδυνηρό γεγονός --κάτι σαν την αρρώστια ή τον θάνατο στην οικογενειακή ζωή-- και είναι απόλυτα φυσικό οι ανθρώπινες κοινωνίες να απεύχονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Στην τρέχουσα ειδησεογραφία, εξάλλου, το ενδεχόμενο μιας πολεμικής εμπλοκής υποβαθμίζεται σε επίπεδο συμπλοκής ή σύρραξης. Για θερμό επεισόδιο μιλούμε συνήθως.

Έτσι, λοιπόν, την ώρα που σε κάθε επίπεδο η χώρα συζητά είτε για στόλους φρεγατών και υποβρυχίων είτε για σμήνη αεροπλάνων, η προοπτική χρησιμοποίησή τους συρρικνώνεται στο θερμό επεισόδιο. Σε μια τέτοια κλίμακα στρατιωτικής εμπλοκής αμφιβάλουμε αν η παρουσία όλων αυτών των επιβλητικών οπλικών συστημάτων είναι αναγκαία. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν ανάποδα. Ας μιλήσουμε για πόλεμο πριν φθάσουμε στο θερμό επεισόδιο. Ίσως, έτσι κατανοήσουμε πως συνδέονται ετούτες οι διαφορετικής κλίμακας καταστάσεις μεταξύ τους.

Αναλώσιμες ζωές - Το αμερικανικό παράδειγμα

Ο πόλεμος είναι ένα κατ’ εξοχή "καταναλωτικό" γεγονός. Είναι μια σπατάλη ανθρώπινων ζωών και υλικού πλούτου. Καταναλώνει ζωές και αναλώνει τόσο πυρομαχικά και όπλα, όσο και τις υποδομές, πάνω στις οποίες στηρίζεται ο πολιτισμός και η καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Για να γίνει λοιπόν ένας πόλεμος χρειάζεται να υπάρχει "πλεόνασμα" και από ανθρώπινες ζωές και από υλικά μέσα. Καμία δύναμη ποτέ στον κόσμο δεν κατέφυγε στον πόλεμο όταν της έλλειπαν τα βασικά "αναλώσιμα", ζωές και πλούτος.

Ας ξεκινήσουμε από τις ανθρώπινες ζωές. Τι θα μπορούσε να είναι "αναλώσιμο" μέγεθος στην περίπτωσή τους; Για να μην θεωρηθούμε απόλυτα αμοραλιστές "τεχνοκράτες", ας καταφύγουμε σε κάποιο παράδειγμα. Ας πάρουμε τις ΗΠΑ στον καιρό των μεγάλων εκστρατειών στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Μια περιδιάβαση στους καταλόγους των νεκρών Αμερικανών στους δύο αυτούς πολέμους μας ξενίζει. Ένα εντυπωσιακά μεγάλο ποσοστό των πεσόντων φέρει ισπανικά ονόματα.

Η «Γαλάζια Πατρίδα» απειλεί τις «γαλάζιες ενδοχώρες»

του Γιώργου Μαργαρίτη

Ο όρος «Γαλάζια Πατρίδα» έχει πλέον ενταχθεί στο τουρκικό διπλωματικό και πολιτικό λεξιλόγιο. Έχει μάλιστα προσδιοριστεί, αν όχι με γεωγραφική ακρίβεια, τουλάχιστον με το εύρος των θαλάσσιων ζωνών στις οποίες αναφέρεται. Οι συγκυριακές διπλωματικές μεταπτώσεις που συνοδεύουν ετούτο το «εύρος» δεν μειώνουν την ανατρεπτική -για την σταθερότητα της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου- σημασία του όρου.

Απέναντι από την τουρκική διπλωματική ορολογία περί «Γαλάζιας Πατρίδας» βρίσκονται δύο ζώνες στρατηγικής σημασίας. Οι ζώνες αυτές είναι επίσης γαλάζιες καθότι έχουν να κάνουν με την κυριαρχία θαλάσσιων εκτάσεων. Με κίνδυνο να υποπέσουμε στο αμάρτημα του νεολογισμού θα τις ονομάσουμε, για την οικονομία του λόγου, περιγραφικά, «γαλάζιες ενδοχώρες».

