Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΚΡΑΜΣΙ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΚΡΑΜΣΙ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017

Η ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού*


«Δεν υπάρχει κανένα πρόσωπο που να είχε μεγαλύτερη επιρροή στους σοβιετικούς διανοούμενους, πίσω από το «Σιδηρούν Παραπέτασμα», από ότι ο Friedrich Hayek – ο πατέρας του νεοφιλελευθερισμού. Τα βιβλία του μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν σε μυστικές εκδόσεις και στη μαύρη αγορά, διαβάστηκαν ευρέως, και αναμφισβήτητα επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό το κλίμα που τελικά επέφερε την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης» (Milton Friedman).

.

Άποψη



Στη δημοκρατία δεν είναι απαραίτητο να κερδίζει κανείς μόνο τα χειροκροτήματα του πλήθους των Πολιτών αλλά, επίσης, τη συγκατάθεση τους, την απόλυτη συμφωνία τους. Η «παρεμβατική» ερώτηση στην περίπτωση αυτή είναι η εξής: «Πώς πείθει κανείς τις «μάζες» να ψηφίζουν εναντίον των συμφερόντων τους και εκείνες να χειροκροτούν υποστηρίζοντας στόχους, οι οποίοι αντιτίθενται στην ευημερία ή στις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης τους;»


Η απάντηση είναι συχνά εντυπωσιακή, επαίσχυντα εύκολη: Τυφλοί από την ψευδαίσθηση της γνώσης, του «Διαφωτισμού», η οποία δημιουργείται από μόνη της και επιτυγχάνεται σε ένα κατασκεύασμα που ονομάζουμε «δημόσια συζήτηση», θεωρούμε πως δεν υπάρχει τίποτα ισχυρότερο, από τη δύναμη του επιχειρήματος. Οι ιδέες δεν υπερισχύουν όμως επειδή είναι καλύτερες, αντικειμενικότερες ή πολύ πιο σωστά τεκμηριωμένες, αλλά επειδή έχουν τη δύναμη, την εξουσία δηλαδή με το μέρος τους.


Θα μπορούσε τώρα .....
.... η «δημόσια συζήτηση» να περιγραφεί ως ένας τόπος που γίνεται δημοκρατικά η προσπάθεια να πείσει κανείς τους άλλους – επίσης όμως, ως ένας τόπος που επιχειρείται η κακοποίηση και η χειραγώγηση της κοινής γνώμης.

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2016

O Αντόνιο Γκράμσι και η εκπαίδευση


Κώστας Θεριανός

Ο Αντώνιο Γκράμσι (1891-1937) γεννήθηκε στην Σαρδηνία, στο χωριό Γκιλάρτσα. Η καταγωγή της οικογένειας Γκράμσι, σύμφωνα με τον Τζουζέπε Φιόρι που έγραψε την βιογραφία του Γκράμσι κάνοντας έρευνα αρχείου και συνεντεύξεις από ζώντα μέλη της οικογένεια, ήταν από την περιοχή της Ηπείρου:
«Ένας Γκράμσι ελληνοαλβανός, προπάππος μας είχε φύγει από την Ήπειρο στη διάρκεια ή μετά των λαϊκών κινημάτων του 1821 και αμέσως εξιταλίστηκε» (Φιόρι, 1977: 10).
Η οικογένεια του Αντόνιο Γκράμσι είχε μια σχετική οικονομική άνεση για την εποχή. Ο πατέρας του ήταν προϊστάμενος στο ληξιαρχείο του Σόργκονο. Στις εκλογές του 1897, ο πατέρας του Γκράμσι υποστήριξε ανοικτά έναν τοπικό πολιτευτή. Ο πολιτευτής δεν εκλέχτηκε και οι πολιτικοί αντίπαλοι κατεδίωξαν τους υποστηρικτές του μετά τις εκλογές. Φαίνεται ότι ο πατέρας του Γκράμσι έπεσε θύμα μιας πλεκτάνης με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για έκδοση ψευδών πιστοποιητικών και να χάσει την δουλειά του. Η απόλυση του σήμαινε και το τέλος της οικονομικής άνεσης της οικογένειας.
Η απόλυση αλλά και η φυλάκιση του πατέρα του Γκράμσι ήρθε μαζί με άλλο ένα τραγικό συμβάν για την οικογένεια. Ο μικρούλης Αντόνιο εμφάνισε ένα εξόγκωμα στην πλάτη του, το οποίο διαρκώς μεγάλωνε χωρίς αυτός να ψηλώνει. Παρά τις προσπάθειες της οικογένειας και των γιατρών, ο Γκράμσι δεν ψήλωσε ποτέ περισσότερο από ενάμιση μέτρο και ήταν καμπούρης.

