Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΘΝΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΘΝΟΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 29 Ιουλίου 2018

Η ΕΘΝΟΜΕΤΑΛΛΑΞΗ!!


Η ελληνική εθνομετάλλαξη, οι γενοκτονίες, η Μακεδονία…

Του Θανάση Παπαδημητρίου.
(Ο Θανάσης Παπαδημητρίου ασχολήθηκε επί χρόνια με την δημοσιογραφία και με την Μουσική. Κατοικεί και δραστηριοποιείται  στην Μακεδονία).


Η ανάπλαση, η αέναη διαμόρφωση ενός έθνους, είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία, όπου υπεισέρχονται όλα τα στοιχεία  που θα αφομοιωθούν αλλά και θα διαμορφώσουν τα νέα χαρακτηριστικά του έθνους.

Στην περίπτωση όπου η εισβολή νέων στοιχείων είναι ασθενής, ή το σύνολο των εισερχομένων αξιών δεν έχουν τη δυναμική να υπερνικήσουν την ήδη διαμορφωμένη κλίμακα αξιών που κυριαρχεί, αυτά ή θα χαθούν με το χρόνο, ή θα αφήσουν κάποια ελάχιστα ίχνη, είτε στη γλώσσα, είτε στα ήθη, είτε στο δίκαιο της χώρας κλπ…

Ένα έθνος φυσικά για να μπορεί να αναπλάθεται χωρίς ουσιαστικές διαφοροποιήσεις στη συλλογική συνείδηση, θα πρέπει να έχει την δυνατότητα αντίστασης κάτι που σημαίνει ότι το πλέγμα παιδείας, η πολιτισμική παραγωγή έχει βάση οικονομική και δύναται να παράγει προοπτικές.

Το πρόβλημα είναι κατά συνέπεια σοβαρό όταν πρόκειται για εξαρτημένη οικονομία, με δομές προσανατολισμένες στον έλεγχο από τις εξωτερικές δυνάμεις. Σε αυτή την περίπτωση όλο το πλέγμα της παιδείας, της διαμόρφωσης συνειδήσεων περνάει από διαδικασίες αλλοίωσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του έθνους και εμποτισμού με αξίες που θα διατηρούν τις σχέσεις εξάρτησης.

Με όρους γενετικής θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε μετάλλαξη στα «χρωμοσώματα» που αναπαράγουν τις βασικές αξίες. Υπάρχουν παρεμβάσεις που μπορούν να επηρεάσουν τις καταναλωτικές  συνήθειες, κάτι που στοχεύει στη εξάρτηση από κέντρα που εισάγουν συγκεκριμένα προϊόντα. Υπάρχουν παρεμβάσεις σε ζητήματα οικολογίας, πολιτισμού, παραγωγής και  οργάνωσης της κοινωνίας.
Έτσι ο όρος πολιτιστικός  ιμπεριαλισμός, έρχεται να καλύψει το σύνολο των διαδικασιών παρέμβασης στην μετάλλαξη του έθνους.

Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018

Η μέθοδος για να σκοτώσεις έναν άνθρωπο ή ένα έθνος είναι ...





Γουίλιαμ Μπάροουζ

Η μέθοδος για να σκοτώσεις έναν άνθρωπο ή ένα έθνος είναι να σταματήσεις τα όνειρά του. Με τον ίδιο τρόπο που οι λευκοί αντιμετωπίζουν τους ινδιάνους: σκοτώνοντας τα όνειρά τους, τη μαγεία τους, τα προγονικά τους πνεύματα.

Τρίτη 17 Απριλίου 2018

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ για τα εθνικά ζητήματα


(***) = ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ για τα εθνικά ζητήματα και τον πατριωτισμό.
[... τουλάχιστον ότι έχω διαβάσει εγώ !)

  1. # ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ - Θ.Ζιάκας
  2. # ΕΛΛΑΔΑ ΜΙΑ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ (εναλλακτικές εκδόσεις)
  3. # Η ΕΛΛΛΗΝΙΚΗ ΟΥΤΟΠΙΑ (εναλλακτικές εκδόσεις)
  4. # ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ - Νίκος Ψυρούκης
  5. # ΕΘΝΗ ΧΩΡΙΣ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ - Julia Kristeva
  6. # AΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ - Γληνός / Δραγούμης
  7. # ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΔΥΣΗ - ΓιάννηςΤσαρούχης
  8. # ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ - Νίκος Σβορώνος
  9. # 1922 - Γ. Καραμπελιάς
  10. # ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ - Νίκος Σβορώνος
  11. # ΕΘΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ - Σπύρος Κουτρούλης
  12. # 1204 - Η Διαμόρφωση του Νεώτερου Ελληνισμού - Γ. Καραμπελιάς
  13. # ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΤΙΚΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ - Γ. Κοντογιώργης
  14. # ΠΕΡΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΩΝ - Θ. Αθανασόπουλος- Καλόμαλος
  15. # ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΑΦΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ - Γ.Καλιόρης

Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2017

Κοντογιώργης - Το διακύβευμα του έθνους








Ομιλία του Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και πρώην πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γεώργιου Κοντογιώργη, που έγινε στις 14.2.11, στην Παλαιά Βουλή, στα πλαίσια παρουσίασης του πρώτου τεύχους του νέου επιστημονικού περιοδικού «Νέος Ερμής ο Λόγιος» της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού.

Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2017

Το έθνος στην πλανητική εποχή

Κείμενο: Παναγιώτης Κονδύλης*

Αποτελεί η πολιτική αυτή μονάδα βιώσιμη οντότητα στο τέλος της χιλιετίας;  Ποιοι παράγοντες καθορίζουν τη μοίρα της;  Αν επιβιώσει θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και να υπηρετεί νέους σκοπούς.
Το να μιλάει κάποιος για το έθνος κατά τρόπο μεροληπτικό και ιδεολογικό είναι ο κανόνας και θα παραμείνει ο κανόνας. Ωστόσο δεν βλάπτει αν κάπου – κάπου παραβιάζεται ο κανόνας αυτός, έστω και με κίνδυνο να βρεθεί όποιος το κάνει ανάμεσα σε δύο πυρά. Στη μία άκρη του πεδίου της μάχης βρίσκεται η εθνικιστική «δεξιά», η οποία θεωρεί το έθνος ως το φυσικό πλαίσιο ζωής του ανθρώπου, όμως δεν εξηγεί πώς στάθηκε δυνατή η συλλογική ζωή και επιβίωση επί αιώνες και χιλιετίες δίχως έθνη με τη νεότερη έννοια του όρου. Επιπλέον η «δεξιά» συγχέει το δικαίωμα ζωής του έθνους με την έννοια της κυριαρχίας του κράτους, μη θέλοντας να εμπιστευθεί το πεπρωμένο του έθνους σε ένα πολυεθνικό κράτος, μολονότι πολλά ιστορικά παραδείγματα πιστοποιούν ότι κάτω από παρόμοιες συνθήκες τα έθνη μπορούν θαυμάσια να κρατηθούν στη ζωή και μάλιστα να ακμάσουν.
Tο ερώτημα έχει ως εξής: Θα αποδειχθούν το έθνος και το εθνικό κράτος ως η καλύτερη οργανωτική μορφή για τη συμμετοχή στον αγώνα κατανομής, θ’ αποτελέσουν την ανταγωνιστικότερη πολιτική και οικονομική μονάδα σε πλανητικό επίπεδο;
Tο ερώτημα έχει ως εξής: Θα αποδειχθούν το έθνος και το εθνικό κράτος ως η καλύτερη οργανωτική μορφή για τη συμμετοχή στον αγώνα κατανομής, θ’ αποτελέσουν την ανταγωνιστικότερη πολιτική και οικονομική μονάδα σε πλανητικό επίπεδο;

Παρασκευή 3 Νοεμβρίου 2017

Έθνος και εθνική ανεξαρτησία (Με αφορμή τα γεγονότα στην Καταλωνία)

Του Θανάση Τσιριγώτη

Τα γεγονότα στην Καταλωνία, το δημοψήφισμα και η ωμή επέμβαση του ισπανικού κράτους και της κυβέρνησης Ραχόι φέρνουν στο προσκήνιο με έντονο τρόπο το ζήτημα του έθνους και της εθνικής ανεξαρτησίας.
Το κεφάλαιο «εθνική ανεξαρτησία» έχει καπηλευτεί όσο τίποτα άλλο από τις δεξιές και εθνικιστικές δυνάμεις, ενώ ταυτόχρονα έχει λοιδορηθεί σε απίστευτο βαθμό από «αριστερές» και αριστερούτσικες φωνές που είδαν ότι το εθνικό θάβει το ταξικό και όπου ο πατριωτισμός είναι παντού και πάντα κατακριτέος. Η ανεξαρτησία βρίσκονταν στα μαύρα κατάστιχα του αναρχισμού, αλλά πρόσφατα έχει μπει στην black list της ηγεσίας του ΚΚΕ και για τον βασικό όγκο των κομματικών στελεχών του  κάθε νύξη ανεξαρτησιακής και αντιιμπεριαλιστικής δράσης ισοδυναμεί με έγκλημα καθοσιώσεως. Είναι χαρακτηριστικό του δογματισμού, σεχταρισμού και αριστερισμού στα οποία θητεύει τελευταία ο ρεβιζιονισμός. “ότι η διαμάχη στην Καταλωνία αναλύεται ως σύγκρουση ανάμεσα σε εθνοϊσπανικά και τοπικά μονοπώλια. Υπάρχει βεβαίως και αυτή η παράμετρος, αλλά είναι πολύ λίγη για να ερμηνεύσει ένα γεγονός όπως είναι η διαμόρφωση των εθνοκρατών. Ανάλογη εντύπωση ανάποδου χαρακτήρα αποκτά η παρουσίαση του θέματος απ’ το ΝΑΡ-ΠΡΙΝ. Οι νεοαριστεροί οππορτουνιστές του ΝΑΡ βγάζουν διθυράμβους για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας όπως και για την Παλαιστίνη και το Κουρδιστάν, αλλά τηρούν σιγή ιχθύος… για την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα και οι δύο εκδοχές της κομμουνιστικής αναθεώρησης, δηλαδή το ΚΚΕ και το ΝΑΡ, έχουν σαν κοινό ιδεολογικό υπόβαθρο τις ιδέες του τροτσκισμού, ο οποίος ηττήθηκε πολιτικά αλλά «μετακόμισε» σε άλλα κόμματα. Όπως και να 'χει το ζήτημα, η Καταλωνία γέννησε απορίες και ερωτήματα, άρα ζητάει και απαντήσεις.

Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2017

Το Δικαίωμα Αυτοδιάθεσης των Πακιστανών στην Αγγλία και η Διχοτόμηση της Κύπρου

Διχασμένη βρήκε την Ισπανία η επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας. EPA/ALBERTO ESTEVEZ

Του Αντώνη Κ. Σιβιτανίδη

Έχουμε πρόσφατα γίνει μάρτυρες περιπτώσεων εθνικών μειονοτήτων εντός κρατών, των οποίων το δικαίωμα στην αυτοδιάθεσή τους αρνείται πεισματικώς. Πρόσφατο παράδειγμα η περίπτωση της Καταλονίας, στην οποία το ισπανικό κράτος μέχρι και το δικαίωμα στο να διενεργήσει δημοψήφισμα έχει αρνηθεί. Εντύπωση προκαλεί ότι η διεθνής κοινότητα καταδικάζει μεν τη χρήση βίας από την ισπανική Αστυνομία, αλλά στέκεται αλληλέγγυα με το ισπανικό κράτος στο θέμα της ανεξαρτησίας της Καταλονίας. Αυτό πηγάζει από την Αρχή της Αυτοδιάθεσης των Κρατών και Λαών, όπως ερμηνεύεται στον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ.
Το δικαίωμα αυτό ανήκει σε λαούς οι οποίοι στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν κάτω από καθεστώς Αποικιοκρατίας. Από την άλλη απορρίπτει κάθε δικαίωμα απόσχισης από κυρίαρχο κράτος και καταδικάζει κάθε ενέργεια που αποσκοπεί σε μερική ή ολική διάσπαση της εθνικής ενότητας και εδαφικής ακεραιότητας οποιουδήποτε κράτους. Για καλή μας τύχη το τέλος του Β’ Π.Π. μας βρήκε αγγλική αποικία, ενώ τους Καταλανούς εθνική μειονότητα εντός του κυρίαρχου κράτους της Ισπανίας. Συχνά γίνονται παραλληλισμοί με τον δικό μας αγώνα για αυτοδιάθεση, τον οποίο συνεχίζουμε μέχρι και σήμερα για «Αδέσμευτη Αυτοδιάθεση», και όχι τη «Δεσμευμένη Ανεξαρτησία» που μας επέβαλαν οι μεγάλοι το 1960. 

Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2017

Κατασκευαστές τεχνητών εθνοτήτων


Κατασκευαστές τεχνητών εθνοτήτων
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης


Η κατασκευή τεχνητών εθνοτήτων στους νεώτερους χρόνους υπήρξε βασικό εργαλείο γεωπολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων για την αποδυνάμωση των αντιπάλων τους. Κλασσικό παράδειγμα αποτελεί η πολιτική της μεγάλης Πολωνίας (Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία) του 15ου - 17ου αιώνα, που κατείχε στα ανατολικά (σημερινή Ουκρανία και Λευκορωσία)* τεράστιες εκτάσεις με ρωσσικούς πληθυσμούς, τους οποίους επιχείρησε μεθοδικά να αφομοιώσει. Το σοβαρό πρόβλημα που υπήρχε ήταν ότι αυτοί οι Ορθόδοξοι πληθυσμοί αντιμετώπιζαν με καχυποψία τους Καθολικούς Πολωνούς κατακτητές. Η λύση στο πρόβλημα αυτό αναζητήθηκε με τον προσηλυτισμό στην Ουνία**και την αντιμετώπιση του πληθυσμού π.χ. ως Ουκρανών και όχι ως Ρώσσων. Επί πλέον ανάλογες προσπάθειες έγιναν και στο γλωσσικό: Οι υπαρκτές διαλεκτικές διαφορές μεταξύ της ρωσσικής γλώσσας και της ουκρανικής διαλέκτου μεγεθύνθηκαν, δημιουργήθηκε ξεχωριστό ουκρανικό κυριλλικό αλφάβητο, ενώ καλλιεργήθηκε βαθμιαία ουκρανική εθνική συνείδηση. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό: Προέκυψε το ουκρανικό "έθνος".    

Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2017

Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΛΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 
(αναδημοσίευση από το f/b)
[φωτογραφία: Μεσαιωνικά Cortes Catalanas]

Η περίπτωση της Καταλωνίας είναι ένα ακόμη τεκμήριο πώς το έθνος είναι μια πολιτισμική ταυτότητα που γεννά την πιο ισχυρή κοινωνική πραγματικότητα και σχηματίζεται πολύ πριν αυτό καταστεί κοινή συνείδηση. 

Πως δεν είναι το κράτος ή ο εθνικισμός που γεννάνε το έθνος (όπως ισχυρίζονται οι μεταμοντέρνοι απολογητές της νεοφεουδαρχίας) αλλά το αντίστροφο: είναι η Ιστορία και η Ζωή κι όχι η ιδεολογία που κατέστησαν πανίσχυρη σταθερά της ανθρώπινης κοινότητας το έθνος, πολύ πριν η ιδεολογία το προσεγγίσει. 

Το έθνος είναι δημιούργημα αρχέγονης ζωτικής ορμής που θέλει η κοινωνική και πολιτειακή οργάνωση να υπακούει σε ιστορικά και πολιτισμικά δεδομένα, να στηρίζεται σε κοινές μνήμες και παραστάσεις διότι μόνον έτσι είναι εφικτή η κοινωνική ενότητα. Για τούτο, όπως πρώτιστο φυσικό δικαίωμα του ανθρώπου είναι η ατομική αυτοδιάθεση, εξίσου αναφαίρετο δικαίωμα ενός λαού είναι η εθνική του αυτοδιάθεση, όταν οι ιστορικοί/ προγονικοί δεσμοί αυτού του λαού με ορισμένο έδαφος είναι ισχυρότεροι παντός άλλου.

 Το ζήτημα της Καταλωνίας λοιπόν είναι ιστορικό και μόνον: αποτελούν έθνος οι Καταλανοί; Αν ναι (και η καταλανική nationalidad έχει αναγνωριστεί ακόμη και από το ισπανικό Σύνταγμα), καμιά δύναμη δεν μπορεί να στερήσει αυτό το έθνος από την αυτοδιάθεσή του. Όχι απλώς διότι αυτό επιβάλλει η αρχή της ελεύθερης αυτοδιάθεσης των ανθρώπων αλλά και γιατί μόνο έτσι θεμελιώνεται σταθερά η ευρωπαϊκή ενοποίηση πάνω σε φυσικές αρχές ως μια κοινοπολιτεία ελευθέρων εθνών.

Υπόθεση δύο ψυχιάτρων…

Του Διονύση Ελευθεράτου
Καταλονία και ΕΕ, Eldorado και εκδοχές σχιζοφρένειας.
Μήπως μπορείς να βοηθήσεις, καλέ μας ψυχίατρε, εσύ που εξειδικεύτηκες σε θέματα του «κοινού ευρωπαϊκού μας σπιτιού»; Μπερδευόμαστε, διάβολε… Η ΕΕ που ωρύεται, μετρώντας παραβιάσεις της «δημοκρατικής τάξης πραγμάτων» στη Βενεζουέλα, είναι …η ίδια; Είναι αυτή που παρακολουθεί ατάραχη την ενεργοποίηση του φρανκισμού στο DNA της ισπανικής, κυβερνώσας δεξιάς; Είναι αυτή που τα βρίσκει όλα «ΟΚ» με τις συλλήψεις στην Καταλονία, την επιδρομή της  εθνοφυλακής στο καταλανικό υπουργείο Οικονομικών, την παρεμπόδιση εκδηλώσεων, την κατάσχεση έντυπου υλικού, τις εφόδους σε γραφεία εφημερίδων, την απόπειρα εκφοβισμού εκατοντάδων δημάρχων;
Τι είπες ευρω-ειδικευμένε μας ψυχίατρε; Ότι «έχουμε μια λογική εξέλιξη των πραγμάτων»; Πως καλό είναι «να θυμηθούμε ότι η ΕΕ, ούτε παλιότερα είχε βγάλει «κιχ», ας πούμε όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας αποφάσιζε να θέσει εκτός νόμου, άρα και να αποκλείσει από τις εκλογές που έγιναν την 1η Μαρτίου του 2009 στη Χώρα των Βάσκων, αριστερά κόμματα, που αντιπροσώπευαν το 10%, 15% -ενίοτε και παραπάνω- του βασκικού εκλογικού σώματος»; Α, γιατρέ, δεν με βοηθάς επαρκώς. Εγώ σε ρωτάω πώς εξηγείται η σχιζοφρενική «αλά καρτ» δημοκρατική ευαισθησία κι εσύ μου κάνεις αναδρομή στο ιστορικό της σχιζοφρένειας.

Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου 2017

Τρίτη 27 Ιουνίου 2017

Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από σήμερα το Εθνος και 'εκσυγχρονιστική' νεοτερικότητα



Πιο επίκαιρο σήμερα (2017) από ό,τι τότε (2006) !... 
Από τον Πρόλογο στη Β΄Έκδοση
Τα γεγονότα που ακολούθησαν από το 2006 οπότε πρωτοκυκλοφόρησε το ανά χείρας βιβλίο επιβεβαιώνουν με περισσή ακρίβεια τα συμπεράσματά του. Η αιτία της νεοελληνικής κακοδαιμονίας, τις συνέπειες της οποίας βιώνει για μια ακόμη φορά με επώδυνο τρόπο η ελληνική κοινωνία, έχει βαθιές ρίζες στην ιδεολογία της εξάρτησης που έφερε μαζί του το νεοελληνικό κράτος και η οποία δεν είναι απλώς πολιτική. Το διακύβευμά της είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορική ανάδυση και τη νομιμοποίηση της ηγεμονίας του δυτικού κόσμου στη νεότερη εποχή. Η οποία, διέρχεται ευθέως όχι από τη γενεαλογία της σχέσης του ελληνισμού με το νεότερο κόσμο, αλλά από τη θέση που «όφειλε» να του αποδοθεί στην ταξινομία της κοσμοϊστορίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το νεοελληνικό κρατικό μόρφωμα εκλήθη να αναλάβει έναν ρόλο αποδόμησης του μείζονος ελληνισμού, απαξίωσης του ελληνικού παρόντος και αποκοπής του από τα ιστορικά του πεπραγμένα. Ο ρόλος αυτός, καθιστούσε απολύτως αναγκαία τη συγκρότηση μιας κρατικής διανόησης με βαθιά εγχαραγμένη την ιδεολογία μιας παραρτηματικής πρόσδεσης του ίδιου του ελληνισμού στην Εσπερία και απόσχισης των μετα-ρωμαϊκών του πεπραγμένων (του Βυζαντίου και της τουρκοκρατίας) από την «αρχαιότητα».   Έχοντας εμποτισθεί βαθιά στον πυρήνα της σκέψης της η διανόηση αυτή και δι’αυτής η άρχουσα τάξη, με την ιδεολογία της ενιαίας «ιστορικής» ορθοταξίας και της ομόλογης ολιγαρχικής σκέψης, που επινόησε ο ευρωπαϊκός Διαφωτισμός, αναμενόταν να λειτουργήσει δίκην μεταπράτη ως αγωγός μετακένωσης του εσπεριανού κανόνα και ως χορηγός νομιμοποίησης της εξάρτησης του ελληνισμού στο άρμα του. Όπως συμπεραίνω στον πρόλογο της πρώτης έκδοσης στο διάβημα αυτό της κρατικής διανόησης «ελλοχεύει μια προσαρτηματική ή, για να γίνω πιο λιτός, μηρυκαστική  λειτουργία» που εισάγει την φασιστική αρχή της εθελοδουλίας σε μέτρο απαξίας οποιουδήποτε διανοητικού εγχειρήματος αποτολμήσει να διαφοροποιηθεί από τον ιδεολογικό ιδεότυπο αυτών «που στη Δύση καταγίνονται με την κατασκευή των μεθόδων και των σχημάτων της ιστορικής ‘επιστήμης’».