Η πρώτη από αυτές αφορά το Ισραήλ, το κραταιό προπύργιο του δυτικού κόσμου στις ακτές της Παλαιστίνης, στο κατώφλι της Μέσης Ανατολής. Το κράτος αυτό ιδρύθηκε την επαύριο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι σταθερές που είχε δημιουργήσει η ευρωπαϊκή αποικιοκρατία στη Μέση Ανατολή κατέρρεαν, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες κρατικές οντότητες με συνεπακόλουθη ρευστότητα και αναταράξεις.

Από τη δημιουργία του κιόλας, το νέο κράτος, είδε να κλείνουν γύρω του οι δρόμοι της στεριάς και την επικοινωνία του με τον δυτικό κόσμο, μέρος του οποίου ήταν, να εξαρτάται από την κυριαρχία της θάλασσας. Καθώς το μικρό κράτος δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει ετούτη τη στρατηγική του ανάγκη, το έργο ανέλαβε η νέα «προστάτιδα» δύναμη του Δυτικού Κόσμου. Από το 1950 ειδικά, όταν δημιουργήθηκε ο 6ος Στόλος των ΗΠΑ στην Μεσόγειο, η απαραίτητη για την επιβίωση του Ισραήλ κυριαρχία στη θάλασσα εξασφαλιζόταν από τις ισχυρές ναυτικές δυνάμεις που οι Αμερικανοί διατηρούσαν έξω από τις ακτές του.

Γιώργος Μαργαρίτης – “Ο πατριωτισμός έχει κι είχε πάντοτε ταξικό πρόσημο”

-Στο σημερινό ιμπεριαλιστικό στάδιο, ενδιαφέρουν τους κομμουνιστές έννοιες όπως “πατρίδα” και “κυριαρχικά δικαιώματα”;

Φυσικά και τους ενδιαφέρουν. Η πατρίδα είναι ο μεγάλος χώρος μέσα στον οποίο μπορούν οι λαϊκές μάζες, οι εργαζόμενοι, να λειτουργήσουν πολιτικά και να διεκδικήσουν όσα τους ανήκουν. Είναι το βασικό πλαίσιο για την δημοκρατική λειτουργία. Τυχόν παραίτηση από την έννοια της πατρίδας μεταφέρει την πολιτική διεκδίκηση των λαϊκών στρωμάτων σε ένα αόριστο σύμπαν ιδεαλιστικών προδιαγραφών, όπου απουσιάζουν τα εργαλεία και οι προϋποθέσεις για επιτυχία. Για να το πω απλά, η εργατική τάξη, ο λαός μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία στην χώρα του. Θα ήταν αφάνταστα πιο δύσκολο, σχεδόν αδύνατο και ολότελα αφηρημένο να διεκδικήσει μια οικουμενική ανατροπή, κάτι ως «Δευτέρα παρουσία». Για το πρώτο υπάρχει γήπεδο αγώνα, για το δεύτερο όχι.

Στην ιστορία τα λαϊκά, τα απελευθερωτικά, τα δημοκρατικά κινήματα ήταν πάντοτε συνυφασμένα με την έννοια της πατρίδας. Οι λαοί πάντοτε είχαν πατρίδα και πάντοτε την προάσπιζαν. Οι κυρίαρχοι, είτε φεουδάρχες, είτε αστοί, είτε δουλοκτήτες, δεν είχαν ποτέ ανάγκη την έννοια αυτή και πολύ συχνά την απαρνήθηκαν και τη θυσίασαν στο βωμό των ταξικών τους συμφερόντων.
Η πατρίδα –από τον καιρό της «επανάστασης των οπλιτών» στην κλασική αρχαιότητα- συνδεόταν, πατούσε πάνω στην επικράτεια. Η τελευταία ορίζει τα «κυριαρχικά δικαιώματα», τον χώρο μέσα στον οποίο η πατρίδα αποκτά νόημα. Για δικαιώματα του κάθε λαού μιλούμε, για τον δικό του χώρο.

Το κεφάλαιο σήμερα –όπως οι φεουδάρχες ή οι δουλοκτήτες του χθες- μπορεί να «παζαρέψει» πατρίδα και επικράτεια, να συμβιβαστεί, να εκχωρήσει. Αρκεί να εξασφαλίζει τα κέρδη του, την κοινωνική του κυριαρχία. Οι λαοί, ο κάθε λαός δεν μπορεί. Ο πατριωτισμός έχει, πάντοτε είχε, ταξικό πρόσημο.