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014

Από τον Γκράμσι στον Βάρναλη και τον Λουντέμη

Σεπτεμβρίου 24, 2014 από seisaxthiablog

Ο λόγος στον Αντόνιο Γκράμσι: «Η αδιαφορία είναι το νεκρό βάρος της ιστορίας. Η αδιαφορία δρα δυνατά πάνω στην ιστορία. Δρα παθητικά, αλλά δρα. Είναι η μοιρολατρία. Είναι αυτό που δεν μπορείς να υπολογίσεις. Είναι αυτό που διαταράσσει τα προγράμματα, που ανατρέπει τα σχέδια που έχουν κατασκευαστεί με τον καλύτερο τρόπο. Είναι η κτηνώδης ύλη που πνίγει την ευφυΐα.

Αυτό που συμβαίνει, το κακό που πέφτει πάνω σε όλους, συμβαίνει γιατί η μάζα των ανθρώπων απαρνείται τη βούλησή της, αφήνει να εκδίδονται νόμοι που μόνο η εξέγερση θα μπορέσει να καταργήσει, αφήνει να ανέβουν στην εξουσία άνθρωποι που μόνο μια ανταρσία θα μπορέσει να ανατρέψει.

Μέσα στη σκόπιμη απουσία και στην αδιαφορία λίγα χέρια, που δεν επιτηρούνται από κανέναν έλεγχο, υφαίνουν τον ιστό της συλλογικής ζωής, και η μάζα είναι σε άγνοια, γιατί δεν ανησυχεί.

Φαίνεται λοιπόν σαν η μοίρα να συμπαρασύρει τους πάντες και τα πάντα, φαίνεται σαν η ιστορία να μην είναι τίποτε άλλο από ένα τεράστιο φυσικό φαινόμενο, μια έκρηξη ηφαιστείου, ένας σεισμός όπου όλοι είναι θύματα, αυτοί που τον θέλησαν κι αυτοί που δεν τον θέλησαν, αυτοί που γνώριζαν κι αυτοί που δεν γνώριζαν, αυτοί που ήταν δραστήριοι κι αυτοί που αδιαφορούσαν.

Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014

Η έννοια της Ηγεμονίας στο έργο του Γκράμσι

Του Αντώνη Γαλανόπουλου

Ο Γκράμσι γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1891 και πέθανε από τις κακουχίες της φυλακής στις 27 Απριλίου του 1937. Ήταν Ιταλός πολιτικός, ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιταλίας, πολιτικός επιστήμονας, φιλόσοφος και συγγραφέας. Άφησε ένα πολύ μεγάλο θεωρητικό έργο που επηρέασε και επηρεάζει, ακόμα και στις μέρες μας, ολόκληρη τη μαρξιστική και ριζοσπαστική παράδοση.
Την έννοια της ηγεμονίας θα τη συναντήσουμε, με τη μια ή την άλλη μορ­φή, στους κλασικούς του μαρξισμού, στο ρωσικό σοσιαλδημοκρατικό κίνημα και ιδιαίτερα στον Πλεχάνοφ και τον Λένιν, αλλά και στη Λούξεμπουργκ, τον Λούκατς, τον Κάουτσκυ και τον Τρότσκι. Εντούτοις, ο όρος αυτός θα συγκροτηθεί ως έννοια της μαρξιανής πολιτικής επιστήμης από τον Γκράμσι (Φούσκας, 1998, σελ. 139). Περισσότερο από κάθε άλλο θεωρητικό της εποχής του, ο Γκράμσι διεύρυνε το έδαφος της πολιτικής ανασύνθεσης και ηγεμονίας, ενώ προσφέρει μια θεωρητικοποίηση του ηγεμονικού συνδέσμου που σαφώς υπερέβαινε τη λενινιστική κατηγορία της ταξικής συμμαχίας. (Laclau and Mouffe, 2001, 66) 

Στη σκέψη του ιταλού μαρξιστή, το περιεχόμενο της ηγεμονίας επιδέχεται πολλές τροποποιήσεις. Μέχρι και το 1926 η ηγεμονία αναπτύσσεται αποκλειστικά γύρω από το προλεταριάτο, νοείται δηλαδή ως «ηγεμονία του προλεταριάτου» και μόνο. Η ολοκληρωμένη του αντίληψη για την ηγεμονία αναπτύσσεται στα Τετράδια της Φυλακής. Ο ώριμος Γκράμσι, τη περίοδο 1930-1932 αντιλαμβάνεται την ηγεμονία με έναν ολιστικό τρόπο, δηλαδή, ως πλευρά ενός ιστορικού προτσές τόσο για το προλεταριάτο όσο και για την αστική τάξη, όπως επίσης και ως οργανικό στοιχείο της ταξικής συγκρότησης, αλλά και του ίδιου του κράτους. (Praxis, 2011).