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2017

Το μέλλον του έθνους στην Ευρώπη του αύριο


Κείμενο: Παναγιώτης Κονδύλης*

Την περασμένη Κυριακή δημοσιεύθηκε το πρώτο μέρος του άρθρου «Το Έθνος στην Πλανητική Εποχή», του οποίου σήμερα δημοσιεύουμε με τη συνέχεια. Το ερώτημα που διατυπωνόταν ήταν: «θα αποδειχθούν το έθνος και το εθνικό κράτος η καλύτερη οργανωτική μορφή, για τη συμμετοχή στον αγώνα κατανομής, θ’ αποτελέσουν την ανταγωνιστικότερη πολιτική και οικονομική μονάδα σε πλανητικό επίπεδο;». Το σημερινό, δεύτερο μέρος του άρθρου, αντιμετωπίζει το ερώτημα αυτό, σε σχέση με την Ευρώπη και τις ιδιαιτερότητές της.
Είναι παράδοξο, και όμως αληθινό: οι μεγάλοι ενδοευρωπαϊκοί πόλεμοι ή σαν δυνατοί, επειδή η Ευρώπη κυριαρχούσε στον κόσμο• σήμερα είναι αδύνατοι επειδή η Ευρώπη έπαψε πια να είναι η κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας ιστορίας.
Είναι παράδοξο, και όμως αληθινό: οι μεγάλοι ενδοευρωπαϊκοί πόλεμοι ή σαν δυνατοί, επειδή η Ευρώπη κυριαρχούσε στον κόσμο• σήμερα είναι αδύνατοι επειδή η Ευρώπη έπαψε πια να είναι η κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας ιστορίας.
Σε σχέση με την Ευρώπη, το εθνικό ζήτημα εμφανίζεται περίπλοκο επειδή τα σημαντικότερα έθνη της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης είναι, με πλανητικά μέτρα, μεσαίες Δυνάμεις, δηλ. Δυνάμεις οι οποίες ούτε μπορούν να σταθούν παράμερα ούτε και να διατηρήσουν τη θέση τους αυτοδύναμα το καθένα (πολύ λιγότερο αν το καθένα στραφεί εναντίον των υπολοίπων). Οι Δυνάμεις αυτές συνειδητοποιούν τη νέα κατάσταση πραγμάτων βαθμιαία μόνον, επειδή παλιές νοοτροπίες τις εμποδίζουν να συλλάβουν τις πλανητικές πλέον διαστάσεις των προβλημάτων και επειδή εν μέρει ακόμη ζουν από τα τεράστια αποθέματα της ιμπεριαλιστικής εποχής. Όσο διαρκούσε αυτή η εποχή, ο ανταγωνισμός των μεγάλων ευρωπαϊκών εθνών μεταξύ τους δεν εμπόδισε την οικουμενική επικράτηση της Ευρώπης – απεναντίας μάλιστα: ο ανταγωνισμός ωθούσε προς την επέκταση προκειμένου ο καθένας να μην υστερήσει σε σχέση με την επέκταση των ανταγωνιστών του.
Η κατάσταση αυτή, που κράτησε πάνω από τέσσερις αιώνες, άλλαξε τώρα διπλά: μειώνεται τόσο το ειδικό (οικονομικό, δημογραφικό, γεωπολιτικό) βάρος της Ευρώπης όσο και η κοσμοϊστορική σημασία των ενδοευρωπαϊκών ανταγωνισμών. Ο πλανήτης δεν συνομαδώνεται πια γύρω από τον άξονα των ανταγωνισμών αυτών, παρά τα ευρωπαϊκά έθνη υποχρεώνονται τώρα να συνομαδωθούν εν όψει των πλανητικών ανταγωνισμών. Είναι παράδοξο, και όμως αληθινό: οι μεγάλοι ενδοευρωπαϊκοί πόλεμοι ή σαν δυνατοί, επειδή η Ευρώπη κυριαρχούσε στον κόσμο• σήμερα είναι αδύνατοι επειδή η Ευρώπη έπαψε πια να είναι η κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας ιστορίας. Αυτό το ωμό γεγονός –και όχι η «λογική» ή οι «πικρές ιστορικές εμπειρίες», όπως λένε οι πανηγυρικές ομιλίες- τοποθετεί σε νέα βάση το πρόβλημα του εθνικισμού στη δυτική και κεντρική Ευρώπη. Αυτό είναι βέβαιο, αβέβαιο παραμένει όμως με ποιες υπερεθνικές οργανωτικές μορφές μπορεί να αντιμετωπιστεί η πρόκληση των καιρών.

Τρίτη 21 Μαρτίου 2017

Εθνος, εθνότητα, εθνική συνείδηση

Της Ιωάννας Τσιβάκου
Στο The Books’ Journal του Μαρτίου, ο πρώην υπουργός Ευάγγελος Βενιζέλος (Ε.Β.) σε κείμενό του για τον Διονύσιο Σολωμό, γράφει αναφερόμενος στη διαδικασία της εθνογένεσης: «Διότι η διαδικασία της εθνογένεσης, όπως γίνεται γενικότερα αποδεκτό πλέον στην επιστημονική συζήτηση, είναι αντίστροφη. Το κράτος είναι αυτό που γεννά την εθνική ταυτότητα και την εθνική συνείδηση. Προηγείται το εθνικό κράτος της εθνικής ταυτότητας» (σ. Ά-Ρ. ολόκληρο το κείμενο του ΕΒ. θα το βρείτε εδώ).
Από πού συμπεραίνει ο Ε.Β. ότι «γίνεται γενικότερα αποδεκτό»; Αγνοεί ή θέλει να αγνοεί την πλούσια βιβλιογραφία (κυρίως ανθρωπολογική) που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια γύρω από το έθνος και η οποία ήλθε σε αντίθεση με κείμενα γνωστών ιστορικών οι οποίοι ισχυρίζονταν πως το έθνος είναι επακόλουθο του κράτους. Είναι περίεργο ένας καθηγητής της επιστήμης του Δικαίου να αγνοεί τις ουσιαστικές συνιστώσες του έθνους που η σύγχρονη σκέψη έχει φέρει στο φως προκειμένου να αντιμετωπιστούν σε βάθος (όχι μόνο πολιτικό αλλά και ανθρωπολογικό) φαινόμενα όπως του σύγχρονου εθνικισμού.
Είναι αλήθεια πως στη διεθνή βιβλιογραφία αναπτύχθηκαν δύο ρεύματα σκέψης: το πρώτο, υπηρετούμενο κυρίως από ιστορικούς και θεωρητικούς της πολιτικής επιστήμης, λίγο-πολύ υποστηρίζει πως το έθνος είναι δημιούργημα του 18ου και 19ου αιώνα, και αναδείχθηκε μαζί με το κράτος ((E.J. Hobsbawm. Nations and Nationalism since 1780, 1990· Gellner, E. Nations and Nationalism, 1983· Greenfiel, L. Nationalism, Five Roads to Modernity, 1993). Το ρεύμα αυτό είτε δεν βλέπει καμία σχέση μεταξύ εθνότητας και έθνους, είτε ισχυρίζεται πως στην εθνότητα, όσες φορές επιστρατεύονται εθν(οτ)ικές ιδέες,  αυτό γίνεται από τις  πολιτικές ηγεσίες προκειμένου να κινητοποιηθούν οι λαϊκές μάζες γύρω από τις στοχεύσεις των ηγεσιών. Δεν υπάρχουν δηλαδή ιστορικά γεγονότα που να αποδεικνύουν την εθνική συνείδηση των λαών πριν από τους Νέους Χρόνους.

Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2017

Πως ορίζεται το ελληνικό έθνος;

♦ του Χαρίτου Αναστασίου*
Προ εβδομάδων ο διεθνούς φήμης καλαθοσφαιριστής Γιάννης Αντετοκούμπο, Έλληνας πολίτης νιγηριανής καταγωγής και μόνιμος κάτοικος των ΗΠΑ, συγκίνησε μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού, αρνούμενος να υπογράψει πάνω στην εθνική σημαία. Προ λίγων ημερών πάλι μια παρέα οκτώ στρατεύσιμων οπλιτών επίσης Έλληνες πολίτες αλλά αυτή τη φορά αλβανικής καταγωγής φωτογραφήθηκαν παρέα σχηματίζοντας τον αλβανικό αετό, σαν σύμβολο της Μεγάλης Αλβανίας και του αλβανικού εθνικισμού. Οι ίδιοι υπέστησαν τον μύδρο αρκετών Ελλήνων, τιμωρήθηκαν από τη στρατιωτική διοίκηση και αρκετές συζητήσεις έγιναν για το τι σημαίνει τελικά αφομοίωση καθώς και το ποιος μπορεί να καλείται Έλληνας ή μέλος του ελληνικού έθνους
Πως ορίζεται όμως ένα έθνος; Το 1882 ο Γάλλος ιστορικός Ernest Renan συνέγραψε ένα δοκίμιο με τίτλο Qu’est-ce qu’une nation? (Τι είναι ένα έθνος;) σε μια Γαλλία η οποία ταπεινωμένη από την ήττα από τους Γερμανούς αναζητούσε τη ταυτότητά της. Το ίδιο το γαλλικό έθνος είναι αποτέλεσμα ανάμειξης πληθώρας λαών, οι Κέλτες της Γαλατίας αναμίχθηκαν έντονα με τους Ρωμαίους και εκλατινίστηκαν, πληθώρα γερμανικών φύλων εισέβαλλαν έπειτα στη περιοχή, Αλανοί, Βη-σιγότθοι, Σουηβοί και κυρίως οι Φράγκοι που έδωσαν το όνομά τους στη χώρα. Με την κατάρρευση της μοναρχίας η ιδέα του έθνους ήλθε να αντικαταστήσει αυτή του μονάρχη ως ενοποιητικού θεσμού. Η γαλλική γλώσσα επιβλήθηκε σαν η μόνη επίσημη σε μια Γαλλία στην οποία και μόλις το 25% την είχε ως μητρική, Οξιτανοί, Βρετόννοι, Βάσκοι, Νορμανδοί, Προβηγκιανοί, Καταλανοί, Αλσατοί, Κορσικανοί, όλοι θεωρήθηκαν Γάλλοι με μόνο κριτήριο τη γνώση της γλώσσας και τη νομική ιθαγένεια. Ο Renan περιέγραψε την ιδέα του έθνους ως ένα «καθημερινό δημοψήφισμα»: δεν έχει σημασία αν ο πρόγονος σου ήταν Γαλάτης, Ρωμαίος, Γότθος, Φράγκος ή Άραβας, από τη στιγμή που ο ίδιος μιλάς τη γαλλική γλώσσα, συγκινήσε με τα εθνικά της σύμβολα και πειθαρχείς στο σύνταγμα και τους νόμους του κράτους είσαι Γάλλος ασχέτως του υποβάθρου σου.

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2017

Το δίπολο “εθνικό – διεθνικό” και η προοπτική επαναστατικής ενοποίησης της ανθρωπότητας.

Μια πρόκληση ζωής ή θανάτου για το κίνημα, πέρα από φραστικές υπεκφυγές.

Του Δημήτρη Πατέλη


Dimitrios Patelis
Το θέμα της συσχέτισης του διπόλου “εθνικό – διεθνικό” με την επαναστατική προοπτική, με την κομμουνιστική ενοποίηση της ανθρωπότητας, δεν προσφέρεται για αφορισμούς, επιφανειακή συνθηματολογία και εντυπωσιασμό με όρους εξαρτημένων αντανακλαστικών. 