 

Ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, αφού μιλούν για εκείνον το πλούσιο επιστημονικό του έργο και η εκτεταμένη του αρθογραφία σε σειρά εντύπων και περιοδικών για θέματα ιστορικά, αλλά και σύγχρονα, με την “Κατιούσα” να έχει επίσης την τιμή να φιλοξενεί κείμενά του κατά καιρούς. Με αφορμή την υποψηφιότητά του στην Α’ Θεσσαλονίκης με το ΚΚΕ, που σηματοδοτεί έναν ακόμα κρίκο στην πολύχρονη συμπόρευση τους με το κόμμα, μας μίλησε σχετικά με το γιατί έχουν σημασία οι εκλογές σήμερα, πώς αξιολογεί τη θέση της Τουρκίας και τον κίνδυνο ανάφλεξης στην περιοχή μας, αν σημαίνουν κάτι για τους κομμουνιστές οι έννοιες της “πατρίδας” και των “κυριαρχικών δικαιωμάτων” στην εποχή που διανύουμε, τι αφήνει πίσω του ο ΣΥΡΙΖΑ στα ΑΕΙ και πολλά ακόμα ενδιαφέροντα ζητήματα:

-Θεωρητικά, η Τουρκία είναι στριμωγμένη και αναζητά στρατηγικούς συμμάχους στη διεθνή διελκυστίνδα συμφερόντων. Θα ήταν δόκιμο ή όχι να αναζητήσουμε σήμερα ιστορικές αναλογίες με την περίοδο της Μικρασιατικής εκστρατείας και την καταστροφή που ακολούθησε;

Η σημερινή Τουρκία είναι μια περιφερειακή δύναμη. Έχει δημογραφικό και οικονομικό βάρος, παραγωγικές δυνατότητες με ανοικτές αναπτυξιακές προοπτικές, τεχνολογικές δεξιότητες και στρατηγική θέση σε περιοχή όπου συναντώνται και –ενίοτε- συγκρούονται τα συμφέροντα ισχυρότερων δυνάμεων. Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά διαμορφώνουν την πολιτική της. Δεν πρόκειται δηλαδή για κάτι το συγκυριακό που ταυτίζεται με την διακυβέρνηση Ερντογάν ή όποια άλλη.

Οι Ελληνες πολέμησαν μόνοι...

Οι Ελληνες πολέμησαν μόνοι...

Πώς Βρετανοί και Αμερικανοί υπονόμευσαν την ενίσχυση της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας στη διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου

Γιώργος ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
Καθηγητής Ιστορίας στο ΑΠΘ

ΕΦ. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Τετάρτη 28 Οχτώβρη 2009

Στις 6/4/1941 οι Γερμανοί επιτέθηκαν με τη σειρά τους στην Ελλάδα. Επί πέντε ολόκληρους μήνες Βρετανοί και Αμερικανοί είχαν επιδοθεί σε ένα εντυπωσιακά βρώμικο παιχνίδι με ένα και μόνο στόχο: Να μη φθάσει ούτε ίχνος σύγχρονου στρατιωτικού υλικού στους μαχόμενους Ελληνες (φωτ.: Κοιλάδα του Στρυμόνα.Γερμανική εισβολή στην Ελλάδα)

Επετειακό το άρθρο αυτό, ίσως όμως οι επέτειοι να έχουν κάτι να μας πουν. Εβδομήντα σχεδόν χρόνια μετά τον πόλεμο της Αλβανίας οι κυβερνήσεις της χώρας μας έχουν εναποθέσει την υπόθεση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής της ακεραιότητας σε «μεγάλους συμμάχους», «στρατηγικούς εταίρους» και στους οργανισμούς που αυτοί κανοναρχούν. Πρόθυμοι τρέχουν να συμβάλουν σε πολέμους και εκστρατείες έτσι ώστε η χώρα να δείχνει αφοσιωμένος υπήκοος στους ισχυρούς και να τη λαμβάνουν αυτοί υπόψη όποτε τους έχει ανάγκη.

Αυτά που συνέβησαν το 1940 δείχνουν ανάγλυφα τη φενάκη αυτής της πολιτικής. Την ώρα της κρίσης και της ανάγκης οι μεγάλοι θα κοιτάξουν μόνο τα δικά τους συμφέροντα και δε θα διστάσουν να πλήξουν το μικρό «στρατηγικό τους εταίρο» πισώπλατα. Οι ρητορείες, τότε, στα 1940, όπως και σήμερα, τίποτε δεν κοστίζουν. Στην πραγματικότητα όμως οι λαοί μένουν μόνοι στις δύσκολες ώρες, όταν χρειάζεται να προασπίσουν την ελευθερία τους. Τότε αποκαλύπτονται οι «μεγάλοι σύμμαχοι», τότε φαίνεται η ποιότητα των δεσμεύσεων και των εγγυήσεών τους, τότε ο λαός μπορεί να βρεθεί με έναν ακόμα εχθρό στην πλάτη του. Οπως ακριβώς έγινε το '40-'41.

***

Στην αρχή του πολέμου η Μεγάλη Βρετανία διακήρυξε σε όλους τους τόνους ότι θα στηρίξει με όλα τα μέσα τη μαχόμενη Ελλάδα και ότι θα τιμήσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις που εκπορεύονταν από τις εγγυήσεις που είχε δώσει στη μικρή της σύμμαχο. Πέρα από τα λόγια όμως η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Από την αρχή του πολέμου εκφραζόταν δυσαρέσκεια για την απουσία υλικής στήριξης της Ελλάδας από τη Βρετανία. Ιθύνοντες της τότε διπλωματίας φοβόντουσαν ότι αυτή η βρετανική απροθυμία μπορούσε να υποσκάψει τη μαχητική διάθεση του ελληνικού στρατού και να δημιουργήσει προβλήματα στην κυβέρνηση1.

Τα «εθνικά» όρια της αστικής τάξης

Τα «εθνικά» όρια της αστικής τάξης

15-02-2018

Ετούτο τον πατριωτισμό του λαού ποικιλότροπα απεχθάνεται η κυρίαρχη αστική μας τάξη. Πότε πιθηκίζοντας όσα «κοσμοπολίτικα» συναντά, πότε ομνύοντας πίστη και αφοσίωση στους «αφέντες-προστάτες», πότε καταθέτοντας στα πόδια και στα συμφέροντά τους τις τύχες της χώρας, του λαού, του μέλλοντος μας.

Γιώργος Μαργαρίτης

 

Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα στην στρατηγική -και ως εκ τούτου εξαιρετικά εύφλεκτη- ζώνη της Μέσης Ανατολής διαμορφώθηκε μια ιδιαίτερη κατάσταση την οποία μπορούμε να ορίσουμε ως «στρατηγικό κενό». Με το τελευταίο εννοούμε την απουσία μιας δύναμης ή ενός συστήματος δυνάμεων που θα είχε τη ισχύ να επιβληθεί στα τοπικά και στα επιμέρους συμφέροντα επιβάλλοντας το δικό της νόμο και, κάτω από αυτόν, την σταθερότητα στην περιοχή. Για πολλούς αιώνες στην ζώνη αυτή η σταθερότητα εξασφαλιζόταν από την ισχύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μετά από αυτήν από το αποικιακό ευρωπαϊκό σύστημα και, τέλος, στα πιο κοντινά στα δικά μας χρόνια από τον ισχυρό «δυτικό» συνασπισμό του Ψυχρού Πολέμου. Στον τελευταίο δέσποζε η υπερδύναμη Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Οι καιροί όμως αλλάζουν και οι συσχετισμοί μεταβάλλονται. Οι δημογραφικές μεταβολές, τα οικονομικά μεγέθη, οι στρατιωτικές δυνατότητες ανέτρεψαν σε βάρος του δυτικού συνασπισμού δυνάμεων τις ισορροπίες. Η αλλαγή των δεδομένων εμφανίστηκε δραματικά στο προσκήνιο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ακριβώς τη στιγμή που στη δυτική Ευρώπη και στις ΗΠΑ θριαμβολογούσαν για την επικράτηση και την επιβολή του δικού τους καπιταλισμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Σχεδόν απρόσμενα, σε καιρούς ευδαιμονίας, οι νικητές του Ψυχρού Πολέμου έχασαν όλους τους θερμούς πολέμους που εξαπέλυσαν στην περιοχή. Για την ακρίβεια κέρδισαν όλες τις μάχες, ανακάλυψαν όμως με έκπληξη ότι τα μεγέθη δεν τους επέτρεπαν πλέον να κερδίσουν τον πόλεμο. Από τις επιβλητικές εκστρατείες, τύπου Αφγανιστάν και Ιράκ, περιορίστηκαν στους δι’ αντιπροσώπων πολέμους και σε αντίστοιχους σχεδιασμούς: η «Αραβική Άνοιξη» ήταν η ελπιδοφόρα καινοτομία που όμως οδήγησε στο κενό και στη απογοήτευση.

Γιατί εξόντωνε ο Χίτλερ τους Εβραίους;

Ο καθηγητής σύγχρονης ιστορίας του ΑΠΘ Γ. Μαργαρίτης εντοπίζει πέρα από τα πολιτικά και τα οικονομικά αίτια του ολοκαυτώματος, αλλά και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. 

Κάνει λόγο για τους οικονομικούς και πολιτικούς στόχους του ρατσιστικού πογκρόμ που οργανώθηκε στη Γερμανία της δεκαετίας του 1930 και τις μεγάλες επιχειρήσεις που επωφελήθηκαν από αυτό. 

Πώς συνδέεται η έναρξη του πογκρόμ με το μικρο-εμπόριο που πραγματοποιούσαν οι Εβραίοι και ποιες αντιδράσεις προκαλούσε στις μεγάλες επιχειρήσεις που επεδίωκαν συσσώρευση κεφαλαίου. 

Οι παρεμβάσεις Μαργαρίτη για το βιβλίο Ιστορίας

H συζήτηση για το βιβλίο  Ιστορίας της ΣΤ’ δημοτικού προκάλεσε έναν  πρωτοφανή  διάλογο στο χώρο των ιστορικών. Μια από τις ουσιαστικότερες παρεμβάσεις, έγινε από τον Γιώργο Μαργαρίτη, καθηγητή Σύγχρονης Ιστορίας στο ΑΠΘ.

Αναδημοσιεύουμε κάποιες από τις παρεμβάσεις του και δύο συνεντεύξεις, που -εκτιμούμε ότι- πλουτίζουν με μοναδικό τρόπο τους σύγχρονους προβληματισμούς και αποκαλύπτουν τη σημερινή ιστορική συγκυρία και τις άδηλες υπόγειες διεργασίες που συντελούνται.

                                   

                                 

Η “ανακατασκευή” των σχολικών βιβλίων Ιστορίας

Ο ιμπρεσσιονισμός στη διδασκαλία

(από ομιλία σε εκδήλωση)

Στη συζήτηση που έχει μόλις ξεκινήσει για την ποιότητα και τη λειτουργικότητα των νέων σχολικών βιβλίων στη στοιχειώδη και στη μέση εκπαίδευση, τα βιβλία της ιστορίας βρέθηκαν στην πρώτη σειρά. Δεν είναι κάτι το καινούργιο αυτό. Καλώς ή κακώς μέσα από τα βιβλία της Ιστορίας – όπως και τα αντίστοιχα των Θρησκευτικών και λιγότερο μέσα από εκείνα της Λογοτεχνίας – θεωρείται ότι κρίνεται ο βαθμός προσήλωσης του εκπαιδευτικού συστήματος στις “παραδοσιακές” αξίες της Εκπαίδευσης, στα εθνικά δηλ. και θρησκευτικά “ιδεώδη”. Για να το πούμε πιο απλά, κάθε αλλαγή σε αυτά τα πεδία της εκπαιδευτικής διαδικασίας κινητοποιεί αυτονόητα τους “εγγυητές” των ιερών και των οσίων του έθνους οι οποίοι αυτοδιορίζονται κριτές και ελεγκτές των εξελίξεων, ανεξάρτητα συνήθως από τη γενική παιδεία τους, την επιστημονική τους ειδίκευση ή έστω, τη θεσμική τους αρμοδιότητα. Τυπικό παράδειγμα η κινητοποίηση που ανέλαβε γνωστή εφημερίδα της βόρειας Ελλάδας και γνωστοί πολιτευτές ενάντια στο νέο βιβλίο της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού.

Δύο πράγματα κρίνονται σ’ αυτή τη διαμάχη. Το πρώτο είναι η θέση του “ελληνοχριστιανικού” ιδεώδους στο εκπαιδευτικό σύστημα. Καθώς βρισκόμαστε σε μία ευαίσθητη πολιτική και ιδεολογική συγκυρία όπου οι αξίες που αναδείχθηκαν στη μεταπολίτευση του 1974 και στήριξαν ως τώρα το δημοκρατικό πολίτευμα δείχνουν να ξεθωριάζουν και δέχονται επιθέσεις από πολλές πλευρές, οι για πολύ καιρό απαξιωμένες θεωρίες του “ελληνοχριστιανισμού” επιχειρούν – αρκετό καιρό τώρα – να επανεύρουν μερικές έστω από τις απωλεσθείσες θέσεις τους στο χώρο των πολιτικών ιδεών και ειδικά στον χώρο της εκπαίδευσης. Ο “εμπλουτισμός” του βιβλίου Ιστορίας (κατεύθυνσης) της Γ΄Λυκείου με έντονα χρωματισμένα με εθνικισμό κείμενα, αποτελεί το προφανέστερο ίσως παράδειγμα αυτού του “διαγκωνισμού” υπέρ της επανόδου της “παράδοσης” στα διδακτικά βιβλία.

Γ.Μαργαρίτης (καθηγητής σύγχρονης Ιστορίας)-Ωμή, ανοικτή, ναζιστική, νεοναζιστική προπαγάνδα

Ακούστε την συνέντευξη στο Γιώργο Γκόντζο ΕΔΩ

Από :Γιώργος Γκόντζος

«Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ιστορία, με γεγονότα,  έχουμε να κάνουμε με ωμή, ανοικτή, ναζιστική, νεοναζιστική προπαγάνδα..» Αυτό τόνισε ο κ. Γιώργος Μαργαρίτης καθηγητής σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ ,σε παρέμβασή του στην εβδομαδιαία εκπομπή «Εκτός των τειχών» (Γιώργος Γκόντζος) στο δημοτικό ραδιόφωνο Ιωαννίνων ,με αφορμή κείμενα , συνεντεύξεις κ.λ.π του Γερμανού καθηγητή κ.Χ.Ρίχτερ ο οποίος κατηγορείται για το αδίκημα της «άρνησης εγκλημάτων πολέμου του ναζισμού, τα οποία στρέφονται κατά του Κρητικού λαού».

Ο κ. Γιώργος Μαργαρίτης αναφέρθηκε αναλυτικά σε ναζιστικές απόψεις και σε εγκληματικές πράξεις των Γερμανών «που «ξεχνάει» όπως είπε ο κ.Ρίχτερ, σημειώνοντας με έμφαση πως δεν αναφέρεται «το απόλυτο δικαίωμα ζωής και θανάτου των κυρίαρχων ναζί επί όλων όσων θεωρούσαν ως κατώτερες φυλές, των Εβραίων, των τσιγγάνων, των Σλάβων, των κομμουνιστών, των αντιστασιακών, του λαού της Κρήτης, στην προκειμένη περίπτωση…»

Ξαφνικά η Ευρώπη σε πόλεμο

Ο κ. Ολάντ «σε πόλεμο» δίνει τον τόνο, οι αυλοκόλακες αμαθείς σπεύδουν να ντύσουν τις πολιτικές προθέσεις με ιδεολογήματα μίσους και θανάτου | AP Photo / Claude Paris

Του Γιώργου Μαργαρίτη

Και ξαφνικά η Ευρώπη βρέθηκε σε πόλεμο. Σε αντίθεση με προηγούμενους πολέμους που γνώρισε η πλέον πολεμοχαρής ήπειρος στην απώτερη ή την πρόσφατη ιστορία της, τα εξωτερικά γνωρίσματα αυτού του πολέμου δεν ήσαν αυτονόητα διακριτά.

Δεν υπήρξαν ουρές σε στρατολογικά γραφεία, δεν έσπευσαν οι άνθρωποι να κάνουν προμήθειες για τις δύσκολες ημέρες που θα έρχονταν, δεν επιβλήθηκε συσκότιση στις πόλεις, δεν έσπευσαν χιλιάδες, εκατομμύρια άνθρωποι προς τα απειλούμενα σύνορα. Και όμως, μας διαβεβαίωσε σύμπασα η πολιτική ελίτ της Γαλλίας, ο κύριος Ολάντ φυσικά, ότι η χώρα τους βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση και θα παραμείνει σε αυτή ώς το τέλος του ερχόμενου Φεβρουαρίου τουλάχιστον.Οι πρώτες μάχες του νέου αυτού πολέμου υπήρξαν καταιγιστικές. Ολόκληρη η Γαλλία «έζησε» -μέσα από τις οθόνες- την επική αναμέτρηση 800 πάνοπλων πολεμιστών της ενάντια σε δύο ή τρία παιδιά εθισμένα στην ιδέα του θανάτου: του δικού τους μαρτυρικού θανάτου πρώτιστα, εκείνου των θεωρούμενων «απίστων» ακολούθως.

Ο δικός τους εφηβικός πόλεμος, εκτός από τις «σέλφι», εμπεριέχει πάντοτε το στοιχείο της αυτοκτονίας. Εναντίον τους πάντως εκστράτευσε το άνθος του γαλλικού στρατού. Οχι φυσικά οι 7.000 επίλεκτοι των γαλλικών ειδικών δυνάμεων -και της Λεγεώνας- που είναι αφοσιωμένοι στο έργο της εκθεμελίωσης κοινωνιών και ανθρώπων στην υποσαχάρια Αφρική.

Οι «διαθέσιμοι» ή οι ναυαγοί της«Μέδουσας»

Τι θα έχουμε να πούμε στα παιδιά μας αύριο όσοι επιζήσουμε από ετούτη τη δοκιμασία; Ότι τάχα μου, σε αντίθεση με τους ναυαγούς της «Μέδουσας», εμείς ρίξαμε τον κλήρο με «κριτήρια» και «μόρια» - πολιτισμένα δηλαδή; Ότι δεχτήκαμε τη μοίρα μας σκυφτά όπως θα έκανε ο κάθε ηττημένος; Ότι χωρίς περίσκεψη, χωρίς αιδώ, αποδεχτήκαμε τον ανίδεο καπετάνιο και το βρόμικο καθεστώς που κρυβόταν πίσω από αυτόν;

Ετούτο το καθεστώς που μας έλαχε, ετούτη η άρχουσα τάξη που μας κυβερνά ολοένα και φέρνει πιο κοντά το απόλυτο δίλημμα: ο θάνατός σου, η ζωή μου. Εάν είναι έτσι, ας μη ζήσει λοιπόν. 

Του Γιώργου Μαργαρίτη*

Στις 2 Ιουλίου του 1816 ένα γαλλικόπολεμικό πλοίο, η φρεγάτα «Μέδουσα»ναυάγησε στα ανοιχτά των ακτών τηςΜαυριτανίας. 

Το πλοίο βρισκόταν σε επίσημη αποστολή και μετέφερεαξιωματούχους και επιβάτες –παλαιούςκαι νέους έποικους- προς τη Σενεγάλη, ηοποία μόλις είχε επιστραφεί από τουςΒρετανούς στη Γαλλία μετά το τέλος τωνΝαπολεόντειων πολέμων. 

Ο κυβερνήτης του πολεμικού ήταν ένας αριστοκράτης, ένας κόμης, εξόριστος στα ξένα από τον

καιρό της Επανάστασης και του Ναπολέοντα, από το 1789. Ήταν άνθρωπος εμπιστοσύνης του νέου μοναρχικού καθεστώτος, της αριστοκρατικής Παλινόρθωσης, αλλά ολότελα άσχετος με την τέχνη της ναυσιπλοΐας. 

Με τη νεοαποκατασταθείσα αριστοκρατική του αυταρέσκεια ο καταστροφικός αυτός καπετάνιος απέκοψε το πλοίο από τον υπόλοιπο στόλο και το οδήγησε στις ξέρες της αφρικανικής ακτής.

Από τους περίπου 400 επιβαίνοντες στοπλοίο -πλήρωμα και επιβάτες- οι 147, μέλη του πληρώματος και επιβάτες, επιβιβάστηκαν σε μια αυτοσχέδια σχεδία που κατασκεύασαν από τα κομμάτια του ναυαγίου. Μέσα στην ταραχή των στιγμών και την απόλυτη ανικανότητα του άρχοντα-καπετάνιου ανοίχθηκαν στη θάλασσα χωρίς τρόφιμα και χωρίς νερό. Η σχεδία βρέθηκε από ένα άλλο πολεμικό στις 17 Ιουλίου. Μόλις 17 από τους επιβαίνοντες σε αυτήν ήσαν ακόμα ζωντανοί. Και γι’ αυτούς όμως ήταν αργά. Οι περισσότεροι πέθαναν τις επόμενες ημέρες βαριά αφυδατωμένοι και με καταστρεπτικές τις επιπλοκές της ηλίασης. Στο παραλήρημά τους, πριν πεθάνουν, είπαν πράγματα φρικτά για όσα έγιναν στη σχεδία τις 15 ημέρες που περιπλανιόταν στην απέραντη θάλασσα.