Πέμπτη 1 Αυγούστου 2013

Βιβλία του Αντόνιο Γκράμσι (Antonio Gramsci) στα ελληνικά

Βιβλία του Αντόνιο Γκράμσι (Antonio Gramsci) στα ελληνικά (11τεμ – pdf)

Μπορείτε να τα κατεβάσετε ελεύθερα από εδώ:
δείτε επίσης

Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

Η έννοια της ηγεμονίας στην σκέψη του Γκράμσι.


 






Σύντομα προλεγόμενα

 Η αναγκαιότητα που ώθησε στο ακόλουθο κείμενο γεννήθηκε από δύο κριτήρια. Το πρώτο, ήταν η συμβολή της εισαγωγής στη μαρξιστική θεωρία της αντίληψης για την πολιτική ηγεμονία και πως αυτή διαμόρφωσε νέους όρους στο «πώς κάνουμε πολιτική». Το δεύτερο, ήταν η δυνατότητα που έδωσε η σύλληψη της ηγεμονίας στη κατανόηση της διάρθρωσης των σύγχρονων σχέσεων εξουσίας εντός της καπιταλιστικής οικονομίας και της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Η γκραμσιανή ηγεμονία αποτελεί ένα εργαλείο ανάλυσης του διπόλου εξουσία – ταξική κυριαρχία, καθώς επίσης και της ίδιας της συγκρότησης των σύγχρονων κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων, που πλέον είναι πιο πολύπλοκη από ό,τι στην εποχή του Μάρξ ή και της Οκτωβριανής Επανάστασης.

Ο Αντόνιο Γκράμσι μέσω των επεξεργασιών του για την ηγεμονία και τους μηχανισμούς αυτής έδωσε το έναυσμα για τη χάραξη μιας νέας τακτικής και στρατηγικής για την εργατική τάξη στη πορεία της για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας και την εγκαθίδρυση του νέου εργατικού κράτους, θεμελιωμένου στην εργατική δημοκρατία. Παράλληλα κατάφερε να αρθρώσει ένα συνολικά αντιπαραθετικό πρόγραμμα στους τοτινούς εκφραστές οικονομικίστικων και ντετερμινιστικών αντιλήψεων στους κόλπους του κομμουνιστικού κινήματος. Ανάγνωσε την αναγκαιότητα παρέμβασης του προλεταριάτου σε κάθε πεδίο του εποικοδομήματος, όπως η πολιτική, η ιδεολογία, ο πολιτισμός ως το μόνο τρόπο για να διαμορφωθούν οι υλικές συνθήκες για τη πολιτική ηγεμονία του προλεταριάτου στη κοινωνία. Μολοταύτα, δεν έπαψε να αντιλαμβάνεται πώς η βάση, δηλαδή η οικονομία, ο τρόπος παραγωγής και οι παραγωγικές σχέσεις, είναι αυτή που «δίνει» μια ορισμένη μορφή στο επικοδόμημα και τις επιμέρους δομές του.

Ο Αντόνιο Γκράμσι και η έννοια της ηγεμονίας



Θανάση Τσακίρη
Ο Αντόνιο Γκράμσι γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1891 στην πόλη Άλες της Σαρδηνίας. Έζησε πολύ δύσκολα παιδικά και εφηβικά χρόνια. Ο πατέρας του έζησε 5 χρόνια στη φυλακή για λόγους κακοδιαχείρισης του ληξιαρχείου όπου δούλευε. Μετά την έκτιση της ποινής του δεν εύρισκε δουλειά για να θρέψει τα 7 παιδιά του.