Η όποια αναφορά στη θέση και το ρόλο του εθνικού ζητήματος και των συνδεόμενων με αυτό θεωρητικών και πρακτικών (ιδεολογικοπολιτικών) ζητημάτων, είναι αφηρημένη και ανεδαφική, στο βαθμό που δεν εκκινεί από: 

1. τη συγκεκριμένη διερεύνηση του σύγχρονου σταδίου της κεφαλαιοκρατίας όπως κι αν το αποκαλούμε (ολοκληρωτικό καπιταλισμό, ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση κ.ο.κ.) και της νέας εποχής,

2. τη διακρίβωση της κοινωνικοοικονομικής ιστορίας και της δομής (επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, επίπεδα και μορφές των σχέσεων παραγωγής, ταξική διάρθρωση κ.ο.κ.) της κοινωνίας στην οποία γίνεται αναφορά., 

3. τη διακρίβωση της θέσης και του ρόλου της σε περιφερειακό και σε παγκόσμιο επίπεδο, το είδος και το βαθμό της συμμετοχής της σε ιμπεριαλιστικές ολοκληρώσεις, συνασπισμούς κ.ο.κ. και στον παγκόσμιο μηχανισμό απόσπασης υπεραξίας-εκμετάλλευσης, το εάν στην περιφερειακή ιμπεριαλιστική ολοκλήρωση και στο παγκόσμιο σύστημα έχει -λόγω ανισoμέρειας- εξαρτημένη σχέση έναντι των ισχυρότερων ως προς το κεφάλαιο χωρών (άρα: α. υπόκειται η ίδια σε εκμετάλλευση σε διακρατικό επίπεδο από τις πλέον ισχυρές ως προς το κεφάλαιο χώρες και β. συμμετέχει η ίδια και ως υποκείμενο διακρατικής εκμετάλλευσης στο παγκόσμιο σύστημα μέσω της ιμπεριαλιστικής ολοκλήρωσης στην οποία συμμετέχει και της ειδικής θέσης της σε αυτήν, μέσω του μεριδίου υπερεκμετάλλευσης μεταναστευτικών ροών εργασιακής δύναμης που της αντιστοιχεί κ.ο.κ.)., 

Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2016

Κ.Χατζηαντωνίου: Φυλή ,έθνος ,εθνικισμός

Κ.Χατζηαντωνίου (συγγραφέας)-Το έθνος είναι ένα δυναμικό σχήμα το οποίο εξελίσσεται στην ιστορία.  Έννοιες όπως φυλή ,έθνος ,εθνικισμός ,και τις συγχύσεις που υπάρχουν σχετικά με αυτές ,προσέγγισε ,με αφορμή πρόσφατες δηλώσεις του Αλβανού πρωθυπουργού ,ο συγγραφέας Κώστας Χατζηαντωνίου, που μίλησε στην εκπομπή "ό,τι πεις εσύ" (Γιώργος Γκόντζος) ,στο δημοτικό ραδιόφωνο Ιωαννίνων.

Σημείωσε αρχικά: "Έχουμε μεγάλες συγχύσεις στην ιστορία για το τι σημαίνει ο κάθε όρος και πως χρησιμοποιείται προκειμένου να εξυπηρετηθούν σκοπιμότητες.Το έθνος είναι μια πολιτισμική και πνευματική πραγματικότητα η οποία έχει δημιουργηθεί μέσα στην ιστορική πορεία.Όταν οι λαοί ακριβώς ξεπερνούν το φυλετικό στάδιο της κοινής καταγωγής όπου όλα προέρχονται από μια βιολογική ταυτότητα.Το έθνος είναι μια πνευματική ταυτότητα.Με αυτή την έννοια λοιπόν δεν μπορεί να χαρακτηριστική ούτε καν εθνικιστική η δήλωση του Έντι Ράμα που διεκδικεί την υψηλή προστασία ακόμα και των Αρβανιτών των περασμένων αιώνων στην Ελλάδα, γιατί αυτοί οι Αρβανίτες δεν είχαν καμιά εθνική συνείδηση με το νεώτερο Αλβανικό Έθνος.Το ότι μπορεί να υπάρχει μια βαθύτερη φυλετική καταγωγή και μια φυλετική συγγένεια δεν σημαίνει τίποτα στην Ιστορία.Ακόμη και σήμερα αν κοιτάξουμε ένα άλλο παράδειγμαστην Τουρκία ,ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού μπορεί να έχει και Ελληνική φυλετική καταγωγή.Όταν όμως αυτό είναι στρατευμένο στον Τουρκικό εθνικισμό, τι νόημα έχει το να συζητάμε περί της απώτατης βιολογικής καταγωγής, η οποία είναι μια ανάλυση η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί ρατσιστική;Προτάσσουμε το βιολογικό στοιχείο σε βάρος του πραγματικού και του σύγχρονου.."