Ο Αντόνιο Γκράμσι υπέφερε από κακή υγεία σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και επιπλέον από κύφωση. Σπούδασε με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Τορίνου, όπου σπούδασε φιλοσοφία, γλωσσολογία και κοινωνικές επιστήμες. Το 1916 άρχισε να δουλεύει στην τοπική έκδοση της σοσιαλιστικής εφημερίδας Αβάντι και έγινε διάσημος για την κριτική του ματιά τόσο στην πολιτική όσο και στην πολιτιστική σκέψη και πρακτική. Εκτός από την στήλη της πολιτικής κριτικής ασχολιόταν και με την κριτική των θεατρικών παραστάσεων. Στη δουλειά του με τις εργατικές κολλεκτίβες περιλαμβανόταν και η διδασκαλία των έργων του Ρομαίν Πολάν, του Κάρολου Μαρξ και της ιστορίας της Γαλλικής επαναστατικής κίνησης με αποκορύφωμα την Κομμούνα του Παρισιού. Πάλεψε για την μετατροπή της παρέμβασης της Ιταλίας στον Α΄ Π..Π. σε προλεταριακή εξέγερση και να μην γίνει σωβινιστικός εθνικιστικός πόλεμος. Μετά το ξέσπασμα της Σοβιετικής επανάστασης και την επικράτησή της εργάστηκε για την μετατροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος σε Μπολσεβίκικο και ίδρυσε το περιοδικό L’Ordine Nuovo: Rassegna Settimanale di Cultura Socialista που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο κίνημα των εργατικών συμβουλίων κατά την «κόκκινη διετία» 1919-1921. Το 1921 εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του νεοιδρυθέντος Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Η περίοδος 1921-1926, τα χρόνια «πυρός και σιδήρου» όπως τα αποκάλεσε ο ίδιος, ήταν γεμάτη από δραματικά πολιτικά γεγονότα αλλά και από δημιουργικές στιγμές. Από τον Μάιο 1922 ως τον Νοέμβριο 1923 έζησε στη Μόσχα ως εκπρόσωπος της Ιταλίας στην 3η Διεθνή όπου και γνώρισε την βιολίστρια και μέλος του ΚΚΡ Γιούλκα Σουχτ την οποία παντρεύτηκε. Είχαν δυο γιους, τον Ντέλιο και τον Τζουλιάνο. Το 1924 εξελέγη βουλευτής στην Ιταλία και γενικός γραμματέας του ΙΚΚ. Στις 8 Νοεμβρίου 1926 συνελήφθη για μικροπαραβιάσεις της φασιστικής νομοθεσίας του καθεστώτος Μουσολίνι. Στη δίκη ο εισαγγελέας είπε την ιστορική φράση: «πρέπει να κάνουμε αυτό το μυαλό να πάψει να λειτουργεί για 30 χρόνια». Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 20 ετών και 4 μηνών. Πέθανε στις 23 Απριλίου 1937 από εγκεφαλική αιμορραγία. Μέσα στη φυλακή έγραψε 3.000 σελίδες που αργότερα εκδόθηκαν με τον τίτλο «Γράμματα από τη Φυλακή».

Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΤΕΡΑΤΩΝ


«Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος πασχίζει να γεννηθεί. 
Τώρα είναι η εποχή των τεράτων». 
Αντόνιο Γκράμσι

Τετάρτη 1 Μαΐου 2013

Οι αδιάφοροι, του Αντόνιο Γκράμσι


«Μισώ τους αδιάφορους. Πιστεύω ότι το να ζεις σημαίνει να εντάσσεσαι κάπου. Όποιος ζει πραγματικά δεν μπορεί να μην είναι πολίτης και ενταγμένος. Η αδιαφορία είναι αβουλία, είναι παρασιτισμός, είναι δειλία, δεν είναι ζωή. Γι’ αυτό μισώ τους αδιάφορους.

Κυριακή 7 Απριλίου 2013

ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΓΚΡΑΜΣΙ (ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΦΕΝΕΙΟ)






Από την άμυνα στην επίθεση - και ξανά πίσω στην άμυνα: επαναστατική στρατηγική και τακτική στις Θέσεις της Λυών του Αντόνιο Γκράμσι Κυκλοφόρησε ο 6ος τόμος της Μαρξιστικής Σκέψης. Ο τόμος περιλαμβάνει κείμενα για την επικαιρότητα, το περιβάλλον, τη συνέχεια του αφιερώματος του τόμου 5 στο φασισμό και ένα εκτενές αφιέρωμα στον Μαρξ και τον Γκράμσι. Θέλοντας να δώσει μια πρώτη αποτίμηση των συνεπειών τους και των προοπτικών που ανοίγονται, η Μαρξιστική Σκέψη περιλαμβάνει δυο συνεντεύξεις που παραχώρησαν στο περιοδικό η Σοφία Σακοράφα ΕΔΩ και ο Γιάννης Δραγασάκης, που δημοσιεύσαμε προχθές. ΕΔΩ Σήμερα δημοσιεύουμε ένα άρθρο του Θανάση Καμπαγιάννη Με τίτλο: «Από την άμυνα στην επίθεση - και ξανά πίσω στην άμυνα: επαναστατική στρατηγική και τακτική στις Θέσεις της Λυών του Αντόνιο Γκράμσι». (σ. Πολιτικού Καφενείου Α. Γκράμσι: Οι Θέσεις της Λιών (Ολόκληρο το βιβλίο) Θανάσης Καμπαγιάννης



(Διαβάστε περισσότερα ... | Βαθμολογία (αποτέλεσμα αξιολόγησης) 